ျမန္မာျပည္မွာ ဘယ္လို ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ မလုပ္ဘူးလဲ

ဘ႐ိုင္ယန္ ပီ ကလိန္း

၂၀၁၂ ဧၿပီလ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အႏိုင္ရခဲ့ခ်ိန္ကစလို႔ အာရွနဲ႔ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက စီးပြားေရး သမား ေတြ ျမန္မာျပည္ထဲ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ဝင္လာခဲ့ၾကတယ္။ ျပန္လည္ႏိုးထလာေနတဲ့ ဒီႏိုင္ငံထဲမွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ၾကဖို႔ စိတ္အား ထက္ သန္စြာနဲ႔ အခုလို ဝင္ေရာက္ခဲ့ၾကတာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ လေတြအတြင္းမွာ ၾသစေၾတလ်၊ ကေနဒါ၊ ၿဗိတိန္နဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စု တို႔က ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ စီးပြားေရးလမ္းေၾကာင္း တခ်ိဳ႕ ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါတယ္။ တိုက္႐ိုက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာ ေငြ ေၾကးအကူအညီနဲ႔ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ျပည္ဝင္ ခြင့္ပိတ္ပင္ထားတဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ေရရွည္ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈေတြက လည္း အခုဆိုရင္ အ မ်ားႀကီး ဆိုင္းငံ့လိုက္ပါၿပီ။

ျမန္မာျပည္ထဲ ဝင္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ဖို႔ တကယ္ စိတ္ဝင္စားမႈ ရွိတယ္လို႔ Pepsi၊ Coca-Cola၊ GE နဲ႔ ေရနံနဲ႔ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔ ကုမၸဏီ ေတြက ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၆ လက တညကို ေဒၚလာ၆၀ ေပးရတဲ့ ရန္ကုန္ ဟုိ တယ္ခန္းေတြဟာ အခုဆိုရင္ တည ေဒၚလာ ၄၀ ၀ ေပးရၿပီး လူျပည့္တာလည္း ျမန္ပါတယ္။ ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီ အထီးက်န္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ႏိုင္ငံတကာေစ်းကြက္ေတြရဲ႕ ဗဟုိ အ ခ်က္အခ်ာဆီ ေရြ႕လ်ားလာခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီႏိုင္ငံရဲ႕ ထိလြယ္ရွယ္လြယ္ရွိတဲ့ ႏိုင္ ငံေရးရာသီဥတုနဲ႔ စီးပြားေရး အေျခ အေန ေတြေၾကာင့္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ လမ္းဖြင့္လိုက္တာဟာ ႐ုတ္တရက္ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝမႈနဲ႔အတူ မ တည္ၿငိမ္တဲ့ အက်ဳိး ဆက္ေတြ ျဖစ္လာ ေကာင္းျဖစ္လာ ႏိုင္ပါ တယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ေရနံ၊ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔၊ ဆန္စပါး၊ သစ္ နဲ႔ အဖိုးထိုက္တန္လွတဲ့ ေက်ာက္သံပတၱျမားေတြအပါအဝင္ ေပါႂကြယ္ဝတဲ့ သဘာ ဝသယံဇာတ အရင္းအျမစ္ေတြကို ထုတ္လုပ္မႈမွာ ကုန္ေခ်ာျဖစ္သည္ထိ အရည္အေသြးျမႇင့္ႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္း အမ်ားႀကီး ရွိပါ တယ္။ ေလာ ေလာဆယ္မွာ မသန္႔စင္ပဲ အၾကမ္းထည္အတိုင္း ႏိုင္ငံျခားကို တင္ပို႔ေနတာပါ။ ခရီးသြားလုပ္ငန္း၊ စြမ္းအင္၊ ေဆာက္လုပ္ ေရးဆိုင္ရာပစၥည္း နဲ႔ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ စတာေတြမွာ ေလာေလာဆယ္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြရွိေနၾကပါတယ္။ ဒါေတြအျပင္ တိုက္ခြဲၿပီးသစ္ ေတြ၊ သန္႔စင္ၿပီး ပတၱျမား ေတြနဲ႔ အရည္အေသြး ပိုျမင့္တဲ့ဆန္ေတြကလည္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြရွိလာေအာင္ ဆြဲေဆာင္ၾကပါလိမ့္အံုးမယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံမႈ ေဒၚလာ ၂၀ ဘီလီယံေက်ာ္ဖိုး ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ကို စီးဝင္ခဲ့ပါတယ္၊ အမ်ားစုကေတာ့ တ႐ုတ္၊ ေဟာင္ေကာင္နဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ ေတြက ပါ။ ဒီတန္ဖိုးက ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာရွိခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျခားတိုက္႐ိုက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ ႏံွမႈ အားလံုး စုစု ေပါင္းထက္ ပိုမ်ား ပါတယ္။

တခ်ိဳ႕လူေတြက ျမန္မာျပည္လက္ရွိအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သတိထားဖို႔ အႀကံျပဳၾကပါတယ္။ သူတို႔ အႀကံျပဳတာ မွန္ပါတယ္။ ေဒၚ ေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ကလည္း စိတ္အားထက္သန္ေနၾကတဲ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြကို သတိေပးခဲ့ပါေသး တယ္။ “အရမ္းကာေရာ အေကာင္း ျမင္မႈ (Reckless Optimism)” ကို သတိထားၾကဖို႔ ဇြန္လတုန္းက ဘန္ေကာက္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ကမၻာ့ စီးပြားေရးဖိုရမ္မွာ သူေျပာခဲ့ ပါတယ္။ ဒါက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းသစ္ေတြ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိဖို႔လိုတယ္ဆိုတာကို မီး ေမာင္းထိုးျပလိုက္တာပါပဲ။ အဲ့ဒီလို ပြင့္လင္းျမင္ သာမႈ မရွိဘူးဆိုရင္ ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ အာဏာရွိသူ အနည္းငယ္ရဲ႕လက္ထဲမွာ ဆံုး႐ံႈးနစ္နာမႈေတြနဲ႔ ဆက္လက္ ႀကံဳေတြ႔ေနရလိမ့္အံုးမယ္လို႔လည္း သူက ဆိုပါတယ္။

သူရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္အေပၚ သတိျပဳမွတ္သားသင့္တဲ့ အျခား အက်ိဳးအေၾကာင္းေတြလည္း အမ်ားအျပား ရွိပါတယ္။ ကမၻာ့စီးပြားေရးက ဆုတ္ ယုတ္လာၿပီး လမ္းႀကိတ္စက္ႀကီးေတြလို အင္အားႀကီးတဲ့ အိႏိၵယနဲ႔ တ႐ုတ္လိုႏိုင္ငံေတြေတာင္ တကၽြီကၽြီအသံေတြ ျမည္ လာေန ခ်ိန္မွာ အခု လို ျမန္မာျပည္က ႐ုတ္ျခည္း တိုးတက္လာမႈဆိုတဲ့ ဆြဲေဆာင္မႈမ်ိဳးကို ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြအေနနဲ႔ ေတာင့္ခံဖို႔ ခက္လွပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ အက်ိဳးအျမတ္မ်ားမ်ားရဖို႔ပဲၾကည့္တဲ့ ႏိုင္ငံျခား တိုက္႐ိုက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြက ထိလြယ္ရွ လြယ္ အေျခအေနမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို ဖြတ္ ဖြတ္ညက္ညက္ ေၾကေစခဲ့တာမ်ိဳး အတိတ္မွာ ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဘ႑ာ ေရးဆိုင္ရာစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းနဲ႔အားေကာင္း တဲ့ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ မူဝါဒထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ မရွိတဲ့ အဲ့ဒီ ႏိုင္ငံေတြမွာမၾကာခဏဆိုသလိုပဲ ေငြ လဲႏႈန္း၊ေငြရင္းနဲ႔ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈေတြကေမာက္ ကမ ျဖစ္ေလ့ရွိၾကတာပါ။ ဘဏ္ေတြ ကလည္း အၿပိဳင္အဆိုင္ ေငြထုတ္ေခ်းၾက တာမို႔ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြ အားနည္းမႈေၾကာင့္ေစ်းႏႈန္းေတြ႐ုတ္ ျခည္း တိုးတက္လာဖြယ္ရွိ ပါတယ္။ အဲ့ဒီလိုျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ေတြ ေႏွာင္းပိုင္း ထိုင္းႏိုင္ငံမွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပႆနာလိုမ်ိဳး ႐ုတ္တရက္ဝင္ ေရာက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံျခားတိုက္႐ိုက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြဟာ တည္ၿငိမ္မႈမ႐ွိတာမို႔ အလွ်င္အျမန္ပဲ ျပန္ေလွ်ာ က်ေကာင္း ေလွ်ာက်သြားႏိုင္ပါတယ္။

ေငြေၾကးက႑ဆိုတာက ျပႆနာေတြထဲက တခုပါ။ လံုေလာက္တဲ့ အေကာက္ခြန္နဲ႔ နယ္စပ္ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ မရွိဘူးဆိုရင္ သြင္းကုန္ ေတြ (အ ထူးသျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးနဲ႔ အရည္အေသြးနိမ့္ကုန္ပစၥည္းေတြ)က ေစ်းကြက္ကို အလြယ္တကူ ဖံုးလႊမ္းသြားႏိုင္ၿပီး ျပည္တြင္း ထုတ္ လုပ္သူေတြ ကိုလည္း အလြယ္တကူ အႏိုင္ယူသြားႏိုင္ပါတယ္။ ပိုေယဘုယ်က်တာကေတာ့ ႀကီးၾကပ္မႈ ေသေသခ်ာခ်ာ မရွိဘူးဆိုရင္ ပစၥည္း အတုေတြ ဝင္လာႏိုင္ၿပီး က်န္းမာေရး အႏၱရာယ္ေတြဆီ ဦးတည္သြားႏိုင္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံျခား ေငြေၾကးအေထာက္အပံ့နဲ႔ ျဖစ္လာတဲ့ ႐ုတ္ျခည္းတိုးတက္မႈေတြက ဓနကြာဟမႈကို ပိုက်ယ္လာေစႏိုင္သလို အစိုးရအာဏာပိုင္ ေတြ စစ္ေဆးမႈမရွိတဲ့ လုပ္ငန္းအက်ိဳးစီးပြားေတြကိုလည္း ပိုတိုးတက္လာေစႏိုင္ပါတယ္။ သဘာဝသယံဇာ တအရင္းအျမစ္ ေပါႂကြယ္ဝတဲ့ ႏိုင္ဂ်ီး ရီးယားနဲ႔ ဆူဒန္အပါအဝင္ အာဖရိကႏိုင္ငံေတြကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အဲ့ဒီႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ ဘယ္ေသာအခါကမွ အလယ္အလတ္ ဝင္ေငြ ရွိတဲ့ အဆင့္ကို မေရာက္ခဲ့ပါဘူး၊ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ေရနံႂကြယ္ဝမႈက လူအနည္း ငယ္ကိုပဲ အက်ိဳးခံစားခြင့္ရွိေစၿပီး စီးပြားေရး အရအား ေကာင္း တဲ့ လူလတ္တန္းစားကို အက်ိဳးအျမတ္မရေစလို႔ပါဘဲ။

တရား႐ံုးေတြ၊ အခြန္ေကာက္ခံမႈ၊ နယ္စပ္ထိန္းခ်ဳပ္မႈနဲ႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ စတာေတြကို အားေကာင္းေအာင္လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ တႏိုင္ ငံလံုးရဲ႕ႀကီးမားတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းဖို႔ က်ယ္ျပန္႔တဲ့စီးပြားေရးတိုုးတက္မႈ အေျခခံေတြကို တည္ေဆာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အ စိုးရ ကလူနည္းစု အက်ိဳးအျမတ္ရမယ့္ နည္းလမ္းနဲ႔ အမ်ိဳးသား အေမြအႏွစ္ေတြကို ဆက္လက္ေရာင္းထုတ္ေနတာမို႔အားေကာင္းေအာင္ လုပ္သင့္ တဲ့ အေလးထားစရာကိစၥေတြက ေနာက္တန္းကို ေရာက္သြားေလ့ရွိတာပါ။ မြန္ဂိုလီးယားႏိုင္ငံဆိုရင္ အလားတူ စိန္ေခၚမႈနဲ႔ ရင္ ဆိုင္ ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈက နံပါတ္ ၂ လံုးရွိၿပီး တြင္းထြက္အရင္း အျမစ္က တန္ဖိုး ေဒၚလာသန္း ၁ ထရီလီယံ (၁,၀၀၀ ဘီလီယံ) ေလာက္ ရွိေကာင္းရွိႏိုင္ေပမယ့္ ျခစားမႈက ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရ ျဖစ္ေနတာမို႔ ႏိုင္ငံတည္ၿငိမ္မႈနဲ႔ လူမႈေရး တန္းတူ ညီမွ် မႈကို ၿခိမ္း ေျခာက္ေနတာပါ။

ႏိုင္ငံျခားအကူအညီနဲ႔ နည္းပညာအေထာက္အကူေတြကို ပုိၿပီး လမ္းဖြင့္ေပးသြားမယ္ ဆိုတာအပါအဝင္ ထပ္ဆင့္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ေတြ လုပ္ သြားမယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္က ဇြန္လမွာ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ေျခလွမ္းတ ရပ္ပါ။ ရင္း ႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဥပေဒကိုလည္း သူက လႊတ္ေတာ္ကို တင္ျပခဲ့ပါေသးတယ္။ ေျမယာဌားရမ္းမႈဆိုင္ရာ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကို ေလ်ာ့ ေပါ့ၿပီး ႏိုင္ငံျခား စီးပြား ေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ အခြန္မက္လံုးေတြေပးမယ့္ ဒီဥပေဒကို မၾကာခင္ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္လုံးက ျပဌာန္းအ တည္ျပဳလိမ့္ မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။ ဥပေဒတခုကို စာရြက္ေပၚမွာ ျပျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္တာ လုိအပ္ေပမယ့္ အစိုးရရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အသစ္ေတြအတြက္ လို ေလာက္တဲ့ ေငြေၾကး အေထာက္အပံ့အပါအဝင္ လုပ္ငန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္မႈက အခရာက်လွပါတယ္။

အခုဆိုရင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၅၀ ေလာက္က အေနာက္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ဂ်ပန္ေစ်းကြက္ေတြ တိုးတက္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အိမ္နီခ်င္း ႏိုင္ငံ ေတြ လိုက္လုပ္ခဲ့တဲ့ ပို႔ကုန္အဓိက (Export-led) ပံုစံမ်ိဳး မရွိေတာ့ပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမ်ားနဲ႔မတူဘဲ ရွားပါးလွတဲ့ အခြင့္အလမ္း တရပ္ရွိ ပါတယ္၊ အဲ့ဒါကေတာ့ ပို႔ကုန္ထုတ္လုပ္မႈအေပၚ အေျခခံၿပီး စီးပြားေရးကို ဖန္တီးတာမဟုတ္ပဲ ျပည္တြင္း လိုအပ္ခ်က္နဲ႔ေမာင္းႏွင္ တဲ့စီးပြားေရး ကို ဖန္တီးႏိုင္တာပါပဲ။ မ်ားျပားတဲ့ လူဦးေရ၊ က်ယ္ေျပာလွတဲ့ သဘာဝ သယံဇာတ အရင္းအျမစ္ေတြနဲ႔ တစတစ တိုးတက္ လာတဲ့ ေငြပင္ေငြ ရင္း ဝင္ေရာက္လာမႈေတြေၾကာင့္ စီးပြားေရးတေက်ာ့ ျပန္အားေကာင္းလာဖို႔ လုိအပ္တဲ့ အေျခခံအေဆာက္အအံုေတြ ဒီႏိုင္ငံမွာ ရွိၿပီးသား ပါ။ တကယ္ေအာင္ျမင္ဖို႔အတြက္ ေလာေလာ ဆယ္ လိုအပ္ေနတာကေတာ့ အေသးစားနဲ႔ အလတ္စားလုပ္ငန္းေတြ အေနနဲ႔ ေငြပင္ေငြရင္း ေတြ ပိုၿပီးလက္လွမ္းမွီလာႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔နဲ႔ လုပ္ငန္းေတြကို ဥပေဒေၾကာင္းအရ အကာအကြယ္ေပးဖို႔ပဲ ျဖစ္ ပါတယ္။

ဒီလို သတိထားစရာေတြရွိေနေပမယ့္ ႏိုင္ငံတကာက စီးပြားေရးစီမံခန္႔ခြဲသူေတြကေတာ့ ရန္ကုန္က ဟုိတယ္ေတြမွာ ေရွ႕ႏွစ္အထိ အခန္း ေတြ ႀကိဳတင္ယူေနၾကပါတယ္။ သူတို႔မွာ ဒီလိုလုပ္ဖို႔ အေၾကာင္းျပခ်က္ ေကာင္းေကာင္းရွိၾကတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားခဲ့တဲ့ ဒဏ္ခတ္အ ေရးယူမႈေတြ ေလ်ာ့က်သြားပါတယ္။ က်ပ္ေငြကိုလည္း အစိုးရက ျပန္လည္ တန္ဖိုးသတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ အရင္က ၁ ေဒၚလာ ၆ က်ပ္ႏႈန္းကေန ဧၿပီလမွာ ၈၀၀ က်ပ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီႏႈန္းက ေမွာင္ခိုေစ်းကြက္မွာ လဲေနတဲ့ႏႈန္းနီးပါး ျဖစ္သြားတာပါ။ ဇြန္လမွာဆိုရင္ ၁ ေဒၚလာကို ၈၄၀ က်ပ္ ျဖစ္သြား ပါတယ္။ ဒီလို ေငြလဲႏႈန္းခုန္္တက္သြားတာက ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏံွဖို႔ အလားအလားရွိသူေတြအတြက္ က်ပ္ေငြ အေပၚ ယံုၾကည္မႈ ျမင့္တက္ လာေစပါတယ္။

အခုဆိုရင္ တိုက်ိဳစေတာ့အိတ္ခ်ိန္း (Tokyo Stock Exchange) နဲ႔ ဂ်ပန္ကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ ဒိုင္ဝါ အင္စ တီက်ဴ (Daiwa Institute) တို႔က ျမန္မာ ေငြေၾကးေစ်းကြက္တည္ေထာင္ဖို႔ ကူညီေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စီးပြားေရးအေျခအေနက အ ပ်ံသင္စ ႏိုင္ငံတခုကို ေငြေၾကးတန္ဖိုး ျမင့္ျမင့္ မားမား ေထာက္ပံ့မႈဟာ ေမခြန္းထုတ္စရာပါ။ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံဆိုရင္ လည္ပတ္ႏိုင္တဲ့ စေတာ့ေစ်းကြက္တခုကို ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မွာ ဖန္တီးခဲ့ပါ တယ္၊ ဒါေပမယ့္ ေစ်းကြက္မွာစာရင္းဝင္တဲ့ အစိုးရပိုင္ကုမၸဏီေတြက အနည္းငယ္ပဲ ရွိၿပီး ရွယ္ယာေစ်းႏႈန္းေတြကလည္း အတက္အက် ျဖစ္ လိုက္တာ လြန္ပါေရာ။ အဲ့ဒီေစ်းကြက္ လည္ပတ္တာက စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းတခုနဲ႔မတူပဲ ေလာင္းကစားရံု (Casino) တခုနဲ႔ ပိုတူပါတယ္။ ဒီျပ ႆနာဟာ အႏၱရာယ္တခုလို႔ စဥ္းစားေကာင္း စဥ္းစားႏိုင္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ အဓိက အေျခခံအေဆာက္အအံုေတြတည္ေဆာက္ဖို႔နဲ႔ထိေရာက္ တဲ့ တရားဥေပဒစိုးမိုးမႈရွိေအာင္ တည္ေဆာက္ဖို႔ အခ်ိန္နဲ႔ သဘာဝ သ ယံဇာတအရင္းအျမစ္ေတြကို ပိုသံုးတာကဟာ ပိုၿပီးအက်ိဳး အျမတ္ ရွိ မယ့္ ေငြပင္ေငြရင္းေတြကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္လိမ့္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အကန္႔အသတ္ေတြ ဘယ္လိုပဲရွိေနေန အစြန္႔ပယ္ခံကေန အပ်ံသင္ခါစ ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈကို ေသေသခ်ာခ်ာမစီမံ ႏိုင္ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ေနာက္ဆံုးမွာ လူနည္းစုကႀကီးစိုးတဲ့ အေနအထားကို ေရာက္ေကာင္း ေရာက္သြားႏိုင္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလိုျဖစ္ သြားရင္ လူမႈေရးနဲ႔ စီးပြားေရးအရ သာတူညီမွ်မႈမရွိတာေတြပဲ ပိုျဖစ္လာမယ့္ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ခက္တဲ့ ျပႆနာ တသီတတန္း ေနာက္က ဆက္လိုက္ လာပါလိမ့္မယ္။ အခုဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အလွ်င္အျမန္ တိုးတက္မႈနဲ႔ ဟန္ခ်က္ညီ တိုးတက္မႈေတြ ျဖာထြက္ရာ လမ္းေလးခြကို ေရာက္ေနပါ ၿပီ။ အစိုးရကို ျခယ္လွယ္ေနတဲ့ အရင္စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္အေရးကို ေခါင္းထဲမွာရွိတယ္ ဆိုရင္ လူလတ္ တန္းစားကို အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစမယ့္ မူဝါဒေတြကို အာ႐ံု စိုက္တာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ေရတိုၿပိဳင္ဆိုင္ မႈလုပ္ တာ ထက္ အမ်ားႀကီးပိုၿပီး အေထာက္အကူျဖစ္ေစပါလိမ့္ မယ္။

Brian P. Klein ၏ How Not to Invest in Myanmar ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကုန္သြယ္ေရးကိုယ္ စားလွယ္ရံုး (Office of the US Trade Representative) တြင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေရးရာ ညႊန္ၾကားေရး မႉးအျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူး သည့္ Brian P. Klein သည္ မက္ခ႐ိုစီးပြားေရးဆိုင္ရာ (Macroecomic) ႏွင့္ ပထဝီ ႏိုင္ ငံေရးဆိုင္ရာ (Geopolitical) ေသနဂၤဗ်ဴဟာ ခ်မွတ္ သူျဖစ္သည္။