အစိုးရတပ္ႏွင့္ ရွမ္းတပ္ တိုက္ပြဲျဖစ္ ႏွစ္ဘက္လံုး အထိနာ

ေက်ာ္ခ

ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း ေက်းသီး ၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း တပ္စခန္း ခ်ေနသည့္ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ - ေျမာက္ပိုင္း SSA-N တပ္ရင္း ၂ ရင္းႏွင့္ အစိုးရ တပ္မ်ား အၾကား ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္ ကုန္က တိုက္ပြဲျပင္း ထန္ခဲ့ ရာတြင္ ႏွစ္ဖက္ ထိခိုက္ က်ဆုံး မႈမ်ား ရွိသည္ဟု SSA-N က ေျပာသည္။

တပ္အင္အား ၁၀၀ ခန္႔ ရွိသည့္ SSA-N တပ္မဟာ ၂၇ လက္ေအာက္ခံ တပ္ရင္း ၅၇၆ ႏွင့္ ၇၆၂ တို႔သည္ ေက်းသီးၿမိဳ႕ ၏ အေရွ႕ေျမာက္ ဘက္ ၇ မိုင္ခန္႔ ကြာေဝးသည့္ ဝမ့္ဖြီး ရြာအနီး ေတာထဲရွိ ရွမ္းတပ္စခန္း ေနရာမ်ားကို ေတာနင္း ဝင္ေရာက္ လာသည့္ အင္အား ၁၀၀ ေက်ာ္ရွိ ေက်ာက္မဲ အေျခစိုက္ စကခ ၁ လက္ေအာက္ခံ ခလရ ၅၀၃ ႏွင့္ ရင္ဆိုင္တို းမိၿပီး တိုက္ပြဲျဖစ္ပြား ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ၾသဂုတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔ စေနေန႔ ေန႔လည္ ၂ နာရီမွ ည ၈ နာရီထိ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အဆိ္ုပါ တိုက္ပြဲတြင္ တပ္စခန္း မ်ားကို အကာ အကြယ္ ယူ ကာ လက္နက္ႀကီး လက္နက္ငယ္ မ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္ၾက သည့္ အတြက္ အစိုးရ တပ္မွ ၁ ဦးက်ဆံုး၊ ၈ ဦး ဒဏ္ရာရ သလို ရွမ္းတပ္ ဘက္ကလည္း လက္နက္ႀကီး ထိမွန္ မႈေၾကာင့္ ၆ ဦး ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ၿပီး ယခုအခါ တပ္တြင္း၌ ေဆးကု သမႈခံယူ ေနရေၾကာင္း SSA-N ေျပာေရး ဆုိခြင့္ ရွိသူ ဗိုလ္မုႉး စိုင္းလွ က ေျပာသည္။

“သူတို႔လည္း ဒဏ္ရာ ရတဲ့ လူေတြ ျပန္သယ္ သြားတယ္။ အင္အားခ်င္က တူေနေတာ့ ေနာက္ဆံုး သူတို႔လည္း ျပန္ဆုတ္သြားတယ္။ က်ေနာ္ တို႔လည္း ျပန္ဆုတ္ ခဲ့တယ္။ ဒဏ္ရာရတဲ့ က်ေနာ္တို႔ လူေတြ ကိုေတာ့ စခန္းမွာ ေဆးမႉး ေတြနဲ႔ ေဆးကုေနတယ္” ဟု ဗိုလ္မႉး စိုင္းလွ က မဇၥ်ိမကိုေျပာသည္။

ယင္းေနာက္ ၾသဂုတ္လ ၁၄ ရက္ တနဂၤေႏြေန႔ မနက္ ၉ နာရီအခ်ိန္တြင္ ခလရ ၅၀၃ က စစ္ကား ၂ စီးျဖင့္ ၈၁ မမ လက္နက္ႀကီးမ်ား တင္ေဆာင္ လာကာ SSA-N တပ္ဖြဲ႔မ်ား စခန္းခ် သြားရာ ေတာတြင္းသို႔ လက္နက္ႀကီး မ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္ ခဲ့ေၾကာင္း ရွမ္းတပ္ ဘက္က ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္လည္း လာေရာက္ ပစ္ခတ္ ခ်ိန္တြင္ ရွမ္းတပ္ မ်ားက ေနရာေရႊ႕ ေျပာင္းၿပီး ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။

ထိုတိုက္ခိုက္ မႈမ်ား မတိုင္မီ ၾသဂုတ္လ ၁၁ ရက္ ေန႔တြင္လည္း အေရွ႕ ေျမာက္ပိုင္း တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ လႈပ္ရွား စစ္ဗ်ဴဟာ လက္ေအာက္ ခံ ဗိုလ္မႉး မ်ဳိးေစာေမာင္ ဦးစီးသည့္ ခလရ ၃၅ တပ္ရင္းက မိုင္းရယ္ၿမိဳ႕နယ္ ဝမ္စန္႔ ေက်းရြာတြင္ ရွမ္းလက္နက္ ကိုင္တပ္မ်ားႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ သူမ်ား ရွိသည္ဟု ယူဆ၍ ရြာတြင္းသို႔ လက္နက္ႀကီး မ်ားႏွင့္ ပစ္ခတ္ ခဲ့ေၾကာင္း ဗိုလ္မႉး စိုင္းလွ ကေျပာသည္။

ယင္းပစ္ခတ္ မႈေၾကာင့္ မူလတန္း အရြယ္ ေက်ာင္းသား ၃ ဦးႏွင့္ လူႀကီး ၆ ဦး ထိခိုက္ ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ သလို ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမႉး အိမ္ႏွင့္ အတြင္းေရးမႉး အိမ္တို႔မွာ လက္နက္ႀကီး လက္နက္ငယ္ မ်ားျဖင့္ ဆက္တိုက္ ပစ္ခတ္ခံ ရသျဖင့္ မီးကၽြမ္း ေလာင္ခဲ့ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာ သည္။ ေလာေလာဆယ္ SSA-N ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမမ်ား အတြင္ အစိုးရ တပ္မ်ား စစ္လက္နက္ ခဲယမ္းမ်ားႏွင့္ ရိကၡာျဖည့္ တင္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ ေနသျဖင့္ တိုက္ပြဲမ်ား အရွိန္ျမင့္ လာဖြယ္ ရွိေၾကာင္ ဗိုလ္မႉး စိုင္းလွ ကေျပာသည္။

ယခုႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ပြားေနသည့္ SSA-N ႏွင့္ အစိုးရတပ္တို႔အၾကား တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း မိုင္းရႈး၊ မိုင္းရယ္၊ ေက်းသီး၊ တန္ယန္း၊ သီေပါ၊ ေက်ာက္မဲ၊ လားရိႈး၊ နမ့္ဆန္ႏွင့္ နမ့္ခမ္း ၿမိဳ႕နယ္ ၉ ခုရွိ ေက်းရြာမွ ဒုကၡသည္ ၃၁၇၀၀ ခန္႕ ေတာေတာင္မ်ား အတြင္း ပုန္းေအာင္းေနရသည္ဟု ထိုင္းႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးေရးရာ ဆက္သြယ္ လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေရးအသင္း - Shan Women's Action Network (SWAN) ႏွင့္ ရွမ္းလူ႔အခြင့္အေရး မ႑ိဳင္ Shan Human Rights Foundation (SHRF) တို႔က ေၾကျငာခ်က္ တေစာင္ ၾသဂုတ္လ ၁၀ ရက္ေန႔က ပူးတြဲထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ေတာတြင္းသို႔ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနၾကသည့္ ဒုကၡသည္မ်ား အနက္ အခ်ဳိ႕မွာ ဝမ္ဟိုင္းဌာနခ်ဳပ္ အနီးတဝိုက္ရွိ ေက်းရြာမ်ားသို႔ ျပန္လည္ ဝင္ေနေၾကာင္း SSA-N က ေျပာဆိုေသာ္လည္း၊ တန္႔ယန္းၿမိဳ႕နယ္ေဆးရုံမွ ဆရာဝန္တဦးကမူ ေဒသခံတို႔အေနျဖင့္ နယ္ေျမတည္ၿငိမ္မႈ မရရွိေသးသ၍ အိမ္ျပန္ေရာက္ႏိုင္မႈ နည္းပါးေနႏိုင္သည္ဟု မဇၥ်ိမကိုေျပာသည္။

ရွမ္းျပည္နယ္တြင္း တုိက္ပြဲမ်ား ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြားေနခ်ိန္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္လည္း ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္- KIA ႏွင့္ အစိုးရတပ္တို႔အၾကား ၾသဂုတ္လ ၁၄ ရက္ေန႔က တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ လက္ေအာက္ခံ ခလရ-၃၇ ႏွင့္ KIA တပ္မဟာ ၅ လက္ေအာက္ခံ တပ္ရင္း ၁၈ တို႔ ဝိုင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္ နမ့္ဆန္ယန္ ရြာအနီးတြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ ေရး အဖြဲ႔ KIO ေျပာေရး ဆိုခြင့္ ရွိသူ ဦးလနန္ က ေျပာသည္။

တနာရီေက်ာ္ၾကာ လက္နက္ႀကီး လက္နက္ ငယ္မ်ားျဖင့္ အျပန္အလွန္ ပစ္ခတ္ခဲ့ၾကသည့္ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ အစိုးရ တပ္မွ တဦး က်ဆံုးကာ ေပ်ာက္က်ား စနစ္ကို အားယူ သံုးခဲ့သည့္ KIA ဘက္ကမွ က်ဆံုး၊ ဒဏ္ရာ မရွိဟု သူက ဆိုသည္။ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔ႏွင့္ ၂ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ KIO ႏွင့္ အစုိးရတာဝန္ရွိသူမ်ား အပစ္ရပ္ေရး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေသာ္လည္း အပစ္ခတ္ရပ္စဲရန္ သေဘာတူညီမႈ မရရွိ ေသးဟု သူကေျပာသည္။

“က်ေနာ္ တို႔က အပစ္ ရပ္ဖို႔ သေဘာ တူညီမႈ ရထားတာ မဟုတ္ဘူး။ ရန္စ တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ရင္ဆိုင္ ေတြ႔တဲ့ အခါေတာ့ ပစ္တာ ခတ္တာ ေတာ့ ရွိၾကမွာပဲ.. ဒီေအေျခ အေနမွာ..” ဟု ဦးလန္ က မဇၥ်ိမကိုေျပာသည္။

ေလာေလာဆယ္ အစိုးရဘက္မွ ေျပာဆိုပုံအရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလားအလာ နည္းပါးေနသည္ဟုလည္း သူက ဆက္ေျပာသည္။

“အစိုးရက ေျပာဆိုေ နတဲ့ပံုစံ ထုတ္ျပန္ ေၾကျငာ ခ်က္ေတြ၊ သတင္းစာ ရွင္းလင္း ပြဲေတြ အရဆိုရင္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ေရးကေတာ့ ေမွးမွိန္ သြားၿပီလို႔ ထင္တယ္ခင္ဗ်။ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမႈ ေမွးမွိန္ သြားရင္ေတာ့ တိုက္ပြဲေတြ အရွိန္က ျမင့္လာမွာပါ။ အစိုးရက ေစတနာ မွန္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈကို လုပ္ေဆာင္ ေစခ်င္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေစ့စပ္ညွိႏိုင္ ေရးကေတာ့ အေကာင္း ဘက္ကို ဦးတည္ သြားမွာပါ” ဟု ဦးလနန္ က ဆက္ေျပာသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ဇြန္လ ၉ ရက္မွစ၍ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ စစ္ေဘးခိုလႈံလိုၾကသည့္ ေဒသခံ ျပည္သူ ၁၅၀၀၀ ေက်ာ္အတြက္ KIO က လိုင္ဇာ၊ ဝိုင္းေမာ္ႏွင့္ မိုးေမာက္ၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္ ဒုကၡသည္ကယ္ဆယ္ေရး စခန္းမ်ား ဖြင့္ထားေပးသည္။