ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မွု အာဏာေလၽွာ့ခ်ေရး အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲ ေတာင္ႀကီး ၿမိဳ႕တြင္ ပထမအႀကိမ္က်င္းပ

သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္/ယိင္းတိုင္း

ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ စိန႔္ဂ်ိဳးဇက္ ေအာက္ေမ့ဘြယ္ ဓမၼာ႐ုံ ခန္းမတြင္ ေဒသႏၲရ စီမံ ခန႔္ခြဲေရး ႏွင့္ ဗဟို ခ်ဳပ္ကိုင္မွု ေလ်ာ့ပါးေရး ဆိုင္ရာ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒ အလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲကို ေမလ၂၅ မွ ၂၇ ရက္အထိ ၃ ရက္ က်င္းပခဲ့ပါသည္။

ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဖယ္ဒရယ္စနစ္ ႏွင့္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မွု အာဏာေလၽွာ့ပါးေရးလုပ္ငန္းအတြက္ ဆက္စပ္မွု၊ ေဒသႏၲရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းသို႔ (ခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ၊ ေက်းရြာအုပ္စုအုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စည္ပင္သာယာေရး ) အာဏာ ခြဲေဝေပးေရး၊ အေနာက္နိုင္ငံႏွင့္ ကမၻာအဝွမ္း ေဒသႏၲရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑တို႔အျပင္ ေဒသႏၲရအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ၏ ၀င္ေငြထြက္ေငြ အေၾကာင္းတို႔ကိုပါ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း ဦးခြန္းစိုင္းကေျပာသည္။

ျပည္ေထာင္စုစနစ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ လူထုအား ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာပညာေပးျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒႏွင့္ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ဆိုသည္ကို နားမလည္ေသးသည့္အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ ထဲထဲဝင္၀င္မေအာင္ျမင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ခ်င္းမိုင္အေျခစိုက္ ျပည္ေထာင္စုအင္စတီက်ဳ ဒါရိုက္တာဦးခြန္စိုင္းက ယခုကဲ့သို႔ ရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ က်ေနာ္တို႔အခု ျပည္သူလူထုကိုရွင္းျပေနတာက ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံနဲ႔ ဘာမွမဆိုင္ဘူး။ လူထုေတြအေနနဲ႔ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံမေျပာနဲ႔ အေျခခံဥပေဒဆိုတာဘာလဲဆိုတာကိုနားမလည္ၾကေသးတာ၊ ဒါေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒ ဆိုတာႀကီးကို နားလည္လာေအာင္၊ အခုလုပ္ေနၾကတဲ့ ဖြဲ႕စည္းပုံ ျပင္ေရး၊ မျပင္ေရး၊ အသစ္ေရးဆြဲေရး စတာေတြ နားလည္ လာေအာင္ ပါ။ ဒါေတြနားလည္မွ လူထုတရပ္လုံးက ပါ၀င္ လွုပ္ရွား နိုင္မယ္ေလ။ ဒါမွ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူး ေျပာင္းမွု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မွုေတြ ေနာက္မဆုတ္တမ္း ေရွ႕တိုးလုပ္ေဆာင္သြားနိုင္မယ္လို႔ ယုံၾကည္ၾကလို႔ပါ ဖယ္ဒရယ္ဆိုတာခြဲထြက္ဖို႔ မဟုတ္ဘူး။ ျပည္ေထာင္စုႀကီး ကိုတည္တံ့ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲဆိုတဲ့ လမ္းကိုသြားေန တာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္” ဟု ဦးခြန္စိုင္းကေျပာသည္။

လူထုၾကား အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ဗဟုသုတပ်ံ႕ပြားေရးအတြက္ရည္ရြယ္ေသာ ယင္းအလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲကို Training of Trainers (TOT) စနစ္ျဖင့္ အလားအလာေကာင္းမည့္သူမ်ားအားေရြးခ်ယ္ကာ သင္တန္းဆက္လက္ေပးသြားမည္ဟု ဆိုပါသည္။

“က်မတို႔ ေက်ာင္းၿပီးလို႔ ဘြဲ႕သာအသီးသီးရသြားတယ္ ၊ နိုင္ငံရဲ့ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒဆိုတာဘာလဲ၊ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုဆိုတာဘာလဲ ဆိုတာကို ဒီအလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ေလ့လာမွဘဲ သိရတာပါ။ တိုင္းျပည္ရဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ က်မတို႔ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ဒါေတြသိထားၿပီး ပါ၀င္ေဖာ္ေဆာင္ခြင့္ရမယ္လို႔ ေမၽွာ္လင့္မိပါတယ္ ” ဟု ေဆြးေႏြးပြဲသို႔တက္ေရာက္သူ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အား ေျပာျပသည္။

ေမလ(၂၁)မွ (၂၃) ေန႔အထိကလည္း တိုင္းရင္းသားမ်ား NCCT ႏွင့္ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ UPWC တို႔ ေဆြးေႏြးသည့္ single text document တနိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ အပစ္ရပ္မူၾကမ္းအား ဖယ္ဒရယ္စနစ္က်င့္သုံးၿပီး ဖယ္ဒရယ္ဟူသည့္ စကားလုံး မသုံးၾကရန္ သေဘာတူညီခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုပါသည္။

“ဖယ္ဒရယ္စကားလုံးအစား ‘ ဒီမိုကေရစီေရး၊ တန္းတူအခြင့္အေရး၊ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္’ ဆိုတဲ့စကားလုံးနဲ႔အစားထိုး တယ္လို႔ၾကားရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ေလာက္အထိ ထိေရာက္မယ္ဆိုတာကေတာ့ ပထမ ေဆြးေႏြးပြဲမွာဆုံးျဖတ္ လို႔မရဘူး။ ဒါၿပီးရင္နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျဖစ္လာမယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဖယ္ဒရယ္ဆိုတာဘယ္လိုျဖစ္လာမလဲဆိုတာ ပိုၿပီးပီျပင္လာမယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္” - ဟု ဦးခြန္စိုင္းကေျပာသည္။

သၽွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း အေရွ႕ပိုင္း၊ ေျမာက္ပိုင္း ေဒသရွိ လူမွုကြန္ယက္အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးတို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ရာေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့ပါသည္။

ေတာင္ႀကီးအေျခစိုက္သၽွမ္းျပည္မ်ိဳးဆက္သစ္ ၊ ဘရပ္ဆဲလ္အေျခစိုက္Euro Burma Office(EBO) ၊ ကေနဒါအေျခစိုက္ Forum of Federations FOF ႏွင့္ ခ်င္းမိုင္အေျခစိုက္ Pyidaungsu Institute for Peace and Dialogue(PI) တို႔မွ ပူးေပါင္း ကမကထျပဳကာ ျပည္တြင္း၌ အစိုးရခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ပထမဆုံးအႀကိမ္က်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ဆက္လက္၍ အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲကို ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိရပါသည္။