၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္လ မိတၳီလာၿမိဳ႕မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္၊ မီးရိႈ႕၊ သတ္ျဖတ္ခဲ့မႈ ဆိုရင္ ၂ ႏွစ္ ရွိခဲ့ပါၿပီ။ တရားမွ်တမႈေတြ အျပည့္အဝ အလံုးစံု ေဖာ္ေဆာင္ၿပီးပါၿပီလား။
လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာေကာ အမုန္းတရားေတြ ေလ်ာ့ပါးသြားပါၿပီလား။ ႏိုင္ငံေရးပေယာဂ၊ အာ႐ံုလႊဲမႈဆိုတဲ့ လက္ငင္းအေၾကာင္းကိုပဲ ေဇာင္းေပး အေၾကာင္းျပ ဓာတ္ျပားေဟာင္းဖြင့္ ဆိုခ်င္ေနၾကတုန္းပဲလား။ တခါလာလည္း အစိုးရနဲ႔လူထု ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ လူမႈေရးအဖြဲ႔ေတြ အျပန္အလွန္ ေနာက္ကြယ္က လက္မည္းႀကီး မွန္းဆ စြပ္စြဲ သံုးသပ္ၾကတဲ့ ေခတ္ကုန္ပါၿပီလား။ အေကာင္အထည္ တကယ္ လက္မည္းႀကီး ရွိရင္လည္း ေနာင္ ဝင္မစြက္၊ ႀကိဳးမဆြဲႏိုင္ေအာင္ လက္ထိပ္ခတ္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီလား။ တခုခုျဖစ္လိုက္ရင္ ဘာအလုပ္မွ မျဖစ္တဲ့ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ေတြ ဖြဲ႔လိုက္၊ စိုးရိမ္ေၾကာင္း ဟန္ျပစကားေတြ ထုတ္ဆိုလိုက္ အေျခအေနကေရာ ေျပာင္းလဲၿပီလား။
ဒီ ရန္ပြဲ၊ ပဋိပကၡ၊ အၿငိဳး၊ အမုန္းေတြရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္အျဖစ္ တဖက္မွာ ျပည္ေထာင္စုအတြင္းက ႏိုင္ငံသား လူမ်ိဳး၊ ဘာသာစံု ဥမကြဲ သိုက္မပ်က္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ႏိုင္ဖို႔ သမမွ်တတဲ့ ရာသီဥတု အာမခံရာ စနစ္အဖြဲ႔အစည္း၊ အစီအမံ၊ အေျခခံ ဥပေဒေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ပညာေပး လႈပ္ရွားမႈေတြ ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ရာေရာ ဘယ္အေျခအေနမ်ား ေရာက္ေန၊ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ တိုးတက္ေနပါၿပီလဲ။ အမုန္းတရားေတြကို တန္ျပန္ဖို႔ရာ ခ်စ္ၾကည္ေရးတရား ျပန္႔ပြားမႈေတြ ဘယ္ေလာက္ ထိေရာက္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီလဲ။
လူမႈေရး၊ ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အသီးသီးက ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ၾကည္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေနသူေတြ ၾကယ္ငါးပြင့္ဟိုတယ္ေတြက ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ သတင္းျဖစ္ ပြဲတက္ခံ၊ ဓာတ္ပံုတြဲ႐ိုက္ခံ၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြခ်ည္း ၾကည္ေစ၊ ေအးေစ၊ ၿငိမ္းေစ လုပ္ေနၾကတဲ့ အဆင့္ကေရာ တက္ခဲ့ၿပီလား။ ဘယ္ေလာက္အထိ တိုးတက္ေအာင္ျမင္ လူအမ်ားၾကားကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတရားေတြ ျပန္႔ႏွံ႔ စိမ့္ဝင္သက္ေရာက္ႏိုင္ၿပီလဲ။ လူမ်ိဳးမတူ၊ ဘာသာကြဲ႐ံုနဲ႔ လူသားအခ်င္းခ်င္း အျမင္မၾကည္လင္မႈ၊ သံသယထားမႈေတြ အခု ေလ်ာ့ပါးခဲ့ၿပီလား။ အမုန္းပင္စည္ အျမစ္တြယ္မႈေတြကို ဘယ္ေလာက္ လွန္ထုတ္ သင္းကြပ္ ႏိုင္္ပါၿပီလဲ။
႐ုပ္ရွင္၊ သဘင္၊ ဂီတ၊ စာေပ၊ ကာတြန္း၊ ပညာေရးစနစ္ စတဲ့ လူထုၾကားခံေတြက လူမ်ိဳးမတူခ်င္း၊ ဘာသာမတူခ်င္း အျမင္မၾကည္လင္ မႏွစ္ၿမိဳ႕ အယ္လာဂ်စ္ျဖစ္တတ္တဲ့၊ တဖက္သတ္ ေကာက္ခ်က္ဆြဲတတ္တဲ့၊ ပံုေသကားခ်ပ္ခ် ပံုေဖာ္တတ္တဲ့ အမုန္းပြားေရး ‘ေၾကာင္ေခ်း’ ေတြေရာ အခု ကုန္စင္ ရွင္းလင္းၿပီးပါၿပီလား။
လိုရာဆြဲေတြး ပံုေဖာ္ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ေသြးထိုးတတ္တဲ့ အက်င့္ေတြ ေဖ်ာက္ႏိုင္ခဲ့ၾကၿပီလား။ အသံဝဲဝဲနဲ႔ ျမန္မာစကားသံကို နားေထာင္၊ အသားအေရာင္ကို ၾကည့္ ႏိုင္ငံသား သတ္မွတ္လိုတဲ့ သေဘာထား အျမင္ေတြ ေရပန္းမစား ေခတ္ကုန္သြားခဲ့ပါၿပီလား။
ဘာသာ၊ လူမ်ိဳးစံု မွီတင္းေနထိုင္ေနတဲ့ တိုင္းျပည္မွာ လူမ်ိဳစုစံု ခ်စ္ၾကည္ေရး တိုးပြားေစတဲ့ သင္႐ိုးညြန္းတမ္းေတြ ပညာေရးစနစ္မွာ ထည့္သြင္း ျပဌာန္းႏိုင္ၿပီလား။ ျမန္မာျပည္မွာ တလူမ်ိဳး၊ တဘာသာ ဗဟိုျပဳ “Ethnocentric” ျပဳကာ မ်ိဳးျမင့္စိတ္ေန ေထာင္လႊား ပံုေဖာ္တဲ့ ပညာေရးစနစ္၊ အႏုသုခုမ ပံုစံေတြ အခု ေလွ်ာ့ခ်ပစ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီလား။ ခြင့္တူညီမွ် ဝါဒျဖဴစင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ တည္ေဆာက္ဖို႔ လမ္းစမွန္ေပၚ ေရာက္ေနၿပီလား။
အထက္မွာ ဆိုခဲ့သမွ် ေမးခြန္းမ်ား အားလံုးအတြက္ အေျဖက ‘သုည’ ပါ။ ပင္မေရေသာက္ျမစ္ ႏိုင္ငံေရး သေဘာထား စနစ္ မေျပာင္းလဲမႈနဲ႔အတူ လူမႈ၊ စီးပြား၊ ပညာ၊ က်န္းမာ က႑စံု ဒံုရင္းထက္ ပိုဆိုးေနကာ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ ေက်ာင္းသား ျပႆနာစံု တိုးပြားေနသလို လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြလည္း တိုးပြားၿမဲ တိုးပြားေနျခင္းေၾကာင့္ အေျဖက ဘဲဥမကြဲရတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း လက္ရွိအစိုးရရဲ႕ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ ၂၀၁၅ အေရာက္မွာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေထြေထြ ျပဳျပင္ေျပာင္္းလဲမႈနဲ႔ ဒီမိုကေရစီတည္ေဆာင္မႈက ရပ္တန္႔႐ံုမက၊ ေနာက္ျပန္ က်ဆံုးေနတယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာက သံုးသပ္ေနၾကတာပါ။
အက်ိဳးစီးပြား၊ အာဏာ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေရရွည္တည္တံ့ေရး ေမွ်ာ္ကိုး ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို ဟန္ျပ ေျပာင္းျပေနျခင္းေၾကာင့္ လူဆိုး၊ မူဆိုးေတြ ရွင္သန္ အျမစ္တြယ္မႈက မပ်က္ပါ။ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ဆက္စပ္ ျပႆနာ အတြက္လည္း အေျခခံ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္မႈ လံုးဝ မေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေသးပါ။ ျပည္တြင္းစစ္အတြက္ ဟန္ျပ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလုပ္ေတြသာ ေပါမ်ားေနသလို လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး အမုန္းေတြ အတြက္လည္း ရင္းျမစ္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းေစတဲ့ မူဝါဒ၊ အလုပ္ ေျပာင္းလဲ ေဖာ္ေဆာင္မႈေတြ မလုပ္ခ်င္ၾကေသးပါ။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္က ရာစုဝက္ေက်ာ္ၾကာ မိႈင္းတိုက္ခဲ့တဲ့ အစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး စိတ္အခံဟာ လူအမ်ားၾကားမွာ အတိုင္းအတာတခုအထိ သက္ေရာက္ေနေၾကာင္း မ်က္ေမွာက္ ျဖစ္စဥ္ေတြက အထင္အရွား ျပသလို႔ေနပါတယ္။
ဒါထက္ ပိုဆိုးတာက အမုန္းတရား ပြားမ်ားလိုသူေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္က ႀကံစည္ခ်က္စနက္မွာ အမ်ိဳးသားေရး သၾကားခ်ိဳခ်ိဳ အုပ္ထားတဲ့၊ ရဟန္း သံဃာေတြပါ ဝင္ေရာက္ အသံုးေတာ္ခံ ပါဝင္ရတဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒမ်ားဟာလည္း မ်က္ေမွာက္မွာ လံုးလံုး အသက္ဝင္လို႔ သြားခဲ့ပါၿပီ။ လူ႔အခြင့္အေရး၊ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရး ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ စံခ်ိန္မီတဲ့၊ ကမာၻ႔ အေနာက္ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားထက္ေတာင္ ႐ိုးရာဓေလ့မွာ အျမင္က်ယ္တဲ့ လူမႈထံုးတမ္းေတြဟာလည္း လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အေရာင္ဆိုးထားတဲ့ ဥပေဒေတြေအာက္မွာ က်ဆင္း အားနည္းခဲ့ရပါၿပီ။ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒလို ကိစၥေတြ အခုတရားဝင္ ႏိုင္ငံရဲ႕ တရားစီရင္ေရးစနစ္မွာ အက်ံဳးဝင္ ရပ္တည္လာခဲ့ၿပီမို႔ လူမ်ိဳးေရ၊ ဘာသာေရး ခြဲျခားမႈကိစၥက ပိုေတာင္ ယိုယြင္း ဆုတ္ယုတ္လာတယ္ ဆိုရမွာပါ။
ဒါ့အျပင္ ဒီမိုကေရစီ ေရွ႕ေဆာင္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီႀကီးလိုမ်ိဳးက အစလည္း အစိုးရနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ တင္းက်ပ္မႈ၊ ျပႆနာ အရွာခံရမႈ လြတ္ေအာင္၊ အမ်ိဳးသားေရးသမားမ်ားလည္း ၾကည္ျဖဴေအာင္၊ လူအမ်ားလည္း ေထာက္ခံေအာင္ ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရး ကိစၥေတြမ်ား ေပယ်ာလကန္ ျပဳခဲ့တာေတြလည္း ေတြ႔ခဲ့ရပါၿပီ။
လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ ၾသဇာႀကီးတဲ့ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား ပါဝင္တဲ့ သံဃာအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ အျမင္ကလည္း ေဝဝါးေနပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ပညာရွင္ေတြ ေတာင္းဆိုတဲ့ ဒီမိုကေရစီပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ဥပေဒၾကမ္းေတြကို သံဃာအဖြဲ႔စံု ေဝဖန္ေထာက္ျပ အသံေတြ ညံခဲ့တဲ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္က သက္ေသပါပဲ။ ဒီကိစၥမွာ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈကို အားေပ်ာ့ေစလိုတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပေယာဂ၊ အုပ္စုိးသူ အာဏာရွိသူေတြရဲ႕ ဖိအားေၾကာင့္ ပါတယ္ဆိုတာ မွန္ေပမယ့္ မီးမရွိဘဲ မီးခိုးမထြက္ပါဘူး။
ဒါေတြအျပင္ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္တိုင္းနဲ႔ အဆင္မေျပ၊ သူတို႔ေျပာသမွ် လက္မခံ၊ ဘူးခံျငင္းတဲ့ အေနအထားကလည္း အခု ေျပာင္းမသြားတဲ့အျပင္ ပိုေတာင္ဆိုးလာပါတယ္။ အရင္က အစိုးရ တခုတည္းက ကုလသမဂၢကို ျပန္လည္ အျပစ္တင္ခဲ့ရာက အခုဆိုရင္ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး အေျခခံ ျပင္းထန္မႈေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားနဲ႔ လူမႈအဖြဲ႔တခ်ိဳ႕ကပါ ကုလကိုယ္စားလွယ္ကို ကန္႔ကြက္တာ၊ ဆႏၵျပတာေတြလည္း လုပ္ျပခဲ့ၾကပါၿပီ။ ကုလသံကိုယ္စားလွယ္ကို ကမာၻေက်ာ္ ေစာ္ကားေျပာဆို တိုင္းထြာမႈကိုလည္း ခပ္တည္တည္ပဲ အသာ ႏွာေစး ျပဝံ့ခဲ့ၾကပါၿပီ။
တကယ္ေတာ့ အားမနာ မညွာစတမ္း သံုးသပ္ရရင္ မ်က္ေမွာက္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အမည္ခံထားတဲ့ တိုင္းျပည္က လက္ရွိ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္၊ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရးေတြဟာ စစ္အစိုးရေခတ္အတိုင္း မေျပာင္းလဲ ေသးတဲ့အျပင္ တခ်ိဳ႕က႑ေတြမွာ ပိုလို႔ေတာင္ နိမ့္က်လာတယ္ ဆိုရပါမယ္။ လူထုရဲ႕ သေဘာ စိတ္ဓာတ္ဟာလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ မခြဲ ေသြးစည္းခ်စ္ၾကည္ေရးကို အေျခခံက်က် ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ အစြဲကင္္းကင္း လုပ္လိုစိတ္၊ ျမင္လိုစိတ္၊ က်င့္ၾကံလိုစိတ္ မရွိဘူးလို႔လည္း ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳး မခြဲဖို႔ အေၾကာင္းေတြ ေရးရင္၊ ေျပာရင္ ေရးသူ ေျပာသူနဲ႔ စာနယ္ဇင္းကို ေခါင္းစဥ္တပ္ တံဆိပ္ခတ္ အၿမဲ စြပ္စြဲခ်င္ၾကတာလည္း သတိထားမိတယ္။
သူလိုကိုယ္လို လူသာမန္မွာေတာင္မွ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ဆိုတဲ့ လူမႈအသိုင္းအဝန္းက ကန္႔သတ္လိုက္တဲ့ သညာေတြ၊ ပညတ္ခ်က္ေတြ ပါလာတာနဲ႔ အစြဲမကင္းတဲ့ သေဘာထားေတြ၊ တဖက္သတ္ ႀကိဳတင္ ေကာက္ခ်က္ခ်လိုမႈေတြ၊ တိမ္သလႅာဖံုးေနတဲ့ အျမင္ေတြ၊ မႀကီးမက်ယ္ႏိုင္တဲ့ ဦးေႏွာက္၊ ရင္ဘတ္ႏွလံုးသားေတြ အေၾကာင္းေတြက ေန႔စဥ္ လူမႈေလာကမွာ၊ သတင္းျဖစ္ရပ္ေတြမွာ အသစ္ အသစ္ အၿမဲ ထင္ရွား ျဖစ္ေပၚေနပါတယ္။ အမုန္းပြားဖို႔ ပိုလြယ္တဲ့၊ ထိေရာက္မႈ က်ယ္ျပန္႔ ျမန္ဆန္တဲ့ အင္တာနက္ လူမႈကြန္ရက္မ်ားမွာဆို ပိုေတာင္ဆိုးပါေသးတယ္။
ဒါေတာင္ အစိုးရက လူသံုးမ်ားတဲ့ လူမႈကြန္ရက္ ဝန္ေဆာင္မႈတခုျဖစ္တဲ့ Facebook က တာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ တရားဝင္ ပူးေပါင္းၿပီး အပုန္းအလွ်ိဳး နာမည္ဝွက္ေတြနဲ႔ အြန္လိုင္း အမုန္းပြားေနသူေတြကို ႏွိမ္ႏွင္းေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ အြန္လိုင္းမွာ အမုန္းစကားေတြက ေလ်ာ့မသြားပါ။ ႏိုင္ငံေရးအရ အစိုးရကို ေဝဖန္ အတိုက္ခံတဲ့ လူေတြရဲ႕ စာမ်က္ႏွာေတြသာ ပိုမို ကန္႔သတ္ခံလာရတာပဲ အဖတ္တင္ပါတယ္။ အမုန္းပြားေရး စာမ်က္ႏွာေတြကေတာ့ ရွိၿမဲ ရွိေနလ်က္၊ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ဆက္စပ္ အမွန္တဝက္၊ အမွားတဝက္ ပံုဖ်က္ အခ်က္အလက္ေတြ၊ အမုန္းစကားေတြ၊ ဓာတ္ပံုေတြ ျဖန္႔ေဝလ်က္ပါပဲ။
ၿခံဳေျပာရရင္ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ အကဲဆတ္မႈ ေလ်ာ့ပါးေရးမွာ အေျခခံက်က် ခံယူခ်က္၊ အေတြးအေခၚ ေျပာင္းလဲလိုမႈက တဦးခ်င္းသေဘာမွာကို အင္မတန္ အားနည္းလွပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ကို ေန႔စဥ္ အြန္လိုင္းမွာ အမုန္းပြားလိုသူေတြရဲ႕ အလုပ္ေတြ တြင္က်ယ္ေနတာပါ။ လူတဦးခ်င္း အသိစိတ္နဲ႔ တကိုယ္ေရ ေျပာင္းလဲခ်င္စိတ္မရွိရင္ မၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ အနိ႒ာရံု ျဖစ္ရပ္ေတြကို အလိုတူအလိုပါ ဝင္ေရာက္ ဖန္တီးေနသလို ျဖစ္ေနဦးမွာပါပဲ။
ဒီလိုအေနအထားနဲ႔ တုိင္းျပည္ အနာဂတ္ဟာလည္း အတိတ္နဲ႔ ပစၥဳပၸန္လိုပဲ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု စစ္ပြဲေတြ၊ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ပဋိပကၡေတြ တင္းက်မ္းနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပင္စည္ မရွင္သန္၊ ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ ခ်မ္းသာမႈ အကိုင္းအခက္ မႀကီးထြားႏိုင္၊ တရားမွ်တမႈ အသီးအပြင့္ မစားသံုးႏိုင္၊ လြတ္လပ္ေအးခ်မ္းျခင္း အရိပ္အာဝါသေအာက္ မခိုလံႈႏိုင္ ျဖစ္ေနဦးမွာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ညီညြတ္မွ်တ ေလာကပါလ တရားဓမၼ ထြန္းကား လႊမ္းမိုး ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ သုခခ်မ္းသာ စံစားရာ ဒီမိုကေရစီ ေလာကနိဗၺာန္ မ်က္ေမွာက္ျပဳဖို႔ရာလည္း အလွမ္းေဝးေနဦးမယ့္ သေဘာကို အားလံုး ဆင္ျခင္ ေျမာ္ခ်င့္ေစခ်င္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္ အနာဂတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းဖြံ႔ၿဖိဳး ခ်မ္းသာရာရဖို႔ လူတဦးခ်င္း အသိစိတ္ဓာတ္ရွိရွိနဲ႔ ဘာသာစြဲ၊ လူမ်ိဳးစြဲႀကီးမႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်၊ ျပဳျပင္သင့္တာေတြ ျပဳျပင္၊ ေျပာင္းလဲသင့္တာေတြ ေျပာင္းလဲ၊ အလုပ္ေကာင္းေတြ၊ ခံယူခ်က္ေကာင္းေတြ စံျပတႏိုင္ ထားႏိုင္ၾကေစေၾကာင္း တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment