ေျမျမႇဳပ္မိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္ ေျခအဂၤါ ခြ်တ္ယြင္းျခင္းသည္ ျမန္မာအစိုးရ စစ္တပ္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားၾကား စစ္ေရး ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားရာ ေဒသမ်ားႏွင့္ နီးကပ္စြာ ေနထိုင္ေနရသူမ်ားအတြက္ အက်ိဳးဆက္တခုအျဖစ္ သိသာထင္ရွားစြာ ေတြ႔ရွိရသည္ဟု လည္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ၾကက္ေျခနီ ေကာ္မတီ(International Committee of the Red Cross- ICRC) ၏ ႏိုဝင္ဘာလ ၂၈ ရက္ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
လတ္တေလာ၌ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းထိသည့္ လူဦးေရ တိုးလာျခင္း မရွိေၾကာင္း၊ ေျခတုအသစ္လဲျခင္းႏွင့္ ယခင္ျပဳလုပ္ထားေသာ ေျခတုမ်ားကို လာေရာက္ျပဳျပင္ျခင္းမ်ားသာ ရွိေၾကာင္း ICRC ၏ ဘားအံ ေျခတုလက္တုႏွင့္ ကိုယ္ကာယ ျပန္လည္သန္စြမ္းေရး ဌာနမွ မန္ေနဂ်ာ မေက်ာ့သီတာက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
“လူတေယာက္ဟာ ေျခတုတခါ လုပ္ၿပီးရင္ ျပန္ျပင္တာက တႏွစ္တခါေလာက္ ျပင္ရတယ္။ ေျခတု အသစ္လဲတာကေတာ့ သံုးႏွစ္ ေလးႏွစ္ ဆိုရင္ တခါလဲရတယ္။ ေျခတုတခုရဲ႕ သက္တမ္းကေတာ့ သံုးႏွစ္ေပါ႔”ဟု မေက်ာ့သီတာက ေျပာျပသည္။
ICRC သည္ ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံၿမိဳ႕တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၾကက္ေျခနီအသင္းက ဖြင့္လွစ္ထားေသာ ဘားအံ ေျခတုလက္တုဆိုင္ရာ ျပန္လည္သန္စြမ္းေရးဌာနႏွင့္ မႏ ၱေလးတိုင္း၊ ေရန႔ံသာၿမိဳ႕ရွိ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ ေျခတုတပ္ဆင္ေရးဌာနတို႔အား ကူညီ၍ ကိုယ္ ကာယ ျပန္လည္သန္စြမ္းေရးဆိုင္ရာ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ေပးလ်က္ရွိသည္ဟု ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရွိရသည္။
ယခင္က ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ ေဒသမ်ားတြင္ မိုင္းနင္းမိသူ မ်ားျပားသည့္အတြက္ နီးစပ္ရာ ေနရာမ်ားတြင္ ေျခတုလက္တု စခန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး ဘားအံေျခတုဌာနမွ ကရင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္၊ ကယားျပည္နယ္၊ တနသၤာရီတိုင္းႏွင့္ ပဲခူး တိုင္း အေရွ႕ဘက္ျခမ္းမွ ေျခတုလက္တု လိုအပ္သူတို႔အတြက္ ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးလ်က္ရွိသည္ဟု မေက်ာ႔သီတာက ေျပာသည္။
ICRC သည္ စစ္တပ္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ားအတြင္း စစ္ပြဲဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားကို ပိုမို သိရွိလာေစရန္ႏွင့္ ေျမျမႇဳပ္ မိုင္း အသံုးျပဳျခင္းႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အသိပညာေပး လုပ္ငန္းမ်ားကို ၂၀၀၃-၂၀၀၄ ခုႏွစ္ခန္႔ ကတည္းက စတင္ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိၿပီး ထိေရာက္မႈမ်ားကို အခ်ိန္ယူ ေစာင့္ၾကည့္ေနရသည္ ဟု ICRC မွ အႀကီးတန္း ျပန္ၾကား ဆက္သြယ္ေရးအရာရွိ ဦးမိုးျမင့္ေအာင္ က ေျပာျပသည္။
“စစ္ပြဲဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လုပ္လာတာေတာ့ ၾကာပါၿပီ။ အဲတာမ်ိဳးက အခုေရတြင္းတူး အခုေရၾကည္ေသာက္ လိုမ်ိဴးေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အခ်ိ္န္ယူရတယ္။ တပ္မေတာ္နဲ႔ေတာင္ ဒီႏွစ္က်မွ စၿပီးေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ႏိုင္တာပါ။ လုပ္ဖို႔ေတာ့ ေဆြးေႏြးေနတာ ၾကာပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ဒီႏွစ္က်မွ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္တာပါ”ဟု ဦးမိုးျမင့္ေအာင္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာ သည္။
တဖက္တြင္လည္း ေျမျမႇဳပ္မိုင္း ရွင္းလင္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို အဖြဲ႔အစည္းေပါင္းစံုက ႀကိဳးစား လုပ္ေဆာင္လ်က္ ရွိေသာ္လည္း အစိုးရ စစ္တပ္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားၾကား မၾကာခဏ စစ္ေရးပဋိပကၡမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားေနသည့္အတြက္ ရွင္းလင္းေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေရွ႕တိုးလုပ္ေဆာင္ရန္ အခက္အခဲမ်ား ရွိေနသည္ဟု ဆိုသည္။
ေျမျမႇဳပ္မိုင္း ရွင္းလင္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွစ၍ ေခတၱရပ္ဆိုင္းထားရၿပီး ေရွ႕လတြင္ က်င္းပရန္ အစီအစဥ္ရွိသည့္ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ကရင္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား ညီညြတ္ေရး ေကာ္မတီ အစည္းအေဝးတြင္ မိုင္းရွင္းလင္းေရး ကိစၥရပ္မ်ား ျပန္လည္ စတင္ရန္အတြက္ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးသြားမည္ဟု ကရင္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္(BGF) မွ ျပန္ၾကားေရး တာဝန္ခံ ဗိုလ္မႉး ႏိုင္ေမာင္ေဇာ္ က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ကရင္ျပည္နယ္ ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ လတ္တေလာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဗိုလ္မႉး ႏိုင္ေမာင္ေဇာ္က “ဒီနားမွာ ေျမျမႇဳပ္ မိုင္း နင္းမိတဲ့သူ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ မၾကားမိဘူး။ ရြာသားေတြရဲ႕ တိရစာၦန္ေတြ၊ ကြဲ်၊ ႏြားေတြေတာ့ ထိတာ ၾကားမိတယ္”ဟု လည္း ဆက္လက္၍ ေျပာဆိုသည္။
ယင္းစစ္ေရးပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားရာ ေဒသမ်ားတြင္ တုိက္ခိုက္ေရးအတြက္ ႏွစ္ဘက္ လက္နက္ကိုင္မ်ားက ေျမျမႇဳပ္မိုင္းမ်ားကို အသံုးျပဳခဲ့သကဲ့သို႔ ေဒသခံမ်ားကလည္း ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ကာကြယ္ေရးအတြက္ အသံုးျပဳခဲ့ေၾကာင္း ကရင္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ (KHRG) ၏ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ “စိတ္ခ်ေသခ်ာမႈ မရွိေသာေျမ” အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ဖူးသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အထိ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ေသေၾက ဒဏ္ရာရသူ စုစုေပါင္း ၃၃၄၉ ဦးေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္း တားဆီးကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕ (ICBL) ၏ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
ထို႔အျပင္ ICBL ၏ လြန္ခဲ့ေသာ ၈ ႏွစ္ေက်ာ္က ေကာက္ယူထားေသာ စာရင္းမ်ားအရ ကမာၻေပၚတြင္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေၾကာင့္ ေသေၾက ပ်က္စီးမႈ အမ်ားဆံုးႏိုင္ငံမ်ားထဲတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ စတုတၳအမ်ားဆံုးႏိုင္ငံ ျဖစ္သည္ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုထားသည္။
ယခုလက္ရွိအထိ မိုင္းအသံုးမျပဳေရး စာခ်ဳပ္ကို ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၆၂ ႏိုင္ငံက သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးထားေသာ္လည္း လက္မွတ္ ထိုးမထားေသာ ၃၅ ႏိုင္ငံတြင္ ကမာၻ႔အင္အားႀကီးႏုိင္ငံမ်ား ပါဝင္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကလည္း လက္မွတ္ေရးထိုးထားျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရွိရသည္။
No comments:
Post a Comment