ျမန္မာ့ အေျပာင္းအလဲကို နမူနာေပး၍ ကလင္တန္ မိန္႔ခြန္း ေျပာမည္

လင္းသန္

အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မစၥ ဟီလာရီ ကလင္တန္ အေနနဲ႔ ျမန္ မာ့ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အဓိကထားေျပာ မယ့္ မိန္႔ခြန္းတရပ္ကို မၾကာခင္ ေျပာဖုိ႔ရွိတဲ့ အေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာနရဲ႕ အႀကီးတန္း အရာရွိတဦး အဆုိအရ သိရပါ တယ္။

မြန္ဂုိလီယားႏိုင္ငံမွာ မၾကာခင္ က်င္းပမယ့္ ဒီမုိကေရစီ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ေဆြးေႏြးပဲြမွာ ၀န္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္က အေမရိကန္ရဲ႕ စံ တန္ဘုိး ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မိန္႔ခြန္းတခု ေျပာမွာျဖစ္ၿပီး ဒီမိန္႔ခြန္းကုိ အဓိကပံု ေဖာ္ေျပာမွာကေတာ့ မၾကာေသးခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျဖစ္ ေပၚတုိးတက္ မႈေတြနဲ႔ က်န္ရွိေနေသးတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြ အေၾကာင္း ျဖစ္မွာပါလုိ႔ အဲဒီ အရာရွိက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ တုိက်ဳိကေန မြန္ဂုိလီယား ႏိုင္ငံကို သြားတဲ့ ခရီးစဥ္အတြင္း အထူးသတင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ တင္ျပခ်က္မွာ ဆိုပါတယ္။

ကလင္တန္က အေမရိကန္အေနနဲ႔ ျမန္မာအေပၚ ခ်မွတ္အေရးယူထားတဲ့ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈ ေတြကိုဘယ္လုိေျဖ ေလွ်ာ့ ဖုိ႔ အစီအစဥ္ေတြ ရွိတဲ့အေၾကာင္း၊ စီးပြားေရး ပြင့္လင္းလာမယ့္ အရိပ္အေယာင္ေတြ ျမင္ေနရတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘယ္လုိ ပူးေပါင္း ေဆာင္ ရြက္ သြားၾကမယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ စိတ္အား ထက္သန္ ေနၾကတဲ့ အေမရိကန္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္အသိုင္း အ၀န္း ကလူေတြနဲ႔ ဘယ္လုိ ေစ့စပ္ ညိႇႏႈိင္း သြားၾကမယ္ ဆုိတဲ့ အစီအစဥ္ေတြကို ခ်ျပသြားဖုိ႔ ရွိတယ္လုိ႔ ထိပ္တန္း အရာရွိက ေျပာ ၾကား ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ထင္ထင္ရွားရွား ႀကီးမားတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနတာကုိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ရႈျမင္တဲ့ သေဘာထားေတြ ကုိ လည္း အေမရိကန္က ေဆြးေႏြးသြားမွာျဖစ္ၿပီး အာဆီယံ အဖြဲ႔ထဲမွာ ပါတဲ့ ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ျမန္မာကို မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံ တခု အျဖစ္ သေဘာ ထားတယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

“ဒီႏွစ္ အာဆီယံအဖြဲ႔ထဲမွာ ျမန္မာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မိတ္ေဆြပါပဲ” လုိ႔ သူက ေျပာပါ တယ္။ ျမန္မာဟာ သူတုိ႔ မိတ္ေဆြျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့ စကား ကို ထပ္ခါ ထပ္ခါ သူက ဆုိသြားတာပါ။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ ႏွစ္ေလာက္အထိ ျမန္မာနဲ႔ အေမရိကန္ ၂ ႏိုင္ငံ အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံမႈေတြ မရွိသေလာက္ ျဖစ္ခဲ့ရာကေနအခုေတာ့အေမ ရိကန္ က ျမန္မာကို နီးနီးကပ္ကပ္ ဆက္ဆံသြားေတာ့မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ေျပာစရာ ရွိတယ္ဆုိေပမယ့္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးနဲ႔ အေမရိကန္ အစိုး ရဟာလြန္ခဲ့တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ စလုပ္ခဲ့တဲ့ လ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကတည္းက အေတာ္ သတိထားၿပီး ကိုင္တြယ္ခဲ့တယ္ လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာအစုိးရဘက္က ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးတာ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္စုၾကည္နဲ႔ သူ႔ပါတီကို ပါလီမန္မွာ ပူးေပါင္း ပါ၀င္မႈေပး လာတာ၊ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ တင္းမာမႈေတြ ေျဖေလွ်ာ့ဖုိ႔ နည္းလမ္းရွာလာတာေတြကေန၊ ေနာက္ဆံုး စီးပြားေရး ပြင့္လင္းမႈ ေဖာ္ေဆာင္ လာ တာ ေတြ ရွိ၊ မရွိ စတာေတြကို အေမရိကန္က သတိထား ေစာင့္ၾကည့္ ခဲ့တယ္လို႔ သူ႔အဆိုအရ သိရပါတယ္။

မၾကာေသးခင္ကပဲ အေမရိကန္ – ျမန္မာ သံတမန္ ဆက္ဆံေရး အျပန္အလွန္ စတင္ ခန္႔အပ္မႈေတြနဲ႔အတူ ၂ ႏိုင္ငံ ပံုမွန္ ဆက္ဆံေရးကို ျပန္ စတင္လုိက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

မဟာဗ်ဴဟာ အရပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒီမုိကေရစီ စံႏႈန္းေတြအရပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ပထ၀ီ ႏိုင္ငံေရးအရပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးနဲ႔ အက်ိဳးစီးပြား အရ ပဲျဖစ္ ျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအတြက္ အေလးအနက္ထားတယ္ ဆုိတာ ဒီအရာရွိရဲ႕ စကားအရ ေပၚ လြင္ထင္ ရွား ေနပါ တယ္။

အခုဆုိရင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ က႑တုိင္းမွာ ျမန္မာနဲ႔ အတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ေတာ့မယ့္ လကၡဏာ ေတြ ျမင္ေနရပါ ၿပီ။ အ ထူးသျဖင့္ေတာ့ စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထိပ္တန္း အေမရိကန္ ကုမၸဏီေပါင္း ၁၀၀၀ ေလာက္က လုပ္ငန္းရွင္ေတြ နဲ႔လည္း အေမရိကန္ အစုိး ရက ေဆြးေႏြးမႈေတြ ရွိလာတဲ့အေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာ ပါတယ္။

မၾကာေတာ့မယ့္ အခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ဆိုင္ရာ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိ ၂ ဦး ျမန္မာႏုိင္ငံ ကို သြားေရာက္ ပါေတာ့ မယ္။

အေမရိကန္ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈဆိုင္ရာ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Robert Hormats ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ လက္ ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Francisco Sanchez တို႔ ၂ ဦးဟာ လာမယ့္ စေန၊ တနဂၤေႏြမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္မယ္လုိ႔ AFP သတင္း မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

အခုလုိ သြားေရာက္ တာကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြထဲက စီးပြားေရးျမႇင့္တင္ေရး ကိစၥေတြကို ကူညီ ေထာက္ ပံ့ဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက အေမရိကန္ ႏို္င္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မစၥ ဟီလာရီ ကလင္တန္ရဲ႕ သမုိင္း၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္ ေနာက္ပုိင္း အေမရိ ကန္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးဟာ ပိုမို ေႏြးေထြးလာခဲ့ ေပမယ့္ အေမရိကန္ေတြ စံထားတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန၊ ဒီမုိကေရစီ အေရးပြင့္ လင္းမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ထိ အာမခံ ႏိုင္မႈ ရွိ၊ မရွိ ဆိုတာကို ေမးခြန္းထုတ္ ေနရ ဆဲ ျဖစ္တယ္ လို႔ ေလ့လာသူေတြက ေျပာဆို ေနၾကပါတယ္။