ျမန္မာျပည္မွာ သူနာျပဳဝတ္စံုသစ္ ေျပာင္းေတာ့မယ္ဆိုတဲ့သတင္း ဖတ္ရပါတယ္။ ေဘာင္းဘီဝတ္စံု ေျပာင္းမယ္တဲ့။ ရာထူးနဲ႔ အဆင့္အတန္းကို ေခါင္းေဆာင္း၊ အိတ္ကပ္နဲ႔ လက္အနားကြပ္နဲ႔ ခြဲျခားမယ္တဲ့။ စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းၿပီး၊ ေထာက္ခံသင့္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ (စာထဲမွာ အဂၤလိပ္စာလံုးေလးေတြ ပါတာကို နားလည္ေစခ်င္ပါတယ္။)
သူနာျပဳဝတ္စံုမွာ သမိုင္းရွိတယ္။ Hygiene သန္႔ရွင္းေရးနဲ႔ Identification ဘယ္သူဘယ္ဝါ ဆိုတာကို ေဖာ္ျပခ်က္အေနနဲ႔ သူနာျပဳေတြ ဝတ္စံုဝတ္ၾကရပါတယ္။ အစဥ္အလာ သူနာျပဳဝတ္စံုမွာ Dress ကိုယ္ဝတ္ အထက္ ေအာက္၊ Cap ေခါင္းေဆာင္းနဲ႔ Pinafore apron ေအပရြန္ေခၚ ေရွ႕ကာတခု ပါတယ္။ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပားၾကေပမယ့္ ဒီအေျခခံအဂၤါရပ္ေတြ ပါၾကတယ္။
ဟိုေရွးေခတ္သူနာျပဳဝတ္စံု စေပၚေတာ့ ခရစ္ယာန္သီလရွင္ေတြ ဝတ္စားတာကို အတုယူခဲ့တာပါ။ ၁၉ ရာစုမတိုင္ခင္အထိ လူနာေတြ၊ ဒဏ္ရာရသူေတြကို သီလရွင္ေတြကပဲ ျပဳစုခဲ့ၾကပါတယ္။ သူနာျပဳ စစ္စတာဆိုတာလည္း အဲဒီကေန လာတယ္။ Florence Nightingale (ဖေလာရင့္စ္ ႏိုက္တင္ေဂးလ္) ဟာ သမိုင္းတြင္ သူနာျပဳသီလရွင္ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔တပည့္ သူနာျပဳေက်ာင္းသူ Miss van Rensselaer (ဗန္ ရင္နက္ဆယ္လာ) ကပဲ သူနာျပဳဝတ္စံုဒီဇိုင္း ဆြဲခဲ့ပါသတဲ့။
အရင္က အျပာေရာင္အခံကိုသာ အသံုးမ်ားခဲ့တယ္။ ေဆး႐ံုတိုင္းမွာ ႀကိဳက္သလို အေရာင္ ဒီဇိုင္းေရြးခ်ယ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ ၿဗိတိန္မွာေတာ့ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ အမ်ိဳးသားက်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မႈကေန သတ္မွတ္ေပးခဲ့တယ္။ ၁၉၆ဝ ေက်ာ္လာေတာ့ လည္ပင္းေနရာမွာ အဖြင့္ဒီဇိုင္း ျဖစ္လာတယ္။ ၁၉၇ဝ ေက်ာ္ေတာ့ ခ်ည္ထည္ေခါင္းေဆာင္းအစား အျဖဴေရာင္ တခါသံုး ေခါင္းေဆာင္း ျဖစ္လာတယ္။ ၁၉၈ဝ ေက်ာ္မွာ ပလပ္စတစ္ေအပရြန္ ျဖစ္လာတယ္။
၁၉၉ဝ ေက်ာ္မွာ Scrubs (စခရပ္) ေခၚ ဝတ္စံု ေခတ္စားလာပါတယ္။ ခြဲစိတ္ခန္းဝတ္စံုလိုပါပဲ။ အထက္တခုနဲ႔ ေအာက္တခု၊ အေရာင္ဆင္တူ။ (ယူအက္စ္ေအ) ကစၿပီး ဥေရာပမွာလည္း လိုက္သံုးလာၾကတယ္။ အခု ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ သံုးလာတယ္။ ေနာက္မွာ ေအပရြန္အစား Cobbler style apron ေျပာင္းလာတယ္။ မီးဖိုသံုး ေအပရြန္နဲ႔ ဆင္တယ္။ တခ်ိဳ႕သူနာျပဳေက်ာင္းေတြမွာ ေက်ာင္းသူေတြက Nursing pin သံုးရတယ္။ ေယာက္်ားသူနာျပဳေတြမွာလည္း သီးျခားဒီဇိုင္းေတြ အဆင့္ဆင့္ေျပာင္းလာတယ္။ အျဖဴေရာင္က စသံုးခဲ့တယ္။ သင္တန္းႏွစ္အလိုက္ အေရာင္မတူတာကို ဝတ္ေစတယ္။
အခုေခတ္မွာ အမ်ားသံုးျဖစ္လာတဲ့ Scrubs (စခရပ္) မွာ V-neck ဗြီလည္ပင္းသံုးတာမ်ားၿပီး တခ်ိဳ႕က ေကာ္လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္တဲ့သူနဲ႔ တူတယ္၊ ခြဲစိတ္ဆရာဝန္နဲ႔ တူတယ္ စသျဖင့္ ေဝဖန္ၾကတယ္။ ကမာၻမွာ အမ်ားစုက အျဖဴဆင္ကို ဝတ္ဆင္ၾကပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္းသံုးတာလည္း မ်ားပါေသးတယ္။
ဥေရာပတိုက္ ခ႐ိုင္းမီးယားစစ္ပြဲမွာ ႏိုင္တင္ေဂးကေန စတယ္ဆိုတာ သီအိုရီလို႔သာ ယူဆခ်က္လည္း ရွိတယ္။ အဲဒီတုန္းက မီးခိုးေရာင္ ဂါဝန္ရွည္နဲ႔ အက်ႌလက္ရွည္ ဝတ္ခဲ့ၾကတာပါ။ ေရွးေခတ္က သူနာျပဳေတြဟာ အညိဳေရာင္ဂါဝန္နဲ႔ ကက္ဦးထုပ္အျဖဴ ေဆာင္းၾကတယ္။ အဲဒီေခတ္က လူလတ္တန္းစားအိမ္ရွင္မေတြ ဝတ္စားတာနဲ႔ တူပါတယ္။
၁၈၅၄ အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္ကာလမွာ အေရာင္ေျပာင္းလာတယ္။ ႐ိုး႐ိုးေလးပါပဲ။ မီးခိုးေရာင္၊ အနက္ေရာင္နဲ႔ အညိဳေရာင္ ဝတ္ၾကတယ္။ ေအပရြန္က အျဖဴေရာင္။ သူတို႔ေဆာင္းတဲ့ ဦးထုပ္အျဖဴကို white bonnet လို႔ ေခၚတယ္။
၁၉ဝဝ ေက်ာ္မွာ သန္႔ရွင္းေရးကို ပိုၿပီးဂ႐ုျပဳလာၾကတယ္။ ဗက္တီးရီးယားေတြ၊ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြကိုလည္း သိလာၾကၿပီ။ အျဖဴေရာင္ကို သန္႔ရွင္းမႈနဲ႔ သပ္ရပ္မႈအတြက္ ပိုသေဘာက်တာလို႔ တကိုယ္လံုး အျဖဴဆင္ဝတ္လာၾကတယ္။ ရွဴးဖိနပ္ကိုေတာ့ အနက္ေရာင္ စီးၾကတယ္။ ေနာက္ေတာ့ အေရာင္ေျပာင္းလာပါတယ္။ ဖိနပ္ပါအျဖဴ စီးတာလည္းလုပ္တယ္။
၁၉၆ဝ ေက်ာ္မွာ သိသိသာသာ ေျပာင္းလဲလာျပန္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးဦးစားေပး အယူအဆလည္း ေပၚလာခ်ိန္ ျဖစ္တယ္။
စခရပ္ဝတ္စံု စသံုးလာတယ္။ ေခါင္းေဆာင္း (ကက္ပ္)ကို ပယ္လာတယ္။ သူနာျပဳတိုင္းက အဲဒီလို သေဘာတူၾကတာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ အစဥ္အလာဝတ္စံုကို ဆက္ၿပီးဝတ္စားၾကတယ္။ ၁၉၇ဝ ေက်ာ္မွာ ဓာတ္ခြဲခန္းဝတ္စံုေတြ ေပၚလာတယ္။ တိုလာတယ္။ ေခတ္အေလ်ာက္ သက္ေသာင့္သက္သာရွိၿပီး အသံုးလည္းက်တဲ့ (စခရပ္) ဝတ္စံုကို ပိုသံုးလာၾကတယ္။
စိတ္ဝင္စားစရာ သမိုင္းဝင္အခ်က္က ႏိုက္တင္ေဂးေခတ္မွာ သူနာျပဳဝတ္စံုဆိုတာ အဖ်ားေရာဂါကို ကာကြယ္ဖို႔ ျဖစ္တယ္။ Fever-proof gowns လို႔ ေခၚတယ္။
က်ေနာ္ မသိတဲ့အခ်က္တခ်ိဳ႕ကို ကြန္မင့္ကေန ဝင္ကူေပးတာေတြရွိလို႔ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဒီသံုးစံုလံုး အသံုးျပဳမွာပါ။ Working dress 1 နဲ႔ 2 ကို သူ႔ရက္နဲ႔သူ ဝတ္ရမွာလို႔ ၾကားသိေၾကာင္းပါရွင့္။ အျဖဴေရာင္ဝတ္စံုကို ေန႔တိုင္းမဝတ္ရပါ။ သူရက္နဲ႔သူ ဝတ္ရမွာပါ။ အရင္ဝတ္စံုကို အခမ္းအနားေတြမွာ ဝတ္ရမွာပါ။ အရင္ဝတ္စံုလည္း ေပ်ာက္မသြားပါ။ ဒီဇိုင္းမတူ ေနာက္ႏွစ္စံု တိုးလာျခင္းသာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေျပာပါေစရွင့္။ ေက်းဇူး။
ယဥ္ေက်းမႈအရ ႏိုင္ငံေတြမွာ သူနာျပဳဝတ္စံုေတြက မတူၾကပါ။ အိႏၵိယမွာ ဆာရီေပၚမွာ ဂ်ဴတီကုတ္အျဖဴ ဝတ္ၾကတယ္။ က်ေနာ့္မ်က္စိထဲမွာေတာ့ ကန္႔လန္႔ႀကီး ျဖစ္တယ္။ ပန္ခ်ာပီဝတ္စံုနဲ႔က နည္းနည္းေတာ္ေသးတယ္။ က်ေနာ့္ဇနီးကေတာ့ သူ႔သြားျပတဲ့ ေဒလီ မာတာခ်ႏၷန္ေဒဝီေဆး႐ံုက အထူးကုဆရာဝန္မတဦး ဆာရီနဲ႔ဝတ္ထားတာ က်က္သေရရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ သူနာျပဳထဘီဝတ္စံုကေတာ့ အသားက်ေနတာမို႔ေရာ ယဥ္ေက်းမႈအရပါ ဆီေလ်ာ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အရင္ေခတ္ကတည္းက ခြဲစိတ္ခန္းမွာ (စခရပ္)ဝတ္စံုနဲ႔ ဂါဝန္ မတိုမရွည္ ဝတ္တာမို႔ အခုဝတ္စံုသစ္ဟာ အဆန္းႀကီးေတာ့ မဟုတ္ပါ။ သူနာျပဳဝတ္စံုသစ္ ေျပာင္းမယ္ဆိုေတာ့ စိတ္ဓာတ္ေကာ မေျပာင္းဘူးလား စသျဖင့္ ေျပာၾကတယ္။ ဆရာဝန္ေတြေရာ သူနာျပဳေတြပါ လူနာျဖစ္ရတဲ့အခါ ျဖစ္ၾကရပါတယ္။ စိတ္ဓာတ္ပိုမိုေကာင္းမြန္ေရးဆိုတာ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႀကီး တခုလံုးအတြက္ လိုအပ္ေၾကာင္းပါခင္ဗ်ား။
No comments:
Post a Comment