အစိုးရက MSF ကို ဘာေၾကာင့္ ျပန္ေခၚရတာလဲ

ခင္ဦးသာ

ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ထြက္ခြာသြားသည့္ နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ (MSF) အား ရခိုင္သို႔ ျပန္လာ၍ ၎တို႔၏ လုပ္ငန္းမ်ား ျပန္ လည္ လုပ္ကုိင္ရန္ ဖိတ္ေခၚလိုက္ျခင္းသည္ ႏိုင္ငံတကာ၌ က်ဆင္းေနရသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပုံရိပ္အား ျပန္လည္ ပုံေဖာ္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ျဖစ္ေၾကာင္း အစိုးရက ေျပာဆိုသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္အုန္းက “ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာအလယ္မွာ ပ်က္ေနရတဲ့ ပုံရိပ္ကုိ ျပန္လည္ ေဖာ္ ဖို႔အတြက္ MSF အဖြဲ႔ကုိ ဖိတ္ေခၚရတာပါ၊ ရခိုင္ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵနဲ႔ဆန္႔က်င္ေနတဲ့ အတြက္လည္း က်ေနာ္ ေတာင္းပန္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ့္ကုိ ယုံၾကည္ပါ၊ ရခိုင္ ေဒသခံေတြရဲ႕ ဆႏၵအတိုင္းပဲ ျဖစ္ေစရပါမယ္၊ ဘက္လိုက္မႈ လုံး၀ မရွိေစရပါဘူး”ဟု ဆိုသည္။

ရခိုင္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ား၊ ေဒသခံမ်ားႏွင့္စစ္ေတြၿမိဳ႕၌ ဇူလိုင္ ၂၈ ရက္ေန႔က ေတြ႔ဆုံရာတြင္ ဦးေမာင္ေမာင္အုန္း က ထိုသို႔ ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ရခိုင္ေဒသ၌ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္း အမ်ားအျပား ရွိသည့္ အနက္ MSF(ေဟာ္လန္) သည္ လူမ်ဳိးေရး အရ ဘက္လိုက္ျခင္း၊ ေဒသခံမ်ားအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရး ကိစၥမ်ား၌ ေနာက္ကြယ္ ကပါ၀င္ ပတ္သက္ျခင္းႏွင့္ ေသြးထိုးလႈံ႔ေဆာ္မႈမ်ား ရွိသည္ဟု စြပ္စြဲခံထားရသည့္ အဖြဲ႔လည္း ျဖစ္သည္။ MSF အဖြဲ႔ကမူ ထိုစြပ္စြဲခ်က္ မ်ားကုိ ျငင္းဆိုထားသည္။ အစိုးရက က်န္းမာေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္ခ်က္အရ MSF အဖြဲ႔အား ဖိတ္ေခၚျခင္း ျဖစ္ သည္ဟု ဆို သည္။

MSF ၏ လုပ္ရပ္မ်ားသည္ ေဒသတြင္း တည္ၿငိမ္မႈကုိ ထိခိုက္ႏိုင္သည္ ဟုဆိုကာ ရခိုင္ေဒသမွ ထြက္ခြာသြားရန္ ရခိုင္ျပည္နယ္ တ၀န္း၌ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကၿပီးေနာက္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းတြင္ ၎တို႔၏ လုပ္ငန္းမ်ားအား အစိုးရက ရပ္ဆိုင္း ေစ ခဲ့သည္။ MSF ၏ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကုိလည္း က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီးဌာနက တာ၀န္ယူသြားမည္ဟု အစိုးရက တရား၀င္ ေၾကညာခဲ့သည္။

ရခိုင္ေဒသ၌ က်န္းမာေရး၊ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရး၊ ပညာေရး၊ လူသားခ်င္းစာနာမႈ ဆိုင္ရာ ကူညီေထာက္ပ့ံေရး စသည့္ လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ ရြက္ရန္ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ NGO မ်ား၊ INGOs မ်ား စသည့္ အဖြဲ႔အစည္း ၂၄ ခုကုိ ရခိုင္ျပည္နယ္သုိ႔ လာေရာက္၍ အစိုး ရ ႏွင့္ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ ဇူလိုင္လ ၂၃ ရက္ေန႔ ရက္စြဲျဖင့္ ျပည္နယ္အစိုးရ က ေၾကညာခ်က္ထုတ္၍ ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာမ်ား မွတဆင့္ ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္။

ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ အေရးေပၚ ေပါင္းစပ္ညွိႏႈိင္းေရး စင္တာ(ECC) အဖြဲ႔ သည္ ႏိုင္ငံတကာ သံတမန္မ်ား၊ ျမန္မာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္ တာ (MPC) မွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ရခိုင္အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံ၍ ရခိုင္ေဒသ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး၊ ဖံြံၿဖိဳး တိုးတက္ေရး Action Plan ကုိ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ညွိႏႈိင္း ေဆြးေႏြးမႈမ်ားအရ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား ဖိတ္ေခၚရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း လည္း အစိုးရ ၏ ေၾကညာခ်က္၌ ေဖာ္ျပထားသည္။

ECC အဖြဲ႔ႏွင့္ေတြ႔ဆုံရာတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သူ ရခိုင္ အမ်ဳိးသားပါတီ(ANP) ဒု ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ေဒါက္ တာ ေအးေမာင္က ၎တို႔ေဆြးေႏြးခဲ့စဥ္က ေဒသဖြံၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔မ်ားကုိ ျပန္လည္ေခၚယူမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာေသာ္လည္း MSF အဖြဲ႔ ပါ၀င္မည္ဟု တစုံတရာ ေျပာဆိုမႈ မရွိခဲ့ဟု ဆုိသည္။

ထို႔အတူ ရခိုင္ျပည္သူ တရပ္လုံးက ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ထားသည့္ MSF အဖြဲ႔အား ျပန္လည္ ေခၚယူမည္ဆိုပါက ျပည္သူမ်ားႏွင့္ေဆြး ေႏြး၍ လူထု ဆႏၵသေဘာထားကုိ ေတာင္းခံၿပီးမွသာ ျပန္လည္ ေခၚယူသင့္ေၾကာင္း၊ အစိုးရ ၏ လုပ္ရပ္သည္ ႐ိုးသား ပြင့္လင္းမႈ မရွိေၾကာင္းလည္း ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအ၀ိုင္း၊ ရခိုင္လူမႈေရး အဖြဲ႔မ်ား က ေ၀ဖန္ေနၾကသည္။

ေဒါက္တာ ေအးေမာင္ ကလည္း “MSF ကုိ ျပန္လည္ ေခၚသြင္းျခင္းဟာ ရခိုင္-ဘဂၤါလီ ပဋိပကၡကုိ ထပ္မံ ဖန္တီးခ်င္သူတို႔ရဲ႕ ဆႏၵလား ဆိုတာ ေမးခြန္းထုတ္ရပါလိမ့္မယ္၊ ဒီလိုမွ မဟုတ္ဘဲ အစိုးရ အေနနဲ႔ ငါတို႔က အာဏာရွိတယ္၊ ငါတို႔လုပ္ခ်င္တာ လုပ္လို႔ ရ တယ္၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵကုိ အေလးထားစရာ မလိုဘူးဆိုတဲ့ သေဘာလား ဆိုတာေတာ့ မသိပါဘူး”ဟု ေျပာဆိုသည္။

MSF အဖြဲ႔အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ ရခိုင္ေဒသ၌ ဆယ္စုႏွစ္ႏွင့္ခ်ီ၍ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္မႈ တစုံတရာ မရွိေသးသည္ကုိ အစုိးရအေနျဖင့္ ျပန္လည္ ဆန္းစစ္သုံးသပ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကုိ အမွန္တကယ္ လုပ္ေဆာင္သည့္ အဖြဲ႔မ်ဳိးကုိသာ ခြင့္ျပဳေပးသင့္ေၾကာင္းလည္း ေဒါက္တာ ေအးေမာင္ က ေျပာသည္။

ျပည္နယ္ အစိုးရ၏ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ၿပီးေနာက္ ဇူလိုင္ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ စစ္ေတြၿမိဳ႕၌ ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္မ်ား၊ ၿမိဳ႕မိ ၿမိဳ႕ဖမ်ား၊ ရခိုင္ လူမႈအဖြဲ႔မ်ား၊ ေဒသခံမ်ား ကလည္း အစည္းအေ၀း တရပ္ျပဳလုပ္၍ ႏိုင္ငံတကာ NGO အဖြဲ႔မ်ားကုိ လက္ခံေသာ္လည္း (MSF/AZG) အဖြဲ႔အား ရခိုင္ျပည္သူ လူထုအေနျဖင့္ လုံး၀ လက္မခံဟု အစိုးရထံ တင္ျပခဲ့ၾကသည္။

ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကမူ MSF အဖြဲ႔ႏွင့္ပတ္သက္၍ ၎ကိုယ္တိုင္ အျပည့္အ၀ တာ၀န္ယူပါေၾကာင္းႏွင့္နားလည္ ေစာင့္ၾကည့္ ေပးၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံေၾကာင္း ရခိုင္လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားထံ ျပန္လည္၍ အေၾကာင္းၾကားစာ ေပးပို႔ခဲ့သည္။

ရခိုင္ျပည္တ၀န္း ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကသည့္ MSF အဖြဲ႔အား ျပန္လည္ ေခၚယူမည့္ ကိစၥကုိ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားအား အသိ မေပးျခင္းအေပၚ သံသယ ၀င္ေနၾကေၾကာင္း၊ MSF အဖြဲ႔၏ ေနာက္ဆက္တြဲ လုပ္ရပ္မ်ားကုိ ျပည္နယ္ အစိုးရက အလုံးစုံ တာ ၀န္ယူမည္ ဟု ေျပာဆိုေနျခင္းသည္ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ MSF အဖြဲ႔သည္ ဗဟုိ အစိုးရႏွင့္သာ MoU သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရး ထိုးထားျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္ေဒသခံမ်ား က ေျပာသည္။

အကယ္၍ MSF အဖြဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာၿပီး၊ ၎တို႔၏ လုပ္ရပ္ေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားႏွင့္ျပႆနာ တစုံတရာ ျဖစ္ေပၚလာပါက ရခိုင္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ တာ၀န္ယူမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ အစိုးရ၏ တာ၀န္သာ ျဖစ္ေၾကာင္းကုိ ၀န္ႀကီး ခ်ဳပ္ႏွင့္ဗဟို အစိုးရအဖြဲ႔ထံ သေဘာထား မွတ္ခ်က္ေပးပို႔ထားေၾကာင္း စစ္ေတြၿမိဳ႕ ရပ္မိရပ္ဖတဦးျဖစ္သူ ဦးသန္းထြန္းက ေျပာသည္။

၎က“ရခိုင္ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵကုိဆန္႔က်င္ၿပီး လုပ္ရတဲ့အေပၚမွာ ေတာင္းပန္တယ္လို႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကဆိုတယ္၊ ဘာေၾကာင့္ ျပည္သူ ေတြ၊ လူမႈအဖြဲ႔ေတြနဲ႔မတိုင္ပင္ဘဲ လုပ္ရလဲဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံတကာမွာ က်ဆင္းေနတဲ့ ပုံရိပ္ကုိ ေကာင္းေအာင္ လုပ္ဖို႔၊ ရခိုင္ေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္ လုပ္ဖို႔ အတြက္ပါ ဆိုၿပီး အေၾကာင္းျပပါတယ္”ဟု ဆိုသည္။

MSF အဖြဲ႔ကမူ ၎တို႔အား အစိုးရက ဖိတ္ေခၚျခင္းအေပၚ အျပဳသေဘာျဖင့္ ႀကိဳဆိုေၾကာင္း ေျပာဆိုၿပီး အေျခအေနမ်ားကုိ ေစာင့္ၾကည့္ ရဦးမည္ဟု သေဘာထား မွတ္ခ်က္ေပးထားေၾကာင္း သိရသည္။

MSF အဖြဲ႔အေပၚ ရခိုင္ျပည္သူမ်ား က အျမင္မၾကည္လင္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ သမၼတ႐ုံး ၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္း ကလည္း“ဒီလူေတြ (ဘဂၤါလီ)ကုိ ေဆးမကုဘဲ အစိုးရက သတ္ေနတယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာမွာ ေျပာေနၾကတယ္၊ အဲဒီေတာ့ ဒီလို ပုံေဖာ္ေနတာကုိ ေလ်ာ့ေအာင္ လုပ္ရမယ္၊ က်ေနာ့္ကုိ နားလည္ေပးၾကပါ၊ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ခံစားမႈေတြကိုလည္း က်ေနာ္ နားလည္ပါတယ္”ဟု စစ္ေတြၿမိဳ႕၌ ဇူလိုင္လ ၂၈ ရက္ေန႔ က ေဒသခံမ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆုံစဥ္ ေျပာဆိုသြားခဲ့သည္။

ရခိုင္ေဒသတြင္းသို႔ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား ဖိတ္ေခၚရျခင္းႏွင့္ ေဒသတြင္း အေျခအေနမ်ားကို ေလ့လာရန္ သမၼတ႐ုံး ၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္း၊ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး ၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီ၊ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး၊ ၿဗိတိသွ် သံအမတ္ႀကီး စသည့္ ႏိုင္ငံတကာ သံ တမန္မ်ားသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ရက္ပိုင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားရာ ေဒသမ်ားကုိ သြားေရာက္ေလ့လာ၍ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆုံခဲ့ၾကေသးသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ ကမာၻ႔ဘဏ္၏ အစီရင္ခံစာအရ အဆင္းရဲဆုံး ေဒသတခုအျဖစ္သို႔ ေရာက္ေန၍ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကုိ အေလးထား လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္း ထိုခရီးစဥ္အၿပီး သံတမန္မ်ားက မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ၾကသည္။

ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၌ ရခိုင္ ျပည္နယ္သည္ ဒုတိယ အဆင္းရဲဆုံး ျပည္နယ္တခု ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ယခုအခါ အဆင္းရဲဆုံး အဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိသြားၿပီ ျဖစ္သည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ အထက္တြင္ ခ်င္းျပည္နယ္ရွိသည္။

ရခိုင္ေဒသ၌ လုပ္ကိုင္ေနၾကသည့္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းတခ်ဳိ႕သည္ ဘက္လိုက္မႈရွိသည္ဟုဆိုကာ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ပဋိပကၡျဖစ္ ပြား မႈ ရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ NGO,INGO ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔တခုကုိလည္း စစ္ေတြၿမိဳ႕၌ ဖြဲ႔စည္းထားသည္။

ထိုအဖြဲ႔သည္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔မ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကုိ ေစာင့္ၾကည့္၍ တရားနည္းလမ္း မက်ေသာ လုပ္ရပ္မ်ားေတြ႔ရွိ ပါက ေ၀ဖန္ေထာက္ျပေပးရန္ႏွင့္သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရ အာဏာပိုင္မ်ားထံ တင္ျပသြားႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

MSF အဖြဲ႔အား ရခိုင္ျပည္သူမ်ားက အလိုမရွိေသာ္လည္း အစိုးရအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ၏ ဖိအားေပးမႈမ်ားကုိ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ အေရးႀကီး ေနေၾကာင္း၊ MSF ၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကုိလည္း ျပည္နယ္ အစိုးရႏွင့္ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္၍ စိုးရိမ္စရာ မလိုေၾကာင္း၊ ဘက္လိုက္မႈ ကင္းရွင္းၿပီး မွ်မွ်တတ ျဖစ္ေစရန္ အစိုးရက ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ ျဖစ္ၿပီး MSF ႏွင့္ပတ္သက္၍ အစိုးရက လုံး၀ တာ၀န္ ယူေၾကာင္းလည္း အာဏာပိုင္မ်ား က ကတိေပးထားၾကသည္။

ထို႔အတူ MSF အဖြဲ႔အား ရခိုင္ျပည္သူမ်ား၏ ဆႏၵသေဘာထား မပါဘဲ ေခၚယူထားျခင္း ျဖစ္သည့္အတြက္ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာ တစုံတရာ ျဖစ္ေပၚလာပါက အစိုးရ၏ တာ၀န္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း ANP ပါတီကလည္း ေျပာဆိုထားသည္။

ထို႔အတူ MSF အဖြဲ႔အား ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္မႈမ်ား ထပ္မံျဖစ္ပြားလာမည္ကုိလည္း ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအ၀ိုင္းက စိုးရိမ္မႈမ်ားရွိေန ေၾကာင္း သိရသည္။

သို႔ျဖစ္၍ ရခိုင္ျပည္သူမ်ား၊ ဆရာေတာ္၊ သံဃာေတာ္မ်ား၊ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၏ ဆႏၵသေဘာထား မပါဘဲ ရခိုင္ျပည္တြင္းသို႔ MSFအဖြဲ႔အား ေခၚယူရာတြင္ အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားက အမိန္႔အာဏာျဖင့္သာ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ဆိုပါက မလိုလား အပ္သည့္ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ပြားလာႏုိင္ဖြယ္ ရွိပါသည္။ ။