စစ္တပ္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ပေလာင္အဖြဲ႔မ်ား ထုတ္ေဖာ္

ေက်ာ္ခ

ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း ပေလာင္ေဒသ အတြင္း လႈပ္ရွားေနသည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားကို ထိုးစစ္ဆင္ရာတြင္ အစိုးရ စစ္တပ္က ေဒသခံ ပေလာင္ လူမ်ဳိးမ်ားအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားရွိေနေၾကာင္း ပေလာင္အဖြဲ႔မ်ားက ထုတ္ျပန္ လိုက္သည္။

စစ္ဆင္ေရးျပဳလုပ္ရာတြင္ အစိုးရ စစ္တပ္က ေဒသခံမ်ားကို ဥပေဒမဲ့ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ေပၚတာဆြဲျခင္း၊ အဓမၼျပဳက်င့္ျခင္း၊ အဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ေၾကာင္း၊ ေဒသခံမ်ားမွာ စစ္ေဘးေရွာင္ ဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္ ထြက္ေျပးခိုလႈံရေၾကာင္း ပေလာင္ အမ်ဳိးသမီး အစည္းအ႐ုံး(PWO)ႏွင့္ ပေလာင္(တအာင္း) ေက်ာင္းသားႏွင့္ လူငယ္မ်ားအစည္းအ႐ုံး(TSYO) တို႔၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္၌ ေတြ႔ရွိရသည္။

အဆိုပါအဖြဲ႔မ်ားက ယခုႏွစ္ မတ္ႏွင့္ ဧၿပီ ႏွစ္လအတြင္း ကြင္းဆင္း မွတ္တမ္းယူခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရၿပီး ယခုလ ၆ ရက္ ေန႔က ထုတ္ျပန္လိုက္သည့္ ေၾကညာခ်က္ထဲတြင္ ပေလာင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို ေပၚတာအျဖစ္ အသံုးျပဳျခင္းႏွင့္ အဓမၼျပဳက်င့္ ခံရျခင္းမ်ား လည္း ပါဝင္ၿပီး ယင္းကိစၥမ်ားသည္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျဖစ္သကဲ့သို႔ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ အေျခအေနေတြလည္း ျဖစ္ ေၾကာင္း PWO အဖြဲ႔က ေျပာသည္။

“ခံခဲ့ရတဲ့လူေတြကို က်မတို႔ ကိုယ္တိုင္ ကြင္းဆင္းၿပီး ေတြ႔ဆံုမႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္၊ သူတို႔က ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြကို ျပန္တိုင္ဖို႔ ေနေန သာသာ ရြာသူႀကီးကိုယ္တိုင္က စစ္တပ္ကို ေၾကာက္ေနရတာဆိုေတာ့ သူတို႔လည္း ဘယ္မွမတိုင္ရဲၾကဘူး”ဟု PWO အဖြဲ႔ တြဲဖက္ အတြင္းေရးမႉး(၂) ေလြးပိုးညႇင္း(ေလြးပိုးညဴိဝ္း) က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

ပေလာင္အဖြဲ႔၏ စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈမ်ား၌ ဧၿပီလ ၁၉၊ ၂၀ ရက္တြင္ မန္တံုၿမိဳ႕နယ္ ေရပံုးေက်းရြာက အိမ္ေထာင္သည္ အမ်ဳိးသမီး ၂ ဦးကို ေဒသခံ ေျခလ်င္ တပ္ရင္း ခလရ (၅၀၂) တပ္ရင္းမွ ၿခိမ္းေျခာက္ အဓမၼျပဳက်င့္မႈျပဳခဲ့ၿပီး မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔ကလည္း တန္႔ယန္းၿမိဳ႕နယ္ နန္႔မႏြတ္ေက်းရြာမွ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ေအာက္ မိန္းကေလး ၃ ဦးအား ေျချမန္ တပ္ရင္း ခမရ (၄၁) မွ ေပၚတာအျဖစ္ ေခၚယူ အသံုးျပဳခဲ့ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္၌ ပါရွိသည္။

“က်မတို႔ကို စစ္သား အေယာက္ (၃၀) ဝန္းက်င္ေလာက္၊ ညေန ၅ နာရီအခ်ိန္ေလာက္ အိမ္ကိုလာေခၚၿပီးေတာ့ ေကာင္းဆိုင္း ကေန ေဟြ႔ပူရြာအထိ လမ္းျပခိုင္းတယ္၊ က်မတို႔ကို ေသနတ္နဲ႔ခ်ိန္ၿပီး ေျခာက္ေတာ့ ေၾကာက္လြန္းလို႔ ငိုေတာင္ ငိုတယ္၊ ေဟြ႔ပူ ရြာကို မိနစ္ ၄၀ ေလာက္ ေျခက်င္ေလွ်ာက္သြားရတယ္၊ က်မတို႔ကို စစ္သားေတြက ဘာမွေတာ့ မလုပ္ပါဘူး၊ သူတို႔ေတာထဲ ေလွ်ာက္ မသြားရဲဘူးလား မသိဘူး၊ ၂၆ ရက္ေန႔မနက္ ၇ နာရီေလာက္္မွ အိမ္ျပန္လႊတ္တယ္”ဟု ေပၚတာဆြဲခံခဲ့ရသည့္ အမ်ဳိးသမီး တဦး ၏ ေျပာျပခ်က္ကို ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

အဆိုပါ ခမရ (၄၁) တပ္ရင္းက မတ္လ ၂၆ ရက္္ေန႔တြင္ ေကာင္းဆိုင္းေက်းရြာမွ ရြာသား ၅ ဦးအား လမ္းျပအျဖစ္ ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့ရာ လမ္းခရီးတြင္ မိုင္းထိ၍ ၂ ဦးပြဲခ်င္းၿပီး ေသဆံုးသြားခဲ့သည္ဟုလည္း ဆိုသည္။

ဧၿပီလ ဒုတိယအပတ္တြင္ ပေလာင္ အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (TNLA) က တပ္သား ၃ ဦးကိုလည္း ခလရ (၅၀၄) တပ္ရင္းမွ သတ္ျဖတ္ခဲ့ သကဲ့သို႔ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ လြယ္စရန္းရြာသား ၅ ဦးႏွင့္ ရြာသူႀကီးကိုလည္း TNLA တပ္ဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ သည္ ဟုဆိုကာ ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ခဲ့သည္ဟု ထုတ္ျပန္ခ်က္၌ ပါရွိသည္။

ထို႔အျပင္ အစိုးရတပ္ ခမရ (၅၀၁) တပ္ရင္းမွ တပ္စခန္းသစ္ တည္ေဆာက္ရာတြင္ ေက်ာက္မဲၿမိဳ႕နယ္၊ ခြာန္ခါ ေက်းရြာမွ ရြာသူ၊ ရြာသားမ်ားကို ဧၿပီလ ၁၂ ရက္ေန႔က အဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစျခင္းမ်ားလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ပေလာင္အဖြဲ႔မ်ားက ထုတ္ျပန္ထားေသာ စစ္တပ္၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဧရာဝတီ အေနျဖင့္ အစိုးရ စစ္တပ္ဘက္မွ အတည္ျပဳခ်က္၊ ျငင္းဆိုခ်က္မ်ား မရရွိပါ။

အရပ္သားအမည္ခံ အစိုးရအေနျဖင့္ ကမၻာႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတဝန္း၌ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားကို ေၾကညာ ေျပာဆိုမႈမ်ား ဆက္တိုက္ လုပ္ေဆာင္ေနေသာ္လည္း ပေလာင္ေဒသႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသား ေဒသအခ်ဳိ႕တြင္ စစ္တပ္၏ စစ္ေရးအရွိန္ျမွင့္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားလည္း ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း TSYO ၏ အေထြေထြ အတြင္း ေရးမႉး ေလြးလွား႐ုိန္း က ေျပာသည္။

“အစိုးရ အႀကီးအကဲေတြက ႏိုင္ငံထဲမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေနပါၿပီ၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနပါၿပီဆိုၿပီး ကမၻာကို ေအာ္ေျပာေနေပမယ့္၊ လက္ေတြ႔ က်မတို႔ တိုင္းရင္းသား ေဒသအခ်ိဳ႕မွာက ေျပာင္းလဲမႈေတြ မရွိေသးဘူး၊ ေဒသခံေတြကိုယ္တိုင္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ လက္ေတြ႔ ခံေနရတုန္းပဲ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေနၿပီဆိုတာ ၿမိဳ႕ျပေတြေပၚက လူေတြယံုရင္ ယံုလိမ့္မယ္၊ က်မတို႔ဆီမွာ ဘာမွ မေျပာင္းလဲေသး ဘူး”ဟု ေလြးလွား႐ုိန္း က ဧရာဝတီ သို႔ ေျပာသည္။

ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ပေလာင္ေဒသတြင္ ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA)၊ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း တပ္မေတာ္ (SSPP/SSA)၊ ပေလာင္ အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (TNLA) စသည့္လက္နက္ကိုင္ တပ္မ်ားလႈပ္ရွားလ်က္ရွိသည္။

ယင္းေဒသတြင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ အစိုးရတပ္မ်ား တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ ေဒသခံ ၁၅၀၀ ေက်ာ္မွာ အိုးအိမ္မ်ားကို စြန္႔၍ တန္႔ယန္းၿမိဳ႕ေပၚရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ခိုလႈံေနၾကရၿပီး ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕ေပၚတြင္လည္း စစ္ေျပးဒုကၡသည္ ၄၀၀၀ ေက်ာ္ ခိုလႈံေနေၾကာင္း ပေလာင္အဖြဲ႔မ်ား၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ား၌ ေဖာ္ျပထားသည္။

ယင္းသို႔ ပေလာင္ေဒသတြင္ ျဖစ္ပြားေနေသာ အျဖစ္အပ်က္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ အေနျဖင့္ မသိရွိေသးေၾကာင္း ၎တို႔ထံ တင္ျပလာပါက လက္ခံသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာဝတီ က ေမးျမန္း ရာတြင္ ေျပာဆိုသည္။

ရရွိလာသည့္ အခ်က္မ်ားေပၚ စိစစ္၍ အေျခအေနေပးပါက ကြင္းဆင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္လည္း ယင္းသို႔လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္အတြက္ ၎တို႔ ေကာ္မရွင္တြင္ အခက္အခဲတခ်ဳိ႕ရွိေနေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ၏ အတြင္းေရးမႉး ဦးစစ္ၿမိဳင္ က ေျပာသည္။

“က်ေနာ္တို႔ဆီ တင္ျပတိုင္ၾကားလာလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔လည္း သြားႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ သြားဖို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္၊ တခုရွိတာက ကုန္က်စရိတ္က လက္လွမ္းမီဖို႔ရယ္၊ လံုၿခံဳေရးအရ အေျခအေနေပးဖို႔ရယ္ အဓိက ကေတာ့ အဲဒီႏွစ္ခ်က္ပါပဲ၊ က်ေနာ္တို႔မွာ ေဆာင္ ရြက္ခြင့္ရွိတယ္ေလ၊ ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြဟာ မွန္ကန္တယ္လို႔ ေကာ္မရွင္က ယူဆရင္၊ နယ္ေျမကလည္း သြားႏိုင္တဲ့ လံုၿခံဳေရးေကာင္း မြန္တဲ့ ေနရာမွာ ရွိရင္ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ သြားလို႔ရပါတယ္”ဟု ဦးစစ္ၿမိဳင္ က ေျပာသည္။

သူကဆက္ၿပီး “က်ေနာ္တို႔ ေကာ္မရွင္ဆိုတာကေတာ့ ေတြ႔ရွိခ်က္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ရပ္တည္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ သံုးသပ္ခ်က္ နဲ႔တကြ အစိုးရ အဖြဲ႔ကိုပို႔တာေပါ့၊ အဲဒီကမွ သက္ဆိုင္ရာဌာနကို လိုအပ္သလိုေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ အေၾကာင္းၾကားတာေပါ့၊ တိုက္တြန္း တယ္၊ အႀကံျပဳတယ္ဆိုတာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္အာဏာေပါ့ဗ်ာ”ဟု ဆိုသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲတြင္ျဖစ္ပြားေနသည့္ ပဋိပကၡမ်ားအၾကားတြင္ ႏွစ္ဖက္လက္နက္ကိုင္ တပ္မ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး တိုင္ၾကားခ်က္မ်ားရရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္လည္း ေကာ္မရွင္အေနျဖင့္ လံုၿခဳံေရးအရ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕နယ္ အနီး တဝိုက္ကိုသာ သြားေရာက္ႏိုင္ေၾကာင္း ၎က ေျပာဆိုသည္။

ပေလာင္ေဒသတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ စစ္တပ္၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ စစ္တမ္းမ်ားႏွင့္ ယင္းျဖစ္ရပ္မ်ားကို အေရးယူေဆာင္ရြက္ ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ုံးႏွင့္ အျခား သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအဖြဲ႔မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီႀကီးမ်ားထံ ေပးပို႔သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့သည့္ ပေလာင္အဖြဲ႔ႏွစ္ဖြဲ႔ကလည္း ေျပာသည္။

PWO အဖြဲ႔ တြဲဖက္ အတြင္းေရးမႉး(၂) ေလြးပိုးညွင္း(ေလြးပိုးညဴိဝ္း) က“ဒီရရွိခ်က္ေတြကို က်မတို႔က ပို႔ေပးသြားမွာပါ၊ ဒီလူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ေနတယ္ဆိုတာက ႐ိုး႐ိုးသာမန္ ျဖစ္ရပ္က်ဴးလြန္မႈေတြ မဟုတ္ဘူး၊ ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္တာေလ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔လည္း တကယ့္တကယ္ အလုပ္လုပ္တယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ အဲဒီအေၾကာင္း အရာေတြကို အမွန္တရားအတြက္ ေဖာ္ထုတ္ေပးရမွာပဲ”ဟု ေျပာသည္။

ႏိုင္ငံအတြင္း တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားအပါအဝင္ ေဒသအသီးသီး၌ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ တိုင္တန္းၾကေသာ္လည္း ေကာ္မရွင္အေနျဖင့္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ေႏွးေကြးေန မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသည့္အဖြဲ႔မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ လူမႈအဖြဲ႔ အစည္းမ်ား၏ ေဝဖန္မႈမ်ားကို ခံေနရသည္။

ယင္းသို႔ ေဝဖန္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဦးစစ္ၿမိဳင္က“က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ လုပ္တယ္ဆို အဖြဲ႔နဲ႔လုပ္ရတယ္၊ ေကာ္မရွင္ရဲ႕သေဘာ တူညီခ်က္ ယူရတယ္၊ သက္ဆိုင္ရာနယ္ေျမနဲ႔ ညႇိရတယ္၊ ေကာ္မရွင္ကသြားၿပီဆိုရင္လည္း ထိထိမိမိနဲ႔ မွန္မွန္ကန္ကန္ ျဖစ္ဖို႔လို တယ္၊ ကြန္ရက္ေတြလို တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြလိုေတာ့ သြက္သြက္ လက္လက္ မရွိဘူးေပါ့ဗ်ာ၊ သို႔ေသာ္လည္း က်ေနာ္တို႔ ေဝဖန္ သံုးသပ္ခ်က္ေတြကေတာ့ ထိေရာက္တယ္၊ ေလးနက္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာေတာ့ ေဆာင္တာေပါ့ဗ်ာ၊ ဒီလိုကြဲျပားတဲ့ သေဘာ သဘာဝေတြေတာ့ ရွိတာေပါ့”ဟု ေျပာဆိုသည္။