ဒီ ပိုင္စရာပြဲကို ႏွစ္စဥ္ ဇန္နဝါရီလ ေရာက္တိုင္း က်င္းပေလ့ ရွိၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံ အစိုးရကလည္း ေငြေၾကး အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးအပ္ ကာ တရားဝင္ ခြင့္ျပဳထားတဲ့ ဒီပြဲဟာ ဗုိလ္မင္းေထာင္ေန ျပည္သူ ေတြလည္း တႏွစ္လံုး ေတာေတာင္ေတြထဲမွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ရာမွ ဒီ ပြဲမွာပဲ အ ေမာေျဖ ေပ်ာ္ၾကရတဲ့ ပြဲတပြဲလို႔လည္း ဆိုရမွာပါ။
“လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၃၀ ေက်ာ္ေလာက္က က်ေနာ္ ျမင္ဖူးတာကေတာ့ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရးလည္း မေကာင္းတဲ့ အခ်ိန္တုန္းကေတာ့ ေဟရ္ဒမန္ (နယ္စား)၊ ကာရ္ဘာရီ (ရြာစား) တို႔လည္း မစံုဘူး။ ေရာက္လားၾကတဲ့ ေဟရ္ဒမန္၊ ကာရ္ဘာရီေတြဆိုရင္ ၾကက္ဆိုရင္ ေကာင္းေပ့၊ ႀကီးေပ့ဆို တဲ့ ၾကက္ေတြကို ဗုိလ္မင္းကို ဆက္ဖို႔ ယူလာၾကတယ္။ ပြဲမတိုင္ ခင္ ၂ – ၃ ရက္ေလာက္ ကစၿပီး ဘန္တ႐ိုဘန္မွာ လာအိပ္ၾကၿပီး ပြဲကိုတက္ၾက တယ္။ အဲဒီ တုန္းက ရွိခဲ့တဲ့ ပလန္မင္း၊ သတ္မင္းေတြ လာၾကတယ္။ ကပြဲေတြရွိတယ္။ ေလာင္းကစား ေတြလည္း ရွိတယ္။ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ တဲ့ ၁၅ ဆက္ ေျမာက္ ဗုိလ္မင္းႀကီး ဦးေအာင္ေရႊျဖဴ လက္ထက္မွာေတာင္ ေတာ္ေတာ္ေလး စည္းကားတာကို ေတြ႕ရတယ္” လို႔ ဗုိလ္မင္းႀကီး ေအာင္ေရႊျဖဴရဲ့ သားႀကီး ဦးေစာလွျဖဴက သူ ျဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ အတိတ္က ပိုင္စရာပြဲကို ေျပာျပပါတယ္။
၅ ရက္ၾကာ က်င္းပတဲ့ ဒီပြဲမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္က အိမ္သံုးပစၥည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အဝတ္အထည္ အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ကစားစရာ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္က လာေရာက္ ေရာင္းခ်ၾကတဲ့ ေစ်းဆိုင္ေတြ၊ ေဒသထြက္ အရက္ဆိုင္ေတြ၊ ကပြဲ၊ ဇာတ္ပြဲေတြနဲ႔ ျမန္မာ ႏိုင္ငံက သီတင္းကြ်တ္ပြဲေတာ္လို စည္းကား သုိက္ၿမိဳက္လွ ပါတယ္။
“ဒီႏွစ္ ပိုင္စရာပြဲကေတာ့ ပြဲကိုလာတဲ့ လူေတြ နည္းတာကို ေတြ႕ရတယ္။ အခုလို နည္းသြားတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းရင္း ကေတာ့ စီးပြားေရး အ ရမ္းၾကပ္တည္း ၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေတာ့ ရာသီဥတုကလည္း အရင္ႏွစ္ေတြထက္ ပိုေအးတယ္။ ေနာက္တခုက အခု ဗုိလ္မင္းႀကီးက အသစ္ တက္လာတာ ဆိုေတာ့ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ကလည္း အားနည္းတာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္” လို႔ ဦးေစာလွျဖဴက သံုးသပ္ပါတယ္။
တႏွစ္မွာ တခါ အခြန္ဆက္ပြဲ ျပဳလုပ္တဲ့ အခါမွာ အရက္ တလံုး၊ စိမ္ရည္ တလံုး၊ ၾကက္ တေကာင္ကို ရြာစားေတြနဲ႔ နယ္စားေတြက ဗိုလ္မင္း ႀကီးကို အရင္က အခြန္ေတာ္ ဆက္သ ၾကရေလ့ရွိေပမဲ့ အခု အခါမွာ ေတာ့ ၾကက္၊ အရက္နဲ႔ စိမ္ရည္တလံုး အစား က်သင့္တန္ဖိုးေငြ တာကာ ၄၀၀ ေပးသြင္းၾကရပါတယ္။
“လယ္ လုပ္သူေတြကို က်ေတာ့ ဧကအလိုက္ အခြန္ ေကာက္တယ္။ ေတာင္ယာလုပ္တဲ့ လူေတြ က်ေတာ့ ေတာင္ယာ အကြက္လိုက္ အေပၚ တြက္ၿပီး ေကာက္တယ္။ အခြန္ေကာက္တယ္ ဆိုတာကလည္း အရင္က ထံုးစံျဖစ္လို႔ ေကာက္ရတဲ့ သေဘာပါ။ အခြန္ေကာက္ဖို႔ သြားရတဲ့ လမ္းစရိတ္က အဲ့ဒီထက္ ပိုကုန္တယ္” လို႔ နယ္စား တေယာက္ျဖစ္သူ ေမာင္ႏုက ေျပာပါတယ္။
ဗိုလ္မင္းႀကီး အမိန္႔နဲ႔ ေတာင္ယာ၊ လယ္ လုပ္ကိုင္သူ ပိုင္ရွင္တေယာက္လွ်င္ အခြန္ေငြ ၆.၇၅ တာကာကို နယ္စားေတြက ကိုယ့္ နယ္ေျမအထဲ က ေတာင္ယာ ဧက အလိုက္ ေကာက္ခံၿပီး ဒီ ပိုင္စရာပြဲမွာ ဗုိလ္ မင္းႀကီးကို ဆက္သရပါတယ္။
ယင္း ေကာက္ခံရရွိ ေငြမ်ားထဲမွွ ဗုိလ္မင္းႀကီး အခြန္အျဖစ္ ၄၂ %၊ ဘဂၤလားးေဒ့ရွ္ အစိုးရက ၂၁ %နဲ႔ ေဟရ္ဒမန္က ၃၇% စီ မွ်ေဝ ခံစားၾက ရ တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
နယ္စား ေမာင္ႏု ဆက္ေျပာတာက “အရင္တုန္းက က်ေနာ္တို႔ ဗုိလ္မင္းေထာင္ထဲမွာ လယ္လုပ္စားတဲ့လူက နည္းတယ္။ ေတာင္ယာ လုပ္တဲ့ လူပဲ မ်ားတယ္။ ေျမၾသဇာ ေကာင္းေတာ့ စပါးအထြက္ႏႈန္းလည္း ေကာင္းတယ္။ အဲဒီတုန္းက ယာခြန္ ေကာက္တာ က်ေတာ့ အခုလို ေငြစကၠဴ မဟုတ္ဘူး။ ေငြသား ဒဂၤါးျပားေတြနဲ႔ အခြန္ေဆာင္ရေတာ့ တႏွစ္ တႏွစ္ရတဲ့ အခြန္ေတြကို လူ တေယာက္က ၃ – ၄ ေခါက္ ေျပာင္းသယ္ ရတယ္။ အခု အခြန္က်ေတာ့ စကၠဴေငြ ဆိုေတာ့ ယာခြန္ ေကာက္တယ္ ဆိုတာက ဘာမွ မမ်ားလွဘူး”
ဗုိလ္မင္းေထာင္ပိုင္ (သို႔မဟုတ္) ဗုိလ္မင္းႀကီး အုပ္ခ်ဳပ္ထားတဲ့ နယ္နိမိတ္ အက်ယ္အဝန္းဟာ ဘန္တ႐ိုဘန္ ခ႐ိုင္နဲ႔ ရန္ဂါမာတီ ခ႐ိုင္ေတြမွာရွိၿပီး ေဒသအေခၚ မူဇာလို႔ေခၚတဲ့ နယ္ေျမေပါင္း ၁၀၉ မူဇာနဲ႔ ေက်းရြာေပါင္း ၁၄၀၀ ေက်ာ္ ရွိၿပီး မူဇာကို ေဟရ္ဒမာန္ ေခၚ နယ္စားေတြက ပိုင္ဆိုင္ၿပီး ေက်းရြာတုိင္းကို ကာရ္ဘာရီေခၚ ရြာစားေတြက ပိုင္ဆိုင္ပါတယ္။
ဗိုလ္မင္းေထာင္ နယ္ေျမထဲမွာ ေက်းရြာ ေျပာင္းေရြ႕ျခင္းမ်ား၊ အသစ္ တည္ေဆာက္ျခင္းမ်ား ရွိၿပီး အဲဒီလို ေက်းရြာ ေတြကို အနည္းဆံုး ၂၅ အိမ္ေထာင္စုထက္ မနည္းတဲ့ ရြာေတြကိုဘဲ ရြာအျဖစ္သတ္မွတ္ေၾကာင္း ကာရ္ဘာရီ ဥပေဒ ထံုးစံရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံဟာ တိုင္း၊ ခ႐ိုင္၊ ၿမိဳ႕နယ္၊ ေက်းရြာ စသည့္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အဆင့္ဆင့္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေပမဲ့ ဗုိလ္မင္းႀကီး အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ဗိုလ္မင္းေထာင္ နယ္ေျမေတြထဲ မွာေတာ့ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၲယားေတြရွိသလို ဗုိလ္မင္းႀကီးရဲ့ ေဟဒမန္ေတြ ကာရ္ဘာရီေတြလည္း ပါဝင္ အုပ္ခ်ဳပ္ၾကရပါတယ္။
“ရြာေတြမွာ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိတဲ့ ျပသနာေတြကို ကာရ္ဘာရီ၊ ေဟရ္ဒမန္ေတြက မာရမာ႐ိုး ေရွးထံုးေတြအရ တရားစီရင္ ဆံုးျဖတ္ၾကရတယ္။ အဲဒီလိုဆံုးျဖတ္တာကို မႀကိဳက္လို႔၊ အစုိးရ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေျဖရွင္းခ်င္တယ္ ဆိုရင္လည္း အစိုးရနဲ႔ သြားေျဖရွင္းလို႔ ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြကလည္း က်ေနာ္တို႔ရဲ့ ခြင့္ျပဳခ်က္ရမွပဲ သူတို႔က ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းေပး ပါတယ္” လ႔ို ကာရ္ဘာရီ ဦးခ်စ္စိန္က ရွင္းျပပါတယ္။
ေဟရ္ဒမာန္ေတြ၊ ကာရ္ဘာရီေတြရဲ့ အာဏာ ဆက္ခံပံုကေတာ့ ေဆြစဥ္ မ်ိဳးဆက္အလိုက္ ဆက္ခံတာေတြ ရွိသလို အျခား တေယာက္ေယာက္ ကိုလည္း အာဏာ လြဲေျပာင္း ေပးအပ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဦးခ်စ္စိန္က ရွင္းျပပါတယ္။
“ေဟရ္ဒမန္ဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကာရ္ဘာရီဘဲျဖစ္ျဖစ္ အေဖေသသြားလို႔သားက စာမတတ္ဘူးဆိုရင္ သူ႔ ကို အေဖရဲ့ အာဏာ ကို လႊဲေျပာင္းမေပးဘဲ အျခား တေယာက္ေယာက္ (စာတတ္ေျမာက္သူ၊ ရပ္ရြာအက်ိဳးကို ေရွ႕႐ႈ ဦးစားေပးသူကို) ရပ္ရြာ ျပည္သူေတြက ေရြးခ်ယ္ၿပီး ဗုိလ္မင္းႀကီးဆီကို တင္ျပ အတည္ျပဳၿပီး အာဏာ ခန္႔အပ္ေလ့ရွိတယ္” လို႔ ဦးခ်စ္စိန္က ေျပာပါတယ္။
ဗုိလ္မင္းေထာင္ နယ္ေျမ ထဲမွာ ေနထုိင္ၾကတဲ့ ျပည္သူေတြ (သို႔မဟုတ္) ဗုိလ္မင္းေထာင္ နယ္ေျမထဲကို လာေရာက္ ေနထုိင္လိုၾကသူေတြ အေနနဲ႔ ေျမေရာင္း ေျမဝယ္ကိစၥေတြ၊ ႏိုင္ငံကူးပတ္စ္ပို႔ ရရွိေရးေတြနဲ႔ အစိုးရဝန္ထမ္း ေလွ်ာက္ထားရာ ေတြမွာ ဗုိလ္မင္းႀကီးနဲ႔ ေဟရ္ဒမန္ေတြရဲ့ ေထာက္ခံခ်က္ေတြ အသီးသီး ပါေလ့ရွိရတာဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံထဲက ဗိုလ္မင္းေထာင္ရဲ့ သီးျခား ဥပေဒတခုလို႔ ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဗုိလ္မင္းႀကီးေတြရ့ဲ ရာထူးအာဏာ ေရြးခ်ယ္ ခန္႔အပ္ ဆက္ခံပံုကေတာ့ “မင္းမ်ိဳး မိသားစုမွာ ပထမတုန္းက ၾကားဖူး တာက အဖအစား သားျဖစ္တယ္။ အဂၤလိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေနစဥ္ မင္းတမင္းမွာ သားမရလို႔ သမီးေမြးတဲ့အခါ က်ေနာ္တို႔ ဗုိလ္မင္းမ်ိဳး႐ိုးမွာ က်ေတာ့ ဗုိလ္္မင္းအျဖစ္ မိန္းမကို တင္ေျမွာက္ခြင့္ မရွိဘူး။ အဲ့ဒီအခါ က်ေနာ္တို႔ မင္းမ်ိဳးမင္းေဆြေတြ တုိင္ပင္ၿပီး မိသားစုထဲမွာ အသက္ႀကီးဆံုး ေယာက်္ားကို မင္းေျမွာက္ရမယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလူဟာ ကိုယ္လက္အဂၤါ ျပည္စံုဖို႔နဲ႔ က်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္ဖို႔ လိုတယ္။ ရာဇဝတ္မႈ ကင္းတဲ့လူကိုမွ မင္းေျမွာက္ရပါတယ္” လို႔ ဦးေစာလွျဖဴက ရွင္းျပပါတယ္။
ဗုိလ္မင္းႀကီးေတြ အာဏာလႊဲေျပာင္းတဲ့ ပံုစံကေတာ့ အဂၤလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အခ်ိန္ကစၿပီး နန္းစဥ္ဓားကို ဗုိလ္မင္း အဆင့္ဆင့္ကို လႊဲေျပာင္းေပးရၿပီး အဲဒီအရင္က (အဂၤလိပ္ အစိုးရ မအုပ္ခ်ဳပ္ခင္က) ဆိုရင္ နန္းစဥ္ဓားရယ္လို႔ သတ္မွတ္ထားေလ့မရွိဘဲ မိမိတို႔ (ဗုိလ္မင္းေတြ) ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ ဓားကို ေရြးခ်ယ္ ကိုင္ေဆာင္ႏိုင္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
“အခု ဘဂၤလားးေဒ့ရွ္ အစိုးရ လက္ထက္မွာေတာ့ ဘယ္သူကို ဗုိလ္မင္းအျဖစ္ အာဏာလႊဲေျပာင္းရမယ္ ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ နန္းေဆြနန္းမ်ိဳးေတြက အစိုးရကို တင္ျပရတယ္။ အဲဒီလုိ တင္ျပတာကို အစိုးရက အသိအမွတ္ျပဳ အမိန္႔ခ်မွတ္တဲ့ အခါ ဗုိလ္မင္းအသစ္ကို အာဏာလြဲေျပာင္းခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတရဲ့ ကုိယ္စား တိုင္းမႉးက လာၿပီး အာဏာ လႊဲအပ္ေပးရတယ္။ အဲဒီလို အာဏာအပ္တဲ့ အခါမွာ နန္းစဥ္ဓါးကို လြဲေျပာင္းလက္ခံ ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ (ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုး ရ ကို ေတာ္လွန္ ပုန္ကန္မႈ မျပဳလုပ္ပါ) ဟု ကတိသစၥာျပဳ ရြတ္ဆိုၾကရတယ္” လို႔ ဦးေစာလွျဖဴက ရွင္းျပပါတယ္။
ဦးေစာလွျဖဴက လက္ရွိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစုိးရေတြရဲ့ ဗုိလ္မင္း နန္းဆက္ေတြအေပၚ ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္မႈေတြကို ဆက္လက္ ရွင္းျပရာမွာေတာ့ “ဒီလုိ ဗိုလ္မင္းႀကီး တပါး ေသဆံုးသြားတဲ့ အခါ ေနာက္ထပ္တင္မယ့္ ဗုိလ္မင္းအတြက္ လက္ရွိ အစုိးရေတြ အေနနဲ႔ မိမိတို႔ ပါတီကုိ ေထာက္ခံ အားေပးသူကို ဗိုလ္မင္း တင္ေျမွာက္ေပးဖို႔ ဖိအားေပးမႈေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လည္း နန္းမ်ိဳး နန္းေဆြေတြက စည္းစည္းလံုးလံုးနဲ႔ ေရွးထံုးဓေလ့ အတိုင္းပဲ တင္ေျမွာက္ႏိုင္ခဲ့တယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္။
တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေပါင္း ၇၅ မ်ိဳးေလာက္ရွိတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံထဲမွာ လူမ်ိဳး ၁၁ မ်ိဳးဟာ စစ္တေကာင္းတိုင္း၊ စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းေဒသ၊ ဘန္တ႐ိုဘန္ခ႐ိုင္ထဲက ဗုိလ္မင္းေထာင္မွာ ေနထုိင္ၾကၿပီး အဲဒီလူမ်ိဳးေတြကေတာ့ မာရမာ၊ ခ်င္း၊ ႀတိပူရ (ေခၚ) ၿမံဳ၊ ၿမိဳ၊ ပန္ခြာ၊ ခမီး၊ ဘြန္၊ လူရိႈင္း၊ ေတာင္စင္ဂ်ာ(ေခၚ) ဒုိင္းနား၊ ဆပ္နဲ႔ ဆပ္ကမာေတြ မွီတင္း ေနထုိင္ၾကပါတယ္။
သတ္မင္း အပိုင္စားရတဲ့ သတ္ေထာင္ဟာ စစ္တေကာင္းတိုင္း၊ စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းေဒသ၊ ခါခရာဆိုရီ ခ႐ိုင္ ျဖစ္ၿပီး အဲဒီ ခ႐ိုင္ထဲမွာ အထက္ေဖာ္ျပပါ လူမ်ိဳး ၁၁ မ်ိဳးထဲက ဆပ္၊ မာရမာနဲ႔ ႀတိပူရ (ေခၚ) ၿမံဳလူေတြ ေနထိုင္ၾကပါတယ္။ ပလန္မင္းပိုင္တဲ့ ပလန္ေထာင္ဟာ စစ္တေကာင္းတိုင္း၊ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းေဒသ၊ ရန္ဂါမတီ ခ႐ိုင္ထဲက တစိတ္တေဒသ ကို ပိုင္ဆိုင္ၿပီး ပလန္ေထာင္ထဲမွာေတာ့ ဆပ္၊ ခမီးနဲ႔ ၿမိဳ လူမ်ိဳးေနထိုင္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဗုိလ္မင္းေထာင္မွာ အဲဒီလူမ်ိဳး ၁၁ မ်ိဳးလံုး ေနထုိင္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ႀတိပူရ၊ ဘြန္ (လင္းေဂး)၊ လူ႐ိႈင္းေတြဟာ မ်ားေသားအာျဖင့္ ခရစ္ယန္ကိုးကြယ္ၾကၿပီး က်န္လူမ်ိဳး ၈ မ်ိဳးကေတာ့ အမ်ားစုဟာ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။
ဗုိလ္မင္းေထာင္ကို ဘန္တ႐ိုဘန္ ေတာင္တန္း ခ႐ိုင္လို႔ နာမည္တပ္ထားသလို မွီတင္း ေနထုိင္ၾကသူေတြ ရဲ႕ ၉၀% ဟာ ေတာင္ေပၚေဒသေတြမွာ ေက်းရြာေတြ တည္ေဆာက္ ေနထိုင္ၾကၿပီး ေတာင္ယာ၊ လယ္၊ ဥယ်ဥ္ၿခံစိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ရာသီေပၚသီးႏွံ စုိက္ပ်ိဳး လုပ္ကိုင္စားေသာက္ ၾကပါတယ္။
ဗုိလ္မင္းေထာင္ထဲကေန ကြ်န္းသစ္၊ ကညင္၊ ဝါးမ်ိဳးစံု၊ ငွက္ေပ်ာ၊ သရက္နဲ႔ ရာသီစာ အသီးအႏွံ ေတြလည္း ထြက္ရွိၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံ တ၀ွမ္း ေဒသမ်ားသို႔ တင္ပို႔ ေရာင္းခ်ၾက ပါတယ္။
သို႔ေသာ္လည္း မိမိတို႔ ေဒသထြက္ ပစၥည္းေတြကို မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ျခင္း မျပဳႏိုင္ဘဲ ဘန္တ႐ိုဘန္ ခ႐ိုင္ထဲရွိ နယ္ေတြကေန ဘန္တ႐ိုဘန္ၿမိဳ႕အထိေလာက္သာ တင္ပို႔ႏိုင္ၾကၿပီး ဘန္တ႐ိုဘန္ၿမိဳ႕ကေန တဆင့္ တျခား ၿမိဳ႕ေတြကို တင္ပို႔ရာ မွာေတာ့ ဘဂၤါလီကုန္သည္ေတြရဲ့ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားပုံကုိ ဥယ်ာဥ္ပိုင္ရွင္ ဦးထြန္းစိန္ က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ့္ၿခံက ထြက္တဲ့ ငွက္ေပ်ာခိုင္ေတြကို ဘန္တ႐ိုဘန္ကေန စစ္တေကာင္းၿမိဳ႕အထိ တင္ပို႔ႏိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ စစ္တေကာင္းကို ေရာက္တဲ့ အခါက်ေတာ့ ကုန္သည္ေတြက ဘဂၤါလီေတြခ်ည္းပဲ ဆိုေတာ့ သူတို႔ ဘဂၤါလီကုန္သည္ အခ်င္းခ်င္း ညွိၿပီး က်ေနာ့္ ငွက္ေပ်ာခိုင္ေတြကို မဝယ္ဘဲ ထားတယ္ေလ။ ဒီလို လုပ္တာက က်ေနာ္တို႔ ေဒသထြက္ ပစၥည္းေတြကို ဘန္တ႐ိုဘန္ၿမိဳ႕မွာပဲ ဘဂၤါလီကုန္သည္ေတြ လက္ကို မျဖစ္မေန ေရာင္းရေအာင္ ဖန္တီးတာ ျဖစ္တယ္” လို႔ ဦးထြန္းစိန္က သူ႔အေတြ႕အၾကံဳကို ရွင္းျပပါတယ္။
ဗုိလ္မင္းေထာင္ထဲက မာရမာမ်ိဳးတို႔ဟာ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ မာရမာလို႔ ခံယူေခၚဆုိေနၾကေပမဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အစိုးရ အဆက္ဆက္ “ေမာခ္” လူမ်ိဳးလို႔ ေခၚဆို ေရးသားလားခဲ့တာကို မာရမာမ်ိဳးေတြက လက္ခံမဘဲ ေတာင္းဆိုတဲ့ အတြက္ ေၾကာင့္ ၁၄ ဆက္ေျမာက္ ဗုိလ္မင္းႀကီး ဦးေမာင္ေရႊျဖဴက ပါလီမန္အမတ္ျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခ်ိန္မွာ ပါကစၥတန္ အစုိးရကို ေမာခ္လူမ်ိဳးဟု သံုးႏႈန္းေရးသားမႈအစား မာရမာလူမ်ိဳးအျဖစ္ သံုးႏႈန္း ေရးသားေခၚဆိုရန္ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ထဲမွာ ေတာင္းဆိုခဲ့သည့္အတြက္ ေမာခ္လူမ်ိဳးကေန မာရမာ လူမ်ိဳးလို႔ စတင္ ေခၚေ၀ၚ ေရးသားလားခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေရႊဖိုးစိန္က ေျပာပါတယ္။
“၁၉၆၀ ခုႏွစ္ ဟုိဘက္ပိုင္းက ဆိုရင္ အစုိးရ စာရြက္စာတမ္းေတြမွာ ေမာခ္ လူမ်ိဳးဟု ေရးသား အသံုးခဲ့ၿပီး ၁၉၆၀ ေနာက္ပိုင္းေတြမွာ ေမာခ္ နာမည္အစား မာရမာလူမ်ိဳး အေနနဲ႔ ေျပာင္းလဲ မွတ္တမ္းတင္ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ ေမာခ္ဆိုတာဟာ ဘဂၤလားဘာသာ စကားအရ ပင္လယ္ဓါးျပ (သို႔မဟုတ္) ၾကမ္းတမ္းတဲ့ လူေတြကို ေခၚဆိုတဲ့ ေဝါဟာရ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ေမာခ္လူမ်ိဳး ဆိုတဲ့ နာမည္ လက္မခံတာျဖစ္တယ္” လို႔ ဦးေရႊဖုိးစိန္က ရွင္းျပပါ တယ္။
ဘန္တ႐ိုဘန္ ခ႐ိုင္ထဲမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ လူမ်ိဳးစုေတြဟာ အရင့္အရင္ အခ်ိန္က ဝတ္စားဆင္ယင္ဖို႔ အတြက္ ကိုယ္တိုင္ ယက္လုပ္ ဝတ္ဆင္ေလ့ရွိၾကၿပီး အခုအခါ အလြယ္တကူ ဝယ္ယူဝတ္ဆင္လို႔ ရတဲ့ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈ ေတြကိုသာ ပိုမို ဝတ္စား ဆင္ယင္လား ၾကတဲ့ အတြက္ ႐ိုးရာဓေလ့ေတြ တျဖည္းျဖည္း ေပ်ာက္ကြယ္ကုန္ၿပီလို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံ ယဥ္ေက်းမႈဌာနက အရာရွိႀကီးတဦးက ေျပာပါတယ္။
မ်ိဳး႐ိုးအဆက္ဆက္ ႐ိုးရာလုပ္ငန္း ေပ်ာက္ကြယ္လားရပုံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူက ဆက္လက္ ရွင္းျပရာမွာေတာ့ “က်ေနာ့္ အေမက ခ်ည္မွ်င္ကေန အဝတ္တခုျဖစ္တဲ့ အထိ ယက္လုပ္တတ္တယ္။ က်ေနာ့္ မိန္းမ က်ေတာ့ ယက္ဖို႔ေလာက္ပဲ တတ္ေတာ့တယ္။ ခ်ည္မွ်င္ကို ယကၠန္းစင္ေပၚ ေရာက္ေအာင္ ဘယ္လိုတင္ ရမယ္ဆိုတာ မလုပ္တတ္ေတာ့ဘူး။ က်ေနာ့္ သမီးဆို ဘာမွကို မတတ္ေတာ့ဘူး” လို႔ ရွင္းျပပါတယ္။
ဗုိလ္မင္းေထာင္မွာ မွီတင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳး အမ်ားစုရဲ့ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈ ေျပာင္းလဲလာတာနဲ႔ အမွ် ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘက္က ဝင္လာတဲ့ အဝတ္အထည္ေတြကိုသာ အားကိုး ေနၾကရၿပီး ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံ နယ္စပ္သာ ပိတ္သြားမယ္ဆိုရင္ ဘဂၤလီ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈကိုပဲ ဝတ္ၾကရေတာ့မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ယဥ္ေက်းမႈဌာန အရာရွိႀကီးက ဆက္ေျပာပါတယ္။
မာရမာ လူမ်ိဳးေတြဟာ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြနဲ႔ သမိုင္းအစဥ္ အလားအရ ဆက္ႏြယ္လာသည့္ အေလွ်ာက္ စာေပအေရးအသား ဟာလည္း ရခိုင္၊ ျမန္မာ အကၡရာေတြကိုပဲ သူတို႔ စကားေျပနဲ႔ ေရးသားၾကတာကို ေတြ႕ရေပမယ့္ အခုလက္ရွိ မွာေတာ့ မိမိတို႔ စာေပထက္ ဘဂၤါလီ စာကိုသာ ဦးစားေပး ေနရတယ္လို႔ ဦးေရႊဖိုးစိန္က ေျပာပါတယ္။
“အခုက ဘဂၤလားစာတတ္မွ အလုပ္ရတယ္၊ လူရာဝင္တယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေနဆိုေတာ့ မိမိဘာသာစကားနဲ႔ စာေပကို သင္ဖို႔ အခ်ိန္ မရေတာ့ဘဲ ဘဂၤလားစာကိုပဲ ဦးစားေပး သင္ယူၾကရတယ္။ လူႀကီးပိုင္းေတြေလာက္ပဲ မိမိဘာသာစကားကို ေရးတတ္၊ ဖတ္တတ္ၿပီး လူငယ္ပိုင္းေတြဆို မတတ္သေလာက္ ျဖစ္ေနၿပီ” လို႔ ဦးေရႊဖိုးစိန္က ရွင္းျပပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံ စစ္တေကာင္းတိုင္း၊ စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းေဒသထဲမွာ သတ္ေထာင္၊ ပလန္ေထာင္၊ ဗိုလ္မင္းေထာင္ ရယ္လို႔ နယ္ေျမ ၃ ရွိၿပီး အဲဒီနယ္ေျမေတြကို လြန္ခဲ့ အႏွစ္ ၄၀၀ ေလာက္က ရခိုင္ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ တစိတ္တေဒသ အျဖစ္ ရွိခဲ့ၾကတာပါ။
ဒီဗုိလ္မင္းေထာင္နယ္ထဲကို NGO ေတြနဲ႔ အစိုးရ ဌာနဆိုင္ရာေတြ ဝင္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ဗုိလ္မင္းႀကီးရဲ့ အလုပ္ေတြဟာလည္း နည္းပါးလားၿပီး ဘ႑ာေငြ ရရွိမႈ အေျခအေနက အရင္ကထက္ ဝင္ေငြနည္းပါး လာတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
“အရင္ကဆိုရင္ ဓားကိုင္တို႔၊ ရဲသား၊ ျပာတာ၊ စာေရးတို႔ကို အမ်ားႀကီး ထားရတယ္။ အခု အဲဒီေလာက္ မရွိေတာ့ဘူး။ မရွိတဲ့ အေၾကာင္းက အခြန္ေတာ္ ရတာလည္း နည္းတယ္။ အခြန္ေငြရတာ နည္းေတာ့ သူတို႔ေတြကို လစာလည္း မေပးႏိုင္ဘူး။ အရင္တုန္းက လယ္ေျမေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ အခုေတာ့ လယ္ေျမေတြလည္း သိပ္ မရွိေတာ့ဘူး။ ေနာက္ၿပီး အစိုးရက အဖြဲ႕အစည္းေတြ မ်ားလားတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဗုိလ္မင္းလုပ္မယ့္ အလုပ္ေတြ မရွိေတာ့ဘဲ ဘ႑ေငြ နည္း၊ အေျခြအရံေတြလည္း နည္းသြားတယ္ လို႔ ေျပာရမွာပါ” လို႔ ဦးေစာလွျဖဴက ေျပာပါတယ္။
ဘန္တ႐ိုဘန္ခ႐ိုင္ထဲက လယ္ယာေျမအမ်ားစုကို ၁၉၈၀ ခုႏွစ္အရင္ကဆို ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားေတြကသာ ပိုင္ဆိုင္ခဲ့ေပမဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံရဲ႕လူဦးေရ တိုးပြားမႈႏႈန္း မ်ားျပားလားၿပီး ဘဂၤါလီ လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ နယ္ေျမခ်ဲ႕ထြင္မႈေတြေၾကာင့္ ဘန္တ႐ိုဘန္ ခ႐ိုင္ထဲက လယ္ယာေျမ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဆံုးရႈံးလာေနတယ္လို႔ ေတာင္ယာလုပ္စားေနသူ တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေက်ာ္လွေအာင္က ေျပာပါတယ္။
ဦးေက်ာ္လွေအာင္ ဆက္ေျပာတာကေတာ့ “အရင္တုန္းကဆိုရင္ ေတာင္ယာခုတ္ဖို႔အတြက္ ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္းေတြက မရွားဘူး။ အခု က်ေတာ့ ဒီ ဘဂၤါလီ အရင္းရွင္ေတြက ရာဘာစိုက္ခင္းေတြ စိုက္ပ်ိဳးလားတဲ့ အခါက်ေတာ့ ေတာင္ယာ လုပ္မယ့္ ေျမလြတ္ ေျမ႐ိုင္းေတြ ရွားလားတယ္ေလ”
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံဟာ ေသးငယ္ၿပီး လူဦးေရ သန္း ၁၆၀ ေက်ာ္ရွိကာ လူဦးေရ တိုးပြားမႈႏႈန္းကလည္း ျမန္ဆန္ေနသည့္ အတြက္ ေနစရာေနရာ ရွားပါးလားရာက ၁၇၂၉ စတုရန္းမုိင္ အက်ယ္အဝန္းရွိတဲ့ ဘန္တ႐ိုဘန္ ခ႐ိုင္ထဲကို ဘဂၤါလီလူမ်ိဳး မ်ားဟာ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းေလာက္ ကတည္းက ပိုမုိအေျခခ် လာတာကိုေတြ႕ရၿပီး အခုဆိုရင္ လူဦးေရ ေလးသိန္းေလးေသာင္း ေက်ာ္ထဲမွာ ဘဂၤါလီဦးေရက ၆၀% ေလာက္ရွိေနပါၿပီ။
ေရႀကိဳင္ေခ်ာင္း၊ မရီးေခ်ာင္း၊ ကပ္တိုင္ေခ်ာင္းေတြဟာ ဗုိလ္မင္းေထာင္ထဲမွာ ျဖစ္ဖ်ားခံ စီးဆင္းေနၿပီး ကပ္ပတိုင္ ေခ်ာင္းကို ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းအတြက္ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္မွာ တာတမံဆည္ၿပီး ၁၉၆၂ ခုႏွစ္က စၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ တႏိုင္ငံလံုးကို လွ်ပ္စစ္ လိုအပ္မႈရဲ႕ ၂၃၀ ကီလုိဝပ္ကို ျဖန္႔ေဝေပးေန ပါတယ္။
ဗုိလ္မင္း မ်ိဳးဆက္ေတြကေတာ့ -
(၁) ဗိုလ္မင္းႀကီး ဦးေမာင္ေစာဗ်ာန္ (၁၆၅၅ – ၁၆၃၀)၊
(၂) ဗိုလ္မင္းႀကီး ဦးမင္းရဲျဖဴ (၁၆၃၀ – ၁၆၆၅)
(၃) ဗိုလ္မင္းႀကီး ဦးဟရီျဖဴ (၁၆၆၅ – ၁၆၈၇)၊
(၄) ဗုိလ္မင္းႀကီး ဦးဟရီညိဳ (၁၆၈၇ – ၁၇၂၇)
(၅) ဗိုလ္မင္းႀကီး ဦးေကာင္းလွျဖဴ (၁၇၂၇ – ၁၈၁၁)
(၆) ဗိုလ္မင္းႀကီး ဦးသက္တင္ျဖဴ (၁၈၁၁ – ၁၈၄၀)
(၇) ဗိုလ္မင္းႀကီး ဦးေကာင္းလွညိဳ (၁၈၄၀ – ၁၈၆၆)၊
(၈) ဗိုလ္မင္းႀကီး ဦးေမာင္ျဖဴ (၁၈၆၆ – ၁၈၇၅)၊
(၉) ဗိုလ္မင္းႀကီး ေဒၚစံႏွင္းညိဳ (၁၈၇၅ – ၁၉၀၁)၊
(၁၀) ဗိုလ္မင္းႀကီး ဦးေစာလွျဖဴ (၁၉၀၁ – ၁၉၁၆)၊
(၁၁) ဗိုလ္မင္းႀကီး ဦးေမာင္ခင္ညိဳ (၁၉၁၆ – ၁၉၂၃)၊
(၁၂) ဗိုလ္မင္းႀကီး ဦးေက်ာ္ဇံျဖဴ (၁၉၂၃ – ၁၉၃၃)၊
(၁၃) ဗိုလ္မင္းႀကီး ဦးေက်ာ္ေဇာသန္ (၁၉၃၃ – ၁၉၅၉)၊
(၁၄) ဗိုလ္မင္းႀကီး ဦးေမာင္ေရြျဖဴ (၁၉၅၉ – ၁၉၉၆)၊
(၁၅) ဗိုလ္မင္းႀကီး ဦးေအာင္ေရြျဖဴ (၁၉၉၆ – ၂၀၁၂)၊
(၁၆) ဗိုလ္မင္းႀကီး ဦးေက်ာ္သံျဖဴ (၂၀၁၂ – ယေန႔အခ်ိန္အထိ) တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ဗုိလ္မင္းေထာင္နဲ႔ ပလန္ေထာင္မွာ ေနတဲ့ လူေတြက မာရမာလူမ်ိဳးလုိ႔ ခံယူၾကၿပီး ေျမျပန္႔ေတြျဖစ္တဲ့ ေကာက္စ္ဘဇား (ဖေလာင္ခ်ိတ္) ခ႐ိုင္ဘက္မွာ ေနတဲ့ လူေတြက ရခိုင္လူမ်ိဳး လို႔ ခံယူၾကတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း သူတို႔ဟာ ရခိုင္ေတြဘဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ရခုိင္သမိုင္း ပညာရွင္ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းက ေျပာပါတယ္။
“အဲဒီ မာရမာလူမ်ိဳးေတြက အရင္ဟုိး ရခိုင္ျပည္ ေျမာက္ဦးမင္းဆက္ မတုိင္ခင္ ေလာက္ကတည္းက အဲဒီမွာ အေျခခ်ၿပီး ေနၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ျမန္မာေတြ ရခုိင္ျပည္ကို သိမ္းတဲ့ အခါမွာ ထြက္ေျပးၾကၿပီးေတာ့ မာရမာေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီး ေနတယ္။ အဲဒီေတာ့ စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းေဒသမွာ ဗုိလ္မင္းေထာင္၊ ဆပ္ကမာေတြေနတဲ့ သတ္ေတာင္၊ ပလန္လူမ်ိဳးေတြ ေနတဲ့ ပလန္ေထာင္၊ အဲဒီလိုဖြဲ႕ၿပီး ထားခဲ့တယ္” လို႔ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းက ဆိုပါ တယ္။
ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္း ဆက္လက္ ရွင္းျပတာက “ဒီဗုိလ္မင္းေထာင္ ဗုိလ္မင္းမ်ိဳးဆက္ဟာ ဘုရင့္ေနာင္ရဲ့ ေျမးေလာက္ သြားျဖစ္တယ္။ ဘုရင့္ေနာင္ရဲ႕ေျမး နႏၵာဘုရင့္ရဲ႕သားကို ရခိုင္ဘုရင္က အဲဒီေနရာမွာ အပိုင္စား ေပးထားခဲ့တာ။ သူတို႔ ကို သူတို႔ မြန္လူမ်ိဳးေတြလို႔ ေျပာဆိုတာေတြ ရွိတယ္။ အစတုန္းကေတာ့ မြန္ေတြေပါ့ေနာ္၊ ေနာက္ေတာ့လည္း ရခုိင္ လူမ်ိဳးေတြ နဲ႔ အိမ္ေထာင္ က်ၿပီး ေရာသြားၾကတာေပါ့”
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ထဲမွာ ကြန္လြန္သြားခဲ့ၿပီျဖစ္တဲ့ ၁၅ ဆက္ေျမာက္ ဗုိလ္မင္းႀကီး ဦးေအာင္ေရႊျဖဴက “ငါတို႔ဟာ မာရမာလူမ်ိဳး မဟုတ္ဘူး။ ငါတို႔ဟာ ပဲခူး၊ ဟံသာဝတီက လာတဲ့ မြန္ လူမ်ိဳးေတြျဖစ္တယ္လို႔” ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံ တီဗီသတင္းဌာနနဲ႔ အင္တာဗ်ဴး တခုမွာ ေျပာသြားတာ ၾကည့္လုိက္ရဖူးပါတယ္။
ျမန္မာ အစိုးရအေနနဲ႔ ဗုိလ္မင္းေထာင္မွာရွိတဲ့ ဗုဒၶ သာသနိက အေဆာက္အဦးေတြ ေဆာက္လုပ္လႉဒါန္းတာ ေတြလည္း ရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ညြန္႔ (၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း) ဘန္တ႐ိုဘန္ၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရွိလာၿပီး ဘာလားဂါရာ အရပ္မွာ ဗုဒၶ ဓာတုေစတီကို လႉဒါန္းခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ၂၆ ရက္ေန႔မွာလည္း ျမန္မာသံမတ္ႀကီး ဦးမ်ိဳးျမင့္သန္းဟာ ဘန္တ႐ိုၿမိဳ႕မွာ ဗိုလ္မင္းႀကီး ဦးေက်ာ္သံျဖဴ ဦးစီးက်င္းပတဲ့ စုေပါင္းဘံုကထိန္ပြဲေတာ္ကို မာရမာ လူမိ်ဳးေတြနဲ႔ အတူ အလႉဒါနေတြ ျပဳခဲ့ပါတယ္။
ဗုိလ္မင္းေထာင္နယ္ထဲက ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြဟာ ဘုရားဆင္းတုေတာ္၊ သကၤန္း၊ ထီး၊ သပိတ္စတဲ့ ဘာသာေရး အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က လာတဲ့ ပစၥည္းေတြကိုသာ အမ်ားအားျဖင့္ အသံုးျပဳ ေနၾကတာ လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
၁၅ ဆက္ေျမာက္ ဗုိလ္မင္းႀကီး ဦးေအာင္ေရႊျဖဴဟာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾသဂတ္လ ၈ ရက္ေန႔မွာ ကြယ္လြန္သြားၿပီး ေနာက္ ၁၆ ဆက္ေျမာက္ ဗုိလ္မင္္းေထာင္ပိုင္ ဗုိလ္မင္းႀကီး အျဖစ္ ၁၃ ဆက္ေျမာက္ ဗုိလ္မင္း ဦးေက်ာ္ေဇာသန္ရဲ့ သားေထြး ျဖစ္သူ အသက္ ၈၀ နီးပါးရွိၿပီးျဖစ္တဲ့ ဦးေက်ာ္သံျဖဴက ဆက္ခံခဲ့တာေၾကာင့္ ဗုိလ္မင္းေထာင္ရဲ့ ဗုိလ္မင္းဆက္ဟာ ၁၆ ဆက္တိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment