အေလးအနက္ စဥ္းစားသင့္ေသာ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားအေရး

အင္ဒီ ေဟာလ္

ထိုင္းအစိုးရက ႏိုင္ငံအတြင္း အလုပ္လုပ္ကိုင္ ေနၾကသည့္ ျမန္မာေရႊ႔ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားကို တရား၀င္ သတ္မွတ္ ေပးႏိုင္ေရးဆိုင္ရာ မူ၀ါဒတရပ္ကို ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့သည္။ အလုပ္သမားမ်ား အေနႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား စစ္မွန္ေၾကာင္း စိစစ္ေရး အစီအစဥ္ကို ေဆာင္ ႐ြက္ၾကရမည္ဟု ဆိုသည္။ အစိုးရမဟုတ္သည့္ အဖြဲ႔အစည္း (အန္ဂ်ီအို) အမ်ားစုလည္း မ်က္စိလည္ ေခါင္းရႈပ္ကုန္ၾကရသည္။


ထိုင္းအစိုးရ အေနႏွင့္ တရားမ၀င္ ေရႊ႔ေျပာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား အေရး ေျဖရွင္း ႏိုင္ရန္ လက္ေတြ႔မက်ေသာ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ား ထားရွိေနသည္ဟု သူတို႔က ယံုၾကည္ေနၾကသည္။

ယခုအခါ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေရႊ႔ေျပာင္းလူထု ၃ သန္း ပတ္၀န္းက်င္ ရွိေနသည္။ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ေန ထိုင္ခြင့္ႏွင့္ အလုပ္သမားေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာနမွ "တရား၀င္" အလုပ္သမား လက္မွတ္မ်ား ထုတ္ေပးေနေစကာမူ ထိုင္းႏိုင္ငံ တြင္း တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ေနထိုင္ၾကဆဲျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ျပန္လည္ပို႔ေဆာင္ခံရမည့္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ လည္း ရင္ဆိုင္ေနၾကရသူမ်ား ရွိေနေသးသည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း ေရႊ႔ေျပာင္းျမန္မာမ်ားေၾကာင့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား၊ ေရာဂါဘယမ်ား၊ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ရမႈမ်ား စသည့္ အမ်ဳိး စံုေသာ ျပႆနာမ်ား ေပၚေပါက္ရသည္ဟု သတင္းမ်ားတြင္လည္း ေဖာ္ျပထားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေရႊ႔ေျပာင္းလုပ္သား မ်ား၏ အခြင့္အေရးႏွင့္လုပ္အား အေရးပါမႈကိုလည္း တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳထားျပန္သည္။

ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရး အစီအစဥ္ ဆိုသည္ကို ေျပာေနၾကသည္မွာ ၁၀ ႏွစ္မွ် ရွိေတာ့မည္။ ျမန္မာႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ အစိုးရမ်ား အၾကား နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာ (MoU) တရပ္ကို ၂၀၀၃ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔ကပင္ လက္မွတ္ ေရးထိုးထား ခဲ့ၾကၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္ေသးဘဲ ရွိေနခဲ့သည္။

ယခုေတာ့ ႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္က ျဖစ္လာေတာ့မည္။ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ ဂိတ္ ၃ ေနရာတြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုး၌ ႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရးဌာန(၆) ခုကို ဖြင့္လွစ္ ေဆာင္ရြက္ေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ ေနာက္ထပ္ စိစစ္ေရးဌာန ၂ ခု ထပ္မံဖြင့္လွစ္ရန္ လည္း စီစဥ္ထားၾကသည္။ ယခုအခါ ျမန္မာေရႊ႔ေျပာင္းလူထုမ်ား အၾကား၌ သတင္းမ်ားလည္း ပ်ံ႔ႏွံ႔ေနသည္။ သူတို႔ ပထမ ဦးစြာ ျမန္မာျပည္သို႔ ျပန္ရမည္။ ျပန္လာသည့္အခါ ယာယီႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ရရွိလာမည္ျဖစ္ၿပီး ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ၂ ႏွစ္ၾကာ ေနထိုင္ႏိုင္မည့္ ဗီဇာရရွိမည္ ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ ႏုိင္ငံသားစိစစ္ေရးကိစၥ လုပ္သင့္ မလုပ္သင့္ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ၊ မည္သို႔ မည္ပံု ထိေရာက္စြာလုပ္ေဆာင္ ႏိုင္မည္နည္းဟူေသာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ဳိး ျဖစ္ေနၾကၿပီ။

ႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရး အစီအစဥ္က ျမန္မာေရႊ႔ေျပာင္း အလုပ္သမားတဦးအတြက္ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ဖြယ္ရာ ေျခာက္အိပ္မက္ မ်ဳိး ျဖစ္ေနသည္။ ဤလုပ္ငန္းစဥ္ေၾကာင့္ ေရႊ႔ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားတြင္ ႏွစ္မ်ဳိးနစ္နာဖြယ္ အေၾကာင္း ရွိေနသည္။ ပထမ အခ်က္မွာ ဤလုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ ကုန္က်စရိတ္ျဖစ္ၿပီး၊ ဒုတိယအခ်က္မွာ ေရႊ႔ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားက သူတို႔၏ "ရန္သူ" သဖြယ္ျဖစ္ေနသည့္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ဆက္ဆံရာတြင္ ၾကံဳရႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္ ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ားအတြက္ အမွန္တကယ္ ေၾကာက္ရြံ႔စိုးရိမ္ဖြယ္ ကိစၥလည္း ျဖစ္သည္။ အေၾကာင္းမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား သည္ စစ္အစိုးရကို ဆန္႔က်င္၍ ဆက္လက္ စစ္ပြဲဆင္ႏႊဲေနၾကဆဲေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ထိုင္းအစိုးရကလည္း ႏုိင္ငံသားစိစစ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို တတ္ႏိုင္သမွ် ရႈပ္ေထြးေ၀၀ါးရန္ လုပ္ေနသည္။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိသကဲ့သို႔ ေငြကုန္ေၾကးက်လည္း မ်ားလွသည္။ ေရႊ႔ေျပာင္းလူထုမ်ားအၾကား၊ အလုပ္သမား အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ အစိုးရ မဟုတ္ သည့္ အန္ဂ်ီအို အဖြဲ႔မ်ားအၾကားတြင္ သတင္းျပန္ၾကား ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္း မရွိဘဲ၊ ဤ ကိစၥကို အစိုးရ အရာရွိအနည္းငယ္ႏွင့္ အလုပ္ရွင္ အနည္းငယ္ကသာ သိရွိၾကသည္။ ၾကားပြဲစားမ်ားကို စည္းက်ပ္ရန္ မေဆာင္ ရြက္ႏိုင္ၾကသည့္အတိုင္း ထိုသူမ်ားက ယခုကိစၥအတြက္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၀၀ မွသည္ ၃၀၀ အထိ ကုန္က် ေငြကို အလုပ္သမားမ်ားထံမွ ေတာင္းယူေနၾကသည္။ ေရႊ႔ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား အေနႏွင့္ လုပ္ခအနည္းငယ္မွ်ႏွင့္ ရွင္သန္ ရုန္းကန္ေနၾကရသည့္ အေျခအေနတြင္ အလြန္မွ မျဖစ္သင့္ေသာ ကိစၥလည္း ျဖစ္သည္။

ႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရး အစီအစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ တရား၀င္ ေဖာ္ျပခ်က္ ဟူသည္မွာ ျမန္မာအစိုးရက ေရႊ႔ေျပာင္းလူထုမ်ား (ျမန္မာႏိုင္ငံမွ တရားမ၀င္ ထြက္ခြာသြားၾကၿပီး စစ္အစိုးရအေပၚ ယံုၾကည္မႈနည္းေနၾကသူမ်ား) အၾကား ေပးသည့္ လက္ ကမ္းသတင္းလႊာ တခုပင္ ရွိသည္။ ဤလုပ္ငန္းစဥ္သည္ အႏၱရာယ္မရွိေၾကာင္း၊ ကုန္က်စရိတ္နည္းပါးေၾကာင္းႏွင့္ ရင္းႏွီး လက္ကမ္းေႏြးေထြးစြာ ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း စသျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ေရႊ႔ေျပာင္းလူထုအၾကားတြင္မူ ေကာလာဟလမ်ားက ပ်ံ႔ႏွံ႔လွ်က္ရွိေနသည္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံတြင္း က်န္ေနသူ မိသားစုမ်ားထံမွ ေျမသိမ္းယူျခင္း၊ ဘန္ေကာက္မွ ေရႊ႔ေျပာင္းအေျခခ်လုပ္သားမ်ား ၆၀ (သို႔မဟုတ္ ေျပာသူအေပၚ မူတည္၍ ၂၀၀ အထိ အေရအတြက္ အေျပာင္းအလဲလည္း ရွိႏိုင္သည္) ခန္႔ ျမ၀တီစိစစ္ေရးဂိတ္သို႔ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရးကိစၥမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ ေရာက္ေရာက္ခ်င္း ျမန္မာအစိုးရကဖမ္းဆီးလိုက္ၿပီး အင္းစိန္ေထာင္သို႔ ပို႔ျခင္း၊ ေငြညႇစ္ျခင္း၊ ထိုမွ်မက ေရႊ႔ေျပာင္းအလုပ္ သမားမ်ားအၾကား ယခု ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကိစၥ ေရွာင္လႊဲႏိုင္ရန္ မိမိကိုယ္ကိုသတ္ေသျခင္း စသည့္ ေကာလာဟလမ်ား ေျပာဆိုေနၾကသည္။ ထိုင္းႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရမ်ားက ေအာက္တိုဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔တြင္ ဤေကာလာဟလမ်ားကို ျငင္းဆိုခဲ့ ၾကသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ႏွစ္ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ားက ယခုလုပ္ငန္းစဥ္ကို သိုသိပ္စြာ လုပ္ကိုင္ေနၾကျခင္းမွာ အျပစ္ဆိုဖြယ္ရာ ရွိေနပါ ေသးသည္။ ၾကားပြဲစားဆိုသူမ်ားကေရာ မည္သူမ်ားပါနည္း။ မည္သို႔မည္ပံု ႏိုင္ငံသား ဟုတ္ မဟုတ္ စစ္ေဆးသနည္း။

ဤလုပ္ငန္းစဥ္ လုပ္ေဆာင္ပံုက မည္သို႔ ရွိေနသနည္း။ မည္သူက အက်ဳိးအျမတ္ ျဖစ္ေနသနည္း။ တခ်ဳိ႕ေသာ ေလွ်ာက္ လႊာမ်ားက အျမန္က်လာၿပီး တခ်ဳိ႕ေလွ်ာက္လႊာမ်ားက မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ၾကာျမင့္ေနရပါသနည္း။ မည္သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ မြတ္စလင္မ်ားကို ခ်န္ဖယ္ထားရပါသနည္း။ လာအိုႏွင့္ ကမၻာဒီးယားႏိုင္ငံမ်ားမွ ေရႊ႔ေျပာင္းအေျခခ် လုပ္ သားမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သည့္နည္းတူ ျမန္မာမ်ားကို ထိုင္း ႏိုင္ငံအတြင္း ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ရန္ မည္သည့္အတြက္ ေၾကာင့္ ခြင့္မျပဳပါသနည္း။ ယခု ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္သည္ လာမည့္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ တနည္းတဖံု သက္ဆိုင္မႈ ရွိေနပါသေလာ စသျဖင့္ ေမးခြန္းမ်ားစြာ ရွိေနၾကပါသည္။

မဖြံ႔ၿဖိဳးေသးသည့္ ႏိုင္ငံတခု၊ ျခစားမႈလည္း ထူေျပာ၊ ဒီမိုကေရစီနည္းက် အစိုးရလည္းမရွိ၊ ရွည္လ်ားစြာ ထိစပ္ေနေသာ နယ္စပ္ခ်င္းလည္း ဆက္စပ္ေနသည့္ ႏိုင္ငံတခုႏွင့္ တရားမ၀င္ လူ၀င္ေရာက္မႈ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရန္ ဆိုသည္မွာ ကမၻာ ေပၚတြင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးဟူသည့္ အဆင့္ျမင့္ႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ပင္ ခက္ခဲလွေသာ ျပႆနာလုပ္ငန္း ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဤ စံႏႈန္းထားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ရမည္ဆိုလွ်င္ ထိုင္းႏိုင္ငံက ေဆာင္ရြက္ေနေသာ လုပ္ငန္းမွာ ည့ံဖ်င္းလွပါသည္။

ေရႊ႔ေျပာင္း အေျခခ်ေနထိုင္မႈဆိုသည္မွာ သဘာ၀အေလ်ာက္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ျဖစ္စဥ္တခုမွ်သာ ျဖစ္ၿပီး လူမ်ားက သူတို႔ ႏွင့္ သူတို႔မိသားစု ပိုမိုတိုးတက္ေကာင္းမြန္မည့္ ေရၾကည္ရာ၊ ျမက္ႏုရာကို ရွာေဖြေနၾကပါသည္။ တခုခုပို၍ ထူးျခားသည့္ ေနရာ၊ သူတို႔ဘ၀အတြက္ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ေစမည့္ ေနရာကို ရွာေနၾကသည္။ တနည္းအားျဖင့္ သူတို႔ဘ၀ လံုျခံဳေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည့္ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ေ၀းရာသို႔ ေျပာင္းေရႊ႔လိုၾကသည္မွာ ဓမၼတာပင္ ျဖစ္သည္။

၁၉၉၀ ခုႏွစ္ အေစာပိုင္းကာလမ်ားမွစ၍ ထိုင္းႏိုင္ငံက ေရႊ႔ေျပာင္းလုပ္သားမ်ား မွတ္ပံုတင္ေရးအတြက္ မစို႔မပို႔ မူ၀ါဒမ်ား စတင္ခ်မွတ္ က်င့္သံုးလာခဲ့သည္။ ပထမပိုင္းတြင္ တခ်ဳိ႕ေသာခရိုင္မ်ားႏွင့္ တခ်ဳိ႕လုပ္ငန္းက႑မ်ားကို ကန္႔သတ္၍ ခြင့္ျပဳေပးခဲ့သည္။ အစီအစဥ္ မက်လွေသာ ျပႆနာခ်ဥ္းကပ္မႈတြင္ ၀န္ႀကီးအဖြဲ႔မွ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ျခင္း၊ ထိုသူ မ်ားအတြက္ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ျပဳျခင္း၊ ေရႊ႔ေျပာင္း လုပ္သားမ်ား မွတ္ပံုတင္ႏိုင္မည့္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ယာယီခြင့္ျပဳ ျခင္း၊ အနည္းအက်ဥ္းမွ်ေသာ လူထုျပန္ၾကားဆက္သြယ္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ အလုပ္ သမားေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနရွိ အရာရွိမ်ားက ယခုလုပ္ငန္းစဥ္ စတင္ၿပီးေနာက္မွ အလုပ္သမား မွတ္ပံုတင္ေရးကိစၥကို ၾကားသိ ၾကရျခင္း၊ မ်ားေသာအားျဖင့္ အလုပ္ရွင္မ်ားႏွင့္ ေရႊ႔ေျပာင္း အေျခခ်လူထုအၾကား ေနာက္တႏွစ္တြင္ ၿပီးဆံုး ေတာ့မည့္ ၎အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတိမမူမိဘဲ ရွိေနၾကျခင္းတို႔မွာ မ်ားစြာ အံ့ၾသဖြယ္ ကိစၥ မဟုတ္ပါ။

ျမန္မာေရႊ႔ေျပာင္း အေျခခ်လူထုက ၎တို႔၏ ႏွလံုးသားအတြင္းမွ ျငင္းဆန္ေနၾကသည့္ အေရးႀကီးကိစၥ အခ်က္တခု ရွိပါ သည္။ ၎မွာ သူတို႔က ေမြးရပ္ဇာတိေျမမွ တရားမ၀င္ ထြက္ခြာလာခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္ၿပီး (အကယ္၍ သူတို႔ျပန္ပါက တရား စြဲဆို ဖမ္းဆီးခံရႏိုင္၍ ေထာင္ခ်ခံရႏိုင္ဖြယ္ အေျခအေနလည္း ရွိေနသည္။) သူတို႔က ဤသို႔ျဖင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္း တရားမ၀င္ ခိုး၀င္ေနထိုင္ၾကျခင္း၊ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ခြင့္ ခြင့္ျပဳသက္တမ္း သက္တမ္းလြန္သည့္တိုင္ ေနထိုင္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

ထိုသူမ်ားက ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္းသို႔ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာၾကသည္။ သို႔မဟုတ္ တရား၀င္ ၀င္ေရာက္လာၿပီးမွ အခ်ိန္ ၾကာၾကာ ေနထိုင္ေနၾကသည္။ အေၾကာင္းမွာ ျမန္မာႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ အစိုးရမ်ားအၾကားတြင္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ေသာ တရား၀င္ သေဘာတူညီခ်က္၊ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာ (MoU) မ်ား ရွိမေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္း သို႔ တရားမ၀င္ ခိုးပို႔ေပးၾကမည့္ ၾကားပြဲစားမ်ားလည္း အမ်ားအျပား ရွိေနၾကသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးစနစ္ကလည္း ထိုသူမ်ား၏ လုပ္အားကို အႀကီးအက်ယ္ မွီခိုေနၾကရၿပီး အထူးသျဖင့္ လုပ္အားခနည္းနည္းေပး၍ လုပ္ေစလိုေသာ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ထိုသူမ်ားကို အလိုရွိေနၾကသည္။

ေရႊ႔ေျပာင္း အေျခခ်လုပ္သားမ်ားသည္ အႏၱရာယ္ အမ်ားဆံုး၊ အညစ္ညမ္းဆံုး၊ အနိမ့္က်ဆံုး လုပ္ငန္းခြင္မ်ားတြင္ လုပ္ ေဆာင္ေနၾကရပါသည္။ သူတို႔ မေတာ္တဆ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမည္ဆိုလွ်င္လည္း ေလ်ာ္ေၾကးခံစားခြင့္မ်ား ရွိမေနပါ။ ထိုသူမ်ားက တရား၀င္အရ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ ေမာင္းႏွင္ခြင့္မရွိသလို၊ သူတို႔မွတ္ပံုတင္ထားသည့္ ခရိုင္ျပင္ပသို႔ ခရီး ထြက္ခြာခြင့္လည္း မရွိၾကပါ။ တခ်ဳိ႕ေသာေနရာမ်ားတြင္ လူစုလူေ၀းျဖင့္ ေတြ႔ဆံု စုစည္းခြင့္ပင္ မရွိၾကပါ။

ႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရး အစီအစဥ္သည္ ယခုကဲ့သို႔ ခၽြတ္ေခ်ာ္လြဲမွားသည့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း လိုအပ္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ တခုပင္ ျဖစ္သည္။ အေၾကာင္းမွာ ျမန္မာေရႊ႔ေျပာင္း အေျခခ်လူထုသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ေပ်ာက္ကြယ္သြား မည္ မဟုတ္ဘဲ ထိုင္းႏိုင္ငံ စီးပြားေရးစနစ္အတြက္လည္း ထိုသူမ်ားကို လိုအပ္ေနေသာေၾကာင့္ပင္။

ေအာက္တိုဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔ထုတ္ ဘန္ေကာက္ပို႔စ္ (Bangkok Post) သတင္းစာ၏ အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္က အမွန္ အတိုင္း မွတ္ခ်က္ေပး ေရးသားခဲ့ေသးသည္။ "ျပႆနာ ေရေသာက္ျမစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ပင္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာစစ္ အစိုးရက ၎၏ျပည္သူမ်ားကို အေၾကာက္တရားလႊမ္းမိုးထားေစရန္ အၾကမ္းဖက္ေဆာင္ရြက္ေနသမွ် ဤျပႆနာမ်ား ၿပီးဆံုးသြားမည္ မဟုတ္ပါ။ ဤအဖုအထံုးမ်ားကို ျပည္တြင္း ျပည္ပဖိအားမ်ားျဖင့္ ေျဖရွင္းရမည္ ျဖစ္သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံက ၎၏ ေရႊ႔ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားကို စည္းမ်ဥ္းခ်မွတ္ ထိန္းသိမ္းရန္၊ ထိုသူမ်ားအတြက္ သင့္ေလ်ာ္သည့္ လူမႈဖူလံုေရးႏွင့္ လုပ္ငန္းခြင္ ခံစားခြင့္မ်ား ပံ့ပိုးေပးရန္ တာ၀န္ရွိေနမႈကို ျငင္းပယ္ေန၍ မရပါ" ဟု ေဖာ္ျပေရးသားထားခဲ့သည္။

မည္သည့္ အားနည္းခြ်တ္ယြင္းခ်က္မ်ား ရွိသည္ျဖစ္ေစ၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို ဆက္လက္အားေပး ေထာက္ခံရမည္ပင္ ျဖစ္သည္။ ၎က အဓိပၸာယ္ရွိေသာ ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္မႈမ်ားႏွင့္ ဤလုပ္ငန္းကို စတင္ခဲ့သည္။ ျမန္မာ ေရႊ႔ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ စနစ္တက် ေခါင္းပံုျဖတ္မႈမ်ားႏွင့္ ၾကံဳေတြ႔ရသည့္အခါ ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ ျမန္မာလုပ္သား မ်ားမွာ ကမၻာေပၚတြင္ အနစ္နာ အခံစားရဆံုး အလုပ္သမားဟုပင္ ဆိုႏိုင္ေတာ့သည္။ ေမြးရပ္ဇာတိေျမ ႏိုင္ငံကလည္း ၎ ကိုယ္ပိုင္ ျပည္သူမ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို တုံ႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ လ်စ္လ်ဴရႈထားၾကေသးရာ အားနည္း ခ်က္ရွိေန ေသာ ယခုႏုိင္ငံသားစိစစ္ေရး အစီအစဥ္သည္ပင္ ျမန္မာေရႊ႔ေျပာင္းလူထုအတြက္ ရည္ရြယ္ခ်က္ေကာင္းႏွင့္ ေဆာင္ ရြက္ ခဲ့ေသာ္လည္း ျပႆနာမ်ား ေပါင္းစံုႏွင့္ ၾကံဳရသည္။

ပို၍ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းမႈမ်ား၊ လြတ္လပ္ပြင့္လင္းေသာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ရွိလာလွ်င္ သန္းႏွင့္ခ်ီသည့္ ျမန္မာေရႊ႔ေျပာင္း အေျခခ် အလုပ္သမားမ်ားသည္ ပို၍ ေကာင္းမြန္ေသာ အနာဂတ္အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားကို ရရွိလာေစႏိုင္သည္။ သူတို႔အားလံုး အျပဳခံသေဘာ သက္ေရာက္ေနသည့္ သားေကာင္မ်ား ျဖစ္ေနၾကပါသည္။ သူတို႔၏ ျပႆနာ အခက္အခဲမ်ားအတြက္ အေျဖရရွိႏိုင္ရန္ အေလးအနက္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ လိုအပ္ေနသကဲ့သို႔ သူတို႔အတြက္ ခံစားထိုက္ေသာ အခြင့္အေရးလည္း ျဖစ္ပါသည္။

ANDY HALL ေရးသားသည့္ A Debate Worth Having? ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပပါသည္။

Andy Hall သည္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေဖာင္ေဒးရွင္း (Human Rights and Development Foundation) မွ ေရႊ႔ေျပာင္းလူထု တရားမွ်တမႈ ရရွိေစေရး အစီအစဥ္၏ ဒါရိုက္တာျဖစ္ပါသည္။