အေမရိကန္ သမၼတ အုိဘားမား သည္ သမၼတေဟာင္း ေဂ်ာ့ဘုရွ္က အာဏာရွင္မ်ား၊ မေကာင္း ဆုိးဝါးမ်ား အျဖစ္ က်ယ္က်ယ္ ေလာင္ေလာင္ ရွဳတ္ခ်ခ့ဲေသာ အစုိးရ မ်ားကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကမ္းလွမ္းလ်က္ ရိွသည္။အုိဘားမားက ဗင္နီဇဲြလား သမၼတ ဟူဂုိ ခ်ာဗစ္ႏွင့္ ဆက္ဆံေရး ပုံစံ ေျပာင္းမည္ဟု ၿပီးခ့ဲသည့္ အပတ္က က်င္းပခ့ဲသည့္ အေမရိကတုိက္ ႏုိင္ငံမ်ား ထိပ္သီး ညီလာခံတြင္ ေျပာလုိက္သည္။ သမၼတ ဟူဂုိ ခ်ာဗစ္ ကလည္း အုိဘားမားကုိ “ခင္ဗ်ားနဲ႔ မိတ္ေဆြ ျဖစ္ခ်င္ပါတယ္ဗ်ာ” ဟု ျပန္လည္ တုံ႔ျပန္ခ့ဲသည္။ သမၼတ ဟူဂုိ ခ်ာဗစ္သည္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကုိ အမ်ားဆုံး ေဝဖန္ တုိက္ခုိက္ေလ့ရိွသူ ေတာင္အေမရိကတုိက္မွ ေခါင္းေဆာင္တဦး ျဖစ္သည္။
က်ဴးဘားႏုိင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ဆက္ဆံေရးပုံစံသစ္ ျပဳလုပ္မည္ဟု ညီလာခံတြင္ ေျပာၾကားလုိက္သည္။
ဇန္နဝါရီလမွ စတင္၍ အုိဘားမားသည္ ေဂ်ာ့ဘုရွ္ ကုိင္စဲြခ့ဲသည့္ ႏုိင္ငံျခားေရး မူဝါဒမ်ားကုိ ေျပာင္းလဲလုိက္သည္။ အီရန္၊ ေျမာက္ကုိရီး ယား၊ ျမန္မာ ကဲ့သုိ႔ေသာ ႏုိင္ငံမ်ားကုိ ခ်ဥ္းကပ္မႈ အသစ္ျဖင့္ ဆက္ဆံမည္၊ မူဝါဒေဟာင္းမ်ားကုိ ျပန္လည္ သုံးသပ္မည္ဟု ဆုိသည္။
အုိဘားမားက မူဝါဒမ်ား ေျပာင္းလဲလုိက္ေသာ္လည္း ႀကီးမားသည့္ အခက္အခဲ တခ်ဳိ႕ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ ေနရသည္ ဟု အကဲခတ္မ်ားက ဆုိသည္။ အခက္အခဲမ်ားကလည္း သိသိသာသာ ေပၚေပါက္လာသည္။ မၾကာေသးခင္က ကုလသမဂၢ တားျမစ္ခ်က္မ်ားကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံ၏ ဒုံးပ်ံ စမ္းသပ္ ပစ္ခတ္မႈ ျဖစ္ပြားခ့ဲသည္။ အီရန္ႏုိင္ငံကလည္း အေမရိကန္ စာနယ္ဇင္းသမား တဦးကုိ သူလွ်ဳိလုပ္သည္ ဟု စြပ္စဲြၿပီး ေထာင္ ၈ ႏွစ္ ခ်လုိက္သည္။
ဘီလာရုစ္၊ က်ဴးဘား၊ အီရန္၊ ေျမာက္ကုိရီးယား၊ ဇင္ဘာေဘြ တုိ႔က့ဲသုိ႔ မင္းဆုိး မင္းညစ္မ်ား အုပ္ခ်ဳပ္သည္ဟု သမၼတေဟာင္းဘုရွ္က သတ္မွတ္ခ့ဲေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မူဝါဒမ်ား မည္မွ် အေျပာင္းအလဲ ျပဳလုပ္မည္ကုိ ေမးခြန္း ထုတ္စရာ ျဖစ္လာသည္။ ျမန္မာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားက တျခားေသာ အာဏာရွင္မ်ား က့ဲသုိ႔ ညိွႏိႈင္းရ ခက္ခဲမည္ေလာ ဟုလည္း ေမးစရာ ျဖစ္လာသည္။
အုိဘားမား သမၼတအျဖစ္ က်န္းသစၥာ က်ိန္ဆုိပဲြ မျပဳလုပ္မီကပင္ အုိဘားမား၏ ဒီမုိကရက္တစ္ ပါတီမွ ကုိယ္စားလွယ္ ၃ ဦးက ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ား ႏွင့္ ေတြ႔ဆုံရန္ ျမန္မာျပည္သုိ႔ သြားေရာက္ခ့ဲသည္ဟု သိရသည္။
ထုိခရီးစဥ္က အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ မူဝါဒ အထူးသျဖင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေလ့လာရန္ ရည္ရြယ္သည္။
ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္က ျမန္မာျပည္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အေမရိကန္ ၏ မူဝါဒကုိ ျပန္လည္ သုံးသပ္မည္ဟု ေျပာၾကားခ့ဲသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ အေျပာင္း အလဲမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေရး အတြက္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈ သာမက ေစ့စပ္ ညိွႏိႈင္းမႈကလည္း အလုပ္ မျဖစ္ဟု သူက ဆုိသည္။
“အုိဘားမားနဲ႔ ဟီလာရီ ကလင္တန္က ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မူဝါဒ အေျပာင္းအလဲ လုပ္ခ်င္ၾကတယ္။ လုပ္ခ်င္ေပမယ့္ ခုခ်ိန္အထိေတာ့ ဘာကုိမွ ေသေသ ခ်ာခ်ာ မဆုံးျဖတ္ျဖစ္ေသးပါဘူး” ဟု ဝါရွင္တန္မွ အမည္ မေဖာ္လုိသူ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာန အရာရိွတဦးက ေျပာသည္။
“ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာနမွာ အမ်ားစုကေတာ့ ျမန္မာ့ အေရးကုိ ဝင္ၿပီး ေျဖရွင္းေပးဖုိ႔ မလြယ္ဘူးလုိ႔ ထင္ၾကတယ္။ အထူးသျဖင့္ နာဂစ္မုန္တုိင္း အၿပီးမွာေပါ့၊ လြယ္မွာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ယူဆထားၾကတယ္” ဟု သူက ဆုိသည္။
ယခင္လက အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာန အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေရးရာ ဌာန ညႊန္ၾကား ေရးမႉး မစၥတာ စတီဖင္ ဘလိတ္ သည္ ေနျပည္ေတာ္သုိ႔ သြားေရာက္ခ့ဲသည္။ ၿပီးခ့ဲသည့္ ႏွစ္မ်ားအတြင္း ျမန္မာျပည္သုိ႔ သြားခ့ဲသည့္ အေမရိကန္ အစုိးရ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား အနက္ အဆင့္အျမင့္ဆုံး အရာရိွ ျဖစ္သည္။
စတီဖင္ ဘလိတ္ သည္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဦးဉာဏ္ဝင္းႏွင့္ ေတြ႔ခ့ဲၿပီး “ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး တိုးျမႇင့္ေရးႏွင့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အက်ဳိးတူ ကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့သည္”ဟု ျမန္မာအစုိးရ သတင္းဌာနမ်ားက ဆုိသည္။ အဆုိပါ ခရီးစဥ္ ႏွင့္ ဟီလာရီ ကလင္တန္၏ ျမန္မာျပည္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ မွတ္ခ်က္ တုိ႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္၏ ျမန္မာျပည္ အေရး မူဝါဒ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္မည္ ဟူေသာ တြက္ခ်က္မႈမ်ား၊ ေကာလာဟလမ်ား ထြက္ေပၚလာသည္။
ယခုလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ အေမရိကန္ ဒုတိယ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဂ်င္စတိုင္းဘတ္က ျမန္မာျပည္ ျပႆနာ ေျဖရွင္းရာတြင္ “အျပဳ သေဘာ ေဆာင္ၿပီး၊ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သည့္ ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ဳိးကုိ လုိလားသည္” ဟု ဝါရွင္တန္ၿမိဳ႕ အမ်ိဳးသား အာရွ ေရးရာ သုေတသန ဌာနတြင္ ျပဳလုပ္ခ့ဲသည့္ ေဆြးေႏြးပြဲတခု၌ ေျပာလုိက္သည္။
ျမန္မာ့အေရး ၾကားဝင္ ေျဖရွင္းရာတြင္ ေျမာက္ကုိရီးယား ႏ်ဴကလီးယား အေရးအတြက္ ႏုိင္ငံတကာက ေျခာက္ပြင့္ဆုိင္ ညိွႏိႈင္း ေဆြးေႏြးၾကသည့္ နည္းလမ္းကုိ အသုံးျပဳရန္ စဥ္းစားေနသည္ ဟုလည္း ဆုိသည္။
အကဲခတ္ တခ်ဳိ႕က ေျခာက္ပြင့္ဆုိင္ နည္းလမ္းသည္ အလုပ္ ျဖစ္ႏုိင္ေခ် ရိွေသာ္လည္း ေျမာက္ကုိရီးယား အေရးကုိ ထုိနည္းျဖင့္ ေျဖရွင္းရာတြင္ ေအာင္ျမင္မႈ မရေသးေၾကာင္း ေထာက္ျပၾကသည္။
ေနျပည္ေတာ္မွ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားကလည္း အေမရိကန္အစုိးရႏွင့္ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္လိုသည္။ ဆက္ဆံေရး အဆင္ေျပရန္ အတြက္မူ အတားအဆီးမ်ားက ရိွေနေသးသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံေရးသမား ၂၁ဝဝ ေက်ာ္ကုိ ဖမ္းဆီးထားၿပီး၊ ၎တုိ႔ကုိ ျပန္လႊတ္ေပးမည့္ အရိပ္ အေယာင္လည္း မေတြ႔ရေသးေပ။ စစ္မွန္သည့္ ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္း အလဲ ျပဳလုပ္မည့္ပုံလည္း မရိွေသးေပ။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာျပည္တြင္ ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ား၊ ရဟန္းသံဃာမ်ား၊ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္သားမ်ား ေထာင္ႏွစ္ရွည္ ခ်မွတ္ခံရမႈကုိ စုိးရိမ္ပူပန္သည္ဟု အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ Temple တကၠသုိလ္၊ အာရွ ေလ့လာေရး ဌာနမွ ပါေမာကၡ ဂ်က္ဖ္ကင္စတန္က ေျပာသည္။
အေမရိကန္၏ မူဝါဒ ေျပာင္းလဲရျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္း တခုမွာ တရုတ္ႏုိင္ငံက ျမန္မာျပည္အေပၚ ၾသဇာလႊမ္းမုိးမႈ ႀကီးမားလာျခင္းကုိ ဟန္ခ်က္ ထိန္းေပးရန္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက အိႏၵိယ သမုဒၵရာအတြင္း ဗ်ဴဟာက်သည့္ ေနရာတြင္ ရိွေနသည္။ ျမန္မာျပည္၏ လူ႔အခြင့္အေရး ႏွင့္ ဒီမုိကေရစီအေရး တုိ႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္က ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ ၾကာ ခပ္ခြာခြာ ဆက္ဆံလာျခင္း ေၾကာင့္လည္း ျမန္မာျပည္တြင္ တရုတ္ ႏုိင္ငံ၏ ၾသဇာ ပုိမုိ သက္ေရာက္သြားခ့ဲသည္ ဟု အကဲခတ္တခ်ဳိ႕က သုံးသပ္ၾကသည္။
အျခားတဘက္တြင္လည္း အကဲခတ္ အမ်ားအျပားက အာဏာရွင္အစုိးရမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရး မူဝါဒကုိ ျပန္လည္ သုံးသပ္မည့္ အုိဘားမား၏ အစီအစဥ္ကုိ သံသယ ရိွေနၾကသည္။ အာဏာရွင္တုိ႔ႏွင့္ ဆက္ဆံရာတြင္ ေပ်ာ့ေျပာင္းသည့္ မူဝါဒျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္ပါက ျမန္မာ၊ ေျမာက္ကုိရီးယား၊ ဆူဒန္ က့ဲသုိ႔ေသာ ဆုိးရြားသည့္ အာဏာရွင္တုိ႔ကုိ တရားဝင္ အသိအမွတ္ျပဳရာ ေရာက္သြားႏုိင္သည္ဟုလည္း သတိေပးၾကသည္။
“အေမရိကန္က ျမန္မာျပည္နဲ႔ ဆက္ဆံသင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျဖစ္ေစခ်င္တ့ဲ စိတ္ကူးေတြနဲ႔ေတာ့ မဆက္ဆံသင့္ပါဘူး” ဟု ေတာင္အာဖရိက အသားအေရာင္ ခဲြျခားမႈ ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ေခါင္းေဆာင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒက္စမြန္ တူးတူးက ဆုိသည္။ ယမန္ေန႔က ထုတ္ေဝသည့္ ဝါရွင္တန္ပုိ႔စ္ သတင္းစာ ေဆာင္းပါးတခုတြင္ ထုိသုိ႔ ေရးသားလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ အေတြ႔အႀကဳံေတြအရ ဆုိရင္ အကူအညီေတြေပးလုိက္ရုံနဲ႔ ျမန္မာျပည္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြ ေျပာင္းလဲမွာ မဟုတ္ဘူး။ သူတုိ႔က တျခား အာဏာရွင္ေတြနဲ႔ မတူဘူး။ တုိင္းျပည္ ေကာင္းစားဖုိ႔ ထည့္တြက္တ့ဲ သူေတြမွ မဟုတ္တာ” ဟု ဘုန္းေတာ္ႀကီးက ဆုိသည္။
No comments:
Post a Comment