ေနျပည္ေတာ္တြင္ ႏုိင္ငံေရး ထိပ္သီးမ်ား ေတြ႔ဆုံမည္

ထက္ႏိုင္ေဇာ္

အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမား ျမန္မာႏိုင္ငံ လာေရာက္ရန္ နီးကပ္လာခ်ိန္တြင္ ေနျပည္ေတာ္၌ သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ ကာခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္၊ လႊတ္ေတာ္နာယက သူရ ဦးေရႊမန္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္း ေဆာင္မ်ား ပါ၀င္ေသာ ႏုိင္ငံေရးထိပ္သီးေတြ႕ဆုံပြဲ ေအာက္တုိဘာလ ၃၁ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ႏုိင္ငံေရးထိပ္သီးမ်ားေတြ႕ဆုံပြဲဲသုိ႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ ၊ ဦးေရႊမန္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ တုိ႔အျပင္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအး၊ အာဏာရ ျပည္ေထာင္စု ႀက့ံခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ပါတီ ဒုဥကၠ႒ ဦးေဌးဦး ၊ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညႊတ္ေရး ပါတီ ဥကၠ႒ ဦးသန္းတင္ ၊ ညီညႊတ္ေသာ တိုင္းရင္း သားမ်ား မဟာမိတ္အဖြဲ႕ (UNA) ေခါင္းေဆာင္လည္းျဖစ္၊ ရွမ္းအမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒လည္းျဖစ္သူ ဦးခြန္ ထြန္းဦး ၊ ဖက္ဒရယ္ ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္အဖြဲ႕(FDA) ေခါင္းေဆာင္ ဦးခင္ေမာင္ေဆြ ၊ တိုင္းရင္းသား ညီေနာင္မ်ား ဖက္ဒ ေရးရွင္း(NBF) အဖြဲ႕ ေခါင္း ေဆာင္ လည္းျဖစ္၊ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီဥကၠ႒လည္းျဖစ္သူ ဦးစိုင္းအိုက္ ေပါင္း စုစုေပါင္း ၁၀ ဦးပါ၀င္ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ႏုိင္ငံေရး ေတြ႕ဆုံပြဲ မတုိင္မီ အစုိးရက တရား၀င္ သတင္းထုတ္ျပန္မည္မဟုတ္ဘဲ ေတြ႕ဆုံပြဲ တက္ေရာက္မည့္ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားကုိလည္း သတင္းမထုတ္ျပန္ရန္ ေျပာဆုိထားေၾကာင္း၊ ေတြ႕ဆုံပြဲ၏ ေခါင္းစဥ္ ကုိ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ မ်ား ကိုယ္တုိင္ သိရွိျခင္းမရွိေၾကာင္း၊ ေတြ႕ဆုံပြဲအတြက္ ဖိတ္ၾကားမႈမ်ား လက္ခံရရွိထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း စုံစမ္းသိရွိရသည္။

“အခုဖိတ္တဲ့ အထဲမွာ ဦးစိုင္းအိုက္ေပါင္းဆိုရင္ NBF ကို ကိုယ္စားျပဳတယ္ ။ ဦးခင္ေမာင္ေဆြ ဆုိရင္ FDA ကို ကိုယ္စား ျပဳတယ္။ ဦးခြန္ထြန္းဦးဆိုရင္ UNA ကို ကိုယ္စားျပဳလိမ့္မယ္။ NLD ၊ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးနဲ႔ တစညကိုပဲ ပါတီ အေနနဲ႔ ဖိတ္ထား တယ္”ဟု ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးေစာသန္းျမင့္က ေျပာဆုိသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အက်ပ္အတည္း၊ ေရွ႕ဆက္ မတုိး ႏုိင္ေတာ့သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ၊ ႏုိ္င္ငံေရး အက်ပ္အတည္းႏွင့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအတြက္ အဆိုပါ ေတြ႕ဆုံပြဲသည္ အေရးႀကီးၿပီး ႏုိင္ငံအတြက္ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံေရးေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူမ်ားက သုံးသပ္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံေရးေလ့လာသုံးသပ္သူ ေဒါက္တာ ရန္မ်ိဳးသိမ္းက “ဒီေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးပြဲကေန ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး လမ္းျပေျမပံု အသစ္တခု ပထမဆံုး စၿပီးလွမ္းတဲ့ ေျခလွမ္းတခု ျဖစ္ဖို႔ လိုတယ္။ ေရရွည္ အျမင္နဲ႔ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ၊ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ၊ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို လက္ေတြ႕က်က် ဦးတည္ႏုိင္တဲ့ အေျခခံေကာင္းေတြကို ခ်မွတ္ ႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ိဳး ျဖစ္ဖုိ႔ လိုတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘာမား မလာခင္မွာ ႏိုင္ငံေရး အရ မ်က္လွည့္ျပတဲ့ ေတြ႕ဆံုမႈမ်ိဳး မျဖစ္ဖုိ႔ လိုတယ္။ တိုင္းရင္းသား ျမန္မာျပည္သူ လူထုအမ်ားစု ကလည္း ဒီေတြ႕ဆံုမႈနဲ႔ ဒီေတြ႕ဆံုမႈ ေနာက္ပိုင္းမွာ ျဖစ္လာမယ့္ အေျခအေနေတြ အေပၚမွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ႀကီးႀကီး ထားၿပီးေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ ေနၾကတယ္” ဟု သုံးသပ္ေျပာဆုိသည္။

ဧရာ၀တီမဂၢဇင္း အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးေအာင္ေဇာ္က ျမန္မာအစုိးရ အဆက္ဆက္သည္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ ႏုိင္ငံေရး အက်ပ္ အတည္းမ်ားရွိတုိင္း ဖိအားမ်ားေလ်ာ့က်ေရး လက္ေတြ႕မပါေသာ ဟန္ျပ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈမ်ား အႀကိမ္ ႀကိမ္ျပဳလုပ္ ခဲ့ ေၾကာင္း၊ လက္ရွိ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစုိးရ လက္ထက္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္လူမႈေရး အက်ပ္ အတည္း ေတြ႕ႀကဳံ ေနရ ခ်ိန္ ေနျပည္ေတာ္ ႏုိင္ငံေရးထိပ္သီးေတြ႕ဆုံပြဲ ေပၚထြန္းလာျခင္းအတြက္ သံသယျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္ ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

“၁၉၉၄ ခုႏွွစ္ကတည္းက အာဏာရွင္ေတြနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တခ်ိန္လံုး ေတြ႕ခဲ့ၾကတာ။ ေတြ႕တဲ့ အခါတိုင္း မွာ လည္း ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ Pressure ေတြ ၊ ျပည္တြင္းမွာ ရွိတဲ့ Pressure ေတြ ရွိတဲ့ အခါတိုင္း ေတြ႕ေလ့ရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဘာမွ ျဖစ္လာခဲ့တာ မရွိဘူး။ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း ဒီဘက္ေခတ္မွာ ေတြ႕ခဲ့တာပဲ။ ဘာမွ ျဖစ္လာ တာ မဟုတ္ဘူး။ အခုလည္း အစိုးရက အက်ပ္အတည္း ျဖစ္ေနတဲ့ ကာလ စီးပြားေရးအရေရာ ၊ လူမႈေရး အရေရာ အက်ပ္ အတည္းေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ ကာလမိုလို႔ ဒီေတြ႕ဆံုမႈဟာ မ်က္လွည့္ျပကြက္တခုက လြဲလို႔ ဘာမွ မထူးဘူး။ ေနာက္တခ်က္က အိုဘာမား ခရီးစဥ္ေၾကာင့္ မ်က္လွည့္ ျပကြက္တခု ဆိုရင္ေတာ့ မေကာင္းဘူး။ တကယ္ တမ္းက Legal Binding (သုိ႔မဟုတ္) ပဋိညာဥ္ လိုတယ္။ ပဋိညာဥ္ မရွိလုိ႔ကေတာ့ လက္ဖက္ရည္ပြဲ သာသာနဲ႔ပဲ ၿပီးသြားမွာ။ ပဋိညာဥ္ စာခ်ဳပ္ မရွိလို႔ မရ ဘူး။ ပဋိညာဥ္ စာခ်ဳပ္ မရွိဘဲ လက္ဖက္ရည္၀ိုင္းသာသာ ေတြ႕လို႔ကေတာ့ တိုင္းျပည္အတြက္ ဘာမွ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ ဘူး” ဟု ၎က ဆုိသည္။

ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး အက်ပ္အတည္းႀကဳံေနရခ်ိန္ အေမရိကန္အစုိးရအေနျဖင့္ က်ရႈံးလ်က္ရွိေနေသာ ႏုိင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒကို အဖတ္ ဆယ္သည့္အေနျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚထားရွိသည့္ အေမရိကန္အစုိးရေပၚလစီကုိ ေအာင္ျမင္မႈတခုျပသရန္ ႀကိဳး ပမ္းမည္ ဆုိပါက သမၼတဦးသိန္းစိန္အစုိးရသာလွ်င္ အက်ဳိးရွိမည္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာျပည္သူမ်ားႏွင့္ ဒီမုိကရက္တစ္ အင္အား စုမ်ား အတြက္ တစုံတရာ အက်ဳိးရွိမည္မဟုတ္ဟု ဦးေအာင္ေဇာ္က ဆက္လက္ေျပာဆုိသည္။

ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာသူ ဘာေတးလ္လင့္တနာကမူ အေမရိကန္သမၼတအုိဘားမား ျမန္မာႏုိင္ငံမလာမီ က်င္းပမည့္ ေနျပည္ေတာ္ ႏုိင္ငံေရးထိပ္သီးေတြ႕ဆုံပြဲသည္ လက္ရွိ ႏုိင္ငံတြင္း ေတြ႕ႀကဳံေနရသည့္ ႏုိင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းကို ေျပလည္မည္ဟု မယုံၾကည္ေၾကာင္း ေျပာဆုိသည္။

“ေနျပည္ေတာ္ထိပ္သီးေတြ႕ဆုံပြဲမွာ ဘာေတြ ေျပာၾကမလဲဆုိတာ က်ေနာ္ မသိဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ့္အျမင္မွာေတာ့ ေတြ႕ဆုံမႈက ႏုိင္ငံေရး အက်ပ္အတည္းကုိ ေျပလည္ေစဖုိ႔ထက္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြကုိ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲ ေရးမွာ လက္မွတ္ေရးထုိးဖုိ႔ ထပ္ၿပီး ဖိအားေပးႏုိင္တယ္။ ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမားကို အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ ႀကိဳဆုိခ်င္တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရေနၿပီလုိ႔ ျမန္မာအစုိးရက ေျပာခ်င္ ေနတာ။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးရလို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းသြားရင္ အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံထဲ ၀င္လာၿပီး တရုတ္ ကုမၸဏီ ေတြကုိ ကန္ထုတ္ပစ္ႏုိင္တယ္” ဟု ဘာေတးလ္လင့္တနာက ရွင္းျပသည္။

ရွမ္းအမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဦးစုိင္းညႊန္႔လြင္ကမူ ေနျပည္ေတာ္ထိပ္သီးေတြ႕ဆုံ မႈသည္ ႏုိင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းအတြက္ အေျဖတခု ထြက္ေပၚႏုိင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာဆုိသည္။

“က်ေနာ္ကေတာ့ အေကာင္းျမင္တယ္။ ေတြ႕ဆုံမႈက ႏုိင္ငံအတြက္ အေျဖတခုခုေတာ့ ထြက္လာႏုိင္မွာပါ” ဟု ဦးစုိင္းညႊန္႔လြင္က ေျပာသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ရင္းႏွီးေသာ ျပည္တြင္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးတဦးကမူ ေနျပည္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးထိပ္သီးမ်ား ေတြ႕ဆုံပြဲအေပၚ သံသယျဖင့္ ႀကိဳဆိုေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈကို မယုံၾကည္ဟုဆုိကာ ပယ္ခ်က္၍ မရႏုိင္ ေၾကာင္း သုံးသပ္ေျပာဆုိသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံက လာမည့္ ႏုိ၀င္ဘာလတြင္ အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပမည့္ အာဆီယံထိပ္သီး အစည္းအေ၀း တက္ ေရာက္ရန္ အေမရိကန္သမၼတအုိဘားမား ႏုိ၀င္ဘာလအတြင္း ေနျပည္ေတာ္သို႔ လာေရာက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။