စစ္ေအးေခတ္ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံေရး တင္းမာမႈ တေက်ာ့ ျပန္လာေနၿပီ

ဧရာ၀တီ

ကမာၻႀကီးတြင္ ယေန႔ ခပ္စိပ္စိပ္ျဖစ္ေပၚေနေသာ ပဋိပကၡမ်ား စစ္ပြဲမ်ားကိုု ၾကည့္ၿပီး ကမာၻတလႊား ႏိုင္ငံေရး သိပၺံပညာရွင္မ်ား၊ သတင္းအယ္ဒီတာမ်ားက စိုးရိမ္တႀကီး ေမးခြန္းထုတ္ေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ ဤျပႆနာ ပဋိပကၡမ်ား ၿငိမ္းေအးေရး မည္သူက ဦးေဆာင္ေျဖရွင္းမည္နည္းဟူသည့္ ေမးခြန္းျဖစ္သည္။

ကမာၻေပၚတြင္ လက္နက္အင္အား အေတာင့္တင္းဆံုး၊ စီးပြားေရးအရလည္း အခိုင္မာဆံုးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအရ ကမာၻသူကမာၻသား အေတာ္မ်ားမ်ား လက္ခံႏိုင္ေသာ စံႏႈန္းမ်ားကို က်င့္သံုးေနေသာ စူပါ ပါဝါ အေမရိကန္၏ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒ မည္သို႕ေျပာင္းလဲလာႏိုင္မည္မွာလည္း စိတ္ဝင္စားစရာ ျဖစ္သည္။

ကမာၻ႔အခင္းအက်င္းကို ၾကည့္လိုက္လွ်င္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတြင္ ျပန္ၿပီး စစ္မီးေတာက္ေနသည္။ ဂါဇာ ကမ္းေျမာင္တြင္ အစၥေရးႏွင့္ ပါလက္စတိုင္း ပဋိပကၡ ျဖစ္ေနသည္။ အီရတ္တြင္ စစ္ေသြးၾကြ အစြန္းေရာက္မ်ား ျပန္လည္ ေခါင္းေထာင္ေနသည္။ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈတြင္ တ႐ုတ္က ေဒသတြင္း အားစမ္းေနသည္။ ေနာက္ဆံုး ဂယက္႐ိုက္သည့္ ကိစၥမွာ ယူကရိန္းတြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ခြဲထြက္ေရး စစ္ပြဲအတြင္း ႐ုရွားလိုလားသူမ်ားက မေလးရွား ေလေၾကာင္းလိုင္း ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္ ပစ္ခ်လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမား တက္လာၿပီးေနာက္ ကမာၻ႔စူပါ ပါဝါႏိုင္ငံ၏ ေပၚလစီမ်ား ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ သမၼတေဟာင္း ေဂ်ာ့ဂ်္ ဒဗလ်ဴ ဘုရွ္ ဆင္ႏႊဲခဲ့ေသာ War on terror စစ္ပြဲမ်ား၊ စစ္အသံုး စရိတ္မ်ား၊ အႀကီးအက်ယ္ ေဝဖန္ခံခဲ့ရသည့္ အေမရိကန္၏ ေထာင္လႊားမႈမ်ားကို လမ္းေၾကာင္းမွန္ေအာင္ ျပန္ၿပီး ေျခဖ်က္ရသည္။ ေငြေၾကးအက်ပ္အတည္းကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းျပီး အေမရိကန္ ျပည္တြင္းစီးပြားေရးကို ျပန္ၿပီး တည့္မတ္ရသည္။ ႏိုင္ငံျခားေရး မူဝါဒကို ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ရသည္။

ခ်ဳပ္ေျပာရလွ်င္ ကမာၻ႔အေရးတြင္ ေျခတံလက္တံရွည္စြာ ဝင္ပါေလ့ရွိသည္ဟု ေျပာဆိုေရးသားခံရေသာ ကမာၻ႔ပုလိပ္ႀကီး အေမရိကန္ မစြာႏိုင္ေတာ့ဘဲ ကန္႔လန္႔ကာ ေနာက္ကြယ္ကို ဆုတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုသို႕ အေမရိကန္က သူ၏ စူပါ ပါဝါ အရွိန္ၾသဇာကို ေလွ်ာ့ခ်လိုက္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ေလဟာနယ္ကြက္လပ္ (Vacuum) ေပၚလာသည္။

ဤလစ္ဟာမႈကို ျဖည့္ဆည္းမည့္ ဒုတိယ စူပါ ပါဝါ သို႔မဟုတ္ ဆက္ခံမည့္သူက မည္သူနည္း။ ႏိုင္ငံတကာတြင္ တဗိုလ္က် တဗိုလ္တက္ စူပါ ပါဝါ ေပၚလစီ မရွိပါ။ စူပါ ပါဝါျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳတင္ ခန္႔မွန္း တည္ေဆာက္၍လည္း မရပါ။ အေျခအေန အခ်ိန္အခါႏွင့္ ေတာင္းဆိုမႈအရ ျဖစ္လာျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဒုတိယ ကမာၻစစ္အၿပီး အေမရိကန္၏ ၾသဇာျဖန္႔ၾကက္ သက္ေရာက္မႈကို ျမင္ခဲ့ရသည္။

ယခု လက္ရွိ အေျခအေနတြင္ တခ်ိဳ႕က အင္ပါယာေဟာင္း၊ စူပါ ပါဝါေဟာင္း ႐ုရွားကို ခန္႔မွန္းၾကသည္။ ျမန္မာ၏ အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ၾသဇာပါဝါ ျမင့္မားလာမႈကို ေစာင့္ၾကည့္ၾကသည္။ ထိုႏွစ္ႏိုင္ငံက အေမရိကန္၏ ေနရာကို ဝင္ယူႏိုင္မလားဟု ဆန္းစစ္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ႐ုရွားတို႔၏ စံႏႈန္း၊ တန္ဖိုးထားမႈမ်ားႏွင့္ အျပဳအမူမ်ားကို အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားကပင္ လက္မခံႏိုင္ၾကပါ။ ထို႔အျပင္ ၎တို႔၏ ႏိုင္ငံေရး ဩဇာႏွင့္ စီးပြားေရးခ်ဲ႕ထြင္မႈမ်ားက စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္စရာေကာင္းသည္။ ယူကရိန္းႏွင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ျပႆနာတြင္ ႐ုရွားႏွင့္ တ႐ုတ္တို႕ ကိုင္တြယ္ပံုကို ေတြ႕ႏိုင္သည္။

လတ္တေလာတြင္မူ ကမာၻ႔အေရးမ်ားကို ထိန္းညွိေရးအတြက္ ဤ လစ္ဟာေနသည့္ ေနရာကို ျပန္ယူႏိုင္သူမွာ အေမရိကန္သာ ျဖစ္ေနဦးမည္။ အကယ္၍ ႐ုရွားႏွင့္ တ႐ုတ္က အေမရိကန္ႏွင့္ မဟာမိတ္ႏိုင္ငံမ်ားအား ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ စိန္ေခၚေတာ့မည္ဟု ဆုံးျဖတ္လိုက္လ်င္ ဘာလင္တံတိုင္းမျပိဳမီ တည္ရွိခဲ့ေသာ ကမာၻ႕ႏိုင္ငံေရးတင္းမာမႈ စစ္ေအးေခတ္သို႕ ျပန္ဦးတည္ေတာ့မည္ဟု သံုးသပ္ရေပသည္။ တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရးမွာ နက္႐ိႈင္းေသာ စီးပြားကုန္သြယ္မႈမ်ားေၾကာင့္ မဆိုးလွဟု ေျပာႏိုင္ေသာ္လည္း ႐ုရွားႏွင့္မူ စစ္ေအးေခတ္ ျပန္စေနျပီဟု အေမရိကန္ ဆီးနိတ္ ေထာက္လွမ္းေရးဆိုင္ရာ ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဒိုင္ယန္းဖိန္းစတိန္းက ေၾကညာခဲ့ျပီးျဖစ္ေတာ့သည္။