လုံခ်ည္မ်ားျဖင့္ လြတ္ေျမာက္ျခင္း

ေပါလ္ ဗရီးဇ္ႏွင့္ လ၀ီဝမ္

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တံခါးဖြင့္၀ါဒ က်င့္သုံးလိုက္သျဖင့္ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွ အေတြးအေခၚ အယူအဆမ်ား၊ ဖက္ရွင္ဒီဇိုင္းမ်ား ႏိုင္ငံတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာသည္။ ထို႔အတူ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားလည္း ႏိုင္ငံတြင္းသို႔ ပိုဝင္လာေနခဲ့သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ လည္ပတ္ၾကသည့္ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားက ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကို စိတ္၀င္စားလာၾကသျဖင့္ ျမန္မာ့႐ိုးရာ ပုဆိုး လုံခ်ည္မ်ားကို ၀တ္ၾကည့္ျခင္းသည္ ခရီးသြား ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားၾကား ေခတ္စားလာသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။

လုံခ်ည္၀တ္ထားသည့္ ႏိုင္ငံျခားသား ခရီးသြား အမ်ားအျပားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ေရႊတိဂုံ ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးတြင္ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါသည္။

ဒတ္ခ်္္ လူမ်ိဳး ခရီးသြား ေသာ္စတင္း႐ိုးဘက္က လုံခ်ည္သည္ အပူပိုင္းေဒသ အတြက္ သင့္ေတာ္သည့္ အ၀တ္အစားျဖစ္သည္ဟု ခ်ီးမြမ္းသည္။

“က်ေနာ္တို႔ ေရႊတိဂုံေစတီကို လာတုန္းက ေဘာင္းဘီနဲ႔ဗ်။ ဒါေပမယ့္ လုံခ်ည္၀တ္ရတာ ပိုၿပီး သင့္ေတာ္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္” ဟု ညီမ ျဖစ္သူႏွင့္ အတူ ခရီးထြက္လာသည့္ ေက်ာင္းသား လူငယ္တဦးကလည္း ေျပာသည္။ သူက “ဒီလို ပူတဲ့ ရာသီမွာ လုံခ်ည္၀တ္ရတာ ပိုၿပီး သက္ေသာင့္ သက္သာရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေလ၀င္ေလထြက္လည္း ေကာင္းတယ္” ဟူ၍ဆိုသည္။ ဆက္လက္၍ “လုံခ်ည္ စ ၀တ္တုန္းကေတာ့ ခပ္ခက္ခက္ေပါ့။ ခဏခဏ ကြ်တ္က်တယ္။ ဒါေပမယ့္ လူေတြက ၀တ္ပုံ၀တ္နည္း ျပေပးတယ္။ တခုပဲ ေျပာစရာ ရွိတယ္၊ လုံခ်ည္မွာ အိပ္ကပ္ မပါတာပဲဲ” ဟု ၎က ေျပာဆိုေသးသည္။

အေနာက္ႏိုင္ငံသား အမ်ဳိးသား တဦးအဖို႔ အထည္စႏွင့္ တူေသာ အ၀တ္အစားကို ၀တ္ဆင္ရသျဖင့္ တမ်ိဳး ျဖစ္မေနဘူးလားဟု ေမးၾကည့္ရာ “ဒါကလည္း အ၀တ္အစားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုယ္ဘယ္လို ႐ႈျမင္သလဲ ဆိုတဲ့ အေပၚ မူတည္တယ္။ စေကာ့တလန္ေတြလည္း ျမန္မာလုံခ်ည္နဲ႔ တူတဲ့ ဒူးဆစ္ေလာက္ အရွည္ Kilt ဆိုတာကို ၀တ္ၾကတာပဲ ေလ” ေသာ္စတင္း႐ိုးဘက္က ဆိုသည္။

လုံခ်ည္၀တ္ဆင္ျခင္းက ႏိုင္ငံျခားခရီးသြားမ်ားအၾကား ေရပန္းအစားဆုံး ျဖစ္လာသည္ဟု ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္တြင္ အမွတ္တရ ပစၥည္းႏွင့္ အ၀တ္အစားေရာင္းသူ မ်ားက ေျပာဆိုသည္။

ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ အေရွ႕ဘက္ေစာင္းတန္းရွိ ဆိုင္ပိုင္ရွင္ ကိုေဇာ္မ်ိဳးထက္က “ႏိုင္ငံျခားသားေတြကို တပတ္မွာ ၇ ထည္ေလာက္ ပုံမွန္ေရာင္းရတယ္။ တခါတေလမ်ားဆိုရင္ ၁၀ ထည္ ၁၅ ထည္အထိ ေရာင္းရတဲ့ ရက္ေတြလည္း ရွိတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသားေတြက အုပ္စုလိုက္ေရာက္လာၿပီး တေယာက္ တထည္ ၀ယ္သြားၾကတာပါ” ဟု ေျပာသည္။

လုံခ်ည္လာ၀ယ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား အမ်ားစုက ၾသစေၾတးလ်၊ အီတလီႏွင့္ ျပင္သစ္ ႏိုင္ငံမ်ားမွ လာေရာက္ လည္ပတ္သူမ်ား ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

“လုံခ်ည္ ဘယ္လို ၀တ္ရတယ္ ဆိုတာ သူတို႔ကုိ က်ေနာ္က ျပေပးရတယ္။ ပထမဆုံး လုံခ်ည္ရဲ႕ ဘယ္ဘက္ကို ေခါက္လိုက္၊ ေနာက္ ညာဘက္ကို ေခါက္ ၿပီးေတာ့ ခ်ည္လိုက္ စသျဖင့္ ေျပာျပေပးရတယ္။ သူတို႔ ဘာျဖစ္လို႔ လုံခ်ည္ကို ႀကိဳက္သလဲ ဆိုေတာ့ လုံခ်ည္၀တ္ရင္ လမ္းေလွ်ာက္ရတာ လြယ္တယ္၊ ေလ၀င္ေလထြက္လည္း ေကာင္းတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာလည္တုန္း ျမန္မာေတြရဲ႕ လူေနမႈ ပုံစံကို ခံစားခ်င္ၾကတာ” ဟု ကိုေဇာ္မ်ိဳးထက္က ရွင္းျပသည္။

မႏၲေလးတြင္ ရက္လုပ္သည့္ လုံခ်ည္တထည္ တန္ဖိုးမွာ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၃ ေဒၚလာခန္႔ ကုန္က်သည္ဟု ဆိုသည္။

“ႏိုင္ငံျခားသားေတြ လုံခ်ည္၀တ္တာ ၾကည့္လို႔ ေကာင္းတယ္။ သူတို႔က ေတာသားေတြလို လုံခ်ည္ကို တိုတို ၀တ္တယ္။ ၿမိဳ႕သားေတြက ေျခမ်က္ေစ့ အထိ လုံခ်ည္ကို ရွည္ရွည္၀တ္တယ္ေလ” ဟု ကိုေဇာ္မ်ိဳးထက္ႏွင့္ စပ္တူလုပ္ကိုင္သူ သူငယ္ခ်င္းက ၿပဳံးရင္း ေျပာသည္။

တိုင္းရင္းသားမ်ား ေဒသမ်ား အပါအ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေဒသ အသီးသီး၌ အမ်ိဳးသမီးေရာ အမ်ိဳးသားမ်ားပါ လုံခ်ည္၀တ္ဆင္ၾကၿပီး အထူး အခမ္းအနားမ်ားတြင္ ပိုးလုံခ်ည္ ၀တ္ဆင္ေလ့ ရွိသည္။

ထို႔အျပင္ စစ္အစိုးရ အဖြဲ႕၀င္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားသည္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇြန္လတြင္ ၎တို႔၏ စစ္ယူနီေဖာင္းမွ တိုက္ပုံအကႌ်အျဖဴ ႏွင့္ ပိုးလုံခ်ည္ကို ေျပာင္းလဲ ၀တ္ဆင္ခဲ့ၾကၿပီး လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ အစိုးရ အခမ္းအနားမ်ားတြင္ ၀တ္ဆင္လာခဲ့ျခင္းကလည္း လူတကာေျပာရသည့္ ဖက္ရွင္အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား လက္ရွိ ၀တ္ဆင္ေနသည့္ လုံခ်ည္မွာ အိႏၵိယမွ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိလာျခင္း ျဖစ္သည္။ ေယာက္်ားမ်ား အတြက္ ပုဆိုးဟု ေခၚၿပီး မိန္းကေလးမ်ားအတြက္ ထဘီဟု ေခၚဆိုသည္။

၁၉ ရာစု ကိုလိုနီေခတ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တာ၀န္လာေရာက္ ထမ္းေဆာင္သူ ဂ်ိမ္းေဂ်ာ့စေကာ့ (James George Scott) က ၎ ၁၈၈၂ ခုႏွစ္၌ ေရးသားသည့္ ဂႏၴ၀င္စာအုပ္ “ျမန္မာ- သူတို႔ဘ၀ ႏွင့္ သူတို႔ လိုအင္မ်ား” တြင္ ျမန္မာတို႔၏ ႐ိုးရာအ၀တ္အစား အေၾကာင္းကို ပထမဆုံး ေရးသား ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ျမန္မာ အ၀တ္အစားမွာ ႐ိုးစင္း လွပ၍ ႐ႈခ်င္စဖြယ္ ရွိေၾကာင္း၊ ပုဆိုး ဆိုသည္မွာ ပိုးထည္စ ျဖစ္ၿပီး ခႏၶာကုိယ္ကို ပတ္၍ ၀တ္ဆင္ရသည့္ အ၀တ္အစားမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ခႏၶာကိုယ္ အေရွ႕ပိုင္းရွိ ပုဆိုးစကို က်စ္၍ က်န္ေနသည့္ အစကို ပခုံးေပၚ ေၾကာ့ေမာ့စြာ တင္ထားရသည္။ သို႔မဟုတ္ ေခါက္၍ ခါး၌ ခ်ိတ္ထားရမည္ ဟု စေကာ့က ေရးသားထားသည္။

ဝတ္ဆင္မႈစတိုင္ ေျပာင္းခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း လုံခ်ည္၀တ္ဆင္ရသည္ကို တန္ဖိုးထား လက္ခံသည့္ ႏိုင္ငံျခားသား ေနာက္တဦးမွာ ဒီမိုကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ (DVB) မွ ၀က္ဘ္ဆိုက္ အယ္ဒီတာ ေဒးဗစ္စေတာက္ ျဖစ္သည္။

“လုံခ်ည္ ၀တ္ရတာ သက္ေသာင့္သက္သာ ရွိတယ္၊ ေအးတယ္၊ ရာသီဥတုနဲ႔လည္း လိုက္ဖက္တယ္၊ စတိုင္က်တယ္” ဟု ၎က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။ ၎က ဆက္၍ “လြန္ခဲ့တဲ့ သုံးႏွစ္က အားလပ္ရက္ခရီး အျဖစ္ ရန္ကုန္ကို ေရာက္တုန္း ေရာက္ခိုက္ လုံခ်ည္ ၀တ္ၾကည့္ေတာ့ လြတ္လပ္ ေပါ့ပါးတဲ့ လူတေယာက္လို ခံစားရတယ္” ဟု ေျပာသည္။

“ေယာက္်ား တေယာက္ စကတ္၀တ္မယ္ ဆိုရင္ လူတိုင္းက ဒီလူေတာ့ တခုခု လြဲေနၿပီလို႔ ယူဆတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ ရွိတဲ့ အရပ္က က်ေနာ္ လာတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဒီလို မဟုတ္ဘူး။ ဒီလို ၀တ္တာဟာ မွန္တယ္လို႔ ေျပာရမယ္” ဟု ေဒးဗစ္စေတာက္က ေျပာသည္။

၎အျပင္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔၏ အေကာင္းဘက္က ျမင္တတ္တဲ့ သဘာ၀ကိုလည္း ျပန္ေျပာျပပါသည္။

“က်ေနာ္က အျပာေရာင္ လုံခ်ည္ကို ၀တ္တယ္၊ က်ေနာ့္ သူငယ္ခ်င္းက နီညိဳေရာင္ ကို ၀တ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ၂ ေယာက္ လမ္းမေပၚ ေလွ်ာက္ေနတုန္း အမ်ဳိးသား တေယာက္ေရာက္လာၿပီး ေခ်ာတယ္ လို႔ေျပာသြားတယ္။ က်ေနာ္ ကေတာ့ ဒီလို ေျပာတာဟာ က်က္သေရ ရွိလိုက္တာ လို႔ ေျပာတာလို႔ ယူဆပါတယ္” ဟု ေဒးဗစ္စေတာက္က ေျပာျပသည္။