ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းနဲ႕ အိႏၵိယကက္ရွ္မီးယား ဆင္တူသလား

Bidhayak Das

မြတ္ဆလင္ အေျခခံဝါဒီမ်ားက ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ အျခားမြတ္ဆလင္မ်ားအား ၎တို႔၏ မိသားစုႏွင့္ ေနအိမ္ကို ကာကြယ္ေသာ ဂ်ီဟတ္ဝါဒီမ်ား ျဖစ္လာေစရန္ တိုက္တြန္းေနသည့္ ဗီဒီယိုမွာ မၾကာေသးမီက လူအမ်ားၾကား ပ်ံ့ႏွံ႕သြားခဲ့သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံတဝန္း ေၾကာက္႐ြံ႕မႈမွ ေဒါသအထိ က်ယ္ျပန႔္ေသာ စိတ္ခံစားမႈမ်ား ႐ုတ္တရက္ ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္မွာလည္း အံ့ၾသစရာေတာ့ မဟုတ္ေပ။ အမ်ားအျပားက ခြဲထြက္ေရး အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ားသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ေနာက္တႀကိမ္ စစ္မ်က္ႏွာအျဖစ္ ေျပာင္းလဲပစ္မည့္ အလားအလာမ်ားစြာ ရွိေနသည္ဟု ျမင္ၾကသည္။

တစုံတခုကို အျမန္ဆုံးလုပ္ရန္ လိုအပ္သည္မွာ ေသခ်ာသည္။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္တို႔ ေမးရမည့္ ေမးခြန္းမွာ လတ္တေလာ ေပၚေပါက္ေနေသာ အမုန္းတရားမ်ားကို ဟန႔္တားရန္ မွန္ကန္ေသာ ေျခလွမ္းမ်ား လွမ္းေနပါသလား ဟူေသာ ေမးခြန္း ျဖစ္သည္။

ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္ေန႕က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈသစ္မ်ား ေပၚေပါက္ခ်ိန္မွစ၍ စိုးရိမ္စရာ အေျခအေနကို ဖန္တီးေနေသာေၾကာင့္ မွန္ကန္ေသာ ေျခလွမ္းမ်ား လွမ္းေနျခင္း မရွိေသးဟု ေျဖရမည့္ အေနအထား ျဖစ္ပုံရသည္။ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႕မ်ား၏ တုန႔္ျပန္ပုံမွာ အလ်င္စလိုနိုင္ၿပီး ေရရွည္အျမင္လည္း ကင္းမဲ့ေနသည္။

ဤသို႔ေသာ အေျခအေနမ်ားသည္ မည္သို႔ဆက္ျဖစ္မည္ကို သိရန္ ေဝးေဝးၾကည့္စရာ မလိုေပ။ အိမ္နီးခ်င္း အိႏၵိယနိုင္ငံ အထူးသျဖင့္ အေရွ႕ေျမာက္ ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ ကက္ရွ္မီးယားျပည္နယ္မွ လူမႈမၿငိမ္သက္မႈမ်ား၊ အသိုင္းအဝိုင္းၾကား သပိတ္မ်ားႏွင့္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ပဋိပကၡမ်ားကဲ့သို႔ေသာ ျပႆနာမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ရာတြင္ ရႈပ္ေထြးမႈႏွင့္ ရွည္ၾကာစြာ ဆူပြက္ေနေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ား၏ အေကာင္းဆုံး ဥပမာမ်ား ျဖစ္သည္။

အာသံ၊ မီဂလာဟာရာ ႏွင့္ ထရီပူရတို႔ကဲ့သို႔ေသာ ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ အျခားေသာ ျပည္နယ္ အမ်ားအျပားမွာလည္း အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံမွ အႀကီးအက်ယ္ ခိုးဝင္လာသူမ်ားေၾကာင့္ ႐ုန္းကန္ေနၾကရၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ ဝင္ေရာက္လာသူမ်ား အေပၚ တေျမ့ေျမ့ ေလာင္ကြၽမ္းေနေသာ မုန္းတီးစိတ္မွ ေနာက္ဆုံးတြင္ ပုန္ကန္မႈႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားျဖစ္မလာမီ ရပ္႐ြာ မၿငိမ္သက္မႈကို ျဖစ္ေစသည္။

ကက္ရွ္မီယား ေဒသ ယာယီ နယ္စပ္မ်ဥ္းအနီး စစ္တပ္ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမ ယူရီတြင္ စက္တင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႕က အိႏၵိယ စစ္စခန္းကို ပါကစၥတန္အေျခစိုက္ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုမ်ားက တိုက္ခိုက္မႈတြင္ အိႏၵိယစစ္သား ၁၈ ဦးေသဆုံးၿပီး ထိုျဖစ္ရပ္သည္ ေျမာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာႏွင့္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားရွိ နယ္ျခားေစာင့္ စခန္းမ်ားတြင္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သည္မ်ားႏွင့္ တူညီေကာင္းတူညီနိုင္သည္။

အေသးစိတ္ တိက်စြာ အစီအစဥ္ခ် ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ေသာ ယူရီတိုက္ခိုက္မႈသည္ ႏွိုင္းယွဥ္စရာ ျဖစ္သည္ ဆိုလွ်င္ ရခိုင္ ေျမာက္ပိုင္းမွ တိုက္ခိုက္သူမ်ားတြင္သာ ပိုမိုႀကီးက်ယ္ေသာ အႀကံရွိခဲ့ပါက ဇာတ္လမ္းမွာ လူတိုင္း ခန႔္မွန္းမရ ျဖစ္သြားနိုင္သည္။

ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ဂ်ီဟတ္စစ္ပြဲ ေတာင္းဆိုေသာ လက္နက္ကိုင္မ်ားကို ျပသသည့္ ဗီဒီယိုသည္ မည္သည့္ အဖြဲ႕အစည္းမွ ႀကိဳးကိုင္စီစဥ္သည္ကို အတိအက် ေျခရာခံနိုင္ျခင္း မရွိေသးေသာ္လည္း ၎အဖြဲ႕မ်ားကို ယူရီတိုက္ခိုက္မႈကို ႀကိဳးကိုင္စီစဥ္သည့္ Jaish-e-Mohammed အမည္ရွိ ကက္ရွ္မီးယားတြင္ လႈပ္ရွားသည့္ ဂ်ီဟတ္ဝါဒီ အုပ္စု သို႔မဟုတ္ ထိုထက္ႀကီးမားသည့္ အစၥလမ္မစ္နိုင္ငံေတာ္ Islamic State အုပ္စုကဲ့သို႔ေသာ အုပ္စုမ်ားက ၾသဇာလြမ္းမိုးသည္ သို႔မဟုတ္ အခ်ိတ္အဆက္ ရွိသည္ဟု ယူဆနိုင္သည္။

သို႔ေသာ္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ေျပာင္ပစ္ေက်း႐ြာမွ ရဲမ်ားကို ပစၥတိုမ်ား၊ ဓားမ်ားကိုင္ထားေသာ ရာခ်ီသည့္ လူအုပ္၏ တိုက္ခိုက္မႈမွာမူ နိုင္ငံတကာ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေ႐ြးခ်ယ္မည့္ နည္းလမ္း မဟုတ္သည္မွာ ေသခ်ာသည္။ ထို႔အျပင္ အနီးနားရွိ ေတာင္ပိုင္ညာေက်း႐ြာတြင္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈတြင္ အေျခခံ လက္နက္မွ်ျဖင့္ သတ္ျဖတ္ခံရေသာသူ ၇ ဦး၏ အေလာင္းမ်ားကို ၾကည့္လွ်င္လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဆက္လက္လႊမ္းမိုးေနေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းခ်င္း မုန္းတီးမႈကိုသာ ၫႊန္ျပေနသကဲ့သို႔ ျဖစ္သည္။

ဤျဖစ္ရပ္မ်ားသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ ၿမိဳ႕ေတာ္ စစ္ေတြႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကသူမ်ားအား ကြဲျပားေသာ ခ်ည္းကပ္မႈမ်ားသာ ျဖစ္ေစသည္။ “က်ေနာ္တို႔က ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကလို ရခိုင္ေတြနဲ႕ မြတ္ဆလင္ေတြ ထိပ္တိုက္ ေတြ႕တာလိုမ်ိဳး ထပ္ျဖစ္မွာ စိုးရိမ္တယ္။ အခု အၾကမ္းဖက္အုပ္စုေတြ ေျခကုပ္ယူလာတာနဲ႕ အတူ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ဆက္ျဖစ္ရင္ အဲဒီထက္ ပိုၿပီးဆိုး႐ြားတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္မယ္” ဟု စစ္ေတြၿမိဳ႕ခံ ဦးတင္ေအာင္က ရွင္းျပသည္။

အျခား တဖက္တြင္မူ ပ်ံ့ႏွံ႕ေနေသာ ဗီဒီယိုမ်ားအနက္ တခုတြင္မူ ေမာ္လဝီဆရာတဦးက ျမန္မာအစိုးရသည္ မြတ္ဆလင္မ်ားကို ကာကြယ္ရန္ ကတိျပဳထားေသာ္လည္း ထိုအႏွစ္မပါေသာ ကတိေၾကာင့္ မြတ္ဆလင္မ်ားအေနျဖင့္ ၎တို႔ကိုယ္ ၎တို႔ ကာကြယ္ရန္ လက္နက္စြဲကိုင္၍ အသက္ကို ကာကြယ္ရန္ လိုသည္ဟု တိုက္တြန္းထားျပန္သည္။

အမည္မသိ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ အေပၚ စစ္တပ္ဦးေဆာင္ေသာ ထိုးစစ္သည္ အလုပ္ျဖစ္ပါမည္ ေလာ။ ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ စစ္တပ္မ်ား အႀကီးအက်ယ္ ခ်ၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ ေဒသတခု ျဖစ္သည္ကို မေမ့သင့္ေပ။ ထိုအမွန္တရားကို ေဒသခံမ်ားက ေကာင္းစြာ သေဘာေပါက္ၿပီးျဖစ္သည္။ လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ား ပိုမိုခ်ထားျခင္းသည္ လက္ရွိ သတိျဖင့္ ေနေနရသည့္ အေျခအေနကို ေရရွည္တြင္ ပိုမိုေကာင္းမြန္လာေစမည္ဟု အာမမခံနိုင္ပါ။ ေမာင္ေတာႏွင့္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွ ေနာက္ဆက္တြဲ ညမထြက္ရ အမိန႔္သည္ အိႏၵိယေျမာက္ပိုင္း နယ္စပ္ျဖစ္ရပ္မ်ားႏွင့္ တူညီေနေသာ္လည္း အစိုးရ၏ လုပ္ေဆာင္မႈသည္ တူညီရန္ မလိုေပ။

ယူရီအၾကမ္းဖက္မႈ အၿပီးတြင္ အိႏၵိယအစိုးရသည္ ထိန္းခ်ဳပ္နယ္စပ္မ်ဥ္း တေလွ်ာက္၌ စက္တင္ဘာ ၂၉ ရက္ေန႕တြင္ ထိုးစစ္ဆင္တုံ႕ျပန္သည္။ ထိုစစ္ဆင္ေရးမ်ားက ေရာေထြးေသာ တုန႔္ျပန္မႈမ်ားကို ျဖစ္ေစခဲ့သည္။။ ေဝဖန္သူမ်ားက ထိုစစ္ဆင္ေရးသည္ ကက္ရွ္မီးယားတြင္ ပဋိပကၡ ပိုမိုျမင့္မားေစမည္လား ဟုေမးခြန္း ထုတ္ၾကၿပီး လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ႏွင့္ အိႏၵိယအစိုးရ၏ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ အၾကမ္းဖက္မႈ တားဆီးေရး အေနအထားကို အကာအကြယ္ ေပးလိုေသာ ျပည္ပအစိုးရမ်ားကမူ အျပင္းအထန္ ေထာက္ခံၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ကက္ရွ္မီးယားမွ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားမွာ အမ်ိဳးအမည္ စုံလွၿပီး အိႏၵိယ၏ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ အၾကမ္းဖက္မႈ တိုုက္ဖ်က္ေရးမွာ ကက္ရွ္မီးယားကို ဂ်ီဟတ္စစ္ပြဲျဖစ္လာေစရန္ အလုံးစုံ လုပ္ေဆာင္ေနသကဲ့သို႔ ျဖစ္သည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေကာင္းက်ိဳးကို စဥ္းစားဆုံးျဖတ္ရာတြင္ ျမန္မာသည္ အိႏၵိယမွ သတိထားစရာ သင္ခန္းစာကို ယူနိုင္သည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ပဋိပကၡအရွိန္ ေလ်ာ့ခ်ရန္ လိုအပ္ေနသည္။ နယ္စပ္ကို လုံၿခဳံေစေရးမွာ ျဖစ္နိုင္ေသာ နည္းလမ္းတခုျဖစ္ၿပီး အျခားေသခ်ာေသာ နည္းလမ္းတခုမွာ ရိုဟင္ဂ်ာႏွင့္ အျခားမြတ္ဆလင္မ်ား အပါအဝင္ ျပည္သူမ်ားကို ယုံၾကည္မႈ ရွိေစၿပီး လုံၿခဳံေသာ ခံစားမႈ ရရွိေရး ျဖစ္သည္။ ဤနည္းမွာ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ား ပိုမိုခ်ထားျခင္းထက္ ေရရွည္ ပိုေကာင္းေသာနည္း ျဖစ္သည္။

လတ္တေလာတြင္ နိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဥပေဒတြင္းမွ တုန႔္ျပန္ေရးကို အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ၏ အဓိကျပႆနာကို ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကိုဖီအာနန္ ေခါင္းေဆာင္ေသာ အႀကံေပးအဖြဲ႕က နားလည္ၿပီး ေရရွည္အတြက္ အေျဖရွာနိုင္မည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ယုံၾကည္ေကာင္း ယုံၾကည္ေနနိုင္သည္။ ယင္းသည္ အလုပ္ထက္ အေျပာက ပိုလြယ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေရွ႕သို႔ ေမွ်ာ္ၾကည့္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သံသယအက်ိဳး ခံစားခြင့္ျပဳသင့္သည္။

ျမန္မာနိုင္ငံအေနျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆာင္ယူေပးရန္ ႀကိဳးစားစဥ္ ကက္ရွ္မီးယားႏွင့္ အျခားေဒသမ်ားမွ အဓိက သင္ခန္းစာမ်ားမွ အႏွစ္သာရကိုလည္း ရယူနိုင္ပါသည္။