ဝါရွင္တန္အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္မႈအဖြဲ႔ (Human Rights Watch) အဖြဲ႕မွ ေမလ ၁၉ ရက္ေန႕က ထုတ္ျပန္ေၾကညာရာ လိုင္စင္ရရွိေရး အဆိုျပဳလႊာ တင္သြင္း ယွဥ္ၿပိဳင္ေနၾကေသာ ႏိုင္ငံတကာ တယ္လီဖုန္းေအာ္ပေရတာ ကုမၸဏီ ၁၂ ခုထံသို႔ စာ ေရးသားေပးပို႔ခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ အကယ္၍ လိုင္စင္ရရွိခဲ့ပါက အထက္ေဖၚျပပါ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ မရွိေစေရးကိုလည္း ေသခ်ာေအာင္ျပဳလုပ္ရန္ တိုက္တြန္းခဲ့ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
ထို႔ျပင္ကုမၸဏီမ်ား အေနျဖင့္ အစိုးရ၏ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ ပုဂၢိဳလ္ေရးလြတ္လပ္ခြင့္မ်ားကို ခ်ိဳးေဖါက္သည့္ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ မရွိေအာင္ မည္သို႔ ေဆာင္႐ြက္မည္ဆိုသည့္ အေၾကာင္းကို ျပည္သူအမ်ားသိေအာင္ ထုတ္ျပန္ေပးရန္လည္း HRW အဖြဲ႕က အႀကံျပဳလိုက္သည္။
“တယ္လီဖုန္းကုမၸဏီေတြက တရားမ၀င္ ေစာင့္ၾကည့္မႈေတြ၊ ဆင္ဆာလုပ္တာေတြနဲ႔ တျခား အလြဲသုံးစားမႈေတြကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္မႈ မရွိေသးဘဲနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲကို အလ်င္စလို ၀င္ခ်င္ေနၾကတယ္” ဟု အေမရိကန္အေျခစိုက္ HRW အဖြဲ႕မွ အႀကီးတန္းသုေတသီ စင္သီယာေဝါင္းက ေျပာသည္။
HRW အဖြဲ႕က ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အင္တာနက္အသံုးျပဳသူမ်ားႏွင့္ မိုဘိုင္းဖုန္းသံုးစြဲသူ မ်ားအား မည္ကဲ့သို႔ အကာအကြယ္ ေပးရမည္ ဆိုသည့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားပါ၀င္သည့္ စာမ်က္ႏွာ ၂၄ မ်က္ႏွာ ရွိေသာ အစီရင္ခံစာ တေစာင္ကိုလည္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ တယ္လီဖုန္းကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္ အေရး စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒမ်ား ေရးဆြဲျပဌာန္းႏိုင္ရန္ ဖိအားေပးသင့္သည္ ဟု HRW အဖြဲ႕၏ အစီရင္ခံစာတြင္ေရးသားထားသည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာအစိုးရသည္ ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒသစ္တခုကို မူၾကမ္းေရးဆြဲလွ်က္ရွိၿပီး ယခင္စစ္အစိုးရလက္ ထက္က သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ႏွင့္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား၊ အင္တာနက္ဘေလာ့ဂ္ဂါမ်ားကို ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ရန္ အသံုးျပဳခဲ့သည့္ ဥပေဒအခ်ိဳ႕၏ ေနရာတြင္ အစားထိုးမည္ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ HRW က ၎တို႔ မတ္လအတြင္းက ေလ့လာၾကည့္ခဲ့ေသာ ဥပေဒၾကမ္းအရဆိုလွ်င္ ဥပေဒသစ္သည္ ဆင္ဆာလုပ္ျခင္းႏွင့္ ေစာင့္ၾကည့္ျခင္းတို႔မွ လံုေလာက္စြာ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ျခင္းမရွိဟု ဆိုသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ အေျခအေန မ်ားတြင္ သတင္းအခ်က္အလက္ကို ကန္႔သတ္ျခင္းႏွင့္ အင္တာနက္ေပၚမွ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္ေရး အခြင့္အလမ္းသစ္မ်ား ဖန္တီးေပးထားသလို ျဖစ္ေနသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ဥပေဒၾကမ္းအရဆိုလွ်င္ အင္တာနက္သံုးစြဲသူမ်ားကို ေထာင္ဒဏ္ ၁၅ ႏွစ္ အထိခ်မွတ္ႏိုင္သည့္ အခ်က္မ်ား အျဖစ္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ၿခိမ္းေခ်ာက္ျခင္း၊ ေဒသတြင္း မတည္ၿငိမ္မႈမ်ား ျဖစ္ေစရန္လံႈ႕ေဆာ္ျခင္း၊ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရး၊ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားစီးပြားေရး စသည္တို႔ကို ထိခိုက္ပ်က္ျပားေစျခင္း ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္မ်ားကို ေပါက္ၾကားေစျခင္း တို႔ပါ၀င္သည္။
အမ်ားျပည္သူသိရွိရန္ မသင့္ေလ်ာ္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ျဖန္႔ခ်ိျခင္းအားလည္း ဥပေဒၾကမ္းက တားျမစ္ထားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း စကားလံုးမ်ားကို တိက်ေသခ်ာစြာ ဖြင့္ဆိုျပထားျခင္း မရွိဟု HRW အဖြဲ႔ကေျပာသည္။
ျမန္မာ အစိုးရတာ၀န္ရွိသူမ်ားက ဥပေဒၾကမ္းတြင္ ပါ၀င္ေသာ အထက္ေဖၚျပပါအခ်က္မ်ားကို ျပန္လည္စိစစ္ တည္းျဖတ္ေပးမည္ဟု ကတိျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္အထိ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဆြဲထားသည့္ ဥပေဒမူၾကမ္းသစ္ ထြက္ေပၚမလာေသးေပ။
ကမာၻေပၚတြင္ ဆက္သြယ္ေရးက႑ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အနည္းဆံုး ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံျဖစ္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ တယ္လီဖုန္းလုပ္ငန္းသည္ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားအတြက္ ႀကီးမားေသာ အလားအလာမ်ားကို ျပေနသည္။ အစိုးရက ထုတ္ျပန္ေၾကညာ သည့္ကိန္းဂဏန္းမ်ား အရဆိုလွ်င္ လူဦးေရ သန္း၆၀ ခန္႔ရွိေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မိုဘိုင္းဖုန္းသံုးစြဲႏိုင္သူ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေလ့လာသူ အခ်ိဳ႕က ထိုထက္နည္းႏိုင္သည္ဟု ယူဆၾကသည္။
တယ္လီဖုန္းလိုင္စင္ႏွစ္ခု အတြက္ ႏိုင္ငံတကာမွ ကုမၸဏီႏွင့္ ဖက္စပ္လုပ္ငန္း ၉၀ ေက်ာ္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကၿပီး ဧျပီလတြင္ ဆန္ကာတင္ ကုမၸဏီ ၁၂ ခု စာရင္းကို အစိုးရက ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ထိုကုမၸဏီမ်ားမွာ တရုတ္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ပန္၊ မေလးရွား၊ ေနာ္ေ၀၊ ကာတာ၊ စကၤာပူ၊ ေတာင္အာဖရိက၊ အဂၤလန္ႏွင့္ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံမ်ားမွ ျဖစ္သည္။ အစိုးရေလလံေအာင္သည့္ ကုမၸဏီ ၂ ခုကို ဇြန္လ ၂၇ ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာမည္ျဖစ္ျပီး အျပီးသတ္လိုင္စင္ကို စက္တင္ဘာတြင္ ထုတ္ေပးမည္ျဖစ္သည္။
မိမိတို႔ ေအာ္ပေရတာအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရသည့္အခါ ဆင္ဆာျဖတ္ျခင္း၊ ေစာင့္ၾကည့္ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းႏွင့္ ကြန္ယက္ဆက္ေၾကာင္းကို ျဖတ္ေတာက္ ပစ္ျခင္း အစရွိေသာ ပုဂၢလိက လြတ္လပ္ခြင့္ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုခြင့္မ်ားကို ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္သည့္ ေပၚလစီမ်ား က်င့္သံုးရန္ ျမန္မာအစိုးရ က ေတာင္းဆိုလာလွ်င္လည္း မိမိတို႔ဖက္က မည္သို႔တုန္႔ျပန္ေဆာင္႐ြက္ရေၾကာင္းကို အမ်ားျပည္သူ သိရွိႏိုင္ရန္ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ထုတ္ျပန္ေပး ရန္လည္း HRW က ပဏာမ ေရြးခ်ယ္ခံထားရသည့္ ကုမၸဏီ ၁၂ ခုကို တိုက္တြန္းထားသည္။
ျမန္မာအစိုးရသည္ အင္တာနက္နည္းပညာမ်ားကို တင္းက်ပ္စြာ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားသည့္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္မွ အရပ္သားအစိုးရဆီသို႔ အသြင္ကူးေျပာင္းလာသည့္အခါတြင္ ဆက္သြယ္ေရးက႑ကို လြတ္လပ္ခြင့္မ်ားေပးခဲ့ၿပီး ဆင္ဆာဥပေဒမ်ားကို ျပန္လည္သံုးသပ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ အင္တာနက္ေပၚတြင္ ေဖၚျပမႈမ်ားကို ျပင္းထန္ေသာ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းမ်ား၊ သတင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ၀က္ဘ္ဆိုက္မ်ားကို ပိတ္ဆို႔ထားျခင္းမ်ားကိုလည္း ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံအသီးသီးတြင္ အင္တာနက္ ေစာင့္ၾကည့္ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းႏွင့္ စိစစ္ျဖတ္ေတာက္ျခင္းမ်ားကို ေလ့လာေနသည့္ ပညာရပ္ ဆိုင္ရာ စီမံကိန္းတခုျဖစ္သည့္ OpenNet Initiative ၏ သုေတသနျပဳခ်က္မ်ားအရဆိုလွ်င္ အြန္လိုင္းေပၚတြင္ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ားအေၾကာင္းႏွင့္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေၾကာင္းေဖၚျပျခင္း မ်ား ကို ျပင္းထန္စြာ စိစစ္ခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္လည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ ၏ အရပ္သားအစိုးရ တက္လာၿပီး ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ဆက္တိုက္လုပ္ေဆာင္လာၿပီးေနာက္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္က OpenNet Initiative ၏ စမ္းသပ္ခ်က္မ်ား အရဆိုလွ်င္ ၎ တို႔ စမ္းသပ္ၾကည့္ခဲ့ေသာ ၀က္ဘ္ဆိုက္ ၁၅၀၀ အနက္ ၁၃၂ ခုကိုသာ ပိတ္ထားသည္ကိုေတြ႕ရသည္ဟုဆိုသည္။ ၎တို႔မွာ အမ်ားအားျဖင့္ ညစ္ညမ္းဓာတ္ပံု ၀က္ဆိုတ္မ်ား၊ မူးယစ္ေဆး အရက္ စေသာ ဥပေဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္သည့္ ၀က္ဘ္ဆိုက္မ်ား ျဖစ္သည္ကိုေတြ႕ရသည္။
ဆက္သြယ္ေရးက႑ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာအစိုးရက တံခါးဖြင့္ေပးလိုက္သည္ကို HRW က ႀကိဳဆိုထားသည္။ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကို လွ်င္ျမန္စြာ ရရွိႏိုင္ျခင္းအားျဖင့္ စာနယ္ဇင္း မီဒီယာသမားမ်ား၊ အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားသည္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီကို ျမွင့္တင္ႏိုင္ရန္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရရွိလာႏိုင္ၾကမည္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အစိုးရႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ားဖက္မွ သင့္ေလ်ာ္ေသာ ကာကြယ္မႈမ်ိဳး မေပးပါက ရလဒ္မ်ားေပၚတြင္ ခုတိုင္ ၿခိမ္းေခ်ာက္ေနဆဲျဖစ္သည့္ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုျခင္းအတြက္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံရျခင္း အရိပ္ဆိုး၏ လႊမ္း မိုးမႈ ေအာက္တြင္သာ ရွိေနလိမ့္ဦးမည္ ဟုလည္း HRW က သတိေပးလိုက္သည္။
“အစိုးရနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လြတ္လပ္တဲ့ အင္တာနက္စနစ္ ေပးဖို႔အတြက္ အခြင့္အေရးေတြ ေတြရွိေနပါတယ္။ ဒါမွလည္း ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ သူတို႔စိတ္ထဲမွာ ရွိတာကို အေၾကာက္အရြံ႕ကင္းမဲ႔စြာနဲ႔ အြန္လိုင္း ေပၚမွာ ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုခြင့္ရလာပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရဖက္က အမွန္တကယ္ ေျပာင္းလဲလိုစိတ္နဲ႔ အဓိပၸါယ္ရွိစြာ တာ၀န္ယူ ပူးေပါင္းလိုစိတ္ မရွိဘဲနဲ႔ေတာ့ ျဖစ္လာမွာမဟုတ္ပါဘူး” ဟု စင္သီယာေဝါင္းက ဆိုသည္။
No comments:
Post a Comment