ျပည္ေထာင္စုေန႔ကို နားလည္ၾကည့္ျခင္း

နာဂင္ေပါင္ကစ္ပ္ဂင္ (Nehginpao Kipgen)

ဒီကေန႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၆၃ ႏွစ္ေျမာက္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဒီအခ်ိန္မွာ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္းေဒသ ေတြက ကိုယ္စားလွယ္ ၂၃ ဦးဟာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံကို ထူေထာင္ဖို႔ အတြက္ ျမန္မာၾကားျဖတ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ ပင္လံုၿမိဳ႕မွာ စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ၾကပါတယ္။

လက္ရိွ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ႏိုင္ငံရဲ႕အမည္ကို Burma ကေန Myanmarလုိ႔ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ေျပာင္းခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာ အတိုက္အခံ အင္အားစုေတြနဲ႔ အေနာက္ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားက Burma လို႔ပဲ ဆက္သံုးေနၾကၿပီး ကမၻာ့အေရွ႕ႏိုင္ငံ အမ်ားစု နဲ႔ ကုလသမဂၢတို႔ကေတာ့ Myanmar လို႔ ေျပာင္းလဲ ေခၚေ၀ၚၾကပါတယ္။

ပင္လံုစာခ်ဳပ္ဟာ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သမိုင္းမွာ အခ်ိဳးအေကြ႔တခု ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ဖခင္ ျဖစ္သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ေတာင္တန္းေဒသေတြက တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ အတူေတြ႔ဆံုၿပီး ညႇိႏႈိင္းႏုိင္ေအာင္ အခ်က္အခ်ာက်တဲ့ အခန္းက႑ကေန ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာပါ။ သူဟာ အသက္ ၃၂ ႏွစ္ အရြယ္မွာ လုပ္ၾကံ ခံရပါတယ္။

ျပည္ေထာင္စုေန႔ဟာ ျမန္မာျပည္ ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီ ထမ္းပိုးေအာက္ကေန ၁၉၄၈ ဇန္န၀ါရီလမွာ လြတ္လပ္ေရးရမယ့္ ေရွ႕ေျပးနိမိတ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ႏုိင္ငံတြင္းက တိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံေရးကိစၥေတြ အတြက္လည္း သမိုင္းမွတ္တိုင္တခု ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုေန႔ရဲ႕ အေရးပါမႈကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြ အမ်ားအျပား ေနထိုင္ဖို႔ အိမ္တေဆာင္ ျဖစ္လာေစတာပါပဲ။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ေစ့စပ္ညႇိႏိႈင္းဖို႔ လန္ဒန္သြားတုန္းက ေတာင္တန္း ေဒသေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ တေယာက္မွ မပါ၀င္ခဲ့ပါဘူး။ အစည္းအေ၀းမွာ ၿဗိတိသွ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ကလီးမင့္အက္တလီက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ေတာင္တန္းေဒသ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ဆႏၵမပါဘဲ အဲဒီ ေဒသေတြကုိ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ပါ၀င္လာဖို႔ အက်ပ္မကိုင္သင့္ဘူးလို႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ျမန္မာျပည္သူေတြ အကြဲကြဲ အျပားျပား ျဖစ္ေအာင္လုပ္တာ ၿဗိတိသွ်အစိုးရ ျဖစ္တယ္လို႔ ေစာဒက တက္ခဲ့ပါတယ္။ “က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္ရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနကို သိတဲ့အတြက္ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္ ရဲရဲ အာမခံႏိုင္တာက လူမ်ိဳးတိုင္း လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အတူတကြ ေတြ႔ဆံုုႏိုင္တဲ့ အခြင့္အလမ္း ရွိမယ့္အျပင္ ျပင္ပစြက္ဖက္မႈ ကင္းတဲ့၊ အလုပ္ လုပ္ႏိုင္ခြင့္ေတြ ရရွိမယ့္၊ စုစည္းတဲ့ျမန္မာႏုိင္ငံကို ထူေထာင္ေရးမွာ မေျဖရွင္းႏုိင္တ့ဲ အခက္အခဲေတြ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ မရွိဘူး ဆုိတာပါပဲ” လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေျပာခဲ့တဲ့ စကားကို ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီ ၁၄ ရက္ေန႔ထုတ္ လန္ဒန္တိုင္းမ္ သတင္းစာႀကီးထဲမွာ ကိုးကား ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

အနာဂတ္ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသားေတြကို မမွ်မတ ျပဳမူ ဆက္ဆံေလမလား ဆိုတဲ့ ၿဗိတိသွ်အစိုးရရဲ႕ ပူပန္မႈေတြကို ေျဖသိမ့္တဲ့ အေနနဲ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္က “ဗမာေတြ တက်ပ္ရရင္ ခင္ဗ်ားတို႔ တိုင္းရင္းသားေတြ တက်ပ္ ရလိမ့္မယ္” လို႔လည္း သမိုင္း၀င္စကား ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။

အဲ့ဒီလို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဆီက အာမခံခ်က္ရၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ျမန္မာၾကားျဖတ္အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔ သေဘာတူခဲ့ၾကပါေတာ့တယ္။ ၾကားျဖတ္အစိုးရနဲ႔ လက္ငင္း ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရင္ လြတ္လပ္ေရး ပိုၿပီး ျမန္ျမန္ ရလာႏိုင္တယ္လို႔ ပင္လံုညီလာခံကို တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြက ယံုၾကည္ခဲ့ၾကတာပါ။

ရွမ္း၊ ကခ်င္နဲ႔ ခ်င္းေတြဟာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အျပည့္အ၀နဲ႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ခ်မ္းသာႂကြယ္၀မႈကို သာတူညီမွ် ခံစားေစရမယ္ ဆိုတဲ့ ကတိေတြေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းမႈကို သေဘာတူခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကရင္ေတြကေတာ့ သူတို႔ကို သီးျခား လြတ္လပ္တဲ့ တိုင္းျပည္အျဖစ္ ၿဗိတိသွ်က အသိအမွတ္ ျပဳလိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ပင္လံုညီလာခံမွာ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ အထူးျခားဆံုး အခ်က္တခုက တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုေတြကုိ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အျပည့္အ၀ ေပးမယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကုိ ဒီေန႔အထိ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏုိင္ေသးပါဘူး။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ရဲ႕ အေျခခံက စုစည္းတဲ့ ႏိုင္ငံတခု တည္ေထာင္ဖို႔ပါ၊ ေတာင္တန္းေဒသေတြမွာ ရွိေနၿပီးျဖစ္တဲ့ မိရိုးဖလာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေတြကို အဆံုးသတ္ေစဖို႔ ရည္ရြယ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။

ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏုိင္ခ့ဲလုိ႔ လူမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ဗမာေတြ ဦးေဆာင္တဲ့ ဗဟုိအစိုးရနဲ႔ တျခား တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေတြ ၾကားမွာ သံသယနဲ႔ နားလည္မႈလြဲတာေတြ ႀကီးထြားလာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ဟာ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ကတည္းက စလို႔ လူနည္းစုေတြရဲ႕ အဓိက ေတာင္းဆိုခ်က္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အခုထိလည္း အခရာ က်တဲ့ကိစၥတခုအျဖစ္ ဆက္လက္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

လက္ရွိျဖစ္ပြားေနတဲ့ လက္နက္ကိုင္ ဆန္႔က်င္မႈေတြ အပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံေရး ပဋိပကၡေတြဟာ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့တာေတြရဲ႕ အဓိကေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလူနည္းစု ေရးရာ ကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမႈ မရွိသေရြ႕ေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီ ရရင္ေတာင္မွပဲ ပဋိပကၡေတြ ဆက္လက္ တည္ရွိႏုိင္ဖြယ္ ရွိပါတယ္။

ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ဟာ တခါက ေတာင္တန္းေဒသေတြလို႔ ေခၚေ၀ၚခဲ့ၾကတဲ့ ေဒသေတြရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ႏိုင္ငံေရးအရ အေျဖတခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စစ္အစိုးရကေတာ့ အဲ့ဒီအရာကို ျပည္ေထာင္စုႀကီး အစိတ္စိတ္ အျမႊာျမႊာ ၿပိဳကြဲဖို႔ ဦးတည္ေစတဲ့ အရာလို႔ ျမင္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရး ကိုယ္ပိုင္ လြတ္လပ္ခြင့္ဟာ ခဲြထြက္ေရးလို႔ သေဘာ မသက္ေရာက္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္က တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြဟာ ခြဲထြက္ေရးသမားေတြ မဟုတ္ၾကသလို ခြဲထြက္ေရးကို လိုလားသူေတြလည္း မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရွိမွသာ သူတို႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာစကားနဲ႔ ရိုးရာဓေလ့ေတြကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္း ရလာလိမ့္မယ္လို႔ သူတို႔က ယံုၾကည္တာပါ။

တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြက တႏိုင္ငံလံုးရဲ႕ ေျမဧရိယာ သံုးပံု တပံုမွာ ေနထုိင္ၿပီး တႏိုင္ငံလံုး လူဦးေရရဲ႕ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ကတည္းက ကမၻာ့ကုလသမဂၢက အတည္ျပဳထားတဲ့ စစ္အစိုးရ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္နဲ႔ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြ ၾကားမွာ သံုးပြင့္ဆိုင္ ေဆြးေႏြးပြဲ ေပၚေပါက္လာဖို႔အတြက္ ကာလအေတာ္ၾကာ စည္းရံုး လႈပ္ရွားေနခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကသာ ေတာင္တန္းေဒသေတြကို ႏိုင္ငံေရးအရ တန္းတူရည္တူ ရွိမႈ၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ဆိုတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကတိမေပးခဲ့ဘူးဆိုရင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံဆိုတာလည္း ေပၚေပါက္ခ်င္မွ ေပၚေပါက္လာႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

လူဦးေရ အခ်ိဳးအစားက ဘယ္လိုပဲ ရွိေနပါေစ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးအားလံုးရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ တန္းတူ ရွိမွသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ေပါင္းစည္းညီညြတ္ၿပီး အားမာန္တက္ႂကြတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခု ျဖစ္လာႏိုင္မွာပါ။ အျခားအခြင့္အေရးေတြအျပင္ လူမ်ိဳးစုတိုင္းကို သူတို႔ကုိယ္ပိုင္ ယဥ္ေက်းမႈ နဲ႔ စာေပေတြ ထြန္းကား ျပန္႔ပြားႏိုင္ဖုိ႔ အတြက္ အခြင့္အေရး ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘယ္တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုကို မဆို အျမစ္ျဖတ္ ေခ်မႈန္းဖို႔ စစ္အစိုးရက စစ္ေရးအရျဖစ္ေစ ယဥ္ေက်းမႈအရျဖစ္ေစ တမင္ ရည္ရြယ္ ႀကိဳးစားတယ္ ဆိုရင္ အဲ့ဒီ လုပ္ရပ္ဟာ ျပည္ေထာင္စုေန႔ စိတ္ဓာတ္ကို ဆန္႔က်င္တ့ဲလုပ္ရပ္ပါပဲ။ ၆၃ ႏွစ္ ၾကာခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာျပည္က တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုေန႔ရဲ႕ အႏွစ္သာရကို အခုထိ ျငင္းပယ္ခံေနရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

နာဂင္ေပါင္ ကစ္ပ္ဂင္၏ Understanding Burma's 'Union Day' ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆို ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္သည္။ နာဂင္ေပါင္ ကစ္ပ္ဂင္သည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေျခစိုက္ Kuki International Forum အဖြဲ႔၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ျဖစ္ၿပီး မ်က္ေမွာက္ေခတ္ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ပဋိပကၡမ်ားကုိ သုေတသန ျပဳေနသူတဦး ျဖစ္သည္။