ေတာင္သမန္အင္း အမွိုက္ျပႆနာ ထိေရာက္စြာ မေျဖရွင္းနိုင္ေသး

ဒီလွိုင္းဝင္း

မႏၲေလးခရိုင္၊ အမရပူရၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေတာင္သမန္အင္းတြင္ အမွိုက္မ်ား ကင္းစင္ေရး အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ကူညီလုပ္ေဆာင္ေသာ္လည္း အမွိုက္ျပႆနာကို ထိေရာက္စြာ ေျဖရွင္းနိုင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ေဒသခံ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား (CSOs) မ်ားက ေျပာသည္။

“အမွိ္ုက္ျပႆနာကို ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ေဒသခံေတြရဲ႕ အမွိုက္စြန့္ပစ္မႈ၊ အင္းကို အမွီျပဳေနတဲ့ ေဈးဆိုင္ခန္းေတြရဲ႕ အမွိုက္ စြန့္ပစ္မႈ၊ လာေရာက္ လည္ပတ္သူမ်ားရဲ႕ စြန့္ပစ္မႈဆိုၿပီး ရွိတယ္။ ေနာက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး လုပ္ငန္းေတြေၾကာင့္ ထြက္ရွိလာမယ့္ အမွိုက္ျပႆနာေတြ မရွိေသးေပမယ့္ အလားအလာေတြ ရွိေနတယ္၊ အဲဒါေတြအတြက္ ႀကိဳတင္ စီမံခန့္ခြဲထားဖို႔ လိုတယ္။ ေဒသခံ အမွိုက္ျပႆနာမွာက လူအဝင္မ်ားတဲ့ တံတားအေရွ႕ဘက္၊ အေနာက္ဘက္ေနရာနဲ႕ မယ္ဇယ္တန္း ေတြမွာရွိ ေနတယ္” ဟု စိမ္းေရာင္စိုအဖြဲ႕မွ ကိုေမာင္ေမာင္ဦးက ေျပာသည္။

ေတာင္သမန္အင္းကို အမွီျပဳေနသည့္ ေဈးဆိုင္မ်ားမွ ထြက္ရွိမႈသည္ ေန႕စဥ္ အမွိုက္ထြက္ရွိမႈ၏ ၃ ပုံ ၂ ပုံခန့္ ရွိေနၿပီး အဆိုပါ အမွိုက္မ်ားအား သိမ္းဆည္းနိုင္ေရး အမွိုက္သိမ္းယာဥ္ ေန႕စဥ္လာေရာက္မႈ မရွိဟု ေဒသခံ CSOs မ်ားက ဆိုသည္။

Natural Green Alliance အဖြဲ႕မွ ကိုဆဲက “စစ္တမ္း ေကာက္ၾကည့္တဲ့အခါ အဓိက ေတြ႕ရွိရတာကေတာ့ အမွိုက္ကား ေန႕စဥ္လာေရာက္မႈ မရွိတာကို ေတြ႕ရတယ္။ လာတဲ့ အမွိုက္ကားကလည္း ေထာ္လာဂ်ီ အေသးေလး တေၾကာင္းေလာက္ ပတ္တာ။ တပတ္မွာ ၁ ေခါက္၊ ၂ ေခါက္ ပတ္ေန႐ုံနဲ႕ အဆင္မေျပနိုင္ဘူး။ ထြက္ရွိေနတဲ့ အမွိုက္ေတြကို လုံေလာက္စြာ သိမ္းဆည္းေပးနိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ေဈးဆိုင္ေတြ အတြက္ကေတာ့ အထူးၾကပ္မတ္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုတယ္” ဟု ေျပာသည္။

ေတာင္သမန္ အင္းႏွင့္ ဦးပိန္တံတားသို႔ ယခုအခါ ေန႕စဥ္ ခရီးသြားလာသူမ်ားျဖင့္ စည္ကားလ်က္ရွိၿပီး အင္းအေရွ႕ဘက္ႏွင့္ အေနာက္ဘက္ျခမ္းမ်ားတြင္ ေဈးဆိုင္ေပါင္း ၇၆ ဆိုင္ရွိေၾကာင္း ယခင္ မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႕ ေကာက္ယူခဲ့သည့္ စာရင္းမ်ားအရ သိရသည္။

အင္း အေနာက္ဘက္ျခမ္းမွ ေဈးဆိုင္ပိုင္ရွင္ေဒၚခ်ိဳကမူ “ေဈးဆိုင္ေတြက အမွိုက္ေတြေၾကာင့္ အင္းအလွ ပ်က္ဆီးရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ဆိုင္ေတြက အမွိုက္ကို ကိုယ့္အစီအစဥ္နဲ႕ကိုယ္ စြန့္ပစ္ေနတယ္၊ အမွိုက္ကား လာတယ္ ဆိုတာလည္း ၂ ႏွစ္ေလာက္ပဲ ရွိေသးတယ္။ အရင္က က်င္းတူးၿပီး ပစ္ခဲ့ရတယ္။ ေနာက္ သခၤ်ိဳင္းဟာင္း ေနရာမွာ ပစ္တယ္၊ ဆိုင္ေတြရဲ႕ အမွိုက္ေတြကို အင္းထဲမွာ စြန့္ပစ္တာမ်ိဳး လုံးဝမရွိပါဘူး” ဟု ေျပာဆိုသည္။

ယခုအခါ ေတာင္သမန္းအင္းႏွင့္ ဦးပိန္းတံတားကို ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းေရး ဇုန္အျဖစ္ သတ္မွတ္ ထားသည္။ အင္းအတြင္း အမွိုက္စြန့္ပစ္မႈမ်ားကို ေတြ႕ရွိရပါက ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ ထိန္းသိမ္းေရးဥပေဒ၊ မႏၲေလးၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ဥပေဒမ်ားျဖင့္ အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္ရန္ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာထားေၾကာင္း ေရွးေဟာင္းသုေသသနႏွင့္ အမ်ိဳးသားျပတိုက္ ဦးစီးဌာန (မႏၲေလးတိုင္း ေဒသႀကီး) မွ သိရသည္။

“CSOs ေတြက ကမ္းပိန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္၊ အမွိ္ုက္ေတြ ေကာက္ျပခဲ့တယ္၊ အမွိုက္ပုံးေတြ ထားေပးခဲ့တယ္၊ အဲဒီ အမွိုက္ပုံးေတြကို သိမ္းနိုင္ေအာင္လို႔ ဝန္ထမ္းေတြ ငွားၿပီး ေဆာင္႐ြက္ေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီလို လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာေၾကာင့္ တံတားအေျခ အနီးတဝိုက္မွာေတာ့ သန့္ရွင္းေနသေယာင္ ရွိေနေပမယ့္ ပူးေပါင္းပါဝင္မႈ အားနည္းေတာ့ ဒီေန႕အခ်ိန္အထိ အမွိုက္ျပႆနာက ရွိေနဆဲပါပဲ” ဟု စိမ္းေရာင္စိုမွ ကိုေမာင္ေမာင္ဦးက ေျပာသည္။

မႏၲေလးၿမိဳ႕ရွိ လူေနအိမ္မ်ား၊ စားေသာက္ဆိုင္မ်ား၊ ေဈးမ်ား၊ ေက်ာင္းမ်ား၊ စက္႐ုံ၊ အလုပ္႐ုံမ်ားမွ စြန့္ပစ္အမွိုက္ အမ်ားအျပား ထြက္ရွိေနၿပီး ယခုႏွစ္တြင္ ၁ ရက္လွ်င္ အမွိုက္တန္ခ်ိန္ ၈၅၀ ကို သိမ္းဆည္းေပးလ်က္ရွိကာ အမွိုက္ သိမ္းဆည္းမႈမွာ စုစုေပါင္း အမွိုက္ထြက္ရွိမႈ၏ ၇၄ ရာခိုင္ႏႈန္းကိုသာ သိမ္းဆည္းေပးနိုင္ေသးသည္ဟု အာရွဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဘဏ္ (ADB) ၏ ၂၀၁၅-၁၆ ဘ႑ာႏွစ္ ခန့္မွန္းတြက္ခ်က္မႈအရ သိရသည္။