နယူးေယာက္ ကုလသမဂၢ ညီလာခံမွာ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္တို႔ မနက္ျဖန္ ေတြ႔ၾကဖို႔ရွိေနတုန္းမွာ အိုဘားမား အစိုးရအေနနဲ႔ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ေလွ်ာ့ခ်မႈ၊ အေမရိကန္-ျမန္မာ တရားဝင္ ေဆြးေႏြးေရး လမ္း ေၾကာင္း ပံု မွန္တည္ေဆာက္ေရး၊ စစ္ေရးဆက္ဆံမႈ စတင္ေရးနဲ႔ အေမရိကန္ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈသစ္မ်ားအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးမွာျဖစ္တယ္လို႔ ယမန္ေန႔က ဝါရွင္တန္မွာလုပ္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ေလ့လာေရးဌာန (Center for Strategic and International Studies – CSIS) ရဲ့ ကြန္ ဖရင့္မွာ ကာ့တ္ကမ္းဘဲလ္က ေျပာတာပါ။
တၿပိဳင္နက္တည္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ဆက္ထိန္းသိမ္းထားတာ၊ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ စစ္ ဆက္ျဖစ္ေနတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္အစိုးရက ျမန္မာအစိုးရကို ဖိအားဆက္ေပးသြားမယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စီးပြား ေရး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔တာ ႐ုတ္သိမ္းဖို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာဆိုတာကို အျပည့္အဝ ေထာက္ခံပံ့ပိုးသြားမယ္လို႔ ကာ့တ္ကမ္း ဘဲလ္က ေျပာပါတယ္။
“ခင္ဗ်ားတို႔အားလုံး သိၿပီးျဖစ္တဲ့အတိုင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က စလို႔ ဒီေရာက္ လာၿပီးေနာက္ပိုင္း ခ်က္ျခင္းဆိုသလို မူဝါ ဒအေျပာင္းအလဲတခ်ိဳ႕ ေပၚထြက္လာခဲ့တယ္။ ကြန္ ဂရက္ကလည္း သူ႔တင္ျပခ်က္ေတြကို တ ေလးတစားနဲ႔ တုန္႔ျပန္ခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔ အစိုး ရအဖြဲ႔ကလည္း ေနာက္အဆင့္ေတြအတြက္ ကက္ပီတိုလ္ေဟးနဲ႔ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ သြားႏိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္” လို႔ ကာ့တ္ ကမ္းဘဲလ္က ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ အေမရိကန္ေတြ စီးပြားေရးလုပ္ဖို႔ကေတာ့ ေစာလြန္းေနႏိုင္တယ္လို႔လည္း ေျပာၿပီး ဒီကိစၥ အေမရိကန္ဘက္က ကနဦး အ ေသး စိတ္ တင္ျပခ်က္ကို ဟီလာရီနဲ႔ ဦးသိန္းစိန္ ေတြ႔ရာမွာ ထပ္ေဆြးေႏြးမယ္၊ ျမန္မာသမၼတအေနနဲ႔လည္း အေမရိကန္ေတြ တင္ျပခ်က္ ကို စိတ္ဝင္ တစား ရွိေနတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
လတ္တေလာ ကြန္ဂရက္က အတည္ျပဳေပးခဲ့တဲ့ ေငြေၾကးလႊဲေျပာင္းမႈ ပိတ္ဆို႔ေရး သမၼတအိုဘားမားရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ ဖယ္ရွားေရးကို ေထာက္ ျပၿပီး “အေသအခ်ာ မလုပ္မျဖစ္လုပ္မွာက ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ လိုအပ္ေနတဲ့ အေျခခံ အေဆာက္အအံုေတြ၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး အစီအ စဥ္ေတြ စအေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးအင္စတီက်ဴးရွင္းေတြ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဘဏ္ေတြနဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ ကာ့တ္ ကမ္းဘဲ လ္က ေျပာပါတယ္။
တိုင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဒါဟာ ျမန္မာျပည္ လက္ရွိႀကံဳေနရသမွ် အေရးေတြထဲမွာ “ခ လုတ္ကန္သင္း အမ်ားဆုံး၊ စိန္အေခၚခံရ ဆုံး” ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခ်ိန္တုန္းက ျမန္မာ စစ္အ စိုးရဟာ ဒီအေရးကို ျပည္ပက ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္တာ လက္မခံခဲ့ေပမယ့္ အခုအခါမွာ ျပည္ပကကူညီမွာကို သူတို႔ တံခါးဖြင့္ လက္ခံေန တယ္လို႔ ဆိုလိုက္ၿပီး အေမရိကန္က ဘယ္လိုအကူအညီ ကိုမဆို ေပးသြားဖို႔ အဆင္သင့္ပဲလို႔ ေျပာပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ အစိုးရနဲ႔ခ်ည္းပဲ ထိေတြ႔ေဆြးေႏြးလို႔ မျဖစ္ဘဲ တိုင္းရင္းသား အင္အားစုေတြနဲ႔လည္းပဲ ေဆြးေႏြးဖို႔ လိုအပ္တယ္။ တိုင္းရင္းသား ေခါင္း ေဆာင္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးရမယ္။ သူတို႔လိုခ်င္တဲ့ အဓြန္႔ရွည္ၾကာတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဘယ္လို တည္ေဆာက္ႏိုင္မလဲ၊ သူတို႔လိုခ်င္တဲ့ ကိုယ္ ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပံုသ႑န္က ဘယ္လိုလဲဆိုတာကအစ သူတို႔ သိရွိေအာင္ ေလ့လာရမယ္လို႔ ကာ့တ္ကမ္းဘဲလ္က ဆိုပါတယ္။
ဆက္ၿပီး အခုအခ်ိန္ဟာ အေမရိကန္-ျမန္မာအၾကား တရားဝင္ ပံုမွန္ ေဆြးေႏြးေရး လမ္းေၾကာင္းေတြ တည္ေဆာက္ဖို႔ လိုၿပီလို႔ ေျပာဆိုၿပီး ျမန္ မာ့တပ္မေတာ္နဲ႔ ထိေတြ႔ေဆြးေႏြးႏိုင္ေရး အလားအလာေတြကို ရွာေဖြေနေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။ “ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးေတြမွာ အႀကီး အက်ယ္ ပ်က္ကြက္ေနတာက စစ္တပ္ပါ။ အခုအထိ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ လႊမ္းမိုး အ ေရးပါတုန္းပါ။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအေပၚသူတို႔ရဲ႕သေဘာ ထားဆက္ဆံေရး၊ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြက အၾကမ္းဖက္ ရက္စက္မႈေတြ၊ တိုက္ပြဲေတြမွာ သူတို႔ပါဝင္ပတ္သက္မႈေတြ က ဘယ္လို ရွိတယ္ဆိုတာ သိပ္မေရရာလွဘူး” လို႔ ကာ့တ္ကမ္းဘဲလ္က ဆိုပါ တယ္။
စက္တင္ဘာ ၂၅ ရက္မွာ နယူးေယာက္ကို ဆိုက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ ဟီလာရီနဲ႔ ေတြ႔ဖို႔ရွိတဲ့အျပင္ ဦးသိန္းစိန္ အရင္ အ ေမရိ ကန္ ႀကိဳေရာက္ႏွင့္ၿပီး ျမန္မာ့အေျပာင္းအလဲကို အင္တိုက္အားတိုက္ ေထာက္ခံေနတဲ့ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္လိုပဲ အာရွလူ႔အဖြဲ႔အစည္း (Asia Society) မွာ “အကူးအေျပာင္းထဲက ျမန္မာ – အခြင့္အ လမ္း မ်ားႏွင့္ စိန္ေခၚမႈမ်ား” ေခါင္းစဥ္နဲ႔ လူထုပရိသတ္ကို မိန္႔ခြန္းေပးပါလိမ့္မယ္။ ပရိသတ္နဲ႔ အေမးအေျဖလည္း လုပ္ပါမယ္။
အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ ဦးသိန္းစိန္ေတြ႔ဆံုဖို႔ မေသခ်ာေသးေပမယ့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္ေကာင္းမြန္လာၿပီး ဒီမိုကေရ စီ ေရး အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ကပါ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ ကတိျပဳထားတဲ့ ျမန္မာ့အေျပာင္းအလဲကို အေမရိကန္က အေလးအနက္ ေထာက္ ခံပံ့ပိုးမယ့္ သမိုင္းဝင္ေၾကညာခ်က္ကို အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ဦးသိန္းစိန္တို႔နဲ႔ သမၼတ အိုဘားမား၊ ဟီလာရီတို႔ ပူးတြဲ ေၾက ညာႏိုင္မလားဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြက ျမင့္မားေနေၾကာင္းပါ။
No comments:
Post a Comment