ေစာသိန္းျမင့္
ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား အပါအ၀င္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားအား တႏွစ္သက္တမ္းရွိ ယာယီ ေနထိုင္ခြင့္ႏွင့္ အလုပ္ လုပ္ကုိင္ခြင့္လက္မွတ္ ပန္းေရာင္ကဒ္ ကုိင္ေဆာင္သူမ်ားကုိ ဧၿပီလ ၁ရက္ေန႔မွစ၍ တႏွစ္သက္တမ္း စတင္တုိးေပးေတာ့မည္ဟု ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားက ေျပာသည္။
မတ္လ ၃ရက္ေန႔က က်င္းပသည့္ ထုိင္းႏုိင္ငံ ၀န္ႀကီးမ်ားေကာင္စီ အစည္းအေ၀း၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အရ ထုိင္းႏုိင္ငံရွိ ကေမၻာဒီး ယား၊ ျမန္မာႏွင့္ လာအုိ စသည့္ အလုပ္သမားမ်ား ကုိင္ေဆာင္ထားေသာ ယာယီ အလုပ္လုပ္ခြင့္ ပန္းေရာင္ကတ္ကို တႏွစ္ သက္တမ္းတုိးေပးရန္ႏွင့္ ေရလုပ္သားမ်ားကို မွတ္ပုံတင္ရန္ ဧၿပီလ ၁ရက္မွ ဇြန္လ ၃၀ရက္ေန႔အထိ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ထိုင္းႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားကြန္ရက္(MMNT) အတြင္းေရးမႉး ဦးမုိးႀကိဳးက ယခုလို ေျပာသည္။
“၁၈ႏွစ္ျပည့္ၿပီး မည္သည့္အလုပ္သမားမဆုိ ပန္းေရာင္ကဒ္လုိ႔ေခၚတဲ့ ယာယီ အလုပ္လုပ္ခြင့္လက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္သူေတြကို တႏွစ္ သက္တမ္းတုိးေပးမယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ကို မွီခုိေနရတဲ့ ဆယ့္ငါးႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြ၊ ကေလးအေထာက္အထား ျပဳ လုပ္ရမယ္လုိ႔ ညႊန္ၾကားထားတယ္။ တဆက္တည္းမွာပဲ ေရလုပ္သားေတြကို ခုိင္းေစတဲ့ အလုပ္ရွင္၊ သက္ဆုိင္ရာ ကုမၸဏီ၊ အဲဒါ ေတြအားလုံးဟာ ထုိင္းအစုိးရဆီမွာ မွတ္ပုံတင္ရမယ္။ မလုပ္ရင္ အေရးယူျခင္းခံရမယ္”ဟု ဦးမိုးႀကိဳးက ေကအုိင္စီသုိ႔ေျပာသည္။
ထုိသုိ႔ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ထုိင္းျပည္ထဲေရး႒ာန MOI က ထုိင္းႏုိင္ငံ (၇၇)ခ႐ုိင္ရွိ သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္အသီးသီးတြင္ One Stop Service ႐ုံးမ်ား ဖြင့္လွစ္ကာ အလုပ္သမားေနရာခ်ထားေရး႒ာန၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႒ာနႏွင့္ က်န္းမာေရး႒ာနတုိ႔ကို အေထာက္အထား မ်ား အဆင့္ဆင့္ တင္ျပၿပီး လုပ္ေဆာင္ရမည္ဟုလည္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
ထုိင္းအစုိးရက အလုပ္သမားမ်ားကို ယခုလုိ လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္းသည္ ေကာင္းမြန္ေသာ္လည္း ကုန္က်စရိတ္အျဖစ္ ထိုင္းေငြ ၃,၁၈၀ဘတ္၊ ၁၅ႏွစ္ေအာက္ကေလးငယ္မ်ားကို ၁,၆၈၀ဘတ္ သတ္မွတ္ထားသျဖင့္ လုပ္အားခနည္းသည့္ အလုပ္သမားမ်ား အတြက္ အေထာက္အထားလက္မွတ္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ရန္ အခက္အခဲႀကံဳေတြ႔ႏိုင္သည္ဟု ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားက ေျပာသည္။
ဖန္ငခ႐ုိင္ရွိ ျမန္မာအလုပ္သမား ကိုမုိးေ၀က “ကုန္က်စရိတ္ကေတာ့ မ်ားတာေပါ့ဗ်ာ။ မလုပ္လုိ႔လည္း မျဖစ္ဘူးေလ။ ဗီဇာဖုိး၊ ၀ပ္ပါမစ္ဖုိး၊ ေဆးစစ္ခ စုစုေပါင္း သုံးေထာင္ေက်ာ္ကုန္တယ္ဗ်ာ။ အဲဒါက အလုပ္သမားေတြအတြက္ နည္းနည္းကုန္က်စရိတ္ မ်ားတယ္ေပါ့။ ျဖစ္ေစခ်င္တာက အလုပ္သမားေတြကို ခုိင္းတဲ့ အလုပ္ရွင္က တာ၀န္ယူေစခ်င္တယ္။ ၿပီးမွ အလုပ္သမားဆီက ျပန္ႏုတ္ယူလုိ႔ ရတယ္ေလ”ဟု ေကအုိင္စီသုိ႔ ေျပာသည္။
ထိုင္းအစိုးရက ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားအတြက္ ၂၀၁၄ ႏွစ္လည္ပုိင္းမွ စတင္ျပဳလုပ္ေပးခဲ့သည့္ သန္းေခါင္စာရင္း၊ မွတ္ပံု တင္မလုိဘဲ အလုပ္လုပ္ခြင့္ ပန္းေရာင္ကတ္ကို မတ္လ ၃၁ရက္ေန႔တြင္ သက္တမ္းကုန္ ဆုံးမည္ျဖစ္၍ ယခုလုိ ၂၀၁၆ခုႏွစ္အထိ တႏွစ္ ထပ္မံတိုးေပးၿပီး ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ႏွင့္ အလားတူ စာအုပ္ ျပဳလုပ္ေပးရန္ စီစဥ္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား သုံးသန္းခန္႔ရွိသည့္အနက္ လတ္တေလာ ပန္းေရာင္ကတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားသူ အလုပ္သမားမွာ ၆၄,၀၀၀(ေျခာက္သိန္းေလးေသာင္း)ေက်ာ္ ရွိသည္ဟု ျမန္မာအလုပ္သမားအေရး ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနသူ မ်ား၏ မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရသည္။
Tuesday, March 31, 2015
တႏိုင္ငံလံုးအပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္မူၾကမ္း သေဘာတူညီခ်က္ရရွိ
DVB
တႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္(အန္စီေအ) မူၾကမ္းပါအခ်က္ေတြ အားလံုးကို စာခ်ဳပ္ ဦးေဆာင္ေရးဆြဲေနၾကတဲ့ အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြအၾကား ဒီကေန႔ ႏွစ္ဖက္ညိႇႏိႈင္း သေဘာတူညီမႈ ရရွိသြားၿပီျဖစ္ပါတယ္။
၇ ႀကိမ္ေျမာက္ တႏိုင္ငံလံုးအပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲကို သီတင္း ၁ ပတ္ၾကာ ရပ္ထားရာက ဒီကေန႔ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာမွာ ၇ ရက္ေျမာက္အျဖစ္ ျပန္လည္ က်င္းပၿပီး သေဘာတူညီခ်က္ရခဲ့တာပါ။
ဒီကေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲသေဘာတူညီခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အန္စီစီတီအဖြဲ႔၀င္ ေဒၚေစာျမရာဇာလင္းက “အန္စီေအထဲ ပါ၀င္တဲ့ အခန္းက႑ေတြ အားလံုးသေဘာတူသြားပါၿပီ။ ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ ၿပီးဆံုးတဲ့အေၾကာင္း က်မတို႔ အန္စီစီတီဘက္က ကိုယ့္ရဲ႕ သက္ဆိုင္ရာ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းေတြ ျပန္ၿပီး တင္ျပၾကမယ္။ အစည္းအေ၀းႀကီး တခုဖိတ္ေခၚမယ္။ အစိုးရ ယူပီဒဗလ်ဴစီ ဘက္ကလည္း ျပန္တင္ျပဖို႔ အေနအထားေတြ ရွိေသးတယ္”လို႔ ေျပာပါတယ္။
အန္စီေအစာခ်ဳပ္မူၾကမ္းပါ၀င္အခ်က္အားလုံး ဒီကေန႔သေဘာတူညီခဲ့ၿပီးေနာက္ မနက္ျဖန္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာေတာ့ ခုေဆြးေႏြးပြဲရလဒ္ေတြအေပၚ ျပန္အေခ်ာသတ္ၿပီး ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္သူေတြ လက္မွတ္ေရးထုိးသြားဖုိ႔ရွိပါတယ္။
အန္စီစီတီေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးခြန္ဥကၠာက ‘ ဒီေန႔သေဘာတူတာက မူၾကမ္းေရးဆြဲတဲ့ အဖြဲ႔ေတြၾကားထဲမွာ အန္စီေအ မူၾကမ္းကို ပဏာမ သေဘာတူတာ။ မနက္ျဖန္လက္မွတ္ထိုးမယ္ဆိုတာက အစည္းအေ၀းမွတ္တမ္းလက္မွတ္ထိုးသလိုထိုးမွာပါ။ ဒါက အဓိကမဟုတ္ပါဘူး။ ေနာက္က်မွ တကယ့္ အန္စီေအ စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ထိုးမယ့္ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ေတြကို ျပန္ရွင္းျပမယ္။ အဆင္ေျပရင္ လက္မွတ္ထုိးၾကမယ္”လို႔ ေျပာပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းေခါင္းေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီ ယူပီဒဗလ်ဴစီ အေနနဲ႔ကေတာ့ အန္စီေအ စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထုိးဖုိ႔ အသင့္ျဖစ္ေနၿပီလုိ႔ ဒီကေန႔ ျပဳလုပ္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီး သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက အႀကီးတန္း အၾကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊက ေျပာပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေတာ္ေဆာင္ဦးညိဳအုန္းျမင့္ကလည္း ဒီကေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အစိုးရေရာတိုင္းရင္း သားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ဘက္ကပါ ၂ ဘက္လံုး အပစ္ခတ္ရပ္စာခ်ဳပ္ မူၾကမ္းေအာင္ျမင္ေရးႀကိဳးပမ္းခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“တိုင္းရင္းသားေတြဘက္ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက မရွိမျဖစ္လိုလားတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာကို ထုတ္ျပတယ္။ တပ္မေတာ္ နဲ႔ အစိုးရဘက္ကလည္း အဲဒီလိုအပ္ခ်က္ေတြကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး၊ စိတ္အရွည္ဆံုး၊ ေစတနာအပါဆံုး ညိႇႏိႈင္းသြားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္ခင္ဗ်။”
ျပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္တြင္းက ေဆြးေႏြးပြဲမွာေတာ့ တပ္ပိုင္းဆိုင္ရာကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ဒီကေန႔ေဆြးေႏြးပြဲမွာေတာ့လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရးလုပ္ငန္းေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတိုးတက္လာတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔အညီ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္သြားေရး၊ ေနာင္လာမယ့္ အနာဂတ္ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးနဲ႔ မပတ္သက္တဲ့ အျခားတိုင္းရင္းသားပါတီေတြပါ ပါ၀င္ေရး၊ ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညႊတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရး၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ျမဲေရး တို႔ကို ဦးတည္၍ ဆိုတဲ့ စာပိုဒ္ စတာေတြကို ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းၾကတာပါ။
ဒီေဆြးေႏြးပြဲကုိ တက္ေရာက္တဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္တပ္ဦး (ေအဘီအက္စ္ဒီအက္ဖ္) ဒု-ဥကၠ႒ ဦးမ်ဳိး၀င္းကေတာ့ “ေကာင္းပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္စလုံးက အျပဳသေဘာေဆာင္ၿပီးေတာ့မွ ဒီတတုိင္းျပည္လုံး အပစ္ခတ္ရပ္စဲႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ႀကိဳးပမ္းတဲ့ အေပၚမွာ ရလဒ္အေနနဲ႔ အခုလုိ ထြက္လာတာေပ့ါေနာ္။ ႏွစ္ဖက္စလုံးက အျပန္အလွန္ နားလည္မႈရွိရွိနဲ႔ အေပးအယူ အေလွ်ာ့အတင္း ညိႇႏႈိင္းႏုိင္လုိ႔ပဲ ဒီလုိ ရလဒ္ရလာတာေပါ့။ ဒါကေတာ့ အခုမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ရဲ့ အစပဲရွိေသးတယ္။ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျပႆ နာတခုလုံးကုိ ႏုိင္ငံေရးအရ ႏုိင္ငံေရးျပႆ နာ ႏုိင္ငံေရးနည္းနဲ႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး အေျဖရွာႏုိင္ဖုိ႔ အတြက္ေတာ့ အမ်ားႀကီး ႀကိဳးပမ္းရဦးမွာေပါ့။ ႀကိဳးပမ္းတဲ့အပုိင္းမွာေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစု ေတြေရာ အားလုံးပါ၀င္ၿပီးမွ ျပည္သူတရပ္လုံးပါ၀င္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လုိတာေပါ့ေနာ္။” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
အစိုးရဘက္က၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းေခါင္းေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ(ယူပီဒဗလ်ဴစီ)နဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က ႏို္င္ငံဟာ ေခါင္းေဆာင္တဲ့တျပည္လံုး အပစ္ခတ္ရပ္ေရးညႇိႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔ (အန္စီစီတီ) တို႔အၾကား တႏိုင္ငံလံုးအပစ္ရပ္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ေရးအတြက္ ၇ ႀကိမ္ေျမာက္ ေဆြးေႏြးပြဲကို မတ္ ၁၇ ရက္ေန႔ ကတည္းက ရန္ကုန္မွာ စတင္ေဆြးေႏြးခဲ့တာပါ။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးေနစဥ္ကာလအတြင္းမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ထဲမွာ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္၊ တအာန္းအမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္၊ ရခုိင္တပ္မေတာ္နဲ႔ အစိုးရတပ္ေတြအၾကား တိုက္ပြဲေတြ ျပန္လည္ျဖစ္ပြားေနပါတယ္။
တႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္(အန္စီေအ) မူၾကမ္းပါအခ်က္ေတြ အားလံုးကို စာခ်ဳပ္ ဦးေဆာင္ေရးဆြဲေနၾကတဲ့ အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြအၾကား ဒီကေန႔ ႏွစ္ဖက္ညိႇႏိႈင္း သေဘာတူညီမႈ ရရွိသြားၿပီျဖစ္ပါတယ္။
၇ ႀကိမ္ေျမာက္ တႏိုင္ငံလံုးအပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲကို သီတင္း ၁ ပတ္ၾကာ ရပ္ထားရာက ဒီကေန႔ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာမွာ ၇ ရက္ေျမာက္အျဖစ္ ျပန္လည္ က်င္းပၿပီး သေဘာတူညီခ်က္ရခဲ့တာပါ။
ဒီကေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲသေဘာတူညီခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အန္စီစီတီအဖြဲ႔၀င္ ေဒၚေစာျမရာဇာလင္းက “အန္စီေအထဲ ပါ၀င္တဲ့ အခန္းက႑ေတြ အားလံုးသေဘာတူသြားပါၿပီ။ ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ ၿပီးဆံုးတဲ့အေၾကာင္း က်မတို႔ အန္စီစီတီဘက္က ကိုယ့္ရဲ႕ သက္ဆိုင္ရာ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းေတြ ျပန္ၿပီး တင္ျပၾကမယ္။ အစည္းအေ၀းႀကီး တခုဖိတ္ေခၚမယ္။ အစိုးရ ယူပီဒဗလ်ဴစီ ဘက္ကလည္း ျပန္တင္ျပဖို႔ အေနအထားေတြ ရွိေသးတယ္”လို႔ ေျပာပါတယ္။
အန္စီေအစာခ်ဳပ္မူၾကမ္းပါ၀င္အခ်က္အားလုံး ဒီကေန႔သေဘာတူညီခဲ့ၿပီးေနာက္ မနက္ျဖန္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာေတာ့ ခုေဆြးေႏြးပြဲရလဒ္ေတြအေပၚ ျပန္အေခ်ာသတ္ၿပီး ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္သူေတြ လက္မွတ္ေရးထုိးသြားဖုိ႔ရွိပါတယ္။
အန္စီစီတီေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးခြန္ဥကၠာက ‘ ဒီေန႔သေဘာတူတာက မူၾကမ္းေရးဆြဲတဲ့ အဖြဲ႔ေတြၾကားထဲမွာ အန္စီေအ မူၾကမ္းကို ပဏာမ သေဘာတူတာ။ မနက္ျဖန္လက္မွတ္ထိုးမယ္ဆိုတာက အစည္းအေ၀းမွတ္တမ္းလက္မွတ္ထိုးသလိုထိုးမွာပါ။ ဒါက အဓိကမဟုတ္ပါဘူး။ ေနာက္က်မွ တကယ့္ အန္စီေအ စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ထိုးမယ့္ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ေတြကို ျပန္ရွင္းျပမယ္။ အဆင္ေျပရင္ လက္မွတ္ထုိးၾကမယ္”လို႔ ေျပာပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းေခါင္းေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီ ယူပီဒဗလ်ဴစီ အေနနဲ႔ကေတာ့ အန္စီေအ စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထုိးဖုိ႔ အသင့္ျဖစ္ေနၿပီလုိ႔ ဒီကေန႔ ျပဳလုပ္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီး သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက အႀကီးတန္း အၾကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊက ေျပာပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေတာ္ေဆာင္ဦးညိဳအုန္းျမင့္ကလည္း ဒီကေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အစိုးရေရာတိုင္းရင္း သားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ဘက္ကပါ ၂ ဘက္လံုး အပစ္ခတ္ရပ္စာခ်ဳပ္ မူၾကမ္းေအာင္ျမင္ေရးႀကိဳးပမ္းခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“တိုင္းရင္းသားေတြဘက္ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက မရွိမျဖစ္လိုလားတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာကို ထုတ္ျပတယ္။ တပ္မေတာ္ နဲ႔ အစိုးရဘက္ကလည္း အဲဒီလိုအပ္ခ်က္ေတြကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး၊ စိတ္အရွည္ဆံုး၊ ေစတနာအပါဆံုး ညိႇႏိႈင္းသြားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္ခင္ဗ်။”
ျပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္တြင္းက ေဆြးေႏြးပြဲမွာေတာ့ တပ္ပိုင္းဆိုင္ရာကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ဒီကေန႔ေဆြးေႏြးပြဲမွာေတာ့လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရးလုပ္ငန္းေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတိုးတက္လာတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔အညီ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္သြားေရး၊ ေနာင္လာမယ့္ အနာဂတ္ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးနဲ႔ မပတ္သက္တဲ့ အျခားတိုင္းရင္းသားပါတီေတြပါ ပါ၀င္ေရး၊ ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညႊတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရး၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ျမဲေရး တို႔ကို ဦးတည္၍ ဆိုတဲ့ စာပိုဒ္ စတာေတြကို ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းၾကတာပါ။
ဒီေဆြးေႏြးပြဲကုိ တက္ေရာက္တဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္တပ္ဦး (ေအဘီအက္စ္ဒီအက္ဖ္) ဒု-ဥကၠ႒ ဦးမ်ဳိး၀င္းကေတာ့ “ေကာင္းပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္စလုံးက အျပဳသေဘာေဆာင္ၿပီးေတာ့မွ ဒီတတုိင္းျပည္လုံး အပစ္ခတ္ရပ္စဲႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ႀကိဳးပမ္းတဲ့ အေပၚမွာ ရလဒ္အေနနဲ႔ အခုလုိ ထြက္လာတာေပ့ါေနာ္။ ႏွစ္ဖက္စလုံးက အျပန္အလွန္ နားလည္မႈရွိရွိနဲ႔ အေပးအယူ အေလွ်ာ့အတင္း ညိႇႏႈိင္းႏုိင္လုိ႔ပဲ ဒီလုိ ရလဒ္ရလာတာေပါ့။ ဒါကေတာ့ အခုမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ရဲ့ အစပဲရွိေသးတယ္။ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျပႆ နာတခုလုံးကုိ ႏုိင္ငံေရးအရ ႏုိင္ငံေရးျပႆ နာ ႏုိင္ငံေရးနည္းနဲ႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး အေျဖရွာႏုိင္ဖုိ႔ အတြက္ေတာ့ အမ်ားႀကီး ႀကိဳးပမ္းရဦးမွာေပါ့။ ႀကိဳးပမ္းတဲ့အပုိင္းမွာေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစု ေတြေရာ အားလုံးပါ၀င္ၿပီးမွ ျပည္သူတရပ္လုံးပါ၀င္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လုိတာေပါ့ေနာ္။” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
အစိုးရဘက္က၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းေခါင္းေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ(ယူပီဒဗလ်ဴစီ)နဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က ႏို္င္ငံဟာ ေခါင္းေဆာင္တဲ့တျပည္လံုး အပစ္ခတ္ရပ္ေရးညႇိႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔ (အန္စီစီတီ) တို႔အၾကား တႏိုင္ငံလံုးအပစ္ရပ္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ေရးအတြက္ ၇ ႀကိမ္ေျမာက္ ေဆြးေႏြးပြဲကို မတ္ ၁၇ ရက္ေန႔ ကတည္းက ရန္ကုန္မွာ စတင္ေဆြးေႏြးခဲ့တာပါ။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးေနစဥ္ကာလအတြင္းမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ထဲမွာ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္၊ တအာန္းအမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္၊ ရခုိင္တပ္မေတာ္နဲ႔ အစိုးရတပ္ေတြအၾကား တိုက္ပြဲေတြ ျပန္လည္ျဖစ္ပြားေနပါတယ္။
တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ ႏွစ္ဘက္သေဘာတူမႈ ရေသာ္လည္း တုိက္ပြဲမ်ား မရပ္ေသး
ဖနိဒါ
တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးေနခ်ိန္တြင္ တပ္မေတာ္သည္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA)၊ တအာင္း တပ္မေတာ္ (TNLA)တို႔ႏွင့္ တုိက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျပင္းထန္မည့္ အေျခအေနတြင္ ရွိေနသည္ဟု သိရသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဗန္းေမာ္ခ႐ုိင္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္အတြင္း (KIA) နယ္ေျမတြင္ မတ္လ ၃၀ ရက္က အစုိးရ စစ္တပ္က လက္နက္ႀကီးမ်ားျဖင့္ ဆက္လက္ပစ္ခတ္ေနဆဲျဖစ္သည္ဟု KIA တပ္မဟာ ၃ လက္ေအာက္ခံ တပ္ရင္း ၂၇ တပ္ရင္းမွဴး ဗုိလ္မွဴးဂြၽန္းေအာင္က ေျပာသည္။
“ဒီမနက္ေတာ့ မဒန္ယန္ကေန လက္နက္ႀကီးနဲ႔ လွမ္းပစ္တယ္။ ခုန သံုးနာရီေလာက္မွာလည္း ဟတ္စကီး တစ္စီး လာသြားတယ္။ ပစ္ေတာ့ မပစ္သြားဘူး၊ ဒီေန႔ တုိက္ပြဲေတာ့ မျဖစ္ေသးဘူး။ မေန႔က မထက္ဒူးခူဘက္မွာ စစ္ေၾကာင္း ၅ ၊ ၆ ေၾကာင္းေလာက္ ဝင္ေနတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ နယ္ေျမထဲ ဝင္လာတယ္ဆုိေတာ့ သူတုိ႔ ဘက္က မထြက္မခ်င္းေတာ့ တုိက္ပြဲေတာ့ ရပ္မယ့္ အေျခအေန မရွိဘူး”ဟု ၎က မတ္လ ၃၀ရက္က ေျပာသည္။
မတ္လ ၂၉ ရက္ကမူ အစိုးရ စစ္တပ္ဘက္မွ စစ္ေၾကာင္းမ်ား တပ္ရင္း ၂၇ နယ္ေျမသို႔ ထုိးစစ္ဆင္လာသျဖင့္ မထက္ဒူးခုိေက်းရြာတြင္ ႏွစ္ဘက္ တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု ၎က ဆုိသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လ ၂၁ ရက္မွစတင္၍ အစုိးရ စစ္တပ္ဘက္မွ တပ္ရင္း ၆ ရင္း အင္အား ၅၀၀ ခန္႔သည္ KIA ၏ တပ္ရင္း ၂၇ နယ္ေျမအတြင္း လႈပ္ရွားေနဆဲ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
အလားတူ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း တအာင္းတပ္မေတာ္ (TNLA) တပ္ႏွင့္ အစုိးရ စစ္တပ္တုိ႔ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္၊ တာမိုးညဲၿမိဳ႕နယ္ခြဲ၊ မံုးစီးေက်းရြာႏွင့္ နမ့္ေမာေက်းရြာၾကားတြင္ မတ္လ ၂၉ ရက္က တုိက္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အစုိးရ စစ္တပ္က အင္အားျဖည့္ ထိုးစစ္ဆင္လာေနသျဖင့္ တိုက္ပြဲ ဆက္လက္ျပင္းထန္လာႏိုင္မည့္ အလားအလာ ရွိသည္ဟု TNLA ၏ ျပန္ၾကားေရး တာဝန္ခံ မုိင္းအုိက္ေက်ာ္က ေျပာသည္။
“ဒီေန႔တုိက္ပြဲေတာ့ မရွိဘူး။ မေန႔ကေတာ့ တုိက္ပြဲ ညေနထိ ျဖစ္တယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္က ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အင္အားတုိးေသးတယ္။ မေန႔ကလည္း အဲဒီတုိက္ပြဲျဖစ္တဲ့ဘက္ အင္အား ၂၀၀ ေက်ာ္ ထပ္ျဖည့္တယ္။ နမ့္ခမ္း ၿမိဳ႕နယ္ဘက္လည္း အင္အား ၂၀၀ ေက်ာ္အထက္ ေရာက္လာတယ္။ စစ္တပ္က ေလ်ာ့သြားတာ မရွိဘူး။ ဒီ ထုိးစစ္အတုိင္းဆုိ တုိက္ပြဲက ေလ်ာ့မယ့္ အလားအလာမရွိဘူး”ဟု ၎က မဇၩိမကုိ ေျပာသည္။
လက္ရွိတြင္ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္ခတ္ ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္မူၾကမ္း (NCA) ကို အစိုးရ ႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္ရပ္ ညိႇႏိႈင္းေရးအဖြဲ႕ (NCCT) တို႔ ေဆြးေႏြးေနရာ မတ္လ ၃၀ ရက္တြင္ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အားလံုး သေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းတြင္ အစုိးရႏွင့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း တုိ႔အၾကား ႏွစ္ဘက္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေနခ်ိန္တြင္ ေျမျပင္တုိက္ပြဲသာမက ေဝဟင္ စစ္ဆင္ေရးမ်ားပါ တုိးျမင့္လာသျဖင့္ တုိက္ပြဲမ်ား ရပ္တန္႔ရန္ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ (UNFC) က မတ္လ ၂၈ ရက္က သေဘာထားထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးေနခ်ိန္တြင္ တပ္မေတာ္သည္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA)၊ တအာင္း တပ္မေတာ္ (TNLA)တို႔ႏွင့္ တုိက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျပင္းထန္မည့္ အေျခအေနတြင္ ရွိေနသည္ဟု သိရသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဗန္းေမာ္ခ႐ုိင္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္အတြင္း (KIA) နယ္ေျမတြင္ မတ္လ ၃၀ ရက္က အစုိးရ စစ္တပ္က လက္နက္ႀကီးမ်ားျဖင့္ ဆက္လက္ပစ္ခတ္ေနဆဲျဖစ္သည္ဟု KIA တပ္မဟာ ၃ လက္ေအာက္ခံ တပ္ရင္း ၂၇ တပ္ရင္းမွဴး ဗုိလ္မွဴးဂြၽန္းေအာင္က ေျပာသည္။
“ဒီမနက္ေတာ့ မဒန္ယန္ကေန လက္နက္ႀကီးနဲ႔ လွမ္းပစ္တယ္။ ခုန သံုးနာရီေလာက္မွာလည္း ဟတ္စကီး တစ္စီး လာသြားတယ္။ ပစ္ေတာ့ မပစ္သြားဘူး၊ ဒီေန႔ တုိက္ပြဲေတာ့ မျဖစ္ေသးဘူး။ မေန႔က မထက္ဒူးခူဘက္မွာ စစ္ေၾကာင္း ၅ ၊ ၆ ေၾကာင္းေလာက္ ဝင္ေနတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ နယ္ေျမထဲ ဝင္လာတယ္ဆုိေတာ့ သူတုိ႔ ဘက္က မထြက္မခ်င္းေတာ့ တုိက္ပြဲေတာ့ ရပ္မယ့္ အေျခအေန မရွိဘူး”ဟု ၎က မတ္လ ၃၀ရက္က ေျပာသည္။
မတ္လ ၂၉ ရက္ကမူ အစိုးရ စစ္တပ္ဘက္မွ စစ္ေၾကာင္းမ်ား တပ္ရင္း ၂၇ နယ္ေျမသို႔ ထုိးစစ္ဆင္လာသျဖင့္ မထက္ဒူးခုိေက်းရြာတြင္ ႏွစ္ဘက္ တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု ၎က ဆုိသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လ ၂၁ ရက္မွစတင္၍ အစုိးရ စစ္တပ္ဘက္မွ တပ္ရင္း ၆ ရင္း အင္အား ၅၀၀ ခန္႔သည္ KIA ၏ တပ္ရင္း ၂၇ နယ္ေျမအတြင္း လႈပ္ရွားေနဆဲ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
အလားတူ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း တအာင္းတပ္မေတာ္ (TNLA) တပ္ႏွင့္ အစုိးရ စစ္တပ္တုိ႔ ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္၊ တာမိုးညဲၿမိဳ႕နယ္ခြဲ၊ မံုးစီးေက်းရြာႏွင့္ နမ့္ေမာေက်းရြာၾကားတြင္ မတ္လ ၂၉ ရက္က တုိက္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အစုိးရ စစ္တပ္က အင္အားျဖည့္ ထိုးစစ္ဆင္လာေနသျဖင့္ တိုက္ပြဲ ဆက္လက္ျပင္းထန္လာႏိုင္မည့္ အလားအလာ ရွိသည္ဟု TNLA ၏ ျပန္ၾကားေရး တာဝန္ခံ မုိင္းအုိက္ေက်ာ္က ေျပာသည္။
“ဒီေန႔တုိက္ပြဲေတာ့ မရွိဘူး။ မေန႔ကေတာ့ တုိက္ပြဲ ညေနထိ ျဖစ္တယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္က ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အင္အားတုိးေသးတယ္။ မေန႔ကလည္း အဲဒီတုိက္ပြဲျဖစ္တဲ့ဘက္ အင္အား ၂၀၀ ေက်ာ္ ထပ္ျဖည့္တယ္။ နမ့္ခမ္း ၿမိဳ႕နယ္ဘက္လည္း အင္အား ၂၀၀ ေက်ာ္အထက္ ေရာက္လာတယ္။ စစ္တပ္က ေလ်ာ့သြားတာ မရွိဘူး။ ဒီ ထုိးစစ္အတုိင္းဆုိ တုိက္ပြဲက ေလ်ာ့မယ့္ အလားအလာမရွိဘူး”ဟု ၎က မဇၩိမကုိ ေျပာသည္။
လက္ရွိတြင္ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္ခတ္ ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္မူၾကမ္း (NCA) ကို အစိုးရ ႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္ရပ္ ညိႇႏိႈင္းေရးအဖြဲ႕ (NCCT) တို႔ ေဆြးေႏြးေနရာ မတ္လ ၃၀ ရက္တြင္ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အားလံုး သေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းတြင္ အစုိးရႏွင့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း တုိ႔အၾကား ႏွစ္ဘက္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေနခ်ိန္တြင္ ေျမျပင္တုိက္ပြဲသာမက ေဝဟင္ စစ္ဆင္ေရးမ်ားပါ တုိးျမင့္လာသျဖင့္ တုိက္ပြဲမ်ား ရပ္တန္႔ရန္ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ (UNFC) က မတ္လ ၂၈ ရက္က သေဘာထားထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ျပည္တြင္း စီးပြားေရး ကုမၸဏီ ၁၀ဝ ၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ MCRB သုေတသနျပဳမည္
ေမစိုးစံ
ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လူသိမ်ား ထင္ရွားေသာ ျပည္တြင္းနာမည္ေက်ာ္ ကုမၸဏီ ၁၀ဝ ၏ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မည္မွ်ရွိသည္ကို သုေတသန ျပဳလုပ္ရန္ရွိေၾကာင္း ျမန္မာ့စီးပြားေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB) မွ တာဝန္ရွိသူ ဒါ႐ိုက္တာ ဗစ္ကီဘိုမန္းက ေျပာဆိုသည္။
ျပည္တြင္းအခြန္မ်ား ဦးစီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္ေသာ ဝင္ေငြခြန္ႏွင့္ ကုန္သြယ္ခြန္ အမ်ားဆံုး ေပးေဆာင္ေသာ ကုမၸဏီ ၁၀ဝ ကို အေျခခံ ေရြးခ်ယ္၍ သုေတသန ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္ၿပီး သုေတသန ျပဳလုပ္ရာတြင္ အာဂတိ လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး၊ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာ ပြင့္ လင္းျမင္သာမႈ၊ လူအခြင့္အေရး ေလးစားလိုက္နာမႈ၊ က်န္းမာေရး၊ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္အေပၚ သက္ေရာက္မႈမ်ားကို စစ္တမ္းေကာက္ ယူသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
“ဥပမာ ေဇကမၻာ၊ ယုဇန၊ ေရႊသံလြင္ ဝက္ဘ္ဆိုက္ အခုခ်ိန္ထိ မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို ခ႐ိုနီကုမၸဏီနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာရရင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိတဲ့ ကုမၸဏီလည္း ရွိတဲ့သူရွိတယ္။ အေျပာင္းအလဲရွိမလား ၾကည့္ခ်င္တယ္။ ဒီႏွစ္လုပ္တဲ့ အစီရင္ခံစာက ဝက္ဘ္ ဆိုက္ေပၚမွာပဲ မူတည္တယ္။ ဝက္ဘ္ဆိုက္မရွိရင္ သုညပဲ ရမယ္။ ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ ကုမၸဏီတခု ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ ဝက္ဘ္ဆိုက္တခု ရွိရပါမယ္။ ဒီကိစၥက အေရးႀကီးပါတယ္”ဟု ဒါ႐ိုက္တာ ဗစ္ကီဘိုမန္းက ဆိုသည္။
ျပည္တြင္းကုမၸဏီ အမ်ားစုသည္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးေသာ ဆက္ဆံ ေရး ထူေထာင္၍ စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္ခြင့္မ်ားရရွိကာ ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာ လာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကုမၸဏီအမ်ားစုသည္ ပြင့္လင္းျမင္သာ မႈ နည္းပါးၿပီး ၄င္းတို႔လုပ္ကိုင္ေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို လူသိမခံဘဲ တိုးတိုးတိတ္တိတ္ လုပ္ေဆာင္ေလ့ရွိသည့္ ဓေလ့ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ျပည္တြင္းကုမၸဏီ အမ်ားစုသည္ အြန္လိုင္းႏွင့္ ရင္းႏွီးကြ်မ္းဝင္မႈမရွိဘဲ လုပ္ကိုင္ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ကုမၸဏီ၏ ဝက္ဘ္ဆိုက္တြင္ တင္ထားေပးသည့္ အေလ့အထလည္း နည္းပါးေၾကာင္း ရန္ကုန္စီးပြားေရး အသိုင္းအဝိုင္းက ဆိုသည္။
နယူးေဒး စြမ္းအင္အုပ္စု ကုမၸဏီမွ လက္ေထာက္မန္ေနဂ်ာ ဦးျမသန္းဝင္းက “က်ေနာ္တို႔က ဝက္ဆိုက္တင္ထားတာေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒီထဲကို ေလ့လာတဲ့သူ နည္းပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ေတာင္မွ ဝက္ဘ္ဆိုက္နဲ႔ အထိအေတြ႕ သိပ္မရွိပါဘူး။ စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးဌာနမွာေတာင္ ဝက္ဘ္ဆိုက္က ဖြင့္လို႔ရတာရွိတယ္၊ ဖြင့္လို႔မရတာ ရွိတယ္။ အထိအေတြ႕ နည္းၾကပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
MCRB အေနျဖင့္ ကုမၸဏီမ်ား၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ စစ္တမ္းျပဳလုပ္ၿပီးပါက ရရွိေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအား ကုမၸဏီမ်ားကို အသိ ေပးသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ၊ ကနဦးေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို ဧၿပီ၊ ေမလမ်ားတြင္ စတင္ အသိေပးသြားၿပီး ေနာက္ဆံုးေတြ႕ရွိခ်က္ ရလဒ္မ်ားကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ ထုတ္ျပန္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
အမ်ားျပည္သူ၊ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ား အေနျဖင့္လည္း ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ တိုင္ၾကားခ်က္မ်ားကို ဧၿပီလ ၃၀ ရက္ေန႔ မတိုင္ခင္ MCRB သို႔ ေပးပို႔ႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။
MCRB က ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ စစ္တမ္းမႈ စစ္တမ္းတြင္ ရမွတ္အျမင့္ဆံုး အေနျဖင့္ ကေမၻာဇ၊ ပါရမီ စြမ္းအင္အုပ္စု ၊ မက္စ္ျမန္မာတို႔မွ ရရွိခဲ့ၿပီး ရမွတ္လံုးဝ မရရွိသည့္ စာရင္းတြင္ ေအရွားေဝါလ္၊ ဧဒင္၊ ျမန္မာဩဘာအုပ္စု၊ ေရႊသံလြင္၊ ယုဇန၊ ေဇကမၻာႏွင့္ စစ္တပ္ပိုင္ လုပ္ငန္းစုႏွစ္ခုျဖစ္သည့္ စီးပြားေရး ဦးပိုင္ လီမိတက္(UMEHL) ႏွင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ေကာ္ပိုေရးရွင္း (MEC) တို႔ ပါဝင္ခဲ့ ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လူသိမ်ား ထင္ရွားေသာ ျပည္တြင္းနာမည္ေက်ာ္ ကုမၸဏီ ၁၀ဝ ၏ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မည္မွ်ရွိသည္ကို သုေတသန ျပဳလုပ္ရန္ရွိေၾကာင္း ျမန္မာ့စီးပြားေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB) မွ တာဝန္ရွိသူ ဒါ႐ိုက္တာ ဗစ္ကီဘိုမန္းက ေျပာဆိုသည္။
ျပည္တြင္းအခြန္မ်ား ဦးစီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္ေသာ ဝင္ေငြခြန္ႏွင့္ ကုန္သြယ္ခြန္ အမ်ားဆံုး ေပးေဆာင္ေသာ ကုမၸဏီ ၁၀ဝ ကို အေျခခံ ေရြးခ်ယ္၍ သုေတသန ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္ၿပီး သုေတသန ျပဳလုပ္ရာတြင္ အာဂတိ လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး၊ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာ ပြင့္ လင္းျမင္သာမႈ၊ လူအခြင့္အေရး ေလးစားလိုက္နာမႈ၊ က်န္းမာေရး၊ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္အေပၚ သက္ေရာက္မႈမ်ားကို စစ္တမ္းေကာက္ ယူသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
“ဥပမာ ေဇကမၻာ၊ ယုဇန၊ ေရႊသံလြင္ ဝက္ဘ္ဆိုက္ အခုခ်ိန္ထိ မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို ခ႐ိုနီကုမၸဏီနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာရရင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိတဲ့ ကုမၸဏီလည္း ရွိတဲ့သူရွိတယ္။ အေျပာင္းအလဲရွိမလား ၾကည့္ခ်င္တယ္။ ဒီႏွစ္လုပ္တဲ့ အစီရင္ခံစာက ဝက္ဘ္ ဆိုက္ေပၚမွာပဲ မူတည္တယ္။ ဝက္ဘ္ဆိုက္မရွိရင္ သုညပဲ ရမယ္။ ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ ကုမၸဏီတခု ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ ဝက္ဘ္ဆိုက္တခု ရွိရပါမယ္။ ဒီကိစၥက အေရးႀကီးပါတယ္”ဟု ဒါ႐ိုက္တာ ဗစ္ကီဘိုမန္းက ဆိုသည္။
ျပည္တြင္းကုမၸဏီ အမ်ားစုသည္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးေသာ ဆက္ဆံ ေရး ထူေထာင္၍ စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္ခြင့္မ်ားရရွိကာ ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာ လာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကုမၸဏီအမ်ားစုသည္ ပြင့္လင္းျမင္သာ မႈ နည္းပါးၿပီး ၄င္းတို႔လုပ္ကိုင္ေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို လူသိမခံဘဲ တိုးတိုးတိတ္တိတ္ လုပ္ေဆာင္ေလ့ရွိသည့္ ဓေလ့ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ျပည္တြင္းကုမၸဏီ အမ်ားစုသည္ အြန္လိုင္းႏွင့္ ရင္းႏွီးကြ်မ္းဝင္မႈမရွိဘဲ လုပ္ကိုင္ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ကုမၸဏီ၏ ဝက္ဘ္ဆိုက္တြင္ တင္ထားေပးသည့္ အေလ့အထလည္း နည္းပါးေၾကာင္း ရန္ကုန္စီးပြားေရး အသိုင္းအဝိုင္းက ဆိုသည္။
နယူးေဒး စြမ္းအင္အုပ္စု ကုမၸဏီမွ လက္ေထာက္မန္ေနဂ်ာ ဦးျမသန္းဝင္းက “က်ေနာ္တို႔က ဝက္ဆိုက္တင္ထားတာေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒီထဲကို ေလ့လာတဲ့သူ နည္းပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ေတာင္မွ ဝက္ဘ္ဆိုက္နဲ႔ အထိအေတြ႕ သိပ္မရွိပါဘူး။ စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးဌာနမွာေတာင္ ဝက္ဘ္ဆိုက္က ဖြင့္လို႔ရတာရွိတယ္၊ ဖြင့္လို႔မရတာ ရွိတယ္။ အထိအေတြ႕ နည္းၾကပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
MCRB အေနျဖင့္ ကုမၸဏီမ်ား၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ စစ္တမ္းျပဳလုပ္ၿပီးပါက ရရွိေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအား ကုမၸဏီမ်ားကို အသိ ေပးသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ၊ ကနဦးေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို ဧၿပီ၊ ေမလမ်ားတြင္ စတင္ အသိေပးသြားၿပီး ေနာက္ဆံုးေတြ႕ရွိခ်က္ ရလဒ္မ်ားကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ ထုတ္ျပန္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
အမ်ားျပည္သူ၊ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ား အေနျဖင့္လည္း ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ တိုင္ၾကားခ်က္မ်ားကို ဧၿပီလ ၃၀ ရက္ေန႔ မတိုင္ခင္ MCRB သို႔ ေပးပို႔ႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။
MCRB က ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ စစ္တမ္းမႈ စစ္တမ္းတြင္ ရမွတ္အျမင့္ဆံုး အေနျဖင့္ ကေမၻာဇ၊ ပါရမီ စြမ္းအင္အုပ္စု ၊ မက္စ္ျမန္မာတို႔မွ ရရွိခဲ့ၿပီး ရမွတ္လံုးဝ မရရွိသည့္ စာရင္းတြင္ ေအရွားေဝါလ္၊ ဧဒင္၊ ျမန္မာဩဘာအုပ္စု၊ ေရႊသံလြင္၊ ယုဇန၊ ေဇကမၻာႏွင့္ စစ္တပ္ပိုင္ လုပ္ငန္းစုႏွစ္ခုျဖစ္သည့္ စီးပြားေရး ဦးပိုင္ လီမိတက္(UMEHL) ႏွင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ေကာ္ပိုေရးရွင္း (MEC) တို႔ ပါဝင္ခဲ့ ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
အျမန္လမ္းတြင္ ယာဥ္တိုက္မႈ ျဖစ္ပြား၊ လူ သံုးဦးေသဆံုး၊ ၂၁ ဦးဒဏ္ရာရ
ေက်ာ္စိုးမိုး
ရန္ကုန္-မႏၲေလး အျမန္လမ္းေပၚတြင္ ယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္ပြားၿပီး လူသံုးဦး ေသဆံုးကာ၊ ၂၁ ဦး ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည့္ ျဖစ္စဥ္တစ္ခု မတ္ ၂၈ ရက္၊ ညေန ၄ နာရီ ခန္႔က ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႔က သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ျဖစ္စဥ္မွာ ေနျပည္ေတာ္မွ ရန္ကုန္သို႔ ဧရာဝတီတိုင္း၊ သာေပါင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထိုင္သည့္ ေဒၚနီလာထြန္း ေမာင္းႏွင္လာသည့့္ စူပါကာစတန္ ယာဥ္သည္ ပဲခူးတိုင္း၊ ေရတာရွည္ၿမိဳ႕နယ္၊ ရန္ကုန္-မႏၲေလးအျမန္လမ္း၊ မိုင္တိုင္အမွတ္ (၁၇၄/၁-၂) ၾကားအေရာက္ ေရွ႕မွ မြန္ျပည္နယ္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထိုင္သူ ဦးမင္းစိုး ေမာင္းႏွင္သည့္ လိုက္ထရပ္ယာဥ္ကို အရွိန္မထိန္းႏိုင္ဘဲ ေနာက္မွ ဝင္တိုက္မိခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထိုသို႔တိုက္မိခဲ့သျဖင့္ ႏွစ္စီးစလံုး တိမ္းေမွာက္သြားခဲ့ၿပီး လိုက္ထရပ္ယာဥ္ေပၚမွ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးမွာ အခင္းျဖစ္ေနရာ၌ ေသဆံုးသြားၿပီး ေနာက္အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးမွာ ေနျပည္ေတာ္ ခုတင္ (၁၀၀၀) ေဆး႐ံုတြင္ ကုသမႈခံယူေနစဥ္ မတ္ ၂၉ ရက္က နံနက္ပိုင္းတြင္ ေသဆံုးသြားခဲ့သည္။
ထို႔ျပင္ စူပါကာစတန္ ယာဥ္ေမာင္းႏွင့္ လိုက္ထရပ္ေပၚမွ ယာဥ္ေမာင္းအပါအဝင္ စုစုေပါင္း ၂၁ ဦးမွာ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၿပီး ေနျပည္ေတာ္ခုတင္ (၁၀၀၀) ျပည္သူ႔ေဆး႐ံုတြင္ တက္ေရာက္ကုသမႈ ခံယူေနရသည္ဟု ရဲမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
အဆိုပါျဖစ္စဥ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ စူပါကာစတန္ ယာဥ္ေမာင္း ေဒၚနီလာထြန္းကို သာဂရအျမန္လမ္းမႀကီး ရဲစခန္းက ယာဥ္(ပ) ၅/၂၀၁၅၊ ျပစ္မႈပုဒ္မ ၃၀၄-က/ ၃၃၈/၃၃၇ ျဖင့္ အမႈဖြင့္ စစ္ေဆးလ်က္ရွိသည္ဟု သတင္းထုတ္ ျပန္ထားသည္။
ရန္ကုန္-မႏၲေလး အျမန္လမ္းေပၚတြင္ ယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္ပြားၿပီး လူသံုးဦး ေသဆံုးကာ၊ ၂၁ ဦး ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည့္ ျဖစ္စဥ္တစ္ခု မတ္ ၂၈ ရက္၊ ညေန ၄ နာရီ ခန္႔က ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႔က သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ျဖစ္စဥ္မွာ ေနျပည္ေတာ္မွ ရန္ကုန္သို႔ ဧရာဝတီတိုင္း၊ သာေပါင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထိုင္သည့္ ေဒၚနီလာထြန္း ေမာင္းႏွင္လာသည့့္ စူပါကာစတန္ ယာဥ္သည္ ပဲခူးတိုင္း၊ ေရတာရွည္ၿမိဳ႕နယ္၊ ရန္ကုန္-မႏၲေလးအျမန္လမ္း၊ မိုင္တိုင္အမွတ္ (၁၇၄/၁-၂) ၾကားအေရာက္ ေရွ႕မွ မြန္ျပည္နယ္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထိုင္သူ ဦးမင္းစိုး ေမာင္းႏွင္သည့္ လိုက္ထရပ္ယာဥ္ကို အရွိန္မထိန္းႏိုင္ဘဲ ေနာက္မွ ဝင္တိုက္မိခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထိုသို႔တိုက္မိခဲ့သျဖင့္ ႏွစ္စီးစလံုး တိမ္းေမွာက္သြားခဲ့ၿပီး လိုက္ထရပ္ယာဥ္ေပၚမွ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးမွာ အခင္းျဖစ္ေနရာ၌ ေသဆံုးသြားၿပီး ေနာက္အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးမွာ ေနျပည္ေတာ္ ခုတင္ (၁၀၀၀) ေဆး႐ံုတြင္ ကုသမႈခံယူေနစဥ္ မတ္ ၂၉ ရက္က နံနက္ပိုင္းတြင္ ေသဆံုးသြားခဲ့သည္။
ထို႔ျပင္ စူပါကာစတန္ ယာဥ္ေမာင္းႏွင့္ လိုက္ထရပ္ေပၚမွ ယာဥ္ေမာင္းအပါအဝင္ စုစုေပါင္း ၂၁ ဦးမွာ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၿပီး ေနျပည္ေတာ္ခုတင္ (၁၀၀၀) ျပည္သူ႔ေဆး႐ံုတြင္ တက္ေရာက္ကုသမႈ ခံယူေနရသည္ဟု ရဲမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
အဆိုပါျဖစ္စဥ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ စူပါကာစတန္ ယာဥ္ေမာင္း ေဒၚနီလာထြန္းကို သာဂရအျမန္လမ္းမႀကီး ရဲစခန္းက ယာဥ္(ပ) ၅/၂၀၁၅၊ ျပစ္မႈပုဒ္မ ၃၀၄-က/ ၃၃၈/၃၃၇ ျဖင့္ အမႈဖြင့္ စစ္ေဆးလ်က္ရွိသည္ဟု သတင္းထုတ္ ျပန္ထားသည္။
ရပ္ရြာတြင္းစစ္ေရးလွုပ္ရွားမွုေၾကာင့္ ေဒသခံ ေထာင္ခ်ီ ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ တိမ္းေရွာင္
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္/ စိုင္းလုံ
သၽွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း နမ့္ခမ္း ၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ေပၚ ေဒသရွိ တအာင္း လူမ်ိဳး အမ်ားစု ေနထိုင္ေသာ ေက်းရြာမ်ား အတြင္း အစိုးရ စစ္ တပ္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႕မ်ား စစ္ေရး လွုပ္ရွားမွု ေၾကာင့္ ေဒသခံ ရြာသား ေထာင္ခ်ီ ေနရပ္မွ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ ခဲ့ရေၾကာင္း ေဒသတြင္း သတင္းမွ စုံစမ္း သိရွိ ရသည္။
ေနရပ္မွထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာသူမ်ားသည္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕အတြင္းရွိ နီးစပ္ရာေဆြမ်ိဳးအိမ္မ်ားႏွင့္ ဟိုနားေက်းရြာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသို႔ တည္းခိုေနခဲ့ၾကေၾကာင္း၊ သက္ဆိုင္ရာစာေပယဥ္ေက်းမွုအဖြဲ႕ႏွင့္ ေဒသတြင္း အလွူရွင္ မ်ားက ေထာက္ပ့ံေကၽြးေမြးမွုေပးေနေၾကာင္း အမည္မေဖာ္လိုေသာ ဟိုနား ေက်းရြာသူ တစ္ဦးကဆိုသည္။
“သူတို႔ မတ္ခ်္လ၂၄ ရက္ေန႔ကစၿပီး တိမ္းေရွာင္လာၾကတယ္၊ က်မတို႔ ဟိုနားဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကို ၂၄ ရက္က ၁၃၀ ဦး၊ ၂၅ ရက္ေန႔မွာ ၂၀၈ ဦး ၊၂၆ ရက္ေန႔က ၁၇၇ ဦး အားလုံးစုစုေပါင္း ၅၁၅ ဦးေရာက္ေန တယ္၊ တျခား ေဆြမ်ိဳးေတြအိမ္ကိုသြားတည္းခိုေနတဲ့သူေတြပါ ေပါင္းလိုက္ရင္ ၂၀၀၀ ၀န္းက်င္ေလာက္ ရွိပါမယ္။ ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္း မွာေရာက္ေနသူေတြအတြက္ ခ်က္ျပဳတ္ ေကၽြးေမြးဖို႔အတြက္ေတာ့ က်မတို႔ ရြာကပဲတာဝန္ယူ ေနပါ တယ္ရွင့္ ” ဟု ၄င္းက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္ အားဆိုသည္။
တိုက္ပြဲျဖစ္ပြါးမွုေၾကာင့္ထြက္ေျပးျခင္းမဟုတ္ေၾကာင္း ယခု သတင္းေရးသားေနခ်ိန္၌ စစ္ေဘးေရွာင္ တခ်ိဳ႕ ေနရပ္သို႔ျပန္သြားေနၾကၿပီျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
နရပ္မွ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာသူတစ္ဦးျဖစ္ေသာ မိုင္းထြန္းထြန္း က“ တိုက္ပြဲျပင္းထန္လို႔ ထြက္ေျပး လာတာ မဟုတ္ပါဘူး ၊ က်ေနာ္တို႔ ရြာထဲမွာက အစိုးရစစ္တပ္လွုပ္ရွားေနၿပီး ရြာအျပင္ဘက္မွာေတာ့ တိုင္းရင္းသား လက္ နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ေတြ ရွိေနလို႔ တိုက္ပြဲျဖစ္လာနိုင္ေျခမ်ားတဲ့ အေျခအေနေၾကာင့္ ထိပ္လန႔္ၿပီး ေနရပ္ကေန ထြက္ေျပးလာရပါတယ္ ” ဟု ၄င္းကဆိုသည္။
စစ္ေရးလွုပ္ရွားမွုေၾကာင့္ ထိပ္လန႔္ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာၾကေသာရြာမ်ားမွာ မန႔္ေကာင္း၊မန႔္ကန္၊ ေကာင္းဝိုင္း၊ အြယ္ေလာ၊ မန႔္စန္း၊ ပန္ခါး၊ နမ့္ဆီးရီး စေသာေက်းရြာမ်ားျဖစ္ၿပီး ထိုေဒသ၌ အစိုးရ တပ္မ(၈၈)၊ ဌာေန ျပည္သူ႔စစ္တပ္မ်ား၊ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ KIA ၊ သၽွမ္းျပည္တိုးတက္ ေရး ပါတီႏွင့္ သၽွမ္း ျပည္တပ္မေတာ္ SSPP/SSA ႏွင့္ တအာင္းလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္TNLAတို႔ လွုပ္ရွားရာ ေဒသမ်ားျဖစ္ ေနၾက သည္ဟု ေဒသခံမ်ားထံမွသိရွိရ သည္။
သၽွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း နမ့္ခမ္း ၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ေပၚ ေဒသရွိ တအာင္း လူမ်ိဳး အမ်ားစု ေနထိုင္ေသာ ေက်းရြာမ်ား အတြင္း အစိုးရ စစ္ တပ္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႕မ်ား စစ္ေရး လွုပ္ရွားမွု ေၾကာင့္ ေဒသခံ ရြာသား ေထာင္ခ်ီ ေနရပ္မွ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ ခဲ့ရေၾကာင္း ေဒသတြင္း သတင္းမွ စုံစမ္း သိရွိ ရသည္။
ေနရပ္မွထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာသူမ်ားသည္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕အတြင္းရွိ နီးစပ္ရာေဆြမ်ိဳးအိမ္မ်ားႏွင့္ ဟိုနားေက်းရြာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသို႔ တည္းခိုေနခဲ့ၾကေၾကာင္း၊ သက္ဆိုင္ရာစာေပယဥ္ေက်းမွုအဖြဲ႕ႏွင့္ ေဒသတြင္း အလွူရွင္ မ်ားက ေထာက္ပ့ံေကၽြးေမြးမွုေပးေနေၾကာင္း အမည္မေဖာ္လိုေသာ ဟိုနား ေက်းရြာသူ တစ္ဦးကဆိုသည္။
“သူတို႔ မတ္ခ်္လ၂၄ ရက္ေန႔ကစၿပီး တိမ္းေရွာင္လာၾကတယ္၊ က်မတို႔ ဟိုနားဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကို ၂၄ ရက္က ၁၃၀ ဦး၊ ၂၅ ရက္ေန႔မွာ ၂၀၈ ဦး ၊၂၆ ရက္ေန႔က ၁၇၇ ဦး အားလုံးစုစုေပါင္း ၅၁၅ ဦးေရာက္ေန တယ္၊ တျခား ေဆြမ်ိဳးေတြအိမ္ကိုသြားတည္းခိုေနတဲ့သူေတြပါ ေပါင္းလိုက္ရင္ ၂၀၀၀ ၀န္းက်င္ေလာက္ ရွိပါမယ္။ ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္း မွာေရာက္ေနသူေတြအတြက္ ခ်က္ျပဳတ္ ေကၽြးေမြးဖို႔အတြက္ေတာ့ က်မတို႔ ရြာကပဲတာဝန္ယူ ေနပါ တယ္ရွင့္ ” ဟု ၄င္းက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္ အားဆိုသည္။
တိုက္ပြဲျဖစ္ပြါးမွုေၾကာင့္ထြက္ေျပးျခင္းမဟုတ္ေၾကာင္း ယခု သတင္းေရးသားေနခ်ိန္၌ စစ္ေဘးေရွာင္ တခ်ိဳ႕ ေနရပ္သို႔ျပန္သြားေနၾကၿပီျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
နရပ္မွ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာသူတစ္ဦးျဖစ္ေသာ မိုင္းထြန္းထြန္း က“ တိုက္ပြဲျပင္းထန္လို႔ ထြက္ေျပး လာတာ မဟုတ္ပါဘူး ၊ က်ေနာ္တို႔ ရြာထဲမွာက အစိုးရစစ္တပ္လွုပ္ရွားေနၿပီး ရြာအျပင္ဘက္မွာေတာ့ တိုင္းရင္းသား လက္ နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ေတြ ရွိေနလို႔ တိုက္ပြဲျဖစ္လာနိုင္ေျခမ်ားတဲ့ အေျခအေနေၾကာင့္ ထိပ္လန႔္ၿပီး ေနရပ္ကေန ထြက္ေျပးလာရပါတယ္ ” ဟု ၄င္းကဆိုသည္။
စစ္ေရးလွုပ္ရွားမွုေၾကာင့္ ထိပ္လန႔္ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာၾကေသာရြာမ်ားမွာ မန႔္ေကာင္း၊မန႔္ကန္၊ ေကာင္းဝိုင္း၊ အြယ္ေလာ၊ မန႔္စန္း၊ ပန္ခါး၊ နမ့္ဆီးရီး စေသာေက်းရြာမ်ားျဖစ္ၿပီး ထိုေဒသ၌ အစိုးရ တပ္မ(၈၈)၊ ဌာေန ျပည္သူ႔စစ္တပ္မ်ား၊ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ KIA ၊ သၽွမ္းျပည္တိုးတက္ ေရး ပါတီႏွင့္ သၽွမ္း ျပည္တပ္မေတာ္ SSPP/SSA ႏွင့္ တအာင္းလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္TNLAတို႔ လွုပ္ရွားရာ ေဒသမ်ားျဖစ္ ေနၾက သည္ဟု ေဒသခံမ်ားထံမွသိရွိရ သည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအေပၚ အျမတ္မထုတ္ရန္ တပ္မေတာ္ပိုင္ ျမဝတီသတင္းစာတြင္ မူဝါဒအျဖစ္ ေဖၚျပ
မဇၥ်ိမ
တပ္မေတာ္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည့္ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအေပၚ အျမတ္မထုတ္ရန္ႏွင့္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္မ်ားအတုိင္း ကတိတည္ရန္ အခ်က္မ်ားပါဝင္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မူဝါဒ ၆ ရပ္ကို တပ္မေတာ္ပိုင္ ျမဝတီသတင္းစာတြင္ မတ္လ ၃၀ ရက္က ေဖၚျပပါရွိသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္၍ မူဝါဒ ၆ ရပ္ဟု ေဖၚျပထားၿပီး ထာဝရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရယူရန္အတြက္ အမွန္တကယ္ဆႏၵရွိရန္ဟူသည့္ အခ်က္ကို ပထမဆံုး အခ်က္ တစ္ခ်က္အျဖစ္ေဖၚျပထားသည္။
သေဘာတူ စာခ်ဳပ္မ်ားအတိုင္း ကတိတည္ရန္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအေပၚ အျမတ္မထုတ္ရန္၊ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားအေပၚ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး မျဖစ္ေစရန္တို႔ကိုလည္း ေဖၚျပထားသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္က ထုတ္ျပန္ထားသည့္ တည္ဆဲ ဥပေဒမ်ားကို လိုက္နာရန္ကိုလည္း မူဝါဒ အမွတ္စဥ္ ၅ အျဖစ္ေဖၚျပထားကာ ဒို႔တာဝန္ အေရးသံုးပါးႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ အႏွစ္သာရကို လက္ခံၿပီး ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ ေလွ်ာက္လွမ္းေနမႈတြင္ လုိက္ပါ ေဆာင္ရြက္ရန္ဟူသည္ကို မူဝါဒ အမွတ္စဥ္ ၆ အျဖစ္ ေဖၚျပထားသည္။
မတ္လ ၂၇ ရက္တြင္ က်ေရာက္သည့္ ႏွစ္ ၇၀ ျပည့္ တပ္မေတာ္ေန႔ ဦးတည္ခ်က္မ်ားတြင္မူ အင္အားေတာင့္တင္းၿပီး စြမ္းရည္ ထက္ျမက္ျမင့္မားေသာ ေခတ္မီတပ္မေတာ္ တည္ေဆာက္ရန္၊ ႏိုင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ျပည္သူလူထုႏွင့္ လက္တြဲပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ဒုို႔တာဝန္အေရးသံုးပါးကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ရန္တို႔ ပါဝင္သည့္ ဦးတည္ခ်က္ ေလးရပ္ကို ေဖၚျပထားသည္။ သို႔ေသာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဦးတည္ခ်က္ မပါရွိေပ။
တပ္မေတာ္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည့္ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအေပၚ အျမတ္မထုတ္ရန္ႏွင့္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္မ်ားအတုိင္း ကတိတည္ရန္ အခ်က္မ်ားပါဝင္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မူဝါဒ ၆ ရပ္ကို တပ္မေတာ္ပိုင္ ျမဝတီသတင္းစာတြင္ မတ္လ ၃၀ ရက္က ေဖၚျပပါရွိသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္၍ မူဝါဒ ၆ ရပ္ဟု ေဖၚျပထားၿပီး ထာဝရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရယူရန္အတြက္ အမွန္တကယ္ဆႏၵရွိရန္ဟူသည့္ အခ်က္ကို ပထမဆံုး အခ်က္ တစ္ခ်က္အျဖစ္ေဖၚျပထားသည္။
သေဘာတူ စာခ်ဳပ္မ်ားအတိုင္း ကတိတည္ရန္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအေပၚ အျမတ္မထုတ္ရန္၊ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားအေပၚ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး မျဖစ္ေစရန္တို႔ကိုလည္း ေဖၚျပထားသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္က ထုတ္ျပန္ထားသည့္ တည္ဆဲ ဥပေဒမ်ားကို လိုက္နာရန္ကိုလည္း မူဝါဒ အမွတ္စဥ္ ၅ အျဖစ္ေဖၚျပထားကာ ဒို႔တာဝန္ အေရးသံုးပါးႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ အႏွစ္သာရကို လက္ခံၿပီး ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ ေလွ်ာက္လွမ္းေနမႈတြင္ လုိက္ပါ ေဆာင္ရြက္ရန္ဟူသည္ကို မူဝါဒ အမွတ္စဥ္ ၆ အျဖစ္ ေဖၚျပထားသည္။
မတ္လ ၂၇ ရက္တြင္ က်ေရာက္သည့္ ႏွစ္ ၇၀ ျပည့္ တပ္မေတာ္ေန႔ ဦးတည္ခ်က္မ်ားတြင္မူ အင္အားေတာင့္တင္းၿပီး စြမ္းရည္ ထက္ျမက္ျမင့္မားေသာ ေခတ္မီတပ္မေတာ္ တည္ေဆာက္ရန္၊ ႏိုင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ျပည္သူလူထုႏွင့္ လက္တြဲပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ဒုို႔တာဝန္အေရးသံုးပါးကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ရန္တို႔ ပါဝင္သည့္ ဦးတည္ခ်က္ ေလးရပ္ကို ေဖၚျပထားသည္။ သို႔ေသာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဦးတည္ခ်က္ မပါရွိေပ။
ကိုနႏၵစစ္ေအာင္ လက္ပံတန္းတြင္ ႐ုံးထုတ္ ရမန္ယူ
ေနာ္ႏိုရင္း
ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္က ရန္ကုန္မွာ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရတဲ့ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ကုိ လမ္းမေတာ္ ရဲအခ်ဳပ္မွာ ဖမ္းထားရာက ဒီကေန႔ လက္ပံတန္းၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းကို လႊဲေပးလိုက္ၿပီး တရားရံုးထုတ္ ရမန္ယူခဲ့ပါတယ္။
သူ႔ကုိ တျခားေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔အတူ စြဲထားတဲ့ အမႈေတြနဲ႔ ဖမ္း၀ရမ္း ထုတ္ထားခ်က္အရ ဖမ္းဆီးတာျဖစ္ၿပီး ဒီကေန႔ လက္ပံတန္းၿမိဳ႕နယ္တရားရုံးမွာ ရုံးထုတ္ ရမန္ယူခဲ့တယ္လုိ႔ လက္ပံတန္းၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းက ရဲအရာရွိတဦးက ဒီဗြီဘီကုိ ေျပာပါတယ္။
“နႏၵစစ္ေအာင္ကုိ ဒီေန႔ တရားရုံးမွာ ရုံးထုတ္ ရမန္ယူတယ္။ သူ႔ကုိ ၿပီးရင္ေတာ့ သာယာ၀တီေထာင္ကုိ ပုိ႔မွာေပါ့။”
သူ႔ကုိအလုိရွိတဲ့အတြက္ ရန္ကုန္ကေနတဆင့္ လႊဲေပးလုိက္တာျဖစ္ၿပီး ရန္ကုန္မွာဆႏၵျပမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ရန္ကုန္ဘက္က ဘယ္လုိ အေရးယူမလဲဆုိတာ မသိရဘူးလုိ႔လည္း ရဲအရာရွိက ေျပာပါတယ္။
ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ကုိ လက္ပံတန္းမွာ ရုံးမထုတ္ခင္ ဒီမနက္ အေစာပုိင္းက ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္တရားရုံးမွာ ရုံးထုတ္မယ္လုိ႔ သတင္းၾကားတဲ့အတြက္ သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ကမာရြတ္မွာ မထုတ္ဘဲ မဂၤလာဒုံရဲစခန္းဆီ ေခၚေဆာင္သြားခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ ေနာက္ပုိင္း ဘယ္ကုိ ေခၚသြားမွန္းမသိရဘူးလုိ႔ ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ရဲ႕ မိခင္ ေဒၚျမင့္ျမင့္သန္းက ေျပာပါတယ္။
“မနက္တုန္းက ကမာရြက္မွာ ရုံးထုတ္မယ္ဆုိလုိ႔ ၁၀ နာရီက က်မတုိ႔က ကမာရြတ္ကို ေရာက္ေနတာေလ။ ၁၂ နာရီေလာက္လည္းက်ေရာ ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ကုိတဲ့ မဂၤလာဒုံကုိ ေခၚသြားၿပီးလုိ႔ ၾကားေတာ့ က်မတုိ႔က မဂၤလာဒုံကုိ လုိက္တာေပါ့ေနာ္။ လုိက္သြားေတာ့ ကားက က်ပ္ေနေတာ့ က်မတုိ႔ ေစာ္ဘြားႀကီးကုန္းဘဲေရာက္ေသးတယ္။ ဟုိဘက္က မိနစ္ ၂၀ ပဲ မဂၤလာဒုံရဲစခန္းမွာ ထားၿပီးေတာ့ အခု ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ကုိ ဘယ္ကုိေခၚသြားမွန္း မသိဘူး။”
ကိုနႏၵာစစ္ေအာင္၊ ကိုရွိန္းရာဇာထြန္း၊ ကိုေအာင္ေလး (ခ) ေအာင္ထက္ေအာင္ တို႔ ၃ ဦးကုိ မတ္လ၂၇ ရက္ေန႔ ေတာ္လွန္းေရးေန႔က သာယာ၀တီေထာင္မွာ အၾကမ္းဖက္ ဖမ္းဆီးခံေနရတဲ့ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ သိမ္ႀကီးေစ်းအနားမွာ ဆႏၵျပအၿပီးမွာ ဖမ္းဆီးခံ ရတာပါ။
ဖမ္းဆီးခံရတဲ့ေန႔မွာပဲ ကိုရွိန္းရာဇာထြန္း၊ ကိုေအာင္ေလး (ခ) ေအာင္ထက္ေအာင္တို႔ ႏွစ္ေယာက္ကို ပန္းဘဲတန္းတပ္ဖြဲ႔က ပုဒ္မ ၁၈ နဲ႔ အမႈဖြင့္ၿပီးေနာက္ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ကုိေတာ့ လမ္းမေတာ္ရဲ စခန္းအခ်ဳပ္ခန္းမွာ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ၿပီး ဒီေန႔ လက္ပံတန္းမွာ ရံုးထုတ္ၿပီး သာယာ၀တီေထာင္ကို ပို႔ ေဆာင္တာပါ။
ဒီကေန႔မနက္ လမ္းမေတာ္ရဲစခန္းအခ်ဳပ္ခန္းမွာ ရွိေနစဥ္ သူ႔ကုိ အမႈေတြမ်ားႀကီးနဲ႔ အမႈဖြင့္ခံထားရတဲ့ေပၚ ကိုနႏၵစစ္ေအာင္က “က်ေနာ္တုိ႔ ၂၄ ရက္ေန႔က ႀကိဳတင္သေဘာတူညီခ်က္မွာ လက္မွတ္ထုိးထားတာရွိ တယ္ဗ်ာ။ အစုိးရ ၀န္ႀကီးတေယာက္ ထိုးထားတဲ့လက္မွတ္ ရွိတယ္ဗ်ာ။ အဲဒါလည္း တရားဥပေဒဆုိင္ရာ ျပႆ နာ ရွိတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ျမင္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ ကိစၥေတြ ရွိတယ္ဗ်ာ။ အခု ႏုိင္ငံေရးနည္းလမ္အရ အေျဖရွာၾကတယ္။ အေျဖရွာတဲ့အခါက်ေတာ့ ႏုိင္ငံေရးနည္းလမ္းနဲ႔ အေျဖရွာတဲ့ဖက္ကုိပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေျဖရွာမလား သုိ႔မဟုတ္ ဥပေဒအရအရ အျပစ္ေပးမလားေပါ့။ အဲဒါဆုိရင္ေတာ့ ေသခ်ာတယ္။ ဟုိဘက္ကကိစၥေတြေတာ့ ျပႆ နာ ရွိလာတယ္။ ဒါကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ညွိႏိႈင္းအေျဖရွာတဲ့ ဒီမုိကေရစီခတ္ရဲ႕ ပုံစံသြားမွာလား ဒါမွမဟုတ္ရင္ အရင္ေခတ္ပုံစံသြားမွာ လားေပါ့။ က်ေနာ္တုိ႔ လမ္းဆုံလမ္းခြ ေရာက္ေနတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒကုိ သပိတ္ေမွာက္ဆႏၵျပရာမွာ ပါဝင္တဲ့ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကုိေအာင္မႈိင္းဆန္း၊ ကုိမင္းေသြးသစ္အပါအဝင္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ဝန္းရံသူ ၆၉ ဦးကုိ မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က လက္ပံတန္းၿမိဳ႕နယ္တရားရုံးမွာ ပုဒ္မ ၅ ခုနဲ႔ တရားရုံးတင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီအမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကုိေက်ာ္ကုိကုိ၊ ကုိရဲရင့္ေက်ာ္၊ ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ နဲ႔ ကုိျမတ္သူ ၄ ဦးကုိ တရားခံေျပးအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားရာ ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ကုိ ဖမ္းဆီးမိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ေက်ာင္းသားေတြတရားစြဲခံရတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး နႏၵစစ္ေအာင္ရဲ႕ ဖခင္ ဦးေဌးက “အစုိးရက အရင္တုန္းက အေရးမယူပါဘူးဆုိၿပီး ကတိေတြ ေပးထားတာ။ ကတိေတြ ခ်ဳိးေဖာက္ေပါ့။ အခုအေရးယူတာရုိးရုိးအေရးယူတာမဟုတ္ဘူး ရုိက္ႏွက္ၿဖိဳခြဲအေရးယူတာ။ အမႈေတြ ပုဒ္မေတြကလည္း အမ်ားႀကီးပဲေပါ့ေနာ္။ ဆုိေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြအေပၚမွာထားတဲ့ စစ္တပုိင္းအစုိးရနဲ႔တပ္မေတာ္က အာဃာတေတြႀကီးမားတယ္ဆုိတာ ထင္ရွားတာေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္သူေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြ၊ တုိင္းရင္းသားေတြကေတာ့ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကုိ ေမွ်ာ္လင့္ၿပီးေတာ့ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံေဘာင္အတြင္းမွာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ၀င္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနၾကတဲ့ကာလမွာ သူဘက္ကေတာ့ ျပတ္သားပါတယ္။ ျပည္သူေတြကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ခံအေနနဲ႔ပဲ ဖိႏွိပ္ေနတာ။ အဲဒါကုိ အားလုံး သိဖုိ႔လုိပါတယ္။”
ကိုနႏၵာစစ္ေအာင္ဟာ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကလည္း ဗကသမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့အတြက္ ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္ ၂၀ အခ်ခံရၿပီး၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ျပန္လြတ္လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္က ရန္ကုန္မွာ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရတဲ့ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ကုိ လမ္းမေတာ္ ရဲအခ်ဳပ္မွာ ဖမ္းထားရာက ဒီကေန႔ လက္ပံတန္းၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းကို လႊဲေပးလိုက္ၿပီး တရားရံုးထုတ္ ရမန္ယူခဲ့ပါတယ္။
သူ႔ကုိ တျခားေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔အတူ စြဲထားတဲ့ အမႈေတြနဲ႔ ဖမ္း၀ရမ္း ထုတ္ထားခ်က္အရ ဖမ္းဆီးတာျဖစ္ၿပီး ဒီကေန႔ လက္ပံတန္းၿမိဳ႕နယ္တရားရုံးမွာ ရုံးထုတ္ ရမန္ယူခဲ့တယ္လုိ႔ လက္ပံတန္းၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းက ရဲအရာရွိတဦးက ဒီဗြီဘီကုိ ေျပာပါတယ္။
“နႏၵစစ္ေအာင္ကုိ ဒီေန႔ တရားရုံးမွာ ရုံးထုတ္ ရမန္ယူတယ္။ သူ႔ကုိ ၿပီးရင္ေတာ့ သာယာ၀တီေထာင္ကုိ ပုိ႔မွာေပါ့။”
သူ႔ကုိအလုိရွိတဲ့အတြက္ ရန္ကုန္ကေနတဆင့္ လႊဲေပးလုိက္တာျဖစ္ၿပီး ရန္ကုန္မွာဆႏၵျပမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ရန္ကုန္ဘက္က ဘယ္လုိ အေရးယူမလဲဆုိတာ မသိရဘူးလုိ႔လည္း ရဲအရာရွိက ေျပာပါတယ္။
ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ကုိ လက္ပံတန္းမွာ ရုံးမထုတ္ခင္ ဒီမနက္ အေစာပုိင္းက ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္တရားရုံးမွာ ရုံးထုတ္မယ္လုိ႔ သတင္းၾကားတဲ့အတြက္ သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ကမာရြတ္မွာ မထုတ္ဘဲ မဂၤလာဒုံရဲစခန္းဆီ ေခၚေဆာင္သြားခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ ေနာက္ပုိင္း ဘယ္ကုိ ေခၚသြားမွန္းမသိရဘူးလုိ႔ ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ရဲ႕ မိခင္ ေဒၚျမင့္ျမင့္သန္းက ေျပာပါတယ္။
“မနက္တုန္းက ကမာရြက္မွာ ရုံးထုတ္မယ္ဆုိလုိ႔ ၁၀ နာရီက က်မတုိ႔က ကမာရြတ္ကို ေရာက္ေနတာေလ။ ၁၂ နာရီေလာက္လည္းက်ေရာ ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ကုိတဲ့ မဂၤလာဒုံကုိ ေခၚသြားၿပီးလုိ႔ ၾကားေတာ့ က်မတုိ႔က မဂၤလာဒုံကုိ လုိက္တာေပါ့ေနာ္။ လုိက္သြားေတာ့ ကားက က်ပ္ေနေတာ့ က်မတုိ႔ ေစာ္ဘြားႀကီးကုန္းဘဲေရာက္ေသးတယ္။ ဟုိဘက္က မိနစ္ ၂၀ ပဲ မဂၤလာဒုံရဲစခန္းမွာ ထားၿပီးေတာ့ အခု ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ကုိ ဘယ္ကုိေခၚသြားမွန္း မသိဘူး။”
ကိုနႏၵာစစ္ေအာင္၊ ကိုရွိန္းရာဇာထြန္း၊ ကိုေအာင္ေလး (ခ) ေအာင္ထက္ေအာင္ တို႔ ၃ ဦးကုိ မတ္လ၂၇ ရက္ေန႔ ေတာ္လွန္းေရးေန႔က သာယာ၀တီေထာင္မွာ အၾကမ္းဖက္ ဖမ္းဆီးခံေနရတဲ့ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ သိမ္ႀကီးေစ်းအနားမွာ ဆႏၵျပအၿပီးမွာ ဖမ္းဆီးခံ ရတာပါ။
ဖမ္းဆီးခံရတဲ့ေန႔မွာပဲ ကိုရွိန္းရာဇာထြန္း၊ ကိုေအာင္ေလး (ခ) ေအာင္ထက္ေအာင္တို႔ ႏွစ္ေယာက္ကို ပန္းဘဲတန္းတပ္ဖြဲ႔က ပုဒ္မ ၁၈ နဲ႔ အမႈဖြင့္ၿပီးေနာက္ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ကုိေတာ့ လမ္းမေတာ္ရဲ စခန္းအခ်ဳပ္ခန္းမွာ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ၿပီး ဒီေန႔ လက္ပံတန္းမွာ ရံုးထုတ္ၿပီး သာယာ၀တီေထာင္ကို ပို႔ ေဆာင္တာပါ။
ဒီကေန႔မနက္ လမ္းမေတာ္ရဲစခန္းအခ်ဳပ္ခန္းမွာ ရွိေနစဥ္ သူ႔ကုိ အမႈေတြမ်ားႀကီးနဲ႔ အမႈဖြင့္ခံထားရတဲ့ေပၚ ကိုနႏၵစစ္ေအာင္က “က်ေနာ္တုိ႔ ၂၄ ရက္ေန႔က ႀကိဳတင္သေဘာတူညီခ်က္မွာ လက္မွတ္ထုိးထားတာရွိ တယ္ဗ်ာ။ အစုိးရ ၀န္ႀကီးတေယာက္ ထိုးထားတဲ့လက္မွတ္ ရွိတယ္ဗ်ာ။ အဲဒါလည္း တရားဥပေဒဆုိင္ရာ ျပႆ နာ ရွိတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ျမင္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ ကိစၥေတြ ရွိတယ္ဗ်ာ။ အခု ႏုိင္ငံေရးနည္းလမ္အရ အေျဖရွာၾကတယ္။ အေျဖရွာတဲ့အခါက်ေတာ့ ႏုိင္ငံေရးနည္းလမ္းနဲ႔ အေျဖရွာတဲ့ဖက္ကုိပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေျဖရွာမလား သုိ႔မဟုတ္ ဥပေဒအရအရ အျပစ္ေပးမလားေပါ့။ အဲဒါဆုိရင္ေတာ့ ေသခ်ာတယ္။ ဟုိဘက္ကကိစၥေတြေတာ့ ျပႆ နာ ရွိလာတယ္။ ဒါကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ညွိႏိႈင္းအေျဖရွာတဲ့ ဒီမုိကေရစီခတ္ရဲ႕ ပုံစံသြားမွာလား ဒါမွမဟုတ္ရင္ အရင္ေခတ္ပုံစံသြားမွာ လားေပါ့။ က်ေနာ္တုိ႔ လမ္းဆုံလမ္းခြ ေရာက္ေနတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒကုိ သပိတ္ေမွာက္ဆႏၵျပရာမွာ ပါဝင္တဲ့ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကုိေအာင္မႈိင္းဆန္း၊ ကုိမင္းေသြးသစ္အပါအဝင္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ဝန္းရံသူ ၆၉ ဦးကုိ မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က လက္ပံတန္းၿမိဳ႕နယ္တရားရုံးမွာ ပုဒ္မ ၅ ခုနဲ႔ တရားရုံးတင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီအမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကုိေက်ာ္ကုိကုိ၊ ကုိရဲရင့္ေက်ာ္၊ ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ နဲ႔ ကုိျမတ္သူ ၄ ဦးကုိ တရားခံေျပးအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားရာ ကုိနႏၵစစ္ေအာင္ကုိ ဖမ္းဆီးမိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ေက်ာင္းသားေတြတရားစြဲခံရတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး နႏၵစစ္ေအာင္ရဲ႕ ဖခင္ ဦးေဌးက “အစုိးရက အရင္တုန္းက အေရးမယူပါဘူးဆုိၿပီး ကတိေတြ ေပးထားတာ။ ကတိေတြ ခ်ဳိးေဖာက္ေပါ့။ အခုအေရးယူတာရုိးရုိးအေရးယူတာမဟုတ္ဘူး ရုိက္ႏွက္ၿဖိဳခြဲအေရးယူတာ။ အမႈေတြ ပုဒ္မေတြကလည္း အမ်ားႀကီးပဲေပါ့ေနာ္။ ဆုိေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြအေပၚမွာထားတဲ့ စစ္တပုိင္းအစုိးရနဲ႔တပ္မေတာ္က အာဃာတေတြႀကီးမားတယ္ဆုိတာ ထင္ရွားတာေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္သူေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြ၊ တုိင္းရင္းသားေတြကေတာ့ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကုိ ေမွ်ာ္လင့္ၿပီးေတာ့ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံေဘာင္အတြင္းမွာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ၀င္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနၾကတဲ့ကာလမွာ သူဘက္ကေတာ့ ျပတ္သားပါတယ္။ ျပည္သူေတြကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ခံအေနနဲ႔ပဲ ဖိႏွိပ္ေနတာ။ အဲဒါကုိ အားလုံး သိဖုိ႔လုိပါတယ္။”
ကိုနႏၵာစစ္ေအာင္ဟာ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကလည္း ဗကသမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့အတြက္ ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္ ၂၀ အခ်ခံရၿပီး၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ျပန္လြတ္လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
သံုးႏွစ္ၾကာ ေဆြးေႏြးခဲ့ရသည့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုးအပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ပါအခ်က္အားလံုး သေဘာတူညီမႈရၿပီ၊ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္မည့္ကာလကိုမူ မသတ္မွတ္ရေသး
ေကဇူး
တစ္ႏုိင္ငံလံုးအတိုင္း အတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ရန္ အစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေကာ္မတီ (UPWC) ႏွင့္ (NCCT)တို႔ ေဆြးေႏြးလွ်က္ရွိသည့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီမႈစာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္မ်ားကို မတ္လ ၃၀ ရက္ကသေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့သည္။
ေျခာက္ႀကိမ္ေျမာက္ ေဆြးေႏြးမႈတြင္ သေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္ကာလ အတြင္းက တစ္ဆို႔ခဲ့ေသာ “ၾကားကာလ” အစီအစဥ္အပါအဝင္ အခ်က္ေလးခ်က္ကို အၿပီးသတ္ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အခ်က္အားလံုးေျပလည္သြားၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း စာခ်ဳပ္ကို မည့္သည့္အခ်ိန္တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးမည္ကိုမူ သတ္မွတ္ထားျခင္းမရွိေသးေပ။
“ၾကားကာလမွာ အန္ကယ္တို႔ တပ္ေတြရဲ႕တည္ရွိမႈကို အသိအမွတ္ျပဳမယ္၊ အခ်ဳိ႕ကိစၥေလးေတြကိုလည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ္ ဆုိတဲ့သေဘာတူညီမႈမ်ိဳးရခဲ့တယ္”ဟု NCCT ပထမ ေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္ဟံသာ ကေျပာသည္။
အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးခ်ဳပ္ပါ အခန္း(၇)ခန္း၊ အပိုဒ္ (၃၃)ပိုဒ္ႏွင့္ အပိုဒ္ငယ္၈၆ ပုိဒ္ကို ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရ၏ သေဘာထားကို MPC ၏ အႀကီးတန္းအႀကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊက “ေဆြးေႏြးေနစဥ္မွာပဲ တပ္မေတာ္ဘက္ကေရာ၊ဝန္ႀကီးဦးေအာင္မင္းတို႔ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ဘက္ကေရာ လူႀကီးေတြကို တင္ျပၿပီး သေဘာတူညီမႈရယူၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ျပည္ေထာင္စု အစိုးရဘက္က ဒီစာခ်ဳပ္အတိုင္း လက္မွတ္ေရးထုိးႏိုင္ဖို႔ အသင့္ျဖစ္ေနပါၿပီ"ဟု ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားကမူ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အားလံုးပါဝင္ေသာ ညီလာခံ တစ္ခုေခၚယူ၍ စာခ်ဳပ္ပါအခ်က္မ်ားကို ညိႇႏိႈင္းရဦးမည္ဟု NCCT ပထမ ေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္ဟံသာက ေျပာသည္။
“တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က ၉၅ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ တိက်မႈ ရွိတယ္လို႔ေျပာႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ စာခ်ဳပ္မွာ ဘယ္သူေတြ လက္မွတ္ထိုးမယ္ဆိုတာကို ျပန္ညိႇႏိႈင္းရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ႏိုင္ဟံသာကေျပာသည္။
အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္မွ အခ်က္တစ္ခ်ဳိ႕ျဖစ္ေသာ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းျခင္း ႏွင့္ တပ္သားစုေဆာင္းျခင္း စေသာ အခ်က္မ်ားကို ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ေဆြးေႏြးရန္ သေဘာတူညီလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္မ်ား ေဆြးေႏြးမႈေအာင္ျမင္သည့္အတြက္ မတ္လ ၃၁ ရက္တြင္ UPWC ႏွင့္ NCCT တို႔ လက္မွတ္ေရထိုးၾကမည္ျဖစ္သည္။တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတုိင္းအတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ေရးအတြက္ အစိုးရ ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔တို႔အၾကား ေဆြးေႏြးမႈမွာ သံုးႏွစ္ေက်ာ္ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီး ယေန႔ အခ်က္အားလံုး သေဘာတူႏုိင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
တစ္ႏုိင္ငံလံုးအတိုင္း အတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ရန္ အစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေကာ္မတီ (UPWC) ႏွင့္ (NCCT)တို႔ ေဆြးေႏြးလွ်က္ရွိသည့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီမႈစာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္မ်ားကို မတ္လ ၃၀ ရက္ကသေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့သည္။
ေျခာက္ႀကိမ္ေျမာက္ ေဆြးေႏြးမႈတြင္ သေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္ကာလ အတြင္းက တစ္ဆို႔ခဲ့ေသာ “ၾကားကာလ” အစီအစဥ္အပါအဝင္ အခ်က္ေလးခ်က္ကို အၿပီးသတ္ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အခ်က္အားလံုးေျပလည္သြားၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း စာခ်ဳပ္ကို မည့္သည့္အခ်ိန္တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးမည္ကိုမူ သတ္မွတ္ထားျခင္းမရွိေသးေပ။
“ၾကားကာလမွာ အန္ကယ္တို႔ တပ္ေတြရဲ႕တည္ရွိမႈကို အသိအမွတ္ျပဳမယ္၊ အခ်ဳိ႕ကိစၥေလးေတြကိုလည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ္ ဆုိတဲ့သေဘာတူညီမႈမ်ိဳးရခဲ့တယ္”ဟု NCCT ပထမ ေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္ဟံသာ ကေျပာသည္။
အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးခ်ဳပ္ပါ အခန္း(၇)ခန္း၊ အပိုဒ္ (၃၃)ပိုဒ္ႏွင့္ အပိုဒ္ငယ္၈၆ ပုိဒ္ကို ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရ၏ သေဘာထားကို MPC ၏ အႀကီးတန္းအႀကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊက “ေဆြးေႏြးေနစဥ္မွာပဲ တပ္မေတာ္ဘက္ကေရာ၊ဝန္ႀကီးဦးေအာင္မင္းတို႔ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ဘက္ကေရာ လူႀကီးေတြကို တင္ျပၿပီး သေဘာတူညီမႈရယူၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ျပည္ေထာင္စု အစိုးရဘက္က ဒီစာခ်ဳပ္အတိုင္း လက္မွတ္ေရးထုိးႏိုင္ဖို႔ အသင့္ျဖစ္ေနပါၿပီ"ဟု ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားကမူ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အားလံုးပါဝင္ေသာ ညီလာခံ တစ္ခုေခၚယူ၍ စာခ်ဳပ္ပါအခ်က္မ်ားကို ညိႇႏိႈင္းရဦးမည္ဟု NCCT ပထမ ေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္ဟံသာက ေျပာသည္။
“တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က ၉၅ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ တိက်မႈ ရွိတယ္လို႔ေျပာႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ စာခ်ဳပ္မွာ ဘယ္သူေတြ လက္မွတ္ထိုးမယ္ဆိုတာကို ျပန္ညိႇႏိႈင္းရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ႏိုင္ဟံသာကေျပာသည္။
အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္မွ အခ်က္တစ္ခ်ဳိ႕ျဖစ္ေသာ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းျခင္း ႏွင့္ တပ္သားစုေဆာင္းျခင္း စေသာ အခ်က္မ်ားကို ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ေဆြးေႏြးရန္ သေဘာတူညီလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္မ်ား ေဆြးေႏြးမႈေအာင္ျမင္သည့္အတြက္ မတ္လ ၃၁ ရက္တြင္ UPWC ႏွင့္ NCCT တို႔ လက္မွတ္ေရထိုးၾကမည္ျဖစ္သည္။တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတုိင္းအတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ေရးအတြက္ အစိုးရ ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔တို႔အၾကား ေဆြးေႏြးမႈမွာ သံုးႏွစ္ေက်ာ္ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီး ယေန႔ အခ်က္အားလံုး သေဘာတူႏုိင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဆက္သြယ္ေရးမိုဘိုးတိုင္မ်ား ဧၿပီလတြင္ စတင္အသုံးျပဳႏိုင္ေတာ့မည္
ေဝေဝေအာင္
ကယားျပည္နယ္တြင္ ဆက္သြယ္ေရးမိုဘိုင္းတိုင္မ်ားတည္ေဆာက္ထားသည့္ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းတြင္ ဖုန္းလိုင္းမ်ားကို ဧၿပီလတြင္ အသုံးျပဳႏိုင္ေတာ့မည္ဟု ျပည္နယ္ဆက္သြယ္ေရး မန္ေနဂ်ာ ဦးစိုးစိုးက မတ္လ ၉ ရက္ေန႕တြင္ ေျပာသည္။
“ဒီဖိုင္ဗာဆက္ေၾကာင္းေတြ ၿပီးသြားလို႕ရွိရင္ေတာ့ ဆက္သြယ္ေရးေတြ ေကာင္းသြားေတာ့မယ္လို႕ပဲ ေျပာခ်င္တယ္။” ဟု ဦးစိုးစိုးက ေျပာသည္။
ယခင္က ၂၀၁၄ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ ဖုန္းလိုင္းမ်ား အသံုးျပဳႏိုင္မည္ဟုဆိုထားေသာ္လည္း အသံုးမျပဳႏိုင္ရျခင္းမွာ ဆက္ေၾကာင္းမ်ား စက္ပစၥည္းမ်ား မေရာက္ရွိေသးျခင္းေၾကာင့္ဟု ဦးစိုးစိုးက ဆက္ေျပာသည္။
ဒီးေမာဆိုၿမိဳ႕ ေငြေတာင္မွ ေဒသခံ ကိုသုငယ္က “ဖုန္းေခၚဆိုစနစ္ေတြကို ဒီထက္ေကာင္းေစခ်င္တယ္။ ဖုန္းေျပာဖို႔ၿပီးေတာ့ အျခားသတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ရယူဖို႔အဆင္ေျပရင္ ပိုေကာင္းတာေပါ့ ↔ဟု ေျပာသည္။
လက္ရွိကယားျပည္နယ္တြင္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕တခုတည္းဆက္သြယ္ေရးေကာင္းၿပီး ဒီးေမာ့ဆိုၿမိဳ႕နယ္၊ ဖရူဆိုၿမိဳ႕နယ္၊ ေမာ္ခ်ီး၊ ဖားေဆာင္းၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေဘာလခဲၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္ ယခုမွလာမည့္ ဧၿပီလတြင္သာ မိုဘိုင္းတိုင္မ်ား အသုံးျပဳႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
မယ္စဲ့ၿမိဳ႕နယ္ ၊ ရြာသစ္ၿမိဳ႕နယ္ခြဲ ၊ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္မူ လွ်ပ္စစ္မီးမရေသးသည့္အတြက္ မိုဘိုင္းဖုန္းတိုင္မ်ား မတည္ေဆာက္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း အခ်ိန္ၾကာျမင့္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဖိုင္ဗာလိုင္းမ်ားၿပီးစီးသြားပါက GSM ၊ CDMA သာမက တယ္လီေနာ ေအာ္ရီဒူးဖုန္းလိုင္းမ်ားကို အသုံးျပဳႏိုင္မည္ဟု သိရသည္။
ကယားျပည္နယ္တြင္ ဆက္သြယ္ေရးမိုဘိုင္းတိုင္မ်ားတည္ေဆာက္ထားသည့္ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းတြင္ ဖုန္းလိုင္းမ်ားကို ဧၿပီလတြင္ အသုံးျပဳႏိုင္ေတာ့မည္ဟု ျပည္နယ္ဆက္သြယ္ေရး မန္ေနဂ်ာ ဦးစိုးစိုးက မတ္လ ၉ ရက္ေန႕တြင္ ေျပာသည္။
“ဒီဖိုင္ဗာဆက္ေၾကာင္းေတြ ၿပီးသြားလို႕ရွိရင္ေတာ့ ဆက္သြယ္ေရးေတြ ေကာင္းသြားေတာ့မယ္လို႕ပဲ ေျပာခ်င္တယ္။” ဟု ဦးစိုးစိုးက ေျပာသည္။
ယခင္က ၂၀၁၄ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ ဖုန္းလိုင္းမ်ား အသံုးျပဳႏိုင္မည္ဟုဆိုထားေသာ္လည္း အသံုးမျပဳႏိုင္ရျခင္းမွာ ဆက္ေၾကာင္းမ်ား စက္ပစၥည္းမ်ား မေရာက္ရွိေသးျခင္းေၾကာင့္ဟု ဦးစိုးစိုးက ဆက္ေျပာသည္။
ဒီးေမာဆိုၿမိဳ႕ ေငြေတာင္မွ ေဒသခံ ကိုသုငယ္က “ဖုန္းေခၚဆိုစနစ္ေတြကို ဒီထက္ေကာင္းေစခ်င္တယ္။ ဖုန္းေျပာဖို႔ၿပီးေတာ့ အျခားသတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ရယူဖို႔အဆင္ေျပရင္ ပိုေကာင္းတာေပါ့ ↔ဟု ေျပာသည္။
လက္ရွိကယားျပည္နယ္တြင္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕တခုတည္းဆက္သြယ္ေရးေကာင္းၿပီး ဒီးေမာ့ဆိုၿမိဳ႕နယ္၊ ဖရူဆိုၿမိဳ႕နယ္၊ ေမာ္ခ်ီး၊ ဖားေဆာင္းၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေဘာလခဲၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္ ယခုမွလာမည့္ ဧၿပီလတြင္သာ မိုဘိုင္းတိုင္မ်ား အသုံးျပဳႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
မယ္စဲ့ၿမိဳ႕နယ္ ၊ ရြာသစ္ၿမိဳ႕နယ္ခြဲ ၊ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္မူ လွ်ပ္စစ္မီးမရေသးသည့္အတြက္ မိုဘိုင္းဖုန္းတိုင္မ်ား မတည္ေဆာက္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း အခ်ိန္ၾကာျမင့္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဖိုင္ဗာလိုင္းမ်ားၿပီးစီးသြားပါက GSM ၊ CDMA သာမက တယ္လီေနာ ေအာ္ရီဒူးဖုန္းလိုင္းမ်ားကို အသုံးျပဳႏိုင္မည္ဟု သိရသည္။
ပစ္ရပ္ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ လြတ္ေတာ္သည္ တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ား၏ ဆႏၵႏွင့္အညီျဖစ္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနဟု သူရ ဦးေရႊမန္း သဝဏ္လႊာပို႔
ယုေဝ
တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ရန္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ဗဟုိဌာနတြင္ က်င္းပလ်က္ရွိသည့္ သတၱမအႀကိမ္ ၇ ရက္ေျမာက္ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ နာယက သူရေရႊမန္းက သဝဏ္လႊာေပးပို႔ခဲ့ကာ လႊတ္ေတာ္သည္ တိုင္းရင္းသားမ်ား တန္းတူညီမွ်ေသာ အခြင့္အေရး၊ ကိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္၊ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္မ်ားကို တုိင္းရင္းသားျပည္သူမ်ား၏ ဆႏၵႏွင့္အညီျဖစ္ေရး လႊတ္ေတာ္မ်ားက ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနသည္ဟု ပါရွိသည္။
အပစ္ရပ္ေဆြးေႏြးပြဲကို ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ (UPWC) ႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ညႇိႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔ (NCCT) တို႔ ေဆြးေႏြးေနျခင္းျဖစ္ၿပီး အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္မ်ားအနက္က်န္ ရွိေနသည့္အခ်က္ ေလးခ်က္ကို မတ္လ ၃၀ ရက္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္သည္။
ယင္းေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ (UPWC) ဒုတိယ ဥကၠ႒ သမၼတ႐ံုး ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက “၇ ႀကိမ္ေျမာက္ေဆြးေႏြးမွာ အဖြဲ႔ႏွစ္ဖြဲ႔ဟာ တစ္ဖြဲ႔တည္းကဲ့သို႔ ပူးေပါင္းေဆြးေႏြးခဲ့လို႔ ဒီေလာက္မ်ားျပားတဲ့ အပစ္ရပ္စဲေရး အခ်က္ေတြကို ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့အခ်က္ေတြက တစ္ဖြဲ႔နဲ႔တစ္ဖြဲ႔ ပူးေပါင္းေဆြးေႏြးရင္ ေအာင္ျမင္စြာနဲ႔ ေက်ာ္လြားႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ ေပးပို႕သည့္ သ၀ဏ္လႊာတြင္ လႊတ္ေတာ္မ်ားအေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မ်ားကို အေထာက္အကူျပဳေစမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားျဖစ္ေသာ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကို ပိုမိုပီျပင္စြာ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေစရန္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိသည္ဟု ပါ၀င္သည္။
NCCT ပထမေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္ဟံသာက “ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ နားလည္မႈရရွိဖို႔အတြက္ တိုက္ပြဲေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။ တာ၀န္ယူေနတဲ့ အခ်ိန္ကာလမွာတစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ တိုက္ပြဲသံေတြ တည္ၿငိမ္သြားၿပီးေတာ့ နားလည္မႈရွိရွိနဲ႔ လက္တြဲၿပီးႏိုင္ငံကို ထူေထာင္သြားဖို႔ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ဒီတာ၀န္ကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဖက္ကလည္း အတက္ႏိုင္ဆံုးႀကိဳးစားမယ္။ အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္းႀကီးေတြဖက္ကလလည္း ႀကိဳးစားၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတည္ၿငိမ္ တိုးတက္ေအးခ်မ္းေအာင္ႀကိဳးစားဖို႔တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
တစ္ႏုိင္ငံလံုးပစ္ခတ္ တိုက္ခုိက္မႈရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္( NCA) အတြက္ ခုနစ္ ႀကိမ္ေျမာက္ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးပြဲကို မတ္လ ၁၇ ရက္တြင္စတင္ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ေျခာက္ရက္ေျမာက္အျဖစ္ ေဆြးေႏြးသည့္ မတ္လ ၂၂ ရက္ ေခတၱ ရပ္ဆိုင္းခဲ့ၿပီး မတ္လ ၃၀ ရက္တြင္ ေဆြးေႏြးပြဲ ဒုတိယပိုင္း ၇ ရက္ေျမာက္ေဆြးေႏြးပြဲ ဆက္လက္က်င္းပေနျခင္းျဖစ္သည္။
တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ရန္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ဗဟုိဌာနတြင္ က်င္းပလ်က္ရွိသည့္ သတၱမအႀကိမ္ ၇ ရက္ေျမာက္ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ နာယက သူရေရႊမန္းက သဝဏ္လႊာေပးပို႔ခဲ့ကာ လႊတ္ေတာ္သည္ တိုင္းရင္းသားမ်ား တန္းတူညီမွ်ေသာ အခြင့္အေရး၊ ကိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္၊ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္မ်ားကို တုိင္းရင္းသားျပည္သူမ်ား၏ ဆႏၵႏွင့္အညီျဖစ္ေရး လႊတ္ေတာ္မ်ားက ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနသည္ဟု ပါရွိသည္။
အပစ္ရပ္ေဆြးေႏြးပြဲကို ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ (UPWC) ႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ညႇိႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔ (NCCT) တို႔ ေဆြးေႏြးေနျခင္းျဖစ္ၿပီး အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္မ်ားအနက္က်န္ ရွိေနသည့္အခ်က္ ေလးခ်က္ကို မတ္လ ၃၀ ရက္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္သည္။
ယင္းေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ (UPWC) ဒုတိယ ဥကၠ႒ သမၼတ႐ံုး ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက “၇ ႀကိမ္ေျမာက္ေဆြးေႏြးမွာ အဖြဲ႔ႏွစ္ဖြဲ႔ဟာ တစ္ဖြဲ႔တည္းကဲ့သို႔ ပူးေပါင္းေဆြးေႏြးခဲ့လို႔ ဒီေလာက္မ်ားျပားတဲ့ အပစ္ရပ္စဲေရး အခ်က္ေတြကို ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့အခ်က္ေတြက တစ္ဖြဲ႔နဲ႔တစ္ဖြဲ႔ ပူးေပါင္းေဆြးေႏြးရင္ ေအာင္ျမင္စြာနဲ႔ ေက်ာ္လြားႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ ေပးပို႕သည့္ သ၀ဏ္လႊာတြင္ လႊတ္ေတာ္မ်ားအေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မ်ားကို အေထာက္အကူျပဳေစမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားျဖစ္ေသာ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကို ပိုမိုပီျပင္စြာ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေစရန္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိသည္ဟု ပါ၀င္သည္။
NCCT ပထမေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္ဟံသာက “ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ နားလည္မႈရရွိဖို႔အတြက္ တိုက္ပြဲေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။ တာ၀န္ယူေနတဲ့ အခ်ိန္ကာလမွာတစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ တိုက္ပြဲသံေတြ တည္ၿငိမ္သြားၿပီးေတာ့ နားလည္မႈရွိရွိနဲ႔ လက္တြဲၿပီးႏိုင္ငံကို ထူေထာင္သြားဖို႔ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ဒီတာ၀န္ကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဖက္ကလည္း အတက္ႏိုင္ဆံုးႀကိဳးစားမယ္။ အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္းႀကီးေတြဖက္ကလလည္း ႀကိဳးစားၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတည္ၿငိမ္ တိုးတက္ေအးခ်မ္းေအာင္ႀကိဳးစားဖို႔တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
တစ္ႏုိင္ငံလံုးပစ္ခတ္ တိုက္ခုိက္မႈရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္( NCA) အတြက္ ခုနစ္ ႀကိမ္ေျမာက္ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးပြဲကို မတ္လ ၁၇ ရက္တြင္စတင္ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ေျခာက္ရက္ေျမာက္အျဖစ္ ေဆြးေႏြးသည့္ မတ္လ ၂၂ ရက္ ေခတၱ ရပ္ဆိုင္းခဲ့ၿပီး မတ္လ ၃၀ ရက္တြင္ ေဆြးေႏြးပြဲ ဒုတိယပိုင္း ၇ ရက္ေျမာက္ေဆြးေႏြးပြဲ ဆက္လက္က်င္းပေနျခင္းျဖစ္သည္။
သႀကၤန္ကာလ အေ၀းေျပးကား လက္မွတ္ခ ျပႆနာေျဖရွင္းရန္ မထသ က်ပ္ သိန္း ၁၀၀ သံုးမည္
ေမစိုးစံ
သႀကၤန္ကာလအတြင္း အေ၀းေျပးယာဥ္လိုင္းမ်ားက ကားလက္မွတ္မ်ားကို ပံုမွန္သတ္မွတ္ႏႈန္းထက္ ပိုၿပီးေရာင္းခ်မႈမ်ား ေပၚေပါက္ သျဖင့္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ လုပ္ငန္းေပါင္းစံု ထိန္းသိမ္းေရး ေကာ္မတီ(မထသ/အေ၀းေျပး)က ေျဖရွင္းေပးရန္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းျပႆနာမ်ား ျဖစ္ေပၚလာပါက သတ္မွတ္ႏႈန္းထက္ ပိုေသာ ေငြေၾကးကို ခရီးသည္အား ျပန္လည္ ေပးအပ္ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ ရန္ အတြက္ ေငြက်ပ္ သိန္း ၁၀၀ အထိ သံုးစြဲရန္ လ်ာထားေၾကာင္း မထသ/အေ၀းေျပး က ေျပာျပသည္။
ခရီးသြားလာမႈ အမ်ားဆံုးအခ်ိန္ျဖစ္သည့္ သႀကၤန္ကာလအတြင္း ကား လက္မွတ္ေရာင္းခ်ရာတြင္ ေစ်းႏႈန္းမ်ားကို ပိုမိုေတာင္း ခံျခင္းသည္ အစဥ္အလာ တခုကဲ့သို႔ ႏွစ္စဥ္ ျဖစ္လာသျဖင့္ ယင္းအေျခအေနကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္ ယခုကဲ့သို႔ စီစဥ္ရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း မထသ/အေ၀းေျပး ဥကၠ႒ ဦးညႊန္႔ေ၀က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
သို႔ရာတြင္ ယာဥ္လိုင္းမ်ားက လက္မွတ္မ်ား ေရာင္းခ်ရာတြင္ လက္မွတ္ေပၚတြင္ သတ္မွတ္ႏႈန္းထားအတုိင္းသာ ျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ အပိုေပးေဆာင္ရမႈ ရွိေနေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ ျဖစ္ပြားပါက ရန္ကုန္ ေအာင္မဂၤလာ အေ၀းေျပး ဂိတ္ရွိ မထသ/အေ၀းေျပး ဌာနသို႔ လာေရာက္ တိုင္ၾကားႏုိင္ၿပီး ခ်က္ျခင္း ေျဖရွင္းေပးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
မထသ/အေ၀းေျပး ဥကၠ႒ ဦးညႊန္႔ေ၀က“ႀကိဳေရာင္းထားတဲ့ လက္မွတ္ကို ပိုေရာင္းထားခဲ့ရင္ ေငြစိုက္ၿပီး ရွင္းေပးေနတယ္။ ပို၀ယ္ လာ တဲ့ လက္မွတ္ကို ၀ယ္ယူလာတဲ့ ခရီးသည္က သူရဲ႕ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရးကတ္ျပားနဲ႔ လက္မွတ္ကိုလည္း ယူလာခဲ့ပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ပင္ရင္းဂိတ္မွာပဲ ၀ယ္ၿပီးေတာ့ တခါတည္း ေစ်းႏႈန္းပါ ေရးခိုင္းပါ”ဟု ေျပာဆိုသည္။
ထို႔သို႔ ခရီးသြားမ်ားထံမွ စိုက္ထုတ္ ျပန္အမ္းေငြမ်ားကို သႀကၤန္ကာလအၿပီး ႐ံုးဖြင့္ရက္မ်ားတြင္ သက္ဆိုင္ရာဂိတ္မ်ားမွ ျပန္လည္ ေကာက္ယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လက္မွတ္ေစ်းႏႈန္းျမႇင့္တင္ၿပီး ေရာင္းခ်ထားသည့္ ယာဥ္လိုင္းမ်ားကိုလည္း တစီးလွ်င္ က်ပ္ ၅၀၀၀၀ ဒဏ္႐ိုက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း မထသ/အေ၀းေျပး ဥကၠ႒ ဦးညႊန္႔ေ၀က ေျပာသည္။
ေရနံေခ်ာင္းၿမိဳ႕မွ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ လာေရာက္လိုသည့္ ေဒၚေအမီသိန္းက“အစ္မတို႔က အလုပ္က ဒီမွာရွိေတာ့ လာေနရတာ။ အခု သႀကၤန္ပိတ္ရက္မွာ အိမ္ျပန္ဖို႔ လက္မွတ္က ေစ်းက တအားျမင့္ေနတယ္။ မထသ ကလည္း အေရးယူမႈေတြ လုပ္ေပးမယ္လို႔ မီဒီယာ ေတြမွာ ေတြ႔ရေပမယ့္ ေတာ္ၾကာ သူက မစီးရင္ေန၊ မေရာင္းဘူးလို႔ ေျပာရင္ ဘယ္လို လုပ္ရမွာလဲ။ အခုခ်ိန္အထိ လက္မွတ္ မရ ေသးဘူး”ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ မထသ/အေ၀းေျပး က ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ ေအာင္မဂၤလာႏွင့္ ဒဂံု-ဧရာ အေ၀းေျပး ယာဥ္ ရပ္နား စခန္းမ်ား၏ ဂိတ္၀င္ေပါက္၊ ထြက္ေပါက္မ်ားတြင္ သႀကၤန္ကာလ ယာဥ္လိုင္းမ်ား လက္မွတ္ေရာင္းခ်မႈ စိစစ္ႀကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႔က ေန႔စဥ္ စစ္ေဆးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
သတ္မွတ္ ေစ်းႏႈန္းခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းမႈမ်ားအတြက္ ဒဏ္ေၾကးသတ္မွတ္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ျခင္းေၾကာင့္ ျပႆနာ ရာႏႈန္းျပည့္ ေလ်ာ့က်သြားႏိုင္မည္ဟု မဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း အထိုက္အေလ်ာက္အားျဖင့္ ရပ္တန္႔သြားႏိုင္ေၾကာင္း မထသ/အေ၀းေျပး က ေျပာသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ခရီးသြား ျပည္သူမ်ား၏ တိုင္ၾကားမႈေၾကာင့္ အမႈေပါင္း ၁၄ မႈကို ဒဏ္ေၾကး ၅၀၀၀၀ တပ္ၿပီး အေရးယူခဲ့ဖူးေၾကာင္း၊ အလားတူ ယာဥ္စီးခႏႈန္းထားမ်ားကို ပိုမိုေတာင္းခံမႈအေပၚ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ အေနျဖင့္ ၿမိဳ႕တြင္း ယာဥ္လိုင္းမ်ားတြင္ လည္း ဒဏ္ေၾကး ၃၀၀၀၀ ႏွင့္ ၁လ ပိတ္သိမ္းသြားရန္အထိ ေဆာင္ရြက္ထားေၾကာင္း မထသ(ၿမိဳ႕တြင္း) ဥကၠ႒ ဦးလွေအာင္က လည္း ေျပာဆိုသည္။
သႀကၤန္ကာလအတြင္း အေ၀းေျပးယာဥ္လိုင္းမ်ားက ကားလက္မွတ္မ်ားကို ပံုမွန္သတ္မွတ္ႏႈန္းထက္ ပိုၿပီးေရာင္းခ်မႈမ်ား ေပၚေပါက္ သျဖင့္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ လုပ္ငန္းေပါင္းစံု ထိန္းသိမ္းေရး ေကာ္မတီ(မထသ/အေ၀းေျပး)က ေျဖရွင္းေပးရန္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းျပႆနာမ်ား ျဖစ္ေပၚလာပါက သတ္မွတ္ႏႈန္းထက္ ပိုေသာ ေငြေၾကးကို ခရီးသည္အား ျပန္လည္ ေပးအပ္ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ ရန္ အတြက္ ေငြက်ပ္ သိန္း ၁၀၀ အထိ သံုးစြဲရန္ လ်ာထားေၾကာင္း မထသ/အေ၀းေျပး က ေျပာျပသည္။
ခရီးသြားလာမႈ အမ်ားဆံုးအခ်ိန္ျဖစ္သည့္ သႀကၤန္ကာလအတြင္း ကား လက္မွတ္ေရာင္းခ်ရာတြင္ ေစ်းႏႈန္းမ်ားကို ပိုမိုေတာင္း ခံျခင္းသည္ အစဥ္အလာ တခုကဲ့သို႔ ႏွစ္စဥ္ ျဖစ္လာသျဖင့္ ယင္းအေျခအေနကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္ ယခုကဲ့သို႔ စီစဥ္ရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း မထသ/အေ၀းေျပး ဥကၠ႒ ဦးညႊန္႔ေ၀က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
သို႔ရာတြင္ ယာဥ္လိုင္းမ်ားက လက္မွတ္မ်ား ေရာင္းခ်ရာတြင္ လက္မွတ္ေပၚတြင္ သတ္မွတ္ႏႈန္းထားအတုိင္းသာ ျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ အပိုေပးေဆာင္ရမႈ ရွိေနေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ ျဖစ္ပြားပါက ရန္ကုန္ ေအာင္မဂၤလာ အေ၀းေျပး ဂိတ္ရွိ မထသ/အေ၀းေျပး ဌာနသို႔ လာေရာက္ တိုင္ၾကားႏုိင္ၿပီး ခ်က္ျခင္း ေျဖရွင္းေပးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
မထသ/အေ၀းေျပး ဥကၠ႒ ဦးညႊန္႔ေ၀က“ႀကိဳေရာင္းထားတဲ့ လက္မွတ္ကို ပိုေရာင္းထားခဲ့ရင္ ေငြစိုက္ၿပီး ရွင္းေပးေနတယ္။ ပို၀ယ္ လာ တဲ့ လက္မွတ္ကို ၀ယ္ယူလာတဲ့ ခရီးသည္က သူရဲ႕ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရးကတ္ျပားနဲ႔ လက္မွတ္ကိုလည္း ယူလာခဲ့ပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ပင္ရင္းဂိတ္မွာပဲ ၀ယ္ၿပီးေတာ့ တခါတည္း ေစ်းႏႈန္းပါ ေရးခိုင္းပါ”ဟု ေျပာဆိုသည္။
ထို႔သို႔ ခရီးသြားမ်ားထံမွ စိုက္ထုတ္ ျပန္အမ္းေငြမ်ားကို သႀကၤန္ကာလအၿပီး ႐ံုးဖြင့္ရက္မ်ားတြင္ သက္ဆိုင္ရာဂိတ္မ်ားမွ ျပန္လည္ ေကာက္ယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လက္မွတ္ေစ်းႏႈန္းျမႇင့္တင္ၿပီး ေရာင္းခ်ထားသည့္ ယာဥ္လိုင္းမ်ားကိုလည္း တစီးလွ်င္ က်ပ္ ၅၀၀၀၀ ဒဏ္႐ိုက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း မထသ/အေ၀းေျပး ဥကၠ႒ ဦးညႊန္႔ေ၀က ေျပာသည္။
ေရနံေခ်ာင္းၿမိဳ႕မွ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ လာေရာက္လိုသည့္ ေဒၚေအမီသိန္းက“အစ္မတို႔က အလုပ္က ဒီမွာရွိေတာ့ လာေနရတာ။ အခု သႀကၤန္ပိတ္ရက္မွာ အိမ္ျပန္ဖို႔ လက္မွတ္က ေစ်းက တအားျမင့္ေနတယ္။ မထသ ကလည္း အေရးယူမႈေတြ လုပ္ေပးမယ္လို႔ မီဒီယာ ေတြမွာ ေတြ႔ရေပမယ့္ ေတာ္ၾကာ သူက မစီးရင္ေန၊ မေရာင္းဘူးလို႔ ေျပာရင္ ဘယ္လို လုပ္ရမွာလဲ။ အခုခ်ိန္အထိ လက္မွတ္ မရ ေသးဘူး”ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ မထသ/အေ၀းေျပး က ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ ေအာင္မဂၤလာႏွင့္ ဒဂံု-ဧရာ အေ၀းေျပး ယာဥ္ ရပ္နား စခန္းမ်ား၏ ဂိတ္၀င္ေပါက္၊ ထြက္ေပါက္မ်ားတြင္ သႀကၤန္ကာလ ယာဥ္လိုင္းမ်ား လက္မွတ္ေရာင္းခ်မႈ စိစစ္ႀကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႔က ေန႔စဥ္ စစ္ေဆးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
သတ္မွတ္ ေစ်းႏႈန္းခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းမႈမ်ားအတြက္ ဒဏ္ေၾကးသတ္မွတ္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ျခင္းေၾကာင့္ ျပႆနာ ရာႏႈန္းျပည့္ ေလ်ာ့က်သြားႏိုင္မည္ဟု မဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း အထိုက္အေလ်ာက္အားျဖင့္ ရပ္တန္႔သြားႏိုင္ေၾကာင္း မထသ/အေ၀းေျပး က ေျပာသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ခရီးသြား ျပည္သူမ်ား၏ တိုင္ၾကားမႈေၾကာင့္ အမႈေပါင္း ၁၄ မႈကို ဒဏ္ေၾကး ၅၀၀၀၀ တပ္ၿပီး အေရးယူခဲ့ဖူးေၾကာင္း၊ အလားတူ ယာဥ္စီးခႏႈန္းထားမ်ားကို ပိုမိုေတာင္းခံမႈအေပၚ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ အေနျဖင့္ ၿမိဳ႕တြင္း ယာဥ္လိုင္းမ်ားတြင္ လည္း ဒဏ္ေၾကး ၃၀၀၀၀ ႏွင့္ ၁လ ပိတ္သိမ္းသြားရန္အထိ ေဆာင္ရြက္ထားေၾကာင္း မထသ(ၿမိဳ႕တြင္း) ဥကၠ႒ ဦးလွေအာင္က လည္း ေျပာဆိုသည္။
ေဆာက္လုပ္အမႈတြဲမ်ားကို ၿမိဳ႕နယ္စည္ပင္႐ံုးက ဧၿပီ ၂ ရက္မွ စၿပီး ေဆာင္ရြက္ေပးေတာ့မည္
နန္းျမင့္
ရန္ကုန္ စည္ပင္သာယာ နယ္နိမိတ္အတြင္း ေဆာက္လုပ္ေသာ အေဆာက္အအံုမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သက္ဆိုင္ရာၿမိဳ႕နယ္ စည္ပင္သာယာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ံုးမ်ားတြင္ ဧၿပီ ၂ ရက္မွ စတင္ကာ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ အမႈတြဲမ်ားကို စိစစ္လက္ခံ ေဆာင္ရြက္ေပးသြားမည္ျဖစ္သည္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီ အေဆာက္အအံုဌာနမွ ဌာနမွဴး ဦးသန္းေဌးက ေျပာသည္။
ေဆာက္လုပ္ခြင့္ အမႈတြဲမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာၿမိဳ႕နယ္မ်ားရွိ ၿမိဳ႕နယ္စည္ပင္သာယာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မွဴး႐ံုးမ်ား၌ တြဲဖက္ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ အင္ဂ်င္နီယာဌာန (အေဆာက္အအံု)သို႔ အပတ္စဥ္ အဂၤါေန႔ႏွင့္ ၾကာသပေတးေန႔မ်ားတြင္ နံနက္ ၁၀ နာရီမွ ေန႔လယ္ ၂ နာရီအတြင္း စိစစ္လက္ခံေဆာင္ရြက္ေပးမည္ ျဖစ္သည္။
ထိုသို႔ ေျပာင္းလဲေဆာင္ရြက္ျခင္းမွာ ျပည္သူမ်ား ပိုမိုအဆင္ေျပေစရန္အတြက္ ျဖစ္သည္ဟု ဦးသန္းေဌးက ဆိုသည္။
ဦးသန္းေဌးက ''စာရြက္စတမ္းျပည့္စံုရင္ ႏွစ္ပတ္အတြင္း အဆိုျပဳလႊာထြက္ေအာင္ေဆာင္ ရြက္ေပးတယ္။ ပိုင္ဆိုင္မႈ အ႐ႈပ္အရွင္းမရွိရင္ ျမန္ပါတယ္။ အဆိုျပဳလႊာေအာင္ၿပီး ႏွစ္လအတြင္းမွာ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ေပးပါတယ္'' ဟု ေျပာသည္။
အဆိုပါ ေဆာက္လုပ္ခြင့္အမႈတြဲမ်ားကို ယေန႔အခ်ိနအထိ ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္ရွိ ရန္ ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ ပင္သာယာ႐ံုး (ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ) ၌ One Stop Service ဌာနဖြင့္ကာ အပတ္စဥ္ တနလာၤေန႔၊ ဗုဒၶဟူးေန႔ႏွင့္ ေသာၾကာေန႔မ်ားတြင္ နံနက္ ၁၀ နာရီမွ ေန႔လယ္ ၂ နာရီအထိ စိစစ္လက္ခံၿပီးေဆာင္ရြက္ ေပးေနျခင္းျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္ စည္ပင္သာယာ နယ္နိမိတ္အတြင္း ေဆာက္လုပ္ေသာ အေဆာက္အအံုမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သက္ဆိုင္ရာၿမိဳ႕နယ္ စည္ပင္သာယာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ံုးမ်ားတြင္ ဧၿပီ ၂ ရက္မွ စတင္ကာ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ အမႈတြဲမ်ားကို စိစစ္လက္ခံ ေဆာင္ရြက္ေပးသြားမည္ျဖစ္သည္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီ အေဆာက္အအံုဌာနမွ ဌာနမွဴး ဦးသန္းေဌးက ေျပာသည္။
ေဆာက္လုပ္ခြင့္ အမႈတြဲမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာၿမိဳ႕နယ္မ်ားရွိ ၿမိဳ႕နယ္စည္ပင္သာယာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မွဴး႐ံုးမ်ား၌ တြဲဖက္ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ အင္ဂ်င္နီယာဌာန (အေဆာက္အအံု)သို႔ အပတ္စဥ္ အဂၤါေန႔ႏွင့္ ၾကာသပေတးေန႔မ်ားတြင္ နံနက္ ၁၀ နာရီမွ ေန႔လယ္ ၂ နာရီအတြင္း စိစစ္လက္ခံေဆာင္ရြက္ေပးမည္ ျဖစ္သည္။
ထိုသို႔ ေျပာင္းလဲေဆာင္ရြက္ျခင္းမွာ ျပည္သူမ်ား ပိုမိုအဆင္ေျပေစရန္အတြက္ ျဖစ္သည္ဟု ဦးသန္းေဌးက ဆိုသည္။
ဦးသန္းေဌးက ''စာရြက္စတမ္းျပည့္စံုရင္ ႏွစ္ပတ္အတြင္း အဆိုျပဳလႊာထြက္ေအာင္ေဆာင္ ရြက္ေပးတယ္။ ပိုင္ဆိုင္မႈ အ႐ႈပ္အရွင္းမရွိရင္ ျမန္ပါတယ္။ အဆိုျပဳလႊာေအာင္ၿပီး ႏွစ္လအတြင္းမွာ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ေပးပါတယ္'' ဟု ေျပာသည္။
အဆိုပါ ေဆာက္လုပ္ခြင့္အမႈတြဲမ်ားကို ယေန႔အခ်ိနအထိ ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္ရွိ ရန္ ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ ပင္သာယာ႐ံုး (ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ) ၌ One Stop Service ဌာနဖြင့္ကာ အပတ္စဥ္ တနလာၤေန႔၊ ဗုဒၶဟူးေန႔ႏွင့္ ေသာၾကာေန႔မ်ားတြင္ နံနက္ ၁၀ နာရီမွ ေန႔လယ္ ၂ နာရီအထိ စိစစ္လက္ခံၿပီးေဆာင္ရြက္ ေပးေနျခင္းျဖစ္သည္။
ဘဂၤလား ျမန္မာ နယ္စပ္တြင္ ရကၡိဳင့္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျမန္မာတပ္မေတာ္တိုက္ပြဲျဖစ္
ေမာင္ေအး
ဘဂၤလား ျမန္မာနယ္စပ္တြင္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျမန္မာတပ္မေတာ္အၾကား ပထမဆံုးအၾကိမ္ ယေန႕ နံနက္ ၀၀း ၃၀ နာရီတြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
တိုက္ပြဲမွာ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္မွ အမွတ္ (၅) ဗ်ဴဟာ လက္ေအာက္ခံ စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ျမန္မာအစိုးအရမွ အမွတ္ (၂၈၉) တပ္ရင္းတို႕အၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ သတင္းထုတ္ျပန္သည္။
တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈႏွင့္ ပတ္သတ္ျပီး ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ ဒုစစ္ဦးခ်ဳပ္ ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးၾကီး ေဒါက္တာ ညိဳထြန္းေအာင္အား နိရဥၥ ရာမွ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာ သူက ယခုကဲ့သို႕ ေျပာသည္။
“တိုက္ပြဲ ျဖစ္တဲ့ေနရာက ပလက္၀ကေန အေနာက္ဘက္က်ျပီး ေက်ာက္ေတာ္ကေန ေျမာက္ဘက္က်တဲ့ ေနရာမွာပါ။ အခုေလာေလာဆယ္က ဒီေလာက္ဘဲ ေျပာလို႕ရပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေနာက္ဆံုးရတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအရ ကြ်န္ေတာ္တို႕ဘက္က အထိအခိုက္မရွိဘူး။ ရန္သူဘက္က ဗိုလ္ၾကီး အဆင့္ ရွိတဲ့သူတစ္ဦးနဲ႕ သူ႕ရဲေဘာ္ အေလာင္တစ္ေလာင္းမိတယ္။ ေနာက္ လက္ရ ၂ ေယာက္ ဖမ္းမိထား တယ္” ဟုဆိုသည္။
တိုက္ပြဲတြင္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္မွ ပိြဳင့္ ၄၅ တစ္လက္၊ MA-1 (၂) လက္၊ MA-3 (၁)လက္ႏွင့္ က်ဥ္မ်ိဳးစံု အပါအ၀င္ စစ္အသံုးအေဆာင္မ်ားကို သိမ္းဆည္းရထားေၾကာင္းလည္း သူကဆက္လက္ ေျပာသည္။
“တိုက္ပြဲက မေန႕ကညဥ့္ ၁၂ နာရီေက်ာ္ေလာက္မွာ ျဖစ္တာပါ။ နာရီ၀က္ေလာက္ၾကာတယ္။ ရန္သူကစခန္းကို စြန္႕သြားတဲ့အတြက္ ရန္သူစခန္းက လိုအပ္တာေတြကိုသိမ္းယူႏိုင္ခဲ့ပါတယ္” ဟု ဆို သည္။
ယခုအခါ ျမန္မာစစ္တပ္မွ စစ္အင္အားတိုးလာေနသည့္အတြက္ တိုက္ပြဲဆက္လက္ျဖစ္ပြားလာ ႏိုင္ေၾကာင္လည္း ေဒါက္တာ ညိဳထြန္းေအာင္က ဆိုသည္။
ဘဂၤလားျမန္မာနယ္စပ္ အေနာက္ဘက္ေဒသတြင္ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀ ေက်ာ္္ခန္႕ရပ္စဲေနရာမွ ယခုတဖန္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျမန္မာစစ္တပ္တို႕အၾကား တိုက္ပြဲ ျပန္လည္ျဖစ္ပြား လာျခင္းျဖစ္သည္။
ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ KIA ထိမ္းခ်ဳပ္နယ္ေျမတြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ျပီး စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို KIA ႏွင့္ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။
ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္အေနႏွင့္ ယခုအခါ ဘဂၤလား ျမန္မာနယ္စပ္တြင္ တပ္ဖြဲ႕၀င္တခ်ိဳ႕အေျခစိုက္ျပီး စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈကိုပါ သီးျခားတိုးခ်ဲ႕လာေနေၾကာင္း သိရသည္။
ဘဂၤလား ျမန္မာနယ္စပ္တြင္ ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP)ႏွင့္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္တို႕ အေျခ စိုုက္လႈပ္ရွားေနျပီး ရခုိင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP)မွာ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အဆင့္ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ၂၀၁၂ ဧျပီလ ၅ ရက္ေန႕က စစ္ေတြျမိဳ႕တြင္ သေဘာတူလက္မွတ္ ေရးထိုးထား သည္။
ျမန္မာတပ္မေတာ္ဘက္မွ ယခုတိုက္ပြဲႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး သေဘာထားကို သိရွိႏိုင္ရန္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ရန္ၾကိဳးစားေသာ္လည္း အဆက္အသြယ္ မရရွိခဲ့ပါ။
ဘဂၤလား ျမန္မာနယ္စပ္တြင္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျမန္မာတပ္မေတာ္အၾကား ပထမဆံုးအၾကိမ္ ယေန႕ နံနက္ ၀၀း ၃၀ နာရီတြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
တိုက္ပြဲမွာ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္မွ အမွတ္ (၅) ဗ်ဴဟာ လက္ေအာက္ခံ စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ျမန္မာအစိုးအရမွ အမွတ္ (၂၈၉) တပ္ရင္းတို႕အၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ သတင္းထုတ္ျပန္သည္။
တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈႏွင့္ ပတ္သတ္ျပီး ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ ဒုစစ္ဦးခ်ဳပ္ ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးၾကီး ေဒါက္တာ ညိဳထြန္းေအာင္အား နိရဥၥ ရာမွ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာ သူက ယခုကဲ့သို႕ ေျပာသည္။
“တိုက္ပြဲ ျဖစ္တဲ့ေနရာက ပလက္၀ကေန အေနာက္ဘက္က်ျပီး ေက်ာက္ေတာ္ကေန ေျမာက္ဘက္က်တဲ့ ေနရာမွာပါ။ အခုေလာေလာဆယ္က ဒီေလာက္ဘဲ ေျပာလို႕ရပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေနာက္ဆံုးရတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအရ ကြ်န္ေတာ္တို႕ဘက္က အထိအခိုက္မရွိဘူး။ ရန္သူဘက္က ဗိုလ္ၾကီး အဆင့္ ရွိတဲ့သူတစ္ဦးနဲ႕ သူ႕ရဲေဘာ္ အေလာင္တစ္ေလာင္းမိတယ္။ ေနာက္ လက္ရ ၂ ေယာက္ ဖမ္းမိထား တယ္” ဟုဆိုသည္။
တိုက္ပြဲတြင္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္မွ ပိြဳင့္ ၄၅ တစ္လက္၊ MA-1 (၂) လက္၊ MA-3 (၁)လက္ႏွင့္ က်ဥ္မ်ိဳးစံု အပါအ၀င္ စစ္အသံုးအေဆာင္မ်ားကို သိမ္းဆည္းရထားေၾကာင္းလည္း သူကဆက္လက္ ေျပာသည္။
“တိုက္ပြဲက မေန႕ကညဥ့္ ၁၂ နာရီေက်ာ္ေလာက္မွာ ျဖစ္တာပါ။ နာရီ၀က္ေလာက္ၾကာတယ္။ ရန္သူကစခန္းကို စြန္႕သြားတဲ့အတြက္ ရန္သူစခန္းက လိုအပ္တာေတြကိုသိမ္းယူႏိုင္ခဲ့ပါတယ္” ဟု ဆို သည္။
ယခုအခါ ျမန္မာစစ္တပ္မွ စစ္အင္အားတိုးလာေနသည့္အတြက္ တိုက္ပြဲဆက္လက္ျဖစ္ပြားလာ ႏိုင္ေၾကာင္လည္း ေဒါက္တာ ညိဳထြန္းေအာင္က ဆိုသည္။
ဘဂၤလားျမန္မာနယ္စပ္ အေနာက္ဘက္ေဒသတြင္ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀ ေက်ာ္္ခန္႕ရပ္စဲေနရာမွ ယခုတဖန္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျမန္မာစစ္တပ္တို႕အၾကား တိုက္ပြဲ ျပန္လည္ျဖစ္ပြား လာျခင္းျဖစ္သည္။
ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ KIA ထိမ္းခ်ဳပ္နယ္ေျမတြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ျပီး စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို KIA ႏွင့္ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။
ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္အေနႏွင့္ ယခုအခါ ဘဂၤလား ျမန္မာနယ္စပ္တြင္ တပ္ဖြဲ႕၀င္တခ်ိဳ႕အေျခစိုက္ျပီး စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈကိုပါ သီးျခားတိုးခ်ဲ႕လာေနေၾကာင္း သိရသည္။
ဘဂၤလား ျမန္မာနယ္စပ္တြင္ ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP)ႏွင့္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္တို႕ အေျခ စိုုက္လႈပ္ရွားေနျပီး ရခုိင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP)မွာ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အဆင့္ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ၂၀၁၂ ဧျပီလ ၅ ရက္ေန႕က စစ္ေတြျမိဳ႕တြင္ သေဘာတူလက္မွတ္ ေရးထိုးထား သည္။
ျမန္မာတပ္မေတာ္ဘက္မွ ယခုတိုက္ပြဲႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး သေဘာထားကို သိရွိႏိုင္ရန္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ရန္ၾကိဳးစားေသာ္လည္း အဆက္အသြယ္ မရရွိခဲ့ပါ။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအေပၚ အျမတ္မထုတ္ရန္ တပ္မေတာ္ပိုင္ ျမဝတီသတင္းစာတြင္ မူဝါဒအျဖစ္ ေဖၚျပ
မဇၥ်ိမ
တပ္မေတာ္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည့္ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအေပၚ အျမတ္မထုတ္ရန္ႏွင့္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္မ်ားအတုိင္း ကတိတည္ရန္ အခ်က္မ်ားပါဝင္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မူဝါဒ ၆ ရပ္ကို တပ္မေတာ္ပိုင္ ျမဝတီသတင္းစာတြင္ မတ္လ ၃၀ ရက္က ေဖၚျပပါရွိသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္၍ မူဝါဒ ၆ ရပ္ဟု ေဖၚျပထားၿပီး ထာဝရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရယူရန္အတြက္ အမွန္တကယ္ဆႏၵရွိရန္ဟူသည့္ အခ်က္ကို ပထမဆံုး အခ်က္ တစ္ခ်က္အျဖစ္ေဖၚျပထားသည္။
သေဘာတူ စာခ်ဳပ္မ်ားအတိုင္း ကတိတည္ရန္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအေပၚ အျမတ္မထုတ္ရန္၊ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားအေပၚ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး မျဖစ္ေစရန္တို႔ကိုလည္း ေဖၚျပထားသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္က ထုတ္ျပန္ထားသည့္ တည္ဆဲ ဥပေဒမ်ားကို လိုက္နာရန္ကိုလည္း မူဝါဒ အမွတ္စဥ္ ၅ အျဖစ္ေဖၚျပထားကာ ဒို႔တာဝန္ အေရးသံုးပါးႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ အႏွစ္သာရကို လက္ခံၿပီး ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ ေလွ်ာက္လွမ္းေနမႈတြင္ လုိက္ပါ ေဆာင္ရြက္ရန္ဟူသည္ကို မူဝါဒ အမွတ္စဥ္ ၆ အျဖစ္ ေဖၚျပထားသည္။
မတ္လ ၂၇ ရက္တြင္ က်ေရာက္သည့္ ႏွစ္ ၇၀ ျပည့္ တပ္မေတာ္ေန႔ ဦးတည္ခ်က္မ်ားတြင္မူ အင္အားေတာင့္တင္းၿပီး စြမ္းရည္ ထက္ျမက္ျမင့္မားေသာ ေခတ္မီတပ္မေတာ္ တည္ေဆာက္ရန္၊ ႏိုင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ျပည္သူလူထုႏွင့္ လက္တြဲပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ဒုို႔တာဝန္အေရးသံုးပါးကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ရန္တို႔ ပါဝင္သည့္ ဦးတည္ခ်က္ ေလးရပ္ကို ေဖၚျပထားသည္။ သို႔ေသာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဦးတည္ခ်က္ မပါရွိေပ။
တပ္မေတာ္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည့္ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအေပၚ အျမတ္မထုတ္ရန္ႏွင့္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္မ်ားအတုိင္း ကတိတည္ရန္ အခ်က္မ်ားပါဝင္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မူဝါဒ ၆ ရပ္ကို တပ္မေတာ္ပိုင္ ျမဝတီသတင္းစာတြင္ မတ္လ ၃၀ ရက္က ေဖၚျပပါရွိသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္၍ မူဝါဒ ၆ ရပ္ဟု ေဖၚျပထားၿပီး ထာဝရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရယူရန္အတြက္ အမွန္တကယ္ဆႏၵရွိရန္ဟူသည့္ အခ်က္ကို ပထမဆံုး အခ်က္ တစ္ခ်က္အျဖစ္ေဖၚျပထားသည္။
သေဘာတူ စာခ်ဳပ္မ်ားအတိုင္း ကတိတည္ရန္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအေပၚ အျမတ္မထုတ္ရန္၊ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားအေပၚ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး မျဖစ္ေစရန္တို႔ကိုလည္း ေဖၚျပထားသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္က ထုတ္ျပန္ထားသည့္ တည္ဆဲ ဥပေဒမ်ားကို လိုက္နာရန္ကိုလည္း မူဝါဒ အမွတ္စဥ္ ၅ အျဖစ္ေဖၚျပထားကာ ဒို႔တာဝန္ အေရးသံုးပါးႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ အႏွစ္သာရကို လက္ခံၿပီး ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ ေလွ်ာက္လွမ္းေနမႈတြင္ လုိက္ပါ ေဆာင္ရြက္ရန္ဟူသည္ကို မူဝါဒ အမွတ္စဥ္ ၆ အျဖစ္ ေဖၚျပထားသည္။
မတ္လ ၂၇ ရက္တြင္ က်ေရာက္သည့္ ႏွစ္ ၇၀ ျပည့္ တပ္မေတာ္ေန႔ ဦးတည္ခ်က္မ်ားတြင္မူ အင္အားေတာင့္တင္းၿပီး စြမ္းရည္ ထက္ျမက္ျမင့္မားေသာ ေခတ္မီတပ္မေတာ္ တည္ေဆာက္ရန္၊ ႏိုင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ျပည္သူလူထုႏွင့္ လက္တြဲပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ဒုို႔တာဝန္အေရးသံုးပါးကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ရန္တို႔ ပါဝင္သည့္ ဦးတည္ခ်က္ ေလးရပ္ကို ေဖၚျပထားသည္။ သို႔ေသာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဦးတည္ခ်က္ မပါရွိေပ။
ေသနတ္ ကိုင္ေဆာင္သည့္ ထုိင္၀မ္ႏိုင္ငံသား ေထာင္ ၄ လ က်
ဆလိုင္းသန္႔စင္
လိုင္စင္မဲ့ေသနတ္ ကိုင္ေဆာင္မႈျဖင့္ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၄ လ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရသည့္ ထိုင္၀မ္ႏိုင္ငံသားတဦးကို ေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရး တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ယခုလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ပုသိမ္ေထာင္သို႔ ပို႔ေဆာင္၍ အက်ဥ္းခ်ထားေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
ျပည္တြင္းရွိ ေရႊနန္း၀င္ ကုမၸဏီပိုင္ ငါးဖမ္းသေဘၤာသည္ သတ္မွတ္ဧရိယာကို ေက်ာ္လြန္၍ ငါးဖမ္းသည္ဟုဆိုကာ ငပုေတာၿမိဳ႕နယ္၊ ဟိုင္းႀကီးကၽြန္းအေျခစိုက္ ပမၼ၀တီေရတပ္က ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
ဖမ္းဆီးၿပီးေနာက္ သေဘၤာေပၚ၌ ရွာေဖြစစ္ေဆးခဲ့ရာ 12 Bore ေျပာင္းရွည္ေသနတ္ တလက္ႏွင့္ က်ည္ဆံ ၃ ေတာင့္ သိမ္းဆည္း ရမိခဲ့သည့္အတြက္ ေသနတ္ပိုင္ရွင္ ထုိင္၀မ္ႏုိင္ငံသား ခ်န္ခ်ိေ၀ (Chen Chih Wei) ကို ေရတပ္က ဟိုင္းႀကီးကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္ ရဲစခန္းသို႔ လဲႊေျပာင္းေပးအပ္ခဲ့ၿပီး ရဲစခန္းက လိုင္စင္မဲ့ေသနတ္ ကိုင္ေဆာင္မႈ ပုဒ္မ ၁၉ (စ) ျဖင့္ အမႈဖြင့္အေရးယူခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းအမႈအား ငပုေတာၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ံုး၌ ၾကားနာစစ္ေဆးၿပီးေနာက္ ၿမိဳ႕နယ္တရားသူႀကီးက မတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ခ်န္ခ်ိေ၀ကို အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ေထာင္ဒဏ္ ၄ လ ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး လိုင္စင္မဲ့ေသနတ္ႏွင့္ က်ည္ဆံမ်ားကို ျပည္သူ႔ဘ႑ာအျဖစ္ သိမ္းဆည္းရန္ အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
“ေသနတ္ကေတာ့ သေဘၤာေပၚမွာ ေဆာင္ထားတဲ့ ေသနတ္ပါပဲ။ ဘာရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ေဆာင္သလဲ ဆိုတာေတာ့ ေျပာရခက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ လုိင္စင္မဲ့ျဖစ္ေနလို႔ အေရးယူတာပါ” ဟု ဧရာ၀တီတိုင္း ေဒသႀကီး ရဲတပ္ဖဲြ႔မႉး႐ံုးမွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဒုရဲမႉး ေအာင္ႏိုင္မိုးက ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
ေရတပ္က ဖမ္းဆီးစဥ္အခ်ိန္က ေရႊနန္း၀င္ ကုမၸဏီပိုင္ Jin Yeu Shuenn ငါးဖမ္းသေဘၤာေပၚတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား မပါရွိဘဲ ထုိင္၀မ္ႏိုင္ငံသား ၈ ဦးသာ ရွိေနခဲ့ၿပီး ၎တို႔အားလံုးမွာ တရား၀င္ ဗီဇာျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္သူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္း ၈ ဦးအနက္ ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္သူ ခ်န္ခ်ိေ၀ကို ရဲတပ္ဖဲြ႔က အေရးယူခဲ့ၿပီး က်န္ထိုင္၀မ္ ၇ ဦးကို ငါးလုပ္ငန္းဌာနသို႔ လဲႊေျပာင္းေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ဥပေဒႏွင့္ၿငိစြန္းျခင္း မရွိသည့္အတြက္ အဆိုပါ ထိုင္၀မ္ႏိုင္ငံသား ၇ ဦးကို ျပန္လႊတ္ေပးလုိက္ေၾကာင္း တုိင္းငါးလုပ္ငန္းဌာန ဒုတိယတိုင္းဦးစီးမႉး ဦးေက်ာ္ျမင့္ေက်ာ္က ေျပာသည္။
လိုင္စင္မဲ့ေသနတ္ ကိုင္ေဆာင္မႈျဖင့္ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၄ လ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရသည့္ ထိုင္၀မ္ႏိုင္ငံသားတဦးကို ေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရး တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ယခုလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ပုသိမ္ေထာင္သို႔ ပို႔ေဆာင္၍ အက်ဥ္းခ်ထားေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
ျပည္တြင္းရွိ ေရႊနန္း၀င္ ကုမၸဏီပိုင္ ငါးဖမ္းသေဘၤာသည္ သတ္မွတ္ဧရိယာကို ေက်ာ္လြန္၍ ငါးဖမ္းသည္ဟုဆိုကာ ငပုေတာၿမိဳ႕နယ္၊ ဟိုင္းႀကီးကၽြန္းအေျခစိုက္ ပမၼ၀တီေရတပ္က ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
ဖမ္းဆီးၿပီးေနာက္ သေဘၤာေပၚ၌ ရွာေဖြစစ္ေဆးခဲ့ရာ 12 Bore ေျပာင္းရွည္ေသနတ္ တလက္ႏွင့္ က်ည္ဆံ ၃ ေတာင့္ သိမ္းဆည္း ရမိခဲ့သည့္အတြက္ ေသနတ္ပိုင္ရွင္ ထုိင္၀မ္ႏုိင္ငံသား ခ်န္ခ်ိေ၀ (Chen Chih Wei) ကို ေရတပ္က ဟိုင္းႀကီးကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္ ရဲစခန္းသို႔ လဲႊေျပာင္းေပးအပ္ခဲ့ၿပီး ရဲစခန္းက လိုင္စင္မဲ့ေသနတ္ ကိုင္ေဆာင္မႈ ပုဒ္မ ၁၉ (စ) ျဖင့္ အမႈဖြင့္အေရးယူခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းအမႈအား ငပုေတာၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ံုး၌ ၾကားနာစစ္ေဆးၿပီးေနာက္ ၿမိဳ႕နယ္တရားသူႀကီးက မတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ခ်န္ခ်ိေ၀ကို အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ေထာင္ဒဏ္ ၄ လ ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး လိုင္စင္မဲ့ေသနတ္ႏွင့္ က်ည္ဆံမ်ားကို ျပည္သူ႔ဘ႑ာအျဖစ္ သိမ္းဆည္းရန္ အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
“ေသနတ္ကေတာ့ သေဘၤာေပၚမွာ ေဆာင္ထားတဲ့ ေသနတ္ပါပဲ။ ဘာရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ေဆာင္သလဲ ဆိုတာေတာ့ ေျပာရခက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ လုိင္စင္မဲ့ျဖစ္ေနလို႔ အေရးယူတာပါ” ဟု ဧရာ၀တီတိုင္း ေဒသႀကီး ရဲတပ္ဖဲြ႔မႉး႐ံုးမွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဒုရဲမႉး ေအာင္ႏိုင္မိုးက ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
ေရတပ္က ဖမ္းဆီးစဥ္အခ်ိန္က ေရႊနန္း၀င္ ကုမၸဏီပိုင္ Jin Yeu Shuenn ငါးဖမ္းသေဘၤာေပၚတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား မပါရွိဘဲ ထုိင္၀မ္ႏိုင္ငံသား ၈ ဦးသာ ရွိေနခဲ့ၿပီး ၎တို႔အားလံုးမွာ တရား၀င္ ဗီဇာျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္သူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္း ၈ ဦးအနက္ ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္သူ ခ်န္ခ်ိေ၀ကို ရဲတပ္ဖဲြ႔က အေရးယူခဲ့ၿပီး က်န္ထိုင္၀မ္ ၇ ဦးကို ငါးလုပ္ငန္းဌာနသို႔ လဲႊေျပာင္းေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ဥပေဒႏွင့္ၿငိစြန္းျခင္း မရွိသည့္အတြက္ အဆိုပါ ထိုင္၀မ္ႏိုင္ငံသား ၇ ဦးကို ျပန္လႊတ္ေပးလုိက္ေၾကာင္း တုိင္းငါးလုပ္ငန္းဌာန ဒုတိယတိုင္းဦးစီးမႉး ဦးေက်ာ္ျမင့္ေက်ာ္က ေျပာသည္။
လႈိင္းဘြဲ႔ၿမိဳ႕နယ္ က အိမ္ေထာင္စု ၂၀၀၀ အတြက္ စုေငြႏွင့္ ေခ်းေငြ သမ ႏွစ္ခု အီးယူေထာက္ပံ့ေငြျဖင့္ ထူေထာင္ေပးမည္
နန္းျမင့္
ကရင္ျပည္နယ္ လႈိင္းဘြဲ႔ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေက်းရြာ ၃၅ ရြာ အိမ္ေထာင္စု ၂၀၀၀ အတြက္ စုေငြႏွင့္ ေခ်းေငြ သမ၀ါယမ ႏွစ္ခု ထူေထာင္ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း PlaNet Finance မွ မတ္လ ၂၉ ရက္က ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
မည္သည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ဘ႑ာေရးအေထာက္အပံ့ မရရွိေသးသည့္ အဆိုပါ ေဒသမ်ားသို႔ အီးယူက ရန္ပံုေငြ မတည္ေထာက္ပံ့ေပးထားသည့္ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ပူးေပါင္းအဆင့္ျမွင့္စီမံ ခ်က္ႏွင့္ လယ္ယာလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈမွတစ္ဆင့္ ဘ႑ာေရး အခြင့္အလမ္းမ်ား ေထာက္ပံ့ျခင္း စီမံကိန္းမွ ေထာက္ပံ့ေပးမည္ျဖစ္သည္။
သမ၀ါယမအဖြဲ႔ ႏွစ္ဖြဲ႔က အဖြဲ႔၀င္မ်ားသို႔ လယ္ယာက႑၏ ၀င္ေငြရရွိေစမည့္ လုပ္ငန္းသစ္မ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမႈပ္နွံရန္ ေခ်းေငြထုတ္ေခ်းမည္ ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ သမအဖြဲ႔ႏွစ္ခု ထူေထာင္ျခင္းအစီအစဥ္မွာ လယ္ယာက႑တြင္ နည္းပညာအကူအညီ လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းရန္ ႀကိဳးစားသည့္ စီမံကိန္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး သံုးႏွစ္တာ စီမံကိန္းအတြက္ ဘတ္ ဂ်က္မွာ ယူရို ၉၆၅၅၀၉ (က်ပ္ ၁ ဒႆမ ၂၅ဘီလီယံ) ျဖစ္ၿပီး ၈၂ ရာခုိင္ႏႈန္းကို အီးယူကမတည္ ေထာက္ပံ့ေပးထားၿပီး က်န္ ၁၈ရာခုိင္ႏႈန္းကို ျပင္သစ္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေအဂ်င္စီ Agence Francaise Develop pement က ေထာက္ပံ့ေပးျခင္း ျဖစ္သည္။
ကရင္ျပည္နယ္ လႈိင္းဘြဲ႔ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေက်းရြာ ၃၅ ရြာ အိမ္ေထာင္စု ၂၀၀၀ အတြက္ စုေငြႏွင့္ ေခ်းေငြ သမ၀ါယမ ႏွစ္ခု ထူေထာင္ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း PlaNet Finance မွ မတ္လ ၂၉ ရက္က ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
မည္သည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ဘ႑ာေရးအေထာက္အပံ့ မရရွိေသးသည့္ အဆိုပါ ေဒသမ်ားသို႔ အီးယူက ရန္ပံုေငြ မတည္ေထာက္ပံ့ေပးထားသည့္ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ပူးေပါင္းအဆင့္ျမွင့္စီမံ ခ်က္ႏွင့္ လယ္ယာလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈမွတစ္ဆင့္ ဘ႑ာေရး အခြင့္အလမ္းမ်ား ေထာက္ပံ့ျခင္း စီမံကိန္းမွ ေထာက္ပံ့ေပးမည္ျဖစ္သည္။
သမ၀ါယမအဖြဲ႔ ႏွစ္ဖြဲ႔က အဖြဲ႔၀င္မ်ားသို႔ လယ္ယာက႑၏ ၀င္ေငြရရွိေစမည့္ လုပ္ငန္းသစ္မ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမႈပ္နွံရန္ ေခ်းေငြထုတ္ေခ်းမည္ ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ သမအဖြဲ႔ႏွစ္ခု ထူေထာင္ျခင္းအစီအစဥ္မွာ လယ္ယာက႑တြင္ နည္းပညာအကူအညီ လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းရန္ ႀကိဳးစားသည့္ စီမံကိန္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး သံုးႏွစ္တာ စီမံကိန္းအတြက္ ဘတ္ ဂ်က္မွာ ယူရို ၉၆၅၅၀၉ (က်ပ္ ၁ ဒႆမ ၂၅ဘီလီယံ) ျဖစ္ၿပီး ၈၂ ရာခုိင္ႏႈန္းကို အီးယူကမတည္ ေထာက္ပံ့ေပးထားၿပီး က်န္ ၁၈ရာခုိင္ႏႈန္းကို ျပင္သစ္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေအဂ်င္စီ Agence Francaise Develop pement က ေထာက္ပံ့ေပးျခင္း ျဖစ္သည္။
သစ္ေတာ / တြင္းထြက္ သယ္ခြင့္ မျပဳ အမိန႔္စာ ထုတ္ျပန္ ထားေသာ္လည္း ကုမၸဏီမ်ား ခိုးထုတ္ ေနဆဲ
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္၊ စိုင္းတိုင္း
သၽွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း နမ့္ခမ္း ၿမိဳ႕၌ သစ္ေတာ ထြက္ပစၥည္း မ်ားႏွင့္ သတၱဳ ေက်ာက္မ်ားကို တစ္ဘက္နိုင္ ငံ သို႔ တရားမဝင္ သယ္ေဆာင္ခြင့္ မျပဳဟူသည့္ အမိန႔္စာ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာ ပိုင္ဘက္မွ အႀကိမ္ႀကိမ္ ထုတ္ျပန္ ထားေသာ္လည္း အသက္မဝင္ ေသးဘဲ ကုမၸဏီမွ သစ္ခိုးထုတ္မွုမ်ား ျပဳလုပ္ေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ား ကေျပာသည္။
၄င္းအမိန႔္စာကို မတ္ခ်္လ ၂၃ ရက္ေန႔ ကပင္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူး ဦးေဇာ္မင္း ကိုယ္တိုင္က လက္ မွတ္ ထိုးၿပီး ထပ္မံ ထုတ္ျပန္ထားေၾကာင္း၊ ထိုစာကို သက္ဆိုင္ရာအစိုးရအဖြဲ႕ အသီးသီးထံ လည္း ေပးပို႔ထား ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ထိုအမိန႔္စာထုတ္ၿပီးသည့္တိုင္ မီးေသြး တင္ကားမ်ားႏွင့္ သစ္တင္ကား မ်ားသည္ ညလူေၿခ တိတ္ခ်ိန္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ ေရႊလီျမစ ္ကူးတို႔ု႔ဆိပ္မွတဆင့္ တစ္ဘက္နိုင္ငံသို႔ သယ္ ထုတ္ ေနသည္ကိုေတြ႕ေန ရ ေၾကာင္း နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ေဒသခံ ဦးအိုက္ျမင့္ ကဆိုသည္။
“ဘာအမိန႔္လဲမသိပါဘူးဗ်ာ အသက္ကို မဝင္တာ၊ ညတိုင္းလိုလို မီးေသြးတင္ကား နဲ႔ သစ္တင္ကားေတြ တ႐ုတ္ဘက္ကို သယ္ပို႔ေနတာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ဘဲ၊ တစ္ေန႔ အစီး ၄၀-၅၀ ထက္ မနဲဘူးဗ် ၊ အထက္ လူႀကီးက အမိန႔္ထုတ္တယ္ လက္ေအာက္ငယ္သားေတြက ေငြယူၿပီး လႊတ္ေပးတယ္ ဘာထူးလဲ ဗ်ာ ”ဟု ၄င္း က သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္ အားေျပာသည္။
နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ထြက္ရွိေသာ သတၱဳေက်ာက္မ်ားကို သယ္ေဆာင္ခြင့္ကို ႏွုတ္မိန႔္ေရာ ထုတ္ျပန္ စာပါ မၾကာခဏ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ္လည္း ယေန႔အထိ သတၱဳ တူးေဖာ္ေရး ကုမၸဏီမ်ားက သတၱဳ ဆက္ လက္တူးေဖာ္ ေနသည္ကိုေတြ႕ေနရေၾကာင္း လယ္သမား စိုင္းအိုက္ပီး ကဆိုသည္။
“ပန္ခါးေက်းရြာ သတၱဳတူးေဖာ္ေရးစခန္းမွာ ကေန႔အထိ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး ကုမၸဏီတစ္ခ်ိဳ႕သတၱဳ ဆက္ လက္တူး ေဖာ္ေနၾကတယ္၊ တူးလာတဲ့ သတၱဳေက်ာက္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ ၿမိဳ႕ဧရိယာထဲ ျဖတ္မသယ္ဘဲ ေတာင္ေပၚလမ္း ကေန မူစယ္ၿမိဳ႕ ေနာင္ဆိုင္ေက်းရြာကေန စယ္လန႔္နားက ကူးတို႔ဆိပ္ကေနတဆင့္ တ႐ုတ္နိုင္ငံထဲသို႔ သယ္ေဆာင္ေနတာ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ ျမင္ေတြ႕ရတယ္ ” ဟု ၄င္းကေျပာသည္။
နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္း သစ္ေတာထြက္ပစၥည္းႏွင့္တြင္းထြက္ပစၥည္းမ်ား တရားမဝင္ သယ္ေဆာင္ ခြင့္ မျပဳဟု သၽွမ္းျပည္သတၱဳဝန္ႀကီး စိုင္းအိုက္ေပါင္းႏွင့္ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးေဇာ္မင္းတို႔က အႀကိမ္ႀကိမ္ အမိန႔္စာထုတ္ျပန္ ထားေသာ္လည္း တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမၽွ အသက္မဝင္ေသးေပ။
သၽွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း နမ့္ခမ္း ၿမိဳ႕၌ သစ္ေတာ ထြက္ပစၥည္း မ်ားႏွင့္ သတၱဳ ေက်ာက္မ်ားကို တစ္ဘက္နိုင္ ငံ သို႔ တရားမဝင္ သယ္ေဆာင္ခြင့္ မျပဳဟူသည့္ အမိန႔္စာ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာ ပိုင္ဘက္မွ အႀကိမ္ႀကိမ္ ထုတ္ျပန္ ထားေသာ္လည္း အသက္မဝင္ ေသးဘဲ ကုမၸဏီမွ သစ္ခိုးထုတ္မွုမ်ား ျပဳလုပ္ေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ား ကေျပာသည္။
၄င္းအမိန႔္စာကို မတ္ခ်္လ ၂၃ ရက္ေန႔ ကပင္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူး ဦးေဇာ္မင္း ကိုယ္တိုင္က လက္ မွတ္ ထိုးၿပီး ထပ္မံ ထုတ္ျပန္ထားေၾကာင္း၊ ထိုစာကို သက္ဆိုင္ရာအစိုးရအဖြဲ႕ အသီးသီးထံ လည္း ေပးပို႔ထား ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ထိုအမိန႔္စာထုတ္ၿပီးသည့္တိုင္ မီးေသြး တင္ကားမ်ားႏွင့္ သစ္တင္ကား မ်ားသည္ ညလူေၿခ တိတ္ခ်ိန္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ ေရႊလီျမစ ္ကူးတို႔ု႔ဆိပ္မွတဆင့္ တစ္ဘက္နိုင္ငံသို႔ သယ္ ထုတ္ ေနသည္ကိုေတြ႕ေန ရ ေၾကာင္း နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ေဒသခံ ဦးအိုက္ျမင့္ ကဆိုသည္။
“ဘာအမိန႔္လဲမသိပါဘူးဗ်ာ အသက္ကို မဝင္တာ၊ ညတိုင္းလိုလို မီးေသြးတင္ကား နဲ႔ သစ္တင္ကားေတြ တ႐ုတ္ဘက္ကို သယ္ပို႔ေနတာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ဘဲ၊ တစ္ေန႔ အစီး ၄၀-၅၀ ထက္ မနဲဘူးဗ် ၊ အထက္ လူႀကီးက အမိန႔္ထုတ္တယ္ လက္ေအာက္ငယ္သားေတြက ေငြယူၿပီး လႊတ္ေပးတယ္ ဘာထူးလဲ ဗ်ာ ”ဟု ၄င္း က သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္ အားေျပာသည္။
နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ထြက္ရွိေသာ သတၱဳေက်ာက္မ်ားကို သယ္ေဆာင္ခြင့္ကို ႏွုတ္မိန႔္ေရာ ထုတ္ျပန္ စာပါ မၾကာခဏ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ္လည္း ယေန႔အထိ သတၱဳ တူးေဖာ္ေရး ကုမၸဏီမ်ားက သတၱဳ ဆက္ လက္တူးေဖာ္ ေနသည္ကိုေတြ႕ေနရေၾကာင္း လယ္သမား စိုင္းအိုက္ပီး ကဆိုသည္။
“ပန္ခါးေက်းရြာ သတၱဳတူးေဖာ္ေရးစခန္းမွာ ကေန႔အထိ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး ကုမၸဏီတစ္ခ်ိဳ႕သတၱဳ ဆက္ လက္တူး ေဖာ္ေနၾကတယ္၊ တူးလာတဲ့ သတၱဳေက်ာက္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ ၿမိဳ႕ဧရိယာထဲ ျဖတ္မသယ္ဘဲ ေတာင္ေပၚလမ္း ကေန မူစယ္ၿမိဳ႕ ေနာင္ဆိုင္ေက်းရြာကေန စယ္လန႔္နားက ကူးတို႔ဆိပ္ကေနတဆင့္ တ႐ုတ္နိုင္ငံထဲသို႔ သယ္ေဆာင္ေနတာ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ ျမင္ေတြ႕ရတယ္ ” ဟု ၄င္းကေျပာသည္။
နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္း သစ္ေတာထြက္ပစၥည္းႏွင့္တြင္းထြက္ပစၥည္းမ်ား တရားမဝင္ သယ္ေဆာင္ ခြင့္ မျပဳဟု သၽွမ္းျပည္သတၱဳဝန္ႀကီး စိုင္းအိုက္ေပါင္းႏွင့္ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးေဇာ္မင္းတို႔က အႀကိမ္ႀကိမ္ အမိန႔္စာထုတ္ျပန္ ထားေသာ္လည္း တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမၽွ အသက္မဝင္ေသးေပ။
AA ႏွင့္ တပ္မေတာ္ တိုက္ပြဲျဖစ္ တပ္ဖက္မွ ဗိုလ္ႀကီးအဆင့္ရိွသူ ဖမ္းဆီးမိထားဟုဆို
ဟိန္းကိုစိုး
ရခုိင့္တပ္မေတာ္ (AA ) ႏွင့္ ျမန္မာတပ္မေတာ္ တို႔ မတ္လ ၂၉ရက္ နံနက္ ၁၂နာရီခြဲအခ်ိန္ႏွင့္ ၇ နာရီခြဲအခ်ိန္တို႔တြင္ တိုက္ပြဲႏွစ္ႀကိမ္တိုင္ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး တပ္မေတာ္ဖက္မွ ဗိုလ္ႀကီးအဆင့္ရိွသူ တစ္ဦးကို ဖမ္းဆီးရမိထားေၾကာင္း AA ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ ညိဳထြန္းေအာင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
၎က "အခုထိေတြမႈျဖစ္တာက လံုး၀မေရွာင္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ အေျခအေနမွာျဖစ္သြားတာ၊ အရင္လည္း အဲဒီဖက က ကြ်န္ေတာ္တို႔ လႈပ္ရွားေနတာပဲ၊ အခုမွ တပ္ဖက္နဲ႔ ေတြ႔ၿပီး တိုက္ပြဲေတြျဖစ္တယ္၊ ထိေတြ႔တဲ့ ေနရာက တပ္စခန္းေတာ့ ဆုတ္သြားၿပီ" ဟု ဆိုသည္။
ျမန္မာ တပ္မေတာ္ ခမရ ၂၈၉ လက္ေအာက္ခံ တပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ AA တို႔သည္ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ပလက္၀အေနာက္ဖက္ႏွင့္ ေက်ာက္ေတာ္ေျမာက္ဖက္ အၾကားတြင္ ည ၁၂နာရီခြဲတြင္ မိနစ္ ၃၀ ခန္႔ႏွင့္ နံနက္ ၇ နာရီမွ ၁၂ နာရီအထိ တစ္ႀကိမ္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
တပ္စခန္းဆုတ္ခြာအၿပီး ဗိုလ္ႀကီးအဆင့္ရိွသူ တစ္ဦးႏွင့္ အတူ MA 1 ႏွစ္လက္၊ MA-3 ၁လက္၊ ပိြဳင့္ ၄၅ တစ္လက္၊ က်ည္ဆံႏွင့္ တစ္ျခားစစ္အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းမ်ားကို သိမ္းဆည္းရမိခဲ့သည္ဟု ရခုိင္တပ္မေတာ္မွ သိရသည္။
ရခုိင့္တပ္မေတာ္ (AA ) ႏွင့္ ျမန္မာတပ္မေတာ္ တို႔ မတ္လ ၂၉ရက္ နံနက္ ၁၂နာရီခြဲအခ်ိန္ႏွင့္ ၇ နာရီခြဲအခ်ိန္တို႔တြင္ တိုက္ပြဲႏွစ္ႀကိမ္တိုင္ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး တပ္မေတာ္ဖက္မွ ဗိုလ္ႀကီးအဆင့္ရိွသူ တစ္ဦးကို ဖမ္းဆီးရမိထားေၾကာင္း AA ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ ညိဳထြန္းေအာင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
၎က "အခုထိေတြမႈျဖစ္တာက လံုး၀မေရွာင္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ အေျခအေနမွာျဖစ္သြားတာ၊ အရင္လည္း အဲဒီဖက က ကြ်န္ေတာ္တို႔ လႈပ္ရွားေနတာပဲ၊ အခုမွ တပ္ဖက္နဲ႔ ေတြ႔ၿပီး တိုက္ပြဲေတြျဖစ္တယ္၊ ထိေတြ႔တဲ့ ေနရာက တပ္စခန္းေတာ့ ဆုတ္သြားၿပီ" ဟု ဆိုသည္။
ျမန္မာ တပ္မေတာ္ ခမရ ၂၈၉ လက္ေအာက္ခံ တပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ AA တို႔သည္ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ပလက္၀အေနာက္ဖက္ႏွင့္ ေက်ာက္ေတာ္ေျမာက္ဖက္ အၾကားတြင္ ည ၁၂နာရီခြဲတြင္ မိနစ္ ၃၀ ခန္႔ႏွင့္ နံနက္ ၇ နာရီမွ ၁၂ နာရီအထိ တစ္ႀကိမ္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
တပ္စခန္းဆုတ္ခြာအၿပီး ဗိုလ္ႀကီးအဆင့္ရိွသူ တစ္ဦးႏွင့္ အတူ MA 1 ႏွစ္လက္၊ MA-3 ၁လက္၊ ပိြဳင့္ ၄၅ တစ္လက္၊ က်ည္ဆံႏွင့္ တစ္ျခားစစ္အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းမ်ားကို သိမ္းဆည္းရမိခဲ့သည္ဟု ရခုိင္တပ္မေတာ္မွ သိရသည္။
သီခ်င္းမ်ား၏ မူပုိင္ခြင့္ပိုင္ရွင္မွာ ေတးေရးမ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္
တင္ထက္ပိုင္
ေတးေရးဆရာမ်ားသည္ ေတးသီခ်င္းမ်ား၏ မူပိုင္ခြင့္ပိုင္ရွင္မ်ား ျဖစ္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ၎တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သီခ်င္းမ်ားကို မည္သည့္ စီးပြားျဖစ္ လုပ္ေဆာင္မႈ မ်ိဳးတြင္ မဆို ေတးေရးဆရာမ်ား၏ သေဘာတူ ခြင့္ျပဳခ်က္ မရွိဘဲ သံုးစြဲပါက မူပိုင္ခြင့္ ဥပေဒအရ အေရးယူသြားမည္ဟု Myanmar PRO (Myanmar Performance Rights Organization) အဖြဲ႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ေတးသီခ်င္းမ်ား၏ သံစဥ္ကိုျဖစ္ေစ၊ စာသားကိုျဖစ္ေစ၊ သံစဥ္ႏွင့္ စာသား ၂ မ်ိဳးစလံုးကိုျဖစ္ေစ စင္တင္ေဖ်ာ္ေျဖျခင္း၊ ရုပ္သံ ထုတ္လႊင့္ျခင္း၊ Online ေရာင္းဝယ္ျဖန္႔ျဖဴးျခင္း တယ္လီဖုန္း Ring Tunes ႏွင့္ Ring Tone မ်ားအျဖစ္ အသံုးျပဳျခင္း၊ ကာရာအိုေကဆိုင္၌ အခေၾကးေငြယူ၍ သံုးစြဲျခင္း၊ ရန္ပံုေငြပဲြ၊ သႀကၤန္ေဖ်ာ္ေျဖပြဲ၊ ဇာတ္ပြဲ စသည္တို႔တြင္ အသံုးျပဳျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္လိုပါက Myanmar PRO အဖြဲ႔၏ သေဘာတူ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရရွိၿပီးမွသာ အသံုးျပဳရန္ႏွင့္ ပ်က္ကြက္ပါက တည္ဆဲ ဥပေဒမ်ားအရ အေရးယူသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာတြင္ ေၾကညာထားျခင္း ျဖစ္သည္။
မူပိုင္ခြင့္ ဥပေဒသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အဂၤလိပ္ေခတ္ကတည္းက ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ အသံုးမခ်ျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခုလက္ရွိတြင္ FM ေရဒီယိုမ်ား၊ တီဗီအစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ အဆိုေတာ္မ်ားထံမွ မူပိုင္ခြင့္အတြက္ ခံစားခြင့္ကို အျပည့္အဝ မရရွိႏိုင္ေသးေသာ္လည္း စနစ္တခု ခ်မွတ္၍ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ လုပ္ေဆာင္ပါက ျဖည္းျဖည္းခ်င္း အဆင္ေျပလာႏိုင္သည္ဟုလည္း Myanmar PRO အဖြ႔ဲ၏ ဒုဥကၠ႒ျဖစ္သူ ေတးေရး ျမင့္မိုးေအာင္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
“မူပိုင္ခြင့္ကို မေဖာက္ဖ်က္ခ်င္တဲ့ သူေတြကေတာ့ ေပးမွာေပါ႔။ နဂိုတုန္းက စနစ္မရွိၾကေတာ့ မေပးၾကဘူး။ ေတာင္းတဲ့ သူလည္း မရွိသလို ျဖစ္ခဲ့တာကိုး။ အခုကေတာ့ မူပိုင္ခြင့္ ပိုင္ရွင္က သူ႔ရဲ႕ဟာကို ေတာင္းၿပီဆိုေတာ့ ေပးတဲ့သူေတြကလည္း စနစ္တက် ေပးဖို႔ ရည္ရြယ္သြားၿပီ။ စနစ္တက် ေပးခ်င္ၾကတဲ့သူေတြဘက္က ရည္ရြယ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါေတြက လိုက္ၿပီးေတာ့ ၾကည့္စရာ၊ ျပဳစရာေတာင္ လိုခ်င္မွ လိုေတာ့မွာပါ” ဟု သူက ဆိုသည္။
Myanmar PRO အဖြဲ႔က မူပိုင္ခြင့္အတြက္ အပ္ႏွင္းထားေသာ Law Office of WYNN & WIN မွ တရားလႊတ္ေတာ္ ေရွ႕ေန ဦးတင္ေမာင္ဝင္းက မူပိုင္ခြင့္ ဥပေဒသည္ ယေန႔အထိ အတည္ျဖစ္ေသာ ဥပေဒတရပ္ျဖစ္သည့္အတြက္ မူပိုင္ခြင့္ ခ်ိဳးေဖာက္ခံရသူဘက္မွ ေတာင္းဆိုပါက ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။
“တို႔ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြကလည္း ၿပီးၿပီးသား ၿပီးပါေစေတာ့ ဆိုၿပီး မလုပ္ဘဲ ထိုင္ေနၾကတယ္။ တရားရုံး သြားရမွာ ေၾကာက္တယ္။ အမွန္တရားကို ထြက္ဆိုရမွာ ေၾကာက္တယ္။ ဒါေတြရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ေတာ္ရုံတန္ရုံ ကိစၥေတြဟာ ပြဲၿပီးမီးေသ ျဖစ္ကုန္ၾကတယ္။ တိတိက်က် ဥပေဒအတိုင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီး လုပ္ၾကမယ္ဆိုရင္ ဥပေဒ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း သြားရမွာပဲ။ ဥပေဒက သူ႔ဟာသူ ရွိၿပီးသားပါ” ဟု ေရွ႕ေန ဦးတင္ေမာင္ဝင္းက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ေတးေရးဆရာမ်ား၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ မရွိဘဲ ေတးသီခ်င္းမ်ားကို စီးပြားျဖစ္ အသံုးျပဳပါက ခ်ိဳးေဖာက္ခံရသူ၏ ဆႏၵအေလ်ာက္ အသံုးျပဳမႈေပၚ မူတည္၍ ေလ်ာ္ေၾကးေတာင္းပိုင္ခြင့္ ရွိေၾကာင္းလည္း သူက ျဖည့္စြက္ ေျပာဆိုသည္။
“တဖက္က ေဖာက္ဖ်က္လိုက္တဲ့အတြက္ သူ႔မွာ ဘယ္ေလာက္နစ္နာသြားသလဲ။ နစ္နာသြားတဲ့ဟာရဲ႕ ႏွစ္ဆတို႔ သံုးဆတို႔ ေတာင္းခြင့္ရွိတယ္။ ေပးတယ္၊ မေပးဘူးဆိုတာကေတာ့ တရားရုံးရဲ႕ ဆင္ျခင္တံုတရားနဲ႔ ဆိုင္တာေပါ႔” ဟု ဦးတင္ေမာင္ဝင္း က ေျပာသည္။
Myanmar PRO အဖြဲ႕၏ ေၾကညာခ်က္ကို ေတးေရး ညီညီသြင္၏ Facebook စာမ်က္ႏွာတြင္ တင္ထားရာ ေကာ္ပီသီခ်င္း ေရးသူမ်ား အေနျဖင့္ ဤသို႔ ေၾကညာခ်က္ မထုတ္သင့္ေၾကာင္း ေဝဖန္သူမ်ားလည္း ရွိသည္။
ႏုိင္ငံတကာ သီခ်င္းမ်ားကို ေကာ္ပီေရးသည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း အားထုတ္မႈ မေသးေၾကာင္း၊ စကားလံုးမ်ားကို ဘာသာျပန္ရသည္မ်ား ရွိသကဲ့သို႔၊ မူရင္းအႏုပညာ မပ်က္စီးေအာင္ ျပန္လည္ေရးသားရ ျခင္းမ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း ေတးေရးသုခမိန္လႈိင္က ေျပာသည္။
“စစ္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို စာေရးဆရာ ျမသန္းတင့္က ဘာသာျပန္တာပါ ဆုိၿပီး ထုတ္ခ်င္သလို ထုတ္၊ ကူးခ်င္တုိင္း ကူးခြင့္ ရွိသလား။ စာေရးဆရာႀကီးေတြ ျဖစ္တဲ့ ဆရာျမသန္းတင့္တို႔၊ ဆရာႀကီး ေရႊဥေဒါင္းတို႔လို လူႀကီးေတြက ဘာသာျပန္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံတကာ စာေပေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးခြင့္ရခဲ့တယ္။ ဒါေတြက ဘာသာျပန္တာပါကြာ ဆိုၿပီး သံုးခ်င္တဲ့ ေနရာမွာ သံုးခြင့္မရွိဘူးေလ။ အဲဒီလိုပဲ က်ေနာ္တို႔ သီခ်င္းေရးတဲ့ သူေတြမွာလည္း အားထုတ္မႈေတြ ရွိတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
သႀကၤန္ေဖ်ာ္ေျဖပြဲမ်ား၊ ဇာတ္ပြဲမ်ား၊ စီးပြားျဖစ္ ဖြင့္ထားေသာ ကာရာအိုေကဆုိမ်ား၊ စင္တင္ ပါရွိေသာ အရက္ဆုိင္မ်ား အစရွိသည္တုိ႔တြင္ နာမည္ႀကီး အဆုိေတာ္မ်ား၏ သီခ်င္းမ်ားကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အသံုးျပဳေနေသာ္လည္း သီဆုိသူႏွင့္ တီးခတ္သူတို႔သာ ေငြေၾကးမ်ား ရရွိ၍ ေတးေရးမ်ားက ခံစားခြင့္ မရရွိေပ။
ယခုကဲ့သို႔ ေတးေရးမ်ားစုေပါင္း၍ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လုိက္ျခင္းအားျဖင့္ ခံစားခြင့္ ေငြေၾကး တစံုတရာ ရသည္၊ မရသည္ထက္ အဟန္႔အတား တခု ျဖစ္လာႏုိင္ၿပီး ေတးေရးမ်ား၏ အခန္းက႑ကို အသိအမွတ္ျပဳရေကာင္းမွန္း သိလာႏိုင္ေၾကာင္း၊ ဉာဏမူပိုင္ခြင့္ ဥပေဒ ခိုင္ခိုင္မာမာ ထြက္ေပၚလာသည္အထိ ေစာင့္ဆုိင္းေနပါက ေတးေရးဆရာမ်ား၏ အခန္းက႑ ဆက္လက္ေမွးမွိန္ေနမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိမႈမ်ားလည္း ရွိသည္။
Myanmar PRO အဖြဲ႔ကို ေစာခူဆဲ၊ ဇဝါ၊ စိုင္းခမ္းလိတ္၊ စတုန္း၊ ထူးအိမ္သင္၊ ေကေအတီ၊ ေရႊေဂ်ာ္ေဂ်ာ္၊ မင္းခ်စ္သူ၊ ဝင္းမင္းေထြး၊ ညီညီသြင္ အစရွိသည့္ နာမည္ႀကီး ေတးေရးမ်ားအပါအဝင္ ေကာ္ပီႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္သံစဥ္ ေတးေရး အေယာက္ ၃၀ ျဖင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းက ဖြဲ႔စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ယင္းအဖြဲ႔အစည္းတြင္ ေတးေရး သုခမိန္လႈိင္က ဥကၠ႒အျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ ေတးေရး ျမင့္မိုးေအာင္က ဒုဥကၠ႒အျဖစ္ လည္းေကာင္း ပါဝင္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ေတးေရးဆရာမ်ားသည္ ေတးသီခ်င္းမ်ား၏ မူပိုင္ခြင့္ပိုင္ရွင္မ်ား ျဖစ္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ၎တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သီခ်င္းမ်ားကို မည္သည့္ စီးပြားျဖစ္ လုပ္ေဆာင္မႈ မ်ိဳးတြင္ မဆို ေတးေရးဆရာမ်ား၏ သေဘာတူ ခြင့္ျပဳခ်က္ မရွိဘဲ သံုးစြဲပါက မူပိုင္ခြင့္ ဥပေဒအရ အေရးယူသြားမည္ဟု Myanmar PRO (Myanmar Performance Rights Organization) အဖြဲ႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ေတးသီခ်င္းမ်ား၏ သံစဥ္ကိုျဖစ္ေစ၊ စာသားကိုျဖစ္ေစ၊ သံစဥ္ႏွင့္ စာသား ၂ မ်ိဳးစလံုးကိုျဖစ္ေစ စင္တင္ေဖ်ာ္ေျဖျခင္း၊ ရုပ္သံ ထုတ္လႊင့္ျခင္း၊ Online ေရာင္းဝယ္ျဖန္႔ျဖဴးျခင္း တယ္လီဖုန္း Ring Tunes ႏွင့္ Ring Tone မ်ားအျဖစ္ အသံုးျပဳျခင္း၊ ကာရာအိုေကဆိုင္၌ အခေၾကးေငြယူ၍ သံုးစြဲျခင္း၊ ရန္ပံုေငြပဲြ၊ သႀကၤန္ေဖ်ာ္ေျဖပြဲ၊ ဇာတ္ပြဲ စသည္တို႔တြင္ အသံုးျပဳျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္လိုပါက Myanmar PRO အဖြဲ႔၏ သေဘာတူ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရရွိၿပီးမွသာ အသံုးျပဳရန္ႏွင့္ ပ်က္ကြက္ပါက တည္ဆဲ ဥပေဒမ်ားအရ အေရးယူသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာတြင္ ေၾကညာထားျခင္း ျဖစ္သည္။
မူပိုင္ခြင့္ ဥပေဒသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အဂၤလိပ္ေခတ္ကတည္းက ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ အသံုးမခ်ျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခုလက္ရွိတြင္ FM ေရဒီယိုမ်ား၊ တီဗီအစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ အဆိုေတာ္မ်ားထံမွ မူပိုင္ခြင့္အတြက္ ခံစားခြင့္ကို အျပည့္အဝ မရရွိႏိုင္ေသးေသာ္လည္း စနစ္တခု ခ်မွတ္၍ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ လုပ္ေဆာင္ပါက ျဖည္းျဖည္းခ်င္း အဆင္ေျပလာႏိုင္သည္ဟုလည္း Myanmar PRO အဖြ႔ဲ၏ ဒုဥကၠ႒ျဖစ္သူ ေတးေရး ျမင့္မိုးေအာင္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
“မူပိုင္ခြင့္ကို မေဖာက္ဖ်က္ခ်င္တဲ့ သူေတြကေတာ့ ေပးမွာေပါ႔။ နဂိုတုန္းက စနစ္မရွိၾကေတာ့ မေပးၾကဘူး။ ေတာင္းတဲ့ သူလည္း မရွိသလို ျဖစ္ခဲ့တာကိုး။ အခုကေတာ့ မူပိုင္ခြင့္ ပိုင္ရွင္က သူ႔ရဲ႕ဟာကို ေတာင္းၿပီဆိုေတာ့ ေပးတဲ့သူေတြကလည္း စနစ္တက် ေပးဖို႔ ရည္ရြယ္သြားၿပီ။ စနစ္တက် ေပးခ်င္ၾကတဲ့သူေတြဘက္က ရည္ရြယ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါေတြက လိုက္ၿပီးေတာ့ ၾကည့္စရာ၊ ျပဳစရာေတာင္ လိုခ်င္မွ လိုေတာ့မွာပါ” ဟု သူက ဆိုသည္။
Myanmar PRO အဖြဲ႔က မူပိုင္ခြင့္အတြက္ အပ္ႏွင္းထားေသာ Law Office of WYNN & WIN မွ တရားလႊတ္ေတာ္ ေရွ႕ေန ဦးတင္ေမာင္ဝင္းက မူပိုင္ခြင့္ ဥပေဒသည္ ယေန႔အထိ အတည္ျဖစ္ေသာ ဥပေဒတရပ္ျဖစ္သည့္အတြက္ မူပိုင္ခြင့္ ခ်ိဳးေဖာက္ခံရသူဘက္မွ ေတာင္းဆိုပါက ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။
“တို႔ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြကလည္း ၿပီးၿပီးသား ၿပီးပါေစေတာ့ ဆိုၿပီး မလုပ္ဘဲ ထိုင္ေနၾကတယ္။ တရားရုံး သြားရမွာ ေၾကာက္တယ္။ အမွန္တရားကို ထြက္ဆိုရမွာ ေၾကာက္တယ္။ ဒါေတြရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ေတာ္ရုံတန္ရုံ ကိစၥေတြဟာ ပြဲၿပီးမီးေသ ျဖစ္ကုန္ၾကတယ္။ တိတိက်က် ဥပေဒအတိုင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီး လုပ္ၾကမယ္ဆိုရင္ ဥပေဒ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း သြားရမွာပဲ။ ဥပေဒက သူ႔ဟာသူ ရွိၿပီးသားပါ” ဟု ေရွ႕ေန ဦးတင္ေမာင္ဝင္းက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ေတးေရးဆရာမ်ား၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ မရွိဘဲ ေတးသီခ်င္းမ်ားကို စီးပြားျဖစ္ အသံုးျပဳပါက ခ်ိဳးေဖာက္ခံရသူ၏ ဆႏၵအေလ်ာက္ အသံုးျပဳမႈေပၚ မူတည္၍ ေလ်ာ္ေၾကးေတာင္းပိုင္ခြင့္ ရွိေၾကာင္းလည္း သူက ျဖည့္စြက္ ေျပာဆိုသည္။
“တဖက္က ေဖာက္ဖ်က္လိုက္တဲ့အတြက္ သူ႔မွာ ဘယ္ေလာက္နစ္နာသြားသလဲ။ နစ္နာသြားတဲ့ဟာရဲ႕ ႏွစ္ဆတို႔ သံုးဆတို႔ ေတာင္းခြင့္ရွိတယ္။ ေပးတယ္၊ မေပးဘူးဆိုတာကေတာ့ တရားရုံးရဲ႕ ဆင္ျခင္တံုတရားနဲ႔ ဆိုင္တာေပါ႔” ဟု ဦးတင္ေမာင္ဝင္း က ေျပာသည္။
Myanmar PRO အဖြဲ႕၏ ေၾကညာခ်က္ကို ေတးေရး ညီညီသြင္၏ Facebook စာမ်က္ႏွာတြင္ တင္ထားရာ ေကာ္ပီသီခ်င္း ေရးသူမ်ား အေနျဖင့္ ဤသို႔ ေၾကညာခ်က္ မထုတ္သင့္ေၾကာင္း ေဝဖန္သူမ်ားလည္း ရွိသည္။
ႏုိင္ငံတကာ သီခ်င္းမ်ားကို ေကာ္ပီေရးသည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း အားထုတ္မႈ မေသးေၾကာင္း၊ စကားလံုးမ်ားကို ဘာသာျပန္ရသည္မ်ား ရွိသကဲ့သို႔၊ မူရင္းအႏုပညာ မပ်က္စီးေအာင္ ျပန္လည္ေရးသားရ ျခင္းမ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း ေတးေရးသုခမိန္လႈိင္က ေျပာသည္။
“စစ္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို စာေရးဆရာ ျမသန္းတင့္က ဘာသာျပန္တာပါ ဆုိၿပီး ထုတ္ခ်င္သလို ထုတ္၊ ကူးခ်င္တုိင္း ကူးခြင့္ ရွိသလား။ စာေရးဆရာႀကီးေတြ ျဖစ္တဲ့ ဆရာျမသန္းတင့္တို႔၊ ဆရာႀကီး ေရႊဥေဒါင္းတို႔လို လူႀကီးေတြက ဘာသာျပန္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံတကာ စာေပေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးခြင့္ရခဲ့တယ္။ ဒါေတြက ဘာသာျပန္တာပါကြာ ဆိုၿပီး သံုးခ်င္တဲ့ ေနရာမွာ သံုးခြင့္မရွိဘူးေလ။ အဲဒီလိုပဲ က်ေနာ္တို႔ သီခ်င္းေရးတဲ့ သူေတြမွာလည္း အားထုတ္မႈေတြ ရွိတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
သႀကၤန္ေဖ်ာ္ေျဖပြဲမ်ား၊ ဇာတ္ပြဲမ်ား၊ စီးပြားျဖစ္ ဖြင့္ထားေသာ ကာရာအိုေကဆုိမ်ား၊ စင္တင္ ပါရွိေသာ အရက္ဆုိင္မ်ား အစရွိသည္တုိ႔တြင္ နာမည္ႀကီး အဆုိေတာ္မ်ား၏ သီခ်င္းမ်ားကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အသံုးျပဳေနေသာ္လည္း သီဆုိသူႏွင့္ တီးခတ္သူတို႔သာ ေငြေၾကးမ်ား ရရွိ၍ ေတးေရးမ်ားက ခံစားခြင့္ မရရွိေပ။
ယခုကဲ့သို႔ ေတးေရးမ်ားစုေပါင္း၍ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လုိက္ျခင္းအားျဖင့္ ခံစားခြင့္ ေငြေၾကး တစံုတရာ ရသည္၊ မရသည္ထက္ အဟန္႔အတား တခု ျဖစ္လာႏုိင္ၿပီး ေတးေရးမ်ား၏ အခန္းက႑ကို အသိအမွတ္ျပဳရေကာင္းမွန္း သိလာႏိုင္ေၾကာင္း၊ ဉာဏမူပိုင္ခြင့္ ဥပေဒ ခိုင္ခိုင္မာမာ ထြက္ေပၚလာသည္အထိ ေစာင့္ဆုိင္းေနပါက ေတးေရးဆရာမ်ား၏ အခန္းက႑ ဆက္လက္ေမွးမွိန္ေနမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိမႈမ်ားလည္း ရွိသည္။
Myanmar PRO အဖြဲ႔ကို ေစာခူဆဲ၊ ဇဝါ၊ စိုင္းခမ္းလိတ္၊ စတုန္း၊ ထူးအိမ္သင္၊ ေကေအတီ၊ ေရႊေဂ်ာ္ေဂ်ာ္၊ မင္းခ်စ္သူ၊ ဝင္းမင္းေထြး၊ ညီညီသြင္ အစရွိသည့္ နာမည္ႀကီး ေတးေရးမ်ားအပါအဝင္ ေကာ္ပီႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္သံစဥ္ ေတးေရး အေယာက္ ၃၀ ျဖင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းက ဖြဲ႔စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ယင္းအဖြဲ႔အစည္းတြင္ ေတးေရး သုခမိန္လႈိင္က ဥကၠ႒အျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ ေတးေရး ျမင့္မိုးေအာင္က ဒုဥကၠ႒အျဖစ္ လည္းေကာင္း ပါဝင္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
လက္ပံေတာင္းေတာင္ သပိတ္ၿဖိဳခြင္းခံရမႈ ၂၈ လ ျပည့္ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း တရားခံ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ျခင္း မရွိသည့္အေပၚ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္
နန္းျမင့္
လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ဖ်က္သိမ္းေပးရန္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေတာင္းဆိုခဲ့သူမ်ားအား မီးေလာင္ဗံုးျဖင့္ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြဲခဲ့သည့္အေပၚ တရားခံ ေဖာ္ထုတ္ေပးရန္ မတ္လ ၂၉ ရက္တြင္ သိမ္ႀကီးေစ်းေရွ႕မွ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕ထိ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။
ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ ေတာင္းဆိုျခင္းသည္ ယင္းစခန္းၿဖိဳခြင္းခံရမႈ ၂၈ လ ျပည့္ေျမာက္ေသာ္လည္း တရားခံမေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ေသး၍ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမွ လူအင္အား ၁၀ ဦးေက်ာ္ျဖင့္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုအဖြဲ႔မွ ဦးေဌးေအာင္က ''အၾကမ္းဖက္ခဲ့သူေတြကို တရားခံ ေဖာ္ထုတ္ေပးဖို႔အတြက္ ၿငိ္မ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုတာ ျဖစ္တယ္'' ဟု ေျပာသည္။
အဆိုပါ လမ္းေလွ်ာက္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပန္းဘဲတန္းၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေက်ာက္တံတား ၿမိဳ႕နယ္မွ ခြင့္ျပဳခ်က္ မယူသည့္အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေဝးခြင့္ႏွင့္ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈ျဖင့္ ၿငိစြန္းသည္ဟု ရဲမွဴးမ်ားက ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ရာ လမ္းတြင္ သတိေပး ေျပာၾကားသည္။
ဒီမိုကေရစီအင္အားစုအဖြဲ႔မွ ဦးစိုးေသာ္က'' ဒီႏိုင္ငံမွာ ေနထိုင္တဲ့ သမၼတ အပါအဝင္ ေအာက္ေျခ အဆင့္အထိ တရားဥပေဒရဲ႕ ေအာက္မွာမွ်မွ်တတ ခံစားေစခ်င္တယ္။ မွ်တတဲ့ တရားဥပေဒ စုိးမိုးေရးပဲ လိုခ်င္တယ္'' ဟု ေျပာသည္။
လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းႏွင့္ အစိုးရ၏ အေထြေထြ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုမွ မတ္လ ၂၉ ရက္တြင္ သေဘာထား ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ‘‘လက္ပံေတာင္းေတာင္ေၾကးနီ စီမံကိန္း ဖ်က္သိမ္းေပးေရး၊ မီးေလာင္ဗံုး တရာခံမ်ား ျပန္လည္ အေရးယူေပးေရးႏွင့္ အစိုးရ အၾကမ္းဖက္ဝါဒ အလိုမ႐ွိ’’ေၾကာင္းကို ေတာင္းဆိုသည္ဟု ဒီမိုကေရစီအင္အားစုအဖြဲ႔မွ ေဒၚနီလာဟန္က ဖတ္ၾကားခဲ့သည္။
အဆိုပါ စီတန္းလွည့္လည္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္သူမ်ားသည့္ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို ဗီႏိုင္းမ်ား ကိုင္ေဆာင္ၿပီး ေႂကြးေၾကာ္ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ဖ်က္သိမ္းေပးရန္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေတာင္းဆိုခဲ့သူမ်ားအား မီးေလာင္ဗံုးျဖင့္ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြဲခဲ့သည့္အေပၚ တရားခံ ေဖာ္ထုတ္ေပးရန္ မတ္လ ၂၉ ရက္တြင္ သိမ္ႀကီးေစ်းေရွ႕မွ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕ထိ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။
ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ ေတာင္းဆိုျခင္းသည္ ယင္းစခန္းၿဖိဳခြင္းခံရမႈ ၂၈ လ ျပည့္ေျမာက္ေသာ္လည္း တရားခံမေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ေသး၍ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမွ လူအင္အား ၁၀ ဦးေက်ာ္ျဖင့္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုအဖြဲ႔မွ ဦးေဌးေအာင္က ''အၾကမ္းဖက္ခဲ့သူေတြကို တရားခံ ေဖာ္ထုတ္ေပးဖို႔အတြက္ ၿငိ္မ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုတာ ျဖစ္တယ္'' ဟု ေျပာသည္။
အဆိုပါ လမ္းေလွ်ာက္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပန္းဘဲတန္းၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေက်ာက္တံတား ၿမိဳ႕နယ္မွ ခြင့္ျပဳခ်က္ မယူသည့္အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေဝးခြင့္ႏွင့္ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈ျဖင့္ ၿငိစြန္းသည္ဟု ရဲမွဴးမ်ားက ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ရာ လမ္းတြင္ သတိေပး ေျပာၾကားသည္။
ဒီမိုကေရစီအင္အားစုအဖြဲ႔မွ ဦးစိုးေသာ္က'' ဒီႏိုင္ငံမွာ ေနထိုင္တဲ့ သမၼတ အပါအဝင္ ေအာက္ေျခ အဆင့္အထိ တရားဥပေဒရဲ႕ ေအာက္မွာမွ်မွ်တတ ခံစားေစခ်င္တယ္။ မွ်တတဲ့ တရားဥပေဒ စုိးမိုးေရးပဲ လိုခ်င္တယ္'' ဟု ေျပာသည္။
လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းႏွင့္ အစိုးရ၏ အေထြေထြ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုမွ မတ္လ ၂၉ ရက္တြင္ သေဘာထား ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ‘‘လက္ပံေတာင္းေတာင္ေၾကးနီ စီမံကိန္း ဖ်က္သိမ္းေပးေရး၊ မီးေလာင္ဗံုး တရာခံမ်ား ျပန္လည္ အေရးယူေပးေရးႏွင့္ အစိုးရ အၾကမ္းဖက္ဝါဒ အလိုမ႐ွိ’’ေၾကာင္းကို ေတာင္းဆိုသည္ဟု ဒီမိုကေရစီအင္အားစုအဖြဲ႔မွ ေဒၚနီလာဟန္က ဖတ္ၾကားခဲ့သည္။
အဆိုပါ စီတန္းလွည့္လည္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္သူမ်ားသည့္ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို ဗီႏိုင္းမ်ား ကိုင္ေဆာင္ၿပီး ေႂကြးေၾကာ္ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ေကအဲန္ယူႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥ အျမင္ခ်င္းဖလွယ္
စဖန္းေရွာင္း
ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုး(ေကအဲန္ယူ) ဥကၠဌႏွင့္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔သည္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (အဲန္အယ္လ္ဒီ) ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည့္ႏွင့္ မတ္လ ၂၉ရက္ေန႔ညေနပိုင္းက ေတြ႔ဆံုကာ လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ အေျခအေနမ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ေကအဲန္ယူ ဥကၠဌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေစာမူတူးေစးဖိုး ဦးေဆာင္ၿပီး အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ပဒိုေစာကြယ္ထူး၀င္း အပါအ၀င္ ပဒို ေစာေရာဂ်ာခင္၊ ပဒိုေစာတာဒို႔မူး၊ ပဒိုေစာေရႊေမာင္း၊ ေစာတာမူလာ အပါအ၀င္ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔၀င္ (၁၁)ဦးသည္ ေနျပည္ ေတာ္ရွိ ႏွင္းဆီစံအိမ္တြင္ အဲန္အယ္လ္ဒီ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ဦး၀င္းျမင့္၊ ဦးဟန္သာႏွင့္ ေဒၚနန္းခင္ေထြးျမင့္တုိ႔အား ညေန ၄နာရီမွ ၆နာရီေက်ာ္အထိ ႏွစ္နာရီေက်ာ္ၾကာ ေတြ႔ဆံုရာ၌ ယင္းသို႔ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေကအဲန္ယူ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ပဒိုေစာကြယ္ထူး၀င္းက ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ရွင္းလင္းတင္ျပၿပီး အျမင္ခ်င္းဖလွယ္တဲ့သေဘာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပဳင္ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကမလဲေပါ့။ အေသးစိတ္ကေတာ့ ဆက္ လက္ေတြ႔ဆံုၿပီး ေဆြးေႏြးသြားဖို႔ရွိပါတယ္”ဟု ပဒိုေစာကြယ္ထူး၀င္းက ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
၎အျပင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးကိစၥ၊ ၂၀၁၅ခုႏွစ္အတြင္း ျပဳလုပ္မည့္ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥမ်ားကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသလို သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား မွ်ေ၀ျခင္း၊ အျမင္ခ်င္းဖလွယ္ျခင္းႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးမ်ားအတြက္ ႏွစ္ဖက္ေတြ႔ဆံုမႈမ်ား ဆက္လက္ျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။
အဆိုပါေတြ႔ဆံုမႈတြင္ ပါ၀င္သည့္ အဲန္အယ္လ္ဒီ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔၀င္ ကရင္ျပည္နယ္ ဥကၠဌ နန္းခင္ေထြးျမင့္က “ေက အဲန္ယူအေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူတို႔ခံစားခ်က္ေတြ အခက္အခဲေတြကို ရွင္းလင္းတဲ့ေနရာမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္က နားလည္လက္ခံေပးတယ္။ ျပန္ၿပီးေတာ့ အႀကံျပဳေဆြးေႏြးတယ္။ အခုလိုေတြ႔တာဟာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ပိုမို နားလည္မႈရွိ ၿပီး အက်ဳိးရွိတဲ့ ေတြ႔ဆံုမႈတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၂ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၈ရက္ေန႔ႏွင့္ ၂၀၁၄ခုႏွစ္၊ ေမလ ၉ရက္ေန႔မ်ားကလည္း လက္ရွိ ေကအဲန္ယူ ဒု-ဥကၠဌ ပဒိုေနာ္စီဖိုးရာစိန္ႏွင့္ ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္တိုင္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ဖူးၿပီး ယခုတစ္ႀကိမ္မွာ ေကအဲန္ယူႏွင့္ သံုးႀကိမ္ေျမာက္ ေတြ႔ဆံုျခင္းျဖစ္သည္။
ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုး(ေကအဲန္ယူ) ဥကၠဌႏွင့္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔သည္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (အဲန္အယ္လ္ဒီ) ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည့္ႏွင့္ မတ္လ ၂၉ရက္ေန႔ညေနပိုင္းက ေတြ႔ဆံုကာ လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ အေျခအေနမ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ေကအဲန္ယူ ဥကၠဌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေစာမူတူးေစးဖိုး ဦးေဆာင္ၿပီး အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ပဒိုေစာကြယ္ထူး၀င္း အပါအ၀င္ ပဒို ေစာေရာဂ်ာခင္၊ ပဒိုေစာတာဒို႔မူး၊ ပဒိုေစာေရႊေမာင္း၊ ေစာတာမူလာ အပါအ၀င္ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔၀င္ (၁၁)ဦးသည္ ေနျပည္ ေတာ္ရွိ ႏွင္းဆီစံအိမ္တြင္ အဲန္အယ္လ္ဒီ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ဦး၀င္းျမင့္၊ ဦးဟန္သာႏွင့္ ေဒၚနန္းခင္ေထြးျမင့္တုိ႔အား ညေန ၄နာရီမွ ၆နာရီေက်ာ္အထိ ႏွစ္နာရီေက်ာ္ၾကာ ေတြ႔ဆံုရာ၌ ယင္းသို႔ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေကအဲန္ယူ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ပဒိုေစာကြယ္ထူး၀င္းက ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ရွင္းလင္းတင္ျပၿပီး အျမင္ခ်င္းဖလွယ္တဲ့သေဘာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပဳင္ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကမလဲေပါ့။ အေသးစိတ္ကေတာ့ ဆက္ လက္ေတြ႔ဆံုၿပီး ေဆြးေႏြးသြားဖို႔ရွိပါတယ္”ဟု ပဒိုေစာကြယ္ထူး၀င္းက ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
၎အျပင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးကိစၥ၊ ၂၀၁၅ခုႏွစ္အတြင္း ျပဳလုပ္မည့္ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥမ်ားကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသလို သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား မွ်ေ၀ျခင္း၊ အျမင္ခ်င္းဖလွယ္ျခင္းႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးမ်ားအတြက္ ႏွစ္ဖက္ေတြ႔ဆံုမႈမ်ား ဆက္လက္ျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။
အဆိုပါေတြ႔ဆံုမႈတြင္ ပါ၀င္သည့္ အဲန္အယ္လ္ဒီ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔၀င္ ကရင္ျပည္နယ္ ဥကၠဌ နန္းခင္ေထြးျမင့္က “ေက အဲန္ယူအေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူတို႔ခံစားခ်က္ေတြ အခက္အခဲေတြကို ရွင္းလင္းတဲ့ေနရာမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္က နားလည္လက္ခံေပးတယ္။ ျပန္ၿပီးေတာ့ အႀကံျပဳေဆြးေႏြးတယ္။ အခုလိုေတြ႔တာဟာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ပိုမို နားလည္မႈရွိ ၿပီး အက်ဳိးရွိတဲ့ ေတြ႔ဆံုမႈတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၂ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၈ရက္ေန႔ႏွင့္ ၂၀၁၄ခုႏွစ္၊ ေမလ ၉ရက္ေန႔မ်ားကလည္း လက္ရွိ ေကအဲန္ယူ ဒု-ဥကၠဌ ပဒိုေနာ္စီဖိုးရာစိန္ႏွင့္ ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္တိုင္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ဖူးၿပီး ယခုတစ္ႀကိမ္မွာ ေကအဲန္ယူႏွင့္ သံုးႀကိမ္ေျမာက္ ေတြ႔ဆံုျခင္းျဖစ္သည္။
အပစ္ရပ္ေရး ေဆြးေႏြးမႈ ၄ ခ်က္သာက်န္၊ လက္မွတ္ေရးထိုးေရး ခက္ခဲႏိုင္ေသး
ေက်ာ္မ်ဳိးထြန္း
အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား ပူးေပါင္းေရးဆြဲေနသည့္ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) မူၾကမ္းတြင္ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးညိွႏႈိင္းရန္ အခ်က္ ၄ ခ်က္သာ က်န္ရွိေတာ့ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ လက္မွတ္ထိုးႏိုင္ရန္မွာမူ ထင္သေလာက္ မလြယ္ကူႏိုင္ေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္း ဗဟိုဌာန (MPC) တြင္ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ညိွႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔ (NCCT) ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ (UPWC) တို႔၏ ၇ ႀကိမ္ေျမာက္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ ေဆြးေႏြးပြဲကို မတ္လ ၁၇ ရက္မွ ၂၂ ရက္အထိ ၆ ရက္ၾကာ က်င္းပခဲ့သည္။
ေဆြးေႏြးပြဲ၏ အစပိုင္းရက္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္း၌ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႔မ်ားအၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ျပင္းထန္ေနသျဖင့္ စာခ်ဳပ္ကိစၥကို မေဆြးေႏြးေသးဘဲ ပဋိပကၡေလွ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးခဲ့ရသည္။
NCCT ေခါင္းေဆာင္ ႏုိင္ဟံသာက “တိုက္ပြဲေတြက ျပင္းထန္ေနေတာ့ NCA ေဆြးေႏြးမႈမွာ နားလည္မႈရယူဖို႔ ခက္ခဲတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တိုက္ပြဲေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ရပ္တန္႔ဖို႔ အရင္ေဆြးေႏြးတာပါ” ဟု ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
NCCT က ပဋိပကၡ ေလွ်ာ့က်ေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးမႈတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ပေလာင္ (တအာင္း) ေဒသႏွင့္ ကုိးကန္႔ေဒသတို႔၌ ျဖစ္ပြားေနသည့္ တိုက္ပြဲမ်ားကို ရပ္တန္႔၍ ယင္းလက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားကို ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ေခၚရန္၊ ျပည္တြင္းစစ္ႏွင့္ ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားရာတြင္ အစုိးရဘက္မွ အင္အားသံုး ေျဖရွင္းျခင္းမျပဳရန္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ယင္းအျပင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒ ျပင္ဆင္ရန္ ေတာင္းဆိုေနသည့္ ဆႏၵျပေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ လုပ္ခလစာ ေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ အလုပ္သမားမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ ႐ိုက္ႏွက္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း အစုိးရက အင္အားမသံုးဘဲ ညိွႏႈိင္းေျဖရွင္းရန္ ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု NCCT ေခါင္းေဆာင္ ႏုိင္ဟံသာက ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
ေတာင္းဆိုမႈမ်ား အေပၚတြင္ UPWC ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထံမွ ေယဘုယ်ဆန္သည့္ အေျဖမ်ားသာ ရရွိခဲ့ၿပီး တိုင္းရင္းသားမ်ားဘက္မွ ေတာင္းဆိုလိုသည့္ အခ်က္မ်ားကို အစီရင္ခံစာ ေရးသားေပးရန္ ေျပာဆိုသည္ဟု ၄င္းက ဆိုသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ေဆြးေႏြးခဲ့စဥ္က အပစ္ရပ္ၿပီးေနာက္ လိုက္နာရမည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို NCA တြင္ ထည့္သြင္းရန္ အခ်က္အလက္ အေသးစိတ္ ထည့္သြင္းခဲ့ေသာ္လည္း အဆင္မေျပသျဖင့္ ယခုေဆြးေႏြးမႈတြင္ မူအရ ထားရွိရမည့္ အခ်က္တခ်ိဳ႕ကိုသာ NCA တြင္ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားအျဖစ္ ထည့္သြင္းထားေၾကာင္း၊ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ တပ္မေတာ္မွ တပ္မႉးမ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသား တပ္ဖြဲ႔မ်ားမွ တပ္မႉးမ်ားကို တာ၀န္ေပး ေဆြးေႏြးေစမည္ဟု NCCT ေျပာ ေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ဆိုသည္။
ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) မွ ဒု စစ္ဦးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္ကလည္း ၎၏ တပ္မႉးမ်ားႏွင့္အတူ မတ္လ ၁၆ ရက္က ေနျပည္ေတာ္တြင္ ဒုသမၼတ၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္တို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆုံ၍ တပ္ေနရာ ခ်ထားေရးကိစၥမ်ား ေဆြးေႏြးထားသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၊ အစုိးရအဖြဲ႔မ်ား၊ တပ္မေတာ္၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား အၾကား NCA အၿပီးသတ္ ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးပါက ေအာက္ေျခတပ္မ်ားကို ၂၄ နာရီအတြင္း အေၾကာင္းၾကား၍ တပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားျဖစ္သည့္ က်င့္၀တ္စည္းကမ္းမ်ားကို ေအာက္ေျခတပ္မ်ားက လိုက္နာရမည္ ျဖစ္သည္ဟု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ သတ္မွတ္ထားသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲ၏ ေနာက္ဆံုးေန႔ျဖစ္သည့္ မတ္ ၂၂ ရက္တြင္ အခန္း ၇ ခန္းပါ NCA စာခ်ဳပ္မူၾကမ္း၌ ႏွစ္ဖက္ညိွႏႈိင္း ေဆြးေႏြးရန္ အခ်က္ ၄ ခ်က္သာ က်န္ရွိေတာ့ေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
MPC မွ အႀကီးတန္း အႀကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊက “အခန္း (၆) ၾကားကာလမွာ အခ်က္တခ်က္အေနနဲ႔ က်န္ရွိပါတယ္။ က်န္တဲ့အခန္း (၃) နဲ႔ အခန္း (၅) မွာပါတဲ့ အပိုဒ္တပိုဒ္စီမွာ စကားလံုး ေရြးခ်ယ္ဖို႔ကိုေတာ့ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ ျပန္ေဆြးေႏြးပါမယ္။ အဲဒါကလြဲရင္ေတာ့ က်န္တဲ့အခ်က္ေတြ အားလံုးဟာ သေဘာတူညီခ်က္ရၿပီး ျဖစ္ပါတယ္” ဟု မီဒီယာမ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယင္းအခ်က္ ၄ ခ်က္ကို ဆက္လက္ ညိွႏႈိုင္းေဆြးေႏြးရန္ ၇ ႀကိမ္ေျမာက္ ေဆြးေႏြးပြဲကို မတ္လ ၃၀ ရက္သို႔ ထပ္မံ ေရြ႕ဆိုင္းခဲ့သည္။
အဆိုပါ စာခ်ဳပ္မူၾကမ္းတြင္ အခန္း (၁) အေျခခံမူမ်ား၊ အခန္း (၂) ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ဦးတည္ခ်က္၊ အခန္း(၃) အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား၊ အခန္း (၄) အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ခိုင္မာေစရန္ လုပ္ေဆာင္ရမည့္ အခ်က္မ်ား၊ အခန္း (၅) ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးရန္ အျပန္အလွန္ ကတိျပဳျခင္း၊ အခန္း (၆) ေစ့စပ္ညႇိႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္ရမည့္ ကိစၥရပ္မ်ား၊ အခန္း(၇) အေထြေထြ၊ အပုဒ္ (၃၀) ပုဒ္၊ အပိုဒ္ခြဲ (၈၁) ပုဒ္ ပါဝင္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
လက္ရွိ ရရွိထားသည့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးညိွႏႈိင္းရန္ က်န္ေနသည့္ အခ်က္မ်ားကို ႏွစ္ဖက္စလံုးမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ျပန္လည္ တင္ျပၿပီး အတည္ျပဳခ်က္ ရယူရန္အတြက္ ယင္းသို႔ ေရြ႕ဆိုင္းခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာသည္။
အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပေနစဥ္ အေတာအတြင္း ၾကားကာလ၌ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ား အေနျဖင့္ လက္ရွိ အေနအထားအတိုင္း ဆက္လက္ ရပ္တည္လိုၿပီး အစိုးရဖက္ကမူ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ေဒသတည္ၿငိမ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေစလိုေၾကာင္း၊ ယင္းသို႔ ေနာက္ခံအေျခအေန အယူအဆ ကြဲျပားမႈေၾကာင့္ အဆိုပါ အေၾကာင္းအရာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္လက္ ညိွႏႈိင္း ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း NCCT မွ ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျပာသည္။
NCCT အေနျဖင့္ အစိုးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးေနသည့္ တႏိုင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရးဟု ေခါင္းစဥ္တပ္ထားသျဖင့္ တျပည္လံုးရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အားလံုးျဖင့္ သက္ဆိုင္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြ႔ဲ အားလံုး ပါ၀င္ႏုိင္ရန္၊လက္ရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈတြင္ မပါ၀င္ေသးသည့္ အဖြဲ႔မ်ားကိုလည္း ပါ၀င္လာႏုိင္ရန္ ညွိႏိႈင္းမႈမ်ား ျပဳသြားမည္ဟု သိရသည္။
လတ္တေလာတြင္ အစိုးရႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည့္ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (MNDAA) ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔ အပါအဝင္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းေဒသမွ မဟာမိတ္တပ္မ်ားႏွင့္ အလြတ္သေဘာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးသြားရန္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“သူတို႔နဲ႔ (ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔) အစည္းအေ၀း ေခၚဖို႔ရွိပါတယ္၊ အခုခ်ိန္အထိ အေျခအေနေတြက တင္းမာေနေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ အေျခအေန အေသးစိတ္ကို သံုးသပ္ဖို႔ အခ်ိန္နည္းနည္း လိုေနတယ္၊ သူတို႔ (ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔) ဆီက အခက္အခဲကို က်ေနာ္တို႔ မသိဘူး။ ညွိႏိႈင္းဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္” ဟု ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ဆိုသည္။
တပ္မေတာ္္ႏွင့္ ကုိးကန္႔တပ္ဖြဲ႔တို႔သည္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၉ ရက္တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ေလာက္ကိုင္ၿမိဳ႕အတြင္း တိုက္ပြဲမ်ား စတင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး တပ္မေတာ္ဘက္မွ အက်အဆံုးမ်ားသျဖင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ပိုမိုျပင္းထန္လာကာ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ နယ္စပ္တြင္လည္း ယေန႔အထိ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္သည္။
NCCT က အစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္တို႔မွ ကိုးကန္႔တိုက္ပြဲကိစၥ အေပၚတြင္ ပဋိပကၡ ျဖစ္သည္ဟူသည့္ ေဘာင္အတြင္း မွေန၍ ခ်င့္ခ်ိန္စြာ စဥ္းစားေပးရန္၊ ကိုးကန္႔ တပ္ဖြ႔ဲကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ေခၚယူေဆြးေႏြးေပးရန္ ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ ေျပလည္ေရး နည္းလမ္းရွာေပးရန္ တရား၀င္ ေမတၱာရပ္ခံထားေသာ္လည္း အစုိးရဘက္မွ ကိုးကန္႔အေရးကို လက္ခံ ေဆြးေႏြးရန္ တြန္႔ဆုတ္ေနသည္ဟု NCCT ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာဆိုသည္။
ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔မွာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား၏ တပ္ေပါင္းစုျဖစ္ေသာ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ (UNFC) တြင္ အပါအ၀င္ျဖစ္သည့္ တိုင္းရင္းသား တပ္ဖြဲ႔တခု ျဖစ္သျဖင့္ NCCT အဖြဲ႔၀င္ ျဖစ္သည္ဟု NCCT ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း အစုိးရဘက္က ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႕အား တႏိုင္ငံလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေနသည့္ အထဲတြင္ ထည့္သြင္းထားျခင္း မရွိဟု သိရသည္။
ကိုးကန္႔အဖြဲ႔က ေဖေဖာ္၀ါရီလ အတြင္းက သမၼတထံသို႔ ေပးပို႔သည့္ အိတ္ဖြင့္ေပးစာတြင္ ၎တို႔အဖြဲ႔မွာ ျပည္တြင္းရွိ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔တခုပင္ ျဖစ္သျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေပးရန္ ေတာင္းဆိုခ်က္ ပါရွိသည္။
အစုိးရႏွင့္ တႏုိင္ငံလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေနသည့္ NCCT ထဲတြင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ၁၆ ဖြဲ႔ ရွိသည္ဟု အစုိးရက သတ္မွတ္ထားၿပီး ထိုအထဲတြင္ ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔၊ ျမန္မာႏုိင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ တပ္ဦး (ABSDF) ႏွင့္ တျခားတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ငယ္ ၃ ဖြဲဲ႔ခန္႔ ပါ၀င္ျခင္း မရွိဟု သိရသည္။
ယခု က်င္းပခဲ့သည့္ ၇ ႀကိမ္ေျမာက္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ေဆြးေႏြးပြဲသည္ ရက္အၾကာရွည္ဆံုး ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ၿပီး NCCT မွ အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္ဟံသာ၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္၊ ပဒိုေစာကြယ္ထူးဝင္းတို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး အစုိးရဘက္မွ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း၊ ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုး၊ ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သက္ႏိုင္ဝင္းတို႔ ပါဝင္ တက္ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ယေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ၊ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ (RCSS/SSA)၊ ABSDF, လားဟူအဖြဲ႔ႏွင့္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကရက္တစ္ မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစု (NDAA) မိုင္းလားအဖြဲ႔တို႔က ေလ့လာသူအျဖစ္ တက္ေရာက္ၿပီး ‘၀’ ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) က တက္ေရာက္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။ NDAA သည္ UWSA ႏွင့္ အနီးကပ္ဆုံး မဟာမိတ္အဖြဲ႔ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား ပူးေပါင္းေရးဆြဲေနသည့္ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) မူၾကမ္းတြင္ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးညိွႏႈိင္းရန္ အခ်က္ ၄ ခ်က္သာ က်န္ရွိေတာ့ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ လက္မွတ္ထိုးႏိုင္ရန္မွာမူ ထင္သေလာက္ မလြယ္ကူႏိုင္ေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္း ဗဟိုဌာန (MPC) တြင္ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ညိွႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔ (NCCT) ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ (UPWC) တို႔၏ ၇ ႀကိမ္ေျမာက္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ ေဆြးေႏြးပြဲကို မတ္လ ၁၇ ရက္မွ ၂၂ ရက္အထိ ၆ ရက္ၾကာ က်င္းပခဲ့သည္။
ေဆြးေႏြးပြဲ၏ အစပိုင္းရက္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္း၌ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႔မ်ားအၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ျပင္းထန္ေနသျဖင့္ စာခ်ဳပ္ကိစၥကို မေဆြးေႏြးေသးဘဲ ပဋိပကၡေလွ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးခဲ့ရသည္။
NCCT ေခါင္းေဆာင္ ႏုိင္ဟံသာက “တိုက္ပြဲေတြက ျပင္းထန္ေနေတာ့ NCA ေဆြးေႏြးမႈမွာ နားလည္မႈရယူဖို႔ ခက္ခဲတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တိုက္ပြဲေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ရပ္တန္႔ဖို႔ အရင္ေဆြးေႏြးတာပါ” ဟု ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
NCCT က ပဋိပကၡ ေလွ်ာ့က်ေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးမႈတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ပေလာင္ (တအာင္း) ေဒသႏွင့္ ကုိးကန္႔ေဒသတို႔၌ ျဖစ္ပြားေနသည့္ တိုက္ပြဲမ်ားကို ရပ္တန္႔၍ ယင္းလက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားကို ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ေခၚရန္၊ ျပည္တြင္းစစ္ႏွင့္ ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားရာတြင္ အစုိးရဘက္မွ အင္အားသံုး ေျဖရွင္းျခင္းမျပဳရန္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ယင္းအျပင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒ ျပင္ဆင္ရန္ ေတာင္းဆိုေနသည့္ ဆႏၵျပေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ လုပ္ခလစာ ေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ အလုပ္သမားမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ ႐ိုက္ႏွက္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း အစုိးရက အင္အားမသံုးဘဲ ညိွႏႈိင္းေျဖရွင္းရန္ ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု NCCT ေခါင္းေဆာင္ ႏုိင္ဟံသာက ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
ေတာင္းဆိုမႈမ်ား အေပၚတြင္ UPWC ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထံမွ ေယဘုယ်ဆန္သည့္ အေျဖမ်ားသာ ရရွိခဲ့ၿပီး တိုင္းရင္းသားမ်ားဘက္မွ ေတာင္းဆိုလိုသည့္ အခ်က္မ်ားကို အစီရင္ခံစာ ေရးသားေပးရန္ ေျပာဆိုသည္ဟု ၄င္းက ဆိုသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ေဆြးေႏြးခဲ့စဥ္က အပစ္ရပ္ၿပီးေနာက္ လိုက္နာရမည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို NCA တြင္ ထည့္သြင္းရန္ အခ်က္အလက္ အေသးစိတ္ ထည့္သြင္းခဲ့ေသာ္လည္း အဆင္မေျပသျဖင့္ ယခုေဆြးေႏြးမႈတြင္ မူအရ ထားရွိရမည့္ အခ်က္တခ်ိဳ႕ကိုသာ NCA တြင္ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားအျဖစ္ ထည့္သြင္းထားေၾကာင္း၊ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ တပ္မေတာ္မွ တပ္မႉးမ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသား တပ္ဖြဲ႔မ်ားမွ တပ္မႉးမ်ားကို တာ၀န္ေပး ေဆြးေႏြးေစမည္ဟု NCCT ေျပာ ေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ဆိုသည္။
ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) မွ ဒု စစ္ဦးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္ကလည္း ၎၏ တပ္မႉးမ်ားႏွင့္အတူ မတ္လ ၁၆ ရက္က ေနျပည္ေတာ္တြင္ ဒုသမၼတ၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္တို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆုံ၍ တပ္ေနရာ ခ်ထားေရးကိစၥမ်ား ေဆြးေႏြးထားသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၊ အစုိးရအဖြဲ႔မ်ား၊ တပ္မေတာ္၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား အၾကား NCA အၿပီးသတ္ ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးပါက ေအာက္ေျခတပ္မ်ားကို ၂၄ နာရီအတြင္း အေၾကာင္းၾကား၍ တပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားျဖစ္သည့္ က်င့္၀တ္စည္းကမ္းမ်ားကို ေအာက္ေျခတပ္မ်ားက လိုက္နာရမည္ ျဖစ္သည္ဟု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ သတ္မွတ္ထားသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲ၏ ေနာက္ဆံုးေန႔ျဖစ္သည့္ မတ္ ၂၂ ရက္တြင္ အခန္း ၇ ခန္းပါ NCA စာခ်ဳပ္မူၾကမ္း၌ ႏွစ္ဖက္ညိွႏႈိင္း ေဆြးေႏြးရန္ အခ်က္ ၄ ခ်က္သာ က်န္ရွိေတာ့ေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
MPC မွ အႀကီးတန္း အႀကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊက “အခန္း (၆) ၾကားကာလမွာ အခ်က္တခ်က္အေနနဲ႔ က်န္ရွိပါတယ္။ က်န္တဲ့အခန္း (၃) နဲ႔ အခန္း (၅) မွာပါတဲ့ အပိုဒ္တပိုဒ္စီမွာ စကားလံုး ေရြးခ်ယ္ဖို႔ကိုေတာ့ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ ျပန္ေဆြးေႏြးပါမယ္။ အဲဒါကလြဲရင္ေတာ့ က်န္တဲ့အခ်က္ေတြ အားလံုးဟာ သေဘာတူညီခ်က္ရၿပီး ျဖစ္ပါတယ္” ဟု မီဒီယာမ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယင္းအခ်က္ ၄ ခ်က္ကို ဆက္လက္ ညိွႏႈိုင္းေဆြးေႏြးရန္ ၇ ႀကိမ္ေျမာက္ ေဆြးေႏြးပြဲကို မတ္လ ၃၀ ရက္သို႔ ထပ္မံ ေရြ႕ဆိုင္းခဲ့သည္။
အဆိုပါ စာခ်ဳပ္မူၾကမ္းတြင္ အခန္း (၁) အေျခခံမူမ်ား၊ အခန္း (၂) ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ဦးတည္ခ်က္၊ အခန္း(၃) အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား၊ အခန္း (၄) အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ခိုင္မာေစရန္ လုပ္ေဆာင္ရမည့္ အခ်က္မ်ား၊ အခန္း (၅) ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးရန္ အျပန္အလွန္ ကတိျပဳျခင္း၊ အခန္း (၆) ေစ့စပ္ညႇိႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္ရမည့္ ကိစၥရပ္မ်ား၊ အခန္း(၇) အေထြေထြ၊ အပုဒ္ (၃၀) ပုဒ္၊ အပိုဒ္ခြဲ (၈၁) ပုဒ္ ပါဝင္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
လက္ရွိ ရရွိထားသည့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးညိွႏႈိင္းရန္ က်န္ေနသည့္ အခ်က္မ်ားကို ႏွစ္ဖက္စလံုးမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ျပန္လည္ တင္ျပၿပီး အတည္ျပဳခ်က္ ရယူရန္အတြက္ ယင္းသို႔ ေရြ႕ဆိုင္းခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာသည္။
အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပေနစဥ္ အေတာအတြင္း ၾကားကာလ၌ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ား အေနျဖင့္ လက္ရွိ အေနအထားအတိုင္း ဆက္လက္ ရပ္တည္လိုၿပီး အစိုးရဖက္ကမူ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ေဒသတည္ၿငိမ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေစလိုေၾကာင္း၊ ယင္းသို႔ ေနာက္ခံအေျခအေန အယူအဆ ကြဲျပားမႈေၾကာင့္ အဆိုပါ အေၾကာင္းအရာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္လက္ ညိွႏႈိင္း ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း NCCT မွ ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျပာသည္။
NCCT အေနျဖင့္ အစိုးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးေနသည့္ တႏိုင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရးဟု ေခါင္းစဥ္တပ္ထားသျဖင့္ တျပည္လံုးရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အားလံုးျဖင့္ သက္ဆိုင္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြ႔ဲ အားလံုး ပါ၀င္ႏုိင္ရန္၊လက္ရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈတြင္ မပါ၀င္ေသးသည့္ အဖြဲ႔မ်ားကိုလည္း ပါ၀င္လာႏုိင္ရန္ ညွိႏိႈင္းမႈမ်ား ျပဳသြားမည္ဟု သိရသည္။
လတ္တေလာတြင္ အစိုးရႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည့္ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (MNDAA) ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔ အပါအဝင္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းေဒသမွ မဟာမိတ္တပ္မ်ားႏွင့္ အလြတ္သေဘာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးသြားရန္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“သူတို႔နဲ႔ (ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔) အစည္းအေ၀း ေခၚဖို႔ရွိပါတယ္၊ အခုခ်ိန္အထိ အေျခအေနေတြက တင္းမာေနေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ အေျခအေန အေသးစိတ္ကို သံုးသပ္ဖို႔ အခ်ိန္နည္းနည္း လိုေနတယ္၊ သူတို႔ (ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔) ဆီက အခက္အခဲကို က်ေနာ္တို႔ မသိဘူး။ ညွိႏိႈင္းဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္” ဟု ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ဆိုသည္။
တပ္မေတာ္္ႏွင့္ ကုိးကန္႔တပ္ဖြဲ႔တို႔သည္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၉ ရက္တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ေလာက္ကိုင္ၿမိဳ႕အတြင္း တိုက္ပြဲမ်ား စတင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး တပ္မေတာ္ဘက္မွ အက်အဆံုးမ်ားသျဖင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ပိုမိုျပင္းထန္လာကာ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ နယ္စပ္တြင္လည္း ယေန႔အထိ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္သည္။
NCCT က အစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္တို႔မွ ကိုးကန္႔တိုက္ပြဲကိစၥ အေပၚတြင္ ပဋိပကၡ ျဖစ္သည္ဟူသည့္ ေဘာင္အတြင္း မွေန၍ ခ်င့္ခ်ိန္စြာ စဥ္းစားေပးရန္၊ ကိုးကန္႔ တပ္ဖြ႔ဲကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ေခၚယူေဆြးေႏြးေပးရန္ ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ ေျပလည္ေရး နည္းလမ္းရွာေပးရန္ တရား၀င္ ေမတၱာရပ္ခံထားေသာ္လည္း အစုိးရဘက္မွ ကိုးကန္႔အေရးကို လက္ခံ ေဆြးေႏြးရန္ တြန္႔ဆုတ္ေနသည္ဟု NCCT ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာဆိုသည္။
ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔မွာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား၏ တပ္ေပါင္းစုျဖစ္ေသာ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ (UNFC) တြင္ အပါအ၀င္ျဖစ္သည့္ တိုင္းရင္းသား တပ္ဖြဲ႔တခု ျဖစ္သျဖင့္ NCCT အဖြဲ႔၀င္ ျဖစ္သည္ဟု NCCT ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း အစုိးရဘက္က ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႕အား တႏိုင္ငံလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေနသည့္ အထဲတြင္ ထည့္သြင္းထားျခင္း မရွိဟု သိရသည္။
ကိုးကန္႔အဖြဲ႔က ေဖေဖာ္၀ါရီလ အတြင္းက သမၼတထံသို႔ ေပးပို႔သည့္ အိတ္ဖြင့္ေပးစာတြင္ ၎တို႔အဖြဲ႔မွာ ျပည္တြင္းရွိ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔တခုပင္ ျဖစ္သျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေပးရန္ ေတာင္းဆိုခ်က္ ပါရွိသည္။
အစုိးရႏွင့္ တႏုိင္ငံလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေနသည့္ NCCT ထဲတြင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ၁၆ ဖြဲ႔ ရွိသည္ဟု အစုိးရက သတ္မွတ္ထားၿပီး ထိုအထဲတြင္ ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔၊ ျမန္မာႏုိင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ တပ္ဦး (ABSDF) ႏွင့္ တျခားတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ငယ္ ၃ ဖြဲဲ႔ခန္႔ ပါ၀င္ျခင္း မရွိဟု သိရသည္။
ယခု က်င္းပခဲ့သည့္ ၇ ႀကိမ္ေျမာက္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ေဆြးေႏြးပြဲသည္ ရက္အၾကာရွည္ဆံုး ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ၿပီး NCCT မွ အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္ဟံသာ၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္၊ ပဒိုေစာကြယ္ထူးဝင္းတို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး အစုိးရဘက္မွ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း၊ ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုး၊ ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သက္ႏိုင္ဝင္းတို႔ ပါဝင္ တက္ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ယေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ၊ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ (RCSS/SSA)၊ ABSDF, လားဟူအဖြဲ႔ႏွင့္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကရက္တစ္ မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစု (NDAA) မိုင္းလားအဖြဲ႔တို႔က ေလ့လာသူအျဖစ္ တက္ေရာက္ၿပီး ‘၀’ ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) က တက္ေရာက္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။ NDAA သည္ UWSA ႏွင့္ အနီးကပ္ဆုံး မဟာမိတ္အဖြဲ႔ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေအာင္တံခြန္ (၃) သေဘၤာ နစ္ျမဳပ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ စစ္ေတြတြင္ ဆရာေတာ္ႏွစ္ပါးဆႏၵျပ
စံေမာင္သန္း
ေအာင္တံခြန္ (၃) သေဘၤာနစ္ျမဳပ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ မတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔က ဆရာေတာ္ႏွစ္ပါး ဆႏၵျပခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းဆရာေတာ္ႏွစ္ပါးမွာ စစ္ေတြၿမိဳ႕ မင္းဂံအကြက္ ၁၃ ၀ိဘဇၨေက်ာင္းတိုက္မွ ဆရာေတာ္ဦးစကၠိႏၵႏွင့္ စက္ရံုစု ရြာသာယာရပ္ကြက္ အာရကၡေဖါင္းေဒးရွင္းေက်ာင္းတိုက္မွ ဆရာေတာ္ ဦးေကသာရတို႔ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေအာင္တံခြန္ (၃) သေဘၤာနစ္ျမဳပ္မႈ၌ က်န္ရစ္သူမိသားစုႏွင့္ထပ္တူ ၀မ္းနည္းေၾကကြဲေၾကာင္း ျပသရန္ႏွင့္ ရခိုင္လူမႈဘ၀ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေခါင္းစည္းေအာက္က ယခုဆႏၵျပပြဲကို ျပဳလုပ္ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆရာေတာ္ ဦးစကၠိႏၵက ေျပာသည္။
ယခင္ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းတြင္ ေျပးဆြဲခဲ့သည့္ သေဘၤာလိုင္းမ်ားကို ေခတ္မီသေဘၤာမ်ားျဖင့္ အစားထိုးေျပးဆြဲရန္၊ နယ္ ၿမိဳ႕အစံု ယခင္ေျပးဆြဲခဲ့သည့္ လိုင္းမ်ားအျပင္ ေနာက္ထပ္သြားလာ၍ ရႏိုင္သည့္ လိုင္းမ်ားကိုလည္း နယ္ ၿမိဳ႕ အစံု ေျပးဆြဲေပးရန္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ဆိပ္ခံတံတားမ်ားကို ေခတ္မီေအာင္ ျပဳလုပ္ရန္ ႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕မ်ားတြင္ သေဘၤာဆိုက္ကပ္ႏိုင္သည့္ ေနရာမ်ား၌ ဆိပ္ခံတံတားမ်ား ေဆာက္လုပ္ေပးရန္တို႔ကို ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။
ယင္းေတာင္းဆိုမႈမ်ားကို ရခိုင္ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အား တိုက္ရိုက္လိပ္မူ၍ ေတာင္းဆိုသြားမည္ျဖစ္ၿပီး၊ ကုလသမဂၢႏွင့္ EU တို႔မွလည္း ရခိုင္ျပည္သူမ်ားဘ၀ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ၀ိုင္း၀န္းကူၾကရန္ တိုက္တြန္းေတာင္းဆိုခ်င္သည္ဟု ဆႏၵျပဆရာေတာ္ႏွစ္ပါးက ေျပာသည္။
“ေအာင္တံခြန္ ၃ သေဘၤာနစ္ျမဳပ္မႈအပိုင္းနဲ႔ ေျပာရရင္ တအားႀကီးအိုေဟာင္းေနတဲ့ အဲဒီသေဘၤာဟာ ေက်ာက္ျဖဴကထြက္လာကတည္းက သေဘၤာက အေပါက္ႀကီး၊ အဲဒီသေဘၤာအေပါက္ႀကီးမွာ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြ ရာခ်ီၿပီးေတာ့ စီးလာရတယ္။ လိုင္းႀကီးတဲ့ ပင္လယ္ျပင္ကို ျဖတ္တယ္ဆိုတာ ဒါေသမင္းဆီကို ဦးတည္ၿပီး သြားေနသလိုမ်ိဳး ေတြ႕ရတယ္”ဟု ဆရာေတာ္ ဦးစကၠိႏၵက ေျပာသည္။
ယခု ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေျပးဆြဲေနၾကသည့္ သေဘၤာမ်ားတြင္ မည္သည့္သေဘၤာမွ် ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းႏွင့္ ျပည့္စံုသည္ကို မေတြ႕ရဟု ဆရာေတာ္က ေျပာသည္။
သေဘၤာေျပးဆြဲမႈမွာလည္း ကုန္တင္သေဘၤာ၊ ခရီးသည္တင္ သေဘၤာဆိုၿပီး သတ္သတ္မွတ္မွတ္မရွိေၾကာင္း၊ ကုန္တင္ဆိုလွ်င္ ကုန္တင္သေဘၤာသက္သက္သာ နစ္ျမဳပ္မည္ျဖစ္ၿပီး၊ ခရီးသည္တင္ သေဘၤာနစ္ျမဳပ္ခဲ့လွ်င္လည္း ယခုေလာက္ထိ ႀကီးႀကီးမားမား ေပးဆပ္ရလိမ့္မည္မဟုတ္ဟု ေျပာသည္။
ေနာင္အနာဂတ္တြင္ ရခိုင္ကမ္းရိုးတမ္း၌ ေခတ္မီသေဘၤာမ်ားျဖင့္ ခရီးသည္တင္ဆိုလွ်င္ ခရီးသည္တင္သက္သက္၊ ကုန္သေဘၤာဆိုလွ်င္ ကုန္သေဘၤာသက္သက္ သတ္မွတ္ၿပီး ေျပးဆြဲေစလိုသည္ဟု ဆရာေတာ္က ေျပာသည္။
“လူ႔အသက္ကို မႏွစ္ၿမိဳ႕ဘူး၊ သေဘၤာအေဟာင္းကို ႏွစ္ၿမိဳ႕ၿပီးေတာ့ လူေတြကို ေသေစသလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး ေနာက္ေနာင္မျဖစ္ေအာင္ လူဆြဲသီးသန္႔၊ ကုန္တင္သေဘၤာသီးသန္႔ သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ ေခတ္မီ သေဘၤာေတြနဲ႔ ေျပးဆြဲေစခ်င္တယ္”ဟု ဆရာေတာ္ေနာက္တစ္ပါး ျဖစ္သူ ဦးေကသာရက ေျပာသည္။
ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၊ ျပည္နယ္အစိုးရ၊ သမၼတတို႔က သေဘၤာမ်ားကို စိစစ္မႈ လုပ္ေနခဲ့လွ်င္ ယခုကဲ့သို႔ အျဖစ္ဆိုးႏွင့္ ႀကံဳရမည္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ သူတို႔မွာ တာ၀န္ရွိသည္ဟု ဆရာေတာ္က ေျပာသည္။
ဆရာေတာ္ႏွစ္ပါးသည္ ဦးဥတၱမ ပန္းၿခံမွ လမ္းမႀကီးအတိုင္း သေဘၤာဆိပ္၊ ယင္းမွ မင္းဘာႀကီးလမ္းအတိုင္း ခ်ီတက္လာၿပီး ဘီလူးမတံတား၊ မီဇံရပ္ကြက္မွ ကမ္းနားလမ္း၊ ထိုမွ ေ၀သာလီလမ္းအတိုင္း ခ်ီတက္ၿပီး ဆရာေတာ္ ဦးပညာသီဟ အုတ္ဂူတြင္ ဆႏၵျပပြဲကို အဆံုးသတ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ဆႏၵျပပြဲကို နံနက္ ၈ နာရီခန္႔က စတင္ၿပီး ၉ နာရီခြဲေက်ာ္တြင္ ၿပီးဆံုးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ေအာင္တံခြန္ (၃) သေဘၤာနစ္ျမဳပ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ မတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔က ဆရာေတာ္ႏွစ္ပါး ဆႏၵျပခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းဆရာေတာ္ႏွစ္ပါးမွာ စစ္ေတြၿမိဳ႕ မင္းဂံအကြက္ ၁၃ ၀ိဘဇၨေက်ာင္းတိုက္မွ ဆရာေတာ္ဦးစကၠိႏၵႏွင့္ စက္ရံုစု ရြာသာယာရပ္ကြက္ အာရကၡေဖါင္းေဒးရွင္းေက်ာင္းတိုက္မွ ဆရာေတာ္ ဦးေကသာရတို႔ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေအာင္တံခြန္ (၃) သေဘၤာနစ္ျမဳပ္မႈ၌ က်န္ရစ္သူမိသားစုႏွင့္ထပ္တူ ၀မ္းနည္းေၾကကြဲေၾကာင္း ျပသရန္ႏွင့္ ရခိုင္လူမႈဘ၀ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေခါင္းစည္းေအာက္က ယခုဆႏၵျပပြဲကို ျပဳလုပ္ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆရာေတာ္ ဦးစကၠိႏၵက ေျပာသည္။
ယခင္ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းတြင္ ေျပးဆြဲခဲ့သည့္ သေဘၤာလိုင္းမ်ားကို ေခတ္မီသေဘၤာမ်ားျဖင့္ အစားထိုးေျပးဆြဲရန္၊ နယ္ ၿမိဳ႕အစံု ယခင္ေျပးဆြဲခဲ့သည့္ လိုင္းမ်ားအျပင္ ေနာက္ထပ္သြားလာ၍ ရႏိုင္သည့္ လိုင္းမ်ားကိုလည္း နယ္ ၿမိဳ႕ အစံု ေျပးဆြဲေပးရန္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ဆိပ္ခံတံတားမ်ားကို ေခတ္မီေအာင္ ျပဳလုပ္ရန္ ႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕မ်ားတြင္ သေဘၤာဆိုက္ကပ္ႏိုင္သည့္ ေနရာမ်ား၌ ဆိပ္ခံတံတားမ်ား ေဆာက္လုပ္ေပးရန္တို႔ကို ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။
ယင္းေတာင္းဆိုမႈမ်ားကို ရခိုင္ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အား တိုက္ရိုက္လိပ္မူ၍ ေတာင္းဆိုသြားမည္ျဖစ္ၿပီး၊ ကုလသမဂၢႏွင့္ EU တို႔မွလည္း ရခိုင္ျပည္သူမ်ားဘ၀ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ၀ိုင္း၀န္းကူၾကရန္ တိုက္တြန္းေတာင္းဆိုခ်င္သည္ဟု ဆႏၵျပဆရာေတာ္ႏွစ္ပါးက ေျပာသည္။
“ေအာင္တံခြန္ ၃ သေဘၤာနစ္ျမဳပ္မႈအပိုင္းနဲ႔ ေျပာရရင္ တအားႀကီးအိုေဟာင္းေနတဲ့ အဲဒီသေဘၤာဟာ ေက်ာက္ျဖဴကထြက္လာကတည္းက သေဘၤာက အေပါက္ႀကီး၊ အဲဒီသေဘၤာအေပါက္ႀကီးမွာ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြ ရာခ်ီၿပီးေတာ့ စီးလာရတယ္။ လိုင္းႀကီးတဲ့ ပင္လယ္ျပင္ကို ျဖတ္တယ္ဆိုတာ ဒါေသမင္းဆီကို ဦးတည္ၿပီး သြားေနသလိုမ်ိဳး ေတြ႕ရတယ္”ဟု ဆရာေတာ္ ဦးစကၠိႏၵက ေျပာသည္။
ယခု ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေျပးဆြဲေနၾကသည့္ သေဘၤာမ်ားတြင္ မည္သည့္သေဘၤာမွ် ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းႏွင့္ ျပည့္စံုသည္ကို မေတြ႕ရဟု ဆရာေတာ္က ေျပာသည္။
သေဘၤာေျပးဆြဲမႈမွာလည္း ကုန္တင္သေဘၤာ၊ ခရီးသည္တင္ သေဘၤာဆိုၿပီး သတ္သတ္မွတ္မွတ္မရွိေၾကာင္း၊ ကုန္တင္ဆိုလွ်င္ ကုန္တင္သေဘၤာသက္သက္သာ နစ္ျမဳပ္မည္ျဖစ္ၿပီး၊ ခရီးသည္တင္ သေဘၤာနစ္ျမဳပ္ခဲ့လွ်င္လည္း ယခုေလာက္ထိ ႀကီးႀကီးမားမား ေပးဆပ္ရလိမ့္မည္မဟုတ္ဟု ေျပာသည္။
ေနာင္အနာဂတ္တြင္ ရခိုင္ကမ္းရိုးတမ္း၌ ေခတ္မီသေဘၤာမ်ားျဖင့္ ခရီးသည္တင္ဆိုလွ်င္ ခရီးသည္တင္သက္သက္၊ ကုန္သေဘၤာဆိုလွ်င္ ကုန္သေဘၤာသက္သက္ သတ္မွတ္ၿပီး ေျပးဆြဲေစလိုသည္ဟု ဆရာေတာ္က ေျပာသည္။
“လူ႔အသက္ကို မႏွစ္ၿမိဳ႕ဘူး၊ သေဘၤာအေဟာင္းကို ႏွစ္ၿမိဳ႕ၿပီးေတာ့ လူေတြကို ေသေစသလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး ေနာက္ေနာင္မျဖစ္ေအာင္ လူဆြဲသီးသန္႔၊ ကုန္တင္သေဘၤာသီးသန္႔ သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ ေခတ္မီ သေဘၤာေတြနဲ႔ ေျပးဆြဲေစခ်င္တယ္”ဟု ဆရာေတာ္ေနာက္တစ္ပါး ျဖစ္သူ ဦးေကသာရက ေျပာသည္။
ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၊ ျပည္နယ္အစိုးရ၊ သမၼတတို႔က သေဘၤာမ်ားကို စိစစ္မႈ လုပ္ေနခဲ့လွ်င္ ယခုကဲ့သို႔ အျဖစ္ဆိုးႏွင့္ ႀကံဳရမည္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ သူတို႔မွာ တာ၀န္ရွိသည္ဟု ဆရာေတာ္က ေျပာသည္။
ဆရာေတာ္ႏွစ္ပါးသည္ ဦးဥတၱမ ပန္းၿခံမွ လမ္းမႀကီးအတိုင္း သေဘၤာဆိပ္၊ ယင္းမွ မင္းဘာႀကီးလမ္းအတိုင္း ခ်ီတက္လာၿပီး ဘီလူးမတံတား၊ မီဇံရပ္ကြက္မွ ကမ္းနားလမ္း၊ ထိုမွ ေ၀သာလီလမ္းအတိုင္း ခ်ီတက္ၿပီး ဆရာေတာ္ ဦးပညာသီဟ အုတ္ဂူတြင္ ဆႏၵျပပြဲကို အဆံုးသတ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ဆႏၵျပပြဲကို နံနက္ ၈ နာရီခန္႔က စတင္ၿပီး ၉ နာရီခြဲေက်ာ္တြင္ ၿပီးဆံုးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီက စြန္႔ပစ္ေျမစာမ်ား စိုက္ပိ်ဳးေျမမ်ားေပၚစြန္႔ပစ္သျဖင့္ ေဒသခံမ်ား ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပ
ထက္ထက္ေအာင္
စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ဆားလင္းႀကီးၿမိဳ႕ရွိ လက္ပံေတာင္းေတာင္ေဒသခံမ်ား၏ စိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ားေပၚတြင္ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီမွ ေျမစာမ်ား စြန္႔ပစ္ျခင္းေၾကာင့္ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီေရွ႕တြင္ မတ္လ ၂၉ ရက္က ေဒသခံမ်ား ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္ဟု ဆႏၵျပရာတြင္ ပါဝင္သူ မိုးႀကိဳးျပင္(အလယ္)ရြာမွ မဇာျခည္ေအးက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
ျဖစ္စဥ္မွာ မတ္လ ၂၉ ရက္ နံနက္တြင္ မံုရြာ-ပုသိမ္လမ္း အေရွ႕ဘက္ (လိပ္ခြံေတာင္ အေရွ႕ဘက္) ရွိ ရိတ္သိမ္းၿပီး လယ္မ်ားေပၚသို႔ ယင္းကုမၸဏီမွ ေျမစာမ်ား စြန္႔ပစ္လာသည့္အတြက္ ေဒသခံမ်ားက ထိုေန႔ညေန ၄ နာရီခြဲတြင္ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီေရွ႕တြင္ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ေျမစာစြန္႔ပစ္မႈသည္ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီမွ သြပ္ဆူးႀကိဳး ၿခံစည္း႐ိုးခတ္ထားေသာ နယ္နိမိတ္အတြင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း ေဒသခံမ်ားက ထိုေျမမ်ားမွာ ေလ်ာ္ေၾကးေငြ ရယူထားျခင္းမရွိသည့္အတြက္ ၎တို႔ပိုင္ လယ္ယာေျမမ်ားသာ ျဖစ္သည့္အတြက္ ကန္႔ကြက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
မဇာျခည္လင္းက “ ရိတ္သိမ္းၿပီး လယ္ေတြေပၚ ေျမစာလာပံုေတာ့ ေနာက္္လုပ္ငန္းခြင္ျပန္ စရင္ ထိခုိက္လာမယ္။ ဒီအတြက္ ဆႏၵျပတာပါ။ ဒီေျမစာေတြက သီးႏွံေလ်ာ္ေၾကး၊ ေျမယာေလ်ာ္ေၾကး လံုးဝယူမထားတဲ႔ ေျမေတြေပၚ လာပံုတာ”ဟု ေျပာသည္။
ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီက လက္ပံေတာင္းေတာင္မွ တူးယူေသာ ေျမစာမ်ားကို အထက္ပါ စို္က္ပ်ိဳးေျမမ်ား ေပၚသို႕ ေျမတူးစက္မ်ားျဖင့္ စြန္႔ပစ္စုပံုခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ညေနေလးနာရီခြဲအခိ်န္အထိ ေျမသံုးဧကခန္္႔ေပၚသို႔ စုပံုထားၿပီးျဖစ္သည္ဟု ၎က ဆိုသည္။
ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပမႈသူမ်ားက ညေန ၄ နာရီမွ စတင္ကာ မိုးႀကိဳးျပင္အလယ္ရြာမွ အင္အား ၁၂ဝ ျဖင့္ ထြက္ခြာခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပရာတြင္ လက္ပံေတာင္းေဒသရွိ မိုးႀကိဳျပင္ အေနာက္ရြာ၊ ဆည္တည္းႏွင့္ တံုရြာတို႔မွ ေဒသခံမ်ားက ပါဝင္ၿပီး ၎တုိ႔က လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း လံုးဝဖ်က္သိမ္းေရး၊ မီးေလာင္ဗံုးကိစၥ အေရးယူေပးေရး၊ မတရားသိမ္းပိုက္ထားေသာ လယ္ယာေျမမ်ား ျပန္လည္ရရွိေရး၊ လိမ္လည္ေနေသာ ဦးပိုင္ႏွင့္ ဝမ္ေပါင္ အလိုမရွိ၊ ပုဒ္မ ၁၄၄ ဖ်က္သိမ္းေပးဆိုသည့္ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ား ဟစ္ေႂကြးကာ ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။
ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပသူမ်ား ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီ ေရွ႕အေရာက္တြင္ ရဲအင္အား ၃၀၀ ခန္႔က ဒိုင္းမ်ား ကိုင္ေဆာင္ကာ ပိတ္ဆို႔တားျမစ္ခဲ့သည္ဟုလည္း ေဒသခံ တစ္ဦးက ဆိုသည္။
ေဒသခံမ်ားက တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခြင့္ ေတာင္းခံေသာ္လည္း ေတြ႔ခြင့္ မရခဲ့ေၾကာင္း၊ ေဒသခံမ်ားက တားျမစ္ထားေသာ ရဲဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ေျပာဆိုေနစဥ္မွာပင္ ေနာက္ထပ္ရဲအင္အား ၁၀၀ခန္႔ ထပ္မံေရာက္ရွိလာၿပီး ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပသူမ်ားကို ဘက္ေလးဘက္မွ ဝန္းရံကာ ဆက္လက္ ပိတ္ဆို႔ထားသျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းသီဆို၍ ထိုေန႔ညေနေျခာက္နာရီခန္႔က ဆႏၵျပသူမ်ား ျပန္လည္ဆုတ္ ခြာခဲ့ၾကသည္ဟု မဇာျခည္လင္းက ဆိုသည္။
မတ္လ ၂၉ ရက္သည္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ သပိတ္စခန္းတြင္ သံဃာေတာ္ႏွင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား မီးေလာင္ဗံုးမ်ားျဖင့္ ၿဖိဳခြင္းခံရျခင္း ၂၈ လျပည့္လည္း ျဖစ္သည္။
စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ဆားလင္းႀကီးၿမိဳ႕ရွိ လက္ပံေတာင္းေတာင္ေဒသခံမ်ား၏ စိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ားေပၚတြင္ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီမွ ေျမစာမ်ား စြန္႔ပစ္ျခင္းေၾကာင့္ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီေရွ႕တြင္ မတ္လ ၂၉ ရက္က ေဒသခံမ်ား ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္ဟု ဆႏၵျပရာတြင္ ပါဝင္သူ မိုးႀကိဳးျပင္(အလယ္)ရြာမွ မဇာျခည္ေအးက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
ျဖစ္စဥ္မွာ မတ္လ ၂၉ ရက္ နံနက္တြင္ မံုရြာ-ပုသိမ္လမ္း အေရွ႕ဘက္ (လိပ္ခြံေတာင္ အေရွ႕ဘက္) ရွိ ရိတ္သိမ္းၿပီး လယ္မ်ားေပၚသို႔ ယင္းကုမၸဏီမွ ေျမစာမ်ား စြန္႔ပစ္လာသည့္အတြက္ ေဒသခံမ်ားက ထိုေန႔ညေန ၄ နာရီခြဲတြင္ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီေရွ႕တြင္ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ေျမစာစြန္႔ပစ္မႈသည္ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီမွ သြပ္ဆူးႀကိဳး ၿခံစည္း႐ိုးခတ္ထားေသာ နယ္နိမိတ္အတြင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း ေဒသခံမ်ားက ထိုေျမမ်ားမွာ ေလ်ာ္ေၾကးေငြ ရယူထားျခင္းမရွိသည့္အတြက္ ၎တို႔ပိုင္ လယ္ယာေျမမ်ားသာ ျဖစ္သည့္အတြက္ ကန္႔ကြက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
မဇာျခည္လင္းက “ ရိတ္သိမ္းၿပီး လယ္ေတြေပၚ ေျမစာလာပံုေတာ့ ေနာက္္လုပ္ငန္းခြင္ျပန္ စရင္ ထိခုိက္လာမယ္။ ဒီအတြက္ ဆႏၵျပတာပါ။ ဒီေျမစာေတြက သီးႏွံေလ်ာ္ေၾကး၊ ေျမယာေလ်ာ္ေၾကး လံုးဝယူမထားတဲ႔ ေျမေတြေပၚ လာပံုတာ”ဟု ေျပာသည္။
ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီက လက္ပံေတာင္းေတာင္မွ တူးယူေသာ ေျမစာမ်ားကို အထက္ပါ စို္က္ပ်ိဳးေျမမ်ား ေပၚသို႕ ေျမတူးစက္မ်ားျဖင့္ စြန္႔ပစ္စုပံုခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ညေနေလးနာရီခြဲအခိ်န္အထိ ေျမသံုးဧကခန္္႔ေပၚသို႔ စုပံုထားၿပီးျဖစ္သည္ဟု ၎က ဆိုသည္။
ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပမႈသူမ်ားက ညေန ၄ နာရီမွ စတင္ကာ မိုးႀကိဳးျပင္အလယ္ရြာမွ အင္အား ၁၂ဝ ျဖင့္ ထြက္ခြာခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပရာတြင္ လက္ပံေတာင္းေဒသရွိ မိုးႀကိဳျပင္ အေနာက္ရြာ၊ ဆည္တည္းႏွင့္ တံုရြာတို႔မွ ေဒသခံမ်ားက ပါဝင္ၿပီး ၎တုိ႔က လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း လံုးဝဖ်က္သိမ္းေရး၊ မီးေလာင္ဗံုးကိစၥ အေရးယူေပးေရး၊ မတရားသိမ္းပိုက္ထားေသာ လယ္ယာေျမမ်ား ျပန္လည္ရရွိေရး၊ လိမ္လည္ေနေသာ ဦးပိုင္ႏွင့္ ဝမ္ေပါင္ အလိုမရွိ၊ ပုဒ္မ ၁၄၄ ဖ်က္သိမ္းေပးဆိုသည့္ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ား ဟစ္ေႂကြးကာ ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။
ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပသူမ်ား ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီ ေရွ႕အေရာက္တြင္ ရဲအင္အား ၃၀၀ ခန္႔က ဒိုင္းမ်ား ကိုင္ေဆာင္ကာ ပိတ္ဆို႔တားျမစ္ခဲ့သည္ဟုလည္း ေဒသခံ တစ္ဦးက ဆိုသည္။
ေဒသခံမ်ားက တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခြင့္ ေတာင္းခံေသာ္လည္း ေတြ႔ခြင့္ မရခဲ့ေၾကာင္း၊ ေဒသခံမ်ားက တားျမစ္ထားေသာ ရဲဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ေျပာဆိုေနစဥ္မွာပင္ ေနာက္ထပ္ရဲအင္အား ၁၀၀ခန္႔ ထပ္မံေရာက္ရွိလာၿပီး ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပသူမ်ားကို ဘက္ေလးဘက္မွ ဝန္းရံကာ ဆက္လက္ ပိတ္ဆို႔ထားသျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းသီဆို၍ ထိုေန႔ညေနေျခာက္နာရီခန္႔က ဆႏၵျပသူမ်ား ျပန္လည္ဆုတ္ ခြာခဲ့ၾကသည္ဟု မဇာျခည္လင္းက ဆိုသည္။
မတ္လ ၂၉ ရက္သည္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ သပိတ္စခန္းတြင္ သံဃာေတာ္ႏွင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား မီးေလာင္ဗံုးမ်ားျဖင့္ ၿဖိဳခြင္းခံရျခင္း ၂၈ လျပည့္လည္း ျဖစ္သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း တဦး သိမ္းယူထားသည့္ေျမမ်ား ျပန္ရရန္ ေဒသခံမ်ား ေတာင္းဆိုမည္
ဘုန္းျမတ္
ယခင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ ပို႔ေဆာင္ေရး၀န္ႀကီး တာ၀န္ယူခဲ့သူ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း သိန္းေဆြြ သိမ္းယူထားသည့္ ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္ စာဘူးေတာင္း ေက်းရြာအုပ္စုရွိ ေျမ ဧက ၅၀ ေက်ာ္ကို ေဒသခံ ရြာသားမ်ားက ျပန္လည္ ရယူရန္ စီစဥ္ ေနေၾကာင္း သတင္း ရသည္။
စာဘူးေတာင္း ေက်းရြာအုပ္စု အင္ၾကင္းကြင္း ေက်းရြာအနီး ကြင္းအမွတ္ ၁၀၀၆ ေက်းရြာပိုင္ေျမ ၈၅ ဧကအနက္ ဧက ၅၀ ေက်ာ္ကို ၂၀၀၁ -၂၀၀၂ ခုႏွစ္က သိမ္းယူခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာျပၾကသည္။
“ဗိုလ္ခ်ဳပ္သိန္းေဆြြက ၂၀၀၁- ၂၀၀၂ ကစၿပီး သိမ္းထားတာပါ။ အခုခ်ိန္ထိအဲဒီေနရာမွာ ဘာစီမံကိန္းမွလည္း မလုပ္ဘူး။ ေျမလြတ္ ေတာ႐ိုင္းႀကီး ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါကို စာဘူးေတာင္းေက်းရြာအုပ္စုက အိမ္ယာမဲ့ေတြ၊ စစ္တပ္အၿငိမ္းစားေတြ အတြက္ အိမ္ေနရာ ကြက္ သစ္ ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ ေတာင္းခံသြားမွာပါ”ဟု အင္းၾကင္းကြင္း ေက်းရြာမွ ဦးေအးေက်ာ္က ေျပာသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္သိန္းေဆြြ သိမ္းယူထားသည္ ဆိုေသာ ေျမဧက ၅၀ ေက်ာ္သည္ လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္ ရဲမြန္တပ္ၿမိဳ႕ရွိ တပ္မ ၁၁ အနီးတြင္ တည္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ထိုသိမ္းဆည္းခံထားရသည့္ ေျမဧကမ်ား ျပန္လည္ရရွိရန္ လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္ ေျမစာရင္း ဦးစီးဌာနမွ တဆင့္ သက္ဆိုင္ရာ ဌာနမ်ားသို႔ တင္ျပေတာင္းခံ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာဆိုသည္။
အဆိုပါ ေျမမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရဲမြန္တပ္ အရာခံႏွင့့္ အၾကပ္ႀကီး သင္တန္းေက်ာင္းမွ အၿငိမ္းစား ဒုအရာခံဗိုလ္ အုန္းေက်ာ္က“ က်ေနာ္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္၀င္းျမင့္ၿခံမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ခဲ့တာပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၀င္းျမင့္ ဆိုတာက ေလ့က်င့္ေရးခ်ဳပ္ပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၀င္းျမင့္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ သိန္းေဆြြကုိ ဒီေျမကုိ မင္းသိမ္းလိုက္၊ ၿပီးရင္ ၿခံခတ္လိုက္လို႔ ေျပာပါတယ္၊ က်ေနာ္က အနီးကပ္ေနခဲ့ေတာ့ သိခဲ့ရတယ္။ အရင္က ဒီေနရာက ၀ါးေတာႀကီး။ က်ေနာ္တို႔ ရွင္းလင္းေပးခဲ့ရတာပါ။ ရွင္းၿပီးေတာ့ ၉၅ ဧက ေလာက္ ထြက္တယ္”ဟု ေျပာျပသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း သိန္းေဆြြ သိမ္းယူထားသည္ဆိုသည့္ ေျမဧကမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဧရာ၀တီ သတင္းဌာနက လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္ ေျမ စာရင္း ဦးစီးဌာနသို႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာ ဦးစီးမႉး မရွိေၾကာင္းသာ တာ၀န္က်၀န္ထမ္းတဦးက ျပန္လည္ေျဖၾကားသည္။
ေျမသိမ္းဆည္းခံခဲ့ရသည့္ အင္းၾကင္းကြင္း ရြာသူ အသက္ ၆၀ အရြယ္ ေဒၚလွၿမိဳင္က“က်မရဲ႕ေျမ ဧက ၇ ဧက သိမ္းခံခဲ့ရတာပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဦးသိန္းေဆြြပဲ သိမ္းတာပဲ။ ဒီေန႔ထိ ေလ်ာ္ေၾကးလည္း တျပားမွ မရဘူး”ဟု ေျပာသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း သိန္းေဆြြသည္ ယခင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္က ပို႔ေဆာင္ေရး ၀န္ႀကီးအျဖစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေဟာင္းတဦး ျဖစ္သည္။
ယခင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ ပို႔ေဆာင္ေရး၀န္ႀကီး တာ၀န္ယူခဲ့သူ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း သိန္းေဆြြ သိမ္းယူထားသည့္ ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္ စာဘူးေတာင္း ေက်းရြာအုပ္စုရွိ ေျမ ဧက ၅၀ ေက်ာ္ကို ေဒသခံ ရြာသားမ်ားက ျပန္လည္ ရယူရန္ စီစဥ္ ေနေၾကာင္း သတင္း ရသည္။
စာဘူးေတာင္း ေက်းရြာအုပ္စု အင္ၾကင္းကြင္း ေက်းရြာအနီး ကြင္းအမွတ္ ၁၀၀၆ ေက်းရြာပိုင္ေျမ ၈၅ ဧကအနက္ ဧက ၅၀ ေက်ာ္ကို ၂၀၀၁ -၂၀၀၂ ခုႏွစ္က သိမ္းယူခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာျပၾကသည္။
“ဗိုလ္ခ်ဳပ္သိန္းေဆြြက ၂၀၀၁- ၂၀၀၂ ကစၿပီး သိမ္းထားတာပါ။ အခုခ်ိန္ထိအဲဒီေနရာမွာ ဘာစီမံကိန္းမွလည္း မလုပ္ဘူး။ ေျမလြတ္ ေတာ႐ိုင္းႀကီး ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါကို စာဘူးေတာင္းေက်းရြာအုပ္စုက အိမ္ယာမဲ့ေတြ၊ စစ္တပ္အၿငိမ္းစားေတြ အတြက္ အိမ္ေနရာ ကြက္ သစ္ ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ ေတာင္းခံသြားမွာပါ”ဟု အင္းၾကင္းကြင္း ေက်းရြာမွ ဦးေအးေက်ာ္က ေျပာသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္သိန္းေဆြြ သိမ္းယူထားသည္ ဆိုေသာ ေျမဧက ၅၀ ေက်ာ္သည္ လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္ ရဲမြန္တပ္ၿမိဳ႕ရွိ တပ္မ ၁၁ အနီးတြင္ တည္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ထိုသိမ္းဆည္းခံထားရသည့္ ေျမဧကမ်ား ျပန္လည္ရရွိရန္ လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္ ေျမစာရင္း ဦးစီးဌာနမွ တဆင့္ သက္ဆိုင္ရာ ဌာနမ်ားသို႔ တင္ျပေတာင္းခံ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာဆိုသည္။
အဆိုပါ ေျမမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရဲမြန္တပ္ အရာခံႏွင့့္ အၾကပ္ႀကီး သင္တန္းေက်ာင္းမွ အၿငိမ္းစား ဒုအရာခံဗိုလ္ အုန္းေက်ာ္က“ က်ေနာ္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္၀င္းျမင့္ၿခံမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ခဲ့တာပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၀င္းျမင့္ ဆိုတာက ေလ့က်င့္ေရးခ်ဳပ္ပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၀င္းျမင့္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ သိန္းေဆြြကုိ ဒီေျမကုိ မင္းသိမ္းလိုက္၊ ၿပီးရင္ ၿခံခတ္လိုက္လို႔ ေျပာပါတယ္၊ က်ေနာ္က အနီးကပ္ေနခဲ့ေတာ့ သိခဲ့ရတယ္။ အရင္က ဒီေနရာက ၀ါးေတာႀကီး။ က်ေနာ္တို႔ ရွင္းလင္းေပးခဲ့ရတာပါ။ ရွင္းၿပီးေတာ့ ၉၅ ဧက ေလာက္ ထြက္တယ္”ဟု ေျပာျပသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း သိန္းေဆြြ သိမ္းယူထားသည္ဆိုသည့္ ေျမဧကမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဧရာ၀တီ သတင္းဌာနက လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္ ေျမ စာရင္း ဦးစီးဌာနသို႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာ ဦးစီးမႉး မရွိေၾကာင္းသာ တာ၀န္က်၀န္ထမ္းတဦးက ျပန္လည္ေျဖၾကားသည္။
ေျမသိမ္းဆည္းခံခဲ့ရသည့္ အင္းၾကင္းကြင္း ရြာသူ အသက္ ၆၀ အရြယ္ ေဒၚလွၿမိဳင္က“က်မရဲ႕ေျမ ဧက ၇ ဧက သိမ္းခံခဲ့ရတာပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဦးသိန္းေဆြြပဲ သိမ္းတာပဲ။ ဒီေန႔ထိ ေလ်ာ္ေၾကးလည္း တျပားမွ မရဘူး”ဟု ေျပာသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း သိန္းေဆြြသည္ ယခင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္က ပို႔ေဆာင္ေရး ၀န္ႀကီးအျဖစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေဟာင္းတဦး ျဖစ္သည္။
ယခု ၂၀၁၅ တြင္ သြင္းကုန္မ်ားအေပၚ ေကာက္ခံသည့္ အေကာက္ခြန္မ်ား ထပ္မံေလွ်ာ့ခ်သြားရန္ စီစဥ္ေန
ထင္လင္းေအာင္
ျပည္တြင္းသုိ႔ တင္သြင္းမည့္ သြင္းကုန္မ်ားအေပၚ ေကာက္ခံမည့္ အေကာက္ခြန္(Custom Duty)မ်ားကုိ ထပ္မံေလွ်ာ့ခ်သြားရန္ အေကာက္ခြန္ ဦးစီးဌာနက စီစဥ္လ်က္ရွိသည္ဟု အေကာက္ခြန္ လုပ္ငန္းမ်ားဆုိင္ရာ ဝန္ေဆာင္မႈ အဖြဲ႔အစည္း MCCA (Myanmar Custom Clearance Agents Group) မွ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားက ဆုိသည္။
ယခု ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ တင္သြင္းမည့္ သြင္းကုန္မ်ား အေပၚတြင္ ကုမၸဏီမ်ားက အေကာက္ခြန္ ဦးစီးဌာနသုိ႔ အေၾကာင္းျပခ်က္ ခုိင္လုံစြာ တင္ျပႏုိင္ပါက အေကာက္ခြန္(MFN rate Customs Duty)မ်ား ေလွ်ာ့ေပါ့ခြင့္ရရန္ စီစဥ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ထုိကဲ့သုိ႔ အခြန္ေလွ်ာ့ခ်ေရး ျပင္ဆင္မႈမ်ားသည္ အာဆီယံေဒသတြင္း လြတ္လပ္ေသာ ကုန္သြယ္မႈ အစီအစဥ္ျဖင့္ AFTA အရ ျပည္တြင္း လုပ္ငန္းရွင္မ်ားသည္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားမွ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္ရန္ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
အခြန္ေလွ်ာ့ခ်မႈႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ားကုိမူ မတ္လ ၃၀ ရက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္ UMFCCI ၌ အေကာက္ခြန္ ဦးစီးဌာနက က်င္းပမည့္္ အေကာက္ခြန္ ႏႈန္းထား ေလွ်ာ့ခ်ေရး စနစ္ Rule of Origin ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ထုတ္ျပန္သြားမည္ ျဖစ္သည္။
အခြန္ေလွ်ာ့ေပါ့ခြင့္ ရရွိမည့္ ကိစၥမ်ားကုိလည္း ကုမၸဏီမ်ားကပင္ တင္သြင္းမည့္ သြင္းကုန္မ်ားကုိ ျမန္မာ့အေကာက္ခြန္ ဦးစီးဌာနသုိ႔ ေလွ်ာက္ထားရမည္ျဖစ္သည္။
အေကာက္ခြန္ ဦးစီးဌာနသည္ ျပည္တြင္းစီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးေစရန္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္းကလည္း ယာယီအခြန္ ကင္းလြတ္ခြင့္ စနစ္တစ္ရပ္ကုိ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ၎စနစ္သည္ ျပပြဲ၊ ေစ်းပြဲေတာ္ႏွင့္ အစည္းအေဝးပြဲ စသည့္ပြဲမ်ားႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ ပစၥည္းမ်ား၊ စီးပြားေရး ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ သြင္းကုန္ နမူနာပစၥည္းမ်ားကုိ တင္သြင္းၿပီး ေျခာက္လအထိ အခြန္ေပးေဆာင္ရန္ မလုိဘဲ ယာယီကင္းလြတ္ခြင့္ ရရွိသည့္စနစ္ျဖစ္သည္။
လုပ္ငန္းသုံး စက္ပစၥည္း ကိရိယာမ်ား၊ ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္းမ်ား သက္ဆုိင္ေသာ ပစၥည္းမ်ား၊ ပညာေရးသိပံၸႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ ပစၥည္းမ်ား၊ အားကစားဆုိင္ရာ ပစၥည္းမ်ား၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ေဆးပညာဆုိင္ရာ ပစၥည္းမ်ား စသည့္ပစၥည္းမ်ားကုိလည္း ၁၂ လအထိ ယာယီ အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ျပဳကာ တင္သြင္းခြင့္ျပဳမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကုန္သြယ္မႈေဆာင္ရြက္ရန္ လြယ္ကူေစသည့္ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း ျပင္ဆင္မႈကုိ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့ျခင္း ေၾကာင့္ ကမ႓ာ့စီးပြားေရး လုပ္ကုိင္ရန္ လြယ္ကူသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားစာရင္းတြင္ အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္ တက္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ အခြန္ဆုိင္ရာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကုိ ျပင္ဆင္ရန္ လုိအပ္မည္ဟု ကမ႓ာ့ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ႔ WTO က သတိေပးေျပာၾကားထားသည္။
ျပည္တြင္းသုိ႔ တင္သြင္းမည့္ သြင္းကုန္မ်ားအေပၚ ေကာက္ခံမည့္ အေကာက္ခြန္(Custom Duty)မ်ားကုိ ထပ္မံေလွ်ာ့ခ်သြားရန္ အေကာက္ခြန္ ဦးစီးဌာနက စီစဥ္လ်က္ရွိသည္ဟု အေကာက္ခြန္ လုပ္ငန္းမ်ားဆုိင္ရာ ဝန္ေဆာင္မႈ အဖြဲ႔အစည္း MCCA (Myanmar Custom Clearance Agents Group) မွ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားက ဆုိသည္။
ယခု ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ တင္သြင္းမည့္ သြင္းကုန္မ်ား အေပၚတြင္ ကုမၸဏီမ်ားက အေကာက္ခြန္ ဦးစီးဌာနသုိ႔ အေၾကာင္းျပခ်က္ ခုိင္လုံစြာ တင္ျပႏုိင္ပါက အေကာက္ခြန္(MFN rate Customs Duty)မ်ား ေလွ်ာ့ေပါ့ခြင့္ရရန္ စီစဥ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ထုိကဲ့သုိ႔ အခြန္ေလွ်ာ့ခ်ေရး ျပင္ဆင္မႈမ်ားသည္ အာဆီယံေဒသတြင္း လြတ္လပ္ေသာ ကုန္သြယ္မႈ အစီအစဥ္ျဖင့္ AFTA အရ ျပည္တြင္း လုပ္ငန္းရွင္မ်ားသည္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားမွ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္ရန္ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
အခြန္ေလွ်ာ့ခ်မႈႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ားကုိမူ မတ္လ ၃၀ ရက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္ UMFCCI ၌ အေကာက္ခြန္ ဦးစီးဌာနက က်င္းပမည့္္ အေကာက္ခြန္ ႏႈန္းထား ေလွ်ာ့ခ်ေရး စနစ္ Rule of Origin ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ထုတ္ျပန္သြားမည္ ျဖစ္သည္။
အခြန္ေလွ်ာ့ေပါ့ခြင့္ ရရွိမည့္ ကိစၥမ်ားကုိလည္း ကုမၸဏီမ်ားကပင္ တင္သြင္းမည့္ သြင္းကုန္မ်ားကုိ ျမန္မာ့အေကာက္ခြန္ ဦးစီးဌာနသုိ႔ ေလွ်ာက္ထားရမည္ျဖစ္သည္။
အေကာက္ခြန္ ဦးစီးဌာနသည္ ျပည္တြင္းစီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးေစရန္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္းကလည္း ယာယီအခြန္ ကင္းလြတ္ခြင့္ စနစ္တစ္ရပ္ကုိ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ၎စနစ္သည္ ျပပြဲ၊ ေစ်းပြဲေတာ္ႏွင့္ အစည္းအေဝးပြဲ စသည့္ပြဲမ်ားႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ ပစၥည္းမ်ား၊ စီးပြားေရး ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ သြင္းကုန္ နမူနာပစၥည္းမ်ားကုိ တင္သြင္းၿပီး ေျခာက္လအထိ အခြန္ေပးေဆာင္ရန္ မလုိဘဲ ယာယီကင္းလြတ္ခြင့္ ရရွိသည့္စနစ္ျဖစ္သည္။
လုပ္ငန္းသုံး စက္ပစၥည္း ကိရိယာမ်ား၊ ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္းမ်ား သက္ဆုိင္ေသာ ပစၥည္းမ်ား၊ ပညာေရးသိပံၸႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ ပစၥည္းမ်ား၊ အားကစားဆုိင္ရာ ပစၥည္းမ်ား၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ေဆးပညာဆုိင္ရာ ပစၥည္းမ်ား စသည့္ပစၥည္းမ်ားကုိလည္း ၁၂ လအထိ ယာယီ အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ျပဳကာ တင္သြင္းခြင့္ျပဳမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကုန္သြယ္မႈေဆာင္ရြက္ရန္ လြယ္ကူေစသည့္ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း ျပင္ဆင္မႈကုိ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့ျခင္း ေၾကာင့္ ကမ႓ာ့စီးပြားေရး လုပ္ကုိင္ရန္ လြယ္ကူသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားစာရင္းတြင္ အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္ တက္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ အခြန္ဆုိင္ရာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကုိ ျပင္ဆင္ရန္ လုိအပ္မည္ဟု ကမ႓ာ့ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ႔ WTO က သတိေပးေျပာၾကားထားသည္။
မႏၱေလး ပဋိပကၡႏွင့္ ရလဒ္ သုည၊ အနာဂတ္ သုည
ၿငိမ္းခ်မ္းေအး
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇြန္လ မႏၱေလး ဘာသာေရးပဋိပကၡ ေနာက္ဆက္တြဲ အေရးယူမႈအျဖစ္ သားမယားျပဳက်င့္မႈ လီဆယ္တိုင္တန္းသူ အပါအဝင္ လံႈ႔ေဆာ္သူ စြပ္စြဲခံ ၅ ဦးကို ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ရွည္ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္ သုခခ်မ္းသာရာအတြက္ ေဝဖန္ပိုင္းျခား အေျဖရွာရမယ့္ ေမးခြန္းေတြက တပံုႀကီး က်န္ေနေသးပါတယ္။ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡ အတြက္ ရင္းျမစ္တရားခံေတြ၊ ေနာက္ကြယ္က ႀကိဳးကိုင္ ေျမွာက္ပင့္ေပးသူေတြ၊ မီးေလာင္ရာ ေလပင့္ေစသူေတြ၊ ဘာသာေရး အဓိက႐ုဏ္းအတြင္း ေသဆံုးခဲ့သူရဲ႕ အေလာင္းကို ၿမိဳ႕ပတ္ေစၿပီး ေသြးထိုးခဲ့သူေတြ စတဲ့ တျခား ေသြးစြန္းတဲ့ လက္ေတြအားလံုး စံုလင္ထုိက္သင့္တဲ့ အေရးယူမႈေတြ ျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီလား။ ေနာင္ ဒါမ်ိဳး အျဖစ္ဆိုးေတြ မျဖစ္ေပၚႏိုင္ေအာင္ေကာ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ စီစဥ္မႈေတြ အေျခခံက်က် ျပင္ဆင္ ျပဳျပင္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီလား။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္လ မိတၳီလာၿမိဳ႕မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္၊ မီးရိႈ႕၊ သတ္ျဖတ္ခဲ့မႈ ဆိုရင္ ၂ ႏွစ္ ရွိခဲ့ပါၿပီ။ တရားမွ်တမႈေတြ အျပည့္အဝ အလံုးစံု ေဖာ္ေဆာင္ၿပီးပါၿပီလား။
လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာေကာ အမုန္းတရားေတြ ေလ်ာ့ပါးသြားပါၿပီလား။ ႏိုင္ငံေရးပေယာဂ၊ အာ႐ံုလႊဲမႈဆိုတဲ့ လက္ငင္းအေၾကာင္းကိုပဲ ေဇာင္းေပး အေၾကာင္းျပ ဓာတ္ျပားေဟာင္းဖြင့္ ဆိုခ်င္ေနၾကတုန္းပဲလား။ တခါလာလည္း အစိုးရနဲ႔လူထု ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ လူမႈေရးအဖြဲ႔ေတြ အျပန္အလွန္ ေနာက္ကြယ္က လက္မည္းႀကီး မွန္းဆ စြပ္စြဲ သံုးသပ္ၾကတဲ့ ေခတ္ကုန္ပါၿပီလား။ အေကာင္အထည္ တကယ္ လက္မည္းႀကီး ရွိရင္လည္း ေနာင္ ဝင္မစြက္၊ ႀကိဳးမဆြဲႏိုင္ေအာင္ လက္ထိပ္ခတ္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီလား။ တခုခုျဖစ္လိုက္ရင္ ဘာအလုပ္မွ မျဖစ္တဲ့ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ေတြ ဖြဲ႔လိုက္၊ စိုးရိမ္ေၾကာင္း ဟန္ျပစကားေတြ ထုတ္ဆိုလိုက္ အေျခအေနကေရာ ေျပာင္းလဲၿပီလား။
ဒီ ရန္ပြဲ၊ ပဋိပကၡ၊ အၿငိဳး၊ အမုန္းေတြရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္အျဖစ္ တဖက္မွာ ျပည္ေထာင္စုအတြင္းက ႏိုင္ငံသား လူမ်ိဳး၊ ဘာသာစံု ဥမကြဲ သိုက္မပ်က္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ႏိုင္ဖို႔ သမမွ်တတဲ့ ရာသီဥတု အာမခံရာ စနစ္အဖြဲ႔အစည္း၊ အစီအမံ၊ အေျခခံ ဥပေဒေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ပညာေပး လႈပ္ရွားမႈေတြ ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ရာေရာ ဘယ္အေျခအေနမ်ား ေရာက္ေန၊ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ တိုးတက္ေနပါၿပီလဲ။ အမုန္းတရားေတြကို တန္ျပန္ဖို႔ရာ ခ်စ္ၾကည္ေရးတရား ျပန္႔ပြားမႈေတြ ဘယ္ေလာက္ ထိေရာက္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီလဲ။
လူမႈေရး၊ ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အသီးသီးက ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ၾကည္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေနသူေတြ ၾကယ္ငါးပြင့္ဟိုတယ္ေတြက ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ သတင္းျဖစ္ ပြဲတက္ခံ၊ ဓာတ္ပံုတြဲ႐ိုက္ခံ၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြခ်ည္း ၾကည္ေစ၊ ေအးေစ၊ ၿငိမ္းေစ လုပ္ေနၾကတဲ့ အဆင့္ကေရာ တက္ခဲ့ၿပီလား။ ဘယ္ေလာက္အထိ တိုးတက္ေအာင္ျမင္ လူအမ်ားၾကားကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတရားေတြ ျပန္႔ႏွံ႔ စိမ့္ဝင္သက္ေရာက္ႏိုင္ၿပီလဲ။ လူမ်ိဳးမတူ၊ ဘာသာကြဲ႐ံုနဲ႔ လူသားအခ်င္းခ်င္း အျမင္မၾကည္လင္မႈ၊ သံသယထားမႈေတြ အခု ေလ်ာ့ပါးခဲ့ၿပီလား။ အမုန္းပင္စည္ အျမစ္တြယ္မႈေတြကို ဘယ္ေလာက္ လွန္ထုတ္ သင္းကြပ္ ႏိုင္္ပါၿပီလဲ။
႐ုပ္ရွင္၊ သဘင္၊ ဂီတ၊ စာေပ၊ ကာတြန္း၊ ပညာေရးစနစ္ စတဲ့ လူထုၾကားခံေတြက လူမ်ိဳးမတူခ်င္း၊ ဘာသာမတူခ်င္း အျမင္မၾကည္လင္ မႏွစ္ၿမိဳ႕ အယ္လာဂ်စ္ျဖစ္တတ္တဲ့၊ တဖက္သတ္ ေကာက္ခ်က္ဆြဲတတ္တဲ့၊ ပံုေသကားခ်ပ္ခ် ပံုေဖာ္တတ္တဲ့ အမုန္းပြားေရး ‘ေၾကာင္ေခ်း’ ေတြေရာ အခု ကုန္စင္ ရွင္းလင္းၿပီးပါၿပီလား။
လိုရာဆြဲေတြး ပံုေဖာ္ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ေသြးထိုးတတ္တဲ့ အက်င့္ေတြ ေဖ်ာက္ႏိုင္ခဲ့ၾကၿပီလား။ အသံဝဲဝဲနဲ႔ ျမန္မာစကားသံကို နားေထာင္၊ အသားအေရာင္ကို ၾကည့္ ႏိုင္ငံသား သတ္မွတ္လိုတဲ့ သေဘာထား အျမင္ေတြ ေရပန္းမစား ေခတ္ကုန္သြားခဲ့ပါၿပီလား။
ဘာသာ၊ လူမ်ိဳးစံု မွီတင္းေနထိုင္ေနတဲ့ တိုင္းျပည္မွာ လူမ်ိဳစုစံု ခ်စ္ၾကည္ေရး တိုးပြားေစတဲ့ သင္႐ိုးညြန္းတမ္းေတြ ပညာေရးစနစ္မွာ ထည့္သြင္း ျပဌာန္းႏိုင္ၿပီလား။ ျမန္မာျပည္မွာ တလူမ်ိဳး၊ တဘာသာ ဗဟိုျပဳ “Ethnocentric” ျပဳကာ မ်ိဳးျမင့္စိတ္ေန ေထာင္လႊား ပံုေဖာ္တဲ့ ပညာေရးစနစ္၊ အႏုသုခုမ ပံုစံေတြ အခု ေလွ်ာ့ခ်ပစ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီလား။ ခြင့္တူညီမွ် ဝါဒျဖဴစင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ တည္ေဆာက္ဖို႔ လမ္းစမွန္ေပၚ ေရာက္ေနၿပီလား။
အထက္မွာ ဆိုခဲ့သမွ် ေမးခြန္းမ်ား အားလံုးအတြက္ အေျဖက ‘သုည’ ပါ။ ပင္မေရေသာက္ျမစ္ ႏိုင္ငံေရး သေဘာထား စနစ္ မေျပာင္းလဲမႈနဲ႔အတူ လူမႈ၊ စီးပြား၊ ပညာ၊ က်န္းမာ က႑စံု ဒံုရင္းထက္ ပိုဆိုးေနကာ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ ေက်ာင္းသား ျပႆနာစံု တိုးပြားေနသလို လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြလည္း တိုးပြားၿမဲ တိုးပြားေနျခင္းေၾကာင့္ အေျဖက ဘဲဥမကြဲရတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း လက္ရွိအစိုးရရဲ႕ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ ၂၀၁၅ အေရာက္မွာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေထြေထြ ျပဳျပင္ေျပာင္္းလဲမႈနဲ႔ ဒီမိုကေရစီတည္ေဆာင္မႈက ရပ္တန္႔႐ံုမက၊ ေနာက္ျပန္ က်ဆံုးေနတယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာက သံုးသပ္ေနၾကတာပါ။
အက်ိဳးစီးပြား၊ အာဏာ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေရရွည္တည္တံ့ေရး ေမွ်ာ္ကိုး ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို ဟန္ျပ ေျပာင္းျပေနျခင္းေၾကာင့္ လူဆိုး၊ မူဆိုးေတြ ရွင္သန္ အျမစ္တြယ္မႈက မပ်က္ပါ။ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ဆက္စပ္ ျပႆနာ အတြက္လည္း အေျခခံ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္မႈ လံုးဝ မေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေသးပါ။ ျပည္တြင္းစစ္အတြက္ ဟန္ျပ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလုပ္ေတြသာ ေပါမ်ားေနသလို လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး အမုန္းေတြ အတြက္လည္း ရင္းျမစ္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းေစတဲ့ မူဝါဒ၊ အလုပ္ ေျပာင္းလဲ ေဖာ္ေဆာင္မႈေတြ မလုပ္ခ်င္ၾကေသးပါ။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္က ရာစုဝက္ေက်ာ္ၾကာ မိႈင္းတိုက္ခဲ့တဲ့ အစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး စိတ္အခံဟာ လူအမ်ားၾကားမွာ အတိုင္းအတာတခုအထိ သက္ေရာက္ေနေၾကာင္း မ်က္ေမွာက္ ျဖစ္စဥ္ေတြက အထင္အရွား ျပသလို႔ေနပါတယ္။
ဒါထက္ ပိုဆိုးတာက အမုန္းတရား ပြားမ်ားလိုသူေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္က ႀကံစည္ခ်က္စနက္မွာ အမ်ိဳးသားေရး သၾကားခ်ိဳခ်ိဳ အုပ္ထားတဲ့၊ ရဟန္း သံဃာေတြပါ ဝင္ေရာက္ အသံုးေတာ္ခံ ပါဝင္ရတဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒမ်ားဟာလည္း မ်က္ေမွာက္မွာ လံုးလံုး အသက္ဝင္လို႔ သြားခဲ့ပါၿပီ။ လူ႔အခြင့္အေရး၊ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရး ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ စံခ်ိန္မီတဲ့၊ ကမာၻ႔ အေနာက္ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားထက္ေတာင္ ႐ိုးရာဓေလ့မွာ အျမင္က်ယ္တဲ့ လူမႈထံုးတမ္းေတြဟာလည္း လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အေရာင္ဆိုးထားတဲ့ ဥပေဒေတြေအာက္မွာ က်ဆင္း အားနည္းခဲ့ရပါၿပီ။ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒလို ကိစၥေတြ အခုတရားဝင္ ႏိုင္ငံရဲ႕ တရားစီရင္ေရးစနစ္မွာ အက်ံဳးဝင္ ရပ္တည္လာခဲ့ၿပီမို႔ လူမ်ိဳးေရ၊ ဘာသာေရး ခြဲျခားမႈကိစၥက ပိုေတာင္ ယိုယြင္း ဆုတ္ယုတ္လာတယ္ ဆိုရမွာပါ။
ဒါ့အျပင္ ဒီမိုကေရစီ ေရွ႕ေဆာင္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီႀကီးလိုမ်ိဳးက အစလည္း အစိုးရနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ တင္းက်ပ္မႈ၊ ျပႆနာ အရွာခံရမႈ လြတ္ေအာင္၊ အမ်ိဳးသားေရးသမားမ်ားလည္း ၾကည္ျဖဴေအာင္၊ လူအမ်ားလည္း ေထာက္ခံေအာင္ ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရး ကိစၥေတြမ်ား ေပယ်ာလကန္ ျပဳခဲ့တာေတြလည္း ေတြ႔ခဲ့ရပါၿပီ။
လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ ၾသဇာႀကီးတဲ့ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား ပါဝင္တဲ့ သံဃာအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ အျမင္ကလည္း ေဝဝါးေနပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ပညာရွင္ေတြ ေတာင္းဆိုတဲ့ ဒီမိုကေရစီပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ဥပေဒၾကမ္းေတြကို သံဃာအဖြဲ႔စံု ေဝဖန္ေထာက္ျပ အသံေတြ ညံခဲ့တဲ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္က သက္ေသပါပဲ။ ဒီကိစၥမွာ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈကို အားေပ်ာ့ေစလိုတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပေယာဂ၊ အုပ္စုိးသူ အာဏာရွိသူေတြရဲ႕ ဖိအားေၾကာင့္ ပါတယ္ဆိုတာ မွန္ေပမယ့္ မီးမရွိဘဲ မီးခိုးမထြက္ပါဘူး။
ဒါေတြအျပင္ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္တိုင္းနဲ႔ အဆင္မေျပ၊ သူတို႔ေျပာသမွ် လက္မခံ၊ ဘူးခံျငင္းတဲ့ အေနအထားကလည္း အခု ေျပာင္းမသြားတဲ့အျပင္ ပိုေတာင္ဆိုးလာပါတယ္။ အရင္က အစိုးရ တခုတည္းက ကုလသမဂၢကို ျပန္လည္ အျပစ္တင္ခဲ့ရာက အခုဆိုရင္ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး အေျခခံ ျပင္းထန္မႈေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားနဲ႔ လူမႈအဖြဲ႔တခ်ိဳ႕ကပါ ကုလကိုယ္စားလွယ္ကို ကန္႔ကြက္တာ၊ ဆႏၵျပတာေတြလည္း လုပ္ျပခဲ့ၾကပါၿပီ။ ကုလသံကိုယ္စားလွယ္ကို ကမာၻေက်ာ္ ေစာ္ကားေျပာဆို တိုင္းထြာမႈကိုလည္း ခပ္တည္တည္ပဲ အသာ ႏွာေစး ျပဝံ့ခဲ့ၾကပါၿပီ။
တကယ္ေတာ့ အားမနာ မညွာစတမ္း သံုးသပ္ရရင္ မ်က္ေမွာက္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အမည္ခံထားတဲ့ တိုင္းျပည္က လက္ရွိ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္၊ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရးေတြဟာ စစ္အစိုးရေခတ္အတိုင္း မေျပာင္းလဲ ေသးတဲ့အျပင္ တခ်ိဳ႕က႑ေတြမွာ ပိုလို႔ေတာင္ နိမ့္က်လာတယ္ ဆိုရပါမယ္။ လူထုရဲ႕ သေဘာ စိတ္ဓာတ္ဟာလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ မခြဲ ေသြးစည္းခ်စ္ၾကည္ေရးကို အေျခခံက်က် ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ အစြဲကင္္းကင္း လုပ္လိုစိတ္၊ ျမင္လိုစိတ္၊ က်င့္ၾကံလိုစိတ္ မရွိဘူးလို႔လည္း ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳး မခြဲဖို႔ အေၾကာင္းေတြ ေရးရင္၊ ေျပာရင္ ေရးသူ ေျပာသူနဲ႔ စာနယ္ဇင္းကို ေခါင္းစဥ္တပ္ တံဆိပ္ခတ္ အၿမဲ စြပ္စြဲခ်င္ၾကတာလည္း သတိထားမိတယ္။
သူလိုကိုယ္လို လူသာမန္မွာေတာင္မွ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ဆိုတဲ့ လူမႈအသိုင္းအဝန္းက ကန္႔သတ္လိုက္တဲ့ သညာေတြ၊ ပညတ္ခ်က္ေတြ ပါလာတာနဲ႔ အစြဲမကင္းတဲ့ သေဘာထားေတြ၊ တဖက္သတ္ ႀကိဳတင္ ေကာက္ခ်က္ခ်လိုမႈေတြ၊ တိမ္သလႅာဖံုးေနတဲ့ အျမင္ေတြ၊ မႀကီးမက်ယ္ႏိုင္တဲ့ ဦးေႏွာက္၊ ရင္ဘတ္ႏွလံုးသားေတြ အေၾကာင္းေတြက ေန႔စဥ္ လူမႈေလာကမွာ၊ သတင္းျဖစ္ရပ္ေတြမွာ အသစ္ အသစ္ အၿမဲ ထင္ရွား ျဖစ္ေပၚေနပါတယ္။ အမုန္းပြားဖို႔ ပိုလြယ္တဲ့၊ ထိေရာက္မႈ က်ယ္ျပန္႔ ျမန္ဆန္တဲ့ အင္တာနက္ လူမႈကြန္ရက္မ်ားမွာဆို ပိုေတာင္ဆိုးပါေသးတယ္။
ဒါေတာင္ အစိုးရက လူသံုးမ်ားတဲ့ လူမႈကြန္ရက္ ဝန္ေဆာင္မႈတခုျဖစ္တဲ့ Facebook က တာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ တရားဝင္ ပူးေပါင္းၿပီး အပုန္းအလွ်ိဳး နာမည္ဝွက္ေတြနဲ႔ အြန္လိုင္း အမုန္းပြားေနသူေတြကို ႏွိမ္ႏွင္းေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ အြန္လိုင္းမွာ အမုန္းစကားေတြက ေလ်ာ့မသြားပါ။ ႏိုင္ငံေရးအရ အစိုးရကို ေဝဖန္ အတိုက္ခံတဲ့ လူေတြရဲ႕ စာမ်က္ႏွာေတြသာ ပိုမို ကန္႔သတ္ခံလာရတာပဲ အဖတ္တင္ပါတယ္။ အမုန္းပြားေရး စာမ်က္ႏွာေတြကေတာ့ ရွိၿမဲ ရွိေနလ်က္၊ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ဆက္စပ္ အမွန္တဝက္၊ အမွားတဝက္ ပံုဖ်က္ အခ်က္အလက္ေတြ၊ အမုန္းစကားေတြ၊ ဓာတ္ပံုေတြ ျဖန္႔ေဝလ်က္ပါပဲ။
ၿခံဳေျပာရရင္ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ အကဲဆတ္မႈ ေလ်ာ့ပါးေရးမွာ အေျခခံက်က် ခံယူခ်က္၊ အေတြးအေခၚ ေျပာင္းလဲလိုမႈက တဦးခ်င္းသေဘာမွာကို အင္မတန္ အားနည္းလွပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ကို ေန႔စဥ္ အြန္လိုင္းမွာ အမုန္းပြားလိုသူေတြရဲ႕ အလုပ္ေတြ တြင္က်ယ္ေနတာပါ။ လူတဦးခ်င္း အသိစိတ္နဲ႔ တကိုယ္ေရ ေျပာင္းလဲခ်င္စိတ္မရွိရင္ မၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ အနိ႒ာရံု ျဖစ္ရပ္ေတြကို အလိုတူအလိုပါ ဝင္ေရာက္ ဖန္တီးေနသလို ျဖစ္ေနဦးမွာပါပဲ။
ဒီလိုအေနအထားနဲ႔ တုိင္းျပည္ အနာဂတ္ဟာလည္း အတိတ္နဲ႔ ပစၥဳပၸန္လိုပဲ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု စစ္ပြဲေတြ၊ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ပဋိပကၡေတြ တင္းက်မ္းနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပင္စည္ မရွင္သန္၊ ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ ခ်မ္းသာမႈ အကိုင္းအခက္ မႀကီးထြားႏိုင္၊ တရားမွ်တမႈ အသီးအပြင့္ မစားသံုးႏိုင္၊ လြတ္လပ္ေအးခ်မ္းျခင္း အရိပ္အာဝါသေအာက္ မခိုလံႈႏိုင္ ျဖစ္ေနဦးမွာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ညီညြတ္မွ်တ ေလာကပါလ တရားဓမၼ ထြန္းကား လႊမ္းမိုး ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ သုခခ်မ္းသာ စံစားရာ ဒီမိုကေရစီ ေလာကနိဗၺာန္ မ်က္ေမွာက္ျပဳဖို႔ရာလည္း အလွမ္းေဝးေနဦးမယ့္ သေဘာကို အားလံုး ဆင္ျခင္ ေျမာ္ခ်င့္ေစခ်င္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္ အနာဂတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းဖြံ႔ၿဖိဳး ခ်မ္းသာရာရဖို႔ လူတဦးခ်င္း အသိစိတ္ဓာတ္ရွိရွိနဲ႔ ဘာသာစြဲ၊ လူမ်ိဳးစြဲႀကီးမႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်၊ ျပဳျပင္သင့္တာေတြ ျပဳျပင္၊ ေျပာင္းလဲသင့္တာေတြ ေျပာင္းလဲ၊ အလုပ္ေကာင္းေတြ၊ ခံယူခ်က္ေကာင္းေတြ စံျပတႏိုင္ ထားႏိုင္ၾကေစေၾကာင္း တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇြန္လ မႏၱေလး ဘာသာေရးပဋိပကၡ ေနာက္ဆက္တြဲ အေရးယူမႈအျဖစ္ သားမယားျပဳက်င့္မႈ လီဆယ္တိုင္တန္းသူ အပါအဝင္ လံႈ႔ေဆာ္သူ စြပ္စြဲခံ ၅ ဦးကို ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ရွည္ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္ သုခခ်မ္းသာရာအတြက္ ေဝဖန္ပိုင္းျခား အေျဖရွာရမယ့္ ေမးခြန္းေတြက တပံုႀကီး က်န္ေနေသးပါတယ္။ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡ အတြက္ ရင္းျမစ္တရားခံေတြ၊ ေနာက္ကြယ္က ႀကိဳးကိုင္ ေျမွာက္ပင့္ေပးသူေတြ၊ မီးေလာင္ရာ ေလပင့္ေစသူေတြ၊ ဘာသာေရး အဓိက႐ုဏ္းအတြင္း ေသဆံုးခဲ့သူရဲ႕ အေလာင္းကို ၿမိဳ႕ပတ္ေစၿပီး ေသြးထိုးခဲ့သူေတြ စတဲ့ တျခား ေသြးစြန္းတဲ့ လက္ေတြအားလံုး စံုလင္ထုိက္သင့္တဲ့ အေရးယူမႈေတြ ျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီလား။ ေနာင္ ဒါမ်ိဳး အျဖစ္ဆိုးေတြ မျဖစ္ေပၚႏိုင္ေအာင္ေကာ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ စီစဥ္မႈေတြ အေျခခံက်က် ျပင္ဆင္ ျပဳျပင္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီလား။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္လ မိတၳီလာၿမိဳ႕မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္၊ မီးရိႈ႕၊ သတ္ျဖတ္ခဲ့မႈ ဆိုရင္ ၂ ႏွစ္ ရွိခဲ့ပါၿပီ။ တရားမွ်တမႈေတြ အျပည့္အဝ အလံုးစံု ေဖာ္ေဆာင္ၿပီးပါၿပီလား။
လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာေကာ အမုန္းတရားေတြ ေလ်ာ့ပါးသြားပါၿပီလား။ ႏိုင္ငံေရးပေယာဂ၊ အာ႐ံုလႊဲမႈဆိုတဲ့ လက္ငင္းအေၾကာင္းကိုပဲ ေဇာင္းေပး အေၾကာင္းျပ ဓာတ္ျပားေဟာင္းဖြင့္ ဆိုခ်င္ေနၾကတုန္းပဲလား။ တခါလာလည္း အစိုးရနဲ႔လူထု ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ လူမႈေရးအဖြဲ႔ေတြ အျပန္အလွန္ ေနာက္ကြယ္က လက္မည္းႀကီး မွန္းဆ စြပ္စြဲ သံုးသပ္ၾကတဲ့ ေခတ္ကုန္ပါၿပီလား။ အေကာင္အထည္ တကယ္ လက္မည္းႀကီး ရွိရင္လည္း ေနာင္ ဝင္မစြက္၊ ႀကိဳးမဆြဲႏိုင္ေအာင္ လက္ထိပ္ခတ္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီလား။ တခုခုျဖစ္လိုက္ရင္ ဘာအလုပ္မွ မျဖစ္တဲ့ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ေတြ ဖြဲ႔လိုက္၊ စိုးရိမ္ေၾကာင္း ဟန္ျပစကားေတြ ထုတ္ဆိုလိုက္ အေျခအေနကေရာ ေျပာင္းလဲၿပီလား။
ဒီ ရန္ပြဲ၊ ပဋိပကၡ၊ အၿငိဳး၊ အမုန္းေတြရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္အျဖစ္ တဖက္မွာ ျပည္ေထာင္စုအတြင္းက ႏိုင္ငံသား လူမ်ိဳး၊ ဘာသာစံု ဥမကြဲ သိုက္မပ်က္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ႏိုင္ဖို႔ သမမွ်တတဲ့ ရာသီဥတု အာမခံရာ စနစ္အဖြဲ႔အစည္း၊ အစီအမံ၊ အေျခခံ ဥပေဒေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ပညာေပး လႈပ္ရွားမႈေတြ ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ရာေရာ ဘယ္အေျခအေနမ်ား ေရာက္ေန၊ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ တိုးတက္ေနပါၿပီလဲ။ အမုန္းတရားေတြကို တန္ျပန္ဖို႔ရာ ခ်စ္ၾကည္ေရးတရား ျပန္႔ပြားမႈေတြ ဘယ္ေလာက္ ထိေရာက္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီလဲ။
လူမႈေရး၊ ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အသီးသီးက ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ၾကည္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေနသူေတြ ၾကယ္ငါးပြင့္ဟိုတယ္ေတြက ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ သတင္းျဖစ္ ပြဲတက္ခံ၊ ဓာတ္ပံုတြဲ႐ိုက္ခံ၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြခ်ည္း ၾကည္ေစ၊ ေအးေစ၊ ၿငိမ္းေစ လုပ္ေနၾကတဲ့ အဆင့္ကေရာ တက္ခဲ့ၿပီလား။ ဘယ္ေလာက္အထိ တိုးတက္ေအာင္ျမင္ လူအမ်ားၾကားကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတရားေတြ ျပန္႔ႏွံ႔ စိမ့္ဝင္သက္ေရာက္ႏိုင္ၿပီလဲ။ လူမ်ိဳးမတူ၊ ဘာသာကြဲ႐ံုနဲ႔ လူသားအခ်င္းခ်င္း အျမင္မၾကည္လင္မႈ၊ သံသယထားမႈေတြ အခု ေလ်ာ့ပါးခဲ့ၿပီလား။ အမုန္းပင္စည္ အျမစ္တြယ္မႈေတြကို ဘယ္ေလာက္ လွန္ထုတ္ သင္းကြပ္ ႏိုင္္ပါၿပီလဲ။
႐ုပ္ရွင္၊ သဘင္၊ ဂီတ၊ စာေပ၊ ကာတြန္း၊ ပညာေရးစနစ္ စတဲ့ လူထုၾကားခံေတြက လူမ်ိဳးမတူခ်င္း၊ ဘာသာမတူခ်င္း အျမင္မၾကည္လင္ မႏွစ္ၿမိဳ႕ အယ္လာဂ်စ္ျဖစ္တတ္တဲ့၊ တဖက္သတ္ ေကာက္ခ်က္ဆြဲတတ္တဲ့၊ ပံုေသကားခ်ပ္ခ် ပံုေဖာ္တတ္တဲ့ အမုန္းပြားေရး ‘ေၾကာင္ေခ်း’ ေတြေရာ အခု ကုန္စင္ ရွင္းလင္းၿပီးပါၿပီလား။
လိုရာဆြဲေတြး ပံုေဖာ္ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ေသြးထိုးတတ္တဲ့ အက်င့္ေတြ ေဖ်ာက္ႏိုင္ခဲ့ၾကၿပီလား။ အသံဝဲဝဲနဲ႔ ျမန္မာစကားသံကို နားေထာင္၊ အသားအေရာင္ကို ၾကည့္ ႏိုင္ငံသား သတ္မွတ္လိုတဲ့ သေဘာထား အျမင္ေတြ ေရပန္းမစား ေခတ္ကုန္သြားခဲ့ပါၿပီလား။
ဘာသာ၊ လူမ်ိဳးစံု မွီတင္းေနထိုင္ေနတဲ့ တိုင္းျပည္မွာ လူမ်ိဳစုစံု ခ်စ္ၾကည္ေရး တိုးပြားေစတဲ့ သင္႐ိုးညြန္းတမ္းေတြ ပညာေရးစနစ္မွာ ထည့္သြင္း ျပဌာန္းႏိုင္ၿပီလား။ ျမန္မာျပည္မွာ တလူမ်ိဳး၊ တဘာသာ ဗဟိုျပဳ “Ethnocentric” ျပဳကာ မ်ိဳးျမင့္စိတ္ေန ေထာင္လႊား ပံုေဖာ္တဲ့ ပညာေရးစနစ္၊ အႏုသုခုမ ပံုစံေတြ အခု ေလွ်ာ့ခ်ပစ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီလား။ ခြင့္တူညီမွ် ဝါဒျဖဴစင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ တည္ေဆာက္ဖို႔ လမ္းစမွန္ေပၚ ေရာက္ေနၿပီလား။
အထက္မွာ ဆိုခဲ့သမွ် ေမးခြန္းမ်ား အားလံုးအတြက္ အေျဖက ‘သုည’ ပါ။ ပင္မေရေသာက္ျမစ္ ႏိုင္ငံေရး သေဘာထား စနစ္ မေျပာင္းလဲမႈနဲ႔အတူ လူမႈ၊ စီးပြား၊ ပညာ၊ က်န္းမာ က႑စံု ဒံုရင္းထက္ ပိုဆိုးေနကာ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ ေက်ာင္းသား ျပႆနာစံု တိုးပြားေနသလို လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြလည္း တိုးပြားၿမဲ တိုးပြားေနျခင္းေၾကာင့္ အေျဖက ဘဲဥမကြဲရတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း လက္ရွိအစိုးရရဲ႕ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ ၂၀၁၅ အေရာက္မွာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေထြေထြ ျပဳျပင္ေျပာင္္းလဲမႈနဲ႔ ဒီမိုကေရစီတည္ေဆာင္မႈက ရပ္တန္႔႐ံုမက၊ ေနာက္ျပန္ က်ဆံုးေနတယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာက သံုးသပ္ေနၾကတာပါ။
အက်ိဳးစီးပြား၊ အာဏာ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေရရွည္တည္တံ့ေရး ေမွ်ာ္ကိုး ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို ဟန္ျပ ေျပာင္းျပေနျခင္းေၾကာင့္ လူဆိုး၊ မူဆိုးေတြ ရွင္သန္ အျမစ္တြယ္မႈက မပ်က္ပါ။ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ဆက္စပ္ ျပႆနာ အတြက္လည္း အေျခခံ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္မႈ လံုးဝ မေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေသးပါ။ ျပည္တြင္းစစ္အတြက္ ဟန္ျပ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလုပ္ေတြသာ ေပါမ်ားေနသလို လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး အမုန္းေတြ အတြက္လည္း ရင္းျမစ္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းေစတဲ့ မူဝါဒ၊ အလုပ္ ေျပာင္းလဲ ေဖာ္ေဆာင္မႈေတြ မလုပ္ခ်င္ၾကေသးပါ။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္က ရာစုဝက္ေက်ာ္ၾကာ မိႈင္းတိုက္ခဲ့တဲ့ အစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး စိတ္အခံဟာ လူအမ်ားၾကားမွာ အတိုင္းအတာတခုအထိ သက္ေရာက္ေနေၾကာင္း မ်က္ေမွာက္ ျဖစ္စဥ္ေတြက အထင္အရွား ျပသလို႔ေနပါတယ္။
ဒါထက္ ပိုဆိုးတာက အမုန္းတရား ပြားမ်ားလိုသူေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္က ႀကံစည္ခ်က္စနက္မွာ အမ်ိဳးသားေရး သၾကားခ်ိဳခ်ိဳ အုပ္ထားတဲ့၊ ရဟန္း သံဃာေတြပါ ဝင္ေရာက္ အသံုးေတာ္ခံ ပါဝင္ရတဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒမ်ားဟာလည္း မ်က္ေမွာက္မွာ လံုးလံုး အသက္ဝင္လို႔ သြားခဲ့ပါၿပီ။ လူ႔အခြင့္အေရး၊ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရး ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ စံခ်ိန္မီတဲ့၊ ကမာၻ႔ အေနာက္ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားထက္ေတာင္ ႐ိုးရာဓေလ့မွာ အျမင္က်ယ္တဲ့ လူမႈထံုးတမ္းေတြဟာလည္း လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အေရာင္ဆိုးထားတဲ့ ဥပေဒေတြေအာက္မွာ က်ဆင္း အားနည္းခဲ့ရပါၿပီ။ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒလို ကိစၥေတြ အခုတရားဝင္ ႏိုင္ငံရဲ႕ တရားစီရင္ေရးစနစ္မွာ အက်ံဳးဝင္ ရပ္တည္လာခဲ့ၿပီမို႔ လူမ်ိဳးေရ၊ ဘာသာေရး ခြဲျခားမႈကိစၥက ပိုေတာင္ ယိုယြင္း ဆုတ္ယုတ္လာတယ္ ဆိုရမွာပါ။
ဒါ့အျပင္ ဒီမိုကေရစီ ေရွ႕ေဆာင္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီႀကီးလိုမ်ိဳးက အစလည္း အစိုးရနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ တင္းက်ပ္မႈ၊ ျပႆနာ အရွာခံရမႈ လြတ္ေအာင္၊ အမ်ိဳးသားေရးသမားမ်ားလည္း ၾကည္ျဖဴေအာင္၊ လူအမ်ားလည္း ေထာက္ခံေအာင္ ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရး ကိစၥေတြမ်ား ေပယ်ာလကန္ ျပဳခဲ့တာေတြလည္း ေတြ႔ခဲ့ရပါၿပီ။
လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ ၾသဇာႀကီးတဲ့ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား ပါဝင္တဲ့ သံဃာအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ အျမင္ကလည္း ေဝဝါးေနပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ပညာရွင္ေတြ ေတာင္းဆိုတဲ့ ဒီမိုကေရစီပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ဥပေဒၾကမ္းေတြကို သံဃာအဖြဲ႔စံု ေဝဖန္ေထာက္ျပ အသံေတြ ညံခဲ့တဲ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္က သက္ေသပါပဲ။ ဒီကိစၥမွာ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈကို အားေပ်ာ့ေစလိုတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပေယာဂ၊ အုပ္စုိးသူ အာဏာရွိသူေတြရဲ႕ ဖိအားေၾကာင့္ ပါတယ္ဆိုတာ မွန္ေပမယ့္ မီးမရွိဘဲ မီးခိုးမထြက္ပါဘူး။
ဒါေတြအျပင္ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္တိုင္းနဲ႔ အဆင္မေျပ၊ သူတို႔ေျပာသမွ် လက္မခံ၊ ဘူးခံျငင္းတဲ့ အေနအထားကလည္း အခု ေျပာင္းမသြားတဲ့အျပင္ ပိုေတာင္ဆိုးလာပါတယ္။ အရင္က အစိုးရ တခုတည္းက ကုလသမဂၢကို ျပန္လည္ အျပစ္တင္ခဲ့ရာက အခုဆိုရင္ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး အေျခခံ ျပင္းထန္မႈေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားနဲ႔ လူမႈအဖြဲ႔တခ်ိဳ႕ကပါ ကုလကိုယ္စားလွယ္ကို ကန္႔ကြက္တာ၊ ဆႏၵျပတာေတြလည္း လုပ္ျပခဲ့ၾကပါၿပီ။ ကုလသံကိုယ္စားလွယ္ကို ကမာၻေက်ာ္ ေစာ္ကားေျပာဆို တိုင္းထြာမႈကိုလည္း ခပ္တည္တည္ပဲ အသာ ႏွာေစး ျပဝံ့ခဲ့ၾကပါၿပီ။
တကယ္ေတာ့ အားမနာ မညွာစတမ္း သံုးသပ္ရရင္ မ်က္ေမွာက္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အမည္ခံထားတဲ့ တိုင္းျပည္က လက္ရွိ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္၊ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရးေတြဟာ စစ္အစိုးရေခတ္အတိုင္း မေျပာင္းလဲ ေသးတဲ့အျပင္ တခ်ိဳ႕က႑ေတြမွာ ပိုလို႔ေတာင္ နိမ့္က်လာတယ္ ဆိုရပါမယ္။ လူထုရဲ႕ သေဘာ စိတ္ဓာတ္ဟာလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ မခြဲ ေသြးစည္းခ်စ္ၾကည္ေရးကို အေျခခံက်က် ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ အစြဲကင္္းကင္း လုပ္လိုစိတ္၊ ျမင္လိုစိတ္၊ က်င့္ၾကံလိုစိတ္ မရွိဘူးလို႔လည္း ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳး မခြဲဖို႔ အေၾကာင္းေတြ ေရးရင္၊ ေျပာရင္ ေရးသူ ေျပာသူနဲ႔ စာနယ္ဇင္းကို ေခါင္းစဥ္တပ္ တံဆိပ္ခတ္ အၿမဲ စြပ္စြဲခ်င္ၾကတာလည္း သတိထားမိတယ္။
သူလိုကိုယ္လို လူသာမန္မွာေတာင္မွ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ဆိုတဲ့ လူမႈအသိုင္းအဝန္းက ကန္႔သတ္လိုက္တဲ့ သညာေတြ၊ ပညတ္ခ်က္ေတြ ပါလာတာနဲ႔ အစြဲမကင္းတဲ့ သေဘာထားေတြ၊ တဖက္သတ္ ႀကိဳတင္ ေကာက္ခ်က္ခ်လိုမႈေတြ၊ တိမ္သလႅာဖံုးေနတဲ့ အျမင္ေတြ၊ မႀကီးမက်ယ္ႏိုင္တဲ့ ဦးေႏွာက္၊ ရင္ဘတ္ႏွလံုးသားေတြ အေၾကာင္းေတြက ေန႔စဥ္ လူမႈေလာကမွာ၊ သတင္းျဖစ္ရပ္ေတြမွာ အသစ္ အသစ္ အၿမဲ ထင္ရွား ျဖစ္ေပၚေနပါတယ္။ အမုန္းပြားဖို႔ ပိုလြယ္တဲ့၊ ထိေရာက္မႈ က်ယ္ျပန္႔ ျမန္ဆန္တဲ့ အင္တာနက္ လူမႈကြန္ရက္မ်ားမွာဆို ပိုေတာင္ဆိုးပါေသးတယ္။
ဒါေတာင္ အစိုးရက လူသံုးမ်ားတဲ့ လူမႈကြန္ရက္ ဝန္ေဆာင္မႈတခုျဖစ္တဲ့ Facebook က တာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ တရားဝင္ ပူးေပါင္းၿပီး အပုန္းအလွ်ိဳး နာမည္ဝွက္ေတြနဲ႔ အြန္လိုင္း အမုန္းပြားေနသူေတြကို ႏွိမ္ႏွင္းေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ အြန္လိုင္းမွာ အမုန္းစကားေတြက ေလ်ာ့မသြားပါ။ ႏိုင္ငံေရးအရ အစိုးရကို ေဝဖန္ အတိုက္ခံတဲ့ လူေတြရဲ႕ စာမ်က္ႏွာေတြသာ ပိုမို ကန္႔သတ္ခံလာရတာပဲ အဖတ္တင္ပါတယ္။ အမုန္းပြားေရး စာမ်က္ႏွာေတြကေတာ့ ရွိၿမဲ ရွိေနလ်က္၊ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ဆက္စပ္ အမွန္တဝက္၊ အမွားတဝက္ ပံုဖ်က္ အခ်က္အလက္ေတြ၊ အမုန္းစကားေတြ၊ ဓာတ္ပံုေတြ ျဖန္႔ေဝလ်က္ပါပဲ။
ၿခံဳေျပာရရင္ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ အကဲဆတ္မႈ ေလ်ာ့ပါးေရးမွာ အေျခခံက်က် ခံယူခ်က္၊ အေတြးအေခၚ ေျပာင္းလဲလိုမႈက တဦးခ်င္းသေဘာမွာကို အင္မတန္ အားနည္းလွပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ကို ေန႔စဥ္ အြန္လိုင္းမွာ အမုန္းပြားလိုသူေတြရဲ႕ အလုပ္ေတြ တြင္က်ယ္ေနတာပါ။ လူတဦးခ်င္း အသိစိတ္နဲ႔ တကိုယ္ေရ ေျပာင္းလဲခ်င္စိတ္မရွိရင္ မၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ အနိ႒ာရံု ျဖစ္ရပ္ေတြကို အလိုတူအလိုပါ ဝင္ေရာက္ ဖန္တီးေနသလို ျဖစ္ေနဦးမွာပါပဲ။
ဒီလိုအေနအထားနဲ႔ တုိင္းျပည္ အနာဂတ္ဟာလည္း အတိတ္နဲ႔ ပစၥဳပၸန္လိုပဲ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု စစ္ပြဲေတြ၊ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ပဋိပကၡေတြ တင္းက်မ္းနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပင္စည္ မရွင္သန္၊ ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ ခ်မ္းသာမႈ အကိုင္းအခက္ မႀကီးထြားႏိုင္၊ တရားမွ်တမႈ အသီးအပြင့္ မစားသံုးႏိုင္၊ လြတ္လပ္ေအးခ်မ္းျခင္း အရိပ္အာဝါသေအာက္ မခိုလံႈႏိုင္ ျဖစ္ေနဦးမွာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ညီညြတ္မွ်တ ေလာကပါလ တရားဓမၼ ထြန္းကား လႊမ္းမိုး ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ သုခခ်မ္းသာ စံစားရာ ဒီမိုကေရစီ ေလာကနိဗၺာန္ မ်က္ေမွာက္ျပဳဖို႔ရာလည္း အလွမ္းေဝးေနဦးမယ့္ သေဘာကို အားလံုး ဆင္ျခင္ ေျမာ္ခ်င့္ေစခ်င္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္ အနာဂတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းဖြံ႔ၿဖိဳး ခ်မ္းသာရာရဖို႔ လူတဦးခ်င္း အသိစိတ္ဓာတ္ရွိရွိနဲ႔ ဘာသာစြဲ၊ လူမ်ိဳးစြဲႀကီးမႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်၊ ျပဳျပင္သင့္တာေတြ ျပဳျပင္၊ ေျပာင္းလဲသင့္တာေတြ ေျပာင္းလဲ၊ အလုပ္ေကာင္းေတြ၊ ခံယူခ်က္ေကာင္းေတြ စံျပတႏိုင္ ထားႏိုင္ၾကေစေၾကာင္း တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။
သႀကၤန္တြင္းကာလ အထည္ခ်ဳပ္က႑ အမွာစာထိန္းလက္ခံေနရ
ႏိုင္ႏိုင္ေဇာ္
သႀကၤန္တြင္းကာလ အထည္အမွာစာလက္ခံမႈမ်ား ထိန္းထားရသည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းရွင္အသင္းက ေျပာသည္။
ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ အထည္အမွာစာရရွိမႈ တိုးတက္လာေသာ္လည္း ႏွစ္ကူး႐ုံးပိတ္ရက္ရွည္ ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ အမွာစာေလွ်ာ့လက္ခံျခင္းဟု အဆိုပါအသင္း ဥကၠ႒ ဦးျမင့္စိုးက ဆုိသည္။
“အမွာစာေတြတိုးေနေပမယ့္ ဒီသႀကၤန္တြင္းပိတ္ရက္ရွည္ရွိေတာ့ စက္႐ံုေတြအမွာစာ သိပ္လက္မခံရဲဘူး။ အလုပ္သမားေတြ ကလည္း ႏွစ္ကူး႐ံုးပိတ္ရက္ ေမွ်ာ္ေနတာ။ ေနာက္လေတြမွာေတာ့ စက္႐ံုေတြ ပံုမွန္ျပန္လည္ပတ္ ၾကမွာပါ” ဟု ၎က ရွင္းျပသည္။
အလုပ္သမားျပႆနာမ်ား အနည္းငယ္ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုႏွစ္အထည္ခ်ဳပ္က႑ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ အမွာစာရရွိမႈ ပိုလာေနသည္ဟုလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းရွင္အသင္းက ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိထား သည္။
ယခုႏွစ္အီးယူႏိုင္ငံမ်ား၏ အထည္ခ်ဳပ္အမွာ စာတိုးတက္မႈ ၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္းတိုးတက္ခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္၊ ကိုရီးယာႏွင့္ ေဟာင္ေကာင္အထည္မွာယူမႈ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးတက္လာသည္ဟုလည္း အသင္းဥကၠ႒ဦးျမင့္စိုးက ထပ္မံေျပာဆိုသည္။
Happy အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းတာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက“အလုပ္သမား ျပႆနာေတြလည္း ရွိေပမယ့္ အထည္ခ်ဳပ္ စက္ရံုေတြမွာ သူခ်ိတ္နဲ႔သူ ပံုမွန္လုပ္ေနရသူေတြ ရွိသလို အမွာမ်ားလို႔ တစ္ဆင့္အမွာခ်ေပးတာေတြလည္းရွိပါ တယ္။ အမွာစာအမ်ားစုကေတာ့ အီးယူကရတာပါ” ဟု ဆိုသည္။
အီးယူႏွင့္ အေနာက္အုပ္စုပိတ္ဆို႔မႈကာလတစ္ေလွ်ာက္ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းမွာ ေတာင္ကိုးရီးယား၊ ဂ်ပန္ႏွင့္ ေဟာင္ေကာင္ ေစ်းကြက္မ်ားကိုသာ မွီခိုရပ္တည္ခဲ့ရေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္တြင္ အေမရိကန္ႏွင့္ အီးယူေစ်း ကြက္ျပန္လည္ ပြင့္လာျခင္းေၾကာင့္ အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းတိုးတက္မႈ အားရဖြယ္အေနအထား တစ္ခုဟုလည္း အဆုိပါလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေျပာသည္။
အလုပ္သမားျပႆနာႏွင့္ အေျခခံအေဆာက္အအံုက႑ တိုးတက္လာပါက အထည္ခ်ဳပ္တင္ပို႔မႈပိုမိုတိုးတက္ လာႏိုင္မည္ဟု အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေျပာဆိုသည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ခ်ဳပ္ၿပီးအထည္တင္ပို႔မႈမွ ကန္ ေဒၚလာ ၁ ဒသမ ၃ ဘီလီယံေက်ာ္ ရရွိခဲ့သည္။
သႀကၤန္တြင္းကာလ အထည္အမွာစာလက္ခံမႈမ်ား ထိန္းထားရသည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းရွင္အသင္းက ေျပာသည္။
ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ အထည္အမွာစာရရွိမႈ တိုးတက္လာေသာ္လည္း ႏွစ္ကူး႐ုံးပိတ္ရက္ရွည္ ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ အမွာစာေလွ်ာ့လက္ခံျခင္းဟု အဆိုပါအသင္း ဥကၠ႒ ဦးျမင့္စိုးက ဆုိသည္။
“အမွာစာေတြတိုးေနေပမယ့္ ဒီသႀကၤန္တြင္းပိတ္ရက္ရွည္ရွိေတာ့ စက္႐ံုေတြအမွာစာ သိပ္လက္မခံရဲဘူး။ အလုပ္သမားေတြ ကလည္း ႏွစ္ကူး႐ံုးပိတ္ရက္ ေမွ်ာ္ေနတာ။ ေနာက္လေတြမွာေတာ့ စက္႐ံုေတြ ပံုမွန္ျပန္လည္ပတ္ ၾကမွာပါ” ဟု ၎က ရွင္းျပသည္။
အလုပ္သမားျပႆနာမ်ား အနည္းငယ္ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုႏွစ္အထည္ခ်ဳပ္က႑ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ အမွာစာရရွိမႈ ပိုလာေနသည္ဟုလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းရွင္အသင္းက ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိထား သည္။
ယခုႏွစ္အီးယူႏိုင္ငံမ်ား၏ အထည္ခ်ဳပ္အမွာ စာတိုးတက္မႈ ၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္းတိုးတက္ခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္၊ ကိုရီးယာႏွင့္ ေဟာင္ေကာင္အထည္မွာယူမႈ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးတက္လာသည္ဟုလည္း အသင္းဥကၠ႒ဦးျမင့္စိုးက ထပ္မံေျပာဆိုသည္။
Happy အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းတာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက“အလုပ္သမား ျပႆနာေတြလည္း ရွိေပမယ့္ အထည္ခ်ဳပ္ စက္ရံုေတြမွာ သူခ်ိတ္နဲ႔သူ ပံုမွန္လုပ္ေနရသူေတြ ရွိသလို အမွာမ်ားလို႔ တစ္ဆင့္အမွာခ်ေပးတာေတြလည္းရွိပါ တယ္။ အမွာစာအမ်ားစုကေတာ့ အီးယူကရတာပါ” ဟု ဆိုသည္။
အီးယူႏွင့္ အေနာက္အုပ္စုပိတ္ဆို႔မႈကာလတစ္ေလွ်ာက္ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းမွာ ေတာင္ကိုးရီးယား၊ ဂ်ပန္ႏွင့္ ေဟာင္ေကာင္ ေစ်းကြက္မ်ားကိုသာ မွီခိုရပ္တည္ခဲ့ရေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္တြင္ အေမရိကန္ႏွင့္ အီးယူေစ်း ကြက္ျပန္လည္ ပြင့္လာျခင္းေၾကာင့္ အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းတိုးတက္မႈ အားရဖြယ္အေနအထား တစ္ခုဟုလည္း အဆုိပါလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေျပာသည္။
အလုပ္သမားျပႆနာႏွင့္ အေျခခံအေဆာက္အအံုက႑ တိုးတက္လာပါက အထည္ခ်ဳပ္တင္ပို႔မႈပိုမိုတိုးတက္ လာႏိုင္မည္ဟု အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေျပာဆိုသည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ခ်ဳပ္ၿပီးအထည္တင္ပို႔မႈမွ ကန္ ေဒၚလာ ၁ ဒသမ ၃ ဘီလီယံေက်ာ္ ရရွိခဲ့သည္။
တစ္ႏိုင္ငံလုံး အပစ္ရပ္ေရး မူၾကမ္း ျပန္လည္ေဆြးေႏြး
ABC
တစ္ႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး အတြက္ မူၾကမ္းေတြကို ဒီကေန႔ ျပန္လည္ ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး မူၾကမ္းမွာ က်န္ရွိေနေသးတဲ့ အခ်က္ေတြကို ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပါတ္ တုန္းကပဲ ေျခာက္ရက္ၾကာ ေဆြးေႏြးၾကၿပီးေနာက္ က်န္တဲ့အခ်က္ေတြက ထိပ္ပိုင္းနဲ႔ ေဆြးေႏြးရဦးမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေဆြးေႏြးမႈကိုတပါတ္ၾကာ ရပ္နားထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးေနၾကေပမယ့္လည္း တဖက္မွာေတာ့ စစ္အင္အား တိုးခ်ဲ႕မႈေတြ၊ တိုက္ပြဲေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနတဲ့အတြက္ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။
ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနၾကခ်ိန္မွာ တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတာက ဒီေဆြးေႏြးမႈေတြကို အလဟသ ျဖစ္ေစသလို ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ ေႏွာင့္ေႏွးမႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ကိုးကန္႔ေဒသ စစ္ကို ခ်က္ခ်င္းရပ္ပစ္ဖို႔ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ေကာင္စီ UNFC က ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။
အခုဆိုရင္ ေျမျပင္ စစ္သာမက ေဝဟင္ကေနပါ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရတယ္လို႔လည္း ပါဝင္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျဖစ္ေလ့မရွိတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာလည္း ရခိုင္တပ္ေတြနဲ႔ ျမန္မာ စစ္တပ္အၾကား တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။
တစ္ႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး အတြက္ မူၾကမ္းေတြကို ဒီကေန႔ ျပန္လည္ ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး မူၾကမ္းမွာ က်န္ရွိေနေသးတဲ့ အခ်က္ေတြကို ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပါတ္ တုန္းကပဲ ေျခာက္ရက္ၾကာ ေဆြးေႏြးၾကၿပီးေနာက္ က်န္တဲ့အခ်က္ေတြက ထိပ္ပိုင္းနဲ႔ ေဆြးေႏြးရဦးမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေဆြးေႏြးမႈကိုတပါတ္ၾကာ ရပ္နားထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးေနၾကေပမယ့္လည္း တဖက္မွာေတာ့ စစ္အင္အား တိုးခ်ဲ႕မႈေတြ၊ တိုက္ပြဲေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနတဲ့အတြက္ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။
ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနၾကခ်ိန္မွာ တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတာက ဒီေဆြးေႏြးမႈေတြကို အလဟသ ျဖစ္ေစသလို ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ ေႏွာင့္ေႏွးမႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ကိုးကန္႔ေဒသ စစ္ကို ခ်က္ခ်င္းရပ္ပစ္ဖို႔ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ေကာင္စီ UNFC က ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။
အခုဆိုရင္ ေျမျပင္ စစ္သာမက ေဝဟင္ကေနပါ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရတယ္လို႔လည္း ပါဝင္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျဖစ္ေလ့မရွိတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာလည္း ရခိုင္တပ္ေတြနဲ႔ ျမန္မာ စစ္တပ္အၾကား တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရးရာသတင္းမ်ား March, 31st,2015
( 40 )ပညာေရးဆႏၵျပမႈမွာပါသူ အမႈေပါင္း ၃၈ မႈစြဲခ်က္တင္
( 39 )US Presses for Release of Myanmar Protesters
( 38 )ျမန္မာၾကက္ေျခနီ ေစတနာ့၀န္ထမ္း ေသဆံုးမႈ ကုလအထူး၀မ္းနည္း
( 37 )Thailand detains 76 migrants, including Rohingya
( 36 )အပစ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ရရွိဖို႔ ရာႏႈန္းျပည့္နီးပါး နီးစပ္ၿပီ - NCCT
( 35 )Myanmar, rebels agree to landmark draft deal
( 34 )ဆႏၵျပသူေတြ အျမန္ဆုံးလႊတ္ဖုိ႔ အေမရိကန္ ေတာင္းဆုိ
( 33 )Voters in Myanmar being kept in the dark
( 32 )ေရႊည၀ါ ဆရာေတာ္ တရားေဟာခြင္႔ ပိတ္ပင္ခံရ
( 31 )Myanmar’s peace process takes tentative step forward
( 30 )ပညာေရး၊ လယ္ယာေျမ အေရး ျပည္သူ႔ဖိုရမ္ မွာ ေဆြးေႏြးမည္
( 29 )Peace negotiators in Myanmar reached a draft nationwide ceasefire deal
( 28 )သပိတ္စစ္ေၾကာင္းမွာ ပါ၀င္ခဲ့သူ တိုက္ခန္းျပန္ အေတာင္းခံရ
( 27 )Govt, Rebels Say They Agree In Principle on Nationwide Ceasefire Text
( 26 )ဖမ္းဆီးခံေက်ာင္းသားမ်ား ျပန္ လႊတ္ေရး ကေလးၿမိဳ႕မွာ ဆႏၵျပ
( 25 )Draft nationwide ceasefire agreement finalized in Myanmar
( 24 )အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒၾကမ္း ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ေရာက္
( 23 )Ceasefire talks: leaders pledge compromise
( 22 )ေက်ာင္းသားမ်ားလြတ္ေျမာက္ေရး သ႐ုပ္ျပသူ ပုဒ္မ ၁၈ျဖင့္ အမႈဖြင့္ခံရ
( 21 )Illegal Myanmar migrants arrested on train to Malaysia
( 20 )ေနစြမ္းအင္သုံးေလယာဥ္ ျမန္မာျပည္ကထြက္ခြာ
( 19 )Toshiba to support 308MW Upper Yeywa hydropower project in Myanmar
( 18 )မေလးရွားသြားမည့္ ရထားေပၚတြင္ တရားမ၀င္ျမန္မာ ၇၆ ဦးကို ထိုင္းရဲ ဖမ္းဆီး
( 17 )Water wells dry up in Myanaung
( 16 )အင္ဒုိနီးရွားေရာက္ ျမန္မာေရလုပ္သားေတြ ျမန္မာအကူအညီေပးမည္
( 15 )Toshiba Wins Order For Myanmar Hydorelectric Plant
( 14 )ကမၻာပတ္ ေနေရာင္ျခည္စြမ္းအင္သံုးေလယာဥ္ ျမန္မာမွ ထြက္ခြာ
( 13 )Myanmar aid worker dies from convoy attack wounds
( 12 )ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ KNU ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေဆြးေႏြး
( 11 )Myanmar welcomes AIIB investment
( 10 )ပစ္ခတ္မႈ ၂၈ လျပည့္ ဆႏၵျပပြဲ လက္ပံေတာင္းနဲ႔ ရန္ကုန္မွာ က်င္းပ
( 9 )Suu Kyi Meets Karen Leader to Discuss Peace, Politics
( 8 )ႏိုင္ငံဂုဏ္ကို တက္ေစသည့္ ကရင္လူငယ္ ၅ ဦး
( 7 )Solar Impulse departs for challenging 19-hour flight
( 6 )ကိုနႏၵာစစ္ေအာင္ကို ကမာရြတ္ရဲစခန္းမွာ ရံုးထုတ္မည္
( 5 )Fighting Reported Between Govt and Arakan Army
( 4 )ဖဲြ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေကအဲန္ယူတို႔ ေဆြးေႏြး
( 3 )Burma’s Military Milestone
( 2 )အစိုးရလုပ္ငန္း တားဆီးခဲ့သူ လယ္သမားမ်ား အမႈဖြင့္ခံရ
( 1 )Govt report blames drunk captain, crew, port authorities for Arakan ferry disaster
( 39 )US Presses for Release of Myanmar Protesters
( 38 )ျမန္မာၾကက္ေျခနီ ေစတနာ့၀န္ထမ္း ေသဆံုးမႈ ကုလအထူး၀မ္းနည္း
( 37 )Thailand detains 76 migrants, including Rohingya
( 36 )အပစ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ရရွိဖို႔ ရာႏႈန္းျပည့္နီးပါး နီးစပ္ၿပီ - NCCT
( 35 )Myanmar, rebels agree to landmark draft deal
( 34 )ဆႏၵျပသူေတြ အျမန္ဆုံးလႊတ္ဖုိ႔ အေမရိကန္ ေတာင္းဆုိ
( 33 )Voters in Myanmar being kept in the dark
( 32 )ေရႊည၀ါ ဆရာေတာ္ တရားေဟာခြင္႔ ပိတ္ပင္ခံရ
( 31 )Myanmar’s peace process takes tentative step forward
( 30 )ပညာေရး၊ လယ္ယာေျမ အေရး ျပည္သူ႔ဖိုရမ္ မွာ ေဆြးေႏြးမည္
( 29 )Peace negotiators in Myanmar reached a draft nationwide ceasefire deal
( 28 )သပိတ္စစ္ေၾကာင္းမွာ ပါ၀င္ခဲ့သူ တိုက္ခန္းျပန္ အေတာင္းခံရ
( 27 )Govt, Rebels Say They Agree In Principle on Nationwide Ceasefire Text
( 26 )ဖမ္းဆီးခံေက်ာင္းသားမ်ား ျပန္ လႊတ္ေရး ကေလးၿမိဳ႕မွာ ဆႏၵျပ
( 25 )Draft nationwide ceasefire agreement finalized in Myanmar
( 24 )အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒၾကမ္း ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ေရာက္
( 23 )Ceasefire talks: leaders pledge compromise
( 22 )ေက်ာင္းသားမ်ားလြတ္ေျမာက္ေရး သ႐ုပ္ျပသူ ပုဒ္မ ၁၈ျဖင့္ အမႈဖြင့္ခံရ
( 21 )Illegal Myanmar migrants arrested on train to Malaysia
( 20 )ေနစြမ္းအင္သုံးေလယာဥ္ ျမန္မာျပည္ကထြက္ခြာ
( 19 )Toshiba to support 308MW Upper Yeywa hydropower project in Myanmar
( 18 )မေလးရွားသြားမည့္ ရထားေပၚတြင္ တရားမ၀င္ျမန္မာ ၇၆ ဦးကို ထိုင္းရဲ ဖမ္းဆီး
( 17 )Water wells dry up in Myanaung
( 16 )အင္ဒုိနီးရွားေရာက္ ျမန္မာေရလုပ္သားေတြ ျမန္မာအကူအညီေပးမည္
( 15 )Toshiba Wins Order For Myanmar Hydorelectric Plant
( 14 )ကမၻာပတ္ ေနေရာင္ျခည္စြမ္းအင္သံုးေလယာဥ္ ျမန္မာမွ ထြက္ခြာ
( 13 )Myanmar aid worker dies from convoy attack wounds
( 12 )ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ KNU ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေဆြးေႏြး
( 11 )Myanmar welcomes AIIB investment
( 10 )ပစ္ခတ္မႈ ၂၈ လျပည့္ ဆႏၵျပပြဲ လက္ပံေတာင္းနဲ႔ ရန္ကုန္မွာ က်င္းပ
( 9 )Suu Kyi Meets Karen Leader to Discuss Peace, Politics
( 8 )ႏိုင္ငံဂုဏ္ကို တက္ေစသည့္ ကရင္လူငယ္ ၅ ဦး
( 7 )Solar Impulse departs for challenging 19-hour flight
( 6 )ကိုနႏၵာစစ္ေအာင္ကို ကမာရြတ္ရဲစခန္းမွာ ရံုးထုတ္မည္
( 5 )Fighting Reported Between Govt and Arakan Army
( 4 )ဖဲြ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေကအဲန္ယူတို႔ ေဆြးေႏြး
( 3 )Burma’s Military Milestone
( 2 )အစိုးရလုပ္ငန္း တားဆီးခဲ့သူ လယ္သမားမ်ား အမႈဖြင့္ခံရ
( 1 )Govt report blames drunk captain, crew, port authorities for Arakan ferry disaster
Subscribe to:
Posts (Atom)