သမိုင္းသင္ၾကားခ်က္ေတြထဲက သတိျပဳစရာတခု

ရဲေဘာ္ဖိုးသံေခ်ာင္း

တေလာေလးကပဲ ပထမကမာၻစစ္ၿပီးဆံုးတာ အႏွစ္ (၉ဝ) ေျမာက္တဲ့ အခမ္းအနားမ်ားကို ဥေရာပအႏွံ႔အျပားမွာ ခမ္းခမ္းနားနား က်င္းပခဲ့ၾကတာေတြ႔ရပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်ဘုရင္မႀကီးအပါအဝင္ ႏိုင္ငံအမ်ားအျပားက ထိပ္သီးေတြ တက္ေရာက္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူ႔အသက္ေပါင္း (၈၇) သိန္းေက်ာ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစခဲ့တဲ့ ဒီစစ္ပြဲႀကီး ၿပီးသြားတာၾကာၿပီျဖစ္လို႔လားမသိ၊

ဒီအခမ္းအနားမွာေရာ၊ ဒီကာလအတြင္း မီဒီယာေတြမွာေရာ ဒီစစ္ႀကီးေပါက္ဖြားလာပံု၊ အဆံုးသတ္သြားပံုေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သိပ္မေျပာၾကေတာ့ပါဘူး။ ေျပာရတာမ်ားလို႔ ေမာသြားၾကတာလား၊ သေဗၺသတၱာအေဝရာေဟာႏၲဳပဲ လုပ္လိုက္ၾကတာလား မေျပာတတ္ပါ။ ဒီေနရာမွာေတာ့ အဲဒီအထဲက မေမ့သင့္တဲ့ သင္ခန္းစာတခုကို ျပန္ေထာက္ျပခ်င္ပါတယ္။
ဒုတိယကမာၻစစ္နဲ႔ ပထမကမာၻစစ္တို႔ဆက္ေနပံုကို မွတ္မိၾကလိမ့္အုန္းမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ကမာၻစစ္ႀကီးတခုၿပီးလို႔ အႏွစ္ (၂ဝ) မရွိခင္မွာဘဲ ေနာက္ကမာၻစစ္ႀကီးတခုအတြက္ ျပင္ဆင္ၾကတာ၊ ေျခပုန္းခုတ္ၾကတာ၊ တကယ္လည္း ေပါက္ကြဲထြက္လာတာ စတဲ့ကိစၥေတြဟာ မေတာ္တဆတိုက္ဆိုင္မႈေတြမဟုတ္ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ဒုတိယကမာၻစစ္ႀကီးမွာ စတင္စစ္ခင္းသူဟာ ပထမ ကမာၻစစ္ႀကီးတုန္းက စစ္႐ံႈးခဲ့သူျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ဟာ သတိမျပဳဘဲမေနသင့္ပါဘူး။

ပထမကမာၻစစ္ ဘယ္လိုအဆံုးသတ္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို ျပန္စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ စစ္႐ံႈးသူဂ်ာမဏီအေပၚမွာ ဗာဆိုင္းစာခ်ဳပ္- The Treaty of Versailles (၂၈-၆-၁၉) ၊ ေလာ္ဇန္းစာခ်ဳပ္ The Treaty of Lausanne (၂၄-၇-၂၃ ခု)၊ စိန္႔ဂ်ာမိန္းစာခ်ဳပ္ The Treaty of St. Germain (၁ဝ-၉-၁၉) စတဲ့စာခ်ဳပ္ေတြ အမ်ားႀကီးခ်ဳပ္ဆိုၿပီး စစ္႐ံႈးသူေတြကို ဖိထားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဗာဆိုင္း စာခ်ဳပ္ကိုဆိုရင္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံကေတာင္မွ ဂ်ာမဏီအေပၚမွာေတာင္းဆိုတာ သိပ္ျပင္းထန္လြန္းတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီစာခ်ဳပ္ ေၾကာင့္မို႔ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံဟာ စစ္မျဖစ္မီကရွိခဲ့တဲ့ သူ႔နယ္ေျမဧရိယာရဲ႕ (၁၃.၅) ရာခုိင္ႏႈန္း (လူဦးေရ ၇ သန္း) ကို ဆံုး႐ံႈးသြားခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ျပည္ပမွာရွိိတဲ့ သူတို႔ကိုလိုနီေတြ အားလံုးကိုလည္း လက္လႊတ္လိုက္ရပါတယ္။ တခါ တူရကီဟာဆိုရင္လည္း ေလာ္ဇန္းစာခ်ဳပ္ေၾကာင့္ သူ႔ရဲ႕ ေအာ္တိုမန္အင္ပါယာဆိုတာကို လံုးဝလက္လႊတ္လိုက္ရၿပီး နယ္ေျမေတြ အမ်ားႀကီးဆံုး႐ံႈးသြားပါတယ္။ ဟက္ဘ္စဘဂ္အင္ပါယာ (Habsburg empire) ကို ဆံုး႐ံႈးလက္လႊတ္လိုက္ရတဲ့ ၾသစထရီးယားႏိုင္ငံဟာလည္း သူ႔နဂိုေဒသေတြ ခြဲထုတ္ေပးပစ္ရ၊ သူ႔တပ္ကို (၃) ေသာင္းအထိ ေလွ်ာ့ခ်ရ စသျဖင့္ တသက္အခဲမေက်စရာေတြ ခံစားခဲ့ရပါတယ္။

ဒီလိုမတရားတဖက္သတ္က်တဲ့ စစ္ေျပၿငိမ္းစာခ်ဳပ္ေတြေၾကာင့္မို႔ ဒုတိယကမာၻစစ္ႀကီး ေပၚေပါက္တယ္ဆိုတာကို ကမာၻ႔သမိုင္း ပညာရွင္ေတြနဲ႔ စြယ္စံုက်မ္းအေတာ္မ်ားမ်ားကပဲ အသိအမွတ္ျပဳၾကပါတယ္။ မတရားအခ်ဳပ္ခ်ယ္ခံခဲ့ရတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္နဲ႔ လူထုကို စည္း႐ံုးလို႔အေကာင္းဆံုးလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ စစ္ပြဲႀကီးတပြဲၿပီးတယ္ဆိုတိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အာမခံခ်က္ ရတာမဟုတ္ေၾကာင္း ဒီေခတ္လူသားေတြကို ဒီသမိုင္းက ေဖာ္ျပေနပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ပဋိပကၡေတြကို တဖက္သတ္ေျဖရွင္းတဲ့နည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းလို႔မရေၾကာင္းလည္း သင္ခန္းစာယူသင့္ပါတယ္။

ဒါနဲ႔တဆက္တည္း၊ မၾကာေသးမီကမွ ၿပီးဆံုးသြားတဲ့ စစ္ေအးစစ္ပြဲကိစၥကိုလည္း ျပန္စဥ္းစားစရာသင့္ပါတယ္။ စစ္ေအးစစ္ပြဲ ဆိုတာႀကီးဟာ ေသနတ္သံတခ်က္မၾကားရဘဲ ၿပီးသြားတယ္လို႔ ေျပာရင္ရပါတယ္။ ဘယ္လိုစစ္ေျပၿငိမ္းစာခ်ဳပ္၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုးတာေတြမရွိဘဲ သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဝါေဆာစာခ်ဳပ္တပ္ဖြဲ႔ဆိုတဲ့ ဧရာမစစ္တပ္ေတြလည္း ေပ်ာက္ကြယ္သြားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလိုျဖစ္သြားတဲ့အတြက္ အဲဒီေဒသေတြမွာ တကယ္တမ္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးရခဲ့ပါသလား။ မနည္းလွတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ ဒုတိယကမာၻစစ္ ၿပီးတဲ့ေနာက္ အႀကီးမားဆံုးၿပိဳကြဲမႈေတြနဲ႔ ပထမဆံုးေသနတ္သံေတြ ျပန္ၾကားလာရတယ္ မဟုတ္ပါလား။ ေျပာရရင္ ဝါေဆာစစ္အုပ္စု မရွိေတာ့တဲ့အတြက္ ေနတိုးစစ္အုပ္ရဲ႕ တည္ရွိမႈဟာလည္း အဓိပၸာယ္မရွိေတာ့ပါဘူး။ တရားအရဆိုရင္ သူလည္း တျဖည္းျဖည္း ေပ်ာက္ကြယ္ရေတာ့မွာပါ။ ဒါေပမယ့္ အခုေတာ့ အဲဒီလိုမဟုတ္ဘဲ ေနတိုးကိုတိုးခ်ဲ႕လာလိုက္တာ ႐ုရွားနဲ႔နယ္စပ္ခ်င္း ကပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကိုေတာင္ ေရာက္လာပါၿပီ။ ဒီလိုနဲ႔ ပူတင္တို႔ဘက္ကလည္း အခုအခါ အမ်ဳိးသားေရးေႂကြးေၾကာ္သံေတြကိုတင္ၿပီး စစ္အင္အားတိုးခ်ဲ႕တာ၊ ျဖည့္ဆည္းတာေတြ လုပ္လာလို႔ ဒုတိယစစ္ေအးစစ္ပြဲကို ျပန္ေရာက္လာအုန္းမွာလားလို႔ ေတြးစရာ၊ ေမးစရာျဖစ္လာေနပါတယ္။ တပါတည္း ဗမာျပည္ႏိုင္ငံေရးရဲ႕ အခုေနာက္ဆံုးျဖစ္ေပၚမႈေတြဟာ အဲဒီမေပၚေပါက္ေသးတဲ့ ဒုတိယစစ္ေအးစစ္ပြဲနဲ႔မ်ား ဆက္ေနသလားလို႔ေတာင္ ေတြးစရာျဖစ္လာေနတယ္မဟုတ္ပါလား။

ကမာၻစစ္တခုၿပီးေတာ့ ေနာက္ကမာၻစစ္တခု။ စစ္ေအးစစ္ပြဲတခုၿပီးေတာ့ ေနာက္စစ္ေအးစစ္ပြဲတခု။

ဒီလိုပါပဲ။ သမိုင္းမွာ တဖက္စီးနင္းဆံုးျဖတ္ခဲ့၊ လုပ္ကိုင္ခဲ့တာေတြဟာ တကယ္တမ္းၿပီးျပတ္သြားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တန္ျပန္တဲ့ အက်ဳိးဆက္ေတြနဲ႔ ႀကံဳရတတ္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ ဗမာႏိုင္ငံမွာ ဒီေန႔ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကိုၾကည့္ၿပီး အရာရာကို နအဖစစ္အုပ္စုက ထင္သလို ျခယ္လွယ္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ေနၿပီ၊ နအဖစစ္အစိုးရဟာ သခၤါရတရားနဲ႔ကင္းလြတ္ေနသူေတြျဖစ္တယ္၊ က်န္တဲ့တႏိုင္ငံလံုး၊ ျပည္သူတရပ္လံုးဟာ သူတို႔ေပးသနားတဲ့ စေပ့စ္ေလးထဲမွာပဲ လႈပ္ရွားၾကေပေတာ့လို႔ဆိုၿပီး ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲကို တခုတည္းေသာ တလမ္းသြားလမ္းေၾကာင္းလို ေျပာသူေတြက ေျပာေနၾကပါတယ္။ ဒီလိုအေနအထား ေအာက္မွာ နအဖဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြဟာလည္း ေနျမင့္ေလအ႐ူးရင့္ေလဆိုသလို အဲဒီလိုေျမႇာက္ေျပာတာေတြကို နားေထာင္ရင္း စိတ္ႀကီးဝင္သထက္ဝင္၊ အတိုက္အခံေတြကို ရွိတယ္လို႔ေတာင္မွ သေဘာမထားဘဲ လုပ္ခ်င္တာလုပ္ေနၾကပါတယ္။

၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပည္သူေတြက တခဲနက္မဲေပးထားတဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ရန္ကုန္မွာသာ တၿမိဳ႕တည္းမွာသာ ဆိုင္းဘုတ္တင္ခြင့္ေပး၊ သူတို႔ကိုဖားေနတဲ့ “ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္” ဆိုတဲ့ အဖြဲ႔လိုဟာေတြကိုေတာ့ တိတ္တိတ္ေထာက္ပံ့ေၾကးေတြေပးၿပီး တျပည္လံုးမွာ လႈပ္ရွားခိုင္းထားပါတယ္။ ဒီလိုပဲ ဗမာျပည္ႏိုင္ငံေရးမွာ ဘုရားကားေအာက္ ေမ်ာက္ကားအထက္ ျဖစ္ေေနတာၾကာပါၿပီ။

စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ ၂ဝ၁ဝ ေ႐ြးေကာက္ပြဲနဲ႔နီးလာေလေလ၊ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ေရြးေကာက္ပြဲမဝင္ရင္ ဖ်က္ သိမ္းပစ္မယ္၊ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ထဲမွာ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္က်ၿပီးၿပီ စတဲ့ေကာလာဟလေတြ အက်ယ္ အျပန္႔ ၾကားလာရပါတယ္။ ဘယ္သူကလႊင့္တယ္ဆိုတာေတာ့ မသိရပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၾကက္တူေရြးထက္ကဲေနတဲ့ မယ္ေဘာ္ေတြကေတာ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ဖ်က္သိမ္းပစ္ခံခ်င္သလားလို႔ေတာင္ ေမာက္ေမာက္မာမာ၊ မိုက္မိုက္႐ိုင္း႐ိုင္းေတြ ေရးေနၾကပါတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႔ ဒီလိုေရးလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကိုလည္း မေျခာက္လွန္႔ႏိုင္ဘူး၊ ျပည္သူလူထုကိုလည္း မ်က္စိလည္ေအာင္မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ သူတို႔သိပါတယ္။ တကယ္က ဆရာလုပ္တာအက်င့္ပါေနတဲ့ သူတို႔ဟာ နအဖစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြကို “ခ်လိုက္ပါေတာ့လား” ဆိုတာမ်ဳိး အႀကံေပးတိုက္တြန္းေနတာသာ ျဖစ္ပါတယ္။

အထက္မွေရးခဲ့သလိုပဲ သမိုင္းဆိုတာ အသာစီးရေနတုန္း တဖက္သတ္လုပ္ခဲ့တာေတြနဲ႔ခ်ည္း ၿပီးသြားတာမဟုတ္ပါဘူး။ တန္ျပန္ကိစၥေတြ ေပၚထြက္လာႏိုင္ပါတယ္။ တန္ျပန္တယ္ဆိုရင္ ပိုေတာင္ျပင္းထန္၊ ပိုေတာင္သဲသန္တတ္တယ္ဆိုတာကိုလည္း မေမ့သင့္ပါဘူး။