အပစ္ရပ္ေရး ေဆြးေႏြးမႈ ၄ ခ်က္သာက်န္၊ လက္မွတ္ေရးထိုးေရး ခက္ခဲႏိုင္ေသး

ေက်ာ္မ်ဳိးထြန္း

အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား ပူးေပါင္းေရးဆြဲေနသည့္ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) မူၾကမ္းတြင္ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးညိွႏႈိင္းရန္ အခ်က္ ၄ ခ်က္သာ က်န္ရွိေတာ့ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ လက္မွတ္ထိုးႏိုင္ရန္မွာမူ ထင္သေလာက္ မလြယ္ကူႏိုင္ေသးေၾကာင္း သိရသည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္း ဗဟိုဌာန (MPC) တြင္ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ညိွႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔ (NCCT) ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ (UPWC) တို႔၏ ၇ ႀကိမ္ေျမာက္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ ေဆြးေႏြးပြဲကို မတ္လ ၁၇ ရက္မွ ၂၂ ရက္အထိ ၆ ရက္ၾကာ က်င္းပခဲ့သည္။

ေဆြးေႏြးပြဲ၏ အစပိုင္းရက္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္း၌ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႔မ်ားအၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ျပင္းထန္ေနသျဖင့္ စာခ်ဳပ္ကိစၥကို မေဆြးေႏြးေသးဘဲ ပဋိပကၡေလွ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးခဲ့ရသည္။

NCCT ေခါင္းေဆာင္ ႏုိင္ဟံသာက “တိုက္ပြဲေတြက ျပင္းထန္ေနေတာ့ NCA ေဆြးေႏြးမႈမွာ နားလည္မႈရယူဖို႔ ခက္ခဲတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တိုက္ပြဲေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ရပ္တန္႔ဖို႔ အရင္ေဆြးေႏြးတာပါ” ဟု ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။

NCCT က ပဋိပကၡ ေလွ်ာ့က်ေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးမႈတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ပေလာင္ (တအာင္း) ေဒသႏွင့္ ကုိးကန္႔ေဒသတို႔၌ ျဖစ္ပြားေနသည့္ တိုက္ပြဲမ်ားကို ရပ္တန္႔၍ ယင္းလက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားကို ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ေခၚရန္၊ ျပည္တြင္းစစ္ႏွင့္ ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားရာတြင္ အစုိးရဘက္မွ အင္အားသံုး ေျဖရွင္းျခင္းမျပဳရန္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

ယင္းအျပင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒ ျပင္ဆင္ရန္ ေတာင္းဆိုေနသည့္ ဆႏၵျပေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ လုပ္ခလစာ ေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ အလုပ္သမားမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ ႐ိုက္ႏွက္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း အစုိးရက အင္အားမသံုးဘဲ ညိွႏႈိင္းေျဖရွင္းရန္ ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု NCCT ေခါင္းေဆာင္ ႏုိင္ဟံသာက ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။

ေတာင္းဆိုမႈမ်ား အေပၚတြင္ UPWC ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထံမွ ေယဘုယ်ဆန္သည့္ အေျဖမ်ားသာ ရရွိခဲ့ၿပီး တိုင္းရင္းသားမ်ားဘက္မွ ေတာင္းဆိုလိုသည့္ အခ်က္မ်ားကို အစီရင္ခံစာ ေရးသားေပးရန္ ေျပာဆိုသည္ဟု ၄င္းက ဆိုသည္။

၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ေဆြးေႏြးခဲ့စဥ္က အပစ္ရပ္ၿပီးေနာက္ လိုက္နာရမည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို NCA တြင္ ထည့္သြင္းရန္ အခ်က္အလက္ အေသးစိတ္ ထည့္သြင္းခဲ့ေသာ္လည္း အဆင္မေျပသျဖင့္ ယခုေဆြးေႏြးမႈတြင္ မူအရ ထားရွိရမည့္ အခ်က္တခ်ိဳ႕ကိုသာ NCA တြင္ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားအျဖစ္ ထည့္သြင္းထားေၾကာင္း၊ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ တပ္မေတာ္မွ တပ္မႉးမ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသား တပ္ဖြဲ႔မ်ားမွ တပ္မႉးမ်ားကို တာ၀န္ေပး ေဆြးေႏြးေစမည္ဟု NCCT ေျပာ ေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ဆိုသည္။

ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) မွ ဒု စစ္ဦးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္ကလည္း ၎၏ တပ္မႉးမ်ားႏွင့္အတူ မတ္လ ၁၆ ရက္က ေနျပည္ေတာ္တြင္ ဒုသမၼတ၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္တို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆုံ၍ တပ္ေနရာ ခ်ထားေရးကိစၥမ်ား ေဆြးေႏြးထားသည္။

ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၊ အစုိးရအဖြဲ႔မ်ား၊ တပ္မေတာ္၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား အၾကား NCA အၿပီးသတ္ ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးပါက ေအာက္ေျခတပ္မ်ားကို ၂၄ နာရီအတြင္း အေၾကာင္းၾကား၍ တပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားျဖစ္သည့္ က်င့္၀တ္စည္းကမ္းမ်ားကို ေအာက္ေျခတပ္မ်ားက လိုက္နာရမည္ ျဖစ္သည္ဟု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ သတ္မွတ္ထားသည္။

ေဆြးေႏြးပြဲ၏ ေနာက္ဆံုးေန႔ျဖစ္သည့္ မတ္ ၂၂ ရက္တြင္ အခန္း ၇ ခန္းပါ NCA စာခ်ဳပ္မူၾကမ္း၌ ႏွစ္ဖက္ညိွႏႈိင္း ေဆြးေႏြးရန္ အခ်က္ ၄ ခ်က္သာ က်န္ရွိေတာ့ေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

MPC မွ အႀကီးတန္း အႀကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊက “အခန္း (၆) ၾကားကာလမွာ အခ်က္တခ်က္အေနနဲ႔ က်န္ရွိပါတယ္။ က်န္တဲ့အခန္း (၃) နဲ႔ အခန္း (၅) မွာပါတဲ့ အပိုဒ္တပိုဒ္စီမွာ စကားလံုး ေရြးခ်ယ္ဖို႔ကိုေတာ့ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ ျပန္ေဆြးေႏြးပါမယ္။ အဲဒါကလြဲရင္ေတာ့ က်န္တဲ့အခ်က္ေတြ အားလံုးဟာ သေဘာတူညီခ်က္ရၿပီး ျဖစ္ပါတယ္” ဟု မီဒီယာမ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ယင္းအခ်က္ ၄ ခ်က္ကို ဆက္လက္ ညိွႏႈိုင္းေဆြးေႏြးရန္ ၇ ႀကိမ္ေျမာက္ ေဆြးေႏြးပြဲကို မတ္လ ၃၀ ရက္သို႔ ထပ္မံ ေရြ႕ဆိုင္းခဲ့သည္။

အဆိုပါ စာခ်ဳပ္မူၾကမ္းတြင္ အခန္း (၁) အေျခခံမူမ်ား၊ အခန္း (၂) ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ဦးတည္ခ်က္၊ အခန္း(၃) အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား၊ အခန္း (၄) အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ခိုင္မာေစရန္ လုပ္ေဆာင္ရမည့္ အခ်က္မ်ား၊ အခန္း (၅) ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးရန္ အျပန္အလွန္ ကတိျပဳျခင္း၊ အခန္း (၆) ေစ့စပ္ညႇိႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္ရမည့္ ကိစၥရပ္မ်ား၊ အခန္း(၇) အေထြေထြ၊ အပုဒ္ (၃၀) ပုဒ္၊ အပိုဒ္ခြဲ (၈၁) ပုဒ္ ပါဝင္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

လက္ရွိ ရရွိထားသည့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးညိွႏႈိင္းရန္ က်န္ေနသည့္ အခ်က္မ်ားကို ႏွစ္ဖက္စလံုးမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ျပန္လည္ တင္ျပၿပီး အတည္ျပဳခ်က္ ရယူရန္အတြက္ ယင္းသို႔ ေရြ႕ဆိုင္းခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာသည္။

အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပေနစဥ္ အေတာအတြင္း ၾကားကာလ၌ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ား အေနျဖင့္ လက္ရွိ အေနအထားအတိုင္း ဆက္လက္ ရပ္တည္လိုၿပီး အစိုးရဖက္ကမူ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ေဒသတည္ၿငိမ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေစလိုေၾကာင္း၊ ယင္းသို႔ ေနာက္ခံအေျခအေန အယူအဆ ကြဲျပားမႈေၾကာင့္ အဆိုပါ အေၾကာင္းအရာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္လက္ ညိွႏႈိင္း ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း NCCT မွ ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျပာသည္။

NCCT အေနျဖင့္ အစိုးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးေနသည့္ တႏိုင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရးဟု ေခါင္းစဥ္တပ္ထားသျဖင့္ တျပည္လံုးရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အားလံုးျဖင့္ သက္ဆိုင္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြ႔ဲ အားလံုး ပါ၀င္ႏုိင္ရန္၊လက္ရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈတြင္ မပါ၀င္ေသးသည့္ အဖြဲ႔မ်ားကိုလည္း ပါ၀င္လာႏုိင္ရန္ ညွိႏိႈင္းမႈမ်ား ျပဳသြားမည္ဟု သိရသည္။

လတ္တေလာတြင္ အစိုးရႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည့္ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (MNDAA) ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔ အပါအဝင္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းေဒသမွ မဟာမိတ္တပ္မ်ားႏွင့္ အလြတ္သေဘာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးသြားရန္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

“သူတို႔နဲ႔ (ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔) အစည္းအေ၀း ေခၚဖို႔ရွိပါတယ္၊ အခုခ်ိန္အထိ အေျခအေနေတြက တင္းမာေနေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ အေျခအေန အေသးစိတ္ကို သံုးသပ္ဖို႔ အခ်ိန္နည္းနည္း လိုေနတယ္၊ သူတို႔ (ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔) ဆီက အခက္အခဲကို က်ေနာ္တို႔ မသိဘူး။ ညွိႏိႈင္းဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္” ဟု ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ဆိုသည္။

တပ္မေတာ္္ႏွင့္ ကုိးကန္႔တပ္ဖြဲ႔တို႔သည္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၉ ရက္တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ေလာက္ကိုင္ၿမိဳ႕အတြင္း တိုက္ပြဲမ်ား စတင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး တပ္မေတာ္ဘက္မွ အက်အဆံုးမ်ားသျဖင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ပိုမိုျပင္းထန္လာကာ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ နယ္စပ္တြင္လည္း ယေန႔အထိ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္သည္။

NCCT က အစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္တို႔မွ ကိုးကန္႔တိုက္ပြဲကိစၥ အေပၚတြင္ ပဋိပကၡ ျဖစ္သည္ဟူသည့္ ေဘာင္အတြင္း မွေန၍ ခ်င့္ခ်ိန္စြာ စဥ္းစားေပးရန္၊ ကိုးကန္႔ တပ္ဖြ႔ဲကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ေခၚယူေဆြးေႏြးေပးရန္ ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ ေျပလည္ေရး နည္းလမ္းရွာေပးရန္ တရား၀င္ ေမတၱာရပ္ခံထားေသာ္လည္း အစုိးရဘက္မွ ကိုးကန္႔အေရးကို လက္ခံ ေဆြးေႏြးရန္ တြန္႔ဆုတ္ေနသည္ဟု NCCT ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာဆိုသည္။

ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔မွာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား၏ တပ္ေပါင္းစုျဖစ္ေသာ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ (UNFC) တြင္ အပါအ၀င္ျဖစ္သည့္ တိုင္းရင္းသား တပ္ဖြဲ႔တခု ျဖစ္သျဖင့္ NCCT အဖြဲ႔၀င္ ျဖစ္သည္ဟု NCCT ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း အစုိးရဘက္က ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႕အား တႏိုင္ငံလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေနသည့္ အထဲတြင္ ထည့္သြင္းထားျခင္း မရွိဟု သိရသည္။

ကိုးကန္႔အဖြဲ႔က ေဖေဖာ္၀ါရီလ အတြင္းက သမၼတထံသို႔ ေပးပို႔သည့္ အိတ္ဖြင့္ေပးစာတြင္ ၎တို႔အဖြဲ႔မွာ ျပည္တြင္းရွိ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔တခုပင္ ျဖစ္သျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေပးရန္ ေတာင္းဆိုခ်က္ ပါရွိသည္။

အစုိးရႏွင့္ တႏုိင္ငံလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေနသည့္ NCCT ထဲတြင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ၁၆ ဖြဲ႔ ရွိသည္ဟု အစုိးရက သတ္မွတ္ထားၿပီး ထိုအထဲတြင္ ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔၊ ျမန္မာႏုိင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ တပ္ဦး (ABSDF) ႏွင့္ တျခားတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ငယ္ ၃ ဖြဲဲ႔ခန္႔ ပါ၀င္ျခင္း မရွိဟု သိရသည္။

ယခု က်င္းပခဲ့သည့္ ၇ ႀကိမ္ေျမာက္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ေဆြးေႏြးပြဲသည္ ရက္အၾကာရွည္ဆံုး ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ၿပီး NCCT မွ အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္ဟံသာ၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္၊ ပဒိုေစာကြယ္ထူးဝင္းတို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး အစုိးရဘက္မွ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း၊ ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုး၊ ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သက္ႏိုင္ဝင္းတို႔ ပါဝင္ တက္ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ယေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ၊ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ (RCSS/SSA)၊ ABSDF, လားဟူအဖြဲ႔ႏွင့္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကရက္တစ္ မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစု (NDAA) မိုင္းလားအဖြဲ႔တို႔က ေလ့လာသူအျဖစ္ တက္ေရာက္ၿပီး ‘၀’ ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) က တက္ေရာက္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။ NDAA သည္ UWSA ႏွင့္ အနီးကပ္ဆုံး မဟာမိတ္အဖြဲ႔ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။