Tuesday, June 30, 2015
ျပည္တြင္းေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ သူမ်ားတစ္ဦးခ်င္းစီလိုက္ ၀န္ခံကတိျပဳရမည္
ဟိန္းကိုစိုး
၂၀၁၅ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္မည့္ ျပည္တြင္း အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ေစာင့္ၾကည့္ မည့္သူတိုင္းက၊ တစ္ဦးခ်င္းစီလိုက္ ၀န္ခံကတိျပဳရမည့္ ျပည္တြင္းေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ကို ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ဇြန္လ ၂၆ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည့္ ျပည္တြင္းေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာ ေစာင့္ ၾကည့္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားမွ အပိုဒ္ ၂၃တြင္ သက္ေသခံ ကဒ္ျပား ထုတ္ယူရာတြင္ အဖြဲ႔၀င္ တစ္ဦးခ်င္းစီ၏ ဓါတ္ပံုႏွစ္ပံုႏွင့္ ၄င္းအဖြဲ႔၀င္က ၀န္ခံလက္မွတ္ေရး ထိုးထား ေသာ ၀န္ခံကတိျပဳလႊာ တစ္ေစာင္ တို႔ကို တင္ျပၿပီး ထုတ္ယူရမည္ ဟုေဖာ္ျပ ပါရိွသည္။
ျပည္တြင္းေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္မည့္သူမ်ားသည္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါ အပိုဒ္၊ ၁၃ (က)၊ လူပုဂိၢဳလ္ စြဲကင္းျခင္း၊ (ခ) ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ သို႔မဟုတ္ သက္ဆိုင္ရာ ေရြးေကာက္ ပြဲေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ခြဲတစ္ခုခုတြင္ မွတ္ပံုတင္ၿပီး အသိအမွတ္ျပဳခံရျခင္း၊ (ဂ) ဥပေဒမ်ား၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းခ်က္မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ အတိုင္း၊ ေရြးေကာက္ပြဲေစာင့္ၾကည့္ေလ့ လာေရး လုပ္ငန္းကို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္း ဟူသည့္ အခ်က္တို႔ကို ၀န္ခံကတိျပဳေၾကာင္း ေစာင့္ၾကည့္သူ တိုင္းက လက္မွတ္ ထိုး ကတိျပဳၾကရမည္ျဖစ္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္မည့္ PACE အဖြဲ႔၏ အမႈေဆာင္ဒါရိုက္တာ စိုင္းရဲေက်ာ္စြာျမင့္က "အကုန္လံုးကို လက္မွတ္ လိုက္ထုိးခိုင္းဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ ကိုယ့္အဖြဲ႔ကေစာင့္ၾကည့္မယ္သူကို တာ၀န္အရိွဆံုး လူတစ္ဦးက ကိုယ္စားျပဳၿပီး သူတို႔နဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ကိစၥကို တာ၀န္ယူခံ၀န္လုပ္ဖို႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေကာ္မရွင္ကို အဆုိျပဳခဲ့တာပါ။ အခုလိုအတုိင္းဆိုရင္ တံုးတုရမွာ၊ တင္ရတာေတြ အဆင့္ေတြအရမ္းမ်ားတယ္" ဟု ဆိုသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္မည့္ ျပည္တြင္းအရပ္ဖက္အဖြဲ႔မ်ားသည္ မိမိတို႔ ေစာင့္ၾကည့္မည့္ နယ္ေျမ မ်ားကို ေရြးေကာက္ပြဲ ရက္ေၾကျငာၿပီး တစ္လမွ မက်င္းပမီ၁၅ရက္အထိ သက္ဆိုင္ရာ ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္မ်ားသို႔ ေလ်ာက္ထားၾကရမည္ျဖစ္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမည္သူမ်ားသည္ ၿမိဳ႕နယ္တစ္ခုတည္းေစာင့္ၾကည့္ပါက သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႔နယ္ေကာ္မရွင္၊ ၿမိဳ႔နယ္တစ္ခုထက္ပိုပါက ခရိုင္ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ခြဲ၊ ခရိုင္တစ္ခု ထက္ပိုပါက တိုင္းေဒသၾကီး /ျပည္နယ္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ခြဲ၊ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္၊ တစ္ခုထက္ပိုပါက ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ တုိ႔ထံ ေလ်ာက္ထားၾကရမည္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၿမိဳ႔နယ္ေပါင္း ၃၃၀တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ရန္ PACE (ယံုၾကည္ ရေသာေရြးေကာက္ပြဲမ်ားျဖစ္ေပၚေရး ျပည္သူမ်ားပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ မႈအဖြဲ႔) က ျပင္ဆင္ေနသည္။ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ၿမိဳ႔နယ္ေပါင္း ၃၃၀တြင္ထားရိွမည့္ မဲရံုေပါင္းအေရအတြက္မွ ၂ရာခိုင္ႏႈန္း ကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည္မည္ဟု စိုင္းရဲေက်ာ္စြာျမင့္က မဇၥ်ိမကိုေျပာသည္။
ျပည္တြင္းေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားက ၂၀၁၅ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲကို သက္ဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားမွ စတင္ကာ မဲဆြယ္ကာလ၊ မဲဆႏၵရွင္စာရင္း၊ မဲဆႏၵနယ္ သတ္မွတ္ျခင္း၊ ကိုယ္စား လွယ္ေလာင္း အမည္စာင္းသြင္းျခင္း၊ အတည္ျပဳျခင္း၊ မဲလက္မွတ္ရိုက္ႏိွပ္ျခင္း၊ ၾကိဳတင္ဆႏၵမဲေပးျခင္း၊ မဲေပး မဲေရတြက္ျခင္း၊ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အသံုးစရိတ္၊ ရလာဒ္ေၾကျငာျခင္း လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အမည္ေၾကျငာျခင္း ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ကန္႔ကြက္လႊာအမႈမ်ား စစ္ေဆးျခင္း ဆံုးျဖတ္ျခင္း တို႔ကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္။
၂၀၁၅ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ မဲရံုေပါင္း ၄၇၀၀၀ မွ ၅၀၀၀၀ ထိထားရိွရန္ လ်ာထားသည္ဟု ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဦးတင္ေအးက ေကာ္မရွင္သတင္းအခ်က္အလက္ဌာန (ရန္ကုန္) ဖြင့္ပြဲတြင္ မဇၥ်ိမကို ေျပာထားသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ျပည္တြင္း အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔ေပါင္း ၈၀ နီးပါးထိရိွေနသည္။
၂၀၁၅ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္မည့္ ျပည္တြင္း အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ေစာင့္ၾကည့္ မည့္သူတိုင္းက၊ တစ္ဦးခ်င္းစီလိုက္ ၀န္ခံကတိျပဳရမည့္ ျပည္တြင္းေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ကို ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ဇြန္လ ၂၆ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည့္ ျပည္တြင္းေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာ ေစာင့္ ၾကည့္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားမွ အပိုဒ္ ၂၃တြင္ သက္ေသခံ ကဒ္ျပား ထုတ္ယူရာတြင္ အဖြဲ႔၀င္ တစ္ဦးခ်င္းစီ၏ ဓါတ္ပံုႏွစ္ပံုႏွင့္ ၄င္းအဖြဲ႔၀င္က ၀န္ခံလက္မွတ္ေရး ထိုးထား ေသာ ၀န္ခံကတိျပဳလႊာ တစ္ေစာင္ တို႔ကို တင္ျပၿပီး ထုတ္ယူရမည္ ဟုေဖာ္ျပ ပါရိွသည္။
ျပည္တြင္းေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္မည့္သူမ်ားသည္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါ အပိုဒ္၊ ၁၃ (က)၊ လူပုဂိၢဳလ္ စြဲကင္းျခင္း၊ (ခ) ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ သို႔မဟုတ္ သက္ဆိုင္ရာ ေရြးေကာက္ ပြဲေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ခြဲတစ္ခုခုတြင္ မွတ္ပံုတင္ၿပီး အသိအမွတ္ျပဳခံရျခင္း၊ (ဂ) ဥပေဒမ်ား၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းခ်က္မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ အတိုင္း၊ ေရြးေကာက္ပြဲေစာင့္ၾကည့္ေလ့ လာေရး လုပ္ငန္းကို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္း ဟူသည့္ အခ်က္တို႔ကို ၀န္ခံကတိျပဳေၾကာင္း ေစာင့္ၾကည့္သူ တိုင္းက လက္မွတ္ ထိုး ကတိျပဳၾကရမည္ျဖစ္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္မည့္ PACE အဖြဲ႔၏ အမႈေဆာင္ဒါရိုက္တာ စိုင္းရဲေက်ာ္စြာျမင့္က "အကုန္လံုးကို လက္မွတ္ လိုက္ထုိးခိုင္းဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ ကိုယ့္အဖြဲ႔ကေစာင့္ၾကည့္မယ္သူကို တာ၀န္အရိွဆံုး လူတစ္ဦးက ကိုယ္စားျပဳၿပီး သူတို႔နဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ကိစၥကို တာ၀န္ယူခံ၀န္လုပ္ဖို႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေကာ္မရွင္ကို အဆုိျပဳခဲ့တာပါ။ အခုလိုအတုိင္းဆိုရင္ တံုးတုရမွာ၊ တင္ရတာေတြ အဆင့္ေတြအရမ္းမ်ားတယ္" ဟု ဆိုသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္မည့္ ျပည္တြင္းအရပ္ဖက္အဖြဲ႔မ်ားသည္ မိမိတို႔ ေစာင့္ၾကည့္မည့္ နယ္ေျမ မ်ားကို ေရြးေကာက္ပြဲ ရက္ေၾကျငာၿပီး တစ္လမွ မက်င္းပမီ၁၅ရက္အထိ သက္ဆိုင္ရာ ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္မ်ားသို႔ ေလ်ာက္ထားၾကရမည္ျဖစ္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမည္သူမ်ားသည္ ၿမိဳ႕နယ္တစ္ခုတည္းေစာင့္ၾကည့္ပါက သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႔နယ္ေကာ္မရွင္၊ ၿမိဳ႔နယ္တစ္ခုထက္ပိုပါက ခရိုင္ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ခြဲ၊ ခရိုင္တစ္ခု ထက္ပိုပါက တိုင္းေဒသၾကီး /ျပည္နယ္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ခြဲ၊ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္၊ တစ္ခုထက္ပိုပါက ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ တုိ႔ထံ ေလ်ာက္ထားၾကရမည္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၿမိဳ႔နယ္ေပါင္း ၃၃၀တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ရန္ PACE (ယံုၾကည္ ရေသာေရြးေကာက္ပြဲမ်ားျဖစ္ေပၚေရး ျပည္သူမ်ားပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ မႈအဖြဲ႔) က ျပင္ဆင္ေနသည္။ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ၿမိဳ႔နယ္ေပါင္း ၃၃၀တြင္ထားရိွမည့္ မဲရံုေပါင္းအေရအတြက္မွ ၂ရာခိုင္ႏႈန္း ကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည္မည္ဟု စိုင္းရဲေက်ာ္စြာျမင့္က မဇၥ်ိမကိုေျပာသည္။
ျပည္တြင္းေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားက ၂၀၁၅ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲကို သက္ဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားမွ စတင္ကာ မဲဆြယ္ကာလ၊ မဲဆႏၵရွင္စာရင္း၊ မဲဆႏၵနယ္ သတ္မွတ္ျခင္း၊ ကိုယ္စား လွယ္ေလာင္း အမည္စာင္းသြင္းျခင္း၊ အတည္ျပဳျခင္း၊ မဲလက္မွတ္ရိုက္ႏိွပ္ျခင္း၊ ၾကိဳတင္ဆႏၵမဲေပးျခင္း၊ မဲေပး မဲေရတြက္ျခင္း၊ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အသံုးစရိတ္၊ ရလာဒ္ေၾကျငာျခင္း လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အမည္ေၾကျငာျခင္း ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ကန္႔ကြက္လႊာအမႈမ်ား စစ္ေဆးျခင္း ဆံုးျဖတ္ျခင္း တို႔ကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္။
၂၀၁၅ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ မဲရံုေပါင္း ၄၇၀၀၀ မွ ၅၀၀၀၀ ထိထားရိွရန္ လ်ာထားသည္ဟု ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဦးတင္ေအးက ေကာ္မရွင္သတင္းအခ်က္အလက္ဌာန (ရန္ကုန္) ဖြင့္ပြဲတြင္ မဇၥ်ိမကို ေျပာထားသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ျပည္တြင္း အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔ေပါင္း ၈၀ နီးပါးထိရိွေနသည္။
ေလတပ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ရာထူး အေျပာင္းမလဲျဖစ္
ABC
မန္မာ ေလတပ္ ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ လြင္ဦးကို ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေမာင္ေမာင္ေက်ာ္နဲ႔ အစားထိုးၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ရိုက္တာ သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ သမၼတရုံးက အရာရွိ တစ္ဦးက ရိုက္တာ သတင္းကို ေျပာျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ စစ္တပ္နဲ႔ ကိုးကန္႔တပ္ေတြအၾကား ျဖစ္ပြားတဲ့ တိုက္ပြဲေတြမွာ ျမန္မာ ေလတပ္ဘက္က လက္နက္ႀကီးေတြ တရုတ္နယ္ေျမထဲ က်ေရာက္ခဲ့တဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ လြင္ဦးကို အခုလို ရာထူးကေန ဖယ္ရွားလိုက္တာ ျဖစ္မယ္လို႔ သုံးသပ္ေနၾကပါတယ္။
အစပိုင္းတုန္းက အဲဒီ လက္နက္ေတြဟာ ျမန္မာရဲ့ လက္နက္ေတြ မဟုတ္ဘူးလို႔ ျငင္းဆိုခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွသာ ဝန္ခံမႈ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
တရုတ္အစိုးရကို အမ်က္ေျပေစတဲ့အေနနဲ႔ အခုလို ေလတပ္မွာ ရာထူး အေျပာင္းအလဲ လုပ္တာလို႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။
အခုေလာေလာဆယ္ ကိုးကန္႔တပ္က တဖက္သတ္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ေၾကညာထားသလို ျမန္မာကလည္း ကိုးကန္႔တပ္ကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကမ္းလွမ္းထားပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ တိုက္ပြဲေတြ အနည္းငယ္ ျဖစ္ပြားေနဆဲပဲလို႔ သိရပါတယ္။
မန္မာ ေလတပ္ ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ လြင္ဦးကို ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေမာင္ေမာင္ေက်ာ္နဲ႔ အစားထိုးၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ရိုက္တာ သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ သမၼတရုံးက အရာရွိ တစ္ဦးက ရိုက္တာ သတင္းကို ေျပာျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ စစ္တပ္နဲ႔ ကိုးကန္႔တပ္ေတြအၾကား ျဖစ္ပြားတဲ့ တိုက္ပြဲေတြမွာ ျမန္မာ ေလတပ္ဘက္က လက္နက္ႀကီးေတြ တရုတ္နယ္ေျမထဲ က်ေရာက္ခဲ့တဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ လြင္ဦးကို အခုလို ရာထူးကေန ဖယ္ရွားလိုက္တာ ျဖစ္မယ္လို႔ သုံးသပ္ေနၾကပါတယ္။
အစပိုင္းတုန္းက အဲဒီ လက္နက္ေတြဟာ ျမန္မာရဲ့ လက္နက္ေတြ မဟုတ္ဘူးလို႔ ျငင္းဆိုခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွသာ ဝန္ခံမႈ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
တရုတ္အစိုးရကို အမ်က္ေျပေစတဲ့အေနနဲ႔ အခုလို ေလတပ္မွာ ရာထူး အေျပာင္းအလဲ လုပ္တာလို႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။
အခုေလာေလာဆယ္ ကိုးကန္႔တပ္က တဖက္သတ္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ေၾကညာထားသလို ျမန္မာကလည္း ကိုးကန္႔တပ္ကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကမ္းလွမ္းထားပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ တိုက္ပြဲေတြ အနည္းငယ္ ျဖစ္ပြားေနဆဲပဲလို႔ သိရပါတယ္။
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ဆႏၵျပပြဲ ရဲမ်ားတားဆီးပိတ္ပင္မႈမ်ားရွိ
ယုေဝ
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ အပါအဝင္ ျပည္သူ လူထုက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ သိမ္ႀကီးေစ်းမွ ဆူးေလဘုရားအနီး ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕အထိ လမ္းေလွ်ာက္ဆႏၵျပရာ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ရဲမ်ားက တားဆီးပိတ္ပင္မႈမ်ားရွိခဲ့သည္။
ဇြန္လ၃၀ ရက္ ေန႔လည္ ၃ နာရီမွ ၄နာရီခဲြ အခ်ိန္ခန္႔အထိ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ျပည္သူလူထု စုစုေပါင္း ၁၀၀၀ ခန္႔က ပါဝင္ဆႏၵျပ ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ဆႏၵျပရာတြင္ ရဲမ်ားက ဆႏၵျပသူမ်ားကို ဆက္လက္ဆႏၵမျပရန္ ရဲဝန္ထမ္းအင္အားသံုး၍ တားျမစ္မႈမ်ားရွိခဲ့ရာ ဆႏၵျပသူမ်ားႏွင့္ ရဲမ်ား အနည္းငယ္ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္ ျဖစ္ခဲ့သည္။
ဆႏၵျပရာတြင္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ဒို႕အေရး၊ အတုအေယာင္ျပင္ဆင္မႈ အလိုမရွိ၊ ၄၃၆ကို ျပင္ဆင္ေရး ဒို႔အေရး၊ လႊတ္ေတာ္ထဲက အစိတ္သားထြက္သြား ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားျဖင့္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ အပါအဝင္ ျပည္သူ လူထုက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ သိမ္ႀကီးေစ်းမွ ဆူးေလဘုရားအနီး ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕အထိ လမ္းေလွ်ာက္ဆႏၵျပရာ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ရဲမ်ားက တားဆီးပိတ္ပင္မႈမ်ားရွိခဲ့သည္။
ဇြန္လ၃၀ ရက္ ေန႔လည္ ၃ နာရီမွ ၄နာရီခဲြ အခ်ိန္ခန္႔အထိ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ျပည္သူလူထု စုစုေပါင္း ၁၀၀၀ ခန္႔က ပါဝင္ဆႏၵျပ ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ဆႏၵျပရာတြင္ ရဲမ်ားက ဆႏၵျပသူမ်ားကို ဆက္လက္ဆႏၵမျပရန္ ရဲဝန္ထမ္းအင္အားသံုး၍ တားျမစ္မႈမ်ားရွိခဲ့ရာ ဆႏၵျပသူမ်ားႏွင့္ ရဲမ်ား အနည္းငယ္ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္ ျဖစ္ခဲ့သည္။
ဆႏၵျပရာတြင္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ဒို႕အေရး၊ အတုအေယာင္ျပင္ဆင္မႈ အလိုမရွိ၊ ၄၃၆ကို ျပင္ဆင္ေရး ဒို႔အေရး၊ လႊတ္ေတာ္ထဲက အစိတ္သားထြက္သြား ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားျဖင့္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။
ဘတ္ဂ်က္ပါ စီမံကိန္းမ်ားစြာ လက္ေတြ႕ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မႈ မရွိေၾကာင္း အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္
သစ္ေနမိုး
အစုိးရ ဘတ္ဂ်တ္ေရးဆြဲမႈတြင္ စီမံကိန္းမ်ား ပါဝင္ေနေသာ္လည္း ျပင္ပ၌ လက္ေတြ႕ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္း မရွိေသးသည့္ ေနရာမ်ား ေတြ႔ရွိရေၾကာင္း ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘတ္ဂ်က္ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အစီရင္ခံစာတေစာင္က ေဖာ္ျပလုိက္သည္။
ယင္းအစီရင္ခံစာကုိ အစုိးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားျဖစ္သည့္ Institute for Peace and Social Justice(IPSJ)၊ Capacity Development Centre(CDC) ႏွင့္ Renaissance Institute (RI) တုိ႔က ပူးေပါင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၁၁၀ ရွိစီမံကိန္း အေရအတြက္ေပါင္း ၁၂၉၉ ခုတုိ႔ကုိ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
၎တုိ႔ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ႏုိင္ခဲ့သည့္ စီမံကိန္းမ်ားမွာ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္ ရသုံးမွန္းေျခေငြစာရင္း ဘတ္ဂ်က္ႏွင့္ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္ ဘတ္ဂ်က္ပါ စီမံကိန္းမ်ား ျဖစ္ၿပီး တုိင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ ၁၃ ခုရွိၿမိဳ႕နယ္မ်ား ပါ၀င္ေနသည္ကုိ အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပ ထားသည္။
ထုိသုိ႔ တုိင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ ၁၃ ခုမွစီမံကိန္းေပါင္း ၁၂၉၉ ခုကုိ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္မႈမ်ား လုပ္ရာတြင္ လုံး၀ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္း မရွိသည့္ စီမံကိန္းမ်ား ၂၂ ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ဆဲ စီမံကိန္း ၅၆ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ရွိေၾကာင္း၊ ၿပီးစီးရန္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည့္ လုပ္ငန္း ၂၂ ရာခုိင္ႏႈန္းသာရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည့္ ကုိလြင္ကုိလတ္က “က်ေနာ္တုိ႔ အဓိက ေတြ႔ရတဲ့ျပႆနာက ဘတ္ဂ်က္ ေရးဆြဲမႈမွာ အခ်ိဳ႕ေသာ စီမံကိန္းေတြဟာ ေနရာကုိ အတိအက် ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိတာကုိေတြ႔ရပါတယ္။ စီမံကိန္းေတြေရးဆြဲတဲ့အခါမွာ ႀကိဳတင္ၿပီးေတာ့ ေဒတာေကာက္တဲ့ အလုပ္ေတြ၊ ဆာေဗးဆင္းတဲ့အလုပ္ေတြ လုပ္ၾကပါတယ္။ အခု က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရတဲ့ အေျခအေနကေတာ့ စီမံကိန္္းေတြသာ ရွိၿပီး စီမံကိန္းေနရာကုိတိတိက်က် ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိဘူးဆုိတာဟာ စီမံကိန္းေတြကုိ လက္ေတြ႔က်က် ေလ့လာဆန္းစစ္ၿပီး လုပ္တာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ အဆင္ေျပသလုိပဲ လုပ္ထားတယ္ဆုိတဲ့ဟာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္”ဟု ေျပာျပသည္။
ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး ျပဳလုပ္ရာတြင္ Internal Monitoring ဟုဆုိႏုိင္သည့္ ဘတ္ဂ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစုိးရ၀န္ထမ္းမ်ား၏ လုပ္ႏုိင္ကုိင္ႏုိင္ရည္ကုိ ဆန္းစစ္ျခင္း၊ အစုိးရ၏ ေငြစာရင္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆန္းစစ္ျခင္း၊ အစုိးရ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ လုိအပ္္ေသာ ေဆာက္လုပ္ေရးပစၥည္းမ်ားကို အမွန္တကယ္ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ တင္ဒါေခၚၿပီး ေပးျခင္းဟုတ္မဟုတ္ စသည့္ ဆန္းစစ္ျခင္းမ်ားကုိ အစုိးရစာရင္းမ်ား မရ၍ မလုပ္ႏုိင္ေၾကာင္း၊ လက္ရွိ အဓိက ေလ့လာမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္မွာ External Monitoring ျဖစ္သည့္ ၀န္ႀကီးဌာနအလုိက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္သည့္ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ၿပီးစီးျခင္း ရွိမရွိကုိသာ ေစာင့္ၾကည့္ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ေလ့လာ ေတြ႔ရွိမႈမ်ားအရ အစုိးရဘတ္ဂ်က္ပါ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ ခန္႔မွန္းကုန္က်စရိတ္မ်ားသည္ လက္ေတြ႔ ေဒသေပါက္ေစ်းမ်ားႏွင့္ မ်ားစြာ ကြာဟသည္ကုိလည္း ေတြ႔ရွိရေၾကာင္း၊ ေဒသခံမ်ားသည္ ၎တုိ႔ေဒသစီမံကိန္းမ်ားအတြက္ အစုိးရဘတ္ဂ်က္မည္မွ် ခ်ေပးသည္ကုိလည္း မသိၾကေၾကာင္း ကုိလြင္ကုိလတ္က ေျပာသည္။
၎က“က်ေနာ္တုိ႔ တခ်ိဳ႕ေသာ ကန္ထ႐ုိက္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ၾကပါတယ္။ ဒီေစ်းေတြဟာ ေဒသေပါက္ေစ်းထက္ မ်ားတယ္လုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္”ဟုလည္း ေျပာဆိုသည္။
အစုိးရ ေရးဆြဲေသာ ဘတ္ဂ်က္သည္ ထုိသုိ႔ ကုန္က်စရိတ္ ခန္႔မွန္းမႈမ်ား ကြာဟေလ့ရွိတတ္သည့္အျပင္ ႏွစ္စဥ္ ထပ္တုိးေတာင္းေလ့ ရွိသည့္ ေနာက္ဆက္တြဲဘတ္ဂ်က္တြင္လည္း ကုန္က်စရိတ္ပုိမုိ တုိးေတာင္းသည့္ ဌာနမ်ားရွိေနေသာေၾကာင့္ မူလခန္႔မွန္းဘတ္ဂ်က္ႏွင့္ ကြာဟမႈပုိမုိ မ်ားျပားသည္ထက္ မ်ားျပားလာေၾကာင္း ေလ့လာသုံးသပ္သူမ်ား ေျပာဆုိၾကသည္။
ယခု အစီရင္ခံစာတြင္ အစုိးရက မူလခန္႔မွန္းေရးဆြဲထားသည့္ ကုန္က်စရိတ္ေငြပမာဏအထက္ ၁၀ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ ပုိမုိေတာင္း ခံေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားစြာ ရွိေနေၾကာင္းေဖာ္ျပထားၿပီး ဘတ္ဂ်က္ခန္႔မွန္းပမာဏႏွင့္ အထက္ေအာက္ ကြာလွ်င္လည္း အမ်ားဆုံး ၅ ရာခုိင္ႏႈန္းသာ ကြာသင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳထားသည္။
ထုိသုိ႔ မူလဘတ္ဂ်က္ခန္႔မွန္းတြက္ဆမႈႏွင့္ အမွန္တကယ္ကုန္က်မႈ ကြာဟျခင္းအေပၚ စီးပြားေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာ ေအာင္ကုိကုိ က “ဒါက သဘာ၀ ေဘးဒုကၡအႏၱရာယ္ မျဖစ္ရင္တုိ႔၊ စက္သုံး ေလာင္စာဆီေစ်းႏႈန္း ႐ုတ္ခ်ည္းျမင့္တက္တာတုိ႔၊ ေငြလဲႏႈန္း ႐ုတ္ခ်ည္း ေျပာင္းလဲသြားတာမ်ိဳးတုိ႔ မရွိဘူးဆုိရင္ မကြာသင့္ပါဘူး။ ဒီလုပ္ငန္းတခုဟာ ဘယ္ေလာက္ကုန္မယ္ ဆုိတာေတာ့ ခန္႔မွန္းလုိ႔ ရတာ ေပါ့။ သာမန္အခ်ိန္မွာေတာ့ ကြာမသြားသင့္ပါဘူး”ဟု ေျပာသည္။
အစုိးရအေနျဖင့္ ယခုအခ်ိန္၌ ႏုိင္ငံတြင္ အဓိကအေရးေပၚ ျမႇင့္တင္ေပးရန္လုိအပ္လာေသာ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး အသုံးစရိတ္ မ်ားကုိ ျမႇင့္တင္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ကာကြယ္ေရး အသုံးစရိတ္ကုိလည္း ေလွ်ာ့ခ်သုံးစြဲျခင္း မရွိသည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။
၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္ ပညာေရးအသုံးစရိတ္သည္ စုစုေပါင္းအသုံးစရိတ္ ၏ ၅.၉၆ ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ က်န္းမာေရးမွာ ၃.၆၂ ရာခုိင္ ႏႈန္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကာကြယ္ေရး အသုံးစရိတ္သည္ စုစုေပါင္းအသုံးစရိတ္၏ ၁၂ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
အစုိးရ ဘတ္ဂ်တ္ေရးဆြဲမႈတြင္ စီမံကိန္းမ်ား ပါဝင္ေနေသာ္လည္း ျပင္ပ၌ လက္ေတြ႕ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္း မရွိေသးသည့္ ေနရာမ်ား ေတြ႔ရွိရေၾကာင္း ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘတ္ဂ်က္ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အစီရင္ခံစာတေစာင္က ေဖာ္ျပလုိက္သည္။
ယင္းအစီရင္ခံစာကုိ အစုိးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားျဖစ္သည့္ Institute for Peace and Social Justice(IPSJ)၊ Capacity Development Centre(CDC) ႏွင့္ Renaissance Institute (RI) တုိ႔က ပူးေပါင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၁၁၀ ရွိစီမံကိန္း အေရအတြက္ေပါင္း ၁၂၉၉ ခုတုိ႔ကုိ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
၎တုိ႔ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ႏုိင္ခဲ့သည့္ စီမံကိန္းမ်ားမွာ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္ ရသုံးမွန္းေျခေငြစာရင္း ဘတ္ဂ်က္ႏွင့္ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္ ဘတ္ဂ်က္ပါ စီမံကိန္းမ်ား ျဖစ္ၿပီး တုိင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ ၁၃ ခုရွိၿမိဳ႕နယ္မ်ား ပါ၀င္ေနသည္ကုိ အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပ ထားသည္။
ထုိသုိ႔ တုိင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ ၁၃ ခုမွစီမံကိန္းေပါင္း ၁၂၉၉ ခုကုိ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္မႈမ်ား လုပ္ရာတြင္ လုံး၀ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္း မရွိသည့္ စီမံကိန္းမ်ား ၂၂ ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ဆဲ စီမံကိန္း ၅၆ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ရွိေၾကာင္း၊ ၿပီးစီးရန္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည့္ လုပ္ငန္း ၂၂ ရာခုိင္ႏႈန္းသာရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည့္ ကုိလြင္ကုိလတ္က “က်ေနာ္တုိ႔ အဓိက ေတြ႔ရတဲ့ျပႆနာက ဘတ္ဂ်က္ ေရးဆြဲမႈမွာ အခ်ိဳ႕ေသာ စီမံကိန္းေတြဟာ ေနရာကုိ အတိအက် ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိတာကုိေတြ႔ရပါတယ္။ စီမံကိန္းေတြေရးဆြဲတဲ့အခါမွာ ႀကိဳတင္ၿပီးေတာ့ ေဒတာေကာက္တဲ့ အလုပ္ေတြ၊ ဆာေဗးဆင္းတဲ့အလုပ္ေတြ လုပ္ၾကပါတယ္။ အခု က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရတဲ့ အေျခအေနကေတာ့ စီမံကိန္္းေတြသာ ရွိၿပီး စီမံကိန္းေနရာကုိတိတိက်က် ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိဘူးဆုိတာဟာ စီမံကိန္းေတြကုိ လက္ေတြ႔က်က် ေလ့လာဆန္းစစ္ၿပီး လုပ္တာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ အဆင္ေျပသလုိပဲ လုပ္ထားတယ္ဆုိတဲ့ဟာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္”ဟု ေျပာျပသည္။
ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး ျပဳလုပ္ရာတြင္ Internal Monitoring ဟုဆုိႏုိင္သည့္ ဘတ္ဂ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစုိးရ၀န္ထမ္းမ်ား၏ လုပ္ႏုိင္ကုိင္ႏုိင္ရည္ကုိ ဆန္းစစ္ျခင္း၊ အစုိးရ၏ ေငြစာရင္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆန္းစစ္ျခင္း၊ အစုိးရ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ လုိအပ္္ေသာ ေဆာက္လုပ္ေရးပစၥည္းမ်ားကို အမွန္တကယ္ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ တင္ဒါေခၚၿပီး ေပးျခင္းဟုတ္မဟုတ္ စသည့္ ဆန္းစစ္ျခင္းမ်ားကုိ အစုိးရစာရင္းမ်ား မရ၍ မလုပ္ႏုိင္ေၾကာင္း၊ လက္ရွိ အဓိက ေလ့လာမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္မွာ External Monitoring ျဖစ္သည့္ ၀န္ႀကီးဌာနအလုိက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္သည့္ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ၿပီးစီးျခင္း ရွိမရွိကုိသာ ေစာင့္ၾကည့္ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ေလ့လာ ေတြ႔ရွိမႈမ်ားအရ အစုိးရဘတ္ဂ်က္ပါ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ ခန္႔မွန္းကုန္က်စရိတ္မ်ားသည္ လက္ေတြ႔ ေဒသေပါက္ေစ်းမ်ားႏွင့္ မ်ားစြာ ကြာဟသည္ကုိလည္း ေတြ႔ရွိရေၾကာင္း၊ ေဒသခံမ်ားသည္ ၎တုိ႔ေဒသစီမံကိန္းမ်ားအတြက္ အစုိးရဘတ္ဂ်က္မည္မွ် ခ်ေပးသည္ကုိလည္း မသိၾကေၾကာင္း ကုိလြင္ကုိလတ္က ေျပာသည္။
၎က“က်ေနာ္တုိ႔ တခ်ိဳ႕ေသာ ကန္ထ႐ုိက္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ၾကပါတယ္။ ဒီေစ်းေတြဟာ ေဒသေပါက္ေစ်းထက္ မ်ားတယ္လုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္”ဟုလည္း ေျပာဆိုသည္။
အစုိးရ ေရးဆြဲေသာ ဘတ္ဂ်က္သည္ ထုိသုိ႔ ကုန္က်စရိတ္ ခန္႔မွန္းမႈမ်ား ကြာဟေလ့ရွိတတ္သည့္အျပင္ ႏွစ္စဥ္ ထပ္တုိးေတာင္းေလ့ ရွိသည့္ ေနာက္ဆက္တြဲဘတ္ဂ်က္တြင္လည္း ကုန္က်စရိတ္ပုိမုိ တုိးေတာင္းသည့္ ဌာနမ်ားရွိေနေသာေၾကာင့္ မူလခန္႔မွန္းဘတ္ဂ်က္ႏွင့္ ကြာဟမႈပုိမုိ မ်ားျပားသည္ထက္ မ်ားျပားလာေၾကာင္း ေလ့လာသုံးသပ္သူမ်ား ေျပာဆုိၾကသည္။
ယခု အစီရင္ခံစာတြင္ အစုိးရက မူလခန္႔မွန္းေရးဆြဲထားသည့္ ကုန္က်စရိတ္ေငြပမာဏအထက္ ၁၀ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ ပုိမုိေတာင္း ခံေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားစြာ ရွိေနေၾကာင္းေဖာ္ျပထားၿပီး ဘတ္ဂ်က္ခန္႔မွန္းပမာဏႏွင့္ အထက္ေအာက္ ကြာလွ်င္လည္း အမ်ားဆုံး ၅ ရာခုိင္ႏႈန္းသာ ကြာသင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳထားသည္။
ထုိသုိ႔ မူလဘတ္ဂ်က္ခန္႔မွန္းတြက္ဆမႈႏွင့္ အမွန္တကယ္ကုန္က်မႈ ကြာဟျခင္းအေပၚ စီးပြားေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာ ေအာင္ကုိကုိ က “ဒါက သဘာ၀ ေဘးဒုကၡအႏၱရာယ္ မျဖစ္ရင္တုိ႔၊ စက္သုံး ေလာင္စာဆီေစ်းႏႈန္း ႐ုတ္ခ်ည္းျမင့္တက္တာတုိ႔၊ ေငြလဲႏႈန္း ႐ုတ္ခ်ည္း ေျပာင္းလဲသြားတာမ်ိဳးတုိ႔ မရွိဘူးဆုိရင္ မကြာသင့္ပါဘူး။ ဒီလုပ္ငန္းတခုဟာ ဘယ္ေလာက္ကုန္မယ္ ဆုိတာေတာ့ ခန္႔မွန္းလုိ႔ ရတာ ေပါ့။ သာမန္အခ်ိန္မွာေတာ့ ကြာမသြားသင့္ပါဘူး”ဟု ေျပာသည္။
အစုိးရအေနျဖင့္ ယခုအခ်ိန္၌ ႏုိင္ငံတြင္ အဓိကအေရးေပၚ ျမႇင့္တင္ေပးရန္လုိအပ္လာေသာ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး အသုံးစရိတ္ မ်ားကုိ ျမႇင့္တင္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ကာကြယ္ေရး အသုံးစရိတ္ကုိလည္း ေလွ်ာ့ခ်သုံးစြဲျခင္း မရွိသည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။
၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္ ပညာေရးအသုံးစရိတ္သည္ စုစုေပါင္းအသုံးစရိတ္ ၏ ၅.၉၆ ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ က်န္းမာေရးမွာ ၃.၆၂ ရာခုိင္ ႏႈန္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကာကြယ္ေရး အသုံးစရိတ္သည္ စုစုေပါင္းအသုံးစရိတ္၏ ၁၂ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
က်ဴးေက်ာ္ေနထုိင္သူမ်ား မဲေပးခြင့္မရမည္ကို စိုးရိမ္ေန
ေကဇူး
လာမည့္ ေအာက္တိုဘာ လကုန္ (သို႔) ႏို၀င္ဘာလ တြင္ က်င္းပမည့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲထည့္ခြင့္မရရွိမည္ကို စိုးရိမ္မႈမ်ားျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိသည္ ဟု လွိဳင္သာယာ စက္မႈဇံု (၂) ေျမႏုကြ်န္း တြင္ ေနထိုင္သူမ်ားက ေျပာ သည္
က်ဴးေက်ာ္ေနထိုင္သူမ်ားအေနျဖင့္ မိမိေနထိုင္ရာ ေနရာမ်ားတြင္ ေနထိုင္ေၾကာင္း ၊ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံ ဧည့္စာရင္း တိုင္ထားျခင္းမရွိ ျခင္းေၾကာင့္ မဲထည့္ေရး အတြက္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနသည္ ဟုဆုိသည္။
ဧရာ၀တီတိုင္း လတၱပြတ္တာၿမိဳ႕နယ္ေရႊ႕ေျပာင္းကာ လွိဳင္သာယာ က်ဴးေက်ာ္ရပ္ကြက္တြင္ေနထိုင္သူ ဦးတင္မုိးက "ကြ်န္ေတာ္တို႔ မွာ ရပ္ကြက္ရံုးမရွိဘူး ၊အိမ္ေထာင္စု စာရင္းေတြလည္း ရွိသူက ရွိမရွိ သူက မရွိဘူး၊ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းေပါက္တဲ့ ေနရာမွာ မဲျပန္ထည့္ဖို႔ဆိုတာမျဖစ္ႏိုင္ဘူး"ဟု ေျပာသည္။
လွိဳင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ ေျမႏုကြ်န္းရပ္ကြက္သည္ ေသာင္ထြန္းေသာ ေျမေနရာကို ရွင္းလင္းကာ ေနထိုင္ၾကျခင္းျဖစ္ၿပီး အိမ္ေျခ သံုးေထာင္နီးပါးႏွင့္ လူဦးေရ ႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ ရွိသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ မွ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူ ကိုေအးပိုင္က "ဒီရပ္ကြက္မွာေနထိုင္တဲ့ အိမ္ေျခ နဲ႔ လူဦးေရ စာရင္းေတြကို အတိအက်ျပဳစုထားပါတယ္ အစိုးရအေနနဲ႔ က်ဳးေတြရဲ႕ စာရင္းကို ယူၿပီး မဲရံုတစ္ခု စီစဥ္ေပးရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အတြက္အေကာင္း ဆံုးျဖစ္ပါတယ္"ဟု ေျပာသည္။
နာဂစ္ မုန္တုိင္း တုိက္ခိုက္ ၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ ဒါဏ္ခံခဲ့ရေသာ ျပည္သူမ်ား၊ ႏွင့္ အလုပ္ အကုိင္ရွား ပါးေသာ ေဒသမ်ားမွေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္လုပ္ကိုင္သူမ်ားအေနျဖင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕စြန္ ရပ္ေဒသ မ်ားသို႔ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္လာ ၾကၿပီး အေျခခ်ေနထိုင္လာၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူမ်ားအေနျဖင့္ မဲစာရင္းတြင္ပါမပါ၀င္ပါက ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ရံုးမွရက္ေပါင္း ၁၆၀ ေက်ာ္ေန ထိုင္ေၾကာင္း ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ရံုး၏ ေထာက္ခံမႈ ရရွိပါက မိမိေနထိုင္ရာ ရပ္ကြက္တြင္ ပံုစံ (၃)ျဖင့္ ျပန္လည္ ျပဳျပင္ ရမည္ျဖစ္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဦးတင္ေအးက မူ "မဲစာရင္းမွာေတာ့ ပါမွာ မဟုတ္ဘူး မဲစာရင္းက အိမ္ေထာင္စုစာရင္း ကိုအေျခခံထားတဲ့အတြက္ သို႔ေသာ္လည္း ဒီဘက္မွာေနထိုင္တဲ့ အေထာက္ အထားခိုင္လံုရင္ မဲထည့္မယ့္အခြင့္ အေရး မဆံုးရွဳံးေစရဘူး"ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ MPC တြင္ျပဳလုပ္ေသာ မဲစာရင္းျပဳစုျခင္းဆိုင္ရာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ေျပာၾကားထားသည္။
ရန္ကုန္တိုင္း လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာန၏ စာရင္းမ်ားအရ ရန္ကုန္တြင္ က်ဴးေက်ာ္ ေနထိုင္သူ ၁၅၀၀၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူ ႏွစ္ေထာင္နီးပါးရွိသည္။
လာမည့္ ေအာက္တိုဘာ လကုန္ (သို႔) ႏို၀င္ဘာလ တြင္ က်င္းပမည့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲထည့္ခြင့္မရရွိမည္ကို စိုးရိမ္မႈမ်ားျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိသည္ ဟု လွိဳင္သာယာ စက္မႈဇံု (၂) ေျမႏုကြ်န္း တြင္ ေနထိုင္သူမ်ားက ေျပာ သည္
က်ဴးေက်ာ္ေနထိုင္သူမ်ားအေနျဖင့္ မိမိေနထိုင္ရာ ေနရာမ်ားတြင္ ေနထိုင္ေၾကာင္း ၊ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံ ဧည့္စာရင္း တိုင္ထားျခင္းမရွိ ျခင္းေၾကာင့္ မဲထည့္ေရး အတြက္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနသည္ ဟုဆုိသည္။
ဧရာ၀တီတိုင္း လတၱပြတ္တာၿမိဳ႕နယ္ေရႊ႕ေျပာင္းကာ လွိဳင္သာယာ က်ဴးေက်ာ္ရပ္ကြက္တြင္ေနထိုင္သူ ဦးတင္မုိးက "ကြ်န္ေတာ္တို႔ မွာ ရပ္ကြက္ရံုးမရွိဘူး ၊အိမ္ေထာင္စု စာရင္းေတြလည္း ရွိသူက ရွိမရွိ သူက မရွိဘူး၊ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းေပါက္တဲ့ ေနရာမွာ မဲျပန္ထည့္ဖို႔ဆိုတာမျဖစ္ႏိုင္ဘူး"ဟု ေျပာသည္။
လွိဳင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ ေျမႏုကြ်န္းရပ္ကြက္သည္ ေသာင္ထြန္းေသာ ေျမေနရာကို ရွင္းလင္းကာ ေနထိုင္ၾကျခင္းျဖစ္ၿပီး အိမ္ေျခ သံုးေထာင္နီးပါးႏွင့္ လူဦးေရ ႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ ရွိသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ မွ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူ ကိုေအးပိုင္က "ဒီရပ္ကြက္မွာေနထိုင္တဲ့ အိမ္ေျခ နဲ႔ လူဦးေရ စာရင္းေတြကို အတိအက်ျပဳစုထားပါတယ္ အစိုးရအေနနဲ႔ က်ဳးေတြရဲ႕ စာရင္းကို ယူၿပီး မဲရံုတစ္ခု စီစဥ္ေပးရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အတြက္အေကာင္း ဆံုးျဖစ္ပါတယ္"ဟု ေျပာသည္။
နာဂစ္ မုန္တုိင္း တုိက္ခိုက္ ၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ ဒါဏ္ခံခဲ့ရေသာ ျပည္သူမ်ား၊ ႏွင့္ အလုပ္ အကုိင္ရွား ပါးေသာ ေဒသမ်ားမွေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္လုပ္ကိုင္သူမ်ားအေနျဖင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕စြန္ ရပ္ေဒသ မ်ားသို႔ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္လာ ၾကၿပီး အေျခခ်ေနထိုင္လာၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူမ်ားအေနျဖင့္ မဲစာရင္းတြင္ပါမပါ၀င္ပါက ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ရံုးမွရက္ေပါင္း ၁၆၀ ေက်ာ္ေန ထိုင္ေၾကာင္း ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ရံုး၏ ေထာက္ခံမႈ ရရွိပါက မိမိေနထိုင္ရာ ရပ္ကြက္တြင္ ပံုစံ (၃)ျဖင့္ ျပန္လည္ ျပဳျပင္ ရမည္ျဖစ္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဦးတင္ေအးက မူ "မဲစာရင္းမွာေတာ့ ပါမွာ မဟုတ္ဘူး မဲစာရင္းက အိမ္ေထာင္စုစာရင္း ကိုအေျခခံထားတဲ့အတြက္ သို႔ေသာ္လည္း ဒီဘက္မွာေနထိုင္တဲ့ အေထာက္ အထားခိုင္လံုရင္ မဲထည့္မယ့္အခြင့္ အေရး မဆံုးရွဳံးေစရဘူး"ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ MPC တြင္ျပဳလုပ္ေသာ မဲစာရင္းျပဳစုျခင္းဆိုင္ရာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ေျပာၾကားထားသည္။
ရန္ကုန္တိုင္း လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာန၏ စာရင္းမ်ားအရ ရန္ကုန္တြင္ က်ဴးေက်ာ္ ေနထိုင္သူ ၁၅၀၀၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူ ႏွစ္ေထာင္နီးပါးရွိသည္။
ေက်းသီးၿမိဳ႕အနီးရွိရြာ ၅ရြာ ျပည္ထဲေရးစာရင္းတြင္ မပါဝင္
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္
သၽွမ္းျပည္ ေတာင္ပိုင္း လြယ္လင္ ခရိုင္ ေက်းသီး ၿမိဳ႕နယ္ ေက်းသီးၿမိဳ႕အနီး ရွိ ရြာ ၅ ရြာမွာ ျပည္ထဲေရး စာရင္းတြင္ အမည္ မေပါက္ ေသာေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ား ရသင့္ ရထိုက္သည့္ အခြင့္ အေရးမ်ား ပိုမို ဆုံးရွုံး သြားမည္ကို အထူး စိုးရိမ္ ေနသည္ဟု ရြာသားမ်ားက ေျပာျပသည္။
က်းသီးၿမိဳ႕ ဆင္ေျခဖုန္းရပ္ကြက္ ၿမိဳ႕ေျမာက္ဘက္ျခမ္းႏွင့္ ကပ္လၽွက္ ရွိေနသည့္ ေနာင္ကား ရြာ၊ ကုန္းၿပိဳက္ရြာ၊ နားလြယ္ရြာ၊ နားက်ိဳင္းရြာ ႏွင့္ နားဟမ္းရြာ တို႔သည္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ တြင္ ၿမိဳ႕ေပၚ ေဟာ္ကုန္းရပ္ကြက္ ႏွင့္ ဒြန္တြဲ မဲထည့္ရေသာ္လည္း ယေန႔ ေပါက္ေနသည့္ ျပည္ ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာန ေျမတိုင္း၊ ေျမကြက္ စာရင္း တြင္ ပါဝင္ျခင္းမရွိေသးဘူးဟု ေက်းသီးရပ္ဖ စိုင္းဩတက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္သို႔ ေျပာသည္။
“ဘာေၾကးဘဲေကာက္ေကာက္ က်ေနာ္တို႔ ရြာသူရြာသားေတြ အကုန္ေတာ့ထည့္ရတယ္။ သူမ်ားလိုဘဲ။ ဒါေပ မယ့္ အခု ေခတ္စားလာေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္ ရံပုံေငြေတာ့ သူမ်ားလို မရဘူး။ အဆိုးဆုံး စိုးရိမ္ေနရာတာ ျပည္ထဲ ေရးမွာ က်ေနာ္တို႔ ရြာေတြရဲ့ နာမယ္ေတြ မေပါက္ေတာ့ ေက်ာက္မီးေသြးေတြ ပါေတြ လာတူးေဖၚဖို႔ ကုမၸဏီ ေတြက ေတာင္းရင္ဆို ဒီေျမကြက္ေပၚ ဘာရြာမွ မရွိဘူး ေျမလြတ္ေျမရိုင္းေတြႀကီးပဲ လို႔ တင္ခ်လိုက္ရင္၊ ဒါမွ မဟုတ္ သတၱဳတူးဖို႔ အတည္ျပဳေပးလိုက္ရင္ ေသၿပီ” - ဟု စိုင္းဩတ ကေျပာသည္။
ထို႔အတူ အဆိုပါရြာမ်ားသည္ ျပည္ထဲေရးတြင္နာမည္မပါေသာေၾကာင့္ စာသင္ေက်ာင္း လည္း ကိုယ္ထူကိုယ္ထ၊ လမ္းတံတား ျပဳျပင္တည္ေဆာက္ေရး တြင္လည္း ကိုယ္ထူ ကိုယ္ထ တို႔ျဖင့္ သာ လည္ပတ္ရသည္ဟု ရြာသားမ်ားက ေျပာသည္။
“အားလုံးက ရြာသူရြာသားထံကေနဘဲ ေကာက္ၿပီးအကုန္လုပ္ေနရတယ္။ ဘာစရိတ္မွမလာဘူး။ သူမ်ားရြာလို ဘာေထာက္ပံ့ေၾကးမွမရဘူး။ ေနာက္ဆို ကမၻာ့ဘဏ္က ေခ်းေပးတဲ့ ေငြလဲ ရမွာမဟုတ္ဘူးလို႔ေျပာေတာ့ က်မတို႔ေတြက လူမဟုတ္ဘူးလားေပါ့။ မဲထည့္တဲ့အခ်ိန္ေတာ့ ပါတယ္။ အႀကိဳးခံစားခြင့္ ေပးတဲ့ ေနရာမွာေတာ့ ခ်န္ထားတယ္ ဆိုတာမဟုတ္ဘူး”- ဟု နားလြယ္က ယိင္းယိင္းက ေျပာသည္။
နာင္ကားရြာ၊ ကုန္းၿပိဳက္ရြာ၊ နားလြယ္ရြာ၊ နားက်ိဳင္းရြာ ႏွင့္ နားဟမ္းရြာသည္ ယခင္က ေက်းသီးၿမိဳ႕ေဟာကုန္း ရပ္ကြက္တြင္ပါဝင္ေသာ္လည္း ဂၽြန္ ၈ ရက္ က ၿမိဳ႕နယ္ ေရြးေကာက္ ပြဲေကာ္မရွင္ မွ မဲစာရင္းထုတ္ျပန္ရာတြင္ ေဟာ္ကုန္း ရက္ထဲတြင္ မပါဝင္ ေတာ့ဘဲ ၿမိဳ႕ႏွင့္ ၁၀ မိုင္ေက်ာ္ေဝးသည့္ ဝမ့္ဖြီးေက်းရြာ အုပ္စုအတြင္း ပါဝင္ သြားေၾကာင္း သၽွမ္းလူငယ္ ကြန္ရက္တြင္ ပါဝင္သည့္ အိုက္ခမ္းဆိုင္း ဤကဲ့သို႔ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုခ်င္တယ္။ (၁) အခ်က္ မဲစာရင္းကလည္း ၿမိဳ႕ေပၚ ေဟာ္ကုန္းရပ္ကြက္နဲ႔ ဘဲ ၂၀၁၀ တုန္းကလိုတြဲေပးဖို႔၊ က(၂) အခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရြာအားလုံး ျပည္ထဲေရးရဲ့ ၿမိဳ႕ရြာအိုးအိမ္တြင္ နာမည္ေပါက္ဖို႔ျဖစ္တယ္။ မရမက လဲေတာင္းဆိုသြားမယ္” ဟု ေျပာသည္။
အဆိုပါရြာမ်ားတြင္ အိမ္ေၿခ စုစုေပါင္း ၁၁၅ အိမ္၊ လူဦးေရ ၆၃၅ ေယာက္ရွိသည္။ အဆိုပါရြာမ်ား ျပည္ထဲေရး တြင္ အမည္ေပါက္ေစရန္အတြက္ ေျမစာရင္းဦးစီးဌာနက ကူညီပံ့ပိုးမွုျပဳေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက အတည္ျပဳ ေျပာဆိုေနၾကပါသည္။
သၽွမ္းျပည္ ေတာင္ပိုင္း လြယ္လင္ ခရိုင္ ေက်းသီး ၿမိဳ႕နယ္ ေက်းသီးၿမိဳ႕အနီး ရွိ ရြာ ၅ ရြာမွာ ျပည္ထဲေရး စာရင္းတြင္ အမည္ မေပါက္ ေသာေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ား ရသင့္ ရထိုက္သည့္ အခြင့္ အေရးမ်ား ပိုမို ဆုံးရွုံး သြားမည္ကို အထူး စိုးရိမ္ ေနသည္ဟု ရြာသားမ်ားက ေျပာျပသည္။
က်းသီးၿမိဳ႕ ဆင္ေျခဖုန္းရပ္ကြက္ ၿမိဳ႕ေျမာက္ဘက္ျခမ္းႏွင့္ ကပ္လၽွက္ ရွိေနသည့္ ေနာင္ကား ရြာ၊ ကုန္းၿပိဳက္ရြာ၊ နားလြယ္ရြာ၊ နားက်ိဳင္းရြာ ႏွင့္ နားဟမ္းရြာ တို႔သည္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ တြင္ ၿမိဳ႕ေပၚ ေဟာ္ကုန္းရပ္ကြက္ ႏွင့္ ဒြန္တြဲ မဲထည့္ရေသာ္လည္း ယေန႔ ေပါက္ေနသည့္ ျပည္ ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာန ေျမတိုင္း၊ ေျမကြက္ စာရင္း တြင္ ပါဝင္ျခင္းမရွိေသးဘူးဟု ေက်းသီးရပ္ဖ စိုင္းဩတက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္သို႔ ေျပာသည္။
“ဘာေၾကးဘဲေကာက္ေကာက္ က်ေနာ္တို႔ ရြာသူရြာသားေတြ အကုန္ေတာ့ထည့္ရတယ္။ သူမ်ားလိုဘဲ။ ဒါေပ မယ့္ အခု ေခတ္စားလာေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္ ရံပုံေငြေတာ့ သူမ်ားလို မရဘူး။ အဆိုးဆုံး စိုးရိမ္ေနရာတာ ျပည္ထဲ ေရးမွာ က်ေနာ္တို႔ ရြာေတြရဲ့ နာမယ္ေတြ မေပါက္ေတာ့ ေက်ာက္မီးေသြးေတြ ပါေတြ လာတူးေဖၚဖို႔ ကုမၸဏီ ေတြက ေတာင္းရင္ဆို ဒီေျမကြက္ေပၚ ဘာရြာမွ မရွိဘူး ေျမလြတ္ေျမရိုင္းေတြႀကီးပဲ လို႔ တင္ခ်လိုက္ရင္၊ ဒါမွ မဟုတ္ သတၱဳတူးဖို႔ အတည္ျပဳေပးလိုက္ရင္ ေသၿပီ” - ဟု စိုင္းဩတ ကေျပာသည္။
ထို႔အတူ အဆိုပါရြာမ်ားသည္ ျပည္ထဲေရးတြင္နာမည္မပါေသာေၾကာင့္ စာသင္ေက်ာင္း လည္း ကိုယ္ထူကိုယ္ထ၊ လမ္းတံတား ျပဳျပင္တည္ေဆာက္ေရး တြင္လည္း ကိုယ္ထူ ကိုယ္ထ တို႔ျဖင့္ သာ လည္ပတ္ရသည္ဟု ရြာသားမ်ားက ေျပာသည္။
“အားလုံးက ရြာသူရြာသားထံကေနဘဲ ေကာက္ၿပီးအကုန္လုပ္ေနရတယ္။ ဘာစရိတ္မွမလာဘူး။ သူမ်ားရြာလို ဘာေထာက္ပံ့ေၾကးမွမရဘူး။ ေနာက္ဆို ကမၻာ့ဘဏ္က ေခ်းေပးတဲ့ ေငြလဲ ရမွာမဟုတ္ဘူးလို႔ေျပာေတာ့ က်မတို႔ေတြက လူမဟုတ္ဘူးလားေပါ့။ မဲထည့္တဲ့အခ်ိန္ေတာ့ ပါတယ္။ အႀကိဳးခံစားခြင့္ ေပးတဲ့ ေနရာမွာေတာ့ ခ်န္ထားတယ္ ဆိုတာမဟုတ္ဘူး”- ဟု နားလြယ္က ယိင္းယိင္းက ေျပာသည္။
နာင္ကားရြာ၊ ကုန္းၿပိဳက္ရြာ၊ နားလြယ္ရြာ၊ နားက်ိဳင္းရြာ ႏွင့္ နားဟမ္းရြာသည္ ယခင္က ေက်းသီးၿမိဳ႕ေဟာကုန္း ရပ္ကြက္တြင္ပါဝင္ေသာ္လည္း ဂၽြန္ ၈ ရက္ က ၿမိဳ႕နယ္ ေရြးေကာက္ ပြဲေကာ္မရွင္ မွ မဲစာရင္းထုတ္ျပန္ရာတြင္ ေဟာ္ကုန္း ရက္ထဲတြင္ မပါဝင္ ေတာ့ဘဲ ၿမိဳ႕ႏွင့္ ၁၀ မိုင္ေက်ာ္ေဝးသည့္ ဝမ့္ဖြီးေက်းရြာ အုပ္စုအတြင္း ပါဝင္ သြားေၾကာင္း သၽွမ္းလူငယ္ ကြန္ရက္တြင္ ပါဝင္သည့္ အိုက္ခမ္းဆိုင္း ဤကဲ့သို႔ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုခ်င္တယ္။ (၁) အခ်က္ မဲစာရင္းကလည္း ၿမိဳ႕ေပၚ ေဟာ္ကုန္းရပ္ကြက္နဲ႔ ဘဲ ၂၀၁၀ တုန္းကလိုတြဲေပးဖို႔၊ က(၂) အခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရြာအားလုံး ျပည္ထဲေရးရဲ့ ၿမိဳ႕ရြာအိုးအိမ္တြင္ နာမည္ေပါက္ဖို႔ျဖစ္တယ္။ မရမက လဲေတာင္းဆိုသြားမယ္” ဟု ေျပာသည္။
အဆိုပါရြာမ်ားတြင္ အိမ္ေၿခ စုစုေပါင္း ၁၁၅ အိမ္၊ လူဦးေရ ၆၃၅ ေယာက္ရွိသည္။ အဆိုပါရြာမ်ား ျပည္ထဲေရး တြင္ အမည္ေပါက္ေစရန္အတြက္ ေျမစာရင္းဦးစီးဌာနက ကူညီပံ့ပိုးမွုျပဳေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက အတည္ျပဳ ေျပာဆိုေနၾကပါသည္။
အတည္ျပဳျပဌာန္းထားသည့္ အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒ ဗကသမ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ လက္မခံ
ယုေ၀
ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး အတည္ျပဳျပဌာန္းလိုက္သည့္ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒကို ေလးပြင့္ဆိုင္သေဘာတူညီခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈမရွိသျဖင့္ ဗမာႏိုင္ငံ လံုးဆိုင္ရာေက်ာင္းသား သမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ဗကသ)က သေဘာတူလက္ခံမည္မဟုတ္ဟု ဗကသ ဒုဥကၠဌ ကိုလင္းထက္ႏိုင္က မဇၥ်ိမကိုေျပာသည္။
ဗကသ ဒုဥကၠဌ ကိုလင္းထက္ႏိုင္က “ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဒီဥပေဒကို သေဘာမက်ပါဘူး။ လက္မခံပါဘူး။ ဒါကို အတိအလင္းေျပာ ပါတယ္။ လက္မခံရတဲ့အေၾကာင္းရင္းက ကြ်န္ေတာ္တို႔ အဓိက ထည့္သြင္းေရးဆြဲေစခ်င္တဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ ၁၁ ခ်က္ရွိခဲ့တယ္။ အားလံုးလည္းသိၿပီးသားပါ။ အဲ့တာရဲ႕ အဓိက အႏွစ္သာရျဖစ္တဲ့ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈေလွ်ာ့ခ်ေရးက ျပန္ျပင္ လိုက္တဲ့ဥပေဒမွာ ျပန္ လည္ပါ၀င္ေနဆဲပါ။ ”ဟုေျပာသည္။
ဥပေဒ အခန္း ၄ ပါ အမ်ိဳးသားပညာေရး မူ၀ါဒေကာ္မတီ ဆိုသည့္ အခ်က္ကို လံုး၀လက္ခံႏိုင္ရန္ မရွိပဲ ဥပေဒသည္ ဆရာ၊ေက်ာင္း သားမ်ား သမဂၢမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ေယဘုယ်ဆန္လြန္ၿပီး သမဂၢမ်ားကို တကၠသိုလ္ ပဋိညဥ္ႏွင့္ အညီ လြတ္လပ္စြာဖြဲ႕စည္း ခြင့္ဆိုသည္မွာ ပဋိညဥ္ကို မည္ကဲ့သို႔ မည္သူက ေရးဆြဲမည္နည္းဆိုသည့္ အခ်က္သည္ ေမးခြန္းျဖစ္ေနသည္ဟု လည္း၄င္းကဆို သည္။
အဆုိပါ ဥပေဒႏွင့္ပတ္သက္၍ ဗကသ ဗဟိုလုပ္ငန္းေကာ္မတီ အဖြဲ႔၀င္ ကုိရွိန္းရာဇာထြန္းက “ မၾကာခင္ ဒီကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး သေဘာထားေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္မွာပါ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေတာင္းဆိုထားတဲ့ အခ်က္ေတြထဲက ဘယ္အခ်က္ေတြရတယ္။ ဘယ္အခ်က္ေတြကေတာ့ မရဘူးဆုိတာေတြ ပါမွာပါ။ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ထားတာပါ။ ”ဟုေျပာသည္။
ေက်ာင္းသားကုိယ္စားလွယ္မ်ား ေတာင္းဆိုထားသည့္ အခ်က္မ်ား အတည္ျပဳလုိက္သည့္ ဥပေဒတြင္ ပါ၀င္မႈမရွိဘဲ ေလးပြင့္ဆုိင္ သေဘာတူညီခ်က္လည္း ေဖာက္ဖ်က္ခံရကာ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား ရရွိရန္ ဗကသ အေနျဖင့္ နည္းလမ္းမ်ိဳးစံုသံုးကာ ေတာင္းဆို သြားမည္ျဖစ္သည္ဟုလည္း ၄င္းက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
ဥပေဒပါ ေက်ာင္းသားသမဂၢ ဖြဲ႔စည္းခြင့္ႏွင့္ပတ္သက္၍လည္း ေက်ာင္းသားမ်ားကို သမဂၢ ဖြဲ႕စည္းခြင့္ေပးထားေသာ္လည္း လြတ္လပ္စြာလႈပ္ရွားခြင့္မျပဳဘဲ ပံုစံတစ္မ်ိဳးျဖင့္ ျပန္လည္ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ျပင္ဆင္ထားမႈမ်ားကို ေတြ႔ျမင္ေနရသည္ဟုလည္း ကိုရွိန္းရာဇာထြန္းက ဆုိသည္။
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳ ဆံုးျဖတ္လိုက္သည့္ အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒကို ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဇြန္လ ၂၅ ရက္ ရက္စြဲျဖင့္ လက္မွတ္ေရးထိုး အတည္ျပဳျပ ဌာန္းလိုက္ၿပီး ယင္းဥပေဒအေပၚ ပညာေရး ဆုိင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ေ၀ဖန္မႈ မ်ားရွိေနသည္။
ပညာေရးစနစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ကြန္ရက္ (NNER)က ဇြန္လ ၂၉ ရက္ ရက္စြဲျဖင့္ အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒ ကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ ေပးပို႔ခဲ့ေသးသည္။
သေဘာထားမွတ္ခ်က္တြင္ျပည္ေထာင္စုုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳလိုုက္သည့္ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒကိုု ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒတြင္ ေလးပြင့္ဆိုုင္သေဘာတူညီခ်က္မ်ားႏွင့္ ကဲြလြဲမႈ မ်ားရွိေနသည္ဟု ေဖာ္ျပထား သည့္အျပင္ ေလးပြင့္ဆိုုင္ေဆြးေႏြး ပဲြတြင္ သေဘာတူညီခဲ့သည့္အတိုုင္း ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုထားသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး အတည္ျပဳျပဌာန္းလိုက္သည့္ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒကို ေလးပြင့္ဆိုင္သေဘာတူညီခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈမရွိသျဖင့္ ဗမာႏိုင္ငံ လံုးဆိုင္ရာေက်ာင္းသား သမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ဗကသ)က သေဘာတူလက္ခံမည္မဟုတ္ဟု ဗကသ ဒုဥကၠဌ ကိုလင္းထက္ႏိုင္က မဇၥ်ိမကိုေျပာသည္။
ဗကသ ဒုဥကၠဌ ကိုလင္းထက္ႏိုင္က “ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဒီဥပေဒကို သေဘာမက်ပါဘူး။ လက္မခံပါဘူး။ ဒါကို အတိအလင္းေျပာ ပါတယ္။ လက္မခံရတဲ့အေၾကာင္းရင္းက ကြ်န္ေတာ္တို႔ အဓိက ထည့္သြင္းေရးဆြဲေစခ်င္တဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ ၁၁ ခ်က္ရွိခဲ့တယ္။ အားလံုးလည္းသိၿပီးသားပါ။ အဲ့တာရဲ႕ အဓိက အႏွစ္သာရျဖစ္တဲ့ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈေလွ်ာ့ခ်ေရးက ျပန္ျပင္ လိုက္တဲ့ဥပေဒမွာ ျပန္ လည္ပါ၀င္ေနဆဲပါ။ ”ဟုေျပာသည္။
ဥပေဒ အခန္း ၄ ပါ အမ်ိဳးသားပညာေရး မူ၀ါဒေကာ္မတီ ဆိုသည့္ အခ်က္ကို လံုး၀လက္ခံႏိုင္ရန္ မရွိပဲ ဥပေဒသည္ ဆရာ၊ေက်ာင္း သားမ်ား သမဂၢမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ေယဘုယ်ဆန္လြန္ၿပီး သမဂၢမ်ားကို တကၠသိုလ္ ပဋိညဥ္ႏွင့္ အညီ လြတ္လပ္စြာဖြဲ႕စည္း ခြင့္ဆိုသည္မွာ ပဋိညဥ္ကို မည္ကဲ့သို႔ မည္သူက ေရးဆြဲမည္နည္းဆိုသည့္ အခ်က္သည္ ေမးခြန္းျဖစ္ေနသည္ဟု လည္း၄င္းကဆို သည္။
အဆုိပါ ဥပေဒႏွင့္ပတ္သက္၍ ဗကသ ဗဟိုလုပ္ငန္းေကာ္မတီ အဖြဲ႔၀င္ ကုိရွိန္းရာဇာထြန္းက “ မၾကာခင္ ဒီကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး သေဘာထားေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္မွာပါ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေတာင္းဆိုထားတဲ့ အခ်က္ေတြထဲက ဘယ္အခ်က္ေတြရတယ္။ ဘယ္အခ်က္ေတြကေတာ့ မရဘူးဆုိတာေတြ ပါမွာပါ။ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ထားတာပါ။ ”ဟုေျပာသည္။
ေက်ာင္းသားကုိယ္စားလွယ္မ်ား ေတာင္းဆိုထားသည့္ အခ်က္မ်ား အတည္ျပဳလုိက္သည့္ ဥပေဒတြင္ ပါ၀င္မႈမရွိဘဲ ေလးပြင့္ဆုိင္ သေဘာတူညီခ်က္လည္း ေဖာက္ဖ်က္ခံရကာ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား ရရွိရန္ ဗကသ အေနျဖင့္ နည္းလမ္းမ်ိဳးစံုသံုးကာ ေတာင္းဆို သြားမည္ျဖစ္သည္ဟုလည္း ၄င္းက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
ဥပေဒပါ ေက်ာင္းသားသမဂၢ ဖြဲ႔စည္းခြင့္ႏွင့္ပတ္သက္၍လည္း ေက်ာင္းသားမ်ားကို သမဂၢ ဖြဲ႕စည္းခြင့္ေပးထားေသာ္လည္း လြတ္လပ္စြာလႈပ္ရွားခြင့္မျပဳဘဲ ပံုစံတစ္မ်ိဳးျဖင့္ ျပန္လည္ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ျပင္ဆင္ထားမႈမ်ားကို ေတြ႔ျမင္ေနရသည္ဟုလည္း ကိုရွိန္းရာဇာထြန္းက ဆုိသည္။
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳ ဆံုးျဖတ္လိုက္သည့္ အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒကို ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဇြန္လ ၂၅ ရက္ ရက္စြဲျဖင့္ လက္မွတ္ေရးထိုး အတည္ျပဳျပ ဌာန္းလိုက္ၿပီး ယင္းဥပေဒအေပၚ ပညာေရး ဆုိင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ေ၀ဖန္မႈ မ်ားရွိေနသည္။
ပညာေရးစနစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ကြန္ရက္ (NNER)က ဇြန္လ ၂၉ ရက္ ရက္စြဲျဖင့္ အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒ ကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ ေပးပို႔ခဲ့ေသးသည္။
သေဘာထားမွတ္ခ်က္တြင္ျပည္ေထာင္စုုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳလိုုက္သည့္ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒကိုု ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒတြင္ ေလးပြင့္ဆိုုင္သေဘာတူညီခ်က္မ်ားႏွင့္ ကဲြလြဲမႈ မ်ားရွိေနသည္ဟု ေဖာ္ျပထား သည့္အျပင္ ေလးပြင့္ဆိုုင္ေဆြးေႏြး ပဲြတြင္ သေဘာတူညီခဲ့သည့္အတိုုင္း ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုထားသည္။
ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေၾကာင့္ ေထာင္က်ခံရသူမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား သတ္မွတ္ရန္ ေတာင္းဆို
တင္ထက္ပိုင္
ပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္တြင္ ေရာက္ရွိေနေသာ အက်ဥ္းေထာင္မ်ား ဥပေဒၾကမ္းတြင္ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခံရသူမ်ားကို “ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား” အျဖစ္ ထည့္သြင္း၍ သီးသန္႔ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုေပးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ား အဖြဲ႔ (FPPS) က ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။
FPPS ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း (AAPP) တို႔ ပူးေပါင္း၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ပုဇြန္ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ Orchid Hotel တြင္ ဇြန္လ ၂၇ ရက္က က်င္းပခဲ့သည့္ “အက်ဥ္းေထာင္ ဥပေဒႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားအေရး” ေဆြးေႏြးပြဲ၌ FPPS ၏ အတြင္းေရးမႉး ဦးထြန္းၾကည္က ေတာင္းဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။
ယင္းေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးေဌးဦး၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္း တဦးျဖစ္သူ စီးပြားေရးႏွင့္ ဥပေဒအႀကံေပး ဦးတင္သန္းဦး၊ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ညိဳညိဳသင္းႏွင့္ “ညီမွ်ျခင္း ျမန္မာ” မွ လူ႔အခြင့္အေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းတို႔ တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။
ဦးထြန္းၾကည္က “၁၈၉၄၊ ၁၉၀၀၊ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္တုန္းက ဥပေဒေတြကို အခု အက်ဥ္းေထာင္မ်ား ဥပေဒမူၾကမ္းနဲ႔ ႐ုပ္သိမ္းလိုက္တယ္ လို႔ ေျပာၿပီးေတာ့ ဒီဥပေဒ မူၾကမ္းထဲမွာပါတာက ရာဇဝတ္ အက်ဥ္းသားရယ္၊ တရားမ အက်ဥ္းသားရယ္ေတာ့ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားဆိုတဲ့ စကားရပ္က မပါဘူး။ မပါတဲ့အတြက္ အဲဒီအေပၚမွာေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႔က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဒီဟာကို ကန္႔ကြက္တယ္”ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
ယခင္ ကိုလိုနီေခတ္က ျပဌာန္းထားသည့္ The Prisons Act, 1894 (အက်ဥ္းေထာင္မ်ား ဥပေဒ၊ ၁၈၉၄) ၊ The Prisoners Act, 1900 (အက်ဥ္းသားမ်ား ဥပေဒ၊ ၁၉၀၀) ၊ The Identifications of Prisoners Act, 1920 (အက်ဥ္းသားမ်ား ခြဲျခားသတ္မွတ္ျခင္း ဥပေဒ၊ ၁၉၂၀) တို႔အား ယင္းဥပေဒၾကမ္းျဖင့္ ႐ုပ္သိမ္း၍ ျပည္သူမ်ား သိရွိေလ့လာ အႀကံျပဳႏိုင္ရန္ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဇြန္လ ၅ ရက္ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္ ေၾကးမံု သတင္းစာတြင္ ေရးသားထားသည္။
ယင္းဥပေဒၾကမ္းတြင္ “ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား” ဟူသည့္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ ထည့္သြင္းရန္ လိုအပ္ရသည့္ အဓိက အေၾကာင္း အရင္းသည္ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားအရ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံရသူမ်ားသည္ ရာဇဝတ္ က်ဴးလြန္ သူမ်ားႏွင့္ ျပစ္ဒဏ္အမ်ိဳးအစား မတူသည့္အတြက္ ရသင့္ရထိုက္ေသာ ေထာင္တြင္း အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိႏိုင္ရန္ ျဖစ္သည္ဟု “ညီမွ်ခင္း ျမန္မာ” မွ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ တဦးျဖစ္သည့္ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္း က ေျပာသည္။
“သူတို႔ဟာ သာမန္ အက်ဥ္းသားေတြ မဟုတ္တဲ့အတြက္ သူတို႔ရဲ႕ ေနထိုင္စားေသာက္မႈေတြ၊ ေရွ႕ေနနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမႈေတြ၊ သူတို႔ရဲ႕ စားဝတ္ေနေရး ကိစၥေတြကို တျခားသူေတြထက္ ပိုၿပီးေတာ့ ဂ႐ုစိုက္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခ်င္တာပါ”ဟု ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
၄င္းက ဆက္လက္၍ “ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္ေတြမွာ ရွိထားသလိုမ်ိဳး အဲဒီလူေတြမွာ က်န္းမာေရးအရ အပန္းေျဖ အနားယူခြင့္ ရွိရမယ္။ အစားအစာ ဘယ္ေလာက္ရွိရမယ္။ ၿပီးရင္ ေနရာထိုင္ခင္း ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိရမယ္ဆိုတာ အဲဒီ အေသးစိတ္ေတြ မပါတဲ့အတြက္ ျပင္ဖို႔လည္း လိုအပ္သလို တခ်ိဳ႕ ဖ်က္သင့္တဲ့ အရာေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္”ဟု ျဖည့္စြက္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
အစိုးရက ျမန္မာႏုိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား မရွိဟု ႏိုင္ငံတကာသို႔ ေၾကညာထားေသာ္လည္း လက္ေတြ႔တြင္ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားကို ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံရသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားရာ ယင္းအဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္ကို ထည့္သြင္းႏိုင္ပါက အစိုးရအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားကို ေထာင္မ်ားတြင္ ထိန္းသိမ္းထားေၾကာင္း ဝန္ခံၿပီးသား ျဖစ္သြားလိမ့္မည္ဟု ဦးထြန္းၾကည္က ေျပာဆိုသည္။
ထို႔အျပင္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားသည္ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာန၏ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံခြင့္ေအာက္တြင္ ရွိေနျခင္းကလည္း ယင္း ဥပေဒၾကမ္း၏ အဓိက အားနည္းခ်က္တခုျဖစ္သည္ဟု တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့သည့္ ေဒါက္တာ ညိဳညိဳသင္းကလည္း ေျပာသည္။
ေဒၚညိဳညိဳသင္းက“အမွန္ေတာ့ အက်ဥ္းေထာင္ဟာ တရားစီရင္ေရးဌာနရဲ႕ ေအာက္မွာပဲ ရွိရမယ္။ တရားစီရင္ေရး ဌာနဟာ လြတ္ လပ္ ဖို႔ အရမ္းအေရးႀကီးတယ္။ လြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးက ေရးဆြဲတဲ့ ဥပေဒၾကမ္းသာ ျပည္သူလူထုအတြက္ ပိုၿပီးေတာ့ သင္႔ေတာ္တာေပါ့”ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာျပသည္။
လူ႔အခြင့္အေရး ရႈေထာင့္မွ ၾကည့္လ်ွင္လည္း ယင္းဥပေဒၾကမ္းတြင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆို ခ်က္ႏွင့္ ၄င္းတို႔၏ အခြင့္အေရးမ်ား မပါရွိသည့္အျပင္ အက်ဥ္းသားမ်ား၏ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပမထားျခင္း၊ မသန္စြမ္း အက်ဥ္းသားမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို ကာကြယ္ေပးသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား မပါရွိျခင္း စသည့္ အားနည္းခ်က္မ်ား ရွိေနေၾကာင္းလည္း တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးသူမ်ားက ေျပာဆိုသည္။
ေဒၚညိဳညိဳသင္းက ဆက္လက္၍“အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြက ဒီဥပေဒကို ကိုယ္တိုင္ဆြဲၿပီးေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္ ေတြ မွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တဦးဦးက အစည္းအေဝးမစခင္ တလႀကိဳတင္ၿပီး ဒီဥပေဒကို ေရးဆြဲ တင္သြင္းလိုက္မယ္ဆိုရင္ အစိုးရကလည္း သူ႔ဥပေဒကို ခ်ၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီေတြက ႏွစ္ဘက္မွ်တဲ့ ဥပေဒတခု ေပၚေပါက္ဖို႔ သူတို႔ ဆက္လက္ၿပီး ေတာ့ ႀကိဳးစားသြားႏိုင္ပါလိမ့္မယ္”ဟု ေျပာသည္။
အက်ဥ္းေထာင္မ်ား ဥပေဒၾကမ္းတြင္ အခန္း (၁) အမည္ႏွင့္ အဓိပၸာယ္ေဖာ္ျပခ်က္၊ အခန္း (၂) အက်ဥ္းေထာင္မ်ားကို စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း၊ အခန္း (၃) အက်ဥ္းသားမ်ားကို စီမံခန္႔ခြဲျခင္း၊ အခန္း (၄) အက်ဥ္းေထာင္ျပစ္မႈမ်ား၊ အခန္း (၅) ျပစ္မႈႏွင့္ ျပစ္ဒဏ္မ်ား၊ အခန္း (၆) အေထြေထြတို႔ ပါ၀င္ၿပီး ပုဒ္မေပါင္း ၆၉ ခုအထိ ပါရွိေၾကာင္း ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာတြင္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္တြင္ ေရာက္ရွိေနေသာ အက်ဥ္းေထာင္မ်ား ဥပေဒၾကမ္းတြင္ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခံရသူမ်ားကို “ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား” အျဖစ္ ထည့္သြင္း၍ သီးသန္႔ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုေပးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ား အဖြဲ႔ (FPPS) က ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။
FPPS ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း (AAPP) တို႔ ပူးေပါင္း၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ပုဇြန္ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ Orchid Hotel တြင္ ဇြန္လ ၂၇ ရက္က က်င္းပခဲ့သည့္ “အက်ဥ္းေထာင္ ဥပေဒႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားအေရး” ေဆြးေႏြးပြဲ၌ FPPS ၏ အတြင္းေရးမႉး ဦးထြန္းၾကည္က ေတာင္းဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။
ယင္းေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးေဌးဦး၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္း တဦးျဖစ္သူ စီးပြားေရးႏွင့္ ဥပေဒအႀကံေပး ဦးတင္သန္းဦး၊ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ညိဳညိဳသင္းႏွင့္ “ညီမွ်ျခင္း ျမန္မာ” မွ လူ႔အခြင့္အေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းတို႔ တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။
ဦးထြန္းၾကည္က “၁၈၉၄၊ ၁၉၀၀၊ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္တုန္းက ဥပေဒေတြကို အခု အက်ဥ္းေထာင္မ်ား ဥပေဒမူၾကမ္းနဲ႔ ႐ုပ္သိမ္းလိုက္တယ္ လို႔ ေျပာၿပီးေတာ့ ဒီဥပေဒ မူၾကမ္းထဲမွာပါတာက ရာဇဝတ္ အက်ဥ္းသားရယ္၊ တရားမ အက်ဥ္းသားရယ္ေတာ့ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားဆိုတဲ့ စကားရပ္က မပါဘူး။ မပါတဲ့အတြက္ အဲဒီအေပၚမွာေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႔က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဒီဟာကို ကန္႔ကြက္တယ္”ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
ယခင္ ကိုလိုနီေခတ္က ျပဌာန္းထားသည့္ The Prisons Act, 1894 (အက်ဥ္းေထာင္မ်ား ဥပေဒ၊ ၁၈၉၄) ၊ The Prisoners Act, 1900 (အက်ဥ္းသားမ်ား ဥပေဒ၊ ၁၉၀၀) ၊ The Identifications of Prisoners Act, 1920 (အက်ဥ္းသားမ်ား ခြဲျခားသတ္မွတ္ျခင္း ဥပေဒ၊ ၁၉၂၀) တို႔အား ယင္းဥပေဒၾကမ္းျဖင့္ ႐ုပ္သိမ္း၍ ျပည္သူမ်ား သိရွိေလ့လာ အႀကံျပဳႏိုင္ရန္ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဇြန္လ ၅ ရက္ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္ ေၾကးမံု သတင္းစာတြင္ ေရးသားထားသည္။
ယင္းဥပေဒၾကမ္းတြင္ “ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား” ဟူသည့္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ ထည့္သြင္းရန္ လိုအပ္ရသည့္ အဓိက အေၾကာင္း အရင္းသည္ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားအရ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံရသူမ်ားသည္ ရာဇဝတ္ က်ဴးလြန္ သူမ်ားႏွင့္ ျပစ္ဒဏ္အမ်ိဳးအစား မတူသည့္အတြက္ ရသင့္ရထိုက္ေသာ ေထာင္တြင္း အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိႏိုင္ရန္ ျဖစ္သည္ဟု “ညီမွ်ခင္း ျမန္မာ” မွ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ တဦးျဖစ္သည့္ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္း က ေျပာသည္။
“သူတို႔ဟာ သာမန္ အက်ဥ္းသားေတြ မဟုတ္တဲ့အတြက္ သူတို႔ရဲ႕ ေနထိုင္စားေသာက္မႈေတြ၊ ေရွ႕ေနနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမႈေတြ၊ သူတို႔ရဲ႕ စားဝတ္ေနေရး ကိစၥေတြကို တျခားသူေတြထက္ ပိုၿပီးေတာ့ ဂ႐ုစိုက္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခ်င္တာပါ”ဟု ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
၄င္းက ဆက္လက္၍ “ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္ေတြမွာ ရွိထားသလိုမ်ိဳး အဲဒီလူေတြမွာ က်န္းမာေရးအရ အပန္းေျဖ အနားယူခြင့္ ရွိရမယ္။ အစားအစာ ဘယ္ေလာက္ရွိရမယ္။ ၿပီးရင္ ေနရာထိုင္ခင္း ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိရမယ္ဆိုတာ အဲဒီ အေသးစိတ္ေတြ မပါတဲ့အတြက္ ျပင္ဖို႔လည္း လိုအပ္သလို တခ်ိဳ႕ ဖ်က္သင့္တဲ့ အရာေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္”ဟု ျဖည့္စြက္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
အစိုးရက ျမန္မာႏုိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား မရွိဟု ႏိုင္ငံတကာသို႔ ေၾကညာထားေသာ္လည္း လက္ေတြ႔တြင္ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားကို ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံရသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားရာ ယင္းအဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္ကို ထည့္သြင္းႏိုင္ပါက အစိုးရအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားကို ေထာင္မ်ားတြင္ ထိန္းသိမ္းထားေၾကာင္း ဝန္ခံၿပီးသား ျဖစ္သြားလိမ့္မည္ဟု ဦးထြန္းၾကည္က ေျပာဆိုသည္။
ထို႔အျပင္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားသည္ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာန၏ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံခြင့္ေအာက္တြင္ ရွိေနျခင္းကလည္း ယင္း ဥပေဒၾကမ္း၏ အဓိက အားနည္းခ်က္တခုျဖစ္သည္ဟု တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့သည့္ ေဒါက္တာ ညိဳညိဳသင္းကလည္း ေျပာသည္။
ေဒၚညိဳညိဳသင္းက“အမွန္ေတာ့ အက်ဥ္းေထာင္ဟာ တရားစီရင္ေရးဌာနရဲ႕ ေအာက္မွာပဲ ရွိရမယ္။ တရားစီရင္ေရး ဌာနဟာ လြတ္ လပ္ ဖို႔ အရမ္းအေရးႀကီးတယ္။ လြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးက ေရးဆြဲတဲ့ ဥပေဒၾကမ္းသာ ျပည္သူလူထုအတြက္ ပိုၿပီးေတာ့ သင္႔ေတာ္တာေပါ့”ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာျပသည္။
လူ႔အခြင့္အေရး ရႈေထာင့္မွ ၾကည့္လ်ွင္လည္း ယင္းဥပေဒၾကမ္းတြင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆို ခ်က္ႏွင့္ ၄င္းတို႔၏ အခြင့္အေရးမ်ား မပါရွိသည့္အျပင္ အက်ဥ္းသားမ်ား၏ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပမထားျခင္း၊ မသန္စြမ္း အက်ဥ္းသားမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို ကာကြယ္ေပးသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား မပါရွိျခင္း စသည့္ အားနည္းခ်က္မ်ား ရွိေနေၾကာင္းလည္း တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးသူမ်ားက ေျပာဆိုသည္။
ေဒၚညိဳညိဳသင္းက ဆက္လက္၍“အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြက ဒီဥပေဒကို ကိုယ္တိုင္ဆြဲၿပီးေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္ ေတြ မွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တဦးဦးက အစည္းအေဝးမစခင္ တလႀကိဳတင္ၿပီး ဒီဥပေဒကို ေရးဆြဲ တင္သြင္းလိုက္မယ္ဆိုရင္ အစိုးရကလည္း သူ႔ဥပေဒကို ခ်ၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီေတြက ႏွစ္ဘက္မွ်တဲ့ ဥပေဒတခု ေပၚေပါက္ဖို႔ သူတို႔ ဆက္လက္ၿပီး ေတာ့ ႀကိဳးစားသြားႏိုင္ပါလိမ့္မယ္”ဟု ေျပာသည္။
အက်ဥ္းေထာင္မ်ား ဥပေဒၾကမ္းတြင္ အခန္း (၁) အမည္ႏွင့္ အဓိပၸာယ္ေဖာ္ျပခ်က္၊ အခန္း (၂) အက်ဥ္းေထာင္မ်ားကို စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း၊ အခန္း (၃) အက်ဥ္းသားမ်ားကို စီမံခန္႔ခြဲျခင္း၊ အခန္း (၄) အက်ဥ္းေထာင္ျပစ္မႈမ်ား၊ အခန္း (၅) ျပစ္မႈႏွင့္ ျပစ္ဒဏ္မ်ား၊ အခန္း (၆) အေထြေထြတို႔ ပါ၀င္ၿပီး ပုဒ္မေပါင္း ၆၉ ခုအထိ ပါရွိေၾကာင္း ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာတြင္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ေျမယာအသံုးခ်မႈ မူ၀ါဒမ်ား မခ်မွတ္ႏုိင္သည့္အတြက္ ျပည္သူ၊ အစုိးရႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏံွသူမ်ား ၾကားျပႆနာ ေပၚေပါက္ဟု ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးေျပာ
ေမာင္သင္တုန္း
ေျမယာ အသံုးခ်မႈ မူ၀ါဒဆုိင္ရာမ်ားကုိ လက္ရွိအခ်ိန္ထိခ်မွတ္ႏုိင္ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ ျပည္သူမ်ား၊ အစုိးရႏွင့္ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ား အၾကားျပႆနာမ်ားေပါေပါက္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု သဘာ၀ပတ္၀န္း က်င္ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္သစ္ေတာေရး ရာ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီး ဦး၀င္းထြန္းက ေျပာသည္။
ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးဦး၀င္းထြန္းက “လက္ရွိအေျခအေနကုိ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ေျမအသံုးခ်မႈ မူ၀ါဒ (land use Policy)ကုိ ခ်မွတ္ႏုိင္ျခင္းမရွိေသးတဲ႔အတြက္ အစုိးရ၊ ျပည္သူနဲ႔ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈသူ မ်ား အၾကား ေျမအ သံုးခ်မႈႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ဆုိင္ရာ ျပႆနာ ေပါေပါက္တာ၊ ေျမပိုင္ဆုိင္မႈ၊ ေျမငွားရမ္းမႈနဲ႔ ေျမယာ က်ဴးေက်ာ္မႈဆုိင္ရာ ျပႆနာမ်ား ေပၚေပါက္ျခင္း စတဲ႔ ေျမအသံုး ခ်မႈဆုိင္ရာ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္လ်က္ ရွိတာကုိ ေတြ႔ရွိရပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျမန္မာကြန္ဗားရွင္းစင္တာတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ေျမအသံုးခ်မႈ မူ၀ါဒ ဆုိင္ရာ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ ၌ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးက အထက္ပါအတုိင္းေျပာၾကားျခင္းျဖစ္သည္။ ေျမယာ အရင္းျမစ္မ်ားကုိ စနစ္တက်အသံုးခ် စီမံခန္႔ခြဲႏုိင္ မွသာ ျပည္သူမ်ားစား၀တ္ေနေရး၊ အေျခခံ လုိအပ္ခ်က္မ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးေရး လူမႈစီးပြားဘ၀ ျမင့္မားလာေစေရး၊ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ ရြက္ႏုိင္မည္ဟု ဆုိသည္။
ထုိအျပင္ ေျမအသံုးခ်မႈ မႈ၀ါဒႏွင့္ ေျမအသံုးခ်မႈဆုိင္ရာ အုပ္ခ်ဴပ္လုပ္ကိုင္မႈ စီမံကိန္းမ်ားကုိ စနစ္တက် ခ်မွတ္ေရးဆြဲႏုိင္ရန္ လုိအပ္ လ်က္ရွိၿပီး ေျမအရင္းအျမစ္မ်ားကုိ စနစ္တက်စီမံခန္႔ခြဲႏုိင္ေရးအတြက္ ေျမယာ စနစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကုိ ေဆာင္ရြက္ရန္ အခ်ိန္ က်ေနၿပီ ဟုလည္း ၀န္ႀကီးက ဆက္ေျပာသည္။
အမ်ိဳးသားေျမအသံုးခ်မႈ မူ၀ါဒ(မူၾကမ္း)ကုိ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ေအာက္တုိဘာလမွစၿပီး ျပည္သူမ်ားထံ ခ်ျပၿပီး ျပည္သူလူထု၏ သေဘာ ဆႏၵအႀကံျပဳခ်က္မ်ား ရရွိႏုိင္ရန္ သက္ဆုိင္ရာ တုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္ အသီးသီးတြင္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားျပဳလပ္ၿပီး အႀကံျပဳခ်က္ မ်ားရယူခဲ႔သည္ဟုလည္း ၀န္ႀကီးက ဆိုသည္။
ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦး၀င္းထြန္းက “ျပည္သူမ်ားအား ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ခ်ျပအသိေပးၿပီး ပူးေပါင္းပါ၀င္လာေစေရး အျမင္ႏွင့္ ေျမသယံဇာတအသံုးျပဳမႈႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈမ်ား ေရရွည္တည္တံ့ တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေစေရးအတြက္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ဆန္းစစ္ျခင္းအျမင္ စတဲ႔အျမင္မ်ားနဲ႔ ေရးဆြဲေဆာင္ရြက္ခဲ႔ပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
“ကၽြမ္းက်င္သူစားပြဲ၀ုိင္းေဆြးေႏြးပြဲမ်ားမွ ကၽြမ္းက်င္ ပညာရွင္မ်ား၏ အႀကံျပဳေဆြးေႏြးခ်က္ မ်ားႏွင့္အညီ အမ်ိဳးသားေျမအသံုးခ်မႈ မူ၀ါဒ(ဆဌမမႈၾကမ္း) ကုိ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေမလမွာ အၿပီး သတ္ေရးဆြဲႏုိင္ခဲ႔ပါတယ္။ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား ၿခံဳငံုပါ၀င္ေစရန္ ေကာ္မတီ အေနနဲ႔ အေလးထား ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ႔ၿပီး ႏုိင္ငံတကာႏွင့္ အမ်ိဳးသားပညာရွင္မ်ားမွလည္း စိတ္ ေစတနာ အျပည့္ျဖင့္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ခဲ႔တာကုိေတြ႔ရပါတယ္”ဟုလည္း ၀န္ႀကီးက ဆက္လက္ ေျပာသည္။
ယခုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ လည္း တက္ေရာက္လာသည့္ ပညာရွင္မ်ား၊ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ဌာနဆုိင္ရာ အသီးသီးမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား အေနျဖင့္ ၀ိုင္း၀န္အႀကံျပဳေဆြးေႏြးေစလုိသည္ဟု ျပည္ေထာင္ စု၀န္ႀကီးက တုိက္တြန္းေျပာဆုိလုိက္သည္။
ေျမယာ အသံုးခ်မႈ မူ၀ါဒဆုိင္ရာမ်ားကုိ လက္ရွိအခ်ိန္ထိခ်မွတ္ႏုိင္ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ ျပည္သူမ်ား၊ အစုိးရႏွင့္ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ား အၾကားျပႆနာမ်ားေပါေပါက္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု သဘာ၀ပတ္၀န္း က်င္ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္သစ္ေတာေရး ရာ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီး ဦး၀င္းထြန္းက ေျပာသည္။
ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးဦး၀င္းထြန္းက “လက္ရွိအေျခအေနကုိ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ေျမအသံုးခ်မႈ မူ၀ါဒ (land use Policy)ကုိ ခ်မွတ္ႏုိင္ျခင္းမရွိေသးတဲ႔အတြက္ အစုိးရ၊ ျပည္သူနဲ႔ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈသူ မ်ား အၾကား ေျမအ သံုးခ်မႈႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ဆုိင္ရာ ျပႆနာ ေပါေပါက္တာ၊ ေျမပိုင္ဆုိင္မႈ၊ ေျမငွားရမ္းမႈနဲ႔ ေျမယာ က်ဴးေက်ာ္မႈဆုိင္ရာ ျပႆနာမ်ား ေပၚေပါက္ျခင္း စတဲ႔ ေျမအသံုး ခ်မႈဆုိင္ရာ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္လ်က္ ရွိတာကုိ ေတြ႔ရွိရပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျမန္မာကြန္ဗားရွင္းစင္တာတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ေျမအသံုးခ်မႈ မူ၀ါဒ ဆုိင္ရာ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ ၌ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးက အထက္ပါအတုိင္းေျပာၾကားျခင္းျဖစ္သည္။ ေျမယာ အရင္းျမစ္မ်ားကုိ စနစ္တက်အသံုးခ် စီမံခန္႔ခြဲႏုိင္ မွသာ ျပည္သူမ်ားစား၀တ္ေနေရး၊ အေျခခံ လုိအပ္ခ်က္မ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးေရး လူမႈစီးပြားဘ၀ ျမင့္မားလာေစေရး၊ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ ရြက္ႏုိင္မည္ဟု ဆုိသည္။
ထုိအျပင္ ေျမအသံုးခ်မႈ မႈ၀ါဒႏွင့္ ေျမအသံုးခ်မႈဆုိင္ရာ အုပ္ခ်ဴပ္လုပ္ကိုင္မႈ စီမံကိန္းမ်ားကုိ စနစ္တက် ခ်မွတ္ေရးဆြဲႏုိင္ရန္ လုိအပ္ လ်က္ရွိၿပီး ေျမအရင္းအျမစ္မ်ားကုိ စနစ္တက်စီမံခန္႔ခြဲႏုိင္ေရးအတြက္ ေျမယာ စနစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကုိ ေဆာင္ရြက္ရန္ အခ်ိန္ က်ေနၿပီ ဟုလည္း ၀န္ႀကီးက ဆက္ေျပာသည္။
အမ်ိဳးသားေျမအသံုးခ်မႈ မူ၀ါဒ(မူၾကမ္း)ကုိ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ေအာက္တုိဘာလမွစၿပီး ျပည္သူမ်ားထံ ခ်ျပၿပီး ျပည္သူလူထု၏ သေဘာ ဆႏၵအႀကံျပဳခ်က္မ်ား ရရွိႏုိင္ရန္ သက္ဆုိင္ရာ တုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္ အသီးသီးတြင္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားျပဳလပ္ၿပီး အႀကံျပဳခ်က္ မ်ားရယူခဲ႔သည္ဟုလည္း ၀န္ႀကီးက ဆိုသည္။
ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦး၀င္းထြန္းက “ျပည္သူမ်ားအား ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ခ်ျပအသိေပးၿပီး ပူးေပါင္းပါ၀င္လာေစေရး အျမင္ႏွင့္ ေျမသယံဇာတအသံုးျပဳမႈႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈမ်ား ေရရွည္တည္တံ့ တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေစေရးအတြက္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ဆန္းစစ္ျခင္းအျမင္ စတဲ႔အျမင္မ်ားနဲ႔ ေရးဆြဲေဆာင္ရြက္ခဲ႔ပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
“ကၽြမ္းက်င္သူစားပြဲ၀ုိင္းေဆြးေႏြးပြဲမ်ားမွ ကၽြမ္းက်င္ ပညာရွင္မ်ား၏ အႀကံျပဳေဆြးေႏြးခ်က္ မ်ားႏွင့္အညီ အမ်ိဳးသားေျမအသံုးခ်မႈ မူ၀ါဒ(ဆဌမမႈၾကမ္း) ကုိ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေမလမွာ အၿပီး သတ္ေရးဆြဲႏုိင္ခဲ႔ပါတယ္။ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား ၿခံဳငံုပါ၀င္ေစရန္ ေကာ္မတီ အေနနဲ႔ အေလးထား ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ႔ၿပီး ႏုိင္ငံတကာႏွင့္ အမ်ိဳးသားပညာရွင္မ်ားမွလည္း စိတ္ ေစတနာ အျပည့္ျဖင့္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ခဲ႔တာကုိေတြ႔ရပါတယ္”ဟုလည္း ၀န္ႀကီးက ဆက္လက္ ေျပာသည္။
ယခုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ လည္း တက္ေရာက္လာသည့္ ပညာရွင္မ်ား၊ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ဌာနဆုိင္ရာ အသီးသီးမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား အေနျဖင့္ ၀ိုင္း၀န္အႀကံျပဳေဆြးေႏြးေစလုိသည္ဟု ျပည္ေထာင္ စု၀န္ႀကီးက တုိက္တြန္းေျပာဆုိလုိက္သည္။
လယ္ကြင္းထဲတြင္ အေလာင္းေတြ႕သူ ေဒၚမတင္ေသဆံုးမႈမွာ ေသြးရိုးသားရိုးဟုဆို
န္ိရဥၥရာ
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕နယ္၊ သေဘၤာေကြ႕ေက်းရြာမွ ေဒၚမတင္ လယ္ကြင္းမွ ေရထဲတြင္ ေသဆံုးေနမႈမွာ ေသြးရိုးသားရိုးေသဆံုးမႈ ျဖစ္သာေၾကာင္း ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕နယ္ ေဆးရံုအုပ္ၾကီးႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ န္ိရဥၥရာ သတင္းဌာနသို႕ ေျပာဆိုသည္။
“ သူမ အေလာင္းကုိ ေဆးရံုမွာ စစ္ေဆးပါတယ္။ အျပင္နဲ႕ အတြင္း ဒဏ္ရာ ဘာမွ မေတြ႕ရဘူး။ ရိုးရိုးေသတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕နယ္ ေဆးရံုအုပ္ၾကီး ေဒါက္တာခင္ေမာင္ရင္က နိရဥၥရာသို႕ ေျပာသည္။
ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕နယ္ သေဘၤာေကြ႕ေက်းရြာမွ ဒိုင္းနက္ အမ်ိဳးသမီးၾကီး တစ္ဦးျဖစ္သူ ေဒၚမတင္ (၆၃ ႏွစ္) သည္ ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕မွ မိမိေက်းရြာသို႕ အျပန္ တနလၤာေန႕ ညေနက ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့သည္။ သူမ အေလာင္းအား အဂၤါေန႕ နံနက္ ကာလီယာဟု အမည္ရေသာ ဘဂၤလီ လူမ်ိဳး တစ္ဦးပိုင္ လယ္ကြင္း တစ္ခုရွိ ေရထဲတြင္ ေသဆံုး၍ ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။ ယခု ေဒၚမတင္ ေသဆံုးေသာေနရာမွာ ယခင္က သရက္အုပ္ေက်းရြာမွ ေက်ာ္ေမာင္ေခ် အသတ္ခံရေသာ လယ္ကြင္းအနီးတြင္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ ေသမႈေသခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး နိရဥၥရာမွ ေက်ာက္ေတာ္ရဲစခန္းသို႕ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာ တာ၀န္က် ရဲအရာရွိက ရိုးရိုးတန္းတန္း ေသျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ လူသတ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ရိုးရိုးတန္းတန္း ေသတာပါ။ သူမွာ ေခါင္း မူးတဲ့ ေရာဂါရွိတယ္လို႕ သိရတယ္။ သြားရင္းလဲက်ျပီး ေသတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ေဖ့စ္ဘုတ္အပါအ၀င္ ေက်ာက္ေတာ္ေဒသခံမ်ား အၾကားတြင္ အသတ္ခံရေၾကာင္း သတင္းပ်ံ႕ႏွံ႕ေနသျဖင့္ အသတ္ခံရတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလားဟု ဆက္လက္ ေမးျမန္းရာ သူက ယခုလိုဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။
“ အားတဲ့သူေတြကေတာ့ ဒီအတိုင္း လုပ္ေနၾကတာပါဘဲ။ သူ႕နားမွာ နားကပ္ေတာင္ပါလာတယ္။ ေဆးရံုမွာလည္း ေဆးစစ္ျပီးပါျပီ။ အခု ေသတဲ့ေနရာက ကုလားလည္း မရွိပါဘူး။ ေ၀းပါတယ္” ဟု ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။
ေဒၚမတင္ ေသဆံုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ေဒသခံမ်ားအၾကားတြင္ အသတ္ခံရျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း အစပိုင္းတြင္ သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚေနေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕နယ္၊ သေဘၤာေကြ႕ေက်းရြာမွ ေဒၚမတင္ လယ္ကြင္းမွ ေရထဲတြင္ ေသဆံုးေနမႈမွာ ေသြးရိုးသားရိုးေသဆံုးမႈ ျဖစ္သာေၾကာင္း ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕နယ္ ေဆးရံုအုပ္ၾကီးႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ န္ိရဥၥရာ သတင္းဌာနသို႕ ေျပာဆိုသည္။
“ သူမ အေလာင္းကုိ ေဆးရံုမွာ စစ္ေဆးပါတယ္။ အျပင္နဲ႕ အတြင္း ဒဏ္ရာ ဘာမွ မေတြ႕ရဘူး။ ရိုးရိုးေသတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕နယ္ ေဆးရံုအုပ္ၾကီး ေဒါက္တာခင္ေမာင္ရင္က နိရဥၥရာသို႕ ေျပာသည္။
ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕နယ္ သေဘၤာေကြ႕ေက်းရြာမွ ဒိုင္းနက္ အမ်ိဳးသမီးၾကီး တစ္ဦးျဖစ္သူ ေဒၚမတင္ (၆၃ ႏွစ္) သည္ ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕မွ မိမိေက်းရြာသို႕ အျပန္ တနလၤာေန႕ ညေနက ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့သည္။ သူမ အေလာင္းအား အဂၤါေန႕ နံနက္ ကာလီယာဟု အမည္ရေသာ ဘဂၤလီ လူမ်ိဳး တစ္ဦးပိုင္ လယ္ကြင္း တစ္ခုရွိ ေရထဲတြင္ ေသဆံုး၍ ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။ ယခု ေဒၚမတင္ ေသဆံုးေသာေနရာမွာ ယခင္က သရက္အုပ္ေက်းရြာမွ ေက်ာ္ေမာင္ေခ် အသတ္ခံရေသာ လယ္ကြင္းအနီးတြင္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ ေသမႈေသခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး နိရဥၥရာမွ ေက်ာက္ေတာ္ရဲစခန္းသို႕ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာ တာ၀န္က် ရဲအရာရွိက ရိုးရိုးတန္းတန္း ေသျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ လူသတ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ရိုးရိုးတန္းတန္း ေသတာပါ။ သူမွာ ေခါင္း မူးတဲ့ ေရာဂါရွိတယ္လို႕ သိရတယ္။ သြားရင္းလဲက်ျပီး ေသတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ေဖ့စ္ဘုတ္အပါအ၀င္ ေက်ာက္ေတာ္ေဒသခံမ်ား အၾကားတြင္ အသတ္ခံရေၾကာင္း သတင္းပ်ံ႕ႏွံ႕ေနသျဖင့္ အသတ္ခံရတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလားဟု ဆက္လက္ ေမးျမန္းရာ သူက ယခုလိုဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။
“ အားတဲ့သူေတြကေတာ့ ဒီအတိုင္း လုပ္ေနၾကတာပါဘဲ။ သူ႕နားမွာ နားကပ္ေတာင္ပါလာတယ္။ ေဆးရံုမွာလည္း ေဆးစစ္ျပီးပါျပီ။ အခု ေသတဲ့ေနရာက ကုလားလည္း မရွိပါဘူး။ ေ၀းပါတယ္” ဟု ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။
ေဒၚမတင္ ေသဆံုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ေဒသခံမ်ားအၾကားတြင္ အသတ္ခံရျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း အစပိုင္းတြင္ သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚေနေၾကာင္း သိရသည္။
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဦးေရႊမန္းက ျဖဴး ႏွင့္ ေဇယ်ာသီရိၿမိဳ႕နယ္မွ ၀င္ရန္လ်ာထားဟုဆို
ဟိန္းကိုစိုး
ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ ဥကၠဌ သူရဦးေရႊမန္းက ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲ ကိုေဇယ်ာ သီရိ သုိ႔မဟုတ္ ျဖဴးၿမိဳ႕နယ္မွ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ လ်ာထားသည္ဟု ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ ဦးတင့္ေဇာ္က မဇၥ်ိမကိုေျပာ သည္။
၄င္းက "လက္ရိွေတာ့ အရင္မဲဆႏၵနယ္လို႔ လ်ာထားတယ္၊ ေမြးရပ္ျဖစ္တဲ့ ျဖဴးၿမိဳ႕နယ္ထဲက ကညြတ္ကြင္း မွာလည္း အလုပ္လုပ္ေန တယ္။ ေဒသခံေတြကလည္း လိုလားၾကတယ္" ဟု ဆိုသည္။
ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီဥကၠဌ အပါအ၀င္ ေရြးေကာက္ပြဲသို႔ ၀င္ေရာက္မည့္ သူအားလံုး၏ မဲဆႏၵနယ္မ်ားကို ဇူလိုင္လ အတြင္း ကိုယ္စားေလာင္း စိစစ္ေရးအဖြဲ႔ ႏွစ္ဖြဲ႔က အၿပီးသတ္ဆံုးျဖတ္ရန္ သိရိွထားေၾကာင္း ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ ဗဟိုအလုပ္မႈေဆာင္ ဦးေအာင္သိန္းလင္းက ေျပာထားသည္။
ဦးေရႊမန္းက ၂၀၁၀အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကို ေဇယ်ာသီရိ မဲဆႏၵနယ္မွ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၿပီး အႏိုင္ရရိွကာ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္းခံခဲ့ရသူျဖစ္သည္။
သူရ ဦးေရႊမန္းသည္ ၂၀၁၅ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာသည္ႏွင့္အမွ် လူမႈကြန္ယက္တြင္ လူထုတု႔ိ၏ ေပးစာ အၾကံျပဳစာမ်ားကို ကိုယ္တိုင္ ဖတ္ၾကား ေျဖဆိုေပးေနသည္။
၂၀၁၅ေရြးေကာက္ပြဲသို႔ ၀င္ေရာက္မည့္သူမ်ားသည္ ေရြးေကာက္ပြဲရက္ေၾကညာၿပီး ၁ လအတြင္း ကိုယ္စား လွယ္ေလာင္း အမည္ မ်ားကိုေနျပည္ေတာ္ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ခြဲ၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတိုင္း၊ ေဒသ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ခြဲ၊ သို႔မဟုတ္ ခရိုင္ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ခြဲမ်ား သို႔ တင္ျပရမည္ဟု သက္ဆိုင္ရာ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၂တြင္ ျပဌာန္းထားသည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဦးတင္ေအးက ၂၀၁၅ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပမည့္ရက္ မတိုင္မီ ရက္ေပါင္း ၁၂၀(၄လ) ႀကိဳတင္ ထုတ္ျပန္ေပးမည္ဟု ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ သတင္း အခ်က္အလက္ ဌာန(ရန္ကုန္) ဖြင့္ပြဲတြင္ ကတိျပဳထားသည္။
ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ ဥကၠဌ သူရဦးေရႊမန္းက ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲ ကိုေဇယ်ာ သီရိ သုိ႔မဟုတ္ ျဖဴးၿမိဳ႕နယ္မွ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ လ်ာထားသည္ဟု ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ ဦးတင့္ေဇာ္က မဇၥ်ိမကိုေျပာ သည္။
၄င္းက "လက္ရိွေတာ့ အရင္မဲဆႏၵနယ္လို႔ လ်ာထားတယ္၊ ေမြးရပ္ျဖစ္တဲ့ ျဖဴးၿမိဳ႕နယ္ထဲက ကညြတ္ကြင္း မွာလည္း အလုပ္လုပ္ေန တယ္။ ေဒသခံေတြကလည္း လိုလားၾကတယ္" ဟု ဆိုသည္။
ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီဥကၠဌ အပါအ၀င္ ေရြးေကာက္ပြဲသို႔ ၀င္ေရာက္မည့္ သူအားလံုး၏ မဲဆႏၵနယ္မ်ားကို ဇူလိုင္လ အတြင္း ကိုယ္စားေလာင္း စိစစ္ေရးအဖြဲ႔ ႏွစ္ဖြဲ႔က အၿပီးသတ္ဆံုးျဖတ္ရန္ သိရိွထားေၾကာင္း ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ ဗဟိုအလုပ္မႈေဆာင္ ဦးေအာင္သိန္းလင္းက ေျပာထားသည္။
ဦးေရႊမန္းက ၂၀၁၀အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကို ေဇယ်ာသီရိ မဲဆႏၵနယ္မွ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၿပီး အႏိုင္ရရိွကာ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္းခံခဲ့ရသူျဖစ္သည္။
သူရ ဦးေရႊမန္းသည္ ၂၀၁၅ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာသည္ႏွင့္အမွ် လူမႈကြန္ယက္တြင္ လူထုတု႔ိ၏ ေပးစာ အၾကံျပဳစာမ်ားကို ကိုယ္တိုင္ ဖတ္ၾကား ေျဖဆိုေပးေနသည္။
၂၀၁၅ေရြးေကာက္ပြဲသို႔ ၀င္ေရာက္မည့္သူမ်ားသည္ ေရြးေကာက္ပြဲရက္ေၾကညာၿပီး ၁ လအတြင္း ကိုယ္စား လွယ္ေလာင္း အမည္ မ်ားကိုေနျပည္ေတာ္ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ခြဲ၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတိုင္း၊ ေဒသ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ခြဲ၊ သို႔မဟုတ္ ခရိုင္ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ခြဲမ်ား သို႔ တင္ျပရမည္ဟု သက္ဆိုင္ရာ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၂တြင္ ျပဌာန္းထားသည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဦးတင္ေအးက ၂၀၁၅ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပမည့္ရက္ မတိုင္မီ ရက္ေပါင္း ၁၂၀(၄လ) ႀကိဳတင္ ထုတ္ျပန္ေပးမည္ဟု ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ သတင္း အခ်က္အလက္ ဌာန(ရန္ကုန္) ဖြင့္ပြဲတြင္ ကတိျပဳထားသည္။
အစိုးရတပ္ႏွင့္ စစ္ေရးတင္းမာမႈ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းမည္ဟု UWSA ေျပာ
ေက်ာ္ခ
ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ပိုင္း မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္ ပံုပါက်င္ ေဒသတြင္ အစိုးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ “ဝ” ျပည္ ေသြးစည္းညီညႊတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) တို႔အၾကား စစ္ေရးတင္းမာမႈ ရွိေနေသာ္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းသြားမည္ဟု ဆံုးျဖတ္ထားေၾကာင္း UWSA က ေျပာဆို သည္။
ႏွစ္ဘက္ စစ္ေရးတင္းမာမႈ ေလ်ာ့က်သြားေစေရးအတြက္ “ဝ” တပ္ဖြဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ဇြန္၂၄၊ ၂၅ ရက္မ်ားက ေနျပည္ေတာ္ သို႔ လာေရာက္ၿပီး အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ္လည္း ႏွစ္ဘက္တပ္မ်ားအၾကား တင္းမာေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရ သည္။
ထိုအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး UWSA ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ ဦးေအာင္ျမင့္က “အစိုးရတပ္ေတြ ရွိေသးတယ္။ က်ေနာ္တို႔ တပ္ေတြလည္း ရွိေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏွစ္ဘက္စလံုးက ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။ ျပႆနာ မျဖစ္ေအာင္ အားလံုး ထိန္းေနၾကပါတယ္”ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လ ၁ ရက္က UWSA အဖြဲ႔၀င္မ်ားသည္ မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္း သစ္ခုတ္ေနရာ အစိုးရ တပ္မေတာ္က “၀” တပ္ဖြဲ႔၀င္ ၁၆ ဦးကို ဖမ္းဆီးသြားၿပီး တရားစြဲဆိုရန္ ျပဳလုပ္ေနသျဖင့္ အျပန္အလွန္ စစ္ေရးတင္းမာလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ဖမ္းဆီးထားသူ အားလံုးကို တပ္မေတာ္ဘက္မွ ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္ၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း “၀” ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသ(ေတာင္ပိုင္း) ရွိ မိုင္းဆတ္ခ႐ုိင္၊ မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္၊ နမ့္ဆိုင္ေဒသ သစ္ေတာႀကိဳး၀ိုင္း၊ မိုင္းေခတ္၊ မိုင္းဟန္၊ နားပါေကာင္ ေဒသ အတြင္း၌ တပ္မေတာ္ႏွင့္ UWSA တပ္မ်ား အင္အားတိုးခ်ဲ႕ ခ်ထားမႈေၾကာင့္ စစ္ေရးအေျခအေန တင္းမာေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း သိရ သည္။
UWSA တပ္မ်ားႏွင့္ အစိုးရ တပ္မေတာ္တို႔အၾကား စစ္ေရးတင္းမာမႈမ်ား ရွိေနသည့္ ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ပိုင္းသို႔ ယခုလ တတိယ ပတ္က ဒုတိယ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး စိုး၀င္း ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားလာမည္ကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူ တခ်ဳိ႕က စိုးရိမ္မႈမ်ား ရွိေနခဲ့သည္။
ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး စိုး၀င္းက ၎၏ ခရီးစဥ္အတြင္း ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံး(ၾကည္း) မွ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေအာင္သန္းထြဋ္ႏွင့္ တပ္မေတာ္ အရာရွိမ်ား၊ ႀတိဂံေဒသတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္တိုင္းမႉး အပါအဝင္ ေဒသဆိုင္ရာတာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ေၾကာင္း ႏိုင္ငံ ပိုင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ႏွစ္ဘက္တပ္မ်ား အၾကား တိုက္ပြဲမ်ား မျဖစ္ေစေရး ညႊန္ၾကားထားသည္ဟု ၾကားသိရေၾကာင္းႏွင့္ ေရွ႕တန္း တြင္ တင္းမာမႈ ျဖစ္ပြားေနေသာ ႏွစ္ဘက္တပ္မ်ားလည္း မၾကာခင္ အေျခအေနေကာင္းကို ေရာက္ရွိသြားမည္ဟု ယူဆေၾကာင္း ဦးေအာင္ျမင့္က ေျပာဆိုသည္။
“အစိုးရဘက္ကလည္း ေသနက္မေပါက္လိုတဲ့ လိုလားခ်က္ ရွိေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ၂၆ ႏွစ္ၾကာ ထိန္းသိမ္းလာတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အပ်က္မခံႏိုင္ပါဘူး”ဟု ဦးေအာင္ျမင့္က ေျပာသည္။
UWSA ႏွင့္ အစိုးရတို႔ အၾကားတြင္ ျပည္နယ္ေတာင္းဆိုျခင္း အပါအဝင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ႏြယ္မႈ၊ မူးယစ္ေဆးဝါး ျပႆနာ စသည့္ အခ်က္မ်ားအျပင္ တရားဝင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုျခင္း မရွိေသးေသာ မေျပလည္မႈမ်ား ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ရွမ္းျပည္နယ္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနသည့္ ရွမ္းသံေတာ္ဆင့္ သတင္းဌာန အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးခြန္ဆိုင္းက ေျပာသည္။
“အခု ေခါင္းစဥ္တပ္ထားတဲ့ ျပႆနာက ေပါက္ကြဲေတာ့မယ့္အုိးကို အဖံုးဖြင့္ေပးလိုက္သလို ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔အၾကားမွာ မေက်နပ္ခ်က္ေတြက ရွိထားၿပီးသားလို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ သစ္ကိစၥေလာက္နဲ႔ေတာ့ ျပႆနာ ျဖစ္စရာ အေၾကာင္းမရွိႏိုင္ဘူးဗ်။ တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္မလာဖို႔ အေက်အလည္ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ လိုတယ္။ အခုလို မတိုက္ေသးခင္မွာ ပိုၿပီးေဆြးေႏြးဖို႔ လိုတယ္။ မေဆြးေႏြးရင္ ေျဖရွင္းလို႔ရမွာ မဟုတ္ဘူး”ဟု ဦးခြန္ဆိုင္းက ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
UWSA သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အင္အားအႀကီးဆံုး တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ျဖစ္ၿပီး စစ္ေရးေလ့လာသူမ်ားက အင္အား သံုးေသာင္းေက်ာ္ ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းေျပာဆိုၾကသည္။ UWSA သည္ အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ျပဳလုပ္ထားသည္မွာ ၂၆ ႏွစ္ ရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ UWSA သည္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္ၿပီး ကာလအတြင္း ပ်က္ျပယ္ျခင္း မရွိေသးသျဖင့္ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္ နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး တပ္ဖြဲ႔မ်ားအၾကား ျပဳလုပ္ေနေသာ တႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္(NCA) စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ ဆိုရာတြင္ ပါဝင္စရာမလိုဘဲ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ အဆင့္ေရာက္မွ တက္ေရာက္မည္ဟု ေျပာဆိုထားသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ပိုင္း မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္ ပံုပါက်င္ ေဒသတြင္ အစိုးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ “ဝ” ျပည္ ေသြးစည္းညီညႊတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) တို႔အၾကား စစ္ေရးတင္းမာမႈ ရွိေနေသာ္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းသြားမည္ဟု ဆံုးျဖတ္ထားေၾကာင္း UWSA က ေျပာဆို သည္။
ႏွစ္ဘက္ စစ္ေရးတင္းမာမႈ ေလ်ာ့က်သြားေစေရးအတြက္ “ဝ” တပ္ဖြဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ဇြန္၂၄၊ ၂၅ ရက္မ်ားက ေနျပည္ေတာ္ သို႔ လာေရာက္ၿပီး အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ္လည္း ႏွစ္ဘက္တပ္မ်ားအၾကား တင္းမာေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရ သည္။
ထိုအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး UWSA ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ ဦးေအာင္ျမင့္က “အစိုးရတပ္ေတြ ရွိေသးတယ္။ က်ေနာ္တို႔ တပ္ေတြလည္း ရွိေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏွစ္ဘက္စလံုးက ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။ ျပႆနာ မျဖစ္ေအာင္ အားလံုး ထိန္းေနၾကပါတယ္”ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လ ၁ ရက္က UWSA အဖြဲ႔၀င္မ်ားသည္ မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္း သစ္ခုတ္ေနရာ အစိုးရ တပ္မေတာ္က “၀” တပ္ဖြဲ႔၀င္ ၁၆ ဦးကို ဖမ္းဆီးသြားၿပီး တရားစြဲဆိုရန္ ျပဳလုပ္ေနသျဖင့္ အျပန္အလွန္ စစ္ေရးတင္းမာလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ဖမ္းဆီးထားသူ အားလံုးကို တပ္မေတာ္ဘက္မွ ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္ၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း “၀” ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသ(ေတာင္ပိုင္း) ရွိ မိုင္းဆတ္ခ႐ုိင္၊ မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္၊ နမ့္ဆိုင္ေဒသ သစ္ေတာႀကိဳး၀ိုင္း၊ မိုင္းေခတ္၊ မိုင္းဟန္၊ နားပါေကာင္ ေဒသ အတြင္း၌ တပ္မေတာ္ႏွင့္ UWSA တပ္မ်ား အင္အားတိုးခ်ဲ႕ ခ်ထားမႈေၾကာင့္ စစ္ေရးအေျခအေန တင္းမာေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း သိရ သည္။
UWSA တပ္မ်ားႏွင့္ အစိုးရ တပ္မေတာ္တို႔အၾကား စစ္ေရးတင္းမာမႈမ်ား ရွိေနသည့္ ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ပိုင္းသို႔ ယခုလ တတိယ ပတ္က ဒုတိယ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး စိုး၀င္း ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားလာမည္ကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူ တခ်ဳိ႕က စိုးရိမ္မႈမ်ား ရွိေနခဲ့သည္။
ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး စိုး၀င္းက ၎၏ ခရီးစဥ္အတြင္း ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံး(ၾကည္း) မွ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေအာင္သန္းထြဋ္ႏွင့္ တပ္မေတာ္ အရာရွိမ်ား၊ ႀတိဂံေဒသတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္တိုင္းမႉး အပါအဝင္ ေဒသဆိုင္ရာတာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ေၾကာင္း ႏိုင္ငံ ပိုင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ႏွစ္ဘက္တပ္မ်ား အၾကား တိုက္ပြဲမ်ား မျဖစ္ေစေရး ညႊန္ၾကားထားသည္ဟု ၾကားသိရေၾကာင္းႏွင့္ ေရွ႕တန္း တြင္ တင္းမာမႈ ျဖစ္ပြားေနေသာ ႏွစ္ဘက္တပ္မ်ားလည္း မၾကာခင္ အေျခအေနေကာင္းကို ေရာက္ရွိသြားမည္ဟု ယူဆေၾကာင္း ဦးေအာင္ျမင့္က ေျပာဆိုသည္။
“အစိုးရဘက္ကလည္း ေသနက္မေပါက္လိုတဲ့ လိုလားခ်က္ ရွိေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ၂၆ ႏွစ္ၾကာ ထိန္းသိမ္းလာတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အပ်က္မခံႏိုင္ပါဘူး”ဟု ဦးေအာင္ျမင့္က ေျပာသည္။
UWSA ႏွင့္ အစိုးရတို႔ အၾကားတြင္ ျပည္နယ္ေတာင္းဆိုျခင္း အပါအဝင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ႏြယ္မႈ၊ မူးယစ္ေဆးဝါး ျပႆနာ စသည့္ အခ်က္မ်ားအျပင္ တရားဝင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုျခင္း မရွိေသးေသာ မေျပလည္မႈမ်ား ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ရွမ္းျပည္နယ္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနသည့္ ရွမ္းသံေတာ္ဆင့္ သတင္းဌာန အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးခြန္ဆိုင္းက ေျပာသည္။
“အခု ေခါင္းစဥ္တပ္ထားတဲ့ ျပႆနာက ေပါက္ကြဲေတာ့မယ့္အုိးကို အဖံုးဖြင့္ေပးလိုက္သလို ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔အၾကားမွာ မေက်နပ္ခ်က္ေတြက ရွိထားၿပီးသားလို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ သစ္ကိစၥေလာက္နဲ႔ေတာ့ ျပႆနာ ျဖစ္စရာ အေၾကာင္းမရွိႏိုင္ဘူးဗ်။ တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္မလာဖို႔ အေက်အလည္ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ လိုတယ္။ အခုလို မတိုက္ေသးခင္မွာ ပိုၿပီးေဆြးေႏြးဖို႔ လိုတယ္။ မေဆြးေႏြးရင္ ေျဖရွင္းလို႔ရမွာ မဟုတ္ဘူး”ဟု ဦးခြန္ဆိုင္းက ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
UWSA သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အင္အားအႀကီးဆံုး တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ျဖစ္ၿပီး စစ္ေရးေလ့လာသူမ်ားက အင္အား သံုးေသာင္းေက်ာ္ ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းေျပာဆိုၾကသည္။ UWSA သည္ အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ျပဳလုပ္ထားသည္မွာ ၂၆ ႏွစ္ ရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ UWSA သည္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္ၿပီး ကာလအတြင္း ပ်က္ျပယ္ျခင္း မရွိေသးသျဖင့္ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္ နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး တပ္ဖြဲ႔မ်ားအၾကား ျပဳလုပ္ေနေသာ တႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္(NCA) စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ ဆိုရာတြင္ ပါဝင္စရာမလိုဘဲ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ အဆင့္ေရာက္မွ တက္ေရာက္မည္ဟု ေျပာဆိုထားသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈအတြက္ ျပည္နယ္အစိုးရ ရံပံုေငြ က်ပ္သန္းငါးေထာင္ သံုးမည္
ေကဇူး
ရခိုင္ျပည္နယ္ တစ္ျပည္နယ္လံုးအတိုင္းအတာျဖင့္ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈမ်ားႏွင့္ လမ္းတံတား ပ်က္စီး မႈမ်ားအတြက္ ျပည္နယ္အစိုးရ ရံပံုေငြက်ပ္သန္းငါးေထာင္ အသံုးျပဳၿပီးျပန္လည္ကူညီေရးႏွင့္ ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ကိုေဆာင္ရြက္ သြားမည္ ဟု ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရ အဖြဲ႔ အတြင္းေရးမွဴး ဦးတင္ေမာင္ေဆြက မဇၥ်ိမကိုေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ သံတြဲ၊ေတာင္ကုတ္၊ဂြ၊ေက်ာက္ျဖဴ ၊စစ္ေတြ၊အမ္း၊ေက်ာက္ေတာ္၊ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ မ်ားတြင္ ေရးေဘးႏွင့္ ေလ ဆင္းႏွာေမာင္းတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ေနအိမ္အခ်ိဳ႕ပ်က္စီးကာ သြား သျဖင့္ လူဦးေရေထာင္ႏွင့္ခ်ီကာ အကူအညီ လိုအပ္လွ်က္ရွိ သည္ ဟုဆိုသည္။
ဦးတင္ေမာင္ေဆြက "ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးေတြက သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ အသီးသီးကို ကြင္းဆင္း သြား ၾကပါၿပီ သူတို႔ျပန္လာမွ ဘယ္ေဒသမွာ ဘယ္ေလာက္ပ်က္စီးတယ္ဆိုတာ အတိအက် သိရမွာပါ "ဟု ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ျပည္နယ္ အစိုးရ အဖြဲ႔ ၀န္ႀကီးမ်ား ပါ၀င္ေသာ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႔ကို ဖြဲစည္းထားၿပီး ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးမ်ားက ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးလွ်က္ရွိသည္ ဟုဆိုသည္။
ဦးတင္ေမာင္ေဆြက "သဘာ၀ ေဘးအႏၱာရယ္ အတြက္ သန္း ၅၀၀၀ ခြင့္ျပဳထားပါတယ္ "ဟု ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ သံတြဲၿမိဳ႕နယ္ ဒါ၀ ကေက်းရြာတြင္ ေလဆင္ႏွာေမာင္းတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ အိမ္ေျခ ၉၀ ေက်ာ္ ပ်က္စီးသြား ၿပီး ျပန္လည္ ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိသည္ ဟုလည္း သံတြဲၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴး ခင္ေဇာ္ ကေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ အမ္း-ေတာင္ကုတ္ ကားလမ္း သည္ ေရႀကီးေရလွ်ံမွဳေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားၿပီး ျပင္ဆင္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးသျဖင့္ ထိုလမ္းမ ကို ပိတ္ထားရဆဲျဖစ္သည္ ဟု အေ၀းေျပးကားလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူတစ္ဦးကေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ ၿမိဳ႕နယ္ အမ်ားစု မွ ေစ်းႏွင့္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားမွာလည္း ပိတ္ထားရဆဲျဖစ္သည္။
အမ္းၿမိဳ႕နယ္ စခန္းေမာ္ရြာ၊ (AELC အဂၤလိပ္စာသင္တန္းေက်ာင္း မွ ဦးေအာင္ကိုဦး က " ကၽြန္္ေတာ္တို႔ရြာလည္း တစ္ရြာလံုး နီးပါးေလာက္ျမဳတ္သြားၿပီး ခုေတာ့ ေရက်သြားၿပီး ျဖစ္တဲ့အတြက္ တင္က်န္ေနတဲ့ ႐ြံ႕၊ ႏႈန္းေတြကို ပန္႔နဲ႔ ထိုးေဆးေနၾကပါတယ္ ရြာထဲမွာ ရွိတဲ့ ေရစုပ္စက္ အေရအတြက္ နဲ႔ အိမ္ေျခနဲ႔ မမွ်ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး အခ်ိန္ယူ ျပန္လုပ္ရမွာပါ။ ပစၥည္းေတြ ဆံုး႐ႈံးတာထက္ ေလာေလာဆယ္ အိမ္သာေတြ မရွိေတာ့တဲ့ အတြက္ ေနာက္ဆက္တြဲ က်န္းမာေရး ျပႆနာမ်ား ကိုလည္း အခ်ိန္မီ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖို႔ ႀကိဳးစားရပါမယ္" ဟု ေျပာသည္။
ေရႀကီးေရလွံ်မႈျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ပိုင္း ေစ်း မ်ား စားသုံးကုန္အခ်ိဳ႕ပ်က္စီးကာ ၊ကားလမ္းမ်ားလည္း ပိတ္မိေနေသာေၾကာင့္ ရပ္ကြက္ေစ်းဆိုင္မ်ားတြင္ ကုန္ေစ်းႏွုန္းမ်ားျမင့္တက္လာသည္ ဟု သံတြဲေဒသခံ ဦးေက်ာ္ထြန္းကေျပာသည္။
အစိုးရထံမွ အကူအညီရရွိေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ၄င္းက "တစ္ရက္လုပ္မွ တစ္ရက္စားရတဲ့ လူေတြအတြက္ အခက္အခဲေတြေတာ့ရွိပါတယ္၊ ဘတ္ဂ်က္ခ်ေပးတာကိုလည္း ၀မ္းသာပါတယ္ ဒါေပမယ့္ ဌာန ဆိုင္ရာ ဆင့္ဆင့္လာဘ္စားလို႔ အဆင့္မမွီတ့ဲ ကတၱရာလမ္းအသစ္ႀကီးေတြ ေရနဲ႔ ပါသြားတာကိုေတာ့ ဒီေငြေတြနဲ႔ ျပန္ဖာ သူတို႔က ျပန္စားဆိုရင္ေတာ့ ဒုကၡခံရတဲ့သူေတြက ေတာ့ မထူးဘူး "ဟု ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အႏွံ႔တြင္ေရႀကီးေရလွ်ံမႈမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး လက္ရွိတြင္ ေရက်သြားၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ပ်က္စီးသြားေသာ အိမ္မ်ားကိုျပန္လည္ ျပဳျပင္ေနျခင္း၊ တင္က်န္ေသာ ရႊံ႕ႏွုန္းမ်ားကို ေဆးေက်ာ ေနရျခင္း ႏွင့္ လမ္းမ်ားျပဳျပင္ဖာေထးေနရျခင္း တို႔ကို ျပဳလုပ္ေနရသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ တစ္ျပည္နယ္လံုးအတိုင္းအတာျဖင့္ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈမ်ားႏွင့္ လမ္းတံတား ပ်က္စီး မႈမ်ားအတြက္ ျပည္နယ္အစိုးရ ရံပံုေငြက်ပ္သန္းငါးေထာင္ အသံုးျပဳၿပီးျပန္လည္ကူညီေရးႏွင့္ ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ကိုေဆာင္ရြက္ သြားမည္ ဟု ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရ အဖြဲ႔ အတြင္းေရးမွဴး ဦးတင္ေမာင္ေဆြက မဇၥ်ိမကိုေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ သံတြဲ၊ေတာင္ကုတ္၊ဂြ၊ေက်ာက္ျဖဴ ၊စစ္ေတြ၊အမ္း၊ေက်ာက္ေတာ္၊ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ မ်ားတြင္ ေရးေဘးႏွင့္ ေလ ဆင္းႏွာေမာင္းတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ေနအိမ္အခ်ိဳ႕ပ်က္စီးကာ သြား သျဖင့္ လူဦးေရေထာင္ႏွင့္ခ်ီကာ အကူအညီ လိုအပ္လွ်က္ရွိ သည္ ဟုဆိုသည္။
ဦးတင္ေမာင္ေဆြက "ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးေတြက သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ အသီးသီးကို ကြင္းဆင္း သြား ၾကပါၿပီ သူတို႔ျပန္လာမွ ဘယ္ေဒသမွာ ဘယ္ေလာက္ပ်က္စီးတယ္ဆိုတာ အတိအက် သိရမွာပါ "ဟု ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ျပည္နယ္ အစိုးရ အဖြဲ႔ ၀န္ႀကီးမ်ား ပါ၀င္ေသာ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႔ကို ဖြဲစည္းထားၿပီး ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးမ်ားက ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးလွ်က္ရွိသည္ ဟုဆိုသည္။
ဦးတင္ေမာင္ေဆြက "သဘာ၀ ေဘးအႏၱာရယ္ အတြက္ သန္း ၅၀၀၀ ခြင့္ျပဳထားပါတယ္ "ဟု ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ သံတြဲၿမိဳ႕နယ္ ဒါ၀ ကေက်းရြာတြင္ ေလဆင္ႏွာေမာင္းတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ အိမ္ေျခ ၉၀ ေက်ာ္ ပ်က္စီးသြား ၿပီး ျပန္လည္ ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိသည္ ဟုလည္း သံတြဲၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴး ခင္ေဇာ္ ကေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ အမ္း-ေတာင္ကုတ္ ကားလမ္း သည္ ေရႀကီးေရလွ်ံမွဳေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားၿပီး ျပင္ဆင္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးသျဖင့္ ထိုလမ္းမ ကို ပိတ္ထားရဆဲျဖစ္သည္ ဟု အေ၀းေျပးကားလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူတစ္ဦးကေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ ၿမိဳ႕နယ္ အမ်ားစု မွ ေစ်းႏွင့္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားမွာလည္း ပိတ္ထားရဆဲျဖစ္သည္။
အမ္းၿမိဳ႕နယ္ စခန္းေမာ္ရြာ၊ (AELC အဂၤလိပ္စာသင္တန္းေက်ာင္း မွ ဦးေအာင္ကိုဦး က " ကၽြန္္ေတာ္တို႔ရြာလည္း တစ္ရြာလံုး နီးပါးေလာက္ျမဳတ္သြားၿပီး ခုေတာ့ ေရက်သြားၿပီး ျဖစ္တဲ့အတြက္ တင္က်န္ေနတဲ့ ႐ြံ႕၊ ႏႈန္းေတြကို ပန္႔နဲ႔ ထိုးေဆးေနၾကပါတယ္ ရြာထဲမွာ ရွိတဲ့ ေရစုပ္စက္ အေရအတြက္ နဲ႔ အိမ္ေျခနဲ႔ မမွ်ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး အခ်ိန္ယူ ျပန္လုပ္ရမွာပါ။ ပစၥည္းေတြ ဆံုး႐ႈံးတာထက္ ေလာေလာဆယ္ အိမ္သာေတြ မရွိေတာ့တဲ့ အတြက္ ေနာက္ဆက္တြဲ က်န္းမာေရး ျပႆနာမ်ား ကိုလည္း အခ်ိန္မီ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖို႔ ႀကိဳးစားရပါမယ္" ဟု ေျပာသည္။
ေရႀကီးေရလွံ်မႈျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ပိုင္း ေစ်း မ်ား စားသုံးကုန္အခ်ိဳ႕ပ်က္စီးကာ ၊ကားလမ္းမ်ားလည္း ပိတ္မိေနေသာေၾကာင့္ ရပ္ကြက္ေစ်းဆိုင္မ်ားတြင္ ကုန္ေစ်းႏွုန္းမ်ားျမင့္တက္လာသည္ ဟု သံတြဲေဒသခံ ဦးေက်ာ္ထြန္းကေျပာသည္။
အစိုးရထံမွ အကူအညီရရွိေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ၄င္းက "တစ္ရက္လုပ္မွ တစ္ရက္စားရတဲ့ လူေတြအတြက္ အခက္အခဲေတြေတာ့ရွိပါတယ္၊ ဘတ္ဂ်က္ခ်ေပးတာကိုလည္း ၀မ္းသာပါတယ္ ဒါေပမယ့္ ဌာန ဆိုင္ရာ ဆင့္ဆင့္လာဘ္စားလို႔ အဆင့္မမွီတ့ဲ ကတၱရာလမ္းအသစ္ႀကီးေတြ ေရနဲ႔ ပါသြားတာကိုေတာ့ ဒီေငြေတြနဲ႔ ျပန္ဖာ သူတို႔က ျပန္စားဆိုရင္ေတာ့ ဒုကၡခံရတဲ့သူေတြက ေတာ့ မထူးဘူး "ဟု ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အႏွံ႔တြင္ေရႀကီးေရလွ်ံမႈမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး လက္ရွိတြင္ ေရက်သြားၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ပ်က္စီးသြားေသာ အိမ္မ်ားကိုျပန္လည္ ျပဳျပင္ေနျခင္း၊ တင္က်န္ေသာ ရႊံ႕ႏွုန္းမ်ားကို ေဆးေက်ာ ေနရျခင္း ႏွင့္ လမ္းမ်ားျပဳျပင္ဖာေထးေနရျခင္း တို႔ကို ျပဳလုပ္ေနရသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆိုသည္။
စစ္ေတြ ပြိဳင့္အနီး ကြန္ကရစ္လမ္း အရည္အေသြး မျပည့္မီ၍ မိုးစရြာသည္ႏွင့္ ပ်က္စီး
စံေမာင္သန္း
Asia Metal Construction ကုမၸဏီမွ တာ၀န္ယူတည္ေဆာက္လုပ္ခဲ့ေသာ စစ္ေတြ ပြိဳင့္အနီးရွိ ကြန္ကရစ္လမ္း မွာ အရည္အေသြး မျပည့္မီသျဖင့္ မိုးစရြာသည္ႏွင့္ အပိုင္းလိုက္ ျပိဳက် ပ်က္စီးသြားခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ရွိ ပြိဳင့္ကို အဆင့္ျမွင့္ရန္ အတြက္ အႀကီးစားျပဳျပင္မႈမ်ားလုပ္ေနစဥ္ ပြိဳင့္အနီးကြန္ကရစ္လမ္းမွာ မုိးစရြာသည္ႏွင့္ ပ်က္စီးသြားသျဖင့္ စစ္ေတြလူထုအၾကား ေ၀ဖန္မႈမ်ား တိုးပြားေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ယခုပ်က္စီးသြားေသာ လမ္းပိုင္း ေနရာသည္ ပြိဳင့္ႏွင့္ စစ္ေတြဟိုတယ္အၾကားတြင္ တည္ရွိေသာ ကြန္ကရစ္လမ္း ျဖစ္ျပီး အရွည္ ၆၃၀၀ ေပ ရွိေၾကာင္း၊ ဇြန္ လ ၂၁ ရက္ေန႔ႏွင့္ ၂၂ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ မိုးသည္းထန္စြာ ရြာသြန္းၿပီး ဇြန္လ ၂၂ ရက္ေန႔ ညေနဘက္တြင္ ေပ ၅၀ အရွည္ အပိုင္းလိုက္ က်ိဳးပ်က္သြားေၾကာင္း၊ ယင္းလမ္းအား Asia Metal Construction ကုမၸဏီမွ တည္ေဆာက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
လမ္းေဆာက္လုပ္မႈ အရည္အေသြးမျပည့္မီ၍ ယခုကဲ့သို႔ ပ်က္စီးရျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ အစိုးရႏွင့္ ကုမၸဏီအၾကား လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္မႈ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိ၍ ျဖစ္ရသည္ဟု စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ျမေက်ာ္က ေျပာသည္။
“ မတ္လက ျပီးစီးသြားတဲ့လမ္းက ဇြန္လမွာ ပ်က္စီးသြားတယ္ဆိုေတာ့ အရည္အေသြး မျပည့္မီတဲ့ အတြက္ ျဖစ္တယ္။ အဓိကေတာ့ အစိုးရနဲ႕ ကုမၸဏီအၾကား လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္မႈေတြက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိတဲ့ အတြက္ ခုလို ဆိုးက်ိဳးေတြ ျဖစ္လာတယ္လို႕ သံုးသပ္မိပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
၀ံလက္ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ေဖါင္ေဒးရွင္းမွ ဒါရိုက္တာတစ္ဦး ျဖစ္သူ ခိုင္ေကာင္းစံကလဲ “ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ေစတနာကို တန္ဖိုးထားတယ္၊ အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ Budget Transparency ဘတ္ဂ်က္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈဆိုတာရွိပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ရရွိေနတဲ့ ဘတ္ဂ်က္ေတြ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရရွိေနတဲ့ ဘတ္ဂ်က္ေတြကို ဘယ္လိုသံုးစြဲေနလဲ၊ ပြိဳင့္ကမ္းေျခကို စင္ကာပူလို ဖန္တီးေနတဲ့ ေနရာမွာ ဘတ္ဂ်က္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိဖို႕လိုတယ္။ ကုမၸဏီတစ္ခုက လုပ္တယ္၊ ေငြေၾကး ဘယ္ေလာက္သံုးစြဲတယ္ဆိုရံုနဲ႔ မၿပီးဘူး။ ဒီကုမၸဏီဟာ အဲ့ဒီလုပ္ကြက္ကို ရရွိဖို႔အတြက္ ေလလံအမွန္တကယ္ပစ္ခဲ့ရဲ႕လား၊ သို႔တည္းမဟုတ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ နီးစပ္လို႔ ရတာလား၊ ဒါမွ မဟုတ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ကုမၸဏီေတြက ရတာလားဆိုတာေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔ လိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ဘတ္ဂ်တ္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈနဲ႔ ႏိႈင္းစာရင္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ သံုးစြဲေနတဲ့ ဘတ္ဂ်တ္ေတြဟာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိဘူး” ဟု ဆိုသည္။
ယခုကဲ့သို႔ သတ္မွတ္ခ်ိန္ သက္တမ္းကာလမျပည့္ဘဲ ပ်က္စီးသြားလွ်င္ ကုမၸဏီက တာ၀န္ယူၿပီး ျပန္တည္ေဆာက္ေပးရမည္ဟု ခိုင္ေကာင္းစံကေျပာသည္။
“ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္တဲ့ေနရာမွာ ကုမၸဏီတစ္ခ်ိဳ႕ဟာ ေရခ်ဳိသဲေတြကို သံုးစြဲရမယ့္ေနရာမွာ ေရငန္သဲေတြကို သံုးၾကတယ္။ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြကို ေငြေၾကးေပးၿပီး မိမိတို႔လုပ္ကြက္ရဖို႔၊ မိမိတို႔အက်ိဳးကိုသာၾကည့္ၿပီး လုပ္သြားတဲ့ကုမၸဏီေတြ ရခိုင္ျပည္မွာ အမ်ားႀကီးေပၚေပါက္လာတယ္။ လူထုအတြက္ နစ္နာမႈေတြ အမ်ားၾကီး ေပၚေပါက္ေနတယ္”ဟု ၄င္းက သံုးသပ္ ေျပာဆိုသည္။
ယခုကဲ့သို႔ ပ်က္စီးျခင္းသည္ ကုမၸဏီတြင္သာမက အစိုးရတြင္လည္း တာ၀န္ရွိသည္ဟု ကိုခိုင္ေကာင္းစံက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုိသည္။
တိုင္းျပည္ကို တိုးတက္ေအာင္လုပ္ရာ၌ အစိုးရသက္သက္၊ ကုမၸဏီသက္သက္ လုပ္၍မရေၾကာင္း၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ရပ္မိရပ္ဖက္မ်ား၊ ေဒသခံျပည္သူမ်ားလည္း ပူးေပါင္းပါ၀င္ခြင့္ရရန္ လိုေၾကာင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္တြင္ သံုးစြဲသည့္ ေက်ာက္၊ သဲ၊ သံ၊ ဘိလပ္ေျမမ်ား အရည္အေသြးသည္ ခ်ေပးထားသည့္ ေငြေၾကးပမာဏႏွင့္ ကိုက္ညီသလားဆိုသည္ကို ဆန္းစစ္ၿပီး လုပ္ေနသည့္ကာလတြင္လည္း တင္ျပသြားဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း ခိုင္ေကာင္းစံက နိရဥၥရာသတင္းဌာနသို႔ ေျပာသည္။
စစ္ေတြၿမိဳ႕အေရွ႕ဘက္ ရႈခင္းသာကြန္ကရစ္လမ္းကို ေဆာက္လုပ္ခဲ့သည့္မွာ သံုးႏွစ္ေက်ာ္ရွိၿပီး လံုး၀က်ိဳးပ်က္မႈ မရွိေသးေသာ္လည္း၊ Asia Metal Construction မွ တည္ေဆာက္ထားေသာ ပြိဳင့္ႏွင့္ စစ္ေတြ ဟိုတယ္အၾကားလမ္းကို ေဆာက္လုပ္ခဲ့သာမွာ ၃ လခန္႔သာ ၾကာေသးၿပီး ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္တိုင္ ပ်က္စီးသြားၿပီျဖစ္သျဖင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားက ေ၀ဖန္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း လမ္း၊ တံတား၊ ေက်ာင္း၊ ေဆးရံု ေဆးခန္းမ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ ဘတ္ဂ်က္ အမ်ားအျပားခ်ေပးျပီး တည္ေဆာက္ေနေသာ္လည္း ေဆာက္လုပ္ရာတြင္ စံခ်ိန္ မမီသျဖင့္ ကန္႕ကြက္ တိုင္ၾကားမႈမ်ားလည္း အမ်ားအျပား ေပၚေပါက္ေနသည္ဟု သိရသည္။ သုိ႕ေသာ္ ယင္းအထဲမွ ကုမၸဏီအမ်ားအျပား သက္ဆိုင္ရာ အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ား၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားႏွင့္ ႏွစ္ေပါက္ တစ္ေပါက္ရိုက္ျပီး လုပ္စားေနၾကသျဖင့္ အေရးယူ အျပစ္ေပး ျခင္း မရွိသေလာက္ နည္းပါးေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
Asia Metal Construction ကုမၸဏီမွ တာ၀န္ယူတည္ေဆာက္လုပ္ခဲ့ေသာ စစ္ေတြ ပြိဳင့္အနီးရွိ ကြန္ကရစ္လမ္း မွာ အရည္အေသြး မျပည့္မီသျဖင့္ မိုးစရြာသည္ႏွင့္ အပိုင္းလိုက္ ျပိဳက် ပ်က္စီးသြားခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ရွိ ပြိဳင့္ကို အဆင့္ျမွင့္ရန္ အတြက္ အႀကီးစားျပဳျပင္မႈမ်ားလုပ္ေနစဥ္ ပြိဳင့္အနီးကြန္ကရစ္လမ္းမွာ မုိးစရြာသည္ႏွင့္ ပ်က္စီးသြားသျဖင့္ စစ္ေတြလူထုအၾကား ေ၀ဖန္မႈမ်ား တိုးပြားေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ယခုပ်က္စီးသြားေသာ လမ္းပိုင္း ေနရာသည္ ပြိဳင့္ႏွင့္ စစ္ေတြဟိုတယ္အၾကားတြင္ တည္ရွိေသာ ကြန္ကရစ္လမ္း ျဖစ္ျပီး အရွည္ ၆၃၀၀ ေပ ရွိေၾကာင္း၊ ဇြန္ လ ၂၁ ရက္ေန႔ႏွင့္ ၂၂ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ မိုးသည္းထန္စြာ ရြာသြန္းၿပီး ဇြန္လ ၂၂ ရက္ေန႔ ညေနဘက္တြင္ ေပ ၅၀ အရွည္ အပိုင္းလိုက္ က်ိဳးပ်က္သြားေၾကာင္း၊ ယင္းလမ္းအား Asia Metal Construction ကုမၸဏီမွ တည္ေဆာက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
လမ္းေဆာက္လုပ္မႈ အရည္အေသြးမျပည့္မီ၍ ယခုကဲ့သို႔ ပ်က္စီးရျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ အစိုးရႏွင့္ ကုမၸဏီအၾကား လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္မႈ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိ၍ ျဖစ္ရသည္ဟု စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ျမေက်ာ္က ေျပာသည္။
“ မတ္လက ျပီးစီးသြားတဲ့လမ္းက ဇြန္လမွာ ပ်က္စီးသြားတယ္ဆိုေတာ့ အရည္အေသြး မျပည့္မီတဲ့ အတြက္ ျဖစ္တယ္။ အဓိကေတာ့ အစိုးရနဲ႕ ကုမၸဏီအၾကား လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္မႈေတြက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိတဲ့ အတြက္ ခုလို ဆိုးက်ိဳးေတြ ျဖစ္လာတယ္လို႕ သံုးသပ္မိပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
၀ံလက္ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ေဖါင္ေဒးရွင္းမွ ဒါရိုက္တာတစ္ဦး ျဖစ္သူ ခိုင္ေကာင္းစံကလဲ “ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ေစတနာကို တန္ဖိုးထားတယ္၊ အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ Budget Transparency ဘတ္ဂ်က္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈဆိုတာရွိပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ရရွိေနတဲ့ ဘတ္ဂ်က္ေတြ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရရွိေနတဲ့ ဘတ္ဂ်က္ေတြကို ဘယ္လိုသံုးစြဲေနလဲ၊ ပြိဳင့္ကမ္းေျခကို စင္ကာပူလို ဖန္တီးေနတဲ့ ေနရာမွာ ဘတ္ဂ်က္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိဖို႕လိုတယ္။ ကုမၸဏီတစ္ခုက လုပ္တယ္၊ ေငြေၾကး ဘယ္ေလာက္သံုးစြဲတယ္ဆိုရံုနဲ႔ မၿပီးဘူး။ ဒီကုမၸဏီဟာ အဲ့ဒီလုပ္ကြက္ကို ရရွိဖို႔အတြက္ ေလလံအမွန္တကယ္ပစ္ခဲ့ရဲ႕လား၊ သို႔တည္းမဟုတ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ နီးစပ္လို႔ ရတာလား၊ ဒါမွ မဟုတ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ကုမၸဏီေတြက ရတာလားဆိုတာေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔ လိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ဘတ္ဂ်တ္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈနဲ႔ ႏိႈင္းစာရင္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ သံုးစြဲေနတဲ့ ဘတ္ဂ်တ္ေတြဟာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိဘူး” ဟု ဆိုသည္။
ယခုကဲ့သို႔ သတ္မွတ္ခ်ိန္ သက္တမ္းကာလမျပည့္ဘဲ ပ်က္စီးသြားလွ်င္ ကုမၸဏီက တာ၀န္ယူၿပီး ျပန္တည္ေဆာက္ေပးရမည္ဟု ခိုင္ေကာင္းစံကေျပာသည္။
“ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္တဲ့ေနရာမွာ ကုမၸဏီတစ္ခ်ိဳ႕ဟာ ေရခ်ဳိသဲေတြကို သံုးစြဲရမယ့္ေနရာမွာ ေရငန္သဲေတြကို သံုးၾကတယ္။ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြကို ေငြေၾကးေပးၿပီး မိမိတို႔လုပ္ကြက္ရဖို႔၊ မိမိတို႔အက်ိဳးကိုသာၾကည့္ၿပီး လုပ္သြားတဲ့ကုမၸဏီေတြ ရခိုင္ျပည္မွာ အမ်ားႀကီးေပၚေပါက္လာတယ္။ လူထုအတြက္ နစ္နာမႈေတြ အမ်ားၾကီး ေပၚေပါက္ေနတယ္”ဟု ၄င္းက သံုးသပ္ ေျပာဆိုသည္။
ယခုကဲ့သို႔ ပ်က္စီးျခင္းသည္ ကုမၸဏီတြင္သာမက အစိုးရတြင္လည္း တာ၀န္ရွိသည္ဟု ကိုခိုင္ေကာင္းစံက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုိသည္။
တိုင္းျပည္ကို တိုးတက္ေအာင္လုပ္ရာ၌ အစိုးရသက္သက္၊ ကုမၸဏီသက္သက္ လုပ္၍မရေၾကာင္း၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ရပ္မိရပ္ဖက္မ်ား၊ ေဒသခံျပည္သူမ်ားလည္း ပူးေပါင္းပါ၀င္ခြင့္ရရန္ လိုေၾကာင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္တြင္ သံုးစြဲသည့္ ေက်ာက္၊ သဲ၊ သံ၊ ဘိလပ္ေျမမ်ား အရည္အေသြးသည္ ခ်ေပးထားသည့္ ေငြေၾကးပမာဏႏွင့္ ကိုက္ညီသလားဆိုသည္ကို ဆန္းစစ္ၿပီး လုပ္ေနသည့္ကာလတြင္လည္း တင္ျပသြားဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း ခိုင္ေကာင္းစံက နိရဥၥရာသတင္းဌာနသို႔ ေျပာသည္။
စစ္ေတြၿမိဳ႕အေရွ႕ဘက္ ရႈခင္းသာကြန္ကရစ္လမ္းကို ေဆာက္လုပ္ခဲ့သည့္မွာ သံုးႏွစ္ေက်ာ္ရွိၿပီး လံုး၀က်ိဳးပ်က္မႈ မရွိေသးေသာ္လည္း၊ Asia Metal Construction မွ တည္ေဆာက္ထားေသာ ပြိဳင့္ႏွင့္ စစ္ေတြ ဟိုတယ္အၾကားလမ္းကို ေဆာက္လုပ္ခဲ့သာမွာ ၃ လခန္႔သာ ၾကာေသးၿပီး ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္တိုင္ ပ်က္စီးသြားၿပီျဖစ္သျဖင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားက ေ၀ဖန္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း လမ္း၊ တံတား၊ ေက်ာင္း၊ ေဆးရံု ေဆးခန္းမ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ ဘတ္ဂ်က္ အမ်ားအျပားခ်ေပးျပီး တည္ေဆာက္ေနေသာ္လည္း ေဆာက္လုပ္ရာတြင္ စံခ်ိန္ မမီသျဖင့္ ကန္႕ကြက္ တိုင္ၾကားမႈမ်ားလည္း အမ်ားအျပား ေပၚေပါက္ေနသည္ဟု သိရသည္။ သုိ႕ေသာ္ ယင္းအထဲမွ ကုမၸဏီအမ်ားအျပား သက္ဆိုင္ရာ အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ား၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားႏွင့္ ႏွစ္ေပါက္ တစ္ေပါက္ရိုက္ျပီး လုပ္စားေနၾကသျဖင့္ အေရးယူ အျပစ္ေပး ျခင္း မရွိသေလာက္ နည္းပါးေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
အေျဖ ရွာမရေသးတဲ့ လယ္ယာေျမသိမ္းျပႆနာမ်ား
ေမစစ္ပိုင္
ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ ကြန္လံုေက်းရြာအုပ္စုရွိ ေရပူေက်းရြာသားမ်ားပိုင္ လယ္ယာေျမမ်ားကို စစ္တပ္က သိမ္းဆည္း ခဲ့သျဖင့္ ေဒသခံေက်းရြာသား အသက္ ၆၂ ႏွစ္အရြယ္ ဦးျမင့္ေအာင္သည္ ေမလ ၁၂ ရက္က ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဓာတ္ဆီျဖင့္ မီး႐ိႈ႕ ျခင္းျဖင့္ ေျမသိမ္းမႈကို ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပရာမွ ေသဆံုးခဲ့သည္။
ဦးျမင့္ေအာင္ ေနထိုင္ရာ ေရပူေက်းရြာရွိ ရြာသားမ်ား၏ လယ္ယာေျမဧကေပါင္း ေျမာက္ျမား စြာကို အေရွ႕တိုင္း စစ္ဌာန ခ်ဳပ္ က ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ သိမ္းယူခဲ့သည့္အေပၚ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ မီး႐ိႈ႕ဆႏၵျပ ရင္း အသက္ဆံုး႐ံႈးခံခဲ့သည့္ လယ္သမား တဦး ျဖစ္သည္။
“ေနာက္ဆံုးေတာ့ သူ စာေရးထားတယ္လို႔ပဲ ေျပာသြားတယ္။ ၃ ထပ္သားေပၚမွာ စစ္တပ္သိမ္း ထားတဲ့ေျမမ်ား ျပန္ေပးပါ။ အက်ိဳးတူ ဖက္စပ္တူ ေျမျပန္ေပးပါ။ ေမာင္ႏိုင္ ေျမတိုင္း (ျခစား) အလိုမရွိ၊ ရာအိမ္မွဴးတင္ေရႊ အလိုမရွိလို႔ ေရးထားတာပါ” ဟု ေသဆံုးသြားသည့္ လယ္သမား ဦးျမင့္ေအာင္၏ မိသားစုဝင္ ေဒၚေမာ္ေမာ္ဦးက ေျပာသည္။ ဦးျမင့္ေအာင္ကဲ့သို႔ပင္ ႏိုင္ငံ တဝန္းမွ လယ္ သမားအမ်ားအျပားမွာ လယ္ယာေျမ ျပႆနာမ်ား၊ စားဝတ္ေနေရး ျပႆနာ မ်ားႏွင့္ ဆႏၵျပမႈ မ်ားေၾကာင့္ အာဏာပိုင္မ်ား၏ တရားစြဲဆို ေထာင္ခ်မႈမ်ားကို ဆက္တိုက္ ႀကံဳေတြ႕ေနၾကရသည္။
ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး ေညာင္တုန္းၿမိဳ႕နယ္ ေျဗာသလန္းေက်းရြာမွ လယ္ ၁၀ ဧကေက်ာ္ သိမ္း ဆည္းခံထားရသည့္ လယ္သမား ကိုတင္ေမာင္လြင္ က “အသိမ္းဆည္းခံခဲ့ရတဲ့ေျမေတြ ျပန္ရဖို႔ လယ္ သမားေတြစုစည္းၿပီး သမၼတ၊ ဒုသမၼတ ေရာ၊ စစ္တပ္ ဘက္ကိုေရာ အသနားခံစာေတြတင္တာ ဖန္တရာ ေတေနၿပီ။ လယ္/စီ ေကာ္မတီေတြကလည္း ပိုက္ဆံ ေတြယူၿပီး လုပ္စားေနၾကတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ျမင္ တယ္။ လယ္သမားေတြက ေျပစာေလး တေစာင္ ေလာက္လုပ္ေပးပါဆို မလုပ္ေပးဘူး။ ရဲေတြကလည္း က်ေနာ္တို႔ဘက္ကမပါဘူး” ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
လယ္မ်ား သိမ္းဆည္းခံခဲ့ရၿပီး ေနာက္ပိုင္း စားဝတ္ေနေရးအတြက္ ခက္ခဲစြာ ႐ုန္းကန္ေနရၿပီး စားရန္ေလာက္င႐ံုမွ် သာရွိ သည္ဟု မိသားစုဝင္ ၁၀ ဦးရွိသည့္ ကိုတင္ေမာင္လြင္က ဆိုသည္။ အလားတူ ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး ေညာင္ တုန္းၿမိဳ႕ နယ္ ေျဗာသလန္းႏွင့္ အင္းမေက်းရြာ ၂ ရြာ မွ လယ္သမား ၇၀ ေက်ာ္ ပိုင္ဆိုင္သည့္ လယ္ဧက ၁၉၉၉ ဒသမ ၂၁ ဧကကို ၿမိဳ႕နယ္မွ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး တိုးျမႇင့္မႈအဖြဲ႕ (စိုက္၊ တိုး၊ ျမႇင့္) က အေၾကာင္းျပခ်က္မေပးဘဲ ၂၀ဝ၅ ခုႏွစ္ခန္႔က သိမ္း ဆည္းခဲ့ၿပီး လုပ္ငန္းရွင္တဦးသို႔ လုပ္ကိုင္ခြင့္ေပးလိုက္ သျဖင့္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ရရွိသြားခဲ့သည့္ လုပ္ငန္းရွင္ႏွင့္ လယ္သိမ္း ခံခဲ့ရသည့္ လယ္သမားမ်ားမွာလည္း ထိပ္တိုက္ေတြ႕ဆံု ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားခဲ့ၾကသည္ဟု ေဒသခံ မ်ား က ေျပာဆိုခဲ့သည္။
လတ္တေလာ၌ အဆိုပါေျမေနရာမ်ားတြင္ သိမ္းဆည္းခံခဲ့ရသည့္ လယ္သမားအခ်ိဳ႕က ဝင္ေရာက္ ထြန္ယက္ခဲ့ရာမွ ခိုက္ ရန္ ျဖစ္ပြားမႈႏွင့္ ဓားထိုးမႈအထိ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ အစိုးရက ျပန္ေပးသည္ဆိုသည့္ လယ္ယာ ေျမ အမ်ားစုမွာ ေအာက္ေျခဝန္ထမ္းမ်ား၏ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမ်ားေၾကာင့္ မူလပိုင္ရွင္ လယ္သမားမ်ားသည္ ေျမယာမ်ား ျပန္မရၾက ေၾကာင္း လယ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္သူမ်ားက ေဝဖန္ေျပာဆိုၾကသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း သီေပါၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးရဲထြန္းက “တလြဲ တေခ်ာ္ေပးေနတာကို သက္ဆိုင္ ရာ ေအာက္ေျခမွာ ရွိတဲ့ တာဝန္ရွိသူေတြကို အေရးယူဖို႔ ေျပာထားတယ္။ အေရးယူရင္လည္း အမ်ားသိေအာင္ ေၾကညာေပးဖို႔ ေပါ့။ သူတို႔က အမ်ားႀကီးခ်မ္းသာေနတဲ့သူေတြဆိုရင္ အလုပ္ျပဳတ္႐ံုေလာက္နဲ႔ ဂ႐ုစိုက္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ရဲ႕ နာမည္ဂုဏ္သိကၡာကိုပါ ထိခိုက္ ေအာင္ေၾကညာေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုထားတယ္” ဟု ေျပာသည္။
လႊတ္ေတာ္အတြင္းတင္သြင္းထားသည့္ အစိုးရ၏ ဗဟိုေျမအသံုးခ်မႈ စီမံခန္႔ခြဲေရးေကာ္မတီ အစီရင္ခံ စာ၌ ေျမယာဧက မည္မွ် သိမ္းဆည္းခဲ့သည္ကို ေဖာ္ျပမထားေၾကာင္း၊ ေျမယာ ျပန္လည္ေပးအပ္ရာ တြင္ မည္သူ႔ကိုျပန္လည္ ေပးအပ္ ေၾကာင္း၊ မည္သည့္ ေဒသမွျဖစ္သည္ကို တိက်စြာ ေဖာ္ျပမထားဟု လႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အမ်ားအျပားက ေျပာဆို ၾကသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ အစိုးရ ေကာ္မတီ၊ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ သိမ္းဆည္းခံေတာင္သူမ်ား ပါဝင္သည့္ သံုးပြင့္ဆိုင္ ေတြ႕ဆံုမႈကို ျပဳလုပ္ သင့္ေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္ ေတာင္သူ မ်ားကို တရားစြဲ ေထာင္ခ်ေနသည္မ်ားကို အစိုးရ အစီရင္ခံစာတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပရန္ လိုအပ္ ေၾကာင္း၊ ေလ်ာ္ေၾကးေပးေရးကိစၥႏွင့္ ဥပေဒတရပ္ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းေရးတို႔ကို အလ်င္အျမန္ ျပဳလုပ္ရန္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက အစိုးရသို႔ ေတာင္း ဆိုထားသည္ဟု သိရသည္။
“ေအာက္ေျခဝန္ထမ္းေတြက ပိုက္ဆံေပးႏိုင္သူ ကို ဒီေျမက ဂရန္မေပါက္ဘူးဆိုၿပီး ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ခိုင္း ၿပီး ၾကားထဲကေန ေပးလိုက္ တာ။ တကယ္က မူလပိုင္ရွင္ေတြ လက္ထဲမွာ အခြန္ ေျပစာေတြရွိတယ္။ အဲဒါေတြကို ေျမ/စီ ေကာ္မတီ က အသိအမွတ္မျပဳဘူး။ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာ ဥပေဒနဲ႔ အညီ ညစ္လို႔လည္းရတယ္” ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးရဲထြန္းက ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ ဒုသမၼတ ဦးဉာဏ္ထြန္းဦးေဆာင္သည့္ လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီ (လယ္/စီ ေကာ္ မတီ) က စစ္အစိုးရ လက္ထက္၌ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ျပ၍ သိမ္းဆည္းခဲ့သည့္ လယ္ယာေျမမ်ားကို စိစစ္မႈ မ်ားျပဳလုပ္၍ မူလပိုင္ရွင္လက္ထဲသို႔ ျပန္ထည့္ ေပး လ်က္ရွိသည္ဟု ယေန႔အခ်ိန္ထိ တံု႔ျပန္ေျပာဆိုေနဆဲ ပင္ ျဖစ္သည္။ အဆိုပါေကာ္မတီ သည္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွ စတင္ ကာ လယ္သမားမ်ား၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ဆက္တိုက္ ျဖစ္လာၿပီး ေနာက္ပိုင္း ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီးသက္ ဆိုင္ရာေဒသ အလိုက္ ေကာ္မတီ၊ ေကာ္မရွင္မ်ားစြာ ျဖင့္ ထပ္မံခြဲျခားဖြဲ႕လိုက္ၿပီး လယ္ယာေျမ ျပန္ေပး ေရးအတြက္ အလုပ္လုပ္ ရသည္ ဟု သိရသည္။
“ဒီအလုပ္က ေတာ္ေတာ္႐ႈပ္ေထြးပါတယ္ တကယ္လုပ္ၾကည့္မွသိပါမယ္။ တခ်ိဳ႕လည္း ဒီအေပၚ မူတည္ၿပီး စီးပြားေရး လုပ္စား ေနတာ အမ်ားႀကီးပါ။ တခ်ိဳ႕လည္း အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျပ ဖန္တီးေနတာ အမ်ားႀကီးဆိုတာ အကုန္သိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ေစတနာရွိလို႔ ေစတနာပါပါနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ စိစစ္ရန္ က်န္ရွိေနတာကို ဆက္လက္ ရွင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိုင္ရွင္မွာ သူပိုင္တယ္ ငါပိုင္တယ္ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ေပးတာမွားမွာစိုးရိမ္လို႔ စိစစ္ေန တဲ့အပိုင္းေတြ ပါတယ္”ဟု လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ဗဟိုေကာ္မတီ အတြင္းေရးမွဴး ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာန ဒုဝန္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေက်ာ္ဇံျမင့္က ၁၂ ႀကိမ္ ေျမာက္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ပံုမွန္အစည္အေဝးတြင္ ေျပာဆိုထားသည္။
အစိုးရ ဦးေဆာင္ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ လယ္ယာ ေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေကာ္မတီမ်ားသည္ ေက်းလက္၊ ၿမိဳ႕နယ္၊ ခ႐ိုင္၊ တိုင္း ေဒသ ႀကီး ႏွင့္ ဗဟိုအဆင့္ဟူ၍ ၅ ဆင့္ရွိေၾကာင္း၊ အဆင့္တိုင္းရွိ ေကာ္မတီမ်ား၏ ဥကၠ႒မ်ားသည္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ႏွင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကဲ့သို႔ေသာ အာဏာပိုင္အဆင့္မွ ပုဂၢိဳလ္ မ်ားက ဦးေဆာင္ေနေၾကာင္း၊ ေအာက္ေျခမွ အဆင့္ ဆင့္ မမွန္ မကန္ ျပဳလုပ္မႈႏွင့္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ ေကာ္မတီမ်ားတြင္ အမွန္တကယ္ သိမ္းဆည္းခံေနရသည့္ လယ္သမားမ်ားႏွင့္ လႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါဝင္ မဖြဲ႕စည္းထားေၾကာင္း သိရသည္။
“အစိုးရ ျပန္ေပးတဲ့ေျမကို မရတဲ့ လယ္သမား အမႈေတြ က်ေနာ္တို႔ ကြန္ရက္ဆီကို အဆက္မျပတ္ လာေနတယ္။ လယ္ယာ ေျမ အမႈေပါင္း ၃၀ဝ၀ဝ ေက်ာ္ ရွိေနတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေအာက္ေျချခစားမႈ ျပႆနာေတြ ျဖစ္တယ္။ သူတို႔ေတြ ရွင္းႏိုင္တာ ၅၊ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ လယ္ယာေျမ စီမံ ခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီေတြကို ဖ်က္သိမ္းပစ္ရမယ္။ လယ္ သမား ကိုယ္စား လွယ္ေတြ ပါဝင္တဲ့ ခံု႐ံုးေတြ သီးျခား ဖြဲ႕ေပးရမယ္။ လယ္သမားေတြက ဘယ္လိုမွ နာလန္ မထူႏိုင္ေတာ့ဘူး” ဟု ေတာင္သူလယ္သမား အက်ိဳး ေဆာင္ကြန္ရက္မွ ဦးေဇာ္ရန္းက ေျပာသည္။
လိုအပ္ခ်က္မ်ားရွိေနသည့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ လယ္ ယာေျမဥပေဒကို အစိုးရက ျပင္ဆင္ရမည္ျဖစ္ၿပီး အမွန္တကယ္ နစ္နာေနသူ လယ္သမားမ်ား၏ အခြင့္အေရးကို အေလးအနက္ ထားသင့္သည္ဟု လယ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္သူမ်ားက သံုးသပ္ၾက သည္။
အစိုးရ ဦးေဆာင္ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ေျမအသံုး ခ်မႈ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ဗဟိုေကာ္မတီက ေတာင္သူလယ္ သမားမ်ား၏ လယ္ယာ ေျမ သိမ္းဆည္းခံရမႈမ်ား တိုင္ၾကားလာသည့္အေပၚ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာ ၁၁ ရက္မွ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ေမ ၁၅ ရက္အတြင္း တိုင္ၾကားမႈ ၁၄၉၉၉ မႈတြင္ ၇၆၉၇ မႈကို ေျဖရွင္းေပး ခဲ့သည့္အတြက္ ၆၈၀၂ မႈသာ က်န္ရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။
လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းခံရမႈ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ေနသည့္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး တခုတည္းတြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လအထိ ၃ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ဗဟိုေကာ္မတီမွ ရရွိထားသည့္ ေျမယာအစီရင္ခံစာ ၁၅ ေစာင္တြင္ တိုင္ၾကားမႈ ၁၇၃၈ မႈရွိခဲ့ၿပီး အစိုးရေျဖရွင္းရန္ ၉၂၅ မႈ က်န္ေန ေသးေၾကာင္း၊ က်န္အမႈမ်ားကို ေကာ္မတီက လႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
စားနပ္ရိကၡာ ဖူလံုမႈ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး အဖြဲ႕(FSWG) ၏ စစ္တမ္း တြင္ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးမွ ေတာင္သူမ်ား အသိမ္းဆည္းခံထားရသည့္ လယ္ေျမ ဧကေပါင္း ၆ သန္းေက်ာ္ရွိၿပီး ၄ သန္းခန္႔မွာ စစ္တပ္က သိမ္းဆည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္ ေဖာ္ျပထားသည္။
“တႏိုင္ငံလံုးမွာ လယ္ဧက သိန္း၊ သန္းခ်ီၿပီး အသိမ္းဆည္းခံေနတာကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဆိုးဆိုး ဝါးဝါးကိစၥျဖစ္ေနတာ၊ ဒီကိစၥကို ဘယ္လိုရပ္တန္႔ႏိုင္ မလဲ၊ ဘယ္လိုေျဖရွင္းမလဲဆိုတဲ့ ပညာရွင္ဆန္ေသာ အစီရင္ခံစာ သံုးသပ္ခ်က္ေတြ လုပ္ေဆာင္သင့္ေပ မယ့္ ဒါေတြကို လုပ္ေဆာင္မႈ အားနည္းေနျခင္းက လူအမ်ားေထာက္ျပေနတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု Equality Myanmar အဖြဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက ေထာက္ျပေျပာဆိုသည္။
လယ္သမားမ်ားကို ခိုးမႈ၊ အိမ္ေက်ာ္နင္းမႈ စသည့္ ပုဒ္မမ်ားတပ္၍ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ေနျခင္း သည္ ရွိထားသည့္ဥပေဒကို လိုသလို အသံုးခ်ၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္သည့္သေဘာ သက္ေရာက္ေနသျဖင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈအေပၚ လူအမ်ား အယံုအၾကည္ မဲ့လာႏိုင္သည္ကို အာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ သေဘာ ေပါက္သင့္သည္ဟု လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ ရြက္သူမ်ားက ေထာက္ျပၾကသည္။
ဥတၲရသီရိၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးမင္းသူက “အစိုးရဖြဲ႕ထားတဲ့ ေကာ္မတီက နစ္နာခဲ့တဲ့ ျပည္သူ ေတြရဲ႕လယ္ယာေျမေတြ ျပန္လည္ ရရွိႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေစခဲ့ေပမယ့္ ေျမျပင္ အေျခအေနနဲ႔ လံုးဝမတူတာေတြ ေတြ႕ေနရတယ္။ စြန္႔လြတ္ပါတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ကိန္းဂဏန္း အေရ အတြက္အားျဖင့္သာ ေဖာ္ျပထားတာ ဘယ္သူကို စြန္႔လြတ္တယ္ ဆိုတာမ်ိဳးအျပင္ အမႈတမႈခ်င္း သီးျခားေဖာ္ျပတာ၊ ေဒသအလိုက္ ေဖာ္ျပတာမ်ိဳး လည္း မရွိဘူး” ဟု ေျပာသည္။
“အစီရင္ခံစာအေပၚ လႊတ္ေတာ္မွာ လာရွင္းျပ ေတာ့ သူတို႔ေတြက သိမ္းထားတဲ့ ေျမဧကေတြကို မွန္မွန္ကန္ကန္ မေဖာ္ျပ ႏိုင္ဘူး။ လယ္သမားေတြ ခမ်ာ အခ်င္းမ်ားမႈေတြ ျဖစ္တယ္။ တရားမွ်တစြာ ေျဖရွင္းခြင့္မရဘဲ က်ဴးေက်ာ္သူ မ်ားအျဖစ္ ၄၄၆/ ၄၄၇ စည္ပင္အက္ေတြနဲ႔အျပစ္ခံ အဆံုးစြန္အသက္ ေသရတဲ့အထိ ႀကံဳေနရတာေတြကို အစီရင္ခံစာထဲ မွာ တစံုတခုမွ ေဖာ္ျပထားတာမရွိဘူး” ဟု ဒုသမၼတ ဦးဉာဏ္ထြန္း ဦးေဆာင္ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ လယ္ယာ ေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈ ေကာ္မတီ၏ အစီရင္ခံစာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဦးမင္းသူက ေဝဖန္ေျပာဆိုသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ကုန္ပိုင္းက ဧရာဝတီတိုင္းေဒသ ႀကီး၊ ေမာ္ကြ်န္းၿမိဳ႕နယ္က လယ္သမား မိသားစုဝင္ ၆ ဦးကို လယ္ေပါင္ ခံထားသူ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးႏွင့္ အာဏာပိုင္တခ်ိဳ႕ ပူးေပါင္းၿပီး အိမ္ေက်ာ္နင္းမႈ၊ ခိုးယူမႈ ပုဒ္မမ်ားျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၆ လ ခ်ခဲ့ေၾကာင္း၊ မြန္ျပည္နယ္ သထံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွ လယ္သမား ၉ ဦးကို အာဏာပိုင္မ်ားက အိမ္ေက်ာ္နင္းမႈ၊ က်ဴးေက်ာ္ ဝင္ေရာက္မႈ ပုဒ္မမ်ားျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၇ ႏွစ္စီ ခ်မွတ္ခဲ့သည္ဟု ေတာင္သူလယ္သမား အက်ိဳးေဆာင္ ကြန္ရက္မွ သိရွိရသည္။ ထိုျဖစ္ရပ္မ်ားသည္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္သည့္ အစိုးရသက္တမ္းအတြင္း အေျဖရွာမရေသးသည့္ အေျခအေနတြင္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္ကို ေတြ႕ျမင္ရသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ ကြန္လံုေက်းရြာအုပ္စုရွိ ေရပူေက်းရြာသားမ်ားပိုင္ လယ္ယာေျမမ်ားကို စစ္တပ္က သိမ္းဆည္း ခဲ့သျဖင့္ ေဒသခံေက်းရြာသား အသက္ ၆၂ ႏွစ္အရြယ္ ဦးျမင့္ေအာင္သည္ ေမလ ၁၂ ရက္က ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဓာတ္ဆီျဖင့္ မီး႐ိႈ႕ ျခင္းျဖင့္ ေျမသိမ္းမႈကို ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပရာမွ ေသဆံုးခဲ့သည္။
ဦးျမင့္ေအာင္ ေနထိုင္ရာ ေရပူေက်းရြာရွိ ရြာသားမ်ား၏ လယ္ယာေျမဧကေပါင္း ေျမာက္ျမား စြာကို အေရွ႕တိုင္း စစ္ဌာန ခ်ဳပ္ က ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ သိမ္းယူခဲ့သည့္အေပၚ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ မီး႐ိႈ႕ဆႏၵျပ ရင္း အသက္ဆံုး႐ံႈးခံခဲ့သည့္ လယ္သမား တဦး ျဖစ္သည္။
“ေနာက္ဆံုးေတာ့ သူ စာေရးထားတယ္လို႔ပဲ ေျပာသြားတယ္။ ၃ ထပ္သားေပၚမွာ စစ္တပ္သိမ္း ထားတဲ့ေျမမ်ား ျပန္ေပးပါ။ အက်ိဳးတူ ဖက္စပ္တူ ေျမျပန္ေပးပါ။ ေမာင္ႏိုင္ ေျမတိုင္း (ျခစား) အလိုမရွိ၊ ရာအိမ္မွဴးတင္ေရႊ အလိုမရွိလို႔ ေရးထားတာပါ” ဟု ေသဆံုးသြားသည့္ လယ္သမား ဦးျမင့္ေအာင္၏ မိသားစုဝင္ ေဒၚေမာ္ေမာ္ဦးက ေျပာသည္။ ဦးျမင့္ေအာင္ကဲ့သို႔ပင္ ႏိုင္ငံ တဝန္းမွ လယ္ သမားအမ်ားအျပားမွာ လယ္ယာေျမ ျပႆနာမ်ား၊ စားဝတ္ေနေရး ျပႆနာ မ်ားႏွင့္ ဆႏၵျပမႈ မ်ားေၾကာင့္ အာဏာပိုင္မ်ား၏ တရားစြဲဆို ေထာင္ခ်မႈမ်ားကို ဆက္တိုက္ ႀကံဳေတြ႕ေနၾကရသည္။
ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး ေညာင္တုန္းၿမိဳ႕နယ္ ေျဗာသလန္းေက်းရြာမွ လယ္ ၁၀ ဧကေက်ာ္ သိမ္း ဆည္းခံထားရသည့္ လယ္သမား ကိုတင္ေမာင္လြင္ က “အသိမ္းဆည္းခံခဲ့ရတဲ့ေျမေတြ ျပန္ရဖို႔ လယ္ သမားေတြစုစည္းၿပီး သမၼတ၊ ဒုသမၼတ ေရာ၊ စစ္တပ္ ဘက္ကိုေရာ အသနားခံစာေတြတင္တာ ဖန္တရာ ေတေနၿပီ။ လယ္/စီ ေကာ္မတီေတြကလည္း ပိုက္ဆံ ေတြယူၿပီး လုပ္စားေနၾကတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ျမင္ တယ္။ လယ္သမားေတြက ေျပစာေလး တေစာင္ ေလာက္လုပ္ေပးပါဆို မလုပ္ေပးဘူး။ ရဲေတြကလည္း က်ေနာ္တို႔ဘက္ကမပါဘူး” ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
လယ္မ်ား သိမ္းဆည္းခံခဲ့ရၿပီး ေနာက္ပိုင္း စားဝတ္ေနေရးအတြက္ ခက္ခဲစြာ ႐ုန္းကန္ေနရၿပီး စားရန္ေလာက္င႐ံုမွ် သာရွိ သည္ဟု မိသားစုဝင္ ၁၀ ဦးရွိသည့္ ကိုတင္ေမာင္လြင္က ဆိုသည္။ အလားတူ ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး ေညာင္ တုန္းၿမိဳ႕ နယ္ ေျဗာသလန္းႏွင့္ အင္းမေက်းရြာ ၂ ရြာ မွ လယ္သမား ၇၀ ေက်ာ္ ပိုင္ဆိုင္သည့္ လယ္ဧက ၁၉၉၉ ဒသမ ၂၁ ဧကကို ၿမိဳ႕နယ္မွ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး တိုးျမႇင့္မႈအဖြဲ႕ (စိုက္၊ တိုး၊ ျမႇင့္) က အေၾကာင္းျပခ်က္မေပးဘဲ ၂၀ဝ၅ ခုႏွစ္ခန္႔က သိမ္း ဆည္းခဲ့ၿပီး လုပ္ငန္းရွင္တဦးသို႔ လုပ္ကိုင္ခြင့္ေပးလိုက္ သျဖင့္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ရရွိသြားခဲ့သည့္ လုပ္ငန္းရွင္ႏွင့္ လယ္သိမ္း ခံခဲ့ရသည့္ လယ္သမားမ်ားမွာလည္း ထိပ္တိုက္ေတြ႕ဆံု ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားခဲ့ၾကသည္ဟု ေဒသခံ မ်ား က ေျပာဆိုခဲ့သည္။
လတ္တေလာ၌ အဆိုပါေျမေနရာမ်ားတြင္ သိမ္းဆည္းခံခဲ့ရသည့္ လယ္သမားအခ်ိဳ႕က ဝင္ေရာက္ ထြန္ယက္ခဲ့ရာမွ ခိုက္ ရန္ ျဖစ္ပြားမႈႏွင့္ ဓားထိုးမႈအထိ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ အစိုးရက ျပန္ေပးသည္ဆိုသည့္ လယ္ယာ ေျမ အမ်ားစုမွာ ေအာက္ေျခဝန္ထမ္းမ်ား၏ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမ်ားေၾကာင့္ မူလပိုင္ရွင္ လယ္သမားမ်ားသည္ ေျမယာမ်ား ျပန္မရၾက ေၾကာင္း လယ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္သူမ်ားက ေဝဖန္ေျပာဆိုၾကသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း သီေပါၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးရဲထြန္းက “တလြဲ တေခ်ာ္ေပးေနတာကို သက္ဆိုင္ ရာ ေအာက္ေျခမွာ ရွိတဲ့ တာဝန္ရွိသူေတြကို အေရးယူဖို႔ ေျပာထားတယ္။ အေရးယူရင္လည္း အမ်ားသိေအာင္ ေၾကညာေပးဖို႔ ေပါ့။ သူတို႔က အမ်ားႀကီးခ်မ္းသာေနတဲ့သူေတြဆိုရင္ အလုပ္ျပဳတ္႐ံုေလာက္နဲ႔ ဂ႐ုစိုက္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ရဲ႕ နာမည္ဂုဏ္သိကၡာကိုပါ ထိခိုက္ ေအာင္ေၾကညာေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုထားတယ္” ဟု ေျပာသည္။
လႊတ္ေတာ္အတြင္းတင္သြင္းထားသည့္ အစိုးရ၏ ဗဟိုေျမအသံုးခ်မႈ စီမံခန္႔ခြဲေရးေကာ္မတီ အစီရင္ခံ စာ၌ ေျမယာဧက မည္မွ် သိမ္းဆည္းခဲ့သည္ကို ေဖာ္ျပမထားေၾကာင္း၊ ေျမယာ ျပန္လည္ေပးအပ္ရာ တြင္ မည္သူ႔ကိုျပန္လည္ ေပးအပ္ ေၾကာင္း၊ မည္သည့္ ေဒသမွျဖစ္သည္ကို တိက်စြာ ေဖာ္ျပမထားဟု လႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အမ်ားအျပားက ေျပာဆို ၾကသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ အစိုးရ ေကာ္မတီ၊ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ သိမ္းဆည္းခံေတာင္သူမ်ား ပါဝင္သည့္ သံုးပြင့္ဆိုင္ ေတြ႕ဆံုမႈကို ျပဳလုပ္ သင့္ေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္ ေတာင္သူ မ်ားကို တရားစြဲ ေထာင္ခ်ေနသည္မ်ားကို အစိုးရ အစီရင္ခံစာတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပရန္ လိုအပ္ ေၾကာင္း၊ ေလ်ာ္ေၾကးေပးေရးကိစၥႏွင့္ ဥပေဒတရပ္ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းေရးတို႔ကို အလ်င္အျမန္ ျပဳလုပ္ရန္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက အစိုးရသို႔ ေတာင္း ဆိုထားသည္ဟု သိရသည္။
“ေအာက္ေျခဝန္ထမ္းေတြက ပိုက္ဆံေပးႏိုင္သူ ကို ဒီေျမက ဂရန္မေပါက္ဘူးဆိုၿပီး ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ခိုင္း ၿပီး ၾကားထဲကေန ေပးလိုက္ တာ။ တကယ္က မူလပိုင္ရွင္ေတြ လက္ထဲမွာ အခြန္ ေျပစာေတြရွိတယ္။ အဲဒါေတြကို ေျမ/စီ ေကာ္မတီ က အသိအမွတ္မျပဳဘူး။ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာ ဥပေဒနဲ႔ အညီ ညစ္လို႔လည္းရတယ္” ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးရဲထြန္းက ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ ဒုသမၼတ ဦးဉာဏ္ထြန္းဦးေဆာင္သည့္ လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီ (လယ္/စီ ေကာ္ မတီ) က စစ္အစိုးရ လက္ထက္၌ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ျပ၍ သိမ္းဆည္းခဲ့သည့္ လယ္ယာေျမမ်ားကို စိစစ္မႈ မ်ားျပဳလုပ္၍ မူလပိုင္ရွင္လက္ထဲသို႔ ျပန္ထည့္ ေပး လ်က္ရွိသည္ဟု ယေန႔အခ်ိန္ထိ တံု႔ျပန္ေျပာဆိုေနဆဲ ပင္ ျဖစ္သည္။ အဆိုပါေကာ္မတီ သည္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွ စတင္ ကာ လယ္သမားမ်ား၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ဆက္တိုက္ ျဖစ္လာၿပီး ေနာက္ပိုင္း ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီးသက္ ဆိုင္ရာေဒသ အလိုက္ ေကာ္မတီ၊ ေကာ္မရွင္မ်ားစြာ ျဖင့္ ထပ္မံခြဲျခားဖြဲ႕လိုက္ၿပီး လယ္ယာေျမ ျပန္ေပး ေရးအတြက္ အလုပ္လုပ္ ရသည္ ဟု သိရသည္။
“ဒီအလုပ္က ေတာ္ေတာ္႐ႈပ္ေထြးပါတယ္ တကယ္လုပ္ၾကည့္မွသိပါမယ္။ တခ်ိဳ႕လည္း ဒီအေပၚ မူတည္ၿပီး စီးပြားေရး လုပ္စား ေနတာ အမ်ားႀကီးပါ။ တခ်ိဳ႕လည္း အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျပ ဖန္တီးေနတာ အမ်ားႀကီးဆိုတာ အကုန္သိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ေစတနာရွိလို႔ ေစတနာပါပါနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ စိစစ္ရန္ က်န္ရွိေနတာကို ဆက္လက္ ရွင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိုင္ရွင္မွာ သူပိုင္တယ္ ငါပိုင္တယ္ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ေပးတာမွားမွာစိုးရိမ္လို႔ စိစစ္ေန တဲ့အပိုင္းေတြ ပါတယ္”ဟု လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ဗဟိုေကာ္မတီ အတြင္းေရးမွဴး ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာန ဒုဝန္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေက်ာ္ဇံျမင့္က ၁၂ ႀကိမ္ ေျမာက္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ပံုမွန္အစည္အေဝးတြင္ ေျပာဆိုထားသည္။
အစိုးရ ဦးေဆာင္ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ လယ္ယာ ေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေကာ္မတီမ်ားသည္ ေက်းလက္၊ ၿမိဳ႕နယ္၊ ခ႐ိုင္၊ တိုင္း ေဒသ ႀကီး ႏွင့္ ဗဟိုအဆင့္ဟူ၍ ၅ ဆင့္ရွိေၾကာင္း၊ အဆင့္တိုင္းရွိ ေကာ္မတီမ်ား၏ ဥကၠ႒မ်ားသည္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ႏွင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကဲ့သို႔ေသာ အာဏာပိုင္အဆင့္မွ ပုဂၢိဳလ္ မ်ားက ဦးေဆာင္ေနေၾကာင္း၊ ေအာက္ေျခမွ အဆင့္ ဆင့္ မမွန္ မကန္ ျပဳလုပ္မႈႏွင့္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ ေကာ္မတီမ်ားတြင္ အမွန္တကယ္ သိမ္းဆည္းခံေနရသည့္ လယ္သမားမ်ားႏွင့္ လႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါဝင္ မဖြဲ႕စည္းထားေၾကာင္း သိရသည္။
“အစိုးရ ျပန္ေပးတဲ့ေျမကို မရတဲ့ လယ္သမား အမႈေတြ က်ေနာ္တို႔ ကြန္ရက္ဆီကို အဆက္မျပတ္ လာေနတယ္။ လယ္ယာ ေျမ အမႈေပါင္း ၃၀ဝ၀ဝ ေက်ာ္ ရွိေနတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေအာက္ေျချခစားမႈ ျပႆနာေတြ ျဖစ္တယ္။ သူတို႔ေတြ ရွင္းႏိုင္တာ ၅၊ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ လယ္ယာေျမ စီမံ ခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီေတြကို ဖ်က္သိမ္းပစ္ရမယ္။ လယ္ သမား ကိုယ္စား လွယ္ေတြ ပါဝင္တဲ့ ခံု႐ံုးေတြ သီးျခား ဖြဲ႕ေပးရမယ္။ လယ္သမားေတြက ဘယ္လိုမွ နာလန္ မထူႏိုင္ေတာ့ဘူး” ဟု ေတာင္သူလယ္သမား အက်ိဳး ေဆာင္ကြန္ရက္မွ ဦးေဇာ္ရန္းက ေျပာသည္။
လိုအပ္ခ်က္မ်ားရွိေနသည့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ လယ္ ယာေျမဥပေဒကို အစိုးရက ျပင္ဆင္ရမည္ျဖစ္ၿပီး အမွန္တကယ္ နစ္နာေနသူ လယ္သမားမ်ား၏ အခြင့္အေရးကို အေလးအနက္ ထားသင့္သည္ဟု လယ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္သူမ်ားက သံုးသပ္ၾက သည္။
အစိုးရ ဦးေဆာင္ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ေျမအသံုး ခ်မႈ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ဗဟိုေကာ္မတီက ေတာင္သူလယ္ သမားမ်ား၏ လယ္ယာ ေျမ သိမ္းဆည္းခံရမႈမ်ား တိုင္ၾကားလာသည့္အေပၚ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာ ၁၁ ရက္မွ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ေမ ၁၅ ရက္အတြင္း တိုင္ၾကားမႈ ၁၄၉၉၉ မႈတြင္ ၇၆၉၇ မႈကို ေျဖရွင္းေပး ခဲ့သည့္အတြက္ ၆၈၀၂ မႈသာ က်န္ရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။
လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းခံရမႈ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ေနသည့္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး တခုတည္းတြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လအထိ ၃ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ဗဟိုေကာ္မတီမွ ရရွိထားသည့္ ေျမယာအစီရင္ခံစာ ၁၅ ေစာင္တြင္ တိုင္ၾကားမႈ ၁၇၃၈ မႈရွိခဲ့ၿပီး အစိုးရေျဖရွင္းရန္ ၉၂၅ မႈ က်န္ေန ေသးေၾကာင္း၊ က်န္အမႈမ်ားကို ေကာ္မတီက လႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
စားနပ္ရိကၡာ ဖူလံုမႈ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး အဖြဲ႕(FSWG) ၏ စစ္တမ္း တြင္ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးမွ ေတာင္သူမ်ား အသိမ္းဆည္းခံထားရသည့္ လယ္ေျမ ဧကေပါင္း ၆ သန္းေက်ာ္ရွိၿပီး ၄ သန္းခန္႔မွာ စစ္တပ္က သိမ္းဆည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္ ေဖာ္ျပထားသည္။
“တႏိုင္ငံလံုးမွာ လယ္ဧက သိန္း၊ သန္းခ်ီၿပီး အသိမ္းဆည္းခံေနတာကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဆိုးဆိုး ဝါးဝါးကိစၥျဖစ္ေနတာ၊ ဒီကိစၥကို ဘယ္လိုရပ္တန္႔ႏိုင္ မလဲ၊ ဘယ္လိုေျဖရွင္းမလဲဆိုတဲ့ ပညာရွင္ဆန္ေသာ အစီရင္ခံစာ သံုးသပ္ခ်က္ေတြ လုပ္ေဆာင္သင့္ေပ မယ့္ ဒါေတြကို လုပ္ေဆာင္မႈ အားနည္းေနျခင္းက လူအမ်ားေထာက္ျပေနတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု Equality Myanmar အဖြဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက ေထာက္ျပေျပာဆိုသည္။
လယ္သမားမ်ားကို ခိုးမႈ၊ အိမ္ေက်ာ္နင္းမႈ စသည့္ ပုဒ္မမ်ားတပ္၍ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ေနျခင္း သည္ ရွိထားသည့္ဥပေဒကို လိုသလို အသံုးခ်ၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္သည့္သေဘာ သက္ေရာက္ေနသျဖင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈအေပၚ လူအမ်ား အယံုအၾကည္ မဲ့လာႏိုင္သည္ကို အာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ သေဘာ ေပါက္သင့္သည္ဟု လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ ရြက္သူမ်ားက ေထာက္ျပၾကသည္။
ဥတၲရသီရိၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးမင္းသူက “အစိုးရဖြဲ႕ထားတဲ့ ေကာ္မတီက နစ္နာခဲ့တဲ့ ျပည္သူ ေတြရဲ႕လယ္ယာေျမေတြ ျပန္လည္ ရရွိႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေစခဲ့ေပမယ့္ ေျမျပင္ အေျခအေနနဲ႔ လံုးဝမတူတာေတြ ေတြ႕ေနရတယ္။ စြန္႔လြတ္ပါတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ကိန္းဂဏန္း အေရ အတြက္အားျဖင့္သာ ေဖာ္ျပထားတာ ဘယ္သူကို စြန္႔လြတ္တယ္ ဆိုတာမ်ိဳးအျပင္ အမႈတမႈခ်င္း သီးျခားေဖာ္ျပတာ၊ ေဒသအလိုက္ ေဖာ္ျပတာမ်ိဳး လည္း မရွိဘူး” ဟု ေျပာသည္။
“အစီရင္ခံစာအေပၚ လႊတ္ေတာ္မွာ လာရွင္းျပ ေတာ့ သူတို႔ေတြက သိမ္းထားတဲ့ ေျမဧကေတြကို မွန္မွန္ကန္ကန္ မေဖာ္ျပ ႏိုင္ဘူး။ လယ္သမားေတြ ခမ်ာ အခ်င္းမ်ားမႈေတြ ျဖစ္တယ္။ တရားမွ်တစြာ ေျဖရွင္းခြင့္မရဘဲ က်ဴးေက်ာ္သူ မ်ားအျဖစ္ ၄၄၆/ ၄၄၇ စည္ပင္အက္ေတြနဲ႔အျပစ္ခံ အဆံုးစြန္အသက္ ေသရတဲ့အထိ ႀကံဳေနရတာေတြကို အစီရင္ခံစာထဲ မွာ တစံုတခုမွ ေဖာ္ျပထားတာမရွိဘူး” ဟု ဒုသမၼတ ဦးဉာဏ္ထြန္း ဦးေဆာင္ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ လယ္ယာ ေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈ ေကာ္မတီ၏ အစီရင္ခံစာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဦးမင္းသူက ေဝဖန္ေျပာဆိုသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ကုန္ပိုင္းက ဧရာဝတီတိုင္းေဒသ ႀကီး၊ ေမာ္ကြ်န္းၿမိဳ႕နယ္က လယ္သမား မိသားစုဝင္ ၆ ဦးကို လယ္ေပါင္ ခံထားသူ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးႏွင့္ အာဏာပိုင္တခ်ိဳ႕ ပူးေပါင္းၿပီး အိမ္ေက်ာ္နင္းမႈ၊ ခိုးယူမႈ ပုဒ္မမ်ားျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၆ လ ခ်ခဲ့ေၾကာင္း၊ မြန္ျပည္နယ္ သထံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွ လယ္သမား ၉ ဦးကို အာဏာပိုင္မ်ားက အိမ္ေက်ာ္နင္းမႈ၊ က်ဴးေက်ာ္ ဝင္ေရာက္မႈ ပုဒ္မမ်ားျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၇ ႏွစ္စီ ခ်မွတ္ခဲ့သည္ဟု ေတာင္သူလယ္သမား အက်ိဳးေဆာင္ ကြန္ရက္မွ သိရွိရသည္။ ထိုျဖစ္ရပ္မ်ားသည္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္သည့္ အစိုးရသက္တမ္းအတြင္း အေျဖရွာမရေသးသည့္ အေျခအေနတြင္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္ကို ေတြ႕ျမင္ရသည္။
တအာင္းတပ္ဖြဲ႔မွ သိန္း ၂၀၀၀ ခန္႔တန္သည့္ မူးယစ္ေဆး၀ါးမ်ား ဖမ္းဆီးရမိ
နန္းျမနဒီ
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း မူဆယ္ခ႐ုိင္ မိုင္း၀ီး – မန္တံုသြား ကားလမ္းအပိုင္းမွာ တီအန္အယ္လ္ေအ တအာင္းတပ္ဖြဲ႔က က်ပ္သိန္းေပါင္း ၁၉၀၀ ေက်ာ္တန္ဖုိးရွိ မူးယစ္ေဆး၀ါးေတြ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ပါတယ္။
တအာင္းတပ္မေတာ္ တပ္ရင္း ၆၈၃ က အဖြဲ႔၀င္ေတြဟာ မိုင္း၀ီး – မန္တံုလမ္းေပၚမွာ ဇြန္လ ၂၇ ရက္ေန႔ တေန႔တည္းမွာပဲ အဆိုပါ မူးယစ္ေဆး၀ါးေတြ ဖမ္းမိခဲ့တာလို႔ တီအန္အယ္လ္ေအ ျပန္ၾကားေရးတာ၀န္ခံ မိုင္အိုက္ေက်ာ္က ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။
“အဲဒီေန႔မွာ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔၀င္ ၃၀ ေက်ာ္က ယာဥ္သြားယာဥ္လာ ဆိုင္ကယ္ေတြ ကားေတြကို စစ္ေဆးတာ မနက္ ၁၀ နာရီမွာ ဆိုင္ကယ္ ၅ စီးကေန ဘိန္းမည္း ၁၀ ပိာာာာခြဲေက်ာ္၊ ရာဘ အလံုးေရ ၈ ေသာင္းမိတယ္။ ညေန ၂ နာရီခြဲေက်ာ္မွာေတာ့ ေနာက္ထပ္ ဆိုင္ကယ္တစီးေပၚကေန ရာဘအလံုးေရ ၃ ေသာင္း ၉ ေထာင္ေက်ာ္ ဖမ္းမိတယ္။ မူးယစ္ေဆး၀ါး သယ္လာတဲ့ အမ်ိဳးသား ၅ ေယာက္၊ အမ်ိဳးသမီး ၁ ေယာက္ကို စခန္းမွာ ထိန္းသိမ္းထားပါတယ္။”
ဒီမူးယစ္ေဆး၀ါးေတြဟာ ပန္းေဆးျပည္သူ႔စစ္ ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ မိုင္း၀ီး ေတာင္ကုန္းေတြဘက္ကေန ထြက္လာတာျဖစ္ၿပီး မန္တံု၊ မိုးကုတ္၊ ျပင္ဦးလြင္နဲ႔ မႏၱေလးတိုင္းအထိ သယ္ေဆာင္ျဖန္႔ျဖဴးသြားဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
မူးယစ္မႈနဲ႔ ဖမ္းထားသူေတြကို ႀကိမ္ဒဏ္အျပစ္ေပးျခင္း၊ ၀န္ခံကတိလက္မွတ္ထိုးျခင္း၊ ပညာေပးျခင္းေတြလုပ္ၿပီး ဖမ္းဆီးရမိ မူးယစ္ေဆး၀ါးေတြကိုေတာ့ ႏွစ္စဥ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁၂ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပတဲ့ တအာင္းေတာ္လွန္ေရးေန႔ အခမ္းအနားမွာ မီး႐ႈိ႔ဖ်က္ဆီးတယ္လို႔ မိုင္အိုက္ေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။
ဒီႏွစ္ တအာင္းေတာ္လွန္ေရးေန႔ အခမ္းအနားမွာလည္း ကာလတန္ဘိုး က်ပ္သိန္းေပါင္း ၂ ေထာင္ေက်္ရွိ မူးယစ္ေဆး၀ါးေတြ မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးခဲ့တယ္လို႔ တီအန္အယ္လ္ေအက ေျပာပါတယ္။
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း မူဆယ္ခ႐ုိင္ မိုင္း၀ီး – မန္တံုသြား ကားလမ္းအပိုင္းမွာ တီအန္အယ္လ္ေအ တအာင္းတပ္ဖြဲ႔က က်ပ္သိန္းေပါင္း ၁၉၀၀ ေက်ာ္တန္ဖုိးရွိ မူးယစ္ေဆး၀ါးေတြ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ပါတယ္။
တအာင္းတပ္မေတာ္ တပ္ရင္း ၆၈၃ က အဖြဲ႔၀င္ေတြဟာ မိုင္း၀ီး – မန္တံုလမ္းေပၚမွာ ဇြန္လ ၂၇ ရက္ေန႔ တေန႔တည္းမွာပဲ အဆိုပါ မူးယစ္ေဆး၀ါးေတြ ဖမ္းမိခဲ့တာလို႔ တီအန္အယ္လ္ေအ ျပန္ၾကားေရးတာ၀န္ခံ မိုင္အိုက္ေက်ာ္က ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။
“အဲဒီေန႔မွာ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔၀င္ ၃၀ ေက်ာ္က ယာဥ္သြားယာဥ္လာ ဆိုင္ကယ္ေတြ ကားေတြကို စစ္ေဆးတာ မနက္ ၁၀ နာရီမွာ ဆိုင္ကယ္ ၅ စီးကေန ဘိန္းမည္း ၁၀ ပိာာာာခြဲေက်ာ္၊ ရာဘ အလံုးေရ ၈ ေသာင္းမိတယ္။ ညေန ၂ နာရီခြဲေက်ာ္မွာေတာ့ ေနာက္ထပ္ ဆိုင္ကယ္တစီးေပၚကေန ရာဘအလံုးေရ ၃ ေသာင္း ၉ ေထာင္ေက်ာ္ ဖမ္းမိတယ္။ မူးယစ္ေဆး၀ါး သယ္လာတဲ့ အမ်ိဳးသား ၅ ေယာက္၊ အမ်ိဳးသမီး ၁ ေယာက္ကို စခန္းမွာ ထိန္းသိမ္းထားပါတယ္။”
ဒီမူးယစ္ေဆး၀ါးေတြဟာ ပန္းေဆးျပည္သူ႔စစ္ ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ မိုင္း၀ီး ေတာင္ကုန္းေတြဘက္ကေန ထြက္လာတာျဖစ္ၿပီး မန္တံု၊ မိုးကုတ္၊ ျပင္ဦးလြင္နဲ႔ မႏၱေလးတိုင္းအထိ သယ္ေဆာင္ျဖန္႔ျဖဴးသြားဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
မူးယစ္မႈနဲ႔ ဖမ္းထားသူေတြကို ႀကိမ္ဒဏ္အျပစ္ေပးျခင္း၊ ၀န္ခံကတိလက္မွတ္ထိုးျခင္း၊ ပညာေပးျခင္းေတြလုပ္ၿပီး ဖမ္းဆီးရမိ မူးယစ္ေဆး၀ါးေတြကိုေတာ့ ႏွစ္စဥ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁၂ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပတဲ့ တအာင္းေတာ္လွန္ေရးေန႔ အခမ္းအနားမွာ မီး႐ႈိ႔ဖ်က္ဆီးတယ္လို႔ မိုင္အိုက္ေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။
ဒီႏွစ္ တအာင္းေတာ္လွန္ေရးေန႔ အခမ္းအနားမွာလည္း ကာလတန္ဘိုး က်ပ္သိန္းေပါင္း ၂ ေထာင္ေက်္ရွိ မူးယစ္ေဆး၀ါးေတြ မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးခဲ့တယ္လို႔ တီအန္အယ္လ္ေအက ေျပာပါတယ္။
ဝ တပ္မေတာ္ႏွင့္ အစိုးရတပ္တို႔ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားၾကားကပင္ တင္းမာမႈရွိေနဆဲဟုဆုိ
ဖနိဒါ
ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပုိင္း မုိင္းဆတ္ခ႐ုိင္ မုိင္းတံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အစုိးရ စစ္တပ္ႏွင့္ ဝ ျပည္ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) တုိ႔ တင္းမာမႈ ေလ်ာ့ေစရန္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ္လည္း ယေန႔ထိ စစ္ေရး တင္းမာေနဆဲ ျဖစ္သည္ဟု UWSA ၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဦးေအာင္ျမင့္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ား ဆုတ္ခြာ၍ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းရန္ ဇြန္လ ၂၅ ရက္က ေနျပည္ေတာ္တြင္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဒုဥကၠ႒ ဦးသိန္းေဇာ္ႏွင့္ UWSA တုိ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ္လည္း ယခုထိ ႏွစ္ဖက္ တပ္မ်ား ဆုတ္ခြာျခင္း မရွိေသးသျဖင့္ အေျခအေန တင္းမာမႈ ရွိေနျခင္း ျဖစ္သည္။
“တင္းမာမႈကေတာ့ ရွိေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဆက္ၿပီးေတာ့ မျဖစ္ဘဲနဲ႔ ၿငိမ္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရမယ္။ တပ္ကေတာ့ အခု ခ်က္ခ်က္ဆုတ္တာေတာ့ မရွိေသးဘူး”ဟု UWSA ၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဦးေအာင္ျမင့္က မဇၩိမကုိ ေျပာသည္။
ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ား အၾကား ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈမ်ား မရွိေစရန္ ထိန္းသိမ္းေနသျဖင့္ မၾကာမီ တည္ၿငိမ္မႈ ရရွိၿပီး ေကာင္းသည့္ဘက္ ဦးတည္ေနသည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း သူက ေျပာဆုိသည္။
“အခုေတာ့ ႏွစ္ဖက္စလံုးက ၿငိမ္ေနၾကတယ္။ ဆက္ၿပီးေတာ့ ျဖစ္ပြားလာမယ့္ ကိစၥေတြကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ လုိ႔ ေကာင္းတဲ့ဘက္ကုိ ဦးတည္ေနတယ္လုိ႔ပဲ ေျပာလုိ႔ ရမယ္နဲ႔တူတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၿငိမ္ၿပီးေတာ့ တျဖည့္ျဖည္းေကာင္း သြားမွာပါ။ ေကာင္းတဲ့ဘက္ ဦးတည္ေနတယ္လို႔ ေျပာလို႔ ရမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ သမၼတႀကီးရဲ႕ ညြန္ၾကားခ်က္လည္း ထပ္ေပးတယ္လုိ႔ ေျပာတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။
ဇြန္လ ၂၅ ရက္က ေနျပည္ေတာ္တြင္ UPWC ဒုဥကၠ႒ ဦးသိန္းေဇာ္ႏွင့္အတူ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္လည္း ဝ ေတာင္ပုိင္းတပ္ရင္း ၁၇၁ ပင္မ ဆက္ဆံေရးတာဝန္ခံ ဦးေက်ာ္နိန္ ဦးေဆာင္ေသာ ကုိယ္စားလွယ္တုိ႔ႏွင့္ ႏွစ္နာရီခန္႔ၾကာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈ တြင္ ႏွစ္ဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းရန္ႏွင့္ တပ္မ်ား ဆုတ္ခြာရန္ သေဘာတူညီခဲ့သည္ဟု UWSA ၏ ျပည္ပဆက္ဆံေရး ပထမဌာနမွဴး ဦးအုိက္လူက မဇၩိမကို ေျပာထားသည္။
“ဗုိလ္ခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိင္က ခရီးထြက္ေနတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ မေတြ႔ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဦးသိန္းေဇာ္နဲ႔ ဦးသိန္းစိန္တုိ႔နဲ႔ ေတြ႔တယ္။ သူတုိ႔က ေျပာတယ္။ ႏွစ္ဖက္စလုံးတပ္ဆုတ္ပါ။ တုိက္ပြဲ မျဖစ္ေစနဲ႔ေပါ့ေနာ္။ ႏွစ္ဖက္စလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူပါ။ ဘာမွ မျဖစ္ခ်င္နဲ႔ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ဦးသိန္းေဇာ္ကလည္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ မင္းေအာင္လႈိင္ကုိ ေျပာမယ္လို႔ ေျပာတယ္”ဟု ဦးအုိက္လူက ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လ ဒုတိယပတ္မွစတင္၍ မုိင္းဆတ္ခ႐ုိင္ မုိင္းတံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အစုိးရ စစ္တပ္ႏွင့္ ဝ တပ္တုိ႔ ႏွစ္ဖက္ စစ္အင္အား ၁၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ ျဖည့္တင္း ခ်ထားသျဖင့္ အစုိးရ စစ္တပ္ဘက္မွ မဆုတ္ခြာပါက ဝ တပ္ဘက္မွလည္း ဆုတ္ခြာမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း သူက ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ဇြန္လဆန္းပုိင္းကလည္း မုိင္းတံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ဝ တပ္ဖြဲ႔ဝင္ ၆ ဦး အပါအဝင္ လူ ၁၆ ဦးကုိ သစ္ခုတ္မႈျဖင့္ အစုိးရ စစ္တပ္က ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီးေနာက္ ႀတိဂံတုိင္းမွဴးႏွင့္ ဝ ကုိယ္စားလွယ္တို႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး၍ ၎တို႔အား ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့သည္။
UWSA က တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း ၁၂ ဖြဲ႔ကုိ ဖိတ္ၾကား၍ ဌာနခ်ဳပ္ ပန္ဆန္းၿမိဳ႕တြင္ အစည္းအေဝး က်င္းပေသာ ပထမေန႔ UWSA ေခါင္းေဆာင္ ဦးေပါက္ယုိခ်မ္း၏ အဖြင့္ မိန္႔ခြန္းတြင္ ဝ ေဒသကုိ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ျပည္နယ္အျဖစ္ အစုိးရက အသိအမွတ္ျပဳေရးကုိ ေထာက္ခံေပးရန္ ေတာင္းဆုိခဲ့သည္။
တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားထဲတြင္ လက္နက္အင္အား အႀကီးမားဆံုးျဖစ္ေသာ UWSA သည္ လက္ရွိ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း ၁၆ ဖြဲ႔ႏွင့္ အစုိးရတုိ႔ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးတြင္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးျခင္း မရွိေသာ္လည္း တုိင္းရင္းသားသားလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ မဟာမိတ္အဖြဲ႔အျဖစ္ ရပ္တည္ေနသည္။
UWSA သည္ လက္ရွိ အစုိးရႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထုိးထားသည့္ အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။
ဝ အဖြဲ႔သည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒအရ ရွမ္းျပည္နယ္ ဟုိပန္၊ မုိင္းေမာ၊ ပန္ဝုိင္း၊ နားဖန္း၊ မက္မန္းႏွင့္ ပန္ဆန္း(ပန္းခမ္း) စသည့္ၿမိဳ႕နယ္ ၆ ခုကုိ ခ႐ုိင္ ၂ ခ႐ုိင္ဖြဲ႔၍ ဝ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္တုိင္း ရရွိထားသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပုိင္း မုိင္းဆတ္ခ႐ုိင္ မုိင္းတံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အစုိးရ စစ္တပ္ႏွင့္ ဝ ျပည္ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) တုိ႔ တင္းမာမႈ ေလ်ာ့ေစရန္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ္လည္း ယေန႔ထိ စစ္ေရး တင္းမာေနဆဲ ျဖစ္သည္ဟု UWSA ၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဦးေအာင္ျမင့္က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ား ဆုတ္ခြာ၍ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းရန္ ဇြန္လ ၂၅ ရက္က ေနျပည္ေတာ္တြင္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဒုဥကၠ႒ ဦးသိန္းေဇာ္ႏွင့္ UWSA တုိ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ္လည္း ယခုထိ ႏွစ္ဖက္ တပ္မ်ား ဆုတ္ခြာျခင္း မရွိေသးသျဖင့္ အေျခအေန တင္းမာမႈ ရွိေနျခင္း ျဖစ္သည္။
“တင္းမာမႈကေတာ့ ရွိေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဆက္ၿပီးေတာ့ မျဖစ္ဘဲနဲ႔ ၿငိမ္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရမယ္။ တပ္ကေတာ့ အခု ခ်က္ခ်က္ဆုတ္တာေတာ့ မရွိေသးဘူး”ဟု UWSA ၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဦးေအာင္ျမင့္က မဇၩိမကုိ ေျပာသည္။
ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ား အၾကား ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈမ်ား မရွိေစရန္ ထိန္းသိမ္းေနသျဖင့္ မၾကာမီ တည္ၿငိမ္မႈ ရရွိၿပီး ေကာင္းသည့္ဘက္ ဦးတည္ေနသည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း သူက ေျပာဆုိသည္။
“အခုေတာ့ ႏွစ္ဖက္စလံုးက ၿငိမ္ေနၾကတယ္။ ဆက္ၿပီးေတာ့ ျဖစ္ပြားလာမယ့္ ကိစၥေတြကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ လုိ႔ ေကာင္းတဲ့ဘက္ကုိ ဦးတည္ေနတယ္လုိ႔ပဲ ေျပာလုိ႔ ရမယ္နဲ႔တူတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၿငိမ္ၿပီးေတာ့ တျဖည့္ျဖည္းေကာင္း သြားမွာပါ။ ေကာင္းတဲ့ဘက္ ဦးတည္ေနတယ္လို႔ ေျပာလို႔ ရမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ သမၼတႀကီးရဲ႕ ညြန္ၾကားခ်က္လည္း ထပ္ေပးတယ္လုိ႔ ေျပာတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။
ဇြန္လ ၂၅ ရက္က ေနျပည္ေတာ္တြင္ UPWC ဒုဥကၠ႒ ဦးသိန္းေဇာ္ႏွင့္အတူ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္လည္း ဝ ေတာင္ပုိင္းတပ္ရင္း ၁၇၁ ပင္မ ဆက္ဆံေရးတာဝန္ခံ ဦးေက်ာ္နိန္ ဦးေဆာင္ေသာ ကုိယ္စားလွယ္တုိ႔ႏွင့္ ႏွစ္နာရီခန္႔ၾကာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈ တြင္ ႏွစ္ဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းရန္ႏွင့္ တပ္မ်ား ဆုတ္ခြာရန္ သေဘာတူညီခဲ့သည္ဟု UWSA ၏ ျပည္ပဆက္ဆံေရး ပထမဌာနမွဴး ဦးအုိက္လူက မဇၩိမကို ေျပာထားသည္။
“ဗုိလ္ခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိင္က ခရီးထြက္ေနတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ မေတြ႔ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဦးသိန္းေဇာ္နဲ႔ ဦးသိန္းစိန္တုိ႔နဲ႔ ေတြ႔တယ္။ သူတုိ႔က ေျပာတယ္။ ႏွစ္ဖက္စလုံးတပ္ဆုတ္ပါ။ တုိက္ပြဲ မျဖစ္ေစနဲ႔ေပါ့ေနာ္။ ႏွစ္ဖက္စလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူပါ။ ဘာမွ မျဖစ္ခ်င္နဲ႔ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ဦးသိန္းေဇာ္ကလည္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ မင္းေအာင္လႈိင္ကုိ ေျပာမယ္လို႔ ေျပာတယ္”ဟု ဦးအုိက္လူက ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လ ဒုတိယပတ္မွစတင္၍ မုိင္းဆတ္ခ႐ုိင္ မုိင္းတံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အစုိးရ စစ္တပ္ႏွင့္ ဝ တပ္တုိ႔ ႏွစ္ဖက္ စစ္အင္အား ၁၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ ျဖည့္တင္း ခ်ထားသျဖင့္ အစုိးရ စစ္တပ္ဘက္မွ မဆုတ္ခြာပါက ဝ တပ္ဘက္မွလည္း ဆုတ္ခြာမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း သူက ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ဇြန္လဆန္းပုိင္းကလည္း မုိင္းတံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ဝ တပ္ဖြဲ႔ဝင္ ၆ ဦး အပါအဝင္ လူ ၁၆ ဦးကုိ သစ္ခုတ္မႈျဖင့္ အစုိးရ စစ္တပ္က ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီးေနာက္ ႀတိဂံတုိင္းမွဴးႏွင့္ ဝ ကုိယ္စားလွယ္တို႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး၍ ၎တို႔အား ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့သည္။
UWSA က တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း ၁၂ ဖြဲ႔ကုိ ဖိတ္ၾကား၍ ဌာနခ်ဳပ္ ပန္ဆန္းၿမိဳ႕တြင္ အစည္းအေဝး က်င္းပေသာ ပထမေန႔ UWSA ေခါင္းေဆာင္ ဦးေပါက္ယုိခ်မ္း၏ အဖြင့္ မိန္႔ခြန္းတြင္ ဝ ေဒသကုိ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ျပည္နယ္အျဖစ္ အစုိးရက အသိအမွတ္ျပဳေရးကုိ ေထာက္ခံေပးရန္ ေတာင္းဆုိခဲ့သည္။
တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားထဲတြင္ လက္နက္အင္အား အႀကီးမားဆံုးျဖစ္ေသာ UWSA သည္ လက္ရွိ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း ၁၆ ဖြဲ႔ႏွင့္ အစုိးရတုိ႔ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးတြင္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးျခင္း မရွိေသာ္လည္း တုိင္းရင္းသားသားလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ မဟာမိတ္အဖြဲ႔အျဖစ္ ရပ္တည္ေနသည္။
UWSA သည္ လက္ရွိ အစုိးရႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထုိးထားသည့္ အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။
ဝ အဖြဲ႔သည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒအရ ရွမ္းျပည္နယ္ ဟုိပန္၊ မုိင္းေမာ၊ ပန္ဝုိင္း၊ နားဖန္း၊ မက္မန္းႏွင့္ ပန္ဆန္း(ပန္းခမ္း) စသည့္ၿမိဳ႕နယ္ ၆ ခုကုိ ခ႐ုိင္ ၂ ခ႐ုိင္ဖြဲ႔၍ ဝ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္တုိင္း ရရွိထားသည္။
အာရွလမ္းမသစ္ႀကီးေပၚ တရား၀င္ အခြန္ေကာက္ေရး ေဆြးေႏြးမည္
ထြန္းထြန္း
ကရင္ျပည္နယ္ ေကာ့ကရိတ္ျမိဳ႕ႏွင့္ ျမ၀တီၿမိဳ႕အၾကားရွိ အာရွလမ္းမသစ္ႀကီးေပၚတြင္ တရား၀င္ အခြန္ေကာက္ခံေရး အတြက္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္ အစိုးရတို႔ ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“လမ္းဖြင့္ၿပီးရင္ အခုဂိတ္ေၾကးေကာက္ေနတ့ဲ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးမယ္။ လမ္းရဲ႕လံုၿခံဳေရးကို ဒီထက္ပိုၿပီး လုပ္ေဆာင္ရေတာ့မွာပါ” ဟု ကရင္ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္မင္းက ေျပာဆိုသည္။
ျမန္မာ-ထိုင္း ႏွစ္ႏိုင္ငံသေဘာတူညီမႈျဖင့္ ေဖာက္လုပ္ခဲ့သည့္ အာရွလမ္းမသစ္ႀကီး ဖြင့္ပြဲကို လာမည့္ ဇူလိုင္လ ၂၀ ရက္တြင္ ျပဳလုပ္ မည္ျဖစ္ၿပီး လမ္းပိုင္း အခြန္ေကာက္ခံမႈကို ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းအတိုင္း ေကာက္ခံေဆာင္ရြက္ သြားမည္ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဦးေဇာ္မင္း က ဆက္ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ လမ်ားအတြင္းက အာရွလမ္းမသစ္ႀကီးေပၚတြင္ အစိုးရ တပ္မေတာ္၊ ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ုံး(KNU)၊ ဒီမိုကေရစီ အက်ိဳးျပဳ ကရင္အမ်ိဳးသား တပ္မေတာ္(DKBA)၊ ကရင္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ (BGF)၊ ကရင္အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ)(KNU/KNLA-PC) တို႔က စုစုေပါင္းဂိတ္ ၈ ဂိတ္ခန္႔ျဖင့္ ေငြေၾကးေကာက္ခံေနမႈမ်ား ရိွခ့ဲသည့္အတြက္ အခက္ အခဲမ်ား ျဖစ္ရေၾကာင္း ထိုလမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ေျပးဆြဲေနသည့္ ခရီးသည္တင္ အငွားယာဥ္ေမာင္းမ်ားက ေျပာျပသည္။
အာရွလမ္းမသစ္ႀကီးကို တရား၀င္ ဖြင့္လွစ္ျခင္း မရွိေသးေသာ္လည္း ကားမ်ားျဖတ္သန္းသြားလာခြင့္ ျပဳထားရာ၌ ထိုေဒသရိွ လက္ နက္ ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားက ဂိတ္ဖြင့္၍ ေငြေၾကးေကာက္ခံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနၾကၿပီး ဂိတ္ေၾကးမေပးႏိုင္သည့္ ကားသမားမ်ားကို ေခတၱ ထိန္းသိမ္းထားျခင္းမ်ား ရွိေနသည္ဟုလည္း ယာဥ္ေမာင္းမ်ားက ေျပာဆိုသည္။
DKBA အဖြဲ႔မွ ဗိုလ္မႉးႀကီး ေစာသရဲနီက ေငြေၾကးေကာက္ခံမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ တရား၀င္ ေကာက္ခံခြင့္ ခ်ထားေပးရန္ ျပည္နယ္ အစိုးရ သို႔ ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းမႈ ျပဳလုပ္ထားေၾကာင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္က တရား၀င္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ေပးပါက တရားမ၀င္ ဂိတ္ေၾကး ေကာက္ ခံ မႈမ်ား အလိုလို ပေပ်ာက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာသည္။
“ကုမၸဏီေတြကို ခ်ေပးမယ့္အစား လမ္းပိုင္းအလိုက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ေနတ့ဲ အဖြဲ႔ေတြကို ခ်ထားေပးေစခ်င္ပါတယ္”ဟုလည္း ဗိုလ္မႉးႀကီး ေစာသရဲနီက ဆိုသည္။
အာရွလမ္းမသစ္ႀကီးေပၚတြင္ တရားမ၀င္ အခြန္ေကာက္ခံမႈ ရွိေနသည့္ သတင္းမ်ား မီဒီယာမ်ားတြင္ ပါရွိလာၿပီးေနာက္ လက္ရိွအခ်ိန္ တြင္ KNU၊ KNU/KNLA-PC ၊ DKBA တပ္ဖြဲ႔မ်ားက စုေပါင္း၍ အာရွလမ္းမသစ္ေပၚတြင္ အေပၚဂိတ္ႏွင့္ ေအာက္ဂိတ္ခြဲၿပီး ႏွစ္ဂိတ္ သာ ေကာက္ခံေတာ့ေၾကာင္း ယာဥ္ေမာင္းမ်ားက ေျပာျပသည္။
အစိုးရ အေနျဖင့္ တရား၀င္ ေကာက္ခံခြင့္ ခ်ထားေပးပါက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားက စုေပါင္းၿပီး လုပ္ေဆာင္ၾကရန္ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ကရင္လက္နက္ကိုင္မ်ား ပူးတြဲေကာ္မတီ အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္သူ ဗိုလ္မႉးႀကီး ေစာသရဲနီက ေျပာသည္။
ေဒါနေတာင္ေျခကို ပတ္ေဖာက္ထားသည့္ ထိုလမ္းမႀကီးေပၚတြင္ ဇြန္ ၂၆ ရက္နံနက္ပိုင္းက မိုးရြားသြန္းမႈေၾကာင့္ ေျမၿပိဳၿပီး လမ္းေပၚတြင္ ပိတ္ဆို႔မႈျဖစ္ပြားခ့ဲသျဖင့္ ထိုလမ္းအား တာ၀န္ယူေဖာက္လုပ္သည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ See Sang ေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၸဏီက လာေရာက္ ရွင္းလင္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခ့ဲသည္ဟုလည္း သိရသည္။
“အခုက မိုးအစပဲ ရိွေသးတယ္ ေျမၿပိဳက်ေနၿပီဆိုေတာ့ ေနာက္ပိုင္း အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ရမွာပဲ။ အတားအဆီးေတြ မလုပ္ ထား ရင္ေတာ့ ေနာက္ပိုင္း ေတာ္ေတာ္ဆိုးမယ္”ဟု ဂိတ္ေၾကးေကာက္ခံေနသည့္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ (BGF) တပ္ဖြဲ႔မွ ဗိုလ္မႉးႏိုင္ေမာင္ေဇာ္က ေျပာသည္။
အာရွလမ္းမသစ္ႀကီးသည္ အာရွေဒသတြင္း ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕ႏွင့္ ကုန္သြယ္ကူးသန္းႏိုင္ေရးအတြက္ အဓိက ေဖာက္လုပ္ထားျခင္းျဖစ္ၿပီး အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ားကလည္း ထိုလမ္းမႀကီးႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္၍ ကုန္သြယ္စီးဆင္းမႈအတြင္း ပါ၀င္လ်က္ရိွသည္။
အာရွလမ္းမသစ္၏ မဲေဆာက္-ျမ၀တီ-သကၤန္းညီေနာင္ လမ္းပိုင္းကို စီမံကိန္းကာလ ၂၀၀၄-၂၀၀၆ ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ ေဖာက္လုပ္ၿပီးစီးခ့ဲၿပီး သကၤန္းညီေနာင္-ေကာ့ကရိတ္ လမ္းပိုင္းကို ထိုင္း-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ ထိုင္း အင္ဂ်င္နီယာမ်ားက ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က စတင္ေဖာက္လုပ္ခ့ဲကာ လမ္းေၾကာင္းအေနျဖင့္ အိႏၵိယ နယ္စပ္ တမူးၿမိဳ႕အထိ ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။
ကရင္ျပည္နယ္ ေကာ့ကရိတ္ျမိဳ႕ႏွင့္ ျမ၀တီၿမိဳ႕အၾကားရွိ အာရွလမ္းမသစ္ႀကီးေပၚတြင္ တရား၀င္ အခြန္ေကာက္ခံေရး အတြက္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္ အစိုးရတို႔ ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“လမ္းဖြင့္ၿပီးရင္ အခုဂိတ္ေၾကးေကာက္ေနတ့ဲ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးမယ္။ လမ္းရဲ႕လံုၿခံဳေရးကို ဒီထက္ပိုၿပီး လုပ္ေဆာင္ရေတာ့မွာပါ” ဟု ကရင္ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္မင္းက ေျပာဆိုသည္။
ျမန္မာ-ထိုင္း ႏွစ္ႏိုင္ငံသေဘာတူညီမႈျဖင့္ ေဖာက္လုပ္ခဲ့သည့္ အာရွလမ္းမသစ္ႀကီး ဖြင့္ပြဲကို လာမည့္ ဇူလိုင္လ ၂၀ ရက္တြင္ ျပဳလုပ္ မည္ျဖစ္ၿပီး လမ္းပိုင္း အခြန္ေကာက္ခံမႈကို ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းအတိုင္း ေကာက္ခံေဆာင္ရြက္ သြားမည္ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဦးေဇာ္မင္း က ဆက္ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ လမ်ားအတြင္းက အာရွလမ္းမသစ္ႀကီးေပၚတြင္ အစိုးရ တပ္မေတာ္၊ ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ုံး(KNU)၊ ဒီမိုကေရစီ အက်ိဳးျပဳ ကရင္အမ်ိဳးသား တပ္မေတာ္(DKBA)၊ ကရင္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ (BGF)၊ ကရင္အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ)(KNU/KNLA-PC) တို႔က စုစုေပါင္းဂိတ္ ၈ ဂိတ္ခန္႔ျဖင့္ ေငြေၾကးေကာက္ခံေနမႈမ်ား ရိွခ့ဲသည့္အတြက္ အခက္ အခဲမ်ား ျဖစ္ရေၾကာင္း ထိုလမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ေျပးဆြဲေနသည့္ ခရီးသည္တင္ အငွားယာဥ္ေမာင္းမ်ားက ေျပာျပသည္။
အာရွလမ္းမသစ္ႀကီးကို တရား၀င္ ဖြင့္လွစ္ျခင္း မရွိေသးေသာ္လည္း ကားမ်ားျဖတ္သန္းသြားလာခြင့္ ျပဳထားရာ၌ ထိုေဒသရိွ လက္ နက္ ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားက ဂိတ္ဖြင့္၍ ေငြေၾကးေကာက္ခံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနၾကၿပီး ဂိတ္ေၾကးမေပးႏိုင္သည့္ ကားသမားမ်ားကို ေခတၱ ထိန္းသိမ္းထားျခင္းမ်ား ရွိေနသည္ဟုလည္း ယာဥ္ေမာင္းမ်ားက ေျပာဆိုသည္။
DKBA အဖြဲ႔မွ ဗိုလ္မႉးႀကီး ေစာသရဲနီက ေငြေၾကးေကာက္ခံမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ တရား၀င္ ေကာက္ခံခြင့္ ခ်ထားေပးရန္ ျပည္နယ္ အစိုးရ သို႔ ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းမႈ ျပဳလုပ္ထားေၾကာင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္က တရား၀င္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ေပးပါက တရားမ၀င္ ဂိတ္ေၾကး ေကာက္ ခံ မႈမ်ား အလိုလို ပေပ်ာက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာသည္။
“ကုမၸဏီေတြကို ခ်ေပးမယ့္အစား လမ္းပိုင္းအလိုက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ေနတ့ဲ အဖြဲ႔ေတြကို ခ်ထားေပးေစခ်င္ပါတယ္”ဟုလည္း ဗိုလ္မႉးႀကီး ေစာသရဲနီက ဆိုသည္။
အာရွလမ္းမသစ္ႀကီးေပၚတြင္ တရားမ၀င္ အခြန္ေကာက္ခံမႈ ရွိေနသည့္ သတင္းမ်ား မီဒီယာမ်ားတြင္ ပါရွိလာၿပီးေနာက္ လက္ရိွအခ်ိန္ တြင္ KNU၊ KNU/KNLA-PC ၊ DKBA တပ္ဖြဲ႔မ်ားက စုေပါင္း၍ အာရွလမ္းမသစ္ေပၚတြင္ အေပၚဂိတ္ႏွင့္ ေအာက္ဂိတ္ခြဲၿပီး ႏွစ္ဂိတ္ သာ ေကာက္ခံေတာ့ေၾကာင္း ယာဥ္ေမာင္းမ်ားက ေျပာျပသည္။
အစိုးရ အေနျဖင့္ တရား၀င္ ေကာက္ခံခြင့္ ခ်ထားေပးပါက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားက စုေပါင္းၿပီး လုပ္ေဆာင္ၾကရန္ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ကရင္လက္နက္ကိုင္မ်ား ပူးတြဲေကာ္မတီ အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္သူ ဗိုလ္မႉးႀကီး ေစာသရဲနီက ေျပာသည္။
ေဒါနေတာင္ေျခကို ပတ္ေဖာက္ထားသည့္ ထိုလမ္းမႀကီးေပၚတြင္ ဇြန္ ၂၆ ရက္နံနက္ပိုင္းက မိုးရြားသြန္းမႈေၾကာင့္ ေျမၿပိဳၿပီး လမ္းေပၚတြင္ ပိတ္ဆို႔မႈျဖစ္ပြားခ့ဲသျဖင့္ ထိုလမ္းအား တာ၀န္ယူေဖာက္လုပ္သည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ See Sang ေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၸဏီက လာေရာက္ ရွင္းလင္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခ့ဲသည္ဟုလည္း သိရသည္။
“အခုက မိုးအစပဲ ရိွေသးတယ္ ေျမၿပိဳက်ေနၿပီဆိုေတာ့ ေနာက္ပိုင္း အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ရမွာပဲ။ အတားအဆီးေတြ မလုပ္ ထား ရင္ေတာ့ ေနာက္ပိုင္း ေတာ္ေတာ္ဆိုးမယ္”ဟု ဂိတ္ေၾကးေကာက္ခံေနသည့္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ (BGF) တပ္ဖြဲ႔မွ ဗိုလ္မႉးႏိုင္ေမာင္ေဇာ္က ေျပာသည္။
အာရွလမ္းမသစ္ႀကီးသည္ အာရွေဒသတြင္း ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕ႏွင့္ ကုန္သြယ္ကူးသန္းႏိုင္ေရးအတြက္ အဓိက ေဖာက္လုပ္ထားျခင္းျဖစ္ၿပီး အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ားကလည္း ထိုလမ္းမႀကီးႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္၍ ကုန္သြယ္စီးဆင္းမႈအတြင္း ပါ၀င္လ်က္ရိွသည္။
အာရွလမ္းမသစ္၏ မဲေဆာက္-ျမ၀တီ-သကၤန္းညီေနာင္ လမ္းပိုင္းကို စီမံကိန္းကာလ ၂၀၀၄-၂၀၀၆ ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ ေဖာက္လုပ္ၿပီးစီးခ့ဲၿပီး သကၤန္းညီေနာင္-ေကာ့ကရိတ္ လမ္းပိုင္းကို ထိုင္း-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ ထိုင္း အင္ဂ်င္နီယာမ်ားက ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က စတင္ေဖာက္လုပ္ခ့ဲကာ လမ္းေၾကာင္းအေနျဖင့္ အိႏၵိယ နယ္စပ္ တမူးၿမိဳ႕အထိ ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဘေလာ့ဂ္ဂါေနဘုန္းလတ္၏ ေမြ႕ေန႕အထိမ္းအမွတ္ စာအုပ္မိတ္ဆက္ပြဲ
ထက္ထက္ေအာင္
ဘေလာ့ဂ္ဂါေနဘုန္းလတ္၏ ၃၅ႏွစ္ျပည့္ ေမြ႕ေန႕အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ‘မွ/သို႕ ေနဘုန္းလတ္’ အမည္ရွိ စာအုပ္မိတ္ဆက္ျခင္းကို ဇြန္ ၂၈ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ပန္းဆိုးတန္း အလယ္ဘေလာက္ရွိ River Ayeyarwaddy ဂယ္လာရီတြင္ က်င္းပခဲ့သည္။
ေနဘုန္းလတ္က “ ကြၽန္ေတာ္က ေထာင္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မေရးဖူးေသးဘူး၊ အရင္ေရးခဲ့သူေတြ ရွိေပမယ့္ အေတာ္မ်ားမ်ားက ေထာင္ကို မေကာင္းေအာင္ေရးေတာ့ ေၾကာက္က်တယ္၊ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ေထာင္ကို မေၾကာက္ေအာင္ ေရးထားတယ္လို႕ေျပာရမယ္။ ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ ေနာက္ပို္င္းက် ေထာင္မေၾကာက္ တန္းမေၾကာက္ လုပ္ရမယ့္ကိစၥေတြ ေပၚလာရင္ သိထားရေအာင္လို႔ေပါ့ဗ်ာ”ဟု စာအုပ္မိတ္ဆက္ပြဲတြင္ ေျပာသည္။
‘ မွ/သို႕ ေနဘုန္းလတ္’ စာအုပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၂၀၀၈ခုႏွစ္ ေနဘုန္းလတ္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံရခ်ိန္မွ စ၍ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာခဲ့သည့္ ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁၃ရက္အထိ ယင္း၏ ဘေလာ့တြင္ ေနဘုန္းလတ္လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ဝိုင္းဝန္းေရးသားခဲ့သည့္ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းမ်ား၏ ေပးစာမ်ားႏွင့္ ေထာင္ဝင္စာလာေတြ႕သည့္ ၎၏မိဘမ်ားမွတစ္ဆင့္ေျပာသည့္ ေနဘုန္းလတ္၏ ေပးစာမ်ားကို ေနဘုန္းလတ္ဘေလာ့တြင္ တင္ထားၿပီး ယင္းစာမ်ားကို စာအုပ္အသြင္ ေျပာင္းလဲထားျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။
ေခတ္တစ္ေခတ္၏ အခိ်ဳးအေကြ႕ကို လူငယ္မ်ားနားလည္ေစခ်င္ၿပီး သမိုင္းျဖတ္သန္းမႈကို ထိန္ခ်ိန္မထားဘဲ ေခတ္အလိုက္ရွိေနသာ လူငယ္မ်ား၏ ေတြးေခၚမႈဟန္ပန္မ်ားကို သိေစရန္ရည္ရြယ္ထားသည္ဟု ေနဘုန္းလတ္က ဆိုသည္။ ယင္းအခမ္းအနားသို႔ တက္ေရာက္လာသည့္ ကိုညီညီ(သံလြင္အိပ္မက္)က “လူကိုသာအက်ဥ္းခ်ထားလို႕ရမယ္၊ သူ႕ရဲ႕ စာေပနဲ႔ အႏုပညာကိုေတာ့ အက်ဥ္းခ်ထားလို႕ မရဘူးဆိုတာ ဒီစာအုပ္ကသက္ေသပါပဲ” ဟု ေျပာသည္။
ဘေလာ့ဂါေနဘုန္းလတ္သည္ ၂၀၀၈ခုႏႇစ္တြင္ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရၿပီး အက်ဥ္းက်ေနစဥ္ကာလ ၂၀၀၈ခုႏႇစ္မႇာပင္ နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ား အဖြဲ႔မႇ ေပးအပ္ေသာ ဆုကို လူရႊင္ေတာ္ ဇာဂနာႏႇင့္အတူ ရရႇိခဲ့ဖူၿပီး ၂၀၁၀ျပည့္ႏႇစ္တြင္ PEN American မႇေပးေသာ ေရႊကေလာင္ဆုႏႇင့္ တိုင္းမ္မဂၢဇင္းမႇ ေရြးခ်ယ္သည့္ Hero 100 စာရင္းတြင္ ပါဝင္ခဲ့ကာ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁၃ရက္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အမိန္႔ျဖင့္ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့သူျဖစ္သည္။
ဘေလာ့ဂ္ဂါေနဘုန္းလတ္၏ ၃၅ႏွစ္ျပည့္ ေမြ႕ေန႕အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ‘မွ/သို႕ ေနဘုန္းလတ္’ အမည္ရွိ စာအုပ္မိတ္ဆက္ျခင္းကို ဇြန္ ၂၈ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ပန္းဆိုးတန္း အလယ္ဘေလာက္ရွိ River Ayeyarwaddy ဂယ္လာရီတြင္ က်င္းပခဲ့သည္။
ေနဘုန္းလတ္က “ ကြၽန္ေတာ္က ေထာင္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မေရးဖူးေသးဘူး၊ အရင္ေရးခဲ့သူေတြ ရွိေပမယ့္ အေတာ္မ်ားမ်ားက ေထာင္ကို မေကာင္းေအာင္ေရးေတာ့ ေၾကာက္က်တယ္၊ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ေထာင္ကို မေၾကာက္ေအာင္ ေရးထားတယ္လို႕ေျပာရမယ္။ ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ ေနာက္ပို္င္းက် ေထာင္မေၾကာက္ တန္းမေၾကာက္ လုပ္ရမယ့္ကိစၥေတြ ေပၚလာရင္ သိထားရေအာင္လို႔ေပါ့ဗ်ာ”ဟု စာအုပ္မိတ္ဆက္ပြဲတြင္ ေျပာသည္။
‘ မွ/သို႕ ေနဘုန္းလတ္’ စာအုပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၂၀၀၈ခုႏွစ္ ေနဘုန္းလတ္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံရခ်ိန္မွ စ၍ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာခဲ့သည့္ ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁၃ရက္အထိ ယင္း၏ ဘေလာ့တြင္ ေနဘုန္းလတ္လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ဝိုင္းဝန္းေရးသားခဲ့သည့္ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းမ်ား၏ ေပးစာမ်ားႏွင့္ ေထာင္ဝင္စာလာေတြ႕သည့္ ၎၏မိဘမ်ားမွတစ္ဆင့္ေျပာသည့္ ေနဘုန္းလတ္၏ ေပးစာမ်ားကို ေနဘုန္းလတ္ဘေလာ့တြင္ တင္ထားၿပီး ယင္းစာမ်ားကို စာအုပ္အသြင္ ေျပာင္းလဲထားျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။
ေခတ္တစ္ေခတ္၏ အခိ်ဳးအေကြ႕ကို လူငယ္မ်ားနားလည္ေစခ်င္ၿပီး သမိုင္းျဖတ္သန္းမႈကို ထိန္ခ်ိန္မထားဘဲ ေခတ္အလိုက္ရွိေနသာ လူငယ္မ်ား၏ ေတြးေခၚမႈဟန္ပန္မ်ားကို သိေစရန္ရည္ရြယ္ထားသည္ဟု ေနဘုန္းလတ္က ဆိုသည္။ ယင္းအခမ္းအနားသို႔ တက္ေရာက္လာသည့္ ကိုညီညီ(သံလြင္အိပ္မက္)က “လူကိုသာအက်ဥ္းခ်ထားလို႕ရမယ္၊ သူ႕ရဲ႕ စာေပနဲ႔ အႏုပညာကိုေတာ့ အက်ဥ္းခ်ထားလို႕ မရဘူးဆိုတာ ဒီစာအုပ္ကသက္ေသပါပဲ” ဟု ေျပာသည္။
ဘေလာ့ဂါေနဘုန္းလတ္သည္ ၂၀၀၈ခုႏႇစ္တြင္ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရၿပီး အက်ဥ္းက်ေနစဥ္ကာလ ၂၀၀၈ခုႏႇစ္မႇာပင္ နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ား အဖြဲ႔မႇ ေပးအပ္ေသာ ဆုကို လူရႊင္ေတာ္ ဇာဂနာႏႇင့္အတူ ရရႇိခဲ့ဖူၿပီး ၂၀၁၀ျပည့္ႏႇစ္တြင္ PEN American မႇေပးေသာ ေရႊကေလာင္ဆုႏႇင့္ တိုင္းမ္မဂၢဇင္းမႇ ေရြးခ်ယ္သည့္ Hero 100 စာရင္းတြင္ ပါဝင္ခဲ့ကာ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁၃ရက္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အမိန္႔ျဖင့္ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့သူျဖစ္သည္။
ပါလီမန္အေျချပဳသည့္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ေအာင္ျမင္ႏုိင္ပါ့မလား
ဇူးဇူး
စစ္အစုိုးရစိတ္ႀကိဳက္ ေရးဆြဲခဲ့သည့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မ႑ဳိင္အတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၏ လုပ္ပုိင္ ခြင့္မ်ားႏွင့္ တပ္မေတာ္၏ အခန္းက႑ကို ဦးစားေပး ျပ႒ာန္းထားခဲ့ေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္ဥပေဒၾကမ္းေကာ္မတီ က တင္သြင္းသည့္ ဖြဲ႕စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရး ဥပေဒၾကမ္းတြင္ မ႑ဳိင္အားလုံးအတြက္ ပါလီမန္အေျချပဳ ဥပေဒအျဖစ္ ျပင္ဆင္ ထားရာ ယင္းသုိ႔ျပင္ဆင္မႈသည္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ အစုိးရ၏ ကန္႔ကြက္မႈေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္ရန္ မလြယ္ကူဟု ႏုိင္ငံေရး အသုိင္း အ၀ုိင္းက သုံးသပ္ ေျပာဆုိ သည္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒတြင္ အဓိက အက်ဆုံးျဖစ္ေသာ ဖြဲ႕စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရး ျပ႒ာန္းခ်က္ ပုဒ္မ ၄၃၆ တြင္အေရး ပါေသာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္လုိပါက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ အားလုံး၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ေက်ာ္က ျပင္ ဆင္ရန္ သေဘာတူညီလက္ခံၿပီး ျပည္လုံးကၽြတ္ ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပကာ ဆႏၵမဲေပးခြင့္ရွိသူအားလုံး၏ ထက္၀က္ ေက်ာ္ ဆႏၵမဲျဖင့္ ျပင္ဆင္ရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားၿပီး လႊတ္ေတာ္က တင္သြင္းလာသည့္ ဖြဲ႕စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရး ဥပေဒ ၾကမ္း တြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ အားလုံး၏ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေအာက္မေလ်ာ့ေသာ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ မ်ား က ျပင္ဆင္ရန္ သေဘာတူညီ လက္ခံၿပီး ျပည္လုံးကၽြတ္ ဆႏၵခံယူပြဲတြင္ ဆႏၵမဲေပးသူ အားလုံး၏ ထက္၀က္ေက်ာ္ ဆႏၵမဲ ျဖင့္ ျပင္ဆင္ရမည္ဟု ျပင္ဆင္ျပ႒ာန္းထားေၾကာင္း သိရွိရသည္။
“အရင္က အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ဖုိ႔ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က ေထာက္ခံမွလုိ႔ဆုိေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာ ပါ ေန တဲ့ တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းက သေဘာမတူရင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ေက်ာ္ဖို႔ဆုိတာ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ အခုျပင္ဆင္မယ့္ ျပ႒ာန္းခ်က္မွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေအာက္မေလ်ာ့ ေသာ လို႔ ဆုိတဲ့အတြက္ တပ္မေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ သေဘာမတူလည္း အေျခခံဥပေဒ ျပင္ႏုိင္မယ့္ အလား အလာဆုိတဲ့ သေဘာပါပဲ။ ဒါကလည္း လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ မဲခြဲဆုံးျဖတ္ၿပီးမွ ျပင္လို႔ရမယ္၊ မရဘူးဆိုတာ သိမွာပါ” ဟု လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တဦးက ဆုိသည္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ျဖစ္ရန္ မလိုဘဲ ျပင္ပမွလည္း တင္ ေျမွာက္၍ ရသည္ဟု ျပ႒ာန္းထားေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္ကတင္သြင္းသည့္ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒၾကမ္းတြင္ သမၼတႏွင့္ ဒုတိယသမၼတမ်ားသည္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ျဖစ္ရမည္ဆုိေသာ ျပ႒ာန္းခ်က္ ပါ၀င္လာေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ဖြဲ႔စည္းပံံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၆၀ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္သည့္ ျပ႒ာန္းခ်က္တြင္ သမၼတ ေရြးခ်ယ္ တင္ ေျမွာက္ ေရး အဖြဲ႔တဖြဲ႕စီသည္ ဒုတိယသမၼတ တဦးစီကို လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထဲမွျဖစ္ေစ၊ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စား လွယ္ မဟုတ္သူမ်ားထဲမွ ျဖစ္ေစ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားၿပီး လႊတ္ေတာ္က ျပင္ဆင္ လုိက္သည့္ ျပ႒ာန္း ခ်က္မ်ားတြင္မူ သမၼတေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ေရး အစုအဖြဲ႔တစုစီက ဒုတိယသမၼတ တဦးစီကုိ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ရွိ ေရႊးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္းခံရသည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထဲကသာ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ ရမည္ဟု ျပင္ဆင္ထားသည္။
သမၼတ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ရာတြင္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားထဲမွသာ တင္ေျမွာက္ရမည္ဟု ျပင္ဆင္ထားျခင္းသည္ ျပည္သူ လူထုက မဲေပးေရြးခ်ယ္ထားသူမ်ားထဲကသာ သမၼတျဖစ္ေစခ်င္သည့္အတြက္ ယင္းသို႔ ျပင္ဆင္ခ်က္ တင္သြင္း ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးရဲထြန္းက သံုးသပ္သည္။
ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ရာထူးတာ၀န္မ်ား ခန္႔အပ္မႈကုိလည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒတြင္ သမၼတ ၏ လုပ္ပုိင္ခြင့္သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္က တင္သြင္းလာသည့္ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ဥပေဒ ၾကမ္း တြင္မူ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒မ်ား၏ သေဘာတူညီခ်က္ရယူရမည္ဆုိေသာ ျပ႒ာန္းခ်က္အသစ္မ်ား ထပ္မံ ျပ႒ာန္း ထား သည့္ အျပင္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးမ်ားကုိလည္း လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားထဲမွ ခန္႔အပ္ရမည္ဟု ထည့္သြင္း ျပ႒ာန္း ထားသည္။
ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၃၂ ကုိ ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒၾကမ္းတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးမ်ား အျဖစ္ ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးရာတြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထဲမွ ေရြးခ်ယ္ရမည္ဟု ျပင္ဆင္ထားသည္။ အလားတူ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပတြင္ တုိင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကို ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတက ေရြးခ်ယ္၍ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္၏ သေဘာတူညီခ်က္ရယူရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားေသာ္လည္း ျပင္ဆင္သည့္ဥပေဒၾကမ္းတြင္ တုိင္း ေဒသ ႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကို တုိင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္က ဆႏၵမဲျဖင့္ ေရြးခ်ယ္ၿပီး ယင္းေရြး ခ်ယ္သည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ကို သမၼတက ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးရမည္ဟု ျပင္ဆင္ထားသည္။
ထုိ႔ျပင္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးမ်ားသည္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္မွ ႏုတ္ ထြက္ရန္ မလုိအပ္ေတာ့သကဲ့သို႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီတခုခု၏ အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္လွ်င္လည္း ရာထူးသက္တမ္းအတြင္း ပါတီ၏ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရရွိမည္ဟု ျပင္ဆင္ျပ႒ာန္းထားသည္။
လႊတ္ေတာ္က ျပင္ဆင္ရန္ တင္သြင္းထားသည့္ ဖြဲ႕စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရး ဥပေဒၾကမ္းတြင္ တရားစီရင္ေရးဆုိင္ရာ ျပည္ ေထာင္ စု အဆင့္ ပုဂၢဳိလ္မ်ား ခန္႔အပ္ရာတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ႏွင့္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ တုိ႔သည္ ဒုတိယျပည္ေထာင္စုတရားသူႀကီးခ်ဳပ္ တဦးစီကိုေရြးခ်ယ္၍ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သို႔ တင္သြင္းၿပီး ျပည္ ေထာင္ စု လႊတ္ေတာ္က ဒုတိယတရားသူႀကီးခ်ဳပ္သံုးဦးထဲမွ တဦးကို ျပည္ေထာင္စုတရားသူႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ ေျမွာက္ရမည္ျဖစ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က သေဘာတူညီခ်က္ရရွိသည့္ ျပည္ေထာင္စုတရားသူႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ဒုတိယျပည္ေထာင္စု တရားသူႀကီးခ်ဳပ္မ်ားကို ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတက ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထား သည္။
လႊတ္ေတာ္က ျပင္ဆင္သည့္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားအရ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖစ္သည့္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ႏွစ္ဦးတုိ႔က မိမိႀကိဳက္ႏွစ္သက္ၾကသည့္ ဒုတိယျပည္ေထာင္စု တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ ေပးျခင္းေၾကာင့္ တရားေရး မ႑ိဳင္တြင္ လႊတ္ေတာ္၏ထိန္းေက်ာင္းမႈ ပိုမုိမ်ားလာေၾကာင္း အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ဗညားေအာင္မုိးက ေျပာသည္။
“အခုျပင္ဆင္ထားတဲ့ ဥပေဒၾကမ္းမွာ သမၼတအာဏာကို အမ်ားႀကီးေလွ်ာ့ထားတယ္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ခန္႔တဲ့ေနရာ၊ တုိင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ခန္႔တဲ့ေနရာ၊ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၊ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ ခန္႔တဲ့ေနရာမွာ သမၼတအာဏာ ေလွ်ာ့ထား တယ္။ တရားေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ထိန္းေက်ာင္းမႈက အမ်ားႀကီးမ်ားလာတယ္။ လႊတ္ေတာ္မွာ အမ်ားႀကီး ပါ၀ါတက္လာတယ္။ ေနာင္ ဒီဖြဲ႔စည္းပံုအရ တရားေရးကို လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ထိန္းေက်ာင္းမႈ ပိုမ်ားလာမယ္” ဟု ၎က ေျပာ သည္။
ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားအရ ႏုိင္ငံ၏အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္သည္ သမၼတစနစ္မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ပါလီမန္စနစ္ ဘက္ ကို ေရာက္သြားမည္ျဖစ္၍ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္တြင္ သမၼတအုပ္ခ်ဳပ္ေရးပံုစံက်င့္သံုးရန္ ေရးဆြဲ ထားသည့္ အေျခခံ ဥပေဒ ႀကီးတခုလံုးကို ပါလီမန္စနစ္ႏွင့္ လုိက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေစရန္ ျပ႒ာန္းခ်က္ အမ်ားအျပား ထပ္မံျပင္ဆင္ရမည္ဟု ႏုိင္ငံေရးအသုိင္းအ၀ုိင္းက သုံးသပ္သည္။
“လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ပိုၿပီးအာ႐ံုစိုက္လာတယ္။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို အေျချပဳတယ္ဆုိတာ က ပါလီမန္ကို အေျချပဳလာတဲ့ သေဘာပဲ။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြထဲကပဲ ၀န္ႀကီးခန္႔ရမယ္။ သမၼတက ႀကိဳက္ တဲ့လူ ခန္႔ လုိ႔မရေတာ့ဘူး။ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေတြဟာ သူ႔သီအုိရီနဲ႔သူသြားတာ။ အဲသေဘာတရားေတြကိုပိုင္မွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ဟုိလုိလုိ ဒီလုိလုိနဲ႔ ျပႆနာေတြ ရွိေနဦးမွာပဲ” ဟု ရန္ကုန္ႏုိင္ငံေရးသိပၸံေက်ာင္း ဥကၠ႒ ဦးျမတ္သူက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
စစ္အစုိုးရစိတ္ႀကိဳက္ ေရးဆြဲခဲ့သည့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မ႑ဳိင္အတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၏ လုပ္ပုိင္ ခြင့္မ်ားႏွင့္ တပ္မေတာ္၏ အခန္းက႑ကို ဦးစားေပး ျပ႒ာန္းထားခဲ့ေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္ဥပေဒၾကမ္းေကာ္မတီ က တင္သြင္းသည့္ ဖြဲ႕စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရး ဥပေဒၾကမ္းတြင္ မ႑ဳိင္အားလုံးအတြက္ ပါလီမန္အေျချပဳ ဥပေဒအျဖစ္ ျပင္ဆင္ ထားရာ ယင္းသုိ႔ျပင္ဆင္မႈသည္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ အစုိးရ၏ ကန္႔ကြက္မႈေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္ရန္ မလြယ္ကူဟု ႏုိင္ငံေရး အသုိင္း အ၀ုိင္းက သုံးသပ္ ေျပာဆုိ သည္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒတြင္ အဓိက အက်ဆုံးျဖစ္ေသာ ဖြဲ႕စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရး ျပ႒ာန္းခ်က္ ပုဒ္မ ၄၃၆ တြင္အေရး ပါေသာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္လုိပါက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ အားလုံး၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ေက်ာ္က ျပင္ ဆင္ရန္ သေဘာတူညီလက္ခံၿပီး ျပည္လုံးကၽြတ္ ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပကာ ဆႏၵမဲေပးခြင့္ရွိသူအားလုံး၏ ထက္၀က္ ေက်ာ္ ဆႏၵမဲျဖင့္ ျပင္ဆင္ရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားၿပီး လႊတ္ေတာ္က တင္သြင္းလာသည့္ ဖြဲ႕စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရး ဥပေဒ ၾကမ္း တြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ အားလုံး၏ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေအာက္မေလ်ာ့ေသာ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ မ်ား က ျပင္ဆင္ရန္ သေဘာတူညီ လက္ခံၿပီး ျပည္လုံးကၽြတ္ ဆႏၵခံယူပြဲတြင္ ဆႏၵမဲေပးသူ အားလုံး၏ ထက္၀က္ေက်ာ္ ဆႏၵမဲ ျဖင့္ ျပင္ဆင္ရမည္ဟု ျပင္ဆင္ျပ႒ာန္းထားေၾကာင္း သိရွိရသည္။
“အရင္က အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ဖုိ႔ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က ေထာက္ခံမွလုိ႔ဆုိေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာ ပါ ေန တဲ့ တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းက သေဘာမတူရင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ေက်ာ္ဖို႔ဆုိတာ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ အခုျပင္ဆင္မယ့္ ျပ႒ာန္းခ်က္မွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေအာက္မေလ်ာ့ ေသာ လို႔ ဆုိတဲ့အတြက္ တပ္မေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ သေဘာမတူလည္း အေျခခံဥပေဒ ျပင္ႏုိင္မယ့္ အလား အလာဆုိတဲ့ သေဘာပါပဲ။ ဒါကလည္း လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ မဲခြဲဆုံးျဖတ္ၿပီးမွ ျပင္လို႔ရမယ္၊ မရဘူးဆိုတာ သိမွာပါ” ဟု လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တဦးက ဆုိသည္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ျဖစ္ရန္ မလိုဘဲ ျပင္ပမွလည္း တင္ ေျမွာက္၍ ရသည္ဟု ျပ႒ာန္းထားေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္ကတင္သြင္းသည့္ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒၾကမ္းတြင္ သမၼတႏွင့္ ဒုတိယသမၼတမ်ားသည္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ျဖစ္ရမည္ဆုိေသာ ျပ႒ာန္းခ်က္ ပါ၀င္လာေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ဖြဲ႔စည္းပံံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၆၀ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္သည့္ ျပ႒ာန္းခ်က္တြင္ သမၼတ ေရြးခ်ယ္ တင္ ေျမွာက္ ေရး အဖြဲ႔တဖြဲ႕စီသည္ ဒုတိယသမၼတ တဦးစီကို လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထဲမွျဖစ္ေစ၊ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စား လွယ္ မဟုတ္သူမ်ားထဲမွ ျဖစ္ေစ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားၿပီး လႊတ္ေတာ္က ျပင္ဆင္ လုိက္သည့္ ျပ႒ာန္း ခ်က္မ်ားတြင္မူ သမၼတေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ေရး အစုအဖြဲ႔တစုစီက ဒုတိယသမၼတ တဦးစီကုိ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ရွိ ေရႊးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္းခံရသည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထဲကသာ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ ရမည္ဟု ျပင္ဆင္ထားသည္။
သမၼတ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ရာတြင္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားထဲမွသာ တင္ေျမွာက္ရမည္ဟု ျပင္ဆင္ထားျခင္းသည္ ျပည္သူ လူထုက မဲေပးေရြးခ်ယ္ထားသူမ်ားထဲကသာ သမၼတျဖစ္ေစခ်င္သည့္အတြက္ ယင္းသို႔ ျပင္ဆင္ခ်က္ တင္သြင္း ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးရဲထြန္းက သံုးသပ္သည္။
ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ရာထူးတာ၀န္မ်ား ခန္႔အပ္မႈကုိလည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒတြင္ သမၼတ ၏ လုပ္ပုိင္ခြင့္သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္က တင္သြင္းလာသည့္ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ဥပေဒ ၾကမ္း တြင္မူ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒မ်ား၏ သေဘာတူညီခ်က္ရယူရမည္ဆုိေသာ ျပ႒ာန္းခ်က္အသစ္မ်ား ထပ္မံ ျပ႒ာန္း ထား သည့္ အျပင္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးမ်ားကုိလည္း လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားထဲမွ ခန္႔အပ္ရမည္ဟု ထည့္သြင္း ျပ႒ာန္း ထားသည္။
ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၃၂ ကုိ ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒၾကမ္းတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးမ်ား အျဖစ္ ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးရာတြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထဲမွ ေရြးခ်ယ္ရမည္ဟု ျပင္ဆင္ထားသည္။ အလားတူ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပတြင္ တုိင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကို ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတက ေရြးခ်ယ္၍ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္၏ သေဘာတူညီခ်က္ရယူရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားေသာ္လည္း ျပင္ဆင္သည့္ဥပေဒၾကမ္းတြင္ တုိင္း ေဒသ ႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကို တုိင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္က ဆႏၵမဲျဖင့္ ေရြးခ်ယ္ၿပီး ယင္းေရြး ခ်ယ္သည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ကို သမၼတက ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးရမည္ဟု ျပင္ဆင္ထားသည္။
ထုိ႔ျပင္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးမ်ားသည္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္မွ ႏုတ္ ထြက္ရန္ မလုိအပ္ေတာ့သကဲ့သို႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီတခုခု၏ အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္လွ်င္လည္း ရာထူးသက္တမ္းအတြင္း ပါတီ၏ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရရွိမည္ဟု ျပင္ဆင္ျပ႒ာန္းထားသည္။
လႊတ္ေတာ္က ျပင္ဆင္ရန္ တင္သြင္းထားသည့္ ဖြဲ႕စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရး ဥပေဒၾကမ္းတြင္ တရားစီရင္ေရးဆုိင္ရာ ျပည္ ေထာင္ စု အဆင့္ ပုဂၢဳိလ္မ်ား ခန္႔အပ္ရာတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ႏွင့္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ တုိ႔သည္ ဒုတိယျပည္ေထာင္စုတရားသူႀကီးခ်ဳပ္ တဦးစီကိုေရြးခ်ယ္၍ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သို႔ တင္သြင္းၿပီး ျပည္ ေထာင္ စု လႊတ္ေတာ္က ဒုတိယတရားသူႀကီးခ်ဳပ္သံုးဦးထဲမွ တဦးကို ျပည္ေထာင္စုတရားသူႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ ေျမွာက္ရမည္ျဖစ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က သေဘာတူညီခ်က္ရရွိသည့္ ျပည္ေထာင္စုတရားသူႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ဒုတိယျပည္ေထာင္စု တရားသူႀကီးခ်ဳပ္မ်ားကို ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတက ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထား သည္။
လႊတ္ေတာ္က ျပင္ဆင္သည့္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားအရ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖစ္သည့္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ႏွစ္ဦးတုိ႔က မိမိႀကိဳက္ႏွစ္သက္ၾကသည့္ ဒုတိယျပည္ေထာင္စု တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ ေပးျခင္းေၾကာင့္ တရားေရး မ႑ိဳင္တြင္ လႊတ္ေတာ္၏ထိန္းေက်ာင္းမႈ ပိုမုိမ်ားလာေၾကာင္း အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ဗညားေအာင္မုိးက ေျပာသည္။
“အခုျပင္ဆင္ထားတဲ့ ဥပေဒၾကမ္းမွာ သမၼတအာဏာကို အမ်ားႀကီးေလွ်ာ့ထားတယ္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ခန္႔တဲ့ေနရာ၊ တုိင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ခန္႔တဲ့ေနရာ၊ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၊ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ ခန္႔တဲ့ေနရာမွာ သမၼတအာဏာ ေလွ်ာ့ထား တယ္။ တရားေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ထိန္းေက်ာင္းမႈက အမ်ားႀကီးမ်ားလာတယ္။ လႊတ္ေတာ္မွာ အမ်ားႀကီး ပါ၀ါတက္လာတယ္။ ေနာင္ ဒီဖြဲ႔စည္းပံုအရ တရားေရးကို လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ထိန္းေက်ာင္းမႈ ပိုမ်ားလာမယ္” ဟု ၎က ေျပာ သည္။
ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားအရ ႏုိင္ငံ၏အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္သည္ သမၼတစနစ္မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ပါလီမန္စနစ္ ဘက္ ကို ေရာက္သြားမည္ျဖစ္၍ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္တြင္ သမၼတအုပ္ခ်ဳပ္ေရးပံုစံက်င့္သံုးရန္ ေရးဆြဲ ထားသည့္ အေျခခံ ဥပေဒ ႀကီးတခုလံုးကို ပါလီမန္စနစ္ႏွင့္ လုိက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေစရန္ ျပ႒ာန္းခ်က္ အမ်ားအျပား ထပ္မံျပင္ဆင္ရမည္ဟု ႏုိင္ငံေရးအသုိင္းအ၀ုိင္းက သုံးသပ္သည္။
“လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ပိုၿပီးအာ႐ံုစိုက္လာတယ္။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို အေျချပဳတယ္ဆုိတာ က ပါလီမန္ကို အေျချပဳလာတဲ့ သေဘာပဲ။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြထဲကပဲ ၀န္ႀကီးခန္႔ရမယ္။ သမၼတက ႀကိဳက္ တဲ့လူ ခန္႔ လုိ႔မရေတာ့ဘူး။ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေတြဟာ သူ႔သီအုိရီနဲ႔သူသြားတာ။ အဲသေဘာတရားေတြကိုပိုင္မွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ဟုိလုိလုိ ဒီလုိလုိနဲ႔ ျပႆနာေတြ ရွိေနဦးမွာပဲ” ဟု ရန္ကုန္ႏုိင္ငံေရးသိပၸံေက်ာင္း ဥကၠ႒ ဦးျမတ္သူက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္ ကေလးသူငယ္အခြင့္အေရးလုပ္ငန္းေဖာ္ေဆာင္မႈ ေနာက္ဆက္တြဲစာခ်ဳပ္ထိုးျခင္းသာရိွဟုဆို
ဟိန္းကိုစိုး
ဦးသိန္းစိန္းအစိုးရက ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ကေလးသူငယ္ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးစာခ်ဳပ္၏ ေနာက္ဆက္တြဲ CRC –Convention on the Rights of the Child (OP-SC) စာခ်ဳပ္ တစ္ခုသာ လက္မွတ္ ထိုးႏိုင္ခဲ့သည္ဟု လူ႔အခြင့္အေရးလုပ္ေဆာင္ေနသည့္ Equality Myanmar ၏ အမႈေဆာင္ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက ဇြန္လ ၂၈ရက္တြင္ မဇၩိမကို ေျပာသည္။
“ကေလးေတြနဲ႔ ပက္သက္ၿပီးေတာ့ စာခ်ဳပ္ထိုးထားတယ္ပဲ သိတယ္၊ ဘာေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတယ္ ဆိုတာ ဘာမွမသိရဘူး။ စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ထုိး႐ံုပဲ မဟုတ္ဘဲ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ေတြက ဘာေတြဆိုတာကို အားလံုးကို ခ်ျပရမယ္” ဟု ၎ကဆိုသည္။
ေနာက္ဆက္တြဲစာခ်ဳပ္ျဖစ္သည့္ ကေလးမ်ားအားေရာင္းခ်ျခင္း၊ ျပည့္တန္ဆာအျဖစ္ အသံုးျပဳျခင္း ညစ္ညမ္းစာေပမ်ားတြင္ အသံုးခ်ျခင္း ဟူသည့္ CRC (OP-SC) ေနာက္ဆက္တြဲ စာခ်ဳပ္ကို ၂၀၁၂ခုႏွစ္တြင္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ ျခင္းျဖစ္သည္။
ဦးသိန္းစိန္အစိုးရမတိုင္မီကပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကေလးသူငယ္ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရး ပင္မစာခ်ဳပ္ (CRC –Convention on the Rights of the Child) ကို ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ကပင္ လက္မွတ္ေရးထိုးထားျခင္းျဖစ္သည္။
စာခ်ဳပ္မ်ားကို အစိုးရအဆက္ဆက္တို႔ လက္မွတ္မ်ားထိုးခဲ့ေသာ္လည္း စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားကို ျပည္သူမ်ားသို႔ အသိေပးျခင္း၊ အေကာင္ထည္မႈမ်ားကို ခ်ျပမႈမရိွျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ကေလးသူငယ္ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိတိက်က် ထြက္ေပၚ သိရိွျခင္းမရိွေၾကာင္း ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းကေျပာသည္။
ယင္းသို႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္အားနည္းမႈမ်ားရိွေနျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရိွ ကေလးသူငယ္မ်ား၏ ေျပာင္းေရႊ႔ျခင္းဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားကို United ACT အဖြဲ႔က စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့သည္။
ယင္းစစ္တမ္းကို သံုးႏွစ္တစ္ႀကိမ္ အစိုးရက တင္ျပရသည့္ ကုလသမဂၢ CRC ေကာ္မတီသို႔ အစီရင္ခံစာ မတင္ျပမီ၎တို႔က ႀကိဳတင္ တင္ျပသြားရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္။
ယင္းစစ္တမ္းကို ရန္ကုန္တိုင္းရိွ ၿမိဳ႕သစ္မ်ားျဖစ္သည့္ လိႈင္သာယာ၊ ေရႊျပည္သာ၊ ေဒါပံု၊ ေျမာက္ဥကၠလာ ႏွင့္ လိႈင္ၿမိဳ႕နယ္တို႔အတြင္းရိွ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ၾကသည့္ အသက္ ၁၄ႏွစ္မွ ၁၈ႏွစ္ၾကားရွိသူ ၇၅ဦးကို အစု အဖြဲ႔လိုက္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားျခင္း ျဖစ္သည္။
စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့သည့္ ၇၅ဦးတြင္ ေယာက်္ားေလး ၄၄ဦးႏွင့္ မိန္းကေလး ၃၁ဦးထိ ပါ၀င္ၿပီး ၎တို႔သည့္ စီးပြားေရးေၾကာင့္ ေျပာင္းေရႊ႕ရသူ ၄၂ဦး၊ ပညာေရးေၾကာင့္ ၁၅ဦးႏွင့္ အျခားအေၾကာင္းအရာမ်ားေၾကာင့္ ၁၈ဦးတို႔ျဖစ္ကာ ဧရာဝတီ၊ ရွမ္း၊ ပဲခူး၊ မေကြး၊ ရခိုင္၊ မြန္၊ မႏၱေလးတိုင္းတို႔မွ ရန္ကုန္သို႔ အသီးသီး ေျပာင္းေရြ႕ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ယခုထုတ္ျပန္သည့္ စစ္တမ္းသည္ ျပည္တြင္းေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ၾကသည့္ ကေလးမ်ားမွ အခ်ဳိ႕ကို ေမးျမန္းကာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ကေလးသူငယ္မ်ား ျပည္ပသို႔ ထြက္ခြာသြားၾကသည့္အေၾကာင္းအရင္းကိုလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံရိွ United ACT အဖြဲ႔က သံုးလအတြငး္ စစ္တမ္းေကာက္ယူကာ ထုတ္ျပန္သြားဦးမည္ဟု United ACT မွ ဦးထက္ျမက္က ဆိုသည္။
ကေလးသူငယ္ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးစာခ်ဳပ္ကို ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၅၀ ေက်ာ္က လက္မွတ္ေရးထိုးထားသည္။
ဦးသိန္းစိန္းအစိုးရက ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ကေလးသူငယ္ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးစာခ်ဳပ္၏ ေနာက္ဆက္တြဲ CRC –Convention on the Rights of the Child (OP-SC) စာခ်ဳပ္ တစ္ခုသာ လက္မွတ္ ထိုးႏိုင္ခဲ့သည္ဟု လူ႔အခြင့္အေရးလုပ္ေဆာင္ေနသည့္ Equality Myanmar ၏ အမႈေဆာင္ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက ဇြန္လ ၂၈ရက္တြင္ မဇၩိမကို ေျပာသည္။
“ကေလးေတြနဲ႔ ပက္သက္ၿပီးေတာ့ စာခ်ဳပ္ထိုးထားတယ္ပဲ သိတယ္၊ ဘာေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတယ္ ဆိုတာ ဘာမွမသိရဘူး။ စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ထုိး႐ံုပဲ မဟုတ္ဘဲ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ေတြက ဘာေတြဆိုတာကို အားလံုးကို ခ်ျပရမယ္” ဟု ၎ကဆိုသည္။
ေနာက္ဆက္တြဲစာခ်ဳပ္ျဖစ္သည့္ ကေလးမ်ားအားေရာင္းခ်ျခင္း၊ ျပည့္တန္ဆာအျဖစ္ အသံုးျပဳျခင္း ညစ္ညမ္းစာေပမ်ားတြင္ အသံုးခ်ျခင္း ဟူသည့္ CRC (OP-SC) ေနာက္ဆက္တြဲ စာခ်ဳပ္ကို ၂၀၁၂ခုႏွစ္တြင္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ ျခင္းျဖစ္သည္။
ဦးသိန္းစိန္အစိုးရမတိုင္မီကပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကေလးသူငယ္ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရး ပင္မစာခ်ဳပ္ (CRC –Convention on the Rights of the Child) ကို ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ကပင္ လက္မွတ္ေရးထိုးထားျခင္းျဖစ္သည္။
စာခ်ဳပ္မ်ားကို အစိုးရအဆက္ဆက္တို႔ လက္မွတ္မ်ားထိုးခဲ့ေသာ္လည္း စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားကို ျပည္သူမ်ားသို႔ အသိေပးျခင္း၊ အေကာင္ထည္မႈမ်ားကို ခ်ျပမႈမရိွျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ကေလးသူငယ္ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိတိက်က် ထြက္ေပၚ သိရိွျခင္းမရိွေၾကာင္း ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းကေျပာသည္။
ယင္းသို႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္အားနည္းမႈမ်ားရိွေနျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရိွ ကေလးသူငယ္မ်ား၏ ေျပာင္းေရႊ႔ျခင္းဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားကို United ACT အဖြဲ႔က စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့သည္။
ယင္းစစ္တမ္းကို သံုးႏွစ္တစ္ႀကိမ္ အစိုးရက တင္ျပရသည့္ ကုလသမဂၢ CRC ေကာ္မတီသို႔ အစီရင္ခံစာ မတင္ျပမီ၎တို႔က ႀကိဳတင္ တင္ျပသြားရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္။
ယင္းစစ္တမ္းကို ရန္ကုန္တိုင္းရိွ ၿမိဳ႕သစ္မ်ားျဖစ္သည့္ လိႈင္သာယာ၊ ေရႊျပည္သာ၊ ေဒါပံု၊ ေျမာက္ဥကၠလာ ႏွင့္ လိႈင္ၿမိဳ႕နယ္တို႔အတြင္းရိွ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ၾကသည့္ အသက္ ၁၄ႏွစ္မွ ၁၈ႏွစ္ၾကားရွိသူ ၇၅ဦးကို အစု အဖြဲ႔လိုက္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားျခင္း ျဖစ္သည္။
စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့သည့္ ၇၅ဦးတြင္ ေယာက်္ားေလး ၄၄ဦးႏွင့္ မိန္းကေလး ၃၁ဦးထိ ပါ၀င္ၿပီး ၎တို႔သည့္ စီးပြားေရးေၾကာင့္ ေျပာင္းေရႊ႕ရသူ ၄၂ဦး၊ ပညာေရးေၾကာင့္ ၁၅ဦးႏွင့္ အျခားအေၾကာင္းအရာမ်ားေၾကာင့္ ၁၈ဦးတို႔ျဖစ္ကာ ဧရာဝတီ၊ ရွမ္း၊ ပဲခူး၊ မေကြး၊ ရခိုင္၊ မြန္၊ မႏၱေလးတိုင္းတို႔မွ ရန္ကုန္သို႔ အသီးသီး ေျပာင္းေရြ႕ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ယခုထုတ္ျပန္သည့္ စစ္တမ္းသည္ ျပည္တြင္းေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ၾကသည့္ ကေလးမ်ားမွ အခ်ဳိ႕ကို ေမးျမန္းကာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ကေလးသူငယ္မ်ား ျပည္ပသို႔ ထြက္ခြာသြားၾကသည့္အေၾကာင္းအရင္းကိုလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံရိွ United ACT အဖြဲ႔က သံုးလအတြငး္ စစ္တမ္းေကာက္ယူကာ ထုတ္ျပန္သြားဦးမည္ဟု United ACT မွ ဦးထက္ျမက္က ဆိုသည္။
ကေလးသူငယ္ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးစာခ်ဳပ္ကို ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၅၀ ေက်ာ္က လက္မွတ္ေရးထိုးထားသည္။
ဖားကန္႔ရြာသားမ်ားကို တိမ္းေရွာင္ရန္ အစိုးရတပ္မွ ေခၚယူသတိေပး
နန္းျမနဒီ
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (ေကအိုင္ေအ)နဲ႔ အစိုးရတပ္ၾကား ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းက တိုက္ပြဲျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ႏွစ္ဘက္တပ္ၾကားမွာရွိတဲ့ ရြာသားေတြကို ဒီကေန႔ေနာက္ဆံုးထား တိမ္းေရွာင္သြားဖို႔ အစိုးရတပ္က ေခၚယူသတိေပး ခဲ့ပါတယ္။
ဖားကန္႔နဲ႔ ကာမိုင္း ၾကားက တံတားညီေနာင္၊ ေဂၚလူယန္၊ ခြန္ဇိုင္ဇြပ္၊ ဆိုင္းခါနဲ႔ ကပ္ေမာ္ စတဲ့ ရြာ ၅ ရြာက ရြာသားေတြကို ေရွာင္တိမ္းဖို႔ နဲ႔ ေကအိုင္ေအ အဖြဲ႔၀င္ေတြကိုလည္း ရြာထဲမွာ လက္ခံမထားဖို႔ အစိုးရတပ္က ဇြန္လ ၂၈ ရက္ေန႔ညက ေခၚေျပာခဲ့တယ္လို႔ ဆိုင္းခါေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးေအာင္မိုင္က ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။
“မေန႔ညက ခလရ ၄၂၁ တပ္ရင္းမႉးက က်ေနာ္တို႔ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးေတြေရာ၊ သင္းအုပ္ဆရာေတြေရာ ပ်ားအံုရြာမွာ ေခၚေျပာတယ္။ အဲဒီရြာမွာ အစိုးရတပ္က လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔လည္း ခ်ိန္ထားတယ္။ ဒီေန႔ေနာက္ဆံုးထားၿပီး ေရွာင္သြားဖို႔ေပါ့၊ တိုက္ပြဲျဖစ္ႏိုင္တယ္ေပါ့။ အဲဒါ ဒီေန႔မွာ တခ်ိဳ႔က ကားလမ္းအတြင္းပိုင္းဘက္ကို ထြက္သြားၿပီ၊ တခ်ဳိ႕က ပစၥည္းေတြ သိမ္းေနၾကတယ္။ က်ေနာ္လည္း က်ေနာ့္မိသားစု၀င္ေတြေရာ က်ေနာ့္ရြာသားေတြေရာ ဘယ္ကိုေခၚထုတ္မလဲလို႔ သင္းအုပ္ဆရာေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ေနတယ္။ ဒီမွာ ေတာင္ယာလုပ္ခ်ိန္၊ လယ္လုပ္ခ်ိန္ဆိုေတာ့ အလုပ္ေတြပစ္ထားရမွာ တအားဒုကၡေရာက္တယ္။ ကေလးေတြ ဘာေတြနဲ႔။”
ဖားကန္႔နဲ႔ ၁၇ မိုင္ေလာက္ေ၀းတဲ့ အဲဒီရြာေတြမွာ ေတာင္ဘက္မွာ အစိုးရတပ္ နဲ႔ ေျမာက္ဘက္က ေကအိုင္ေအတပ္ေတြ ေနရာယူထားတာေၾကာင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္ရင္ စစ္ေျမျပင္လုိ ျဖစ္သြားမွာျဖစ္ၿပီး ရြာ ၅ ရြာက လူေတြ ရာနဲ႔ခ်ီ ထြက္ေျပးရမယ္လို႔ သူကဆက္ေျပာပါတယ္။
ေကအိုင္ေအ တပ္မဟာ ၂ တပ္ရင္း ၆ က တပ္ရင္းမႉး ဗိုလ္မႉးလဖိုင္တန္ဆန္းကလည္း နယ္ေျမထဲမွာ အစိုးရတပ္က ဗ်ဴဟာမႉးကိုယ္တိုင္ ၾကပ္မတ္ကြပ္ကဲၿပီး အင္အားျဖည့္လာတယ္လို႔ ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။
“ဖားကန္႔ ကာမိုင္းၾကား လ၀ါးလမ္းခြဲနားမွာ အစိုးရတပ္ လာခ်ထားတယ္။ ဗ်ဴဟာမႉးကိုယ္တိုင္ ကြပ္ကဲတယ္လို႔ ၾကားတယ္။ ၿပီးေတာ့ ပ်ားအံုရြာထဲမွာလည္း အစိုးရတပ္ရင္းတခု ေရာက္လာတယ္။ အကုန္လံုး ၃၀၀ ေလာက္ရွိမယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္လည္း သတိအေနအထားေပါ့။ ဒီ စေန၊ တနဂၤေႏြ ၂ ရက္ေတာ့ တိုက္ပြဲမရွိပါဘူး။ ေသာၾကာေန႔ကေတာ့ ျမစ္ႀကီးနား နမၼတီးဘက္ ေကအိုင္ေအ တပ္ရင္း ၁၁ ဘက္မွာေရာ၊ တပ္ရင္း ၁ တပ္မဟာ ၇ ဆြမ္ပရာဘြမ္ဘက္မွာ ပစ္ၾကတယ္လို႔ ၾကားတယ္။ အေသးစိတ္ေတာ့ မသိရေသးဘူး။”
ဖားကန္႔ေဒသမွာ ေကအိုင္ေအ တပ္မဟာ ၂ တပ္ရင္း ၆ နဲ႔ အစိုးရတပ္ၾကား ဒီလ ၁၅ ရက္ေန႔ကစ ပစ္ခတ္မႈေတြ ျပန္လည္ျဖစ္ပြြားေနၿပီး လက္နက္ႀကီးေတြပါ အသံုးျပဳတဲ့အတြက္ ဆြတ္ငိုင္၊ ဆိုင္းဂ်ာ၊ ေအာင္လန္း စတဲ့ရြာက ရြာသားေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ ေကအိုင္ေအတပ္ရင္း ၆ ဘက္ ထြက္ေျပးလာခဲ့ပါေသးတယ္။
တပ္မေတာ္ထုတ္ ျမ၀တီသတင္းမွာေတာ့ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း မူဆယ္ခ႐ုိင္ ၁၀၅ မိုင္ ကုန္သြယ္ေရးဇုန္မွာ ဇြန္လ ၂၈ ရက္ေန႔ မနက္က ေကအိုင္ေအတပ္ဖြဲ႔က လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ အေၾကာင္းမဲ့ပစ္ခတ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ထမင္းဆိုင္က မိန္းကေလးတဦး လက္နက္ထိမွန္ ဒဏ္ရာရၿပီး ေမာ္ေတာ္ကားနဲ႔ အုတ္တံတိုင္းေတြ ပ်က္စီးသြားတယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။
ေကအိုင္ေအဘက္ကေတာ့ အဲဒီဘက္မွာ တျခားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြပါ ရွိေနၿပီး အေထာက္အထားမရွိဘဲ သူတို႔အဖြဲ႔ကို မစြပ္စြဲသင့္ဘူးလို႔ ဒီဗြီဘီကို ေျပာသြားပါတယ္။
လတ္တေလာ ထိေတြ႔ပစ္ခတ္မႈေတြ ျပန္ျဖစ္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေကအိုင္အို ပဋိပကၡညိႇႏိႈင္းေရး ေကာ္မတီက အစိုးရဘက္က ပဋိပကၡညိႇႏိႈင္းေရး ေကာ္မတီဘက္ကို ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က အေၾကာင္းၾကားထားေပမယ့္ အေၾကာင္းျပန္ၾကားခ်က္ မရေသးေၾကာင္း၊ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ လကလည္း ဖားကန္႔ေဒသ တိုက္ပြဲျဖစ္ရာေနရာကို ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးဖို႔ ကိစၥမွာ အစိုးရဘက္က အဆင္မသင့္ေသးတဲ့အတြက္ ႏွစ္ဘက္ ပူးတြဲပဋိပကၡညိႇႏိႈင္းေျဖရွင္းေရး ေကာ္မတီဖြဲ႔ထားၿပီး အရာမေရာက္ဘူးလို႔ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေတာ္ေဆာင္ ဦးဆန္႔ေအာင္က ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (ေကအိုင္ေအ)နဲ႔ အစိုးရတပ္ၾကား ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းက တိုက္ပြဲျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ႏွစ္ဘက္တပ္ၾကားမွာရွိတဲ့ ရြာသားေတြကို ဒီကေန႔ေနာက္ဆံုးထား တိမ္းေရွာင္သြားဖို႔ အစိုးရတပ္က ေခၚယူသတိေပး ခဲ့ပါတယ္။
ဖားကန္႔နဲ႔ ကာမိုင္း ၾကားက တံတားညီေနာင္၊ ေဂၚလူယန္၊ ခြန္ဇိုင္ဇြပ္၊ ဆိုင္းခါနဲ႔ ကပ္ေမာ္ စတဲ့ ရြာ ၅ ရြာက ရြာသားေတြကို ေရွာင္တိမ္းဖို႔ နဲ႔ ေကအိုင္ေအ အဖြဲ႔၀င္ေတြကိုလည္း ရြာထဲမွာ လက္ခံမထားဖို႔ အစိုးရတပ္က ဇြန္လ ၂၈ ရက္ေန႔ညက ေခၚေျပာခဲ့တယ္လို႔ ဆိုင္းခါေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးေအာင္မိုင္က ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။
“မေန႔ညက ခလရ ၄၂၁ တပ္ရင္းမႉးက က်ေနာ္တို႔ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးေတြေရာ၊ သင္းအုပ္ဆရာေတြေရာ ပ်ားအံုရြာမွာ ေခၚေျပာတယ္။ အဲဒီရြာမွာ အစိုးရတပ္က လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔လည္း ခ်ိန္ထားတယ္။ ဒီေန႔ေနာက္ဆံုးထားၿပီး ေရွာင္သြားဖို႔ေပါ့၊ တိုက္ပြဲျဖစ္ႏိုင္တယ္ေပါ့။ အဲဒါ ဒီေန႔မွာ တခ်ိဳ႔က ကားလမ္းအတြင္းပိုင္းဘက္ကို ထြက္သြားၿပီ၊ တခ်ဳိ႕က ပစၥည္းေတြ သိမ္းေနၾကတယ္။ က်ေနာ္လည္း က်ေနာ့္မိသားစု၀င္ေတြေရာ က်ေနာ့္ရြာသားေတြေရာ ဘယ္ကိုေခၚထုတ္မလဲလို႔ သင္းအုပ္ဆရာေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ေနတယ္။ ဒီမွာ ေတာင္ယာလုပ္ခ်ိန္၊ လယ္လုပ္ခ်ိန္ဆိုေတာ့ အလုပ္ေတြပစ္ထားရမွာ တအားဒုကၡေရာက္တယ္။ ကေလးေတြ ဘာေတြနဲ႔။”
ဖားကန္႔နဲ႔ ၁၇ မိုင္ေလာက္ေ၀းတဲ့ အဲဒီရြာေတြမွာ ေတာင္ဘက္မွာ အစိုးရတပ္ နဲ႔ ေျမာက္ဘက္က ေကအိုင္ေအတပ္ေတြ ေနရာယူထားတာေၾကာင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္ရင္ စစ္ေျမျပင္လုိ ျဖစ္သြားမွာျဖစ္ၿပီး ရြာ ၅ ရြာက လူေတြ ရာနဲ႔ခ်ီ ထြက္ေျပးရမယ္လို႔ သူကဆက္ေျပာပါတယ္။
ေကအိုင္ေအ တပ္မဟာ ၂ တပ္ရင္း ၆ က တပ္ရင္းမႉး ဗိုလ္မႉးလဖိုင္တန္ဆန္းကလည္း နယ္ေျမထဲမွာ အစိုးရတပ္က ဗ်ဴဟာမႉးကိုယ္တိုင္ ၾကပ္မတ္ကြပ္ကဲၿပီး အင္အားျဖည့္လာတယ္လို႔ ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။
“ဖားကန္႔ ကာမိုင္းၾကား လ၀ါးလမ္းခြဲနားမွာ အစိုးရတပ္ လာခ်ထားတယ္။ ဗ်ဴဟာမႉးကိုယ္တိုင္ ကြပ္ကဲတယ္လို႔ ၾကားတယ္။ ၿပီးေတာ့ ပ်ားအံုရြာထဲမွာလည္း အစိုးရတပ္ရင္းတခု ေရာက္လာတယ္။ အကုန္လံုး ၃၀၀ ေလာက္ရွိမယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္လည္း သတိအေနအထားေပါ့။ ဒီ စေန၊ တနဂၤေႏြ ၂ ရက္ေတာ့ တိုက္ပြဲမရွိပါဘူး။ ေသာၾကာေန႔ကေတာ့ ျမစ္ႀကီးနား နမၼတီးဘက္ ေကအိုင္ေအ တပ္ရင္း ၁၁ ဘက္မွာေရာ၊ တပ္ရင္း ၁ တပ္မဟာ ၇ ဆြမ္ပရာဘြမ္ဘက္မွာ ပစ္ၾကတယ္လို႔ ၾကားတယ္။ အေသးစိတ္ေတာ့ မသိရေသးဘူး။”
ဖားကန္႔ေဒသမွာ ေကအိုင္ေအ တပ္မဟာ ၂ တပ္ရင္း ၆ နဲ႔ အစိုးရတပ္ၾကား ဒီလ ၁၅ ရက္ေန႔ကစ ပစ္ခတ္မႈေတြ ျပန္လည္ျဖစ္ပြြားေနၿပီး လက္နက္ႀကီးေတြပါ အသံုးျပဳတဲ့အတြက္ ဆြတ္ငိုင္၊ ဆိုင္းဂ်ာ၊ ေအာင္လန္း စတဲ့ရြာက ရြာသားေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ ေကအိုင္ေအတပ္ရင္း ၆ ဘက္ ထြက္ေျပးလာခဲ့ပါေသးတယ္။
တပ္မေတာ္ထုတ္ ျမ၀တီသတင္းမွာေတာ့ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း မူဆယ္ခ႐ုိင္ ၁၀၅ မိုင္ ကုန္သြယ္ေရးဇုန္မွာ ဇြန္လ ၂၈ ရက္ေန႔ မနက္က ေကအိုင္ေအတပ္ဖြဲ႔က လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ အေၾကာင္းမဲ့ပစ္ခတ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ထမင္းဆိုင္က မိန္းကေလးတဦး လက္နက္ထိမွန္ ဒဏ္ရာရၿပီး ေမာ္ေတာ္ကားနဲ႔ အုတ္တံတိုင္းေတြ ပ်က္စီးသြားတယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။
ေကအိုင္ေအဘက္ကေတာ့ အဲဒီဘက္မွာ တျခားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြပါ ရွိေနၿပီး အေထာက္အထားမရွိဘဲ သူတို႔အဖြဲ႔ကို မစြပ္စြဲသင့္ဘူးလို႔ ဒီဗြီဘီကို ေျပာသြားပါတယ္။
လတ္တေလာ ထိေတြ႔ပစ္ခတ္မႈေတြ ျပန္ျဖစ္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေကအိုင္အို ပဋိပကၡညိႇႏိႈင္းေရး ေကာ္မတီက အစိုးရဘက္က ပဋိပကၡညိႇႏိႈင္းေရး ေကာ္မတီဘက္ကို ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က အေၾကာင္းၾကားထားေပမယ့္ အေၾကာင္းျပန္ၾကားခ်က္ မရေသးေၾကာင္း၊ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ လကလည္း ဖားကန္႔ေဒသ တိုက္ပြဲျဖစ္ရာေနရာကို ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးဖို႔ ကိစၥမွာ အစိုးရဘက္က အဆင္မသင့္ေသးတဲ့အတြက္ ႏွစ္ဘက္ ပူးတြဲပဋိပကၡညိႇႏိႈင္းေျဖရွင္းေရး ေကာ္မတီဖြဲ႔ထားၿပီး အရာမေရာက္ဘူးလို႔ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေတာ္ေဆာင္ ဦးဆန္႔ေအာင္က ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရးရာသတင္းမ်ား June, 30th,2015
( 30 )သံတြဲၿမိဳ႕နယ္မွာ ေလဆင္ႏွာေမာင္း တိုက္
( 29 )Mon Advocacy Group Urges Cross-Party Collaboration
( 28 )ကခ်င္ျပည္နယ္က ရခိုင္လုပ္သား ၅၀၀ေက်ာ္ ေနရပ္ျပန္ပို႔
( 27 )Voter Lists on Agenda as NLD, Election Body Set to Meet Again
( 26 )မူလသေဘာတူညီခ်က္အတိုင္း ပညာေရးဥပေဒ ျပန္ျပင္ေပးဖို႔ NNER ေတာင္းဆို
( 25 )TNLA Says 200m Kyats in Drugs Seized
( 24 )ေလတပ္မေတာ္ ဦးစီးခ်ဳပ္ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ေပၚ
( 23 )Five confirmed dead, homes destroyed in Arakan floods
( 22 )နယ္ေျမတခ်ိဳ႕မွာ မဲစာရင္းအမွား ၇၀% အထိ ေတြ႕ရ
( 21 )Myanmar replaces senior air force officer after stray China bomb
( 20 )အေမရိကားေရာက္ ျမန္မာမ်ား မဲစာရင္းေပးဖို႔ သံရံုးႏႈိးေဆာ္
( 19 )Thein Sein signs mining, agriculture, tourism MoUs in Mongolia
( 18 )လႊတ္ေတာ္အမတ္ေလာင္း ၁၇ဝ NDF ပါတီ ေရြးခ်ယ္ၿပီး
( 17 )Govt warns TV broadcasters to cover election fairly
( 16 )သမိုင္းကို နားမလည္ဘဲ သတင္းမေရးဖို႔ ဝ အမ်ိဳးသား ပါတီေျပာ
( 15 )Ma Ba Tha Determined to Make Airwaves
( 14 )ေလွစီးေရႊ႕ေျပာင္းသူ ငါးဦး၊ စခန္းက ထြက္ေျပး
( 13 )Android One smartphone arrives in Myanmar
( 12 )၁၀၅ မိုင္ ကုန္သြယ္ေရးဇုန္ တိုက္ခိုက္ခံရ
( 11 )Mongolia and Myanmar will cooperate in mining, agriculture and tourism
( 10 )လူ႔ေဘာင္သစ္ ႏွစ္ပါတီ ေပါင္းစည္း
( 9 )Gem merchants converge in Myanmar for flagship auction
( 8 )ဂ်ပန္-မဲေခါင္ ယူ ၁၅ ေဘာလုံးပြဲ ျမန္မာ ယူ ၁၅ ၀င္ၿပိဳင္မည္
( 7 )US Criticizes Myanmar Military Veto After Law Change Fails
( 6 )ျပည္ပ ႀကိဳတင္မဲ သံရံုးေတြ စတင္ ေကာက္ယူ
( 5 )Aung San Suu Kyi will not talk
( 4 )ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး ယူ ၁၄ မေလးရွားကို ဂုိးျပတ္ႏုိင္ၿပီး တတိယဆုရ
( 3 )Suu Kyi catches China's attention
( 2 )ပိုက္နက္က်ဴးလြန္မႈျဖင့္ အင္န္အယ္လ္ဒီပါတီဝင္ႏွစ္ဦး ေနျပည္ေတာ္တြင္ အမႈဖြင့္ခံရ
( 1 )‘Harp of Burma’ is an adventure story concealing weighty themes
( 29 )Mon Advocacy Group Urges Cross-Party Collaboration
( 28 )ကခ်င္ျပည္နယ္က ရခိုင္လုပ္သား ၅၀၀ေက်ာ္ ေနရပ္ျပန္ပို႔
( 27 )Voter Lists on Agenda as NLD, Election Body Set to Meet Again
( 26 )မူလသေဘာတူညီခ်က္အတိုင္း ပညာေရးဥပေဒ ျပန္ျပင္ေပးဖို႔ NNER ေတာင္းဆို
( 25 )TNLA Says 200m Kyats in Drugs Seized
( 24 )ေလတပ္မေတာ္ ဦးစီးခ်ဳပ္ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ေပၚ
( 23 )Five confirmed dead, homes destroyed in Arakan floods
( 22 )နယ္ေျမတခ်ိဳ႕မွာ မဲစာရင္းအမွား ၇၀% အထိ ေတြ႕ရ
( 21 )Myanmar replaces senior air force officer after stray China bomb
( 20 )အေမရိကားေရာက္ ျမန္မာမ်ား မဲစာရင္းေပးဖို႔ သံရံုးႏႈိးေဆာ္
( 19 )Thein Sein signs mining, agriculture, tourism MoUs in Mongolia
( 18 )လႊတ္ေတာ္အမတ္ေလာင္း ၁၇ဝ NDF ပါတီ ေရြးခ်ယ္ၿပီး
( 17 )Govt warns TV broadcasters to cover election fairly
( 16 )သမိုင္းကို နားမလည္ဘဲ သတင္းမေရးဖို႔ ဝ အမ်ိဳးသား ပါတီေျပာ
( 15 )Ma Ba Tha Determined to Make Airwaves
( 14 )ေလွစီးေရႊ႕ေျပာင္းသူ ငါးဦး၊ စခန္းက ထြက္ေျပး
( 13 )Android One smartphone arrives in Myanmar
( 12 )၁၀၅ မိုင္ ကုန္သြယ္ေရးဇုန္ တိုက္ခိုက္ခံရ
( 11 )Mongolia and Myanmar will cooperate in mining, agriculture and tourism
( 10 )လူ႔ေဘာင္သစ္ ႏွစ္ပါတီ ေပါင္းစည္း
( 9 )Gem merchants converge in Myanmar for flagship auction
( 8 )ဂ်ပန္-မဲေခါင္ ယူ ၁၅ ေဘာလုံးပြဲ ျမန္မာ ယူ ၁၅ ၀င္ၿပိဳင္မည္
( 7 )US Criticizes Myanmar Military Veto After Law Change Fails
( 6 )ျပည္ပ ႀကိဳတင္မဲ သံရံုးေတြ စတင္ ေကာက္ယူ
( 5 )Aung San Suu Kyi will not talk
( 4 )ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး ယူ ၁၄ မေလးရွားကို ဂုိးျပတ္ႏုိင္ၿပီး တတိယဆုရ
( 3 )Suu Kyi catches China's attention
( 2 )ပိုက္နက္က်ဴးလြန္မႈျဖင့္ အင္န္အယ္လ္ဒီပါတီဝင္ႏွစ္ဦး ေနျပည္ေတာ္တြင္ အမႈဖြင့္ခံရ
( 1 )‘Harp of Burma’ is an adventure story concealing weighty themes
Monday, June 29, 2015
ပတ္(စ္) ပို႔ရိွသည့္ ျပည္ပေရာက္ႏိုင္ငံသားမ်ားသာ မဲေပးႏိုင္မည္ဟု ေကာ္မရွင္ဆို
ဟိန္းကိုစိုး
ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္(ပတ္(စ္) ပို႔) ရိွသည့္ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ၂၀၁၅ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲေပးႏိုင္မည္ဟု ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူ ဦးလွေမာင္ခ်ိဳက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
"ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ရိွသူအားလံုးက သက္ဆိုင္ရာ သံ႐ံုးေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲရက္ေၾကျငာတဲ့ေန႔ကစၿပီး ပံုစံ ၁၅ ျဖည့္ၿပီး မဲေပးႏိုင္ၿပီ။ သူတို႔ေတြထဲ မဲေပးႏိုင္တဲ့သူေတြက ဘယ္ေလာက္အေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္က မဲေပးမလဲဆိုတာေတာ့မသိ ႏိုင္ဘူး" ဟု ၎ကဆိုသည္။ ၿမိဳ႕နယ္ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႔သည္ အစိုးရ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ႏိုင္ငံျပင္ပတြင္ ေရာက္ရွိေနသူမ်ားအနက္ ဆႏၵမဲေပးခြင့္ရိွသူမ်ားအတြက္ ႀကိဳတင္ဆႏၵမဲလက္မွတ္မ်ားကို ေကာ္မရွင္သို႔ ေပးပိုပရမည္ဟု ေရြးေကာက္ပြဲ နည္းဥပေဒ ၅၈(က)(၂) တြင္ေဖာ္ျပပါရိွသည္။
ႏိုင္ငံျပင္ပေရာက္ မဲဆႏၵရွင္မ်ားသည္ မဲေပးႏိုင္ရန္အတြက္ မိမိတို႔ထြက္ခြာခဲ့သည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ား၏ မဲစာရင္းတြင္ ပါဝင္ရန္လည္း လိုအပ္ၿပီး မဲစာရင္းအတြင္း ပါဝင္သူမ်ားသာ မဲေပးႏိုင္ခြင့္ရိွသည္ဟု ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ေျပာခြင့္ရအဖြဲ႔၀င္ ဦးလွေမာင္ခ်ိဳက ေျပာသည္။
ျပည္ပေရာက္ျမန္မာႏိုင္ငံသား အားလံုးမဲေပးႏိုင္ေရး ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ က ႏိုင္ငံတစ္ကာရွိ ျမန္မာသံရံုးမ်ားသို႔ အေၾကာင္းၾကားထားၿပီး ၎တို႔ မဲေပးႏိုင္ေရးအတြက္ ျဖည့္သြင္းရမည့္ ပံုစံ ၁၅ (ၾကိဳတင္မဲထည့္သြင္းရန္ ျဖည့္သည့္ ပံုစံ) ကို သံရံုးအသီးသီးသို႔ ျဖန္႔ေ၀ထားသည္ဟု ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မွသိရသည္။ ႏိုင္ငံျခားသို႔ ေျပာငး္ေရႊ႕ေရာက္ရိွေနသည့္ အိမ္ေထာင္စုဝင္ေပါင္း ၂သန္းခန္႔ရိွေၾကာင္း၂၀၁၄ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ ေကာက္ယူခဲ့သည့္ သန္းေခါင္စာရင္းရလဒ္ကို ၂၀၁၅ခုႏွစ္ ေမလကုန္က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ၎တို႔၏ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ရွိၿပီး က်န္ ၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ မေလးရွားႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ပ်ံႏံွ႔ေရာက္ရိွ ေနသည္ဟု ေဖာ္ျပပါရိွထားသည္။
ယင္း ၂သန္းခန္႔တြင္ အသက္ ၁၅ႏွစ္မွ ၃၉ႏွစ္ရိွသူ ၁ ဒႆမ ၇သန္းထိ ပါရိွေနသည္။ သန္းေခါင္စာရင္းအရ ႏိုင္ငံျခားသို႔ အိမ္ေထာင္စု၀င္ ၂သန္းခန္႔ ေရႊ႔ေျပာင္းေနသည္ဟု သိရိွရေသာ္လည္း ျပည္ပအလုပ္အကိုင္ ေအဂ်င္စီမ်ားႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ အလုပ္သမားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္သည့္ အဖြဲ႔မ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံသား ၅သန္းနီးပါး ထိုင္း၊ မေလးရွားအပါအ၀င္ တစ္ျခားႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ေရာက္ရိွေနသည္ ဟုခန္႔မွန္းထားသည္။
ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္(ပတ္(စ္) ပို႔) ရိွသည့္ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ၂၀၁၅ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲေပးႏိုင္မည္ဟု ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူ ဦးလွေမာင္ခ်ိဳက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
"ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ရိွသူအားလံုးက သက္ဆိုင္ရာ သံ႐ံုးေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲရက္ေၾကျငာတဲ့ေန႔ကစၿပီး ပံုစံ ၁၅ ျဖည့္ၿပီး မဲေပးႏိုင္ၿပီ။ သူတို႔ေတြထဲ မဲေပးႏိုင္တဲ့သူေတြက ဘယ္ေလာက္အေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္က မဲေပးမလဲဆိုတာေတာ့မသိ ႏိုင္ဘူး" ဟု ၎ကဆိုသည္။ ၿမိဳ႕နယ္ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖြဲ႔သည္ အစိုးရ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ႏိုင္ငံျပင္ပတြင္ ေရာက္ရွိေနသူမ်ားအနက္ ဆႏၵမဲေပးခြင့္ရိွသူမ်ားအတြက္ ႀကိဳတင္ဆႏၵမဲလက္မွတ္မ်ားကို ေကာ္မရွင္သို႔ ေပးပိုပရမည္ဟု ေရြးေကာက္ပြဲ နည္းဥပေဒ ၅၈(က)(၂) တြင္ေဖာ္ျပပါရိွသည္။
ႏိုင္ငံျပင္ပေရာက္ မဲဆႏၵရွင္မ်ားသည္ မဲေပးႏိုင္ရန္အတြက္ မိမိတို႔ထြက္ခြာခဲ့သည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ား၏ မဲစာရင္းတြင္ ပါဝင္ရန္လည္း လိုအပ္ၿပီး မဲစာရင္းအတြင္း ပါဝင္သူမ်ားသာ မဲေပးႏိုင္ခြင့္ရိွသည္ဟု ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ေျပာခြင့္ရအဖြဲ႔၀င္ ဦးလွေမာင္ခ်ိဳက ေျပာသည္။
ျပည္ပေရာက္ျမန္မာႏိုင္ငံသား အားလံုးမဲေပးႏိုင္ေရး ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ က ႏိုင္ငံတစ္ကာရွိ ျမန္မာသံရံုးမ်ားသို႔ အေၾကာင္းၾကားထားၿပီး ၎တို႔ မဲေပးႏိုင္ေရးအတြက္ ျဖည့္သြင္းရမည့္ ပံုစံ ၁၅ (ၾကိဳတင္မဲထည့္သြင္းရန္ ျဖည့္သည့္ ပံုစံ) ကို သံရံုးအသီးသီးသို႔ ျဖန္႔ေ၀ထားသည္ဟု ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မွသိရသည္။ ႏိုင္ငံျခားသို႔ ေျပာငး္ေရႊ႕ေရာက္ရိွေနသည့္ အိမ္ေထာင္စုဝင္ေပါင္း ၂သန္းခန္႔ရိွေၾကာင္း၂၀၁၄ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ ေကာက္ယူခဲ့သည့္ သန္းေခါင္စာရင္းရလဒ္ကို ၂၀၁၅ခုႏွစ္ ေမလကုန္က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ၎တို႔၏ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ရွိၿပီး က်န္ ၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ မေလးရွားႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ပ်ံႏံွ႔ေရာက္ရိွ ေနသည္ဟု ေဖာ္ျပပါရိွထားသည္။
ယင္း ၂သန္းခန္႔တြင္ အသက္ ၁၅ႏွစ္မွ ၃၉ႏွစ္ရိွသူ ၁ ဒႆမ ၇သန္းထိ ပါရိွေနသည္။ သန္းေခါင္စာရင္းအရ ႏိုင္ငံျခားသို႔ အိမ္ေထာင္စု၀င္ ၂သန္းခန္႔ ေရႊ႔ေျပာင္းေနသည္ဟု သိရိွရေသာ္လည္း ျပည္ပအလုပ္အကိုင္ ေအဂ်င္စီမ်ားႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ အလုပ္သမားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္သည့္ အဖြဲ႔မ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံသား ၅သန္းနီးပါး ထိုင္း၊ မေလးရွားအပါအ၀င္ တစ္ျခားႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ေရာက္ရိွေနသည္ ဟုခန္႔မွန္းထားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ Global Growth ကုမၸဏီ ေဒၚလာသန္းခ်ီ ဘယ္လိုလိမ္လည္ခဲ့လဲ
သစ္ေနမိုး
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္ရွိ ရုံးခန္းငွားရမ္းခႏႈန္း အျမင့္ဆုံးျဖစ္ေသာ ဆာကူရာတာ၀ါ ၃ လြာတြင္ ရုံးခန္းဖြင့္လွစ္ၿပီး ေဒၚလာ သန္းခ်ီ လိမ္လည္သြားေသာ ေငြလိမ္လည္မႈႀကီးတခု ယခုရက္ပုိင္းအတြင္းျဖစ္ပြားသြားၿပီး လိမ္လည္ေသာ ကုမၸဏီမွာ Global Growth ဆိုေသာ ကုမၸဏီျဖစ္သည္။
အဆုိပါကုမၸဏီသည္ ႏုိင္ငံတကာ ေရႊေပါက္ေစ်းအတက္အက်၊ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္း အတက္အက် ေပၚတြင္ ၀င္ေရာက္ ကစား ျခင္းျဖင့္ က်ဳိး အျမတ္ရရွိေစရန္ လုပ္ေဆာင္ေပးမည္ဟုဆုိကာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ယင္းေစ်းကြက္ကုိ စိတ္၀င္စားသူ အမ်ား အျပားထံမွ ေငြသိန္းေပါင္းမ်ားစြာ လိမ္လည္သြားျခင္းျဖစ္သည္။ Global Growth ကုမၸဏီသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ဗဟုိဘဏ္မွ ႏုိင္ငံျခားေငြလဲလွယ္ေရာင္း၀ယ္ခြင့္ လိုင္စင္ ရယူထား ေသာ္ လည္း ေငြလဲလွယ္ေရာင္း၀ယ္ခြင့္ လုိင္စင္ႏွင့္ မသက္ဆုိင္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ၿပီး ေငြလိမ္လည္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
Global Growth ကုမၸဏီကုိ မည္သူပုိင္ၿပီး မည္သုိ႔မည္ပုံ လိမ္လည္ခဲ့သနည္းဆုိေသာ ေမးခြန္းက လိမ္လည္ လွည့္ျဖား ခံရလုိက္ေသာသူတုိင္းက ေမးျမန္းစုံစမ္းၾကသည့္ ေမးခြန္းျဖစ္သည္။ ယင္းကုမၸဏီကုိ တည္ေထာင္သူသည္ တရုတ္ႏုိင္ငံ၊ ေဟာင္ေကာင္သား NG Kwok Fai (ေခၚ) Mr.ED ဆိုသူျဖစ္ၿပီး ၎သည္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ရဲတပ္ဖြဲ႕က အလုိရွိေနသူ တဦးျဖစ္သည့္အျပင္ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံတြင္လည္း အလားတူ ေငြေၾကးလိမ္လည္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဗီယက္နမ္အာဏာပုိင္မ်ားက အလိုရွိေနသူတဦးျဖစ္သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ NG Kwok Fai သည္ ဗီယက္နမ္တြင္လည္း ကေနဒါအေျခစုိက္ Richmark International Group ကုမၸဏီ ၏ လက္ေအာက္ခံ ဟန္ျပ အျဖစ္Tactics Investment Consulting Service Co.ltd ဆုိေသာ ကုမၸဏီကုိ ထူ ေထာင္ ကာ ႏုိင္ငံတကာ ေရႊေစ်းႏွင့္ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္း အတက္အက်ေပၚတြင္ အက်ဳိးအျမတ္ရေစရန္ ၀င္ေရာက္ ကစား ေပးမည္ဟုဆိုၿပီး ေငြမ်ားလိမ္လည္ ထြက္ေျပးခဲ့သည့္အတြက္ ဗီယက္နမ္အာဏာပိုင္မ်ားက ဖမ္း၀ရမ္းထုတ္ အလုိ ရွိခံ ေနရသူ ျဖစ္သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဗီယက္နမ္တြင္ လိမ္လည္ခဲ့သူ၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာရဲတပ္ဖြဲ႕က အလိုရွိေနသူ Kowk Fai မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ အမည္ ေျပာင္းလဲျခင္းမရွိ၊ ဓာတ္ပုံ ေျပာင္းလဲျခင္းမရွိ၊ ေမြးသကၠရာဇ္ေျပာင္းလဲမရွိေသာ သူ၏ မူရင္း ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ျဖင့္ ၀င္ေရာက္ လာၿပီး ကုမၸဏီထူေထာင္ကာ ေငြမ်ားထပ္မံ လိမ္လည္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းမွာလည္း အံ့ၾသစရာပင္ျဖစ္သည္။ အျပည္ျပည္ ဆုိင္ ရာ ရဲတပ္ဖြဲ႕က အလုိရွိသူေနသူတဦးက ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ အလြယ္တကူ၀င္လာၿပီး ကုမၸဏီေထာင္ လိမ္ႏုိင္သည့္ အခြင့္ အေရး ပင္ ရေနသည့္ သေဘာျဖစ္သည္။
တရုတ္ႏုိင္ငံသား NG Kwok Fai (ေခၚ) Mr.ED သည္ Global Growth ကုမၸဏီကုိ တည္ေထာင္ကာ ၎ခန္႔အပ္ ထား ေသာ ေဟာင္ေကာင္မွ မန္ေနဂ်ာ ၂ဦးျဖစ္ေသာ Mr.Seri ၊ Mr.Jame တုိ႔ႏွင့္အတူ ျပည္တြင္း အက်ဳိးတူ ပူးေပါင္း ေဆာင္ ရြက္လာေသာ ေဒၚခင္ေအးလြင္ႏွင့္ အလုပ္မ်ား ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ရြက္ေနရင္းမွ ေငြေၾကးမ်ား လိမ္လည္သြား ျခင္း ျဖစ္ သည္။
Global Growth ကုမၸဏီသည္ ပုံမွန္ အေရာင္းအ၀ယ္ကစားေနေသာ ေရႊေစ်းကြက္၊ ေငြေၾကးေစ်းကြက္ လမ္းေၾကာင္း ႏွင့္အတူ Global Group Investment Program-GGIP ဟုအမည္ေပးထားသည့္ အစီအစဥ္တခုျဖင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံလုိသူမ်ား ကုိ ေခၚယူခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းအစီအစဥ္မွာ စေတာ့ရွယ္ယာမ်ားႏွင့္ ေရႊေစ်းအတက္အက်မ်ားအေပၚတြင္ ကစားမႈ ကြ်မ္းက်င္ သူမ်ားထံသုိ႔ ေငြေၾကးထည့္၀င္၍ ကစားခုိင္းသည့္ အစီအစဥ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရရွိလာသည့္ အျမတ္တြင္ အဆုိပါ ကြ်မ္းက်င္ သူမ်ားက ၄၀ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ Global Growth က၆၀ရာခုိင္ႏႈန္း ရရွိသည္ဟု ရွယ္ယာရွင္မ်ားသုိ႔ ေျပာခဲ့ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ထည့္၀င္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားသုိ႔ က်ပ္သိန္း ၁၀၀ ထည့္လွ်င္ အတုိး ၅သိန္းႏွင့္ ၉သိန္းၾကား ပုံမွန္ ေပးခဲ့ၿပီး က်ပ္သိန္း ၅၀ ဆုိပါက အတုိး ၂သိန္းကုိ အသားတင္အျမတ္အေနျဖင့္ စတင္ေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
Global Growth ကုမၸဏီ၏ ဆြဲေဆာင္မႈေၾကာင့္ စိတ္၀င္စားသူမ်ားသည္ အနည္းဆုံး က်ပ္သိန္း၅၀ မွ သိန္း၅၀၀၀ ေက်ာ္ အထိ ထည့္၀င္လာၾကကာ ေငြေၾကးအလိမ္ခံရမႈ ပမာဏသည္ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းခ်ီအထိ္ ရွိႏုိင္ေၾကာင္း ယင္းကုမၸဏီတြင္ ၀န္ထမ္းအျဖစ္ လုပ္ကုိင္ခဲ့သူလည္းျဖစ္၊ ရွယ္ယာရွင္တဦးလည္းျဖစ္သူ တဦးက ဆုိသည္။
ေငြေၾကးလိမ္လည္သူ Mr.ED (ေခၚ) Kwok Fai သည္ ဇြန္လ ၃ရက္ေန႔တြင္ ကုမၸဏီသုိ႔ လာေရာက္၍ မန္ေနဂ်ာ Mr.Jame က ၎၏ပုိက္ဆံအခ်ိဳ႕ကုိယူ၍ ထြက္ေျပးသြားေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့ၿပီး ၎ကုိယ္တုိင္လည္း ႏုိင္ငံျခားသုိ႔ ထုိေန႔တြင္ပင္ ထြက္ ခြာ သြားေၾကာင္း၊ အျခားမန္ေနဂ်ာ တဦးျဖစ္သည့္ Mr.Seri သည္ ေမလကတည္းကပင္ ကုမၸဏီမွ တရား၀င္ႏုတ္ထြက္သြား ၿပီး ႏုိင္ငံပုိင္ သတင္းစာတြင္ ေၾကာ္ျငာထည့္သြင္းခဲ့ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမွလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္အျဖစ္ တြဲဖက္လုပ္ကုိင္ေနေသာ ေဒၚခင္ေအးလြင္မွာလည္း အဆက္အသြယ္မရေတာ့ေၾကာင္း ရွယ္ယာရွင္မ်ားက ေျပာသည္။
Global Growth ကုမၸဏီကုိ ျမန္မာကုမၸဏီအျဖစ္ မွတ္ပုံတင္ထားေသာ္လည္း အခ်က္အလက္မ်ားအရ ဒါရုိက္တာ အဖြဲ႔၀င္ စာရင္း တြင္ ဦးေဇာ္ေအးလြင္ ဆုိသည့္ အမည္ သာ ပါရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ဦးေဇာ္ေအးလြင္ဆိုသူမွာ Mr.ED ႏွင့္ အက်ဳိးတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေသာ ေဒၚခင္ေအးလြင္၏ ေမာင္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ ဦးေဇာ္ေအးလြင္၊ေဒၚခင္ေအးလြင္ အပါအ၀င္ ကုမၸဏီႏွင့္ပတ္သက္ေနသူ အားလုံးသည္ အဆက္အသြယ္ မရေတာ့ဘဲ ေငြလိမ္ခံရသူမ်ားက ေက်ာက္တံတားရဲစခန္းတြင္လည္ေကာင္း၊ စသုံးလုံးတြင္ လည္ေကာင္း အမႈ ဖြင့္တုိင္ၾကား ထားေၾကာင္း သိရွိရသည္။
အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ရဲတပ္ဖြဲ႕ အလုိရွိေနသူတဦးက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္တြင္ ရုံးခန္းဖြင့္ ေငြလိမ္ခဲ့ျခင္းမွာ သက္ဆုိင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ား၏ အားနည္းခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဆုိေသာ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ထြက္ေပၚလ်က္ရွိသည္။
ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးမွ ရဲမႈးႀကီး၀င္းဗုိလ္က “ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔က အင္တာပုိလ္လုိ အဖြဲ႔နဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ေတြရွိပါတယ္။ အခုဟာ က်ေနာ္က မသိေသးပါဘူး။ဒီျဖစ္စဥ္တကယ္မွန္တယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္စရာရွိတာေတြကုိ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္လုပ္ေဆာင္သြားမွာပါ” ဟု ေျပာသည္။
Global Growth ကုမၸဏီကဲ့သုိ႔ေသာ ေရႊေပါက္ေစ်းကစားျခင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားေငြေၾကးႏွင့္ ရွယ္ယာမ်ား အေရာင္းအ၀ယ္ ကစားေနသည့္ အျခားေသာ ကုမၸဏီမ်ားလည္း ရန္ကုန္တြင္ ရွိေသးေၾကာင္း စုံစမ္းသိရွိရသည္။
လိမ္လည္ခံလုိက္ရသူတဦးက “ရန္ကုန္မွာ ဒီလုိ အြန္လုိင္းကေန ေစ်းကြက္ကုိ ခ်ိတ္ဆက္ ကစားေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြ ၇ ခုေလာက္ ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔ ပုံမွန္ လုပ္ကုိင္ေနတာ ဆုိေပမယ့္ ရွယ္ယာ ရင္းႏွီးထည့္၀င္သူေတြ အေနနဲ႔ က်မတုိ႔လုိ ေနာက္ထပ္ အလိမ္မခံရဖုိ႔ သတိေတာ့ ထားဖုိ႔လုိပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ယခုကဲ့သုိ႔ေသာ စေတာ့ရွယ္ယာမ်ား ကစားျခင္း၊ ေရႊေစ်းအေပၚတြင္ ကစားျခင္းႏွင့္ ေငြေၾကးေစ်းကြက္တြင္ ကစားျခင္းမ်ိဳးျဖင့္ စည္းရုံးသိမ္းသြင္းကာ လိမ္လည္သည့္ ျဖစ္စဥ္မ်ိဳးမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကဲ့သုိ႔ေသာ စေတာ့ ေစ်းကြက္အေတြ႕အႀကဳံ လုံး၀မရွိေသးေသာ ႏုိင္ငံမ်ိဳးတြင္ ပုိဂရုစုိက္ဖုိ႔ လုိေၾကာင္း ျပည္ပစေတာ့ေစ်းကြက္ အေတြ႔အႀကဳံရွိ THURA SWISS ကုမၸဏီ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ေဒါက္တာေအာင္သူရက ေျပာသည္။
“ႏုိင္ငံတကာမွာလည္း ျဖစ္ေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ နည္းနည္းကြာတာက က်န္တဲ့ႏုိင္ငံေတြမွာ Market ေတြ ရွိၿပီးသား။ အဲ့ဒီ Market ေတြကုိ Support လုပ္တဲ့ Institutions ေတြက ရွိၿပီးသား။ ျမန္မာျပည္မွာက (Security) ၀န္ေဆာင္မႈ ကုမၸဏီေတြက လုိင္စင္ေတြ ဘာေတြ မရေသးဘူး။ မခ်ေပးေသးဘူး။ က်န္တဲ့ ႏုိင္ငံမွာ Security ကုမၸဏီေတြ ရွိၿပီးသား။ အကုန္လုံး အစုိးရက အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ ကုမၸဏီေတြ ရွိၿပီးေနေတာ့ တေယာက္စီ တေယာက္စီက ဘယ္မွာ ၀န္ေဆာင္မႈကုိ ယူရမလဲ။ ဘယ္သူ႔ဆီက ယူရမလဲဆုိတာသိတယ္။ ဒီကုမၸဏီကေတာ့ အစုိးရအသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ ကုမၸဏီ ဆုိတာမ်ိဳး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာက မရွိေသးဘူး” ဟုေျပာသည္။
ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဂ်ပန္ Diawa ကုမၸဏီႏွင့္ပူးေပါင္း၍ ရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းကုိ လာမည့္ ေအာက္တုိဘာလတြင္ စတင္ဖြင့္လွစ္ရန္ရွိေၾကာင္း၊ သုိ႔ရာတြင္ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းသုိ႔ ၀င္ခြင့္ရၿပီး ရွယ္ယာမ်ားေရာင္းခ်ႏုိင္မည္ျဖစ္ေသာ Listed ကုမၸဏီ မ်ား ကုိ မေၾကညာႏုိင္္ေသးသကဲ့သုိ႔ ရွယ္ယာအေရာင္းအ၀ယ္မ်ားအတြက္ ၀န္ေဆာင္မႈေပးမည့္ Security ကုမၸဏီ အမ်ိဳးအစား ၄မ်ိဳးကုိလည္း လုိင္စင္မ်ား ခ်မေပးရေသးေၾကာင္း၊ ယင္းရွယ္ယာေစ်းကြက္တြင္ အမ်ားပုိင္ကုမၸဏီမ်ား၏ ရွယ္ယာမ်ားကုိ အဓိက ေရာင္းခ်မည္ျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာကဲ့သုိ႔ ေရႊေစ်း၊ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္း အပါအ၀င္ ကုန္စည္ေစ်းႏႈန္းမ်ား၏ အတက္အက်ကုိ ၀င္ေရာက္ကစားႏုိင္သည့္ ေစ်းကြက္ပုံစံမ်ဳိး ပါ၀င္မည္၊ မပါ၀င္မည္ကုိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးေပ။
ေဒါက္တာ ေအာင္သူရက “Security ကုမၸဏီေတြေပၚလာၿပီဆုိရင္ေတာ့ စိတ္ခ်ရမွာေပါ့။ဒါကလည္း ကုမၸဏီကကုိယ့္ကုိ မလိမ္ဘူးဆုိတာပဲ စိတ္ခ်ရတဲ့ အေျခအေနပဲရွိတယ္။ တကယ္ ကုိယ္ရင္းႏွီးတဲ့ ေနရာမွာေတာ့ နားမလည္ပဲ ရွယ္ယာေတြ သြား၀ယ္လုိ႔ အဲဒီရွယ္ယာေတြက ေစ်းေတြဘာေတြ ထုိးက်သြားၿပီဆုိရင္ေတာ့ ရႈံးႏုိင္တုန္းပဲ” ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကဲ့သုိ႔ စေတာ့ႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ အေတြ႔အႀကဳံႏွင့္ ဗဟုသုတ နည္းပါးေနေသးသည့္ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံတြင္ လိမ္လည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ထုိအားနည္းခ်က္ကုိ အဓိကထား၍ ယခုျဖစ္စဥ္ကဲ့သုိ႔ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မႈမ်ား ထပ္ရွိလာႏုိင္သည္ ျဖစ္ရာ အဓိကအေရးပါသည့္ စေတာ့ဆုိင္ရာ သိသင့္သိထုိက္သည္မ်ားကုိ ျပည္သူမ်ားအၾကား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္ သြားရန္ လုိၿပီျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္ရွိ ရုံးခန္းငွားရမ္းခႏႈန္း အျမင့္ဆုံးျဖစ္ေသာ ဆာကူရာတာ၀ါ ၃ လြာတြင္ ရုံးခန္းဖြင့္လွစ္ၿပီး ေဒၚလာ သန္းခ်ီ လိမ္လည္သြားေသာ ေငြလိမ္လည္မႈႀကီးတခု ယခုရက္ပုိင္းအတြင္းျဖစ္ပြားသြားၿပီး လိမ္လည္ေသာ ကုမၸဏီမွာ Global Growth ဆိုေသာ ကုမၸဏီျဖစ္သည္။
အဆုိပါကုမၸဏီသည္ ႏုိင္ငံတကာ ေရႊေပါက္ေစ်းအတက္အက်၊ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္း အတက္အက် ေပၚတြင္ ၀င္ေရာက္ ကစား ျခင္းျဖင့္ က်ဳိး အျမတ္ရရွိေစရန္ လုပ္ေဆာင္ေပးမည္ဟုဆုိကာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ယင္းေစ်းကြက္ကုိ စိတ္၀င္စားသူ အမ်ား အျပားထံမွ ေငြသိန္းေပါင္းမ်ားစြာ လိမ္လည္သြားျခင္းျဖစ္သည္။ Global Growth ကုမၸဏီသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ဗဟုိဘဏ္မွ ႏုိင္ငံျခားေငြလဲလွယ္ေရာင္း၀ယ္ခြင့္ လိုင္စင္ ရယူထား ေသာ္ လည္း ေငြလဲလွယ္ေရာင္း၀ယ္ခြင့္ လုိင္စင္ႏွင့္ မသက္ဆုိင္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ၿပီး ေငြလိမ္လည္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
Global Growth ကုမၸဏီကုိ မည္သူပုိင္ၿပီး မည္သုိ႔မည္ပုံ လိမ္လည္ခဲ့သနည္းဆုိေသာ ေမးခြန္းက လိမ္လည္ လွည့္ျဖား ခံရလုိက္ေသာသူတုိင္းက ေမးျမန္းစုံစမ္းၾကသည့္ ေမးခြန္းျဖစ္သည္။ ယင္းကုမၸဏီကုိ တည္ေထာင္သူသည္ တရုတ္ႏုိင္ငံ၊ ေဟာင္ေကာင္သား NG Kwok Fai (ေခၚ) Mr.ED ဆိုသူျဖစ္ၿပီး ၎သည္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ရဲတပ္ဖြဲ႕က အလုိရွိေနသူ တဦးျဖစ္သည့္အျပင္ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံတြင္လည္း အလားတူ ေငြေၾကးလိမ္လည္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဗီယက္နမ္အာဏာပုိင္မ်ားက အလိုရွိေနသူတဦးျဖစ္သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ NG Kwok Fai သည္ ဗီယက္နမ္တြင္လည္း ကေနဒါအေျခစုိက္ Richmark International Group ကုမၸဏီ ၏ လက္ေအာက္ခံ ဟန္ျပ အျဖစ္Tactics Investment Consulting Service Co.ltd ဆုိေသာ ကုမၸဏီကုိ ထူ ေထာင္ ကာ ႏုိင္ငံတကာ ေရႊေစ်းႏွင့္ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္း အတက္အက်ေပၚတြင္ အက်ဳိးအျမတ္ရေစရန္ ၀င္ေရာက္ ကစား ေပးမည္ဟုဆိုၿပီး ေငြမ်ားလိမ္လည္ ထြက္ေျပးခဲ့သည့္အတြက္ ဗီယက္နမ္အာဏာပိုင္မ်ားက ဖမ္း၀ရမ္းထုတ္ အလုိ ရွိခံ ေနရသူ ျဖစ္သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဗီယက္နမ္တြင္ လိမ္လည္ခဲ့သူ၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာရဲတပ္ဖြဲ႕က အလိုရွိေနသူ Kowk Fai မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ အမည္ ေျပာင္းလဲျခင္းမရွိ၊ ဓာတ္ပုံ ေျပာင္းလဲျခင္းမရွိ၊ ေမြးသကၠရာဇ္ေျပာင္းလဲမရွိေသာ သူ၏ မူရင္း ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ျဖင့္ ၀င္ေရာက္ လာၿပီး ကုမၸဏီထူေထာင္ကာ ေငြမ်ားထပ္မံ လိမ္လည္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းမွာလည္း အံ့ၾသစရာပင္ျဖစ္သည္။ အျပည္ျပည္ ဆုိင္ ရာ ရဲတပ္ဖြဲ႕က အလုိရွိသူေနသူတဦးက ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ အလြယ္တကူ၀င္လာၿပီး ကုမၸဏီေထာင္ လိမ္ႏုိင္သည့္ အခြင့္ အေရး ပင္ ရေနသည့္ သေဘာျဖစ္သည္။
တရုတ္ႏုိင္ငံသား NG Kwok Fai (ေခၚ) Mr.ED သည္ Global Growth ကုမၸဏီကုိ တည္ေထာင္ကာ ၎ခန္႔အပ္ ထား ေသာ ေဟာင္ေကာင္မွ မန္ေနဂ်ာ ၂ဦးျဖစ္ေသာ Mr.Seri ၊ Mr.Jame တုိ႔ႏွင့္အတူ ျပည္တြင္း အက်ဳိးတူ ပူးေပါင္း ေဆာင္ ရြက္လာေသာ ေဒၚခင္ေအးလြင္ႏွင့္ အလုပ္မ်ား ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ရြက္ေနရင္းမွ ေငြေၾကးမ်ား လိမ္လည္သြား ျခင္း ျဖစ္ သည္။
Global Growth ကုမၸဏီသည္ ပုံမွန္ အေရာင္းအ၀ယ္ကစားေနေသာ ေရႊေစ်းကြက္၊ ေငြေၾကးေစ်းကြက္ လမ္းေၾကာင္း ႏွင့္အတူ Global Group Investment Program-GGIP ဟုအမည္ေပးထားသည့္ အစီအစဥ္တခုျဖင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံလုိသူမ်ား ကုိ ေခၚယူခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းအစီအစဥ္မွာ စေတာ့ရွယ္ယာမ်ားႏွင့္ ေရႊေစ်းအတက္အက်မ်ားအေပၚတြင္ ကစားမႈ ကြ်မ္းက်င္ သူမ်ားထံသုိ႔ ေငြေၾကးထည့္၀င္၍ ကစားခုိင္းသည့္ အစီအစဥ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရရွိလာသည့္ အျမတ္တြင္ အဆုိပါ ကြ်မ္းက်င္ သူမ်ားက ၄၀ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ Global Growth က၆၀ရာခုိင္ႏႈန္း ရရွိသည္ဟု ရွယ္ယာရွင္မ်ားသုိ႔ ေျပာခဲ့ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ထည့္၀င္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားသုိ႔ က်ပ္သိန္း ၁၀၀ ထည့္လွ်င္ အတုိး ၅သိန္းႏွင့္ ၉သိန္းၾကား ပုံမွန္ ေပးခဲ့ၿပီး က်ပ္သိန္း ၅၀ ဆုိပါက အတုိး ၂သိန္းကုိ အသားတင္အျမတ္အေနျဖင့္ စတင္ေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
Global Growth ကုမၸဏီ၏ ဆြဲေဆာင္မႈေၾကာင့္ စိတ္၀င္စားသူမ်ားသည္ အနည္းဆုံး က်ပ္သိန္း၅၀ မွ သိန္း၅၀၀၀ ေက်ာ္ အထိ ထည့္၀င္လာၾကကာ ေငြေၾကးအလိမ္ခံရမႈ ပမာဏသည္ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းခ်ီအထိ္ ရွိႏုိင္ေၾကာင္း ယင္းကုမၸဏီတြင္ ၀န္ထမ္းအျဖစ္ လုပ္ကုိင္ခဲ့သူလည္းျဖစ္၊ ရွယ္ယာရွင္တဦးလည္းျဖစ္သူ တဦးက ဆုိသည္။
ေငြေၾကးလိမ္လည္သူ Mr.ED (ေခၚ) Kwok Fai သည္ ဇြန္လ ၃ရက္ေန႔တြင္ ကုမၸဏီသုိ႔ လာေရာက္၍ မန္ေနဂ်ာ Mr.Jame က ၎၏ပုိက္ဆံအခ်ိဳ႕ကုိယူ၍ ထြက္ေျပးသြားေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့ၿပီး ၎ကုိယ္တုိင္လည္း ႏုိင္ငံျခားသုိ႔ ထုိေန႔တြင္ပင္ ထြက္ ခြာ သြားေၾကာင္း၊ အျခားမန္ေနဂ်ာ တဦးျဖစ္သည့္ Mr.Seri သည္ ေမလကတည္းကပင္ ကုမၸဏီမွ တရား၀င္ႏုတ္ထြက္သြား ၿပီး ႏုိင္ငံပုိင္ သတင္းစာတြင္ ေၾကာ္ျငာထည့္သြင္းခဲ့ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမွလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္အျဖစ္ တြဲဖက္လုပ္ကုိင္ေနေသာ ေဒၚခင္ေအးလြင္မွာလည္း အဆက္အသြယ္မရေတာ့ေၾကာင္း ရွယ္ယာရွင္မ်ားက ေျပာသည္။
Global Growth ကုမၸဏီကုိ ျမန္မာကုမၸဏီအျဖစ္ မွတ္ပုံတင္ထားေသာ္လည္း အခ်က္အလက္မ်ားအရ ဒါရုိက္တာ အဖြဲ႔၀င္ စာရင္း တြင္ ဦးေဇာ္ေအးလြင္ ဆုိသည့္ အမည္ သာ ပါရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ဦးေဇာ္ေအးလြင္ဆိုသူမွာ Mr.ED ႏွင့္ အက်ဳိးတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေသာ ေဒၚခင္ေအးလြင္၏ ေမာင္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ ဦးေဇာ္ေအးလြင္၊ေဒၚခင္ေအးလြင္ အပါအ၀င္ ကုမၸဏီႏွင့္ပတ္သက္ေနသူ အားလုံးသည္ အဆက္အသြယ္ မရေတာ့ဘဲ ေငြလိမ္ခံရသူမ်ားက ေက်ာက္တံတားရဲစခန္းတြင္လည္ေကာင္း၊ စသုံးလုံးတြင္ လည္ေကာင္း အမႈ ဖြင့္တုိင္ၾကား ထားေၾကာင္း သိရွိရသည္။
အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ရဲတပ္ဖြဲ႕ အလုိရွိေနသူတဦးက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္တြင္ ရုံးခန္းဖြင့္ ေငြလိမ္ခဲ့ျခင္းမွာ သက္ဆုိင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ား၏ အားနည္းခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဆုိေသာ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ထြက္ေပၚလ်က္ရွိသည္။
ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးမွ ရဲမႈးႀကီး၀င္းဗုိလ္က “ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔က အင္တာပုိလ္လုိ အဖြဲ႔နဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ေတြရွိပါတယ္။ အခုဟာ က်ေနာ္က မသိေသးပါဘူး။ဒီျဖစ္စဥ္တကယ္မွန္တယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္စရာရွိတာေတြကုိ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္လုပ္ေဆာင္သြားမွာပါ” ဟု ေျပာသည္။
Global Growth ကုမၸဏီကဲ့သုိ႔ေသာ ေရႊေပါက္ေစ်းကစားျခင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားေငြေၾကးႏွင့္ ရွယ္ယာမ်ား အေရာင္းအ၀ယ္ ကစားေနသည့္ အျခားေသာ ကုမၸဏီမ်ားလည္း ရန္ကုန္တြင္ ရွိေသးေၾကာင္း စုံစမ္းသိရွိရသည္။
လိမ္လည္ခံလုိက္ရသူတဦးက “ရန္ကုန္မွာ ဒီလုိ အြန္လုိင္းကေန ေစ်းကြက္ကုိ ခ်ိတ္ဆက္ ကစားေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြ ၇ ခုေလာက္ ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔ ပုံမွန္ လုပ္ကုိင္ေနတာ ဆုိေပမယ့္ ရွယ္ယာ ရင္းႏွီးထည့္၀င္သူေတြ အေနနဲ႔ က်မတုိ႔လုိ ေနာက္ထပ္ အလိမ္မခံရဖုိ႔ သတိေတာ့ ထားဖုိ႔လုိပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ယခုကဲ့သုိ႔ေသာ စေတာ့ရွယ္ယာမ်ား ကစားျခင္း၊ ေရႊေစ်းအေပၚတြင္ ကစားျခင္းႏွင့္ ေငြေၾကးေစ်းကြက္တြင္ ကစားျခင္းမ်ိဳးျဖင့္ စည္းရုံးသိမ္းသြင္းကာ လိမ္လည္သည့္ ျဖစ္စဥ္မ်ိဳးမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကဲ့သုိ႔ေသာ စေတာ့ ေစ်းကြက္အေတြ႕အႀကဳံ လုံး၀မရွိေသးေသာ ႏုိင္ငံမ်ိဳးတြင္ ပုိဂရုစုိက္ဖုိ႔ လုိေၾကာင္း ျပည္ပစေတာ့ေစ်းကြက္ အေတြ႔အႀကဳံရွိ THURA SWISS ကုမၸဏီ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ေဒါက္တာေအာင္သူရက ေျပာသည္။
“ႏုိင္ငံတကာမွာလည္း ျဖစ္ေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ နည္းနည္းကြာတာက က်န္တဲ့ႏုိင္ငံေတြမွာ Market ေတြ ရွိၿပီးသား။ အဲ့ဒီ Market ေတြကုိ Support လုပ္တဲ့ Institutions ေတြက ရွိၿပီးသား။ ျမန္မာျပည္မွာက (Security) ၀န္ေဆာင္မႈ ကုမၸဏီေတြက လုိင္စင္ေတြ ဘာေတြ မရေသးဘူး။ မခ်ေပးေသးဘူး။ က်န္တဲ့ ႏုိင္ငံမွာ Security ကုမၸဏီေတြ ရွိၿပီးသား။ အကုန္လုံး အစုိးရက အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ ကုမၸဏီေတြ ရွိၿပီးေနေတာ့ တေယာက္စီ တေယာက္စီက ဘယ္မွာ ၀န္ေဆာင္မႈကုိ ယူရမလဲ။ ဘယ္သူ႔ဆီက ယူရမလဲဆုိတာသိတယ္။ ဒီကုမၸဏီကေတာ့ အစုိးရအသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ ကုမၸဏီ ဆုိတာမ်ိဳး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာက မရွိေသးဘူး” ဟုေျပာသည္။
ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဂ်ပန္ Diawa ကုမၸဏီႏွင့္ပူးေပါင္း၍ ရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းကုိ လာမည့္ ေအာက္တုိဘာလတြင္ စတင္ဖြင့္လွစ္ရန္ရွိေၾကာင္း၊ သုိ႔ရာတြင္ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းသုိ႔ ၀င္ခြင့္ရၿပီး ရွယ္ယာမ်ားေရာင္းခ်ႏုိင္မည္ျဖစ္ေသာ Listed ကုမၸဏီ မ်ား ကုိ မေၾကညာႏုိင္္ေသးသကဲ့သုိ႔ ရွယ္ယာအေရာင္းအ၀ယ္မ်ားအတြက္ ၀န္ေဆာင္မႈေပးမည့္ Security ကုမၸဏီ အမ်ိဳးအစား ၄မ်ိဳးကုိလည္း လုိင္စင္မ်ား ခ်မေပးရေသးေၾကာင္း၊ ယင္းရွယ္ယာေစ်းကြက္တြင္ အမ်ားပုိင္ကုမၸဏီမ်ား၏ ရွယ္ယာမ်ားကုိ အဓိက ေရာင္းခ်မည္ျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာကဲ့သုိ႔ ေရႊေစ်း၊ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္း အပါအ၀င္ ကုန္စည္ေစ်းႏႈန္းမ်ား၏ အတက္အက်ကုိ ၀င္ေရာက္ကစားႏုိင္သည့္ ေစ်းကြက္ပုံစံမ်ဳိး ပါ၀င္မည္၊ မပါ၀င္မည္ကုိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးေပ။
ေဒါက္တာ ေအာင္သူရက “Security ကုမၸဏီေတြေပၚလာၿပီဆုိရင္ေတာ့ စိတ္ခ်ရမွာေပါ့။ဒါကလည္း ကုမၸဏီကကုိယ့္ကုိ မလိမ္ဘူးဆုိတာပဲ စိတ္ခ်ရတဲ့ အေျခအေနပဲရွိတယ္။ တကယ္ ကုိယ္ရင္းႏွီးတဲ့ ေနရာမွာေတာ့ နားမလည္ပဲ ရွယ္ယာေတြ သြား၀ယ္လုိ႔ အဲဒီရွယ္ယာေတြက ေစ်းေတြဘာေတြ ထုိးက်သြားၿပီဆုိရင္ေတာ့ ရႈံးႏုိင္တုန္းပဲ” ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကဲ့သုိ႔ စေတာ့ႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ အေတြ႔အႀကဳံႏွင့္ ဗဟုသုတ နည္းပါးေနေသးသည့္ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံတြင္ လိမ္လည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ထုိအားနည္းခ်က္ကုိ အဓိကထား၍ ယခုျဖစ္စဥ္ကဲ့သုိ႔ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မႈမ်ား ထပ္ရွိလာႏုိင္သည္ ျဖစ္ရာ အဓိကအေရးပါသည့္ စေတာ့ဆုိင္ရာ သိသင့္သိထုိက္သည္မ်ားကုိ ျပည္သူမ်ားအၾကား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္ သြားရန္ လုိၿပီျဖစ္သည္။
Subscribe to:
Posts (Atom)