ေမးၾကည့္ခ်င္တယ္

ေအာင္ေဇာ္

ျမန္မာျပည္က မဲဆႏၵရွင္ေတြ အခုႀကံဳေနရတဲ့ အေျခအေန အတိုင္း ခင္ဗ်ားတို႔ႏိုင္ငံ (ဥပမာ - အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ ၿဗိတိန္၊ ၾသစေၾတးလ် စသျဖင့္) မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပတယ္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ားတို႔ ဘာလုပ္ၾကမလဲ။


ေရြးေကာက္ပြဲနီးလာေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၀၀၀ ေက်ာ္ကို စစ္အစိုးရက လႊတ္မေပးေသးဘူး၊ မဲဆႏၵရွင္ေတြ ၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရတယ္၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ အေႏွာင့္အယွက္ခံေနရတယ္၊ ပါတီဝင္စာရင္းေတြကို ရဲသတင္း အထူးတပ္ဖြဲ႔ဆီ ပို႔ထားတယ္၊ မီဒီယာကို ႏႈတ္ပိတ္ထားတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ ႏိုင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပမယ့္အခ်ိန္ ဒီလိုအေျခအေနေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ားတို႔ ဘာေျပာမလဲ။

စစ္အစိုးရက ၿပီးခဲ့တဲ့လမွာ ေဗဒင္ဆရာေတြရဲ႕ “အႀကံေပးခ်က္” အတိုင္း ႏိုင္ငံေတာ္အလံအသစ္၊ တံဆိပ္တံုးအသစ္နဲ႔ သီခ်င္း အသစ္ေတြ ေျပာင္းခဲ့တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊရဲ႕ အမိန္႔နဲ႔ ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း အလံေဟာင္းကို အဂၤါသားက ျဖဳတ္ခ်ၿပီး အလံသစ္ကို ဗုဒၶဟူးသားက လႊင့္တင္ခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ အလံေဟာင္းေတြ အကုန္လံုးကိုလည္း မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီး ခဲ့ တယ္။ ဝါရွင္တန္ဒီစီမွာ ဒီလို အမိန္႔မ်ိဳးထုတ္တယ္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ားတို႔ ဘာေျပာမလဲ။

စစ္အစိုးရ ၁၉၉၃ မွာ ဖြဲ႔ခဲ့တဲ့ လူထုအဖြဲ႔အစည္းအမည္ခံ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးအသင္းက ႐ုတ္တရက္ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ျဖစ္လာတယ္၊ ပါတီဝင္အင္အား သန္း၂၀ ေလာက္ရွိတယ္လို႔ ဆိုတယ္၊ ႏိုင္ငံေရးအျမတ္ရဖို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ဘ႑ာနဲ႔ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြဆီက အလႉေငြေတြကိုသံုးၿပီး လမ္းေဖာက္၊ တံတားေဆာက္၊ ဘုရားတည္၊ အလကားေဆးကုေပး၊ ေဆးခန္းဖြင့္၊ စုိက္ပ်ိဳးစရိတ္ ေခ်းေငြထုတ္ေပး၊ မွတ္ပံုတင္ထုတ္ေပး စတာေတြ လုပ္တယ္။ ၿဗိတိန္မွာ ဒါမ်ိဳးေတြ ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ားတို႔ ဘာလုပ္မလဲ။

“စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာ ဒီမိုကေရစီ” ဆိုၿပီး စစ္အစိုးရက ဝါဒျဖန္႔တယ္၊ ဒါကိုလည္း ႏိုင္ငံေတာ္ပိုင္ ေရဒီယိုနဲ႔ ႐ုပ္သံကေန အဆက္မျပတ္ လႊင့္တယ္။ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံသားေတြ ဒီလိုမ်ိဳး ေရြးေကာက္ပြဲ အစီအစဥ္ေတြခ်ည္း နားေထာင္ရမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ။

တကယ္ေတာ့ စစ္အစိုးရဲ႕ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုဟာ ဒီမိုကေရစီနည္းမက်ဘူး၊ အရပ္သားအစိုးရပံုစံနဲ႔ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို တရားဝင္ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႔ ဆြဲထားတာလို႔ အမ်ားက ျမင္ၾကတာျဖစ္တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒေတြကလည္း ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဦးခြန္ထြန္းဦးတို႔လို ႏိုင္ငံအတြက္ အေရးပါတဲ့သူ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဝင္ခြင့္မရေအာင္၊ မဲေပးခြင့္မရေအာင္ ဖယ္ထုတ္ထားတာ ျဖစ္တယ္။

စစ္အစိုးရက ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ လြတ္လပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးဝန္က်င္ကို အခုထိဖန္တီး မေပးေသးဘူး။ ႏိုင္ငံေရးပါတီနဲ႔ မဲဆႏၵ ရွင္ ေတြမွာ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္၊ စုစည္းခြင့္နဲ႔ အသင္းအပင္း တည္ေထာင္ခြင့္ေတြ မရွိဘူး။

ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ လိုအပ္တာေတြ ျပင္ဆင္တာနဲ႔ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္တာေတြအားလံုးကို စစ္အစိုးရ စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ ထားတဲ့ အဖြဲ႔ဝင္ ၁၈ ဦးပါ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတာျဖစ္တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ သမာသမတ္က်မႈနဲ႔ အမွီအခိုကင္းမႈေတြဟာ ႏိုင္ငံတကာစံညႊန္းနဲ႔ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အနိမ့္ဆံုးအဆင့္ေတာင္ မရွိဘူး။

ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တာနာဟာ မၾကားေသးခင္က အစီအရင္ခံစာတေစာင္ထုတ္ၿပီး ေထာင္ထဲက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအခ်ိဳ႕ရဲ႕ အက်ပ္အတည္းကို မီးေမာင္းထိုးျပခဲ့တယ္။
ကိုျမေအး ရင္ေခါင္းေအာင့္ၿပီး ႏွလံုးရပ္သြားႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ရွိေနတယ္၊ အစာအိမ္ အနာ ျဖစ္ေနတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေဆထင္ဟာ ဆီးခ်ိဳနဲ႔ ႏွလံုးေရာဂါ ခံစားေနရတယ္။ အရွင္ဂမၻီရ အေရးေပၚေဆးကုသမႈခံဖို႔ လိုေနတယ္တဲ့။

ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြကို ဘရပ္ဆဲလ္မွာ တင္ျပရင္ ဥေရာပက သံတမန္ေတြ ဘယ္လိုမ်ားလုပ္ၾကမလဲ က်ေနာ္ေတြးမိတယ္။

ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာေလေလ ျမန္မာျပည္က စိတ္မခ်မ္းသာစရာ သတင္းေတြ ေန႔စဥ္နဲ႔ အမွ် ထြက္လာေလေလပဲ။ အခုဆိုရင္ ျပည္တြင္းျပည္ပက စာနယ္ဇင္းသမားေတြ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သတင္းပို႔တာကို ဟန္႔တားဖို႔ အာဏာပိုင္ေတြက အင္တာနက္လိုင္းေတြ ေႏွးသြားေအာင္ လုပ္ေနတယ္။

ေရြးေကာက္ပြဲသတင္း ယူခ်င္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားသတင္းေထာက္ေတြလည္း ျပည္ဝင္ခြင့္ ျငင္းခံေနရတယ္။ ႏိုင္ငံျခား သတင္းဌာနေတြအတြက္ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ျပည္တြင္းက သတင္းေထာက္ေတြဆိုရင္လည္း စစ္အစိုးရက ေသေသခ်ာခ်ာ စီစဥ္ထားတဲ့အတိုင္း လက္တဆုပ္စာ မဲရံုေတြကိုပဲ သြားၾကည့္ခြင့္ရမွာ ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သတင္းသမား အေတာ္မ်ားမ်ားက အဲဒီခရီးစဥ္ေတြမွာ လိုက္ပါဖို႔ ဝန္ေလးေနၾကတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ အျဖစ္မွန္အတိုင္း သတင္းပို႔လုိက္ရင္ စစ္အစိုးရရဲ႕ အၿငိဳးအေတးစာရင္းထဲ ပါသြားမွာ ေၾကာက္လို႔။

ကႏၲာရဝတီ သတင္းဂ်ာနယ္က အယ္ဒီတာ ကိုညီညီထြန္းတေယာက္ မီဒီယာ အမႈအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့လက ေထာင္ဒဏ္ ၁၃ ႏွစ္ ခ်ခံရတယ္။ သူ႔အမႈေတြထဲမွာ ျပည္ပက သတင္းအဖြဲ႔တဖြဲ႔နဲ႔ ဆက္သြယ္မႈ၊ ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲ ႐ုပ္သံအစီအစဥ္လုပ္မႈ စတာေတြပါတယ္။ သူ အႏွိပ္စက္ ခံေနရတယ္လို႔လည္း ၾကားရတယ္။

စစ္အစိုးရရဲ႕ လူမဆန္မႈေတြကေတာ့ ေထာင္ထဲမွာသာ မဟုတ္ဘူး။ ေထာင္အျပင္မွာလည္း ျပဳက်င့္ေနက်ပဲ။

စစ္ဆင္ေရး ကြပ္ကဲမႈ ဌာနခ်ဳပ္ (စကခ) ၁၀ လက္ေအာက္ခံ အမွတ္ ၃၆၉ ေျချမန္တပ္ရင္းက စစ္သားေတြ မတ္လတုန္းက ေကာထရြာထဲဝင္ပစ္၊ အိမ္ ၁၁ လံုးကို မီးရိႈ႕ၿပီး ရြာသား ၃ ေယာက္ (ေနာ္လားပြယ္၊ ေနာ္ေဖာဘိုနဲ႔ ေစာလွပလာထူ) ကို သတ္သြားတယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တာနာက သူ႔ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ဒီလိုလုပ္တာဟာ ကရင္ျပည္နယ္ထဲက ေဒသေတြမွာ ဇန္နဝါရီလကတည္းက လုပ္လာခဲ့တဲ့ စစ္အစိုးရရဲ႕ စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈပံုစံ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္တယ္လို႔လည္း မစၥတာ ကင္တာနာက ေထာက္ျပထားတယ္။ လူေပါင္း ၃၀၀၀ ေက်ာ္ဟာလည္း သူတို႔ရဲ႕ ေနရာေတြကို ပစ္ခြာထြက္ေျပးခဲ့ရၿပီလို႔ သူကဆို တယ္။

ျမန္မာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေဒါသတႀကီးနဲ႔ ေမးၾကတယ္။ ခင္ဗ်ားမိန္းမနဲ႔ သမီးကို ခင္ဗ်ားေရွ႕မွာ သတ္ရင္ ဒါမွမဟုတ္ လူအုပ္နဲ႔ မတရားျပဳက်င့္ရင္ ခင္ဗ်ားဘာလုပ္မလဲ၊ လမ္းေပၚထြက္ၿပီး ဆႏၵျပမလား … တဲ့။

“ျမန္မာစစ္အစိုးရက ျပည္သူေတြရဲ႕ ဒုကၡကို စိတ္မဝင္စားတာ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီေနၿပီ။ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီး မၾကာခင္မွာလည္း ဒီအေျခအေနက ေျပာင္းလဲမယ့္ အရိပ္အေယာင္မရွိဘူး” လို႔ Thailand Burma Border Consortium (TBBC) ရဲ႕ ဦးေဆာင္ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဂ်က္ဒန္းဖို႔ (Jack Dunford) က ေျပာခဲ့ဖူးတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မွာ အနည္းဆံုး လူ ၇၃၀၀၀ သူတို႔ အိမ္ေတြကေန ထြက္ေျပးခဲ့ရတယ္။ ျမန္မာျပည္ အေရွ႕ပိုင္းတခုတည္းမွာပဲ အိမ္ ေျခေနရာ အတည္တက် မရွိသူူ ၄၄၆၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေနတယ္။ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡနဲ႔ စစ္အစိုးရရဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးမႈေတြကို ကရင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ အမ်ားဆံုးေတြ႔ရတယ္။

မစၥတာ ဂ်က္ ဒန္းဖို႔က ေျပာတယ္။ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးရတာေတြ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေတြ ရွိေနေပမယ့္ ပဋိပကၡဒဏ္ခံေနရတဲ့ ေဒသေတြက ရြာသူရြားသားေတြဟာ အရမ္းကို ဒူေပနာေပ ခံႏိုင္တယ္တဲ့။ စစ္အစိုးရဘက္ကလိုက္ေျပာၿပီး ျမန္မာျပည္ အသစ္ေပၚလာေတာ့မယ္လို႔ ခပ္ႏံုႏံုယူဆေနၾကတဲ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ျမန္မာ့ေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူလို႔ သတ္မွတ္ထားသူေတြမွာ ဒီလို ဒဏ္ခံႏိုင္မႈမ်ိဳး ရွာေတြ႔ႏိုင္ပါ့မလား။

ျမန္မာျပည္ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ေပၚေပါက္လာမယ့္ အစိုရသစ္အေပၚ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အားလံုး ပံုအပ္ထားတဲ့ အေနာက္ကမာၻက ခပ္ႏံုႏံု ေလ့လာဆန္းစစ္သူေတြ၊ ဗ်ဴ႐ိုကရက္ေတြ ကမာၻတဝန္းမွာ ရွိေနၾကေလရဲ႕။ သူတို႔လည္း ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ ဒဏ္သင့္ၿပီး ထြက္ေပါက္ပိတ္ေကာင္း ပိတ္ေနၾကမွာေပါ့။

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ပါ။ တကယ္လို႔ ခင္ဗ်ားတို႔သာ မၾကာခင္က်င္းပမယ့္ ျမန္မာျပည္ကလိုမ်ိဳး အတုအေယာင္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲေပးၾကမယ္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကို အဲဒီေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ေပၚမွာ အားလံုးပံုအပ္ ထားႏိုင္ပါ့မလား။

ေအာင္ေဇာ္၏ Election Questions in Search of Answers ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုသည္။