Friday, May 24, 2013

နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္တဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အႏၱရာယ္ပိုမ်ားလာလို႔ဆို

ABC

ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအဝင္ ​ ကမာၻ႕ႏိုင္ငံေတြက ​ဒုကၡသည္ေတြနဲ႕ ​နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ေျပာင္းေရႊ႕သူေတြအတြက္ ​အႏၱရာယ္ပိုမ်ားလာေနတယ္လို႕ ​အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာလြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႕ ​Amnesty ​International ​က ​ေျပာလိုက္ပါတယ္။

လန္ဒန္ျမိဳ႕အေျခစိုက္ ​လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ ​Amnesty ​က ​လူသန္းေပါင္းမ်ားစြာဟာ ​ပဋိပကၡေတြနဲ႕ ​ဖိႏွိပ္မႈေတြကလြတ္ကင္းေအာင္ ​တိမ္းေရွာင္ထြက္ေျပး ​ေနရတယ္လို႕ေျပာပါတယ္။ ​မိမိတို႕ရဲ႕ေနရပ္ကိုစြန္႕ခြာျပီး ​နယ္ျခားျဖတ္ေက်ာ္ ​အလုပ္အကိုင္ ​ရွာေဖြတဲ့ ​သူေတြဟာလည္း ​အလုပ္ရွင္ေတြနဲ႕ ​အာဏာပိုင္တခ်ိဳ႕ရဲ႕ ​အလြဲသံုးစားမႈ ​ဖိႏွိပ္မႈေတြကို ​ခံေနရတယ္လို႕လည္း ​ေျပာပါတယ္။

ကမာၻတစ္လႊားမွာ ​ဒုကၡသည္အျဖစ္ ​အသိအမွတ္ျပဳ ​ခံထားရသူစုစုေပါင္း ​၁၅ ​သန္းေက်ာ္ရွိေနျပီး ​နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ​ေျပာင္းေရႊ႕သူစုစုေပါင္း ​၂၁၄ ​သန္းေက်ာ္ရွိမယ္လို႕ ​Amnesty ​အဖြဲ႕က ​ခန္႕မွန္းထားပါတယ္။ ​ျမန္မာႏိုင္ငံက ​ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ခဲ့တဲ့ ​ဒုကၡသည္စုစုေပါင္း ​၁၃၀,၀၀၀ ​ဝန္းက်င္ေလာက္ဟာ ​ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္က ​ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ​ေနေနရဆဲျဖစ္တယ္လို႕လည္း ​ဆိုပါတယ္။

ဆိုမာလီလူမ်ိဳးအမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ​ဒုကၡသည္ ​၄၆၈,၀၀၀ ​ဟာ ​ကင္ညာႏိုင္ငံက ​ကမာၻ႕အၾကီးဆံုးဒုကၡသည္စခန္းမွာ ​ခိုလႈံေနရျပီး ​မာလီႏိုင္ငံသား ​၄၅၀,၀၀၀ ​ေက်ာ္ဟာလည္း ​စစ္ေဘးရန္ကို ​ေရွာင္ေျပးေနရတယ္လို႕ ​ဆိုပါတယ္။

လတ္တေလာမွာ ​ပဋိပကၡေၾကာင့္ ​ဒုကၡပင္လယ္ေဝေနရတဲ့ ​ဆီးရီးယားႏုိင္ငံအေျခအေနနဲ႕ ​ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ​Amnesty ​အဖြဲ႕ရဲ႕ ​အလုပ္အမႈေဆာင္ ​Salil ​Shetty ​က ​ဆီးရီးယားႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ​အိမ္ယာမဲ့ျဖစ္ခဲ့ရသူ ​၄ ​သန္းေက်ာ္ရွိေနျပီး ​အိမ္ေျခစြန္႕ခြာျပီး ​ထြက္ေျပးေနရသူဒုကၡသည္ေပါင္း ​၁ ​သန္းခြဲရွိတဲ့အေၾကာင္း ​AFP ​သတင္းဌာနကို ​ေျပာျပခဲ့တယ္လို႕လည္း ​သိရပါတယ္။

ေဟာင္ေကာင္၊ ​ေဂ်ာ္ဒန္၊ ​လက္ဘႏြန္နဲ႕ ​ကူဝိတ္ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ ​ႏိုင္ငံျခားသား ​အိမ္အကူလုပ္သားေတြ ​လူ႕အခြင့္အေရးဆံုးရံႈးရတာေတြကိုလည္း ​Amnesty ​အဖြဲ႕က ​ေဝဖန္ထားပါတယ္။ ​ဥေရာပႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ ​ခိုလႈံခြင့္ေတာင္းလိုသူေတြနဲ႕ ​ေျပာင္းေရႊ႕အေျခစိုက္လိုသူႏိုင္ငံျခားသားေတြ ​ဆံုးရံႈးမႈေတြျဖစ္ရေအာင္ ​အစိုးေတြက ​လုပ္ေနတယ္လို႕လည္း ​စြပ္စြဲထားပါတယ္။ ​လူ႕အခြင့္အေရးကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို႕ထက္ ​နယ္ေျမလံုျခံဳေရးကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို႕ကို ​ပိုျပီးအေလးထားေနတယ္လို႕လည္း ​ေဝဖန္လိုက္ပါတယ္။


ဒုကၡသည္သတင္းမ်ား

ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္းက ​စစ္ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ ​တရုုတ္ ​ျမန္မာ ​နယ္စပ္အနီး ​မိုုင္ဂ်ာယန္ေဒသကို ​ထြက္ေျပးတိမ္ေရွာင္ေနၾကတဲ့ ​ကခ်င္စစ္ေျပးဒုုကၡသည္ေတြ ​ပညာသင္ၾကားႏိူင္ဖိုု႕အတြက္ ​စာသင္ေက်ာင္းနဲ႕ ​အေဆာက္အဦးေတြ ​အေရးေပၚ ​လုုိအပ္ေနတယ္လိုု႕ ​သတင္းရရွိပါတယ္။

လာမည့္ဇြန္လဆန္းမွာ ​စာသင္ေက်ာင္းေတြ ​စတင္ဖြင့္လွစ္ၿပီး ​ပညာသင္ၾကားရေတာ့မွာျဖစ္ေပမယ့္ ​စာသင္ေက်ာင္းေတြေဆာက္လုုပ္ဖိုု႕ ​အကူအညီေတြမရပဲျဖစ္ေနသလို ​ေက်ာင္းသား ​၆၀၀ ​ေလာက္သာ ​လက္ခံသင့္တဲ့ေနရာမွာ ​၁၅၀၀ ​ေလာက္ကို ​လက္ခံ ​သင္ၾကားေပးေနရတယ္လို႔ ​ကူညီပံ့ပိုုးေပးေနသူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ​ဆရာမ ​ဂ်ီးရယ္ ​က ​ေျပာပါတယ္။

"ေက်ာင္းအေဆာက္အဦးေတြက ​ေက်ာင္းဖြင့္ခ်ိန္အမီွ ​ေဆာက္ေပးဖို႔ ​အားဂ်င့္ ​လိုတယ္ ​ေပါ့ေနာ္။ ​မူလတန္းေက်ာင္း ​အဲ့ဒါအခန္းေတြမွာ ​ထပ္ၿပီး ​လုပ္ေပးဖို႔အတြက္ ​လိုတယ္။ ​ေနာက္ၿပီးေတာ့ ​စခန္း ​၆ ​ခုထဲမွာဆိုရင္ ​အထက္တန္းေက်ာင္းက ​တခုပဲရွိတယ္။ ​ဒီအထက္တန္းေက်ာင္းဟာဆိုုရင္ ​ေက်ာင္းသား ​၆၀၀ ​တြက္ပဲ ​လံုေလာက္ေပမယ့္ ​ဒီေက်ာင္းထဲမွာ ​အခုဆိုု ​ေက်ာင္းသားေပါင္းက ​၁၅၀၀ ​ပတ္၀န္းက်င္တက္ရတဲ့ ​အေနအထားျဖစ္တယ္ ​ေက်ာင္းသားေတြဟာဆိုုရင္ ​အိုင္ဒီပီ ​ေဘာ္ဒါ ​ဆိုုတဲ့ ​အေဆာင္သေဘာမ်ိဳး ​က်မတိုု႕ ​အားဂ်င့္လုပ္ေပးဖို႔ ​လုိအပ္တယ္ ​ဒီ ​ေက်ာင္းသားေပါင္း ​၇၀၀ ​ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ ​က်မတိုု႕ဟာ ​အေဆာင္ေတြ ​အေရးတႀကီးလိုအပ္တယ္။"

ဒီစစ္ေျပးဒုုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ​အရင္တုုန္းက ​စာသင္ေက်ာင္းေတြရွိခဲ့ေပမယ့္ ​ၿပီးခဲ့တဲ့ ​ေမလဆန္းပိုုင္းက ​ေလျပင္းတိုုက္ခိုုက္တဲ့ဒဏ္ ​ခံခဲ့ရတဲ့အတြက္ ​စာသင္ေက်ာင္းေတြ ​ၿပိဳလဲပ်က္စီးခဲ့ရၿပီး ​ယေန႕အခ်ိန္ထိ ​ျပန္မေဆာက္ႏုုိင္ေသးပဲ ​ျဖစ္ေနတယ္လိုု႕လည္း ​သိရပါတယ္။

ဒီစာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ ​ပညာသင္ၾကားမည့္ ​ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြအတြက္လည္း ​အ၀တ္အစားနဲ႕ ​ေနထုုိင္ေရးေတြအတြက္ပါ ​လိုုအပ္မွဳေတြ ​ရွိေနၿပီး ​အရင္လေတြက ​စစ္ေျပးဒုုကၡသည္ ​စခန္းေတြမွာ ​အကူအညီတခ်ိဳ႕ ​ရၾကေပမယ့္ ​အခုုေနာက္ပိုုင္းမွာေတာ့ ​လူမွဳေရးကူညီသူေတြထံကေန ​အကူအညီေတြ ​မရသေလာက္ျဖစ္ေနတယ္လိုု႕လည္း ​ေျပာဆိုုပါတယ္။

ျမန္မာအစိုုးရတပ္ေတြနဲ႕ ​KIO ​ကခ်င္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ ​တိုု႕အၾကား ​ျဖစ္ပြားေနတဲ့တိုုက္ပြဲ ​ေတြေၾကာင့္ ​ေဒသခံျပည္သူအမ်ားအျပားဟာ ​ဒီ ​ဒုုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ​ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ ​ေနထိုုင္ေနရတာ ​၂ ​ႏွစ္နီးပါးရွိၿပီျဖစ္တယ္လိုု႕ ​ေရဒီယိုု ​ၾသစေတးလ် ​သတင္းေထာက္ ​သန္းေက်ာ္စိုုး ​သတင္းေပးပိုု႕ထားပါတယ္။

No comments: