စိစစ္ေရးက ျပည္တြင္းဂ်ာနယ္မ်ားအား သတင္းပိတ္ပင္ ဆုိးေဆးသုံး ငါးပိသတင္း ႀကိဳတင္ေဖာ္ျပခြင့္မျပဳ

မင္းႏိုင္သူ / ၄ ေမ ၂၀၀၉

ျပည္တြင္း ဂ်ာနယ္မ်ား က သတင္း မ်ားႀကိဳတင္ရ ရိွ၍ သတင္း ေဖာ္ျပ ေရးသား လိုေသာ္လည္း စာေပ စိစစ္ေရးက သတင္း ထုတ္ျပန္ခြင့္ မျပဳခဲ့ေၾကာင္း ျပည္တြင္းမွ ဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာ တဦးက ေျပာသည္။

ငါးပိမ်ားတြင္ စားသုံးသူမ်ား၏ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ေသာ Rhodamine-B ပါရွိေၾကာင္း သတင္းေရးသားမႈ ကို စာေပစိစစ္ေရးက ပိတ္ပင္ခဲ့ေၾကာင္း အဆိုပါ ဂ်ာနယ္အယ္ဒီတာတဦးက ေျပာသည္။

၎က “က်ေနာ္တုိ႔တုိက္က သတင္းေထာက္တေယာက္က ဗဟုိအစားအေသာက္ႏွင့္ ေဆး၀ါးကြပ္ကဲေရး ဌာန(FDA) ရဲ႕ ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ေဒါက္တာေက်ာ္လင္းရဲ႕ေျပာစကားကုိ ကုိးကားၿပီးေတာ့ ငါးပိေတြမွာ ဆုိးေဆး ပါမပါစစ္ေဆးေနၿပီဆုိတဲ့ သတင္းေရးတင္ပါတယ္။ သတင္းစာမွာမပါခင္ တပတ္ေလာက္ကတည္းကေပါ့ေလ။ အဲဒီသတင္းကုိ စာေပစိစစ္ေရးက ေဖာ္ျပခြင့္မေပးဘူး။ အခုဟာက သတင္းစာမွာပါၿပီးမွပဲ သတင္းေရးေနရတာ။ ႀကဳိသိထားလည္း စာဖတ္ပရိသတ္ကုိ ခ်ျပလုိ႔မရဘူး။ စာဖတ္ပရိသတ္အတြက္ အရမ္းနစ္နာတာေပါ့။ ဒါက က်န္းမာေရးကိစၥႀကီးေလ”ဟု ေျပာသည္။

FDA က ငါးပိအမ်ဳိးအစားေပါင္း (၁၀၀) ေက်ာ္ကုိ စမ္းသပ္စစ္ေဆးခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ ထုိအထဲမွ အမ်ဳိးအစား (၈၀) ခန္႔တြင္ က်န္းမာေရးကို ထိခုိက္ေစႏုိင္ေသာ Rhodamine-B ပါရွိေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ သတင္းစာတြင္ ပါၿပီးမွသာ စာေပစိစစ္ေရးက ဂ်ာနယ္မ်ားအား သတင္းေဖာ္ျပခြင့္ျပဳခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

“သတင္းသမားဆုိေတာ့ သတင္းဦးခ်င္တာေပါ့ဗ်ာ။ ႀကဳိသိထားရလုိ႔ ေရးပါတယ္။ စိစစ္ေရးကမေပးဘူးဗ်။ အခုဟာ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ဘယ္လုိျဖစ္ေနလဲဆုိေတာ့ ဌာနဆုိင္ရာသတင္းေတြဆုိ သတင္းေျပာတဲ့ ဌာနဆုိင္ရာအမည္၊ လူႀကီးအမည္၊ ရာထူး အဲဒါေတြကုိပါ စာေပစိစစ္ေရးက ေတာင္းတယ္။ တခ်ဳိ႕သတင္းေတြဆုိတာ ေပးတဲ့လူႀကီးကုိ ေဖာ္ျပလုိက္ရင္ သူ႔အတြက္ အႏၲရာယ္ရွိႏုိင္တယ္ဆုိ က်ေနာ္တုိ႔က အမည္ရာထူးခ်န္ရင္ ခ်န္ၾကရတာဗ်။ ခုဟာ သတင္းစာက်င့္၀တ္ဆုိတာလည္း မရွိေတာ့ဘူး။ သတင္းပါခ်င္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ အမည္၊ ရာထူးကုိ စိစစ္ေရးကိုုေပး။ အဲလုိျဖစ္ေနတာ။ အဲဒီလုိ သတင္းေျပာသူရဲ႕ အမည္၊ ရာထူးေပးတာေတာင္ တခ်ဳိ႕သတင္းေတြဆုိ ပိတ္တာပဲ” ဟု ျပည္တြင္းသတင္းေထာက္တဦးက ေျပာသည္။

လက္ဖက္အမ်ဳိးအစား (၁၀၀) ကုိ Auramine O ပါ၀င္သည္ဟု ဆုိကာ ေဖေဖာ္၀ါရီႏွင့္ မတ္လတုိ႔အတြင္း FDA က တားျမစ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ႐ုိးရာအစားအေသာက္တခုျဖစ္ေသာ ငါးပိကုိ ထပ္မံပိတ္ပင္တားျမစ္လုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။

ယခုတားျမစ္လုိက္ေသာ စာရင္းတြင္ စိမ္းစားငါးပိႏွင့္ အသင့္စားငါးပိတုိ႔ပါ၀င္ၿပီး နာမည္ရွိတံဆိပ္အမ်ားအျပား ပါ၀င္ေနေၾကာင္း၊ ေစ်းကြက္အတြင္း စစ္ေဆးစာရင္းတြင္ မပါ၀င္သည့္ တံဆိပ္အမ်ားအျပား က်န္ရွိေနေသးေၾကာင္း ျပည္တြင္းသတင္းေထာက္တဦးက ေျပာသည္။

“ေရႊပုစြန္၊ ကင္းမြန္၊ ပြင့္ဦးတုိ႔ဆုိ လူသုံးမ်ားတဲ့ တံဆိပ္ေတြေလ။ အဲဒါေတြလည္း ပါေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ ငါးပိက တံဆိပ္စုံတယ္။ တကယ္တမ္းေစ်းကြက္ထဲမွာက အမ်ားႀကီးရယ္။ တခ်ဳိ႕က ပြဲ႐ုံႀကီးေတြက၀ယ္ၿပီး ကိုယ့္ဆုိင္ တံဆိပ္နဲ႔ကုိယ္ ကပ္ေရာင္းေနၾကတာကုိက အမ်ားႀကီး။ ခုဟာက လက္ဖက္တုန္းကလုိပဲ ဘယ္ေနရာကေန ဆုိးေဆးထည့္သုံးတယ္ဆုိတာကုိ မသိရေသးဘူးရယ္” ဟု သတင္းေထာက္က ေျပာသည္။

ထုတ္လုပ္၊ ျဖန္႔ျဖဴး၊ ေရာင္းခ်ဆုိေသာ အပုိင္းသုံးခုအနက္ မည္သည့္ေနရာမွ ဆုိးေဆးအသုံးျပဳေၾကာင္း မိမိတုိ႔မသိပါေၾကာင္း တားျမစ္စာရင္း၀င္ ငါးပိထုတ္လုပ္သူတဦးက ေျပာသည္။

“က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ ကုန္ၾကမ္းကုိ ပင္လယ္ဘက္ကလည္း ယူတယ္။ တခါတေလ ဒီကပြဲ႐ုံေတြဆီကပဲ ျပန္ယူတာ လည္းရွိတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ ဆုိးေဆးထည့္မသုံးပါဘူး။ ဘယ္ကပုိင္းက ထည့္တယ္ဆုိတာလည္း မေျပာတတ္ ဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ အဲလုိမ်ဳိးစစ္ေဆးတာေတြလည္း မရွိခဲ့ဖူးဘူး။ အခုမွေကာက္စစ္ၿပီး ေတြ႔တယ္လုိ႔ ေၾကညာသြားတာပဲ။ ႀကဳိတင္အသိေပးတာမ်ဳိးလည္း မရွိဘူး” ဟု ၎က ေျပာသည္။

မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ FDA သုိ႔ လာေရာက္စစ္ေဆးရမည္၊ မည္သည့္အခ်ိန္တြင္္ ျပန္လည္ထုတ္လုပ္ ခြင့္ျပဳမည္ ဆုိေသာ အေၾကာင္းၾကားခ်က္တစုံတရာလည္း မရရွိေသးေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာဆုိသည္။

FDA ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ Rhodamine B စားသုံးမိပါက လတ္တေလာအားျဖင့္ အစာအိမ္အူလမ္းေၾကာင္း ေရာင္ရမ္းျခင္း၊ ပ်ဳိ႕ျခင္း၊ အန္ျခင္း ႏွင့္ ဦးေႏွာက္အာ႐ုံေၾကာ ထုိင္းမုိင္းျခင္းတုိ႔ျဖစ္ေစကာ ေရရွည္တြင္ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။