အိမ္ျပန္ခ်ိန္ ေမွ်ာ္လင့္ေနဆဲ မေလးရွား ထိန္းသိမ္းေရးစခန္းထဲက ျမန္မာမ်ား

ခင္ဦးသာ

မေလးရွားႏိုင္ငံ ထိန္းသိမ္းေရးစခန္းမ်ား၌ ဖမ္းဆီးခံထားရသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားသည္ ၎တို႔ႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ ေနထိုင္ စားေသာက္ေရး အခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ ဇာတိရပ္႐ြာသို႔ ျပန္လိုၾကေသာ္လည္း မျပန္ႏုိင္ၾကေသးေပ။

ထိန္းသိမ္းခံထားရသူမ်ားသည္ မေလးရွားႏိုင္ငံ၌ တရားမ၀င္ ေနထိုင္ျခင္း အပါအ၀င္ ဥပေဒတခုခု ၿငိစြန္း၍ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ် ခံခဲ့ရၿပီး ေနာက္ ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းမ်ားသို႔ ပို႔ေဆာင္ခံရသူမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး မိခင္ႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လိုပါက ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ေၾကာင္း ခိုင္လုံသည့္ အေထာက္အထားမ်ားႏွင့္ ခရီးစရိတ္ရွိရန္ လိုအပ္ေနသည္။

အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ထိန္းသိမ္းေရးစခန္း ေရာက္လာသူမ်ားအား ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဟုတ္မဟုတ္ ဆိုသည္ကို ျမန္မာသံ႐ုံး တာဝန္ရွိသူမ်ားက ေတြ႔ဆုံစစ္ေဆးၿပီး ဟုတ္မွန္သည္ ဆိုပါက ၎တို႔၏ မွတ္တမ္းကုိ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ သက္ဆိုင္ရာ၀န္ႀကီး ဌာနမ်ားသို႔ တင္ျပ၍ အတည္ျပဳခ်က္ ရယူေၾကာင္း မေလးရွားႏိုင္ငံ ကြာလာလမ္ပူရွိ ျမန္မာသံ႐ုံးမွ ဒုတိယ အတြင္း၀န္ ဦးသီဟဟိန္းက ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ေၾကာင္း အတည္ျပဳၿပီးသူမ်ားသည္ မိမိႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လိုပါက ခရီးစရိတ္ အပါအ၀င္ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးဌာနတြင္ ေပးေဆာင္ရသည့္ အခြန္ေၾကး၊ ဒဏ္ေၾကး၊ လိုအပ္သည့္ အ၀တ္အစား စသည္တို႔ အတြက္ မေလးရွား ရင္းဂစ္ေငြ ၆၅၀ ကုိ ေပး ေဆာင္ရေၾကာင္း ဦးသီဟဟိန္းက ဆက္ေျပာသည္။

“ရင္းဂစ္ ၆၅၀ ဆိုေပမယ့္ လုံး၀မေပးႏိုင္သူ၊ အထူးသျဖင့္ က်န္းမာေရးအရ ျမန္မာႏိုင္ငံကုိ အေရးေပၚျပန္ဖို႔ လိုအပ္ေနတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ မေလးမွာရွိတဲ့ လူမႈအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့ ကူညီေပးပါတယ္”ဟု ၎က ေျပာျပသည္။

မေလးရွား ႏိုင္ငံရွိ ထိန္းသိမ္းေရးစခန္း ၁၂ ခု၌ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ေၾကာင္း စိစစ္ၿပီးသူ ၂၀၀၀ ၀န္းက်င္ ရွိေၾကာင္း၊ မိခင္ႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လိုသူမ်ားကို စိစစ္ၿပီး အျမန္ဆုံး ျပန္ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေပးေနေၾကာင္း၊ စိစစ္မႈမ်ားကုိလည္း ေလးငါးလအတြင္း ၿပီးစီးရန္ ေဆာင္ရြက္ ေပး ေနေၾကာင္းလည္း ဦးသီဟဟိန္းက ေျပာသည္။

ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းမ်ားထဲရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားသည္ လိုအပ္သည္ထက္ ၾကာျမင့္ေနေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အတည္ျပဳခ်က္ ရယူရာတြင္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ အခ်ိန္ၾကာျမင့္မႈမ်ားေၾကာင့္ က်န္းမာ ေရး မေကာင္းသူမ်ားသည္ က်န္းမာေရး ပိုမိုဆိုး၀ါးသြားကာ အသက္ေသဆုံးသူ တခ်ဳိ႕ပင္ ရွိေနေၾကာင္း မေလးေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သား မ်ားက ေျပာဆိုၾကသည္။

“ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းေတြမွာ ေနရတာ ၾကာလာေတာ့ ေနထိုင္စားေသာက္ေရး အခက္အခဲေတြ ရွိလာေတာ့ တခ်ဳိ႕က က်န္းမာေရး ခ်ဳိ႕တဲ့လာတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆို ေသသြားတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့လကဆိုရင္ လူ ၃ ဦးရဲ႕ အေလာင္းကုိ က်ေနာ္တို႔ နာေရးအသင္းက သၿဂႋဳဟ္ေပး ခဲ့ရတယ္။ ေသသူ အမ်ားစုဟာ လင္းေခးစခန္းကပါ”ဟု ကပုန္းေဒသရွိ ၇ ရက္သားသမီး နာေရးကူညီမႈအသင္း ဥကၠ႒ ဦးဆန္း၀င္း က ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။

မိမိႏိုင္ငံသို႔ ျပန္ရမည့္ အခ်ိန္ကုိ ေစာင့္ဆိုင္းေနရင္း ေနထိုင္စားေသာက္ေရး အခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ခ်ဳိ႕တဲ့လာသူမ်ားအား ျမန္မာသံ႐ုံး အပါအ၀င္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ေဆး႐ုံပို႔၍ ေဆးကုသမႈ ခံယူႏိုင္ရန္ ကူညီေပးၾကေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ လင္း ေခး ထိန္းသိမ္းေရး စခန္း၌ က်န္မာေရးခ်ဳိ႕တဲ့သူမ်ားျပားေၾကာင္း၊ ယခုလ အနည္းငယ္တြင္ သၿဂႋဳဟ္ေပးသည့္ အေလာင္း ၇ ေလာင္း ရွိၿပီျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဦးဆန္း၀င္းက ဆိုသည္။

ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းထဲ ေရာက္ေနသူမ်ားအနက္ တခ်ဳိ႕သည္ မေလးရွားႏိုင္ငံ ဥပေဒအရ ထိန္းသိမ္းေရး စခန္း၌ ၃ လသာ ေနထိုင္ ရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ၾကန္႔ၾကာမႈေၾကာင့္ တႏွစ္ေက်ာ္အထိ ေနထိုင္ရသူမ်ား ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။

ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းထဲ၌ ႏွစ္ခ်ီၾကာျမင့္စြာ ေနထိုင္ေနရသူမ်ားသည္ ဥပေဒတခုခု ခ်ဳိးေဖာက္၍ ျပစ္မႈအရ ေနထိုင္သူမ်ား သို႔မဟုတ္ UNHCR ကတ္ (ဒုကၡသည္ကတ္) ရရွိေရးအတြက္ ေနထိုင္သူမ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာသံ႐ုံး ဒုတိယ အတြင္း၀န္ ဦးသီဟဟိန္းက ရွင္းျပသည္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံကုိ ျပန္ခ်င္သူမ်ားကုိ ႏိုင္ငံသား ဟုတ္မဟုတ္ စိစစ္တာကေတာ့ အမ်ားဆုံး ၾကာရင္ ၅ လ ပါပဲ။ အမ်ားစုကေတာ့ ၃ လ၊ ၄ လ ပဲ ၾကာပါတယ္။ အဲဒီလို မၾကာရေအာင္၊ အျမန္ဆုံး ျပန္ႏိုင္ဖို႔ အတြက္လည္း က်ေနာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ ေပးေနပါတယ္”ဟု ၎က ဆိုသည္။

ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းထဲ ေရာက္ေနသူမ်ားအနက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လိုသူမ်ားသည္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေၾကာင္း အေထာက္အထား(CI) ေလွ်ာက္ထားရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ CI ေလွ်ာက္ရာတြင္ ပတ္စ္ပို႔၊ သန္းေခါင္စာရင္း မိတၱဴ၊ မွတ္ပုံတင္ မူရင္းႏွင့္မေလးရွား ရင္းဂစ္ေငြ ၆၅၀ အား သံ႐ုံးက တာ၀န္ေပးထားသည့္ အလုပ္သမား ေအဂ်င္စီမ်ားထံ ေပးရေၾကာင္း သိရသည္။

သို႔ရာတြင္ လိုအပ္သည့္ အေထာက္အထား အျပည့္အစုံျဖင့္ ေလွ်ာက္ထားၾကေသာ္လည္း CI မရေသးသူ အမ်ားအျပား ထိန္းသိမ္း ေရး စခန္းမ်ား၌ ရွိေနေၾကာင္း၊ ၎တုိ႔၏ ေဆြမ်ဳိးမိတ္ေဆြ တခ်ဳိ႕သည္လည္း ထိန္းသိမ္းေရး စခန္း၌ ရွိေနၾကေၾကာင္း မေလးရွားႏိုင္ငံ ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕၌ ေနထိုင္သူ ျမန္မာတဦးက ေျပာသည္။

“တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ ေလွ်ာက္ထားတာ ေလးငါးလ ရွိေနၿပီ။ ဒါေပမယ့္ CI မရေသးသူေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနတယ္၊ အဓိကေတာ့ သံ႐ုံးက တာ၀န္ရွိသူေတြရဲ႕ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ ေႏွာင့္ေႏွးေနတာေၾကာင့္ပါ၊ တခ်ဳိ႕လည္း CI ေစာင့္ရင္း ေသသြားသူေတြ၊ ႐ူးသြားသူေတြေတာင္ ရွိတယ္”ဟုလည္း ၎က ေျပာဆိုသည္။

ျမန္မာသံ႐ုံး ဒုတိယ အတြင္း၀န္ ဦးသီဟဟိန္းကမူ ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းတြင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ခြ်တ္ယြင္းသူ အနည္းငယ္သာ ရွိေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ ျဖစ္ရျခင္းသည္လည္း စခန္းထဲေရာက္မွ မဟုတ္ဘဲ ယခင္ကပင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ခ်ဳိ႕တဲ့ေနသူမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာ သည္။

စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ခြ်တ္ယြင္းသူမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာသံ႐ုံး၏ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာ၌ ထိန္းသိမ္းခံထားရ သူမ်ားတြင္ အသက္ မျပည့္ေသးသည့္ ကေလးမ်ား၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ခြ်တ္ယြင္းသူမ်ား၊ က်န္းမာေရး မေကာင္းသူမ်ား ပါ၀င္ၾကသည္ ဟု ေဖာ္ျပထား သည္။

ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းမ်ားအနက္ Semenyih ထိန္းသိမ္းေရး စခန္း၌ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ၄၉၃ ဦးတြင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ က်န္းမာေရး ခ်ဳိ႕တဲ့သူတခ်ဳိ႕အျပင္ အသက္မျပည့္ေသးသည့္ လူငယ္ ၁၃ ဦး ရွိေၾကာင္း ျမန္မာသံ႐ုံးက ထုတ္ျပန္ထားသည္။

အသက္ မျပည့္ေသး သူမ်ားသည္ မိဘမ်ားအား ဖမ္းဆီးရာတြင္ မိဘမ်ားႏွင့္အတူ ပါလာသူမ်ားလည္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

မေလးရွားေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားသည္ ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းထဲသို႔ မည္သည့္ အေၾကာင္းအရာေၾကာင့္ ေရာက္ရွိေနသည္ ျဖစ္ ေစ၊ ၎တို႔ ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ ေနထိုင္စားေသာက္မႈ အခက္အခဲမ်ား၊ က်န္းမာေရး ခ်ဳိ႕တဲ့ေနသူမ်ား၊ အိမ္ျပန္လိုသူမ်ား အဆင္ေျပ လည္ေစေရး အတြက္ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ရန္မွာ မေလးရွားႏိုင္ငံ ကြာလာလမ္ပူရွိ ျမန္မာသံ႐ုံး၊ ျမန္မာလူမႈ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ၀ိုင္း၀န္း ကူညီမႈအျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရ၏ တာ၀န္ယူ ေျဖရွင္းေပးမႈသည္သာ အထိေရာက္ဆုံး ျဖစ္ေပသည္။

မေလးရွား ႏိုင္ငံ၌ တရား၀င္ ေနထိုင္သူႏွင့္ တရားမ၀င္ ေနထိုင္သူ ျမန္မာႏိုင္ငံသား စုစုေပါင္း ၆ သိန္း ၀န္းက်င္ ရွိေၾကာင္း သိရ သည္။