တ႐ုတ္ဖိအားႏွင့္ ကိုးကန္႔စစ္ပြဲ

နန္းလြင္ႏွင္းပြင္

တ႐ုတ္အစိုးရရဲ႕ ဖိအားေပး ေျပာဆိုမႈေၾကာင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႔ ၃ လၾကာ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျဖစ္ေနတဲ့ ကိုးကန္႔ ေဒသတိုက္ပြဲေတြကို ျမန္မာအမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္တပ္မေတာ္ (MNDAA) က တဖက္သတ္ စစ္ရပ္စဲ ေၾကာင္း ေၾကညာလိုက္တဲ့အခါ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ တ႐ုတ္ဩဇာ ႀကီးမားလာမႈနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အခန္းက႑က သတိျပဳ သံုးသပ္စရာ ျဖစ္လာပါတယ္။

ကိုးကန္႔ MNDAA ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္မွာ တ႐ုတ္အစိုးရက တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ျပင္းျပစြာ ေတာင္းဆိုမႈေၾကာင့္ စစ္ရပ္စဲလိုက္ ရျခင္းျဖစ္တယ္ လို႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

အခုလို တဖက္သတ္ စစ္ရပ္စဲလိုက္ခ်ိန္က ျမန္မာ့အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ရဲ႕ တ႐ုတ္ျပည္ ခရီးစဥ္နဲ႔လည္း တိုက္ဆိုင္ ေနတာ၊ အခုလို တဖက္သတ္ စစ္ရပ္စဲလိုက္တာ ေတြက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လိုခ်င္တယ္လို႔ ေျပာထားတဲ့ ျမန္မာအစိုးရကို ဖိအားေပးရာလည္း ေရာက္ေနပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ ကိုးကန္႔ရဲ႕ တဖက္သတ္ ေၾကညာခ်က္ကို ေစာင့္ၾကည့္ေနၿပီး ေျမျပင္အေျခ အေနေတြ အေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မယ္ လို႔ တံု႔ျပန္ထားပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႔မွာ တဖက္သတ္ အပစ္ရပ္ၿပီး ၂ ရက္အၾကာ အဲဒီေဒသမွာ တိုက္ပြဲေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လက္နက္ႀကီး ပစ္ခတ္မႈေတြပါ ပါဝင္တယ္လို႔ ကိုးကန္႔ MNDAA ရဲ႕ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးထြန္းျမတ္လင္းက ေျပာပါ တယ္။

ဦးထြန္းျမတ္လင္းက “တိုက္ပြဲက ၁၂၊ ၁၃ ရက္က ျဖစ္တာပါ။ က်ေနာ့္ အျမင္ကေတာ့ သူတို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မလိုခ်င္ဘူး ထင္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ အပစ္ခတ္ရပ္စဲတယ္ ဆိုတာ ေၾကညာၿပီးၿပီပဲ။ က်ေနာ္ အေနေတာ့ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္တာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔က တိုင္းရင္းသားပဲဟာ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ရပ္ဆိုင္း ေၾကညာၿပီးသားကို အစိုးရဘက္က တံု႔ျပန္မႈ ရွိမလား ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္တယ္ ေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ တိုက္ပြဲနဲ႔ ျပန္တံု႔ျပန္တယ္ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္လည္း စိတ္မေကာင္းဘူး” လို႔ ဆိုပါတယ္။

အစိုးရနဲ႔ ကိုးကန္႔ MNDAA ၾကား ႏွစ္ဖက္ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္ကို လက္နက္ႀကီး က်ည္ က်ေရာက္မႈေတြ ရွိခဲ့ရာ လူေသဆံုးမႈေတြ၊ ဒဏ္ရာရမႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။

ဒီကိစၥေတြေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္က ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္နဲ႔ ညႇိႏိႈင္းမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ရၿပီး တ႐ုတ္ဘက္ကို က်ည္ ထပ္မံမက်ေစဖို႔ ကတိကဝတ္ေတြ ေတာင္းခံခဲ့ပါတယ္။

ဒီလို နယ္စပ္ထိစပ္ ျပႆနာေၾကာင့္ ကိုးကန္႔အေရးမွာ ပါဝင္လာတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရွိေနတဲ့ သူတို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္ဖို႔ အတြက္ ျမန္မာကို ဆက္ဆံေရး ဗ်ဴဟာ အေျပာင္းအလဲေတြ သိသိသာသာ ျပဳလုပ္လာပါတယ္။

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူတဦး ျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာရန္မ်ိဳးသိမ္းက “တ႐ုတ္က ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚမွာ အစဥ္တစိုက္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရးအရ ဩဇာႀကီးမား ခဲ့တယ္။ လက္ရွိအေျခ အေနမွာ ျဖစ္သင့္တာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အတြက္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ေရး မူႀကီး ၅ ရပ္နဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ျဖစ္ေအာင္ ၾကားဝင္ေဆာင္ရြက္ ေပးႏိုင္မယ္ ဆိုရင္ တိုင္းျပည္နဲ႔ ျပည္သူလူထု အတြက္ အက်ိဳးရွိမယ္ လို႔ ျမင္တယ္” လို႔ ဧရာဝတီကို ေျပာပါတယ္။

တ႐ုတ္နဲ႔ ျမန္မာ ၂ ႏိုင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရးဟာ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရ တက္လာတဲ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကစၿပီး ခပ္စိမ္းစိမ္းျဖစ္သြားခဲ့ၿပီး ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းသြားတာ၊ လက္ပံေတာင္း ေၾကးနီ စီမံကိန္း ျပန္စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုရတာတို႔ အျပင္ လတ္တေလာ ျမန္မာနယ္စပ္မွာ တ႐ုတ္တပ္ေတြက က်ည္လက္နက္အစစ္ေတြ သံုးၿပီး စစ္ေရး ေလ့က်င့္ခန္းေတြ လုပ္လာတဲ့ အေျခအေနအထိ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာနဲ႔ ဆက္ဆံေရး အဆင္ မေျပခဲ့ရင္ တ႐ုတ္ဘက္က နစ္နာႏိုင္တာက ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အက်ိဳးရလဒ္ေတြ၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အတြက္ အေရးပါတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း ကိစၥေတြနဲ႔ ေနာက္ဆံုး တ႐ုတ္-ျမန္မာ-အိႏၵိယတို႔ကို ဆက္သြယ္မယ့္ ပိုးလမ္းမ ဆက္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ ကိစၥေတြမွာပါ ၾကန္႔ၾကာ သြားႏိုင္လို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက MNDAA ကို ဖိအားေပးၿပီး စစ္ရပ္ခိုင္းခဲ့တာလို႔ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္အေရး ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္သူေတြက ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာ – တ႐ုတ္ နယ္စပ္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသံုးသပ္သူ သန္းစိုးႏိုင္က “ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ ရွိတဲ့ စစ္ပြဲေတြက တ႐ုတ္ရဲ႕မဟာဗ်ဴဟာကို အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစတယ္။ ကိုးကန္႔ ကလည္း တ႐ုတ္ကို သိပ္လြန္ဆန္လို႔ ရတဲ့ အေျခအေန မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ့္ အေနနဲ႔ တပ္မေတာ္ကို ေရြးခ်ယ္မႈ မွန္ကန္ေစခ်င္တယ္။ ကိုယ့္ျပႆနာကို ကိုယ္ေျဖရွင္းဖို႔ ကိုးကန္႔ကို NCA ထဲ ထည့္စဥ္းစားရမယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။

တႏိုင္ငံလံုး အပစ္ရပ္ေရး စာခ်ဳပ္ (Nationwide Ceasefire Agreement – NCA) ခ်ဳပ္ဆိုရာမွာ အစိုးရရဲ႕ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီက ခ်မွတ္ထားသည့္ မူဝါဒအရ အပစ္ရပ္အဖြဲ႔ ၁၅ ခုနဲ႔သာ NCA စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆို ႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္ လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ အထူးအႀကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊက ဧရာဝတီကို ေျပာပါတယ္။

ဦးလွေမာင္ေရႊက “ကိုးကန္႔ အပစ္ရပ္တာကို MPC အေနနဲ႔ မွတ္ခ်က္ေပးစရာမရွိဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ေျပာရရင္ ဘာမွ ထူးတယ္ လို႔ေတာ့ မထင္ဘူး၊ ကိုးကန္႔ကို လက္ခံလို႔ မျဖစ္ဘူး။ KIO နဲ႕ လက္မွတ္ထိုးတဲ့ ၁၅ ဖြဲ႔ထဲမွာ KIO ကို သေဘာတူတယ္။ တအာင္း (ပေလာင္တပ္) တို႔ AA (ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္) တို႔နဲ႔ေတာ့ နည္းလမ္းရွာမယ္ ဆို ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေန ရွိပါတယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။

ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီမွ ဗဟိုအလုပ္မႈေဆာင္ အဖြဲ႔ဝင္ ဦးေအးသာေအာင္ ကလည္း “ကိုးကန္႔ဘက္က စၿပီး အပစ္ရပ္ေတာ့ NCA ေအာင္ျမင္ဖို႔ အစိုးရက ပိုၿပီး သေဘာထား ႀကီးသင့္တယ္၊ ၃ ဖြဲ႔လံုးကို လက္မွတ္လာထိုးဖို႔ အစိုးရက ဖိတ္သင့္တယ္၊ အစိုးရေရာ တပ္မေတာ္ေရာ အျမင္က်ယ္က်ယ္နဲ႕ သေဘာထားႀကီးတာကို ျပဖို႔လိုတယ္” လို႔ မွတ္ခ်က္ ျပဳပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ျမန္မာ့ ျပည္တြင္းေရးကို ဝင္စြက္ဖက္တဲ့ သေဘာမ်ိဳး မဟုတ္ေပမယ့္ အခုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ မွာေတာင္ တ႐ုတ္က အထူးကိုယ္စားလွယ္ေတြ တက္တာမ်ိဳးေတြ ရွိပါတယ္။

ကိုးကန္႔အဖြဲ႔ရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင္႔ရွိသူ ဦးထြန္းျမတ္လင္းက ကိုးကန္႔အဖြဲ႔နဲ႔ တ႐ုတ္အစိုးရမွာ တိုက္႐ိုက္ဆက္ဆံမႈ မရွိေၾကာင္း ျငင္းဆိုၿပီး တ႐ုတ္အစိုးရက ျမန္မာ-တ႐ုတ္နယ္စပ္ ေအးခ်မ္းေစခ်င္ေၾကာင္း တ႐ုတ္သတင္းဌာနမ်ား၏ ေဖာ္ျပခ်က္နဲ႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ ျပဳလုပ္မယ့္ အခ်ိန္ နီးကပ္လာျခင္း တို႔ေၾကာင္႔ တဖက္သတ္ စစ္ရပ္စဲရျခင္း ျဖစ္တယ္ လို႔ ဧရာဝတီကို ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ MNDAA အပါအဝင္ ကိုးကန္႔ တိုက္ပြဲေတြမွာ ပါဝင္ေနတဲ့ တအာင္း (ပေလာင္) အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (TNLA)၊ ရကၡိဳင္႔တပ္မေတာ္ (AA) တို႔မွာ TNLA ကိုလည္း တ႐ုတ္ အစိုးရက တိုက္ပြဲ ရပ္တန္႔ေစလို ေၾကာင္း ေျပာဆိုမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႔ TNLA နဲ႔ နီးစပ္သူတဦးက ေျပာပါတယ္။

၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၉ ရက္ေန႔က စတင္ခဲ့တဲ့ ကိုးကန္႔တိုက္ပြဲေတြ ေၾကာင့္ ႏွစ္ဖက္ ထိခိုက္က်ဆံုးမႈေတြ ရွိခဲ့သလို စစ္ေဘးေရွာင္ ဒုကၡသည္ေတြလည္း အမ်ားအျပား ရွိခဲ့ပါတယ္။

၂၀၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လအတြင္းမွာ MNDAA အဖြဲ႔ကို စစ္ေရးဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြ ပံ့ပိုး ေပးေနတယ္ လို႔ သတင္း ထြက္ေနတဲ့ ယူနန္ျပည္နယ္က တ႐ုတ္စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ တဦးျဖစ္သူ ဟြမ္ရွင္းကို တ႐ုတ္ဗဟိုအစိုးရက အေရးယူခဲ့တယ္လို႔ တ႐ုတ္ သတင္းေတြက ဆိုပါတယ္။

ကိုးကန္႔ တိုင္းရင္းသားမ်ားဟာ ၁၆ ရာစု ဝန္းက်င္က တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ စစ္႐ံႈး၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း ေတာင္တန္းမ်ား ေပၚသို႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္လာသည့္ ဟန္မ်ိဳးႏြယ္စု ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း၊ ကိုးကန္႔ေဒသ ေတာင္တန္းမ်ား ေပၚတြင္ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ၾကသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္ လို႔ ကိုးကန္႔-တ႐ုတ္ သမိုင္းစာအုပ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

၁၉၅၀ ခုႏွစ္မွာ ဟန္မ်ိဳးႏြယ္စု ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ဦးက ဦးေဆာင္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရ လႊတ္ေတာ္မွာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင္႔ ေပးရန္ အဆိုတင္ျပရာ ေအာင္ျမင္ခဲ့လို႔ ကိုးကန္႔ေတြဟာ ျမန္မာတိုင္းရင္းသား ျဖစ္သြားတာလို႔ တ႐ုတ္သတင္းစာဆရာ ေက်ာက္စြတ္လံုက သူ႔ရဲ႕ ေရႊႀတိဂံ မွတ္တမ္း စာအုပ္မွာ ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့ ပါတယ္။

လက္ရွိ ကိုးကန္႔ျပည္နယ္ရဲ႕ လမ္းပန္းဆက္ သြယ္ေရး၊ လွ်ပ္စစ္မီး၊ ဖုန္းလိုင္း၊ အင္တာနက္လိုင္း၊ ေၾကးနန္း စာပို႔ လုပ္ငန္းေတြ အားလံုးဟာ တ႐ုတ္ နည္းပညာေတြ ျဖစ္ေနၿပီး သံုးစြဲတဲ့ေငြေၾကးက တ႐ုတ္ယြမ္ေငြ ျဖစ္ေနပါတယ္။

၂၀ဝ၁ ခုႏွစ္မွာ ကိုးကန္႔ အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ တ႐ုတ္ ယူနန္ျပည္နယ္ အစိုးရတို႔ၾကား နယ္နိမိတ္ ထိန္းသိမ္း ေစာင္႔ေရွာက္ေရး၊ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို အတူတကြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး ကိုးကန္႔အဖြဲ႔က တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး အကူအညီကို ေတာင္းဆိုခဲ့တယ္ လို႔ ထိုစဥ္က ေတြ႔ဆံုပြဲကို ဖိတ္ၾကားခံခဲ႔ရတဲ့ တ႐ုတ္သတင္းစာဆရာ ကဲ့စုရာက ၎ရဲ႕ ေရႊႀတိဂံ နယ္ေျမ မွတ္တမ္းမွာ ေရးသားထားခဲ့ပါတယ္။

အဲဒါေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကိုးကန္႔အဖြဲ႔ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ပါဝင္ပတ္သက္မႈ တိုးျမင့္လာေနတာ ကို ကမၻာမွာ ႐ုရွားက ခ႐ိုင္းမီးယား ေဒသကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ယူကရိန္း အေရးမွာ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မႈ ရွိေနတာကို ျပည္တြင္း ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအဝိုင္းက ေထာက္ျပလ်က္ရွိပါတယ္။ ။