လႈိင္သာယာ Daiko Myanmar အေအးခန္းစက္႐ံု လုပ္ငန္းမ်ားရပ္ဆိုင္း

ေအာင္ထက္

ကမာၻ႔စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈသည္ ႏိုင္ငံတိုင္း ထိပ္တုိက္ရင္ဆိုင္ေနရသလို ႏိုင္ငံတကာ၏ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈမ်ား ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေအးခန္းစက္႐ံု ေျမာက္ျမားစြာထဲမွ နာမည္ရစက္႐ံုတ႐ံု ျဖစ္သည့္ လႈိင္သာယာစက္မႈဇုန္ (၃)၊ က်န္စစ္သား လမ္းမေပၚရွိ Daiko Myanmar အေအးခန္းစက္႐ံုသည္ ကုန္ၾကမ္းျပတ္လပ္၍ ဆိုကာ မတ္ (၃၁) ရက္ေန႔က လုပ္ငန္း ရပ္ဆိုင္းလိုုက္ေၾကာင္း သိရသည္။


“စက္႐ံုပိတ္မယ္ဆိုတဲ့သတင္း သဲ့သဲ့ၾကားေနတာေတာ့ ၾကာပါၿပီ။ အဓိက ကုန္ျပတ္တာပဲေပါ့။ မတ္ (၃၁) ရက္ ညေန (၅) နာရီမွာ ၀န္ထမ္းေတြ လစာထုတ္ေနရင္း စက္႐ံုကို ဒီေန႔ကစၿပီး ပိတ္လုိက္ၿပီလို႔ ေၾကညာပါတယ္။ အလုပ္မရွိလို႔ ရပ္ပစ္တာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အလုပ္ရွိရင္ ျပန္ေခၚပါ့မယ္္နဲ႔ ေျပာပါတယ္။ အလုပ္ရပ္ဆိုင္းမယ္လို႔ ႀကိဳတင္သိထားရင္ ေနာက္အလုပ္တခု အတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ခ်ိန္ရတာေပါ့။ ခုလို ႐ုတ္တရက္ႀကီး ရပ္လိုက္ေတာ့ စား၀တ္ေနေရး အက်ပ္အတည္းရယ္၊ ေနာက္ၿပီး ပိတ္ရက္မ်ားတဲ့ သႀကၤန္ရက္ေတြ ျဖစ္ေနေတာ့ ဘယ္မွာ အလုပ္ရွာရမွာလဲ။ စက္႐ံုတကယ္ရပ္တာက (၃၁.၃.၀၉) ။ (၃.၄.၀၉) မွာမွ စက္႐ံုလုပ္ငန္းရပ္ဆိုင္းေၾကာင္း တင္ျပေပးပါလို႔ ထုတ္လုပ္ေရးမႉးနဲ႔ တာ၀န္ရွိသူေတြက ေလဘာကို သြားညႇိတယ္။ ေလဘာတာ၀န္ရွိသူေတြက ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ ဆႏၵကို ေမးခ်င္ပါေသးတယ္။ ေလ်ာ္ေၾကးကိစၥ ေက်နပ္လား မေက်နပ္ဘူးလား။ မေက်နပ္လို႔ ႐ုတ္႐ုတ္သဲသဲျဖစ္ရင္ ျပႆနာေတြ ပိုႀကီးသြားမယ္။ ေလဘာတာ၀န္ရွိသူ ေတြက အဲဒီစာကို လက္မခံေသးဘူးလို႔ သိရတယ္” ဟု ေရြးစင္တာ၀န္က် ၀န္ထမ္းတဦးက ဆိုသည္။

Daiko Myanmar အေအးခန္းစက္႐ံု၏ မူလပိုင္ရွင္မွာ ေဒၚသိဂႌျဖစ္ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ တႏွစ္ခဲြခန္႔က Export ကုန္မသန္႔၍ဟုဆိုကာ စက္႐ံုအပိတ္ခံရဖူးသည္။ ၎မွ ကိုရီးယားလူမ်ိဳးလုပ္ငန္းရွင္သို႔ တႏွစ္စာခ်ဳပ္ျဖင့္ ငါး၊ ပုစြန္ အေအးခန္းလုပ္ငန္းကို ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ေစခဲ့သည္။ မန္ေနဂ်ာ ေဒၚတင္ဇာလတ္၊ ထုတ္လုပ္ေရးမႉး ေဒၚခင္မ်ိဳးေထြး ျဖစ္ကာ အလုပ္ကို မတန္တဆခိုင္းေစတတ္သည္ဟု အစဥ္အလာရွိခဲ့ေသာ စက္႐ံုျဖစ္သည္။ ထုတ္လုပ္ေရးမႉး ေဒၚခင္မ်ိဳးေထြးသည္ အၿငိဳးအေတးႀကီးကာ သက္ဆိုင္ရာသို႔ တိုင္ၾကားသူမ်ားကို ရမယ္ရွာ၍ အလုပ္မွ ထုတ္ပယ္ျခင္း၊ လစာႏွင့္ မမွ်တေသာ အလုပ္တာ၀န္မ်ားကို ေပးအပ္ျခင္းျဖင့္ သတင္းႀကီးသူျဖစ္သည္။ တႏွစ္မျပည့္မီ အလုပ္က ထြက္က လစာေငြအတုိင္း ျပန္ေလ်ာ္ရမည္ဟု စာခ်ဳပ္ေၾကာင့္သာ ၀န္ထမ္းမ်ား သည္းခံလုပ္ေနရေၾကာင္း သိရသည္။

“သမီးတို႔ စက္႐ံုမွာ ၀န္ထမ္းေပါင္း (၁၂၅) ေယာက္ရွိတဲ့ေနရာမွာ (၁၁၅) ေယာက္ေလွ်ာ့လိုက္ပါတယ္။ က်န္၀န္ထမ္းေတြက အထက္လူႀကီးပိုင္းေတြနဲ႔ ေယာက်္ားေလးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ၀န္ထမ္းေလွ်ာ့တာဆိုၿပီး Daiko က စက္မႈဇုန္အသိုင္းအ၀ိုင္းကို ေလသံလႊင့္ထားပါတယ္။ တကယ္က ပိတ္ပစ္လုိက္တာပါ။ ေယာက်္ားေလး ၀န္ထမ္းေတြကို ဘုရင့္ေနာင္က ဖြဲ၊ ဆန္ကြဲ အစာစပ္စက္႐ံုကို ပို႔လိုက္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေယာက်္ားေလးေတြက စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြနဲ႔ အလုပ္၀င္တာ အေအးခန္းစက္႐ံု၊ ဖြဲ၊ ဆန္ကြဲ မထမ္းႏိုင္ပါဘူးဆိုၿပီး (၈) မိုင္ ႐ံုးခ်ဳပ္က တာ၀န္ရွိသူေတြကို တိုင္ၾကားပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ေလဘာဥပေဒေတြ၊ ဖူလံုေရးေၾကးေတြ၊ တရား၀င္သတ္မွတ္ စာခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ လုပ္ေနတဲ့သူေတြပါ။ မႀကိဳက္ရင္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးထုတ္ပါ။ ဟုိပို႔ ဒီပို႔ မလုပ္ပါနဲ႔လို႔ တိုင္ေတာ့ သူတို႔ေတြကို Daiko မွာပဲ ျပန္ခန္႔ပါတယ္။ ခုလည္း ေလ်ာ္ေၾကးစနစ္က (၃) လ မျပည့္ေသးဘူး။ Basic ေၾကး၏ တဆ၊ တႏွစ္မျပည့္သူ Basic ေၾကး၏ ႏွစ္ဆ၊ တႏွစ္ေက်ာ္ သံုးဆ လို႔ ေျပာပါတယ္။ သမီးက အလုပ္၀င္တာ (၁၀) လသာရွိေသးတဲ့ တရား၀င္၀န္ထမ္းပါ။ Basic ေၾကး (၁၂,၀၀၀) ရပါတယ္။ ေထာက္ပ့ံေၾကး၊ အေထြေထြစရိတ္၊ ေဘာနတ္၊ အုိဗာတိုင္ေတြနဲ႔မွ (၃၈,၀၀၀) က်ပ္ရပါတယ္။ အဲဒီ Basic ေၾကး ႏွစ္ဆသာ ရတာကို မေက်နပ္လို႔ သမီးတုိ႔ (၆) ေယာက္ဟာ ၀န္ထမ္း (၁၁၅) ေယာက္ကိုယ္စား လႈိင္သာယာေလဘာ႐ံုးကို အေရးဆို တိုင္ၾကားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္” ဟု သက္ဆုိင္ရာ တာ၀န္ရွိသူမ်ားသို႔ ကိုယ္တုိင္သြားေရာက္တုိင္ၾကားခဲ့သူ အမ်ိဳးသမီးတဦးက ဆိုသည္။

၎တို႔ (၆) ဦးသည္ ဧၿပီ (၁) ရက္ေန႔တြင္ လႈိင္သာယာေလဘာ႐ံုးသို႔ သြားေရာက္တိုင္ၾကားရာ ကရင္လူမ်ိဳးဟု ယူဆရသူ ဦးစီးမႉးက သမီးတို႔ ေက်နပ္ေအာင္ ညႇိေပးမည္။ Basic ေၾကးထက္ (၁,၀၀၀) ပဲပိုပို၊ (၅၀၀) ပဲပိုပို ရေအာင္ လုပ္ေပးပါ့မည္။ ေအးေအးေဆးေဆးေတာ့ ေနၾကပါ။ ဘာမွမလုပ္ၾကပါႏွင့္ဟုဆိုကာ ၎ကိုယ္တုိင္ Daiko တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေန႔တြင္းခ်င္း ပင္ ညႇိေပးေၾကာင္း၊ ထုိ႔အတြက္ Basic ေၾကး (၁၂,၀၀၀) အျပင္ နစ္နာေၾကး (၅,၀၀၀) ထပ္တုိးေပးမည္ဟု Daiko မွ အေၾကာင္းျပန္ေၾကာင္း၊ ထိုအခါ ၀န္ထမ္းမ်ားက (၅,၀၀၀) က်ပ္အျပင္ ေဘာနတ္ (၁၀,၀၀၀)၊ ေထာက္ပံ့ေၾကး (၈,၀၀၀) စုစုေပါင္း နစ္နာေၾကး တလ (၂၃,၀၀၀) ကို ေပါင္းေပးရမည္ဟု ထပ္မံေတာင္းဆိုေၾကာင္း ၎အမ်ိဳးသမီးက ရွင္းျပ၏။

“ခရီးစရိတ္ေတြ၊ ရက္မွန္ေၾကး၊ ထမင္းစရိတ္ေတြဆိုတာ စက္႐ံု၊ လုပ္ငန္းရပ္လိုက္ရင္ ၀န္ထမ္းေတြ ခံစားခြင့္ မရွိေတာ့ပါ ဘူး။ ေဘာနတ္ရယ္၊ အေထြေထြေထာက္ပံ့ေၾကးရယ္သာ ေဘာင္၀င္ပါတယ္။ အဲဒီ (၂) ခုထဲက ႀကိဳက္ရာတခုကို ေရြးပါ။ အကုန္လံုးလိုခ်င္လို႔ေတာ့ မရႏိုင္ဘူးလို႔ ေလဘာတာ၀န္ရွိသူက ရွင္းျပပါတယ္။ သမီးတို႔ ၀န္ထမ္း အငယ္ေတြဆိုတာ အေတြ႔အႀကံဳက မရွိ၊ လူႀကီးေတြကိုေၾကာက္လည္း ေၾကာက္၊ ၾကားထဲက ၀င္ညႇိေပးေန ေတာ့ အားနာတာေတြနဲ႔ ဒူးေတြကို တုန္ေနတာပဲ။ ဒါနဲ႔ သမီးတုိ႔ ဒုန္း (အျပတ္သေဘာ) ေတာင္းၾကည့္ပါလားလို႔ ေလဘာလူႀကီးက ေျပာေတာ့ အရင္ (၂၃,၀၀၀) ကေန (၂၀,၀၀၀) ရရင္ ေက်နပ္ပါတယ္ ေျပာလိုက္တယ္။ ဒါနဲ႔ (၃.၄.၀၉) နံနက္ (၁၀) နာရီမွာ ညႇိၾကေတာ့ Daiko က (၁၀,၀၀၀) ပဲေပးႏိုင္မယ္ေျပာတယ္။ သမီးတို႔က (၅,၀၀၀) ထပ္တုိးေတာင္းေတာ့ (၃,၀၀၀) ထပ္တုိးေပးတယ္။ ဒီေတာ့ Basic (၁၂,၀၀၀) က်ပ္၊ ထပ္တုိးက (၁၃,၀၀၀) က်ပ္ (ေပါင္း) (၂၅,၀၀၀) က်ပ္နဲ႔ လစာ (၅၀,၀၀၀) က်ပ္ နစ္နာေၾကးရမယ္ေျပာပါတယ္။ ရာထူးအဆင့္အလိုက္ Basic ေၾကး နည္းနည္းစီကြာေပမယ့္ ထပ္တုိးတလစာ (၁၃,၀၀၀) က်ပ္ကေတာ့ တေျပးညီ ရမွာပါ။ ဒါနဲ႔ (၈.၄.၀၉) နံနက္ (၁၀) နာရီမွာ သေဘာတူ ေက်နပ္ေၾကာင္း လက္မွတ္ထိုးၿပီးရင္ ေလ်ာ္ေၾကးထုတ္ႏိုင္ပါၿပီလို႔ ကတိစကားရတယ္” ဟု ခြာစင္ တာ၀န္က်၀န္ထမ္း အမ်ိဳးသမီးက ဆိုသည္။

အေအးခန္းလုပ္ငန္းခြင္၌ ဆိပ္ကမ္းအသီးသီးမွ ေရာက္ရွိလာေသာ ပုစြန္မ်ားကို စီၿပီး ေရခဲ႐ိုက္၊ ဘေလာက္တံုး လုပ္ေပးရေသာ စီစင္၊ အခံြခြာရေသာ ခြာစင္၊ ခြာၿပီး ပုစြန္မ်ားကို ေရြးရေသာ ေရြးစင္၊ ေရြးၿပီး ပုစြန္မ်ားကို EXPORT တန္း၀င္ မ၀င္ စစ္ေသာ ဌာနစုကို စစ္စင္ဟူ၍ လုပ္ငန္းအဆင့္ဆင့္ရွိၿပီး အဆိုပါ Daiko ငါး၊ ပုစြန္ အေအးခန္း စက္႐ံုသည္ လႈိင္သာယာစက္မႈဇုန္၌ လုပ္ငန္းလည္ပတ္လာသည္မွာ (၁၀) ႏွစ္၀န္းက်င္ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။ လက္ရွိ ကိုရီးယားသူေဌးႏွင့္ ၀န္ထမ္းမ်ား၏ တႏွစ္စာခ်ဳပ္သည္ ဇြန္ (၁) ရက္ေန႔တြင္ ျပည့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ စာခ်ဳပ္ရာ၌ မူလက အစိုးရ႐ံုးပိတ္ရက္ႏွင့္ တနဂၤေႏြသည္ အလုပ္ပိတ္ရက္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုမွ တရက္ပ်က္ (၂,၀၀၀)၊ ႏွစ္ရက္ပ်က္ (၄,၀၀၀) ၊ သံုးရက္ပ်က္ (၅,၀၀၀)၊ ထုိမွ ထပ္ပ်က္ပါက DAY ေၾကးထဲမွ ျဖတ္ေတာက္မည္ဟု သေဘာတူစာခ်ဳပ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ (၂၇.၁၀.၀၈) ေၾကညာခ်က္အရ (၁) ရက္ပ်က္ (၅,၀၀၀) က်ပ္ႏွင့္ Basic ေၾကးထဲမွ (၁,၅၀၀) ေပါင္း (၆,၅၀၀) ျဖတ္လာေၾကာင္း၊ ၀န္ထမ္းမ်ား အလုပ္၀င္စက ေဆးခြင့္တင္လွ်င္ ေဘာနတ္ မျဖဳတ္ဟုလည္းေကာင္း၊ ထိုမွ ေဆးခြင့္တင္ ေသာ္လည္း ေဘာနတ္ျဖတ္မည္။ DAY ေၾကး မျဖတ္ဟု လည္းေကာင္း၊ ထုိမွ တရက္ပ်က္သည္ႏွင့္ ခံစားခြင့္ အကုန္ ျဖတ္မည္ဟု လည္းေကာင္း ၀န္ထမ္းမ်ား၏ ခံစားခြင့္အား တစစ ေလွ်ာ့လာေၾကာင္း ၎အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ေျပာျပခ်က္အရ သိရသည္။

“Daiko မွာ အလုပ္သမားခံစားခြင့္ မရွိဘူး။ ေဆးခြင့္တင္တင္၊ ဖူလံုေရးခြင့္တင္တင္ ျဖတ္တာပဲ။ တကယ္ေတာ့ ဖူလံုေရး ဆရာ၀န္ရဲ႕ ေထာက္ခံခ်က္ရွိရင္ ဘယ္စက္႐ံုမဆို ေဆးခြင့္ခံစားခြင့္ရွိတယ္။ သမီးတခ်ိန္က စိန္ေငြျမ အေအးခန္းစက္႐ံုမွာ လုပ္ဖူးတယ္။ စက္႐ံုပိတ္ေတာ့ သမီးတို႔ သံုးႏွစ္သမားေလ်ာ္ေၾကး (၁) သိန္းခြဲရတယ္။ (၄,၅,၆) ႏွစ္သမား (၃) သိန္းအထိ ရတယ္။ မန္ေနဂ်ာေကာင္းေတာ့ ခုလို ေလဘာေတြ ဘာေတြ မတက္ခဲ့ရဘူး။ ဘာမွ မေတာင္ဆုိရဘူး။ ရက္မွန္ေၾကး၊ ေဆးခြင့္ခံစားခြင့္ အျပည့္ရွိတယ္။ လစာထုတ္ၿပီးဆိုလည္း စာအိတ္ေပၚမွာ အေျခခံလစာ၊ ေဘာနတ္၊ အေထြေထြစရိတ္၊ ထမင္းစရိတ္၊ အုိတီ၊ ဘယ္ႏွရက္ပ်က္၊ ဘယ္ႏွရက္စာ ျဖတ္ အကုန္ေရးထားတယ္။ Daiko က်ေတာ့ စာအိတ္ထဲ ပိုက္ဆံထည့္ၿပီး လက္မွတ္ထိုး လာယူ၊ဘာမွ ရွင္းမထားဘူး။ ဘာမွ ေမးခြင့္မရွိဘူး။ မေက်နပ္ရင္ ထြက္။ တႏွစ္စာခ်ဳပ္အရ သမီးတို႔ဘက္က ျပန္ေလ်ာ္။ ဒါေၾကာင့္ ၀န္ထမ္း အားလံုးနီးပါးဟာ Daiko မွာ သည္းခံလုပ္ၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခုကိစၥကို ညႇိႏႈိင္းေပးတဲ့ ေလဘာ႐ံုးကိုလည္း ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ (၈.၄.၀၉) ရက္ေန႔ အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား ညႇိႏႈိင္းမႈ အဆင္ေျပ မယ္လို႔လည္း ထင္ပါတယ္။ အဲဒါမွ အဆင္မေျပရင္ ေနျပည္ေတာ္က ဦးေစာယုလြင္ဆိုတာ ေလဘာကိစၥအေၾကာင္း ရွိရင္ သူ႔ဆီဖုန္းဆက္ပါဆိုၿပီး က်မတို႔ ၀န္ထမ္းေတြကို ဖုန္းနံပါတ္ ေပးဖူးတယ္။ သူ႔ဆီအေၾကာင္းၾကားရပါလိမ့္မယ္” ဟု လုပ္သက္တႏွစ္မျပည့္ ေသးသည့္ စစ္စင္ ၀န္ထမ္းမိန္းကေလးမွ သူ၏ မေက်နပ္မႈကုိ ရွင္းျပ၏။

အထက္ပါ အေၾကာင္းအရာတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍ လႈိင္သာယာ ေလဘာ႐ံုးသုိ႔ ဖုန္းဆက္စုံစမ္းရာ “Daiko Myanmar အေအးခန္းစက္႐ံုရဲ႕ ၀န္ထမ္း (၁၁၅) ဦးကို ေလ်ာ္ေၾကးေပးမွာပါ။ လုပ္သက္ေပၚ မူတည္ၿပီး ႏွစ္လစာ၊ သံုးလစာ အဲလို ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ Basic ေၾကးအျပင္ အျခားစရိတ္တခ်ိဳ႕ကိုပါ ထပ္ေဆာင္းေပးမွာပါ။ ၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ ပိုင္ရွင္ ေက်နပ္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ ညႇိေနပါတယ္။ ၀န္ထမ္းေတြက ေက်နပ္ပါတယ္ဆိုၿပီး လက္မွတ္ထိုးရင္ (၈.၄.၀၉) နံနက္ (၁၀) နာရီမွာ နစ္နာေၾကးေပးေလ်ာ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဒု- ဦးစီးမႉး ဦးမ်ိဳးႏိုင္က ေျဖၾကားသြားသည္။