ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျပတိုက္သို႔ အလည္တေခါက္

ၿဖိဳးေဝသာ

ေရႊတိဂံုဘုရားနဲ႔ မလွမ္းမကမ္း စိမ္းစိုတဲ့ရပ္ကြက္ထဲက ၿခံဝင္းတခုရဲ႕အျပင္မွာ ကားကိုရပ္လိုက္ၿပီး ကိုေဇာ္သက္ေအာင္က သူ႔သားကို လွမ္း ေျပာလိုက္ပါတယ္။ “သားေရ ဒီေနရာက ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေနသြားခဲ့တဲ့ ေနရာေပါ့”သူ႔ အမ်ိဳးသမီးကလည္း ဟုတ္တယ္သားရဲ႕ဆိုတဲ့ သေဘာနဲ႔ ေခါင္းညိတ္ ျပလိုက္ပါတယ္။

အဲ့ဒီေနာက္ လင္မယား ၂ ေယာက္ဟာ သူတို႔ရဲ႕ တဦးတည္းေသာသားေလးကို ေတာင္ကုန္းေပၚမွာ တည္ေဆာက္ထားၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ ဆန္း ျပတိုက္လို႔ အမည္ေပးထားတဲ့ ကိုလိုနီပံုစံ ၂ ထပ္ သစ္သား အိမ္ဆီ ေခၚသြားၾကပါတယ္။

“ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ဓာတ္ပံုထဲမွာေတာ့ သူျမင္ဖူးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ပိုသိလာေအာင္ သူ႔ကို ဒီေခၚလာတာ” လို႔ အသက္ ၈ ႏွစ္ အ႐ြယ္ ေမာင္တက္ ထြဋ္ေအာင္ရဲ႕ဖခင္ ကိုေဇာ္သက္ေအာင္က ေျပာျပပါတယ္။

အႀကီးစားျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ဖို႔ဆိုၿပီး ၅ ႏွစ္ေလာက္ ပိတ္ထားခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕မိသားစုဘဝကို အမ်ားျပည္သူ ေလ့လာႏိုင္ ဖို႔ အ ခုဆိုရင္ ဒီျပတိုက္ကို ျပန္ဖြင့္ လိုက္ပါၿပီ။

ေတာင္ေစာင္းမွာခတ္ထားတဲ့ တံတိုင္းေတြကို ပိုခိုင္ခံ့ေအာင္လုပ္တာ၊ အမိုး၊ လူသြားလမ္းနဲ႔ ေလွကားေတြကို ျပင္တာ စတဲ့ မြမ္းမံမႈေတြ လုပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ သက္တမ္း ၉၁ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ အေဆာက္အအံုကို မတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔မွာ ျပန္ဖြင့္ လိုက္တဲ့အေၾကာင္း ရန္ကုန္ အမ်ိဳး သားျပတိုက္ ညႊန္ၾကားေရးမႉးနဲ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းျပတိုက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးျဖစ္သူ ဦးေသာင္းဝင္းက ရွင္းျပပါတယ္။

“ဒီေနရာကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ အဓိကရႏိုင္တဲ့ေနရာတခု ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လူငယ္ ေတြ အေနနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ဘယ္သူလဲ၊ သူဘယ္လိုေနထိုင္ခဲ့သလဲ ဆိုတာေတြကို နားလည္ႏိုင္ဖို႔ ေလ့လာစရာအျဖစ္ နဲ႔ လည္း ရွိေစ ခ်င္ပါတယ္”လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး ဗိသုကာႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ သူ႔ရဲ႕မိသားစုဟာ ဒီအိမ္ကို ၁၉၄၅ ခုႏွစ္မွာ တ႐ုတ္လင္မယား ဆီက ငွားရမ္းၿပီး ေနထိုင္ခဲ့တာပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကေတာ့ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဂဠဳန္ဦးေစာ လက္ ခ်က္နဲ႔ လုပ္ႀကံမခံရခင္ အထိ ဒီအိမ္ မွာ ၂ ႏွစ္ေလာက္ ေနသြားခဲ့ပါ တယ္။ ကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ အသက္ ၃၂ ႏွစ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္က်ဆံုးၿပီးတဲ့ေနာက္ ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚခင္ၾကည္ဟာ သားသမီး ၃ ေယာက္ (ဦးေအာင္ဆန္းဦး၊ ဦးေအာင္ဆန္းလင္းနဲ႔ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္) ကို ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ရင္း သားလတ္ျဖစ္သူ ဦး ေအာင္ဆန္းလင္း ေနအိမ္ ေရကူးကန္မွာ ေရနစ္ကြယ္လြန္ခ်ိန္ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္အထိ ဒီအိမ္မွာပဲ ဆက္လက္ေနထိုင္ခဲ့ပါတယ္။

အဲ့ဒီေနာက္မွာေတာ့ လက္ရွိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနထိုင္ေနတဲ့ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္း အင္းလ်ားကန္ေဘးက အိမ္ကုိ ေျပာင္း ေရႊ႕ ခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအရင္ေနခဲ့တဲ့အိမ္ (အခုျပတိုက္) ကို ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ က်ပ္ေငြ ၃ ေသာင္းနဲ႔ ဝယ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ ျပတိုက္အျဖစ္ ေျပာင္းခဲ့တာလို႔ ေမာ္နီတာ အပါတ္စဥ္ဂ်ာနယ္ပါ ေဆာင္းပါးတပုဒ္အရ သိရပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ျပန္လည္မြမ္းမံဖို႔ဆိုၿပီး ၁၉၉၉ ကေန ၂၀၀၇ ၾကားမွာ ျပတိုက္ကို ယာယီပိတ္ထားခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီကာလေတြမွာ ႏွစ္စဥ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းနဲ႔ အာဇာနည္ေခါင္ေဆာင္ႀကီးေတြ လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္ ခံခဲ့ရတဲ့ အာဇာနည္ေန႔(ဇူလိုင္ ၁၉) တရက္တည္းပဲ အမ်ား ျပည္သူ ေလ့လာႏိုင္ေအာင္ ျပတိုက္ကို ဖြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း အလားတူ ပါပဲ။

တရားဝင္မွတ္တမ္းေတြအရ ျပတိုက္ျပန္ဖြင့္တဲ့ မတ္လ ၂၄ ကေန ေမလဆန္းအထိ ႏိုင္ငံျခားသား ၁၄၀ အပါအဝင္ ျပတိုက္ကို လာေလ့ လာသူ ၁၄၁၉ ေယာက္ရွိသြားၿပီလို႔ သိရပါတယ္။ “ျပတိုက္ ဆိုတာက အက်ိဳးအျမတ္ရတဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈ မဟုတ္ဘူးေလ၊ ဒါေၾကာင့္ လူတိုင္း လာၾကည့္ႏိုင္ေအာင္ ဝင္ေၾကးကို သင့္ေတာ္တဲ့ႏႈန္းထား (၁ ေယာက္ကို က်ပ္ ၃၀၀) သတ္မွတ္ထားတာပါ” လို႔ ဦးေသာင္းဝင္းက ေျပာျပ ပါတယ္။

ျပတိုက္ထဲမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ပစၥည္းပစၥယအမ်ားအျပားကို ျပသထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲ့ဒီအရာေတြထဲမွာ သူလုပ္ႀကံ ခံရတဲ့ ေန႔အထိ စီးခဲ့တဲ့ အဂၤလန္ႏိုင္ငံထုတ္ Wolsely ကားအ နက္ ကေန ၁၉၄၀ ခုႏွစ္ေတြ အေစာပိုင္း အဂၤလန္ကို သြားတဲ့ ခရီးစဥ္ အ တြင္း မွာ ပထမဆံုး အိႏၵိယ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဂ်ဝါဟာလာ ေန႐ူး (Jawaharlal Nehru) ေပးခဲ့တဲ့ ကုတ္အက်ႌ အရွည္ႀကီး အထိ ပါ၀င္ ပါတယ္။

ဘာသာရပ္မ်ိဳးစံု (အသံုးခ် သခၤ်ာပညာ၊ ေလေၾကာင္း ကာကြယ္ေရးကေန ႏိုင္ငံေတာ္စီးပြားေရးနဲ႔ ဒီ အိပ္ခ်္ ေလာရင့္စ္ – D.H. Lawrence – ရဲ႕ လက္ေရြးစဥ္ ဝတၳဳတိုေတြ အထိ) ပါဝင္တဲ့ စာအုပ္ေပါင္း ၂၄၀ ကိုလည္း ျပသထားတာ ေတြ႔ရ ပါတယ္။ စာေပဝါသနာရွင္ေတြအတြက္ စိတ္ဝင္စားစရာေနရာတခုလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

အိမ္ေအာက္ထပ္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ သူ႔မိသားစုရဲ႕ ဓာတ္ပံုေတြ၊ ပန္းခ်ီပံုေတြကို ျပသထားၿပီး အေပၚထပ္က အထူး အစည္း အေဝး ခန္းကိုေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မိန္႔ခြန္းတခ်ိဳ႕ထဲက ေကာက္ႏုတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ တန္ဆာဆင္ထားပါတယ္။ အဲ့ဒီအထဲမွာ ၁၉၄၇ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သူ႔လမ္းညႊန္ခ်က္ထဲက “ကမၻာေပၚတြင္ မည္သည့္ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမွ် ျပည့္စံုသည္မရွိ” ဆိုတဲ့ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္လည္း ပါဝင္ပါတယ္။

လြတ္လပ္ေရးသူရဲေကာင္းရဲ႕ ေနအိမ္ဟာ ႐ိုးရွင္းမႈနဲ႔သာ လႊမ္းၿခံဳေနၿပီး ႂကြားဝါမႈလကၡဏာ ကင္းမဲ့ေနပါတယ္။ အိမ္ထဲမွာ ရွိတဲ့ အရာေတြနဲ႔ အိမ္ကိုတန္ဆာ ဆင္ထားတာေတြက ေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ မိသားစုဘဝတခုအျဖစ္ သာယာႏိုင္ဖို႔ ဘယ္သူ မဆိုလိုအပ္တဲ့ အေျခခံ လိုအပ္ ခ်က္ေတြ သာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ဘဝအေၾကာင္းကို သိလိုလွတာမို႔ မေဝဇင္တေယာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းျပတိုက္ကို ေမလ ဆန္း မွာ အလည္သြားခဲ့ပါတယ္။ အသက္ ၂၃ ႏွစ္ရွိၿပီး လုပ္ငန္းစီမံဘာသာရပ္နဲ႔ ဘြဲ႔ရၿပီးေပမယ့္ ဘဝမွာ ပထမဆံုး အႀကိမ္ အဲ့ဒီ ေနရာကို အလည္ သြားျဖစ္တာပါ။ “ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဟာ သိပ္႐ိုးရွင္းတဲ့ ပံုစံနဲ႔ ေနထိုင္သြားခဲ့တယ္ဆိုတာ က်မ အခု ယံုပါၿပီ” လို႔ ျပတိုက္ကို ေလ့လာအၿပီးမွာ သူက ေျပာပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ အာဏာရွိတာေတာင္ အဲ့ဒီအာဏာနဲ႔ သူ႔ကုိယ္က်ိဳးအတြက္ ဘယ္ေသာအခါကမွ အသံုးမခ် ခဲ့ဘူးဆိုတာ ကို သူ အိမ့္မွာ ဇိမ္ခံပစၥည္းေတြမရွိတာက အခုိင္အမာျပဆိုေနပါတယ္။ အဲ့ဒါ ေၾကာင့္လည္း တႏိုင္ငံလံုးက သူ႔အေပၚ ပိုၿပီး ေလးစား တန္ဖိုး ထား ခဲ့တာပါ။ “အစိုးရထဲက တခ်ိဳ႕လူေတြ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို စံနမူနာယူသင့္တယ္” လို႔ အဂၤ လိပ္စာနဲ႔ ဘြဲ႔ရထားတဲ့ အသက္ ၂၄ ႏွစ္ အ ရြယ္ မေမမိုးက ဆိုပါတယ္။

ေခတ္မီ တပ္မေတာ္ကို တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံ့သူရဲေကာင္းအျဖစ္ ဆက္လက္အသိအမွတ္ျပဳခံေနရေပမယ့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း ကို လူ ထုရဲ႕အသိကေန ဖယ္ရွားတဲ့ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈေတြနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ဂုဏ္ သတင္းကို ေမွးမွိန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ ကာလတခု လည္း ရွိခဲ့ ပါတယ္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ လူထုအံုႂကြမႈေနာက္ပိုင္း ဒီမိုကေရစီလႈပ္႐ွားမႈအတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ ျမင့္မား လာတဲ့အခါမွာ စစ္ အစိုးရက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္္ဆန္းနဲ႔ ပတ္သက္တာမွန္သမွ်ကို ေခ်ာင္ ထိုးခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရေက်ာင္း ေတြနဲ႔ ႐ံုးေတြမွာရွိတဲ့ သူ႔ရဲ႕ ပံုတူ ပန္းခ်ီ၊ ဓာတ္ပံုေတြကိုလည္း စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ ရဲ႕ ပံုေတြနဲ႔ အစားထိုးခဲ့ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ အာဏာရ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ(USDP) ရဲ႕ အမွတ္တံဆိပ္ျဖစ္တဲ့ ျခေသၤ့ဟာ ျမန္မာ ေငြစကၠဴေတြေပၚက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံုေနရာမွာ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေတြကစလို႔ အစားထိုးေနရာယူခဲ့ၿပီး အာဇာနည္ေန႔ဟာလည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အထိ အသံတိတ္ အခမ္းအနား တခုျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ မူလတန္း ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္မွာလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းအေၾကာင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္သာ ေဖာ္ျပထားၿပီး သူ႔အထၱဳ ပၸတၱိအျဖစ္ စာေၾကာင္း ၁၀ ေၾကာင္းရွိတဲ့ ကဗ်ာတပုဒ္ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။

“စစ္အစိုးရေဟာင္းရဲ႕ တားဆီးပိတ္ပင္မႈေတြေၾကာင့္ အခုဆိုရင္ ေနာက္မ်ိဳးဆက္လူငယ္ေတြက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဘယ္သူ ဆို တာကို နည္းနည္းပဲသိၾကေတာ့တယ္၊ ဒါမွမဟုတ္လည္း လံုးဝမသိၾကေတာ့ဘူး”လို႔ ကိုေဇာ္သက္ေအာင္က ေျပာျပပါတယ္။

“ဘုရား ဘုရား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံုေတြ ေရာင္းေနၾကလို႔ ေတာ္ပါေသးရဲ႕။ အဲ့လိုမွမဟုတ္ရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ဘယ္လိုပံုမ်ိဳးဆိုတာေတာင္ က်ေနာ္ တို႔ ကေလးေတြကို ျပစရာ ရွိမွာ မဟုတ္ဘူး”လို႔လည္း သူက ဆိုပါေသးတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းျပတိုက္ဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့သာ မကပဲ သူ႔ရဲ႕အဆိုအမိန္႔ေတြကိုပါ ေနာင္လာေနာက္သားေတြ ပိုၿပီးသိ လာေစဖို႔ အေထာက္အကူျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ကိုေဇာ္သက္ေအာင္က ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။

“ႏိုင္ငံ့ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ႐ိုးသားၿပီး ကိုယ္က်ိဳးမငဲ့ဘဲ အလုပ္ႀကိဳးစားတဲ့ ‘ေအာင္္ဆန္းစိတ္ဓာတ္ရွိတဲ့’ လူငယ္ေတြ က်ေနာ္တို႔ လိုတယ္၊ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံက အသြင္ကူးေျပာင္းေနတဲ့ အခုလိုကာလမွာ အဲ့ဒီလိုလူငယ္ေတြ က်ေနာ္တို႔ လိုတယ္” လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။

ျပတိုက္ကို ၾကည့္ၿပီးတဲ့အခါ သူ႔သားက “သားကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လို စစ္သားမျဖစ္ခ်င္ဘူး။ ေသနတ္ဆို ေၾကာက္တယ္” လို႔ သူ႔မိဘေတြကို ေျပာလိုက္ပါတယ္။ “ဒါေပမယ့္ သားက ဆရာဝန္ျဖစ္ခ်င္တယ္၊ ၿပီးေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လို ႐ိုးသားတဲ့ လူတေယာက္လည္း ျဖစ္ခ်င္တယ္” တဲ့။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းျပတိုက္အား ႐ံုးပိတ္ရက္မွအပ ဗုဒၶဟူးေန႔မွ တနဂၤေႏြေန႔အထိ (နံနက္ ၁၀ နာရီမွ ညေန ၄ နာရီ အထိ) ဖြင့္လွစ္ လ်က္ ရွိသည္။ ဝင္ေၾကးအျဖစ္ လူႀကီးတဦး (ႏိုင္ငံျခားသားအပါအဝင္) လွ်င္ ၃၀၀ က်ပ္ႏွင့္ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးတဦးလွ်င္ ၁၀၀ က်ပ္ သတ္မွတ္ထားသည္။ ေက်ာင္းသား/သူမ်ားအတြက္ ဝင္ေၾကး အခမဲ့ျဖစ္သည္။