ျမန္မာဒါ႐ိုက္တာ ႐ိုက္မယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္နဲ႔ အ႐ိုင္း အ မွတ္ရျပပြဲ

မစပ္စု

ဒါရိုက္တာ မင္းထင္ကိုကိုႀကီးရိုက္မယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မွတ္တမ္း ရုပ္ရွင္

လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ Documentary စတင္ ရိုက္ကူးေနၿပီ ျဖစ္တဲ့ ဒါရိုက္တာ မင္းထင္ကုိကိုႀကီးက ေဒၚေအာင္ ဆန္း စုၾကည္ရဲ႕ ဘ၀သက္တမ္း တေလွ်ာက္မွာ သူ႔ရဲ႕ ႏွလုံးသား၊ ခံစားခ်က္နဲ႔ သက္ဆုိင္တာေတြကုိ အဓိကထားၿပီး ႐ုိက္ကူးမွာလို႔ ဧရာ၀တီကုိေျပာ ပါတယ္။

“အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံျခားသားေတြ ေပ့ါေလ။ သူတုိ႔ ခ်ဥ္းကပ္မယ့္ point of view တခုရွိလိမ့္မယ္။ အဲဒါက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏုိင္ငံအတြက္ ဘယ္လုိလုပ္ခဲ့တယ္၊ ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္၊ ထင္ရွားခဲ့တယ္၊ ဘယ္လုိ စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာခံခဲ့တယ္ ဆုိတာေတြ ျဖစ္လိမ့္မယ္။ က်ေနာ့္ရဲ႕ Docu mentary မွာေတာ့ အဲဒါေတြထက္ သူ႔ရဲ႕ႏွလုံးသား? သူရဲ႕ခံစားမႈေတြကုိ တတ္ႏုိင္သေလာက္ တူးဆြ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ဖန္တီးျဖစ္လိမ့္မယ္” လုိ႔ ဒါရိုက္တာ မင္းထင္ကိုကိုႀကီးက ဆုိပါတယ္။

လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ Documentary ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဒါရိုက္တာတေယာက္ အေနနဲ႔ မင္းထင္ကုိကုိႀကီးက ပထမ ဆုံး ဖန္တီးခဲ့တာပါ။

ဒီ Documentary ဟာ Feature Length Documentary ျဖစ္တဲ့အတြက္ ၁ နာရီခဲြစာ ၾကာျမင့္မွာျဖစ္ၿပီး အပိုင္း ၉ ပုိင္းခြဲ တင္ျပမယ္လို႔ သိရပါ တယ္။

ဒါ႐ုိက္တာ မင္းထင္ကုိကုိႀကီးက သူ႔အေနနဲ႔ ဒီ Documentary ဟာ ေတာ္ေတာ္ေလး တာ၀န္ႀကီးတယ္၊ ဒီ Documentary ၿပီးသြားရင္ ျမန္ မာ ႏိုင္ငံက လူေတြသာမဘဲ ႏုိင္ငံတကာကလည္း ၾကည့္ခ်င္ ၾကည့္လိမ့္မယ္ လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

“တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ဒီအလုပ္ကေတာ္ေတာ္ တာ၀န္ႀကီးပါတယ္။ ဒီ Documentary ၿပီးသြားရင္ ျမန္ မာႏိုင္ငံကလည္း ၾကည့္လိမ့္မယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ Documentary ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံတကာကလည္း ၾကည့္ေကာင္း ၾကည့္ၾကလိမ့္မယ္။ အဲဒီအ ခါမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း Documentary ဘာလဲဆုိတာ သိတဲ့သူရွိလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေနအထားအရ Documentary ဘာလဲဆုိ တာ သိတဲ့သူက ေတာ္ေတာ္နည္းတာကုိး။ ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံတကာမွာေတာ့ Documentary ဆုိတာကုိ သိတဲ့သူေတြ၊ အတတ္ ပညာရွင္ေတြကမ်ား တယ္။ အဲဒီလူေတြရဲ႕မ်က္စိထဲမွာ က်ေနာ္က သင့္တင့္ ေလ်ာက္ပတ္မႈရွိတဲ့ Doc umentary ေလးတခု Minimum Level ေလး တခုေပါ့၊ႏုိင္ ငံတကာ အဆင့္အတန္းနဲ႔ ၾကည့္လုိ္က္မယ္ဆုိရင္ ဒီ အဆင့္ေလာက္ေလးေပ့ါ၊ ဒါဟာ ေအာင္ျမင္ျခင္း၊ မေအာင္ ျမင္ျခင္း မဟုတ္ေသးဘူး။ ဒီအဆင့္ေလးတခု ရဖို႔အတြက္ေတာင္ ေတာ္ေတာ္လုပ္ရမွာ။ ဒါေလးကုိ အ ေကာင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ္ဆုိ တဲ့ စိတ္ကူး ေလးပဲရွိပါတယ္” လုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။

ဒီမွတ္တမ္း ႐ုပ္ရွင္ကုိ ဇူလိုင္ ၂၁ က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ေနအိမ္မွာ စတင္႐ုိက္ကူးေနတာျဖစ္ၿပီး ေနာက္ထပ္ ၂ႏွစ္နီးပါးေလာက္ ေနမွ အၿပီးအစီး ထြက္ရွိလာမွာျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ဒီမွတ္တမ္းကုိ ဘာဆက္လုပ္ျဖစ္မယ္ဆုိတာ ႀကိဳတင္ၿပီး ေျပာမထားလုိေသးေၾကာင္းလည္း ဒါရိုက္တာ မင္းထင္ကုိကိုႀကီးက ဆုိပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြရဲ႕ အတၳဳပတၱိေတြကုိ ႐ုိက္ကူးပုံေဖာ္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္း ေနၾကကာ အမ်ိဳးသားေခါင္း ေဆာင္ ႀကီးဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းကိုလည္း ႐ုိက္ကူး ပုံေဖာ္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနၾကတာပါ။လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ ဆန္း စုၾကည္ရဲ႕ ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ The Lady ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားကုိ ျပင္သစ္ ဒါ႐ုိက္တာ Luc Besson က ထုိင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ ၿမိဳ႕မွာ ေဟာလီး၀ုဒ္မင္းသမီး မီရွဲလ္ယုိးနဲ႔ ႐ုိက္ကူးခဲ့ဖူးပါတယ္။

ဒီဇာတ္ကားကုိ ၂၀၁၂ ခု ႏွစ္ဆန္းပုိင္းေလာက္က ႏုိင္ငံတကာမွာ ႐ုံတင္ျပသခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ဒီကေန႔ အခ်ိန္အထိ ႐ုံတင္ျပ သ ျခင္း မျပဳေသးပါဘူး။

အရိုင္းျပပြဲ

 

ျမန္ မာ့ ကာတြန္းေလာကရဲ႕ ဒုတိယမ်ိဳးဆက္ျဖစ္တဲ့ ကာတြန္းဆရာႀကီး ေသာ္က (အ႐ုိင္း) ရဲ႕ အမွတ္တရ ျပပြဲကုိ ဇူလုိင္လ ၂၇ ရက္ေန႔က ၃၁ ရက္ေန႔အထိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေယာမင္းႀကီးလမ္းမွာရွိတဲ့ Gallery 65 မွာ ၀င္ေၾကးအခမဲ့ က်င္းပ ျပဳလုပ္မွာပါ။

“ဆရာႀကီးကြယ္လြန္ၿပီးေတာ့ သူ႔ သားသမီးေတြရဲ႕ လက္ထဲမွာ ဆရာႀကီးရဲ႕အရင္ လက္ရာေဟာင္းေတြ မူရင္းလက္ရာ တခ်ိဳ႕က်န္ခဲ့ေတာ့ အဲဒါေလး ေတြကုိ ဆရာႀကီးကုိ မီခဲ့တဲ့ သူေတြလည္း သိမ္းထားခ်င္တာ ရွိမယ္။ အဲဒီ လုိသိမ္းလုိတဲ့ သူေတြလည္း ၀ယ္ခ်င္ရင္၀ယ္ လုိ႔ရေအာင္၊ အဲဒီလုိ၀ယ္သြားလုိ႔ သူမ်ားလက္ထဲ ေရာက္သြားရင္လည္း တစုတ စည္းတည္း ျပလုိ႔ မရႏုိင္ ေတာ့ဘူးဆုိေတာ့ အခု တခါ တည္း ျပပြဲသေဘာမ်ိဳးေလး ျပလုိက္တာပါ” လုိ႔ ဒီပြဲ ျဖစ္ေျမာက္ေရး အတြက္ ၀ိုင္း၀န္း ကူညီေပး တဲ့ ကာတြန္း ေအာ္ပီက်ယ္က ဧရာ၀တီကုိ ေျပာပါတယ္။

ဆရာႀကီး ေသာ္ကဟာ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္ ေလာက္ကတည္းက ကာတြန္းေလာ ကကုိ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး သူ႔ရဲ႕ ေအာင္ျမင္ ေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ အ႐ုိင္း ကာတြန္းဇာတ္ေကာင္ကုိေတာ့ ၁၉၇၀ ၀န္းက်င္မွာ ေမြးဖြားခဲ့ တာပါ။ အ႐ုိင္း ဇာတ္ေကာင္ရဲ႕ “အေမ” စာအုပ္ အပါအ၀င္ တျခား ကာတြန္းစာအုပ္ေပါင္း ၁၀၀ နီးပါး ဖန္တီးခဲ့ၿပီး လူႀကိဳက္မ်ား ခဲ့ပါ တယ္။ ဆရာ ႀကီးေသာ္ ကဟာ ေပၚျပဴလာ၊ ေမာ္ဒန္၊ ကာတြန္းညႊန္႔ေပါင္း စတဲ့ ကာတြန္းဂ်ာနယ္ေတြ မွာလည္း ေရးဆြဲခဲ့ၿပီး၊ ေပဖူးလႊာ၊ ရႈမ၀စတဲ့ မဂၢဇင္းေတြ မွာလည္း အခန္းဆက္ ကာတြန္းေတြ ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။

“ေနာက္ပုိင္း လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ ဆရာႀကီး ဘယ္လုိဆြဲခဲ့တယ္ ဆုိတာကုိ လာေရာက္ ေလ့လာသင့္ပါ တယ္။ အထူးသျဖင့္တိရစာၦန္ပုံေတြ၊ ေရ၊ေျမ၊ ေတာေတာင္ ႐ႈခင္း၊ သူကုိယ္တုိင္ကလည္း ဧရာ၀တီ ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚက လာတဲ့သူဆုိေတာ့ သူ႔ရဲ႕ အ႐ုိင္း ဇာတ္ေကာင္ က်င္လည္တဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ကုိက အဲဒီ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ ပဲေလ။ အဲဒီေတာ့ လမုပင္ေတြ၊ ေဗဒါပင္ေတြ၊ မိေက်ာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ေလွ ဆုိရင္လည္း ကားတင္တဲ့ေလွ၊ သဲတင္တဲ့ေလွ၊ စပါးတင္တဲ့ေလွ၊ အကုန္လုံးကုိ ခြဲ ဆြဲခဲ့တာပါ” လုိ႔ ကာတြန္း ေအာ္ပီက်ယ္က ေျပာပါတယ္။

ကာတြန္းဆရာႀကီး ေသာ္ကဟာ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီးေနာက္ပုိင္း သူ႕ရဲ႕ အမွတ္ရျပပြဲအျဖစ္ က်င္းပတာ ဒါ ပထမဆုံးအႀကိမ္ပါ။

ဒီျပပြဲမွာ ကာတြန္းေသာ္ကရဲ႕ ေရေဆးကာတြန္း မူရင္းလက္ရာေတြ၊ လူႀကိဳက္မ်ားခဲ့တဲ့ အ႐ုိင္း ကာတြန္းစာအုပ္ မူရင္း လက္ရာေတြ၊ ပုံၾကမ္း အဆင့္ဆင့္ ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ လက္ရာေတြ၊ မဂၢဇင္း ကာတြန္းေတြမွာ လစဥ္ အခန္းဆက္ ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ ခ်က္ႀကီးနဲ႔ အက္စ္အီး၊ ဆား ပုလင္း ကင္း ေကာင္၊ ခ်စ္ေသြးနီ အပါအ၀င္ မူရင္းလက္ရာေတြ၊ နာမည္ႀကီး ေၾကာ္ျငာ မူရင္း လက္ရာေတြ၊သူ႔ရဲ႕ ထုတ္ေ၀ၿပီးခဲ့တဲ့ စာ အုပ္ေတြ ကုိ ျပသ ထားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကာတြန္းေသာ္ကဟာ ဆုိရွယ္လစ္ေခတ္မွာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ကာတြန္း႐ုပ္ရွင္ကုိ ပထမဆုံး ဖန္တီးဖုိ႔ ႀကိဳးစား ခဲ့ သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ကာတြန္း ဆရာႀကီး ေသာ္က (အ႐ုိင္း) ရဲ႕ ကာတြန္းေတြဟာ အဓိကအားျဖင့္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ကုိ ျပသ ပုံေဖာ္တာလုိ႔ ကာတြန္းေအာ္ပီက်ယ္က ဆုိ ပါတယ္။

“မိ်ဳးခ်စ္စိတ္ကုိ သူက အတုံးလုိက္အတစ္လုိက္ မေပးဘဲနဲ႔ အမ်ိဳးကိုခ်စ္ဖုိ႔နဲ႔ အမွန္တရားေတြကုိ အဓိက ေဇာင္းေပး သြားတာပါ။ သူ႔ကာတြန္း စာအုပ္ေတြကုိ ဖတ္ရင္ သိႏုိင္ပါတယ္။ ေနာက္ မိဘေမတၱာေပ့ါ၊ အဲဒီ သုံးခုကုိ အဓိကထားပါတယ္။ သူဟာ အမ်ိဳးသားေရးကုိ အေသြးထဲ အ သား ထဲကကုိ ရွိတဲ့သူပါ” လုိ႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။