မ်ဳိးေစာင့္ ဥပေဒမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔မ်ား၏ သံုးသပ္ခ်က္ လႊတ္ေတာ္တင္မည္

ထက္ထက္ေအာင္

မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒမ်ားဟု ေခၚတြင္ေနေသာ ကုိးကြယ္ရာ ဘာသာကူးေျပာင္းေရး၊ လူဦးေရတုိးပြားႏႈန္း ထိန္းညိႇျခင္းႏွင္က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ မိန္းမမ်ား အထူးထိမ္းျမားျခင္းဆုိင္ရာႏွင့္ တစ္လင္ တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒမူၾကမ္းမ်ားအေပၚ အမ်ဳိးသမီးကြန္ရက္မ်ား၊ အရပ္ဘက္လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ သုံးသပ္အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္ျပမည္ဟု အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔မ်ားကြန္ရက္မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ေဒၚခ်ယ္ရီအုန္းက ဇန္နဝါရီ ၂၈ ရက္က ေျပာသည္။

ေဒၚခ်ယ္ရီအုန္းက "မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒမွာ မမွ်တမႈေတြ၊ လိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ ဟာကြက္ေတြ မ်ားစြာ ပါရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔ေတြ အပါအဝင္ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းေတြက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ကန္႕ကြက္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အတည္ျပဳဖို႔ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္လာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခုလိုမ်ိဳး တိတိပပ သံုးသပ္ခ်က္ေတြကို လႊတ္ေတာ္အထိ တင္ျပႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္တာပါ။”ဟုမဇၥၽိမေျပာသည္။

ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕(မဘသ)မွ ဦးပါေမာကၡက “ခရစ္ယာန္၊ ဟိႏၵဴစသျဖင့္ ဘာသာေတြမွာ ျပ႒ာန္းဥပေဒဆိုတာရွိတယ္။ တရား႐ံုးေရာက္သြားတဲ့အခါ ျပဌာန္းဥပေဒကပဲ လႊမ္းမိုးသြားၿပီး ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒက အသက္မဝင္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ ဘုန္းႀကီးသံုးသပ္ရမယ္ ဆိုရင္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားေတြ အေနနဲ ့ဥပေဒရဲ႕ အေစာင့္အေရွာက္ အကာအကြယ္ တန္းတူအခြင့္အေရးရ သင့္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒေတြက အျမန္ဆံုး ျပ႒ာန္းသင့္တယ္လို႔ ျမင္တယ္”ဟု ဆိုသည္။

မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ သံုးသပ္ခ်က္တြင္ ကုိးကြယ္ရာ ဘာသာကူးေျပာင္းေရး ဆုိင္ရာဥပေဒႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံသားတုိင္းသည္ ဘာသာ၊သာသနာေရးတြင္ လြတ္လပ္စြာယူဆႏုိင္ေသာ အခြင္႔အေရး၊ လြတ္လပ္စြာ ကုိးကြယ္ေဆာက္တည္ႏုိင္ေသာ အခြင့္အေရးတုိ႔ကုိ အညီအမွ်ရရွိေစရမည္” ဟု ေဖာ္ျပထားေသာအခ်က္ကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ရာေရာက္သည္။ ထ႔ုိျပင္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၆၄တြင္ ပါဝင္ေသာ ႏုိင္ငံေရးကိစၥ အလုိ႔ငွာ ဘာသာ၊ သာသနာကုိ အလြဲသုံးစားမျပဳရ၊ တစ္ဖက္ႏွင္႔တစ္ဖက္ စိတ္ဝမ္းကြဲျခင္း တစ္မ်ဳိးမ်ဳိး ေပၚေပါက္လာ ေစရန္ ရည္ရြယ္ေသာ ထုိအျပဳအမူမ်ဳိးအတြက္ ျပစ္ဒဏ္ေပးႏုိင္ရန္ ဥပေဒျပ႒ာန္းႏုိင္သည္ဟူေသာ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၆၄ ကုိလည္း ခ်ဴိးေဖာက္ရာက်သည္။ ယင္းအျပင္ လူတုိင္း လြတ္လပ္စြာေတြး ေခၚခြင္႔ရွိၿပီး လူတိုင္းသက္ဝင္ယုံၾကည္ခ်က္ကုိ လြတ္လပ္စြာ ေျပာင္းလဲပုိင္ခြင့္ ရွိသည္ဟူေသာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူအခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း (UDHR) အပိုဒ္ ၁၈ ႏွင့္လည္း ဆန္႔က်င္ေနသည္ဟု သံုးသပ္ထားသည္။

ယင္းအျပင္ လူဦးေရတုိးပြားႏႈန္းထိန္းညိႇျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ျခင္း ဥပေဒမူၾကမ္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကေလးသူငယ္မ်ား အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (CRC) အပုိဒ္ (၆) ႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ား အမည္မွည့္ ပုိင္ခြင့္ႏွင့္ ေမြးစာရင္း မွတ္ပုံတင္ခြင့္တုိ႔ကုိ ခံစားခြင့္ ရွိသည္ဟူေသာ ကေလးသူငယ္မ်ား အခြင့္အေရး ဆုိင္ရာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္(CRC) အပုိဒ္ (၇)ႏွင့္ စီေဒါစာခ်ဳပ္ အပုိဒ္ ၁၆(၁) (င) ကုိကုိ ခ်ိဳးေဖာက္ရာက်သည္ဟု သံုးသပ္ထားသည္။

ယင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ လူ႔အခြင့္အေရး ပညာေပးဌာန (ျမန္မာႏုိင္ငံ) ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက "ကိုးကြယ္ရာဘာဆိုတာ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ယံုၾကည္မႈပါ။ ဘယ္ေလာက္ယံုၾကည္လဲဆိုတာပဲ အဓိကက်တယ္။ ဒါက အတင္းအက်ပ္လုပ္လို႔မရႏို္င္တဲ႔ ကိစၥမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ကိစၥကို ဥပေဒအရ အတင္းအက်ပ္ လုပ္ေဆာင္တယ္ဆိုတာက ဘာမွ အက်ိဳးမရွိတဲ့ ကိစၥပါ။ ဥပေဒအရမဟုတ္ဘဲ ယံုၾကည္မႈ လူ႕အခြင့္အေရးအရပဲ လုပ္ေဆာင္ရမွာပါ။ လူဦးေရတုိးပြားႏႈန္းထိန္းညိႇဖို႔ကလည္း မိသားစုအေျခအေနနဲ႕ညိႇၿပီး အမ်ဳိးသမီးေတြက ကိုယ္ပုိင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္ရမယ့္ကိစၥပါ။ ၿပီးေတာ့ ဘာသာေရးအရ တင္းမာမႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီဥပေဒေတြက အတည္ျ႔ပဳသင့္ မျပဳသင့္ဆိုတာကလည္း လႊတ္ေတာ္မွာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။

ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္ မိန္းမမ်ားအထူး ထိမ္းျမားျခင္းဆုိင္ရာႏွင့္ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္း ဆုိင္ရာဥပေဒမူၾကမ္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရက္မွ ေဒၚခြန္ဂ်ာက “ ႏုိင္ငံအက်ပ္အတည္းျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ ခုလိုအျငင္းပြားစရာဥပေဒေတြကို တင္ဖို႔လုပ္တာဟာ ႏိုင္ငံသားေတြကို အခက္ေတြ႕ ေအာင္လုပ္တာပါပဲ။ ဘယ္သူ႔အတြက္မွ အက်ိဳးရွိေအာင္လုပ္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ တိတိက်က် ေဖာ္ျပခ်က္မပါရွိတဲ့ ဒီဥပေဒေတြက တစ္ဖက္သားကို ထိန္းခ်ုဳပ္ဖို႔ပဲျဖစ္ေနတယ္။” ဟု ဆိုသည္။

ယင္းအျပင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ပညာေရးတြင္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေအာင္၊ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း အခြင့္အလမ္းမ်ား ရရွိရန္အတြက္ လက္ေတြ႕မလုပ္ေပးဘဲ ယခုကဲ့သို႔ အက်ိဳးရွိရန္မေသခ်ာေသာ ဥေပေဒမ်ား ျပဌာန္းရန္ ႀကိဳးစားျခင္းသည္ မေယာင္ရာဆီလူးျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ယခုကဲ့သို႔ရႈပ္ေထြးေစေသာဥပေဒမ်ား ဖန္တီးတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကို “ေတာ္ေတာ္ေတာ့ အယံုအၾကည္ကင္းမဲ့တယ္လို႔ပဲ တုိက္႐ိုက္ေျပာခ်င္တယ္” ဟုလည္း ေဒၚခြန္ဂ်ာကဆိုခဲ့သည္။

အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္တြင္ ေဆြးေႏြးလ်က္ရွိေသာ ယင္းမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒမ်ားကို ယခင္က အမ်ဳိးသမီးအေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ကန္႔ကြက္မႈမ်ားရွိခဲ့သည္။