မင္းဟန္
(၁၃၅)
“သစ္ပင္၏ အရိပ္သည္ ေအးေျမေပသည္
ထုိထက္ မိဘ၏ အရိပ္သည္ ပိုေအးျမ၏။
ထုိထက္ ဆရာသမား၏ အရိပ္သည္ ပို၍ပင္ ေအးျမ၏
ထုိထက္ မင္း၏ အရိပ္မွာ ပို၍ပင္သာ ေအးျမေပသည္
သို႔ေသာ္ အေအးျမဆံုးမွာ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား၏ အရိပ္ပင္ ျဖစ္ေပသည္”
“ထုိေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ လံုၿခံဳေရးဟူသည့္ ေအးျမေသာ အရိပ္အာဝါသ ေပးႏုိင္ရန္အတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္သူတို႔သည္ ဗုဒၶရွင္ေတာ္၏ အဆံုးအမၾသဝါဒမ်ားကို လိုက္နာရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းၾသဝါဒမ်ားထဲတြင္ သစၥာရွိျခင္း၊ ဂ႐ုဏာထားျခင္းႏွင့္ တရားဓမၼ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းတုိ႔သည္ အဓိကျဖစ္ပါသည္။ ဤသို႔ေသာ အရည္အခ်င္းမ်ားေပၚတြင္ အေျချပဳေသာ အစုိးရကုိ ရရွိရန္ ရည္ရြယ္၍ ျမန္မာျပည္သားတုိ႔က ဒီမိုကေရစီ တုိက္ပြဲဝင္ေနၾကျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္….”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ သူမ ေရးသားထားသည့္ “ဒီမုိကေရစီရွာပံုေတာ္” စာတမ္းကို ျပန္၍ဖတ္ရႈၿပီး ျဖည့္စြက္ျပင္ဆင္ရန္ ရွိသည္တို႔ကုိ ျပန္လည္၍ တည္းျဖတ္၏။ “ေအာင္ဆန္း”၊ “ဒီမုိကေရစီရွာပံုေတာ္”၊ “ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းမွ လြတ္ကင္းေရး”၊ “ဗုိလ္-၏ အဓိပၸာယ္အစစ္အမွန္”၊ “ေတာ္လွန္ေရး၏ အလယ္ဗဟိုတြင္” …… စသည့္ စာတမ္းမ်ားကုိ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္အတြင္း၌ အဂၤလန္တြင္ အဂၤလိပ္ဘာသာႏွင့္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝရန္ရွိ၏။ “ေအာင္ဆန္း”၊ “ဗိုလ္-၏ အဓိပၸာယ္အစစ္အမွန္” စာတမ္းမ်ားက ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံုၾကီး မတိုင္မီ ၁၉၈၄-၈၅-၈၆ ခုႏွစ္မ်ားကတည္းက သူမ ေရးခဲ့သည့္ စာတမ္းမ်ားျဖစ္သည္။ ဤစာတမ္းမ်ားကို တစုတစည္းတည္းေပါင္း၍ စာအုပ္တအုပ္အျဖစ္ ထုတ္ေဝသြားမည္ျဖစ္သျဖင့္ ….. စာတမ္းမ်ားကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျပန္လွန္၍ ဖတ္ရႈၿပီး တည္းျဖတ္ျခင္းျဖစ္သည္။
“အစိုးရ၏ အေျခခံအုတ္ျမစ္သည္ အၾကြင္းမဲ့အာဏာျဖစ္သည္ ….” ဟူသည့္ အယူအဆကို ….
“အယံုအၾကည္ရွိျခင္းသည္ ႏုိင္ငံေရးအာဏာ၏ အရင္းခံအင္အားျဖစ္သည္ ….” ဟူေသာ အယူအဆျဖင့္ …. အစားထုိးမွသာလွ်င္ အာဏာရွင္စနစ္၏ စိတ္မခ်မ္းေျမ႕စရာ အေမြအႏွစ္မ်ားကို ဖယ္ရွားႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ တုိင္းျပည္၏ ကံၾကမၼာကို အဆံုးအျဖတ္ေပးႏုိင္ေသာ ျပည္သူတုိ႔၏ အခြင့္အေရးႏွင့္ စြမ္းရည္မ်ားအေပၚတြင္ အယံုအၾကည္ရွိျခင္း၊ အစိုးရႏွင့္ ျပည္သူအၾကား အျပန္အလွန္ယံုၾကည္ျခင္း၊ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး သေဘာတရား မူဝါဒမ်ားအေပၚတြင္ အယံုအၾကည္ရွိျခင္း ……”
ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရၿပီးသည့္ေနာက္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ႔ရသည့္ ေရာဂါက …. “ေက်ာ႐ိုး က်ည္းေပါင္းတက္ အေၾကာညႇပ္နာ” (Spondylosis) ေရာဂါ ျဖစ္သည္။ စစ္အုပ္စုက ဆရာဝန္တဦးကို ေခၚလာၿပီး က်န္းမာေရး စစ္ေဆးကုသမႈ ျပဳလုပ္ေပးေသာ္လည္း (Spondylosis) က ေပ်ာက္ကင္းသက္သာျခင္း မရွိ။ စာဖတ္ျခင္း၊ စာေရးျခင္းမ်ားလွ်င္ ….. ပခံုးႏွင့္ ေက်ာ႐ိုးတေလွ်ာက္ နာက်င္မႈက မခံမရပ္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ နာက်င္၏။ ထိုအခါမ်ဳိးတြင္ …. ေမႊ႔ယာႏွင့္ အိပ္၍မရ….။ ဖ်ာခင္း၍ ျပန္႔ျပဴးသည့္ ၾကမ္းျပင္တြင္ပင္ အိပ္စက္ရ၏။
(၁၃၆)
“Freedom From Fear” ကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အၾကိမ္ၾကိမ္ ျပန္၍ဖတ္၏။ ဤစာတမ္းက သူမ ထုတ္ေဝမည့္ စာအုပ္တြင္ ေခါင္းစီးအမည္ ေပးထားသည့္ စာတမ္းျဖစ္၏။ ၿပီးလွ်င္ ….. ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဒႆနေရးရာ အယူအဆတို႔ ေရးထားသည့္ စာတမ္းလည္းျဖစ္သည္။ ဒႆနေရးရာ ဟူသည္က …. လက္ေတြ႔ဘဝ၌ ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ တုိးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားႏွင့္လည္း ျပန္လွန္၍ စစ္ေၾကာမႈ ျပဳလုပ္ရသည္ပင္…။ အယူအဆတရပ္၏ အမွန္တရားက …. လက္ေတြ႔ဘဝ၏ ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားႏွင့္ အၾကိမ္ၾကိမ္ စစ္ေဆးစမ္းသပ္ၿပီးမွသာလွ်င္ ….“တရား” အျဖစ္ မွတ္တုိင္ထူႏုိင္ေပမည္။
၁၉၈၉-၉ဝ-၉၁ ခုႏွစ္မ်ားက ႏုိင္ငံတကာတြင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားစြာႏွင့္ ျဖတ္သန္းခဲ့သည့္ ႏွစ္မ်ားဟု ဆုိရမည္။ ၁၉၈၉ တြင္ ဘာလင္တံတုိင္းၾကီး ၿပိဳက်၏။ ကြန္ျမဴနစ္ဂ်ာမဏီက …. ဒီမုိကရက္တစ္ဂ်ာမဏီႏွင့္ ေပါင္းစည္း၍ ဂ်ာမဏီတႏုိင္ငံတည္း ျဖစ္သြားခဲ့၏။ ထုိ႔အတူပင္ …. ပိုလန္၊ ဟန္ေဂရီ၊ ႐ိုေမးနီးယား၊ ခ်က္ကိုစလိုဗက္ႏွင့္ ယူဂိုဆလားဗီးယားရွိ ျပည္သူတုိ႔သည္လည္း ကြန္ျမဴနစ္ အာဏာရွင္စနစ္ကို တြန္းလွန္၍ ၿဖိဳခ်ပစ္ခ့ဲၾက၏။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္၊ ၾသဂုတ္လ၏ ရက္မ်ားက …. ကရင္မလင္၏ ေနာက္ဆံုးေန႔မ်ား …..။ “ေဂၚဘာေဂ်ာ့” “ကရင္မလင္” မွ ထြက္ခြာေပးခဲ့ရ၏။ ၿပီးလွ်င္ ….. ဆုိဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုၾကီးသည္လည္း …. သီးျခားႏုိင္ငံ ၁၅ ႏုိင္ငံအျဖစ္သို႔ ….။ ကမၻာ့အင္အားခ်ိန္ခြင္လွ်ာက …. တဖက္ေစာင္းနင္းျဖစ္၍ သြား၏။ အေျပာင္းအလဲမ်ားက မယံုႏုိင္စရာ….။ အာဏာ၏ ဗဟိုအလယ္တြင္ ဆုပ္ကိုင္ရယူထားခဲ့ၾကသည့္ တပါတီႏွင့္ အာဏာရွင္ၾကီးတုိ႔အသီးသီး …. လက္လႊတ္ဖယ္ရွားေပးခဲ့ၾကရ၏။ ပန္းစၾကၤာမွန္ေျပာင္းအလား…..။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က …. Freedom From Fear စာတမ္း၏ အစတြင္ …. ဤသို႔ နိဒါန္းႏွင့္ ဖြင့္၏။
“လူတုိ႔အား အဂတိလိုက္စား ေဖာက္ျပားေစသည္မွာ အာဏာမဟုတ္၊ စိုးရိမ္ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အာဏာလက္လႊတ္ရမည္ကို ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းသည္ အာဏာလက္ကိုင္ထားသူတုိ႔ကို ေဖာက္ျပန္ေစၿပီး အာဏာ၏ ဒဏ္ခ်က္ကို ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းသည္ အာဏာလက္ေအာက္ခံတုိ႔ကုိ ေဖာက္ျပားေစသည္” ….. ၿပီးလွ်င္ ….. အဂတိတရား ၄ ပါး၏ အႏွစ္သာရကို ရွင္းျပ၏။
“အလုိဆႏၵေၾကာင့္ ေဖာက္ျပန္မႈ (ဆႏၵာဂတိ) ….”
“မိမိမုန္းတီးသူမ်ားကို ရန္ၿငိဳးလုပ္လိုသည့္ (ေဒါသဂတိ) ….”
“မသိနားမလည္မႈေၾကာင့္ ေဖာက္ျပန္သြားသည့္ (ေမာဟဂတိ) ….”
“ဤဂတိတရား ၄ ပါးအနက္ အဆိုးဝါးဆံုးက …. (ဘယာဂတိ) …” ျဖစ္သည္ဟု ေထာက္ျပ၏။ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ (ဘယာ) သည္ အမွားအမွန္ ေဝဖန္ပိုင္းျခားႏုိင္သည့္ စြမ္းရည္မ်ား အားလံုးကို နစ္မြန္းေအာင္ ျပဳလုပ္၍ တျဖည္းျဖည္း ပ်က္စီးေစသည့္အျပင္ အျခား အဂတိတရား ၃ ပါး၏ မူလအရင္းခံ အေၾကာင္းတရားလည္း ျဖစ္တတ္ပါသည္ ….“
နိဂံုးခ်ဳပ္အေနႏွင့္မူ …..
“လူတဦး သို႔မဟုတ္ တုိင္းျပည္တျပည္အဖို႔ ၾကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ဆံုးေသာ ပါရမီသည္ အဘယ ေခၚ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ မရွိျခင္းျဖစ္၏။ ကာယသတၱိသာမဟုတ္ စိတ္ထဲမွာပင္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ ကင္းျခင္း ျဖစ္ပါသည္”
ျပန္၍ ဖတ္ရင္းႏွင့္ စာတမ္းတြင္ ဆရာေမာင္သာယာ၏ “ေတာ္လွန္ေရးဆိုတာ” ကဗ်ာမွ ကဗ်ာပိုဒ္တပိုဒ္ကုိ ေကာက္ႏုတ္၍ ထည့္ထားသည့္အေပၚ ျပန္ေတြးမိ၏။ ကဗ်ာပိုဒ္က စာတမ္း၏ ဒႆနဆိုင္ရာ ေလးနက္မႈကုိ ေထာက္ပံ့မႈ ျဖစ္ေစသလား….။ ဒါမွမဟုတ္ ဒႆနစာတမ္းတြင္ ရသစြက္သျဖင့္ ….. အံ့ေခ်ာမႈမ်ား ျဖစ္ေနသည္လားဟူ၍ အထပ္ထပ္ ဆင္ျခင္ၾကည့္မိ၏။
စုိးရိမ္ေၾကာက္ရြံ႕ေနၾကရသည့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ မလံုၿခံဳေသာ ဘဝကို ေဖာ္ညႊန္းလိုသျဖင့္ ကဗ်ာပိုဒ္ကုိ ထည့္ထားလိုက္ရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္၏။
“လက္ခုပ္ထဲက
ေရဘဝမို႔
ငါတို႔ေအးျမရေသာ္လည္း ….
လက္ခုပ္ထဲက
ဖန္ကြဲစေတြ
ငါတို႔ျဖစ္လိုက္ခ်င္ပါဘိ”
(၁၃၇)
၁၉၉၁ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၁ဝ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲႏွင့္ နဝတ မွ ဥပေဒအမွတ္ ၁ဝ/၉၁ ထုတ္ျပန္၏။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ ၁၄/၈၉ ကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒဟု ဆုိရမည္။ တဆက္တည္းပင္ …. အမိန္႔အမွတ္ ၄/၉၁ ကိုလည္း ထုတ္ျပန္၏။ ဥပေဒအမွတ္ ၁ဝ/၉၁ ႏွင့္ အမိန္႔အမွတ္ ၄/၉၁ တို႔ကို ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁ဝ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲႏွင့္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း ယခင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ ျပ႒ာန္းခဲ့သည့္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔မွစ၍ အာဏာတည္ေစရမည္ဟု ဆုိ၏။
ဥပေဒက ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ အာဏာသက္ေရာက္ထားသည့္ ဥပေဒ ျဖစ္ေနသည္။ လံုးဝ မျဖစ္သင့္ ….။ ဥပေဒအရ မည္သို႔မွ် မညီညႊတ္သည့္ကိစၥ ျဖစ္ေနသည္။ ဥပေဒ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ကလည္း သိသာလြန္းလွ၏။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္မွ ပယ္ဖ်က္ႏုိင္ေရးအတြက္ ပုဒ္ထီး၊ ပုဒ္မတပ္၍ စစ္ဆင္ျခင္းပင္….။ စစ္အုပ္စု၏ ေသနဂၤဗ်ဴဟာျဖစ္သည့္ “၁၉၉ဝ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ ဖ်က္သိမ္းေရး” ေအာက္မွ ဥပေဒမ်က္ႏွာဖံုးစြပ္၍ တုိက္စစ္ဆင္လာသည့္ နည္းဗ်ဴဟာတရပ္ပင္ ျဖစ္၏။ ျဖည့္စြက္ခ်က္ … ပုဒ္မ ၈ဝ (က) ႏွင့္ ပုဒ္မ ၈ဝ (ခ) တုိ႔ကို ၾကည့္လွ်င္ ……
“၈ဝ (က) ႏိုင္ငံေတာ္ သစၥာေဖာက္ဖ်က္ ပုန္ကန္မႈျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ေသဒဏ္ (သို႔မဟုတ္) တသက္တကြ်န္း ဒဏ္ထုိက္ေသာ ျပစ္မႈျဖင့္ျဖစ္ေစ ျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ျခင္း ခံရသျဖင့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ဆက္လက္ရပ္တည္ပိုင္ခြင့္ မရွိေၾကာင္း၊
၈ဝ (ခ) တြင္က … ပုဒ္မ ၈ဝ (က) ပါ ျပစ္မႈမ်ားမွအပ အျခားျပစ္မႈတခုခုျဖင့္ ျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ျခင္း ခံရသျဖင့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ဆက္လက္ရပ္တည္ပိုင္ခြင့္ မရွိေၾကာင္း ေကာ္မရွင္က ေၾကညာခံရသူသည္ ေၾကညာသည့္ေန႔မွ ၁ဝ ႏွစ္အတြင္း ျပဳလုပ္သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းအျဖစ္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ မရွိေစရ”
စစ္အုပ္စု၏ ရည္ရြယ္ခ်က္က ၾကီး၏။ ယခုေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကုိ ဖ်က္ရန္တခုတည္းႏွင့္ အားမရ….။ ေနာက္ေနာင္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္လည္း လူထုေထာက္ခံသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား …. လူထုကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါဝင္ႏုိင္ခြင့္ မရွိေရးအထိ ဦးတည္ထား၏။ ျပစ္မႈအမ်ဳိးအစားမ်ားကိုလည္း ေဖာ္ျပထား၏။
“(၁) ႏိုင္ငံေတာ္ သစၥာေဖာက္ဖ်က္ ပုန္ကန္မႈ
(၂) ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရကုိ အၾကည္ညိဳပ်က္ေအာင္ ျပဳလုပ္မႈ
(၃) ႏိုင္ငံေတာ္ သစၥာေဖာက္ဖ်က္ ပုန္ကန္မႈၾကီးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ထိမ္ခ်ိန္ျခင္း
(၄) ၁၉၅ဝ ျပည့္ႏွစ္ အေရးေပၚစီမံမႈ အက္ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား
(၅) အစုိးရလွ်ဳိ႕ဝွက္ခ်က္ အက္ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား
(၆) လက္နက္မႈမ်ား
(၇) ျပည္ပသုိ႔ တရားမဝင္ ထြက္ခြာမႈ၊ ျပည္ပမွာ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္မႈ”
(၈) ခုိးမႈ
(၉) လုယက္မႈ
(၁ဝ) ဓားျပမႈ
(၁၁) လိမ္လည္မႈ
(၁၂) အလြဲသံုးစားမႈ
(၁၃) မယားခုိးမႈ
(၁၄) မုဒိန္းမု
(၁၅) လူခိုးမႈ
(၁၆) အမ်ဳိးသမီး ကာယအိေျႏၵပ်က္စီးေစရန္ အၾကံႏွင့္ လက္ေရာက္မႈ (သို႔မဟုတ္) အႏုိင့္အထက္ျပဳမႈ
(၁၇) ပဋိသေႏၶဆိုင္ရာ ျပစ္မႈမ်ား
(၁၈) ျပည့္တန္ဆာ ႏွိပ္ကြပ္ေရး အက္ဥပေဒအရ ျပစ္မႈ
(၁၉) ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ မူးယစ္ထံုထုိင္း ေဘးျဖစ္ေစတတ္ေသာ ေဆးဝါးမ်ား ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား
(၂ဝ) ေလာင္ကစားဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား
(၂၁) အဂတိလိုက္စားမႈ
(၂၂) ျပည္သူပုိင္ပစၥည္း ကာကြယ္ေရး ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား
(၂၃) အမ်ားပိုင္ပစၥည္း ကာကြယ္သည့္ ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား
(၂၄) ႏုိုင္ငံျခားေငြ လဲလွယ္မႈဆိုင္ရာ ျပစ္မႈမ်ား
(၂၅) ႏိုင္ငံေတာ္ အလံဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား
(၂၆) ပံုႏွိပ္သူႏွင့္ ထုတ္ေဝသူမ်ား မွတ္ပံုတင္ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား
(၂၇) ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား။
မလြယ္……။
(၁၃၈)
၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ႏုိဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုအတြက္ သူမ၏ အမည္ကို စာရင္းတင္သြင္းထားေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၾကားသိရ၏။ ေအာက္တုိဘာလ ပထမပတ္အတြင္း၌ ေရဒီယုိသတင္းမ်ားအရ …. သူမ၏ အမည္က ကမၻာ့ႏုိဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုအတြက္ ေရွ႕ဆံုးတြင္ ေရာက္ရွိေနသည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၾကားသိ၍ေန၏။ ေနအိမ္အတြင္း တဦးတည္း တည္ရွိေနျခင္းက …. စိတ္လႈပ္ရွားမႈကို ပို၍ လႈပ္ခတ္ေစသည္ဟု ထင္မိ၏။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အတြင္း အက်ယ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ ထိန္းသိမ္းျခင္း ခံလိုက္ရၿပီးသည့္ေနာက္ ….. ႏုိင္ငံတကာမွ သူမကို ဂုဏ္ျပဳဆုမ်ား ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့၏။ ၁၉၉ဝ ခုႏွစ္တြင္ သူမ တက္ေရာက္ပညာသင္ၾကားခဲ့သည့္ ေအာက္စဖုိ႔ဒ္တကၠသိုလ္၊ စိန္႔ဟု(ခ်္)ေကာလိပ္က ပထမဦးစြာ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပညာရွင္ဆု ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့၏။
ေနာ္ေဝးႏိုင္ငံမွပင္ တို႐ုိ႔(ဖ္)ရပ္ဖတို လူ႔အခြင့္အေရးဆုကုိ ခ်ီးျမႇင့္၏။ ၿပီးလွ်င္ …. တတိယအေနႏွင့္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္အတြင္း၌ …. ဥေရာပပါလီမန္က လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚမႈဆုိင္ရာ “ဆာခေရာ့(ဖ္)” ဆု ခ်ီးျမႇင့္ျပန္၏။
ထုိစဥ္က ဆုရရွိေၾကာင္း ၾကားသိရသည့္အခ်ိန္၌ ခံစားရသည့္ စိတ္လႈပ္ရွားမႈမ်ဳိးႏွင့္ ယခု ခံစားေနရသည့္ ခံစားမႈမ်ားက …. တထပ္တည္းေတာ့မဟုတ္ ….။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ ႏုိဘယ္ဆု ေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မတီက …. ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္အတြက္ ႏုိဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ခ်ီးျမႇင့္ေၾကာင္း ေၾကညာ၏။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ႏုိဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ခ်ီးျမႇင့္သည့္အေၾကာင္းကို ႏုိဘယ္ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ … ပါေမာကၡ ဖရန္စစ္စီဂ်ာစတက္ (Francis Sejersted) က သတင္းမီဒီယာမ်ားသို႔ ထုတ္ေဖာ္၍ ေျပာဆုိ၏။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ေစ့စပ္ဖ်န္ေျဖေရးကို ရယူရန္ တုိက္ပြဲဝင္ၾကိဳးပမ္းရာတြင္ က်ေနာ္တုိ႔ စံနမူနာအျဖစ္ ထားရမည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ က်ေနာ္တို႔ ရယူရန္ ၾကိဳးပမ္းေနသည့္ အရာမ်ား၏ သေကၤတအျဖစ္ ရပ္တည္ၿပီး က်ေနာ္တို႔တြင္ ရွိသမွ် အေကာင္းဆံုးစြမ္းရည္ကို လႈပ္ရွားတက္ၾကြေစေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးတုိ႔ကို အားထားၾကရပါသည္။ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဤသို႔ေသာ ပုဂၢိဳလ္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ သူမသည္ ေလးနက္စြာ တာဝန္ယူမႈႏွင့္ ဇြဲသတၱိခိုင္ၿမဲမႈတုိ႔ကို ဦးတည္ခ်က္ႏွင့္ နည္းလမ္းတုိ႔ တသားတည္းျဖစ္ေသာ စိတ္ကူးအျမင္ျဖင့္ ေပါင္းစပ္ေပးထားပါသည္။ ယင္းအျမင္၏ အေရးၾကီးဆံုးေသာ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းမ်ားမွာ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူအခြင့္အေရးမ်ားကို ႐ိုေသေလးစားမႈ၊ အုပ္စုမ်ားအၾကား ေစ့စပ္ဖ်န္ေျဖမႈ၊ အၾကမ္းမဖက္မႈႏွင့္ တဦးခ်င္းအေနျဖင့္လည္းေကာင္း၊ စုေပါင္း၍လည္းေကာင္း စည္းကမ္းက်နမႈ စသည္တုိ႔ေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း…။” BBC အဂၤလိပ္ပိုင္း ေရဒီယုိအစီအစဥ္၌ မွတ္ခ်က္ျပဳ ေျပာဆုိခဲ့၏။
BBC ၏ ေရဒီယုိအစီအစဥ္မ်ားက တခုၿပီးတခု ေျပာင္းလဲ၍ လႊင့္ထုတ္ေနသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အသိအာ႐ုံက …. BBC ၏ အသံလႊင့္အစီအစဥ္မ်ားတြင္ မရွိ ….။ စိတ္အစဥ္က လႈပ္လႈပ္ခတ္ခတ္ႏွင့္….။ မည္မွ်ၾကာျမင့္ေနခဲ့သည္မသိ…။ BBC ၏ အသံလႊင့္အစီအစဥ္မ်ားက ၿပီးဆံုး၍သြားၿပီ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေလဒီယို ပိတ္လိုက္၏။ ၿပီးလွ်င္ ….. စာေရးစားပြဲသို႔သြားၿပီး မွတ္တမ္းစာအုပ္ကို ဖြင့္၍ မွတ္တမ္းေရး၏။ မွတ္မွတ္ရရ …. ေန႔စြဲ …..။
“၁၉၉၁ ခုႏွစ္အတြက္ ႏုိဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု က်မကို ေပးအပ္ရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္ေၾကာင္း က်မ ပထမ ၾကားသိရေသာအခါတြင္ ခ်က္ခ်င္းျဖစ္ေပၚလာေသာ ခံစားခ်က္မ်ားမွာ ေလးနက္ေသာ နိဝါတစိတ္ႏွင့္ အထူးေက်းဇူးတင္စိတ္တုိ႔ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဒီမုိကေရစီရရွိရန္ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္ တုိက္ပြဲဝင္ေနၾကသူမ်ား၏ အနစ္နာခံမႈႏွင့္ ဆင္းရဲဒုကၡခံမႈမ်ားေၾကာင့္သာ က်မကို ဤသို႔ ဂုဏ္ျပဳျခင္းျဖစ္သည္ကို က်မ သိရွိရသျဖင့္ နိဝါတတရားပြားမ်ားရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဤသို႔ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္ တိုက္ပြဲဝင္ေနၾကသည္ကို လူၾကီးမင္းမ်ားက အသိအမွတ္ျပဳျခင္းျဖင့္ ဒီမိုကေရစီတုိက္ပြဲကို အလြန္အဖုိးတန္လွေသာ အေထာက္အကူ ေပးလိုက္သည့္အတြက္ ေက်းဇူးတင္စိတ္ ေပၚေပါက္လာရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။”
No comments:
Post a Comment