ရဲမြန္
မြန္ျပည္နယ္ ၿမိဳ႕နယ္ ၁၀ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူး မ်ား ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ဥပေဒႏွင့္ ညီညြတ္မွု မရွိဟု ဆိုၿပီး တိုင္ၾကားမွုမ်ား ရွိခဲ့ ျခင္းေၾကာင့္ ျပန္လည္စိစစ္ကာ ျပန္လည္ ေရြးခ်ယ္သြား မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးနိုင္ဦး က ေျပာ သည္။
“ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႕ကေတာ့ သူတို႔ဆီ တိုင္ထားတာေတြကို ျပန္ၿပီး စိစစ္ေန တယ္။ တကယ္လို႔ ဥပေဒနဲ႔ မညီဘူးဆိုရင္ေတာ့ အသစ္ျပန္ေရြးဖို႔ ဆုံးျဖတ္ သြားလိမ့္မယ္” ဟု သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္ (၂) မဲဆ ႏၵနယ္မွ ဦးနိုင္ဦး က ေျပာသည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလအတြင္း မြန္ျပည္နယ္ ၁၀ ၿမိဳ႕နယ္လုံးတြင္ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးမ်ား ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ မသမာမွုမ်ား ရွိသည္ဟု ဆိုကာတိုင္ ၾကားမွုမ်ား ဆက္တိုက္ရွိေနသည္ဟုလည္း သူက ေျပာသည္။
အဓိကအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးမ်ား ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ရပ္မိရပ္ဖမ်ား အေနႏွင့္ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူး ေရြးခ်ယ္ေရး ဥပေဒကို ေကာင္းမြန္စြာ နားမ လည္ျခင္း၊ ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးမ်ားက ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူး ေဟာင္းမ်ားကို ျပန္လည္ အေရြးခံေစလိုျခင္း စသည္တို႔သည္ ျပႆနာ၏ အဓိကအေၾကာင္းရင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
၎ျပင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးမ်ားသည္ အေရးပါသည့္အတြက္ နိုင္ငံေရးပါတီမ်ားကလည္း မိမိတို႔ ပါတီဝင္မ်ား ရပ္/ေက်း အုပ္ေရးမွူး ျဖစ္ရန္ အၿပိဳင္အဆိုင္ ႀကိဳပမ္းရာမွ အဆင္မ ေျပမွုမ်ား ျဖစ္ေပၚရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
မုဒုံၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေက်းရြာ အမ်ားစုတြင္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး ပါတီဝင္မ်ား အေရြးမခံရသည့္အတြက္ ၿမိဳ႕နယ္သို႔ ကန႔္ကြက္စာ တင္ထားရာမွ အျပန္အလွန္ ကန႔္ကြက္မွုမ်ား ျဖစ္ေပၚေနသည္ဟုလည္း မုဒုံၿမိဳ႕နယ္မွ ေဒသခံမ်ား က ေျပာသည္။
“ေရြးၿပီးသား အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးအသစ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးေဟာင္းက ကန႔္ကြက္တယ္။ ဒါကို ၿမိဳ႕နယ္က ျပန္ေရြးမယ္ေျပာေတာ့ အေရြးခံထားရတဲ့ ဘက္က ကန႔္ကြက္ျပန္တယ္။ ခုထိ ျပန္ၿပီး မေရြးျဖစ္ေသးသလို ေရြးထားၿပီးသားကိုလည္း မခန႔္အပ္ေသးဘူး” ဟု ကြမ္လွာရြာသားတဦးက ေျပာသည္။
ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးမ်ားကို ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းတက် ေရြးခ်ယ္ရန္အတြက္ ရပ္/ေက်း ဥပေဒသစ္တရပ္ကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ဇန္န ဝါရီလတြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳ ျပဌာန္းခဲ့သည္။
ထိုဥပေဒသစ္တြင္ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးသည္ သင့္တင့္ေသာ ပညာအရည္အခ်င္းရွိသူ ျဖစ္ျခင္း၊ စားဝတ္ေနေရး ဖူလုံမွုရွိသူ ျဖစ္ျခင္း၊ရပ္ရြာ က ၾကည္ညိဳေလးစားျခင္း ခံရၿပီး သိကၡာသမာဓိရွိသူ ျဖစ္ျခင္း စသည့္ အရည္အခ်င္း ၁၁ ခုႏွင့္ ျပည့္စုံသူ ျဖစ္ရမည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူး ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ၿမိဳ႕နယ္အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာနမွတာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ရပ္မိရပ္ဖငါးဦးတို႔ကဦးေဆာင္ၿပီးေရြးေကာက္ ပြဲပုံစံ မဲေပးစနစ္ျဖင့္ လၽွို႔ဝွက္ေရြးခ်ယ္ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။
ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူး တဦးကို ေရြးခ်ယ္ၿပီးစီးေသာ္လည္း သက္ဆိုင္ရာ ေက်းရြာ၏ ျပည္သူမ်ား ႏွစ္သက္မွူ မရွိပါက ထိုေဒသ လူဦးေရ၏ ၅၀ ရာခိုင္ႏွုန္းအထက္ ကန႔္ကြက္လၽွင္ သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမွူးအေနႏွင္ထိုေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးမ်ားကို ဖယ္ရွားေပးရမည္ ျဖစ္ သည္ဟု ရပ္/ေက်း ဥပေဒသစ္တြင္ ပါရွိသည္။
Thursday, January 31, 2013
စစ္မွန္တဲ့ ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာအတြက္ အဆင္သင့္ ျဖစ္ၿပီလား
လင္းသန္
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏိုင္ငံပုိင္ သတင္းစာႀကီးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာေတြျဖစ္လာေအာင္ လုပ္ကုိင္ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ မၾကာေသးမီက အစိုးရတာဝန္ရွိသူေတြက ေျပာဆုိမႈေတြအေပၚ သံ သယျဖစ္တဲ့ ေမးခြန္းေတြ က်ယ္ေလာင္လာပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္က ႏိုင္ငံပုိင္ သတင္းစာႀကီးေတြမွာ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ကေထာင္ထားတဲ့ မိုင္းကြဲမႈေၾကာင့္ အျပစ္မဲ့ အရပ္ သား ေသဆံုးမႈသတင္းမွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ျဖတ္ကပ္ညွပ္ ဓာတ္ပံုနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး အေတာ္ပြဲ ဆူသြားခဲ့ပါတယ္။
သတင္းမွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ဓာတ္ပံုဟာ မႏွစ္က ဒီဇင္ဘာ ၂၅ ရက္ေန႔ အဲပုဂံေလယာဥ္ ပ်က္က်စဥ္က ေလယာဥ္နဲ႔ တိုက္မိခဲ့တဲ့ဟဲဟုိးေဒသခံကြယ္ လြန္သူ ဦးျပား စီးလာခဲ့တဲ့ ဆုိင္ကယ္ကို ျဖတ္ကပ္ညွပ္လုပ္ၿပီး ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာ ၃ ေစာင္လုံုးမွာ ေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။
ျမန္မာတုိင္းမ္းဂ်ာနယ္က အခုလို အစုိးရသတင္းစာက ျဖတ္ကပ္ညွပ္ ဓာတ္ပံုသံုးမႈ သတင္းကို အေစာဆံုး ထုတ္ေဖာ္ ေရးသားခဲ့တာ ျဖစ္ပါ တယ္။
ဒီလုိ ႏုိင္ငံပိုင္ သတင္းစာေတြမွာ သတင္းဓာတ္ပံု မွားယြင္းေဖာ္ျပမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပန္ၾကားေရး ဒု ၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ကလည္း သူ႔ရဲ႕ ေဖ့စ္ဘုတ္ လူမႈကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာေပၚမွာ ခ်က္ခ်င္း ၀န္ခံၿပီး ေျဖရွင္းခ်က္ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ယေန႔ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာေတြမွာ လည္း ေတာင္းပန္ထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
သမၼတရဲ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္လည္းျဖစ္တဲ့ ဒု ဝန္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္က သတင္းျဖစ္စဥ္ မွန္ကန္ေပမယ့္ ဓာတ္ပံုေဖာ္ျပမႈ မွားယြင္းခဲ့ေၾကာင္း ဧရာ၀တီနဲ႔ တယ္လီဖုန္းျဖင့္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“တကယ္ေျပာရရင္ေတာ့ ဒါ အင္မတန္မွ မမွားသင့္ တဲ့အမွားကို က်ေနာ္တုိ႔ မွားခဲ့တာေပါ့” လုိ႔ သူက ဆုိပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ယခုလုိ မွားယြင္းခဲ့မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း သင္ခန္းစာရေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ အမွားကိုလည္း ေရွာင္လႊဲလုိ႔မွ မရဘဲကိုး … ေနာ္။ သတင္းစာ၊ မီဒီယာ လုပ္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး သတင္းမွားတာေတြ၊ ဓာတ္ ပံုမွားတာေတြေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႀကံဳရမွာေပါ့။ သို႔ေသာ္ ဒါႀကီးကက်ေတာ့ အရမ္းႀကီးမားတဲ့ အမွားႀကီးျဖစ္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ဒါ ေတာ္ ေတာ္ သင္ခန္းစာလည္း ရပါတယ္။ က်ေနာ့္ ပုဂၢဳိလ္ေရး အယူအဆ ေျပာရရင္ က်ေနာ္ ရွက္လည္း ရွက္ပါတယ္” လုိ႔ ဒု ဝန္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ က ေျပာပါတယ္။
ေဖ့စ္ဘုတ္ လူမႈကြန္ရက္မွာ ဒု ဝန္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ရဲ႕ ေျဖရွင္းခ်က္အေပၚ သေဘာထားအျမင္ ဝင္ေရာက္ေရးသားမႈေတြမွာ စိတ္ဝင္စားစရာေတြ လည္း ေတြ႔ရပါတယ္။
ဒီအထဲမွာ ေက်ာ္ေဇယ်ာျမင့္ အမည္နဲ႔ ေဖ့စ္ဘုတ္ သံုးစြဲသူတဦးက “သတင္းစာမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ သတင္းနဲ႔ ဓာတ္ပံုက က်ေနာ္တို႔ သတင္း စာက သတင္းေထာက္နဲ႔ အယ္ဒီ တာေတြ ေရးသား ေဖာ္ျပထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သတင္းေရာ ဓာတ္ပံုပါ သတင္းစဥ္ဆိုတဲ့ ဌာနက ပို႔တာကို သတင္းစာတိုက္မ်ားက မထည့္မေနရ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ဆရာ ဦးရဲထြဋ္ ျပန္လည္ေျဖၾကားပံုက သတင္းစာတိုက္က သတင္းေထာက္ေတြ အယ္ဒီတာေတြ ညံ့ဖ်င္းၿပီး မစိစစ္ဘဲ ေဖာ္ျပထားတာမ်ဳိး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီေျပာၾကားခ်က္ကို လံုး၀ လက္မခံ ပါဘူး” လို႔ တံု႔ျပန္ေရး သားထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာေတြျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေနတယ္ဆိုတဲ့ အစိုးရသတင္းစာမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူကဆက္လက္ၿပီး “သတင္း စာကို သတင္းစဥ္က ရာႏႈန္းျပည့္ လႊမ္းမိုးျခယ္လွယ္ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားၿပီး သတင္းမွားတိုင္ ပံုမွားတိုင္း သတင္းစာတိုက္ကအယ္ဒီတာေတြသတင္း ေထာက္ေတြ ေပါ့ေလ်ာ့မႈလို႔ေျပာေနတာက လံုး၀ မျဖစ္သင့္ေတာ့တဲ့ ကိစၥပါ။ ဒါကို ဒု ၀န္ႀကီးတဦးအ ေနနဲ႔ အမွန္တကယ္ မသိတာလား၊ သိ လ်က္သားနဲ႔ ျပည္သူေတြနဲ႔ သတင္းစာတိုက္က လူေတြၾကား ထင္ျမင္လြဲမွားေအာင္ လုပ္ေနတာလားဆိုတာ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ သ တင္းစဥ္ရဲ႕ အမွားေတြကို သတင္းစာတုိက္က ျမင္လို႔ ျပင္ဆင္ခြင့္မရွိသလို သတင္းစဥ္မွ ဗိုလ္ျပဳတ္မ်ားရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားသာ အမွန္ဟု အ တင္းအဓၶမ စီရင္ဆံုးျဖတ္ေနတာကလည္း လံုး၀ကို မျဖစ္သင့္ေတာ့တဲ့ ကိစၥတခုပါပဲ ခင္ဗ်ာ။ ဆရာ ဦးရဲထြဋ္အေနနဲ႔ ေအာက္ေျခအထိ ကြင္း ဆင္း ေလ့လာ သံုးသပ္ႏိုင္ပါတယ္” လို႔ ဆက္ေရးထားပါတယ္။
အစိုးရသတင္းစာေတြရဲ႕ သတင္းစီမံခန္႔ခြဲမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သိရွိႏိုင္ဖို႔ အစိုးရသတင္းစာတိုက္ေတြကို ဧရာဝတီက ဆက္သြယ္ခဲ့ေပမယ့္ တစံု တရာ ေျဖၾကားျခင္း မရွိပါဘူး။
ျမန္မာ့သတင္းစဥ္မွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးတဲ့ အမည္မေဖာ္လုိသူ အရာရွိေဟာင္း တဦးကေတာ့ အစုိးရပုိင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းေတြကို သတင္းစဥ္ကပဲ သတင္းစာတုိက္ေတြကို ပို႔ေပးရၿပီး ဒါကို အယ္ဒီ တာခ်ဳပ္ေတြက ျပင္ဆင္ခြင့္ မရွိေၾကာင္း၊ ဒါကလည္းအဆင့္ဆင့္ အမိန္႔က စီးဆင္းၿပီးသားျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ အခု ဦးရဲထြဋ္ရဲ႕ ေျပာဆုိမႈဟာ စနစ္ေဟာင္း အတုိင္းပဲ ျဖစ္ေနဆဲပဲလုိ႔ ဧရာ၀တီကို ေျပာပါတယ္။
“ကိစၥ တခုျဖစ္ၿပီဆုိရင္ အႀကီးဆံုးကေန ေအာက္ဆံုး အငယ္ဆံုးထိ ပံုခ်လိုက္တာ မ်ားပါတယ္။ အမွန္ကေတာ့ Confirmation လုပ္တာေတြ အားလံုးက အထက္ဝန္ႀကီးေတြ မ သိဘဲနဲ႔ ထုတ္လုိ႔မရဘူး။ သိသေလာက္ကေတာ့ အခု ေနာက္ပိုင္း သတင္းစာထဲမွာ ထည့္တဲ့ သတင္းေရာ၊ ဓာတ္ပံုေရာ ကိစၥတုိင္းမွာ ဦးရဲထြဋ္ရဲ႕ Authority အတုိင္းပဲ လုပ္ေနရတာ” လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
သတင္းစာေတြမွာ ျမန္မာ့သတင္းစဥ္က သတင္းေတြ ေဖာ္ျပေပးေနခဲ့ရတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးရဲထြဋ္က ယခင္ကေတာ့ အမ်ားစုက သတင္း စဥ္က ေပးပို႔လာတာေတြျဖစ္ေပမယ့္ အခုေတာ့ ေျပာင္းလဲလာေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
“အရင္တုန္းကေတာ့ သတင္းစာထဲမွာပါတဲ့ သတင္း တ၀က္ေက်ာ္ေလာက္က သတင္းစဥ္ကလာတဲ့ သတင္းပါ။ ဒါလည္း အစုိးရသစ္လက္ ထက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ စ မ လုပ္ခင္တုန္းက ဒါ တကယ္ ရွိခဲ့တဲ့ အေျခအေနပါပဲ။ အခု ေနာက္ပိုင္းမွာက်ေနာ္တုိ႔တျဖည္းျဖည္းေျပာင္း လာတယ္” လုိ႔ ဦးရဲထြဋ္က ရွင္းလင္းေျပာဆိုပါတယ္။
ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈ သတင္းစာျဖစ္ေရး ႀကိဳးစားေနခ်ိန္မွာ ေနာက္ပုိင္း သတင္းစဥ္ရဲ႕ အခန္းက႑နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ဦးရဲထြဋ္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈကို ေျပာင္းမယ္ဆုိတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ သတင္းစဥ္က ထုတ္ေပးတဲ့ သတင္းေတြက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေလ်ာ့လာ ၿပီးေတာ့ သတင္းစာတုိက္ေတြက ကိုယ့္ဟာကုိ သတင္းရွာဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဦးစားေပးေနတာေပါ့။ ေနာင္ အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ သတင္းစာ ျဖစ္သြားတဲ့အခါမွာ သတင္းစဥ္ကေတာ့ Official Press Statements ေတြကုိ အမ်ားျပည္သူ ၀န္ ေဆာင္မႈ သတင္းစာေတြေရာ ေနာက္တခါ အျပင္မွာ ရွိတဲ့ ဂ်ာနယ္ေတြေရာကုိ ျဖန္႔ေပးတဲ့ဌာန ျဖစ္သြားမွာေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီေတာ့ သူ႔ Role ေတြကေတာ့ တျဖည္းျဖည္းျပန္ၿပီး ေျပာင္းသြား ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။
အခုလို ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာေတြအေနနဲ႔ အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာအျဖစ္ကုိ ဦးတည္သြားေနခ်ိန္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အမွားအယြင္းနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး ေမးခြန္းထုတ္စရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနၿပီး အဓိကက်တဲ့ ႀကိဳး နီစနစ္ႀကီး မရွိေတာ့မွသာ ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း သတင္းစဥ္မွာ တာ၀န္ယူ ခဲ့ဖူးသူ အရာရွိေဟာင္းက မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။
“အဓိကကေတာ့ ႀကိဳးနီစနစ္ႀကီး ပေပ်ာက္ဖုိ႔ပဲ အေရးႀကီးပါတယ္။ အဲဒီစနစ္ႀကီး မပ်က္ေသးသေရြ႕ ျပည္သူ႔ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာဆုိတာ ျဖစ္မ လာႏိုင္ပါဘူး” လုိ႔ သူက ဆိုပါတယ္။
အမည္မေဖာ္လုိသူ ျပည္သူ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔၀င္တဦးကို ကိုးကားၿပီး AFP က ေရးတာကို ဘန္ေကာက္စ္ပို႔ သတင္းစာ မွာ “ျမန္မာ့အလင္း အဂၤလိပ္ပိုင္း သ တင္းစာကို တင္ဒါစနစ္နဲ႔ စိတ္၀င္စားတဲ့သူေတြကိုဖိတ္ေခၚဖုိ႔၀န္ႀကီးဌာန (ျပန္ၾကားေရး) နဲ႔လည္းသေဘာ တူၿပီပါၿပီ။ လူအရင္းအျမစ္ လုိအပ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ဒီသတင္းစာကုိ အဆင့္မီမီ ထုတ္ေ၀ ျဖန္႔ခ်ိဖုိ႔ဆုိတာ ၀န္ ႀကီး ဌာနအေနနဲ႔ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး” လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာ့အလင္း အဂၤလိပ္ပိုင္း သတင္းစာကို Myanmar Times အဂၤလိပ္ပိုင္း အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ေရာ့စ္ ဒန္ကေလက တြဲလုပ္ဖို႔ စိတ္ဝင္စားတယ္လို႔လည္း သတင္းေတြ ထြက္ေပၚေနပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏိုင္ငံပုိင္ သတင္းစာႀကီးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာေတြျဖစ္လာေအာင္ လုပ္ကုိင္ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ မၾကာေသးမီက အစိုးရတာဝန္ရွိသူေတြက ေျပာဆုိမႈေတြအေပၚ သံ သယျဖစ္တဲ့ ေမးခြန္းေတြ က်ယ္ေလာင္လာပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္က ႏိုင္ငံပုိင္ သတင္းစာႀကီးေတြမွာ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ကေထာင္ထားတဲ့ မိုင္းကြဲမႈေၾကာင့္ အျပစ္မဲ့ အရပ္ သား ေသဆံုးမႈသတင္းမွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ျဖတ္ကပ္ညွပ္ ဓာတ္ပံုနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး အေတာ္ပြဲ ဆူသြားခဲ့ပါတယ္။
သတင္းမွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ဓာတ္ပံုဟာ မႏွစ္က ဒီဇင္ဘာ ၂၅ ရက္ေန႔ အဲပုဂံေလယာဥ္ ပ်က္က်စဥ္က ေလယာဥ္နဲ႔ တိုက္မိခဲ့တဲ့ဟဲဟုိးေဒသခံကြယ္ လြန္သူ ဦးျပား စီးလာခဲ့တဲ့ ဆုိင္ကယ္ကို ျဖတ္ကပ္ညွပ္လုပ္ၿပီး ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာ ၃ ေစာင္လုံုးမွာ ေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။
ျမန္မာတုိင္းမ္းဂ်ာနယ္က အခုလို အစုိးရသတင္းစာက ျဖတ္ကပ္ညွပ္ ဓာတ္ပံုသံုးမႈ သတင္းကို အေစာဆံုး ထုတ္ေဖာ္ ေရးသားခဲ့တာ ျဖစ္ပါ တယ္။
ဒီလုိ ႏုိင္ငံပိုင္ သတင္းစာေတြမွာ သတင္းဓာတ္ပံု မွားယြင္းေဖာ္ျပမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပန္ၾကားေရး ဒု ၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ကလည္း သူ႔ရဲ႕ ေဖ့စ္ဘုတ္ လူမႈကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာေပၚမွာ ခ်က္ခ်င္း ၀န္ခံၿပီး ေျဖရွင္းခ်က္ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ယေန႔ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာေတြမွာ လည္း ေတာင္းပန္ထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
သမၼတရဲ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္လည္းျဖစ္တဲ့ ဒု ဝန္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္က သတင္းျဖစ္စဥ္ မွန္ကန္ေပမယ့္ ဓာတ္ပံုေဖာ္ျပမႈ မွားယြင္းခဲ့ေၾကာင္း ဧရာ၀တီနဲ႔ တယ္လီဖုန္းျဖင့္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“တကယ္ေျပာရရင္ေတာ့ ဒါ အင္မတန္မွ မမွားသင့္ တဲ့အမွားကို က်ေနာ္တုိ႔ မွားခဲ့တာေပါ့” လုိ႔ သူက ဆုိပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ယခုလုိ မွားယြင္းခဲ့မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း သင္ခန္းစာရေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ အမွားကိုလည္း ေရွာင္လႊဲလုိ႔မွ မရဘဲကိုး … ေနာ္။ သတင္းစာ၊ မီဒီယာ လုပ္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး သတင္းမွားတာေတြ၊ ဓာတ္ ပံုမွားတာေတြေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႀကံဳရမွာေပါ့။ သို႔ေသာ္ ဒါႀကီးကက်ေတာ့ အရမ္းႀကီးမားတဲ့ အမွားႀကီးျဖစ္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ဒါ ေတာ္ ေတာ္ သင္ခန္းစာလည္း ရပါတယ္။ က်ေနာ့္ ပုဂၢဳိလ္ေရး အယူအဆ ေျပာရရင္ က်ေနာ္ ရွက္လည္း ရွက္ပါတယ္” လုိ႔ ဒု ဝန္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ က ေျပာပါတယ္။
ေဖ့စ္ဘုတ္ လူမႈကြန္ရက္မွာ ဒု ဝန္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ရဲ႕ ေျဖရွင္းခ်က္အေပၚ သေဘာထားအျမင္ ဝင္ေရာက္ေရးသားမႈေတြမွာ စိတ္ဝင္စားစရာေတြ လည္း ေတြ႔ရပါတယ္။
ဒီအထဲမွာ ေက်ာ္ေဇယ်ာျမင့္ အမည္နဲ႔ ေဖ့စ္ဘုတ္ သံုးစြဲသူတဦးက “သတင္းစာမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ သတင္းနဲ႔ ဓာတ္ပံုက က်ေနာ္တို႔ သတင္း စာက သတင္းေထာက္နဲ႔ အယ္ဒီ တာေတြ ေရးသား ေဖာ္ျပထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သတင္းေရာ ဓာတ္ပံုပါ သတင္းစဥ္ဆိုတဲ့ ဌာနက ပို႔တာကို သတင္းစာတိုက္မ်ားက မထည့္မေနရ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ဆရာ ဦးရဲထြဋ္ ျပန္လည္ေျဖၾကားပံုက သတင္းစာတိုက္က သတင္းေထာက္ေတြ အယ္ဒီတာေတြ ညံ့ဖ်င္းၿပီး မစိစစ္ဘဲ ေဖာ္ျပထားတာမ်ဳိး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီေျပာၾကားခ်က္ကို လံုး၀ လက္မခံ ပါဘူး” လို႔ တံု႔ျပန္ေရး သားထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာေတြျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေနတယ္ဆိုတဲ့ အစိုးရသတင္းစာမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူကဆက္လက္ၿပီး “သတင္း စာကို သတင္းစဥ္က ရာႏႈန္းျပည့္ လႊမ္းမိုးျခယ္လွယ္ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားၿပီး သတင္းမွားတိုင္ ပံုမွားတိုင္း သတင္းစာတိုက္ကအယ္ဒီတာေတြသတင္း ေထာက္ေတြ ေပါ့ေလ်ာ့မႈလို႔ေျပာေနတာက လံုး၀ မျဖစ္သင့္ေတာ့တဲ့ ကိစၥပါ။ ဒါကို ဒု ၀န္ႀကီးတဦးအ ေနနဲ႔ အမွန္တကယ္ မသိတာလား၊ သိ လ်က္သားနဲ႔ ျပည္သူေတြနဲ႔ သတင္းစာတိုက္က လူေတြၾကား ထင္ျမင္လြဲမွားေအာင္ လုပ္ေနတာလားဆိုတာ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ သ တင္းစဥ္ရဲ႕ အမွားေတြကို သတင္းစာတုိက္က ျမင္လို႔ ျပင္ဆင္ခြင့္မရွိသလို သတင္းစဥ္မွ ဗိုလ္ျပဳတ္မ်ားရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားသာ အမွန္ဟု အ တင္းအဓၶမ စီရင္ဆံုးျဖတ္ေနတာကလည္း လံုး၀ကို မျဖစ္သင့္ေတာ့တဲ့ ကိစၥတခုပါပဲ ခင္ဗ်ာ။ ဆရာ ဦးရဲထြဋ္အေနနဲ႔ ေအာက္ေျခအထိ ကြင္း ဆင္း ေလ့လာ သံုးသပ္ႏိုင္ပါတယ္” လို႔ ဆက္ေရးထားပါတယ္။
အစိုးရသတင္းစာေတြရဲ႕ သတင္းစီမံခန္႔ခြဲမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သိရွိႏိုင္ဖို႔ အစိုးရသတင္းစာတိုက္ေတြကို ဧရာဝတီက ဆက္သြယ္ခဲ့ေပမယ့္ တစံု တရာ ေျဖၾကားျခင္း မရွိပါဘူး။
ျမန္မာ့သတင္းစဥ္မွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးတဲ့ အမည္မေဖာ္လုိသူ အရာရွိေဟာင္း တဦးကေတာ့ အစုိးရပုိင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းေတြကို သတင္းစဥ္ကပဲ သတင္းစာတုိက္ေတြကို ပို႔ေပးရၿပီး ဒါကို အယ္ဒီ တာခ်ဳပ္ေတြက ျပင္ဆင္ခြင့္ မရွိေၾကာင္း၊ ဒါကလည္းအဆင့္ဆင့္ အမိန္႔က စီးဆင္းၿပီးသားျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ အခု ဦးရဲထြဋ္ရဲ႕ ေျပာဆုိမႈဟာ စနစ္ေဟာင္း အတုိင္းပဲ ျဖစ္ေနဆဲပဲလုိ႔ ဧရာ၀တီကို ေျပာပါတယ္။
“ကိစၥ တခုျဖစ္ၿပီဆုိရင္ အႀကီးဆံုးကေန ေအာက္ဆံုး အငယ္ဆံုးထိ ပံုခ်လိုက္တာ မ်ားပါတယ္။ အမွန္ကေတာ့ Confirmation လုပ္တာေတြ အားလံုးက အထက္ဝန္ႀကီးေတြ မ သိဘဲနဲ႔ ထုတ္လုိ႔မရဘူး။ သိသေလာက္ကေတာ့ အခု ေနာက္ပိုင္း သတင္းစာထဲမွာ ထည့္တဲ့ သတင္းေရာ၊ ဓာတ္ပံုေရာ ကိစၥတုိင္းမွာ ဦးရဲထြဋ္ရဲ႕ Authority အတုိင္းပဲ လုပ္ေနရတာ” လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
သတင္းစာေတြမွာ ျမန္မာ့သတင္းစဥ္က သတင္းေတြ ေဖာ္ျပေပးေနခဲ့ရတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးရဲထြဋ္က ယခင္ကေတာ့ အမ်ားစုက သတင္း စဥ္က ေပးပို႔လာတာေတြျဖစ္ေပမယ့္ အခုေတာ့ ေျပာင္းလဲလာေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
“အရင္တုန္းကေတာ့ သတင္းစာထဲမွာပါတဲ့ သတင္း တ၀က္ေက်ာ္ေလာက္က သတင္းစဥ္ကလာတဲ့ သတင္းပါ။ ဒါလည္း အစုိးရသစ္လက္ ထက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ စ မ လုပ္ခင္တုန္းက ဒါ တကယ္ ရွိခဲ့တဲ့ အေျခအေနပါပဲ။ အခု ေနာက္ပိုင္းမွာက်ေနာ္တုိ႔တျဖည္းျဖည္းေျပာင္း လာတယ္” လုိ႔ ဦးရဲထြဋ္က ရွင္းလင္းေျပာဆိုပါတယ္။
ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈ သတင္းစာျဖစ္ေရး ႀကိဳးစားေနခ်ိန္မွာ ေနာက္ပုိင္း သတင္းစဥ္ရဲ႕ အခန္းက႑နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ဦးရဲထြဋ္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈကို ေျပာင္းမယ္ဆုိတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ သတင္းစဥ္က ထုတ္ေပးတဲ့ သတင္းေတြက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေလ်ာ့လာ ၿပီးေတာ့ သတင္းစာတုိက္ေတြက ကိုယ့္ဟာကုိ သတင္းရွာဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဦးစားေပးေနတာေပါ့။ ေနာင္ အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ သတင္းစာ ျဖစ္သြားတဲ့အခါမွာ သတင္းစဥ္ကေတာ့ Official Press Statements ေတြကုိ အမ်ားျပည္သူ ၀န္ ေဆာင္မႈ သတင္းစာေတြေရာ ေနာက္တခါ အျပင္မွာ ရွိတဲ့ ဂ်ာနယ္ေတြေရာကုိ ျဖန္႔ေပးတဲ့ဌာန ျဖစ္သြားမွာေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီေတာ့ သူ႔ Role ေတြကေတာ့ တျဖည္းျဖည္းျပန္ၿပီး ေျပာင္းသြား ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။
အခုလို ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာေတြအေနနဲ႔ အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာအျဖစ္ကုိ ဦးတည္သြားေနခ်ိန္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အမွားအယြင္းနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး ေမးခြန္းထုတ္စရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနၿပီး အဓိကက်တဲ့ ႀကိဳး နီစနစ္ႀကီး မရွိေတာ့မွသာ ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း သတင္းစဥ္မွာ တာ၀န္ယူ ခဲ့ဖူးသူ အရာရွိေဟာင္းက မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။
“အဓိကကေတာ့ ႀကိဳးနီစနစ္ႀကီး ပေပ်ာက္ဖုိ႔ပဲ အေရးႀကီးပါတယ္။ အဲဒီစနစ္ႀကီး မပ်က္ေသးသေရြ႕ ျပည္သူ႔ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာဆုိတာ ျဖစ္မ လာႏိုင္ပါဘူး” လုိ႔ သူက ဆိုပါတယ္။
အမည္မေဖာ္လုိသူ ျပည္သူ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔၀င္တဦးကို ကိုးကားၿပီး AFP က ေရးတာကို ဘန္ေကာက္စ္ပို႔ သတင္းစာ မွာ “ျမန္မာ့အလင္း အဂၤလိပ္ပိုင္း သ တင္းစာကို တင္ဒါစနစ္နဲ႔ စိတ္၀င္စားတဲ့သူေတြကိုဖိတ္ေခၚဖုိ႔၀န္ႀကီးဌာန (ျပန္ၾကားေရး) နဲ႔လည္းသေဘာ တူၿပီပါၿပီ။ လူအရင္းအျမစ္ လုိအပ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ဒီသတင္းစာကုိ အဆင့္မီမီ ထုတ္ေ၀ ျဖန္႔ခ်ိဖုိ႔ဆုိတာ ၀န္ ႀကီး ဌာနအေနနဲ႔ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး” လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာ့အလင္း အဂၤလိပ္ပိုင္း သတင္းစာကို Myanmar Times အဂၤလိပ္ပိုင္း အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ေရာ့စ္ ဒန္ကေလက တြဲလုပ္ဖို႔ စိတ္ဝင္စားတယ္လို႔လည္း သတင္းေတြ ထြက္ေပၚေနပါတယ္။
ထားဝယ္ စီမံကိန္း ကာကြယ္ရန္ ျပည္သူ႔စစ္ကဲ့သို႔ အဖြဲ႕ဖြဲ႕မည္ဟု အစိုးရဆို
Dawei Watch
ထားဝယ္စီမံကိန္းကို ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အဟန႔္အတားျဖစ္ ေစသူမ်ားကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ ျပည္သူ႔စစ္ အဖြဲ႕ကဲ့သို႔ အဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း လူမွု ဝန္ထမ္း ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္ လည္ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ ႀကီးဌာန ဒုတိယဝန္ႀကီး ဦးဘုန္းေဆြက ေျပာၾကားသည္။
ထားဝယ္ၿမိဳ႕တြင္ ဇန္နဝါရီလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပသည့္ ထားဝယ္ အထူး စီးပြားေရးဇုန္၊ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ ေဒသဖြံ့ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္ ေရး ညႇိႏွိုင္းအစည္းအေဝးတြင္ ထိုသို႔ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ သည္။
လူမွုအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ ထားဝယ္စီမံကိန္းကို ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီးျပဳလုပ္ေနၿပီး ထိုရန္ကို ကာကြယ္ရန္ ျပည္သူ႔စစ္ကဲ့သို႔ေသာ အဖြဲ႕ဖြဲ႕စည္းရန္ ေတြးေတာမိ ေၾကာင္း ဦးဘုန္းေဆြက ေျပာခဲ့သည္။
“ျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႕လိုေပါ့။ ရန္သူက ေပၚလာၿပီေလ။ ျပည္သူ႔စစ္ဆိုတာ ရန္သူရွိ လို႔ ဖြဲ႕တာမဟုတ္လား”ဟု ဦးဘုန္းေဆြက ေျပာသည္။
ဌာနဆိုင္ရာမွ ဝန္ထမ္းမ်ား၊ ထားဝယ္ၿမိဳ႕ခံ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ား၊ ထားဝယ္စီမံကိန္း ဧရိယာရွိ ေက်းရြာမ်ားမွ ေဒသခံမ်ား အပါအဝင္ လူဦးေရ တစ္ရာ ေက်ာ္ ထိုအစည္းအေဝးကို တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ‘ေက်းရြာမ်ား စနစ္တ က် ေျပာင္းေရြ႕ေရးႏွင့္ ေႏွာင့္ယွက္မွုမ်ားကို ကာကြယ္ေရး’ အထက္ပါ ကဲ့ သို႔ေသာ အဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းရန္ သေဘာတူခဲ့သည္။
သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္သည္ နိုင္ငံေရးျဖစ္ထြန္းမွုမ်ားတြင္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အခန္းက႑ႏွင့္ အေရးပါမွုကို အမွန္တကယ္ယုံ ၾကည္ေၾကာင္း လူထုအေျချပဳအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေျပာဆိုအၿပီး ရက္ပိုင္းအၾကာ ျပဳလုပ္ေသာ ယင္းေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ထားဝယ္စီမံကိန္း ကို လူမွုအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ဖ်က္ဆီးေနေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္ ဒုတိယဝန္ႀကီးတစ္ဦးက ထိုသို႔ လူသိရွင္ၾကား ေျပာၾကားလိုက္ ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထားဝယ္ေဒသတြင္ ထားဝယ္စီမံကိန္းေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားထိခိုက္နစ္နာမွုမရွိေစေရး ထားဝယ္ေဒသ ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႕ (DDA)၊ ထားဝယ္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား၊ နဘုလယ္ေဒသတြင္ ေက်းရြာအ လိုက္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ေကာ္မတီမ်ား၊ ထားဝယ္-ထိုင္း လမ္းေဖာက္လုပ္ရာ ေဒသတြင္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ၁၂ ရြာ စုေပါင္း ေကာ္မတီမ်ား အပါအဝင္ အျခား လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက သတင္းအ ခ်က္အလက္ မ်ား ျဖန႔္ေဝေပးျခင္း၊ အသိပညာေပးျခင္းစသည္တို႔ကို ေဆာင္ရြက္ေပးလ်က္ရွိသည္။
ေဒသခံအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေနႏွင့္ ထားဝယ္စီမံကိန္းကို ပ်က္စီးေစလိုသည့္ ဆႏၵျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနျခင္းမဟုတ္ဘဲ ေဒသခံမ်ားၾကဳံေတြ႕ေနရ သည့္ နစ္နာမွုမ်ား၊ ညစ္ညမ္းစက္မွုဇုန္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ကိစၥမ်ား ကို အသိပညာေပးေနေၾကာင္း၊ ‘ထားဝယ္စီမံကိန္းတစ္ခုလုံးကို မလိုခ်င္ဟု ေျပာေနျခင္းမဟုတ္ဘဲ ညစ္ညမ္းစက္မွုဇုန္မ်ားကိုသာ မလိုခ်င္’ ဟု ၿပီးခဲ့သည့္ လပိုင္းအတြင္းက ရွင္းလင္းစြာ တုန႔္ျပန္ေျပာၾကား ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ဦးဘုန္းေဆြကမူ လူမွုအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ရည္ညြန္း၍ ေအာက္ပါအတိုင္း ေျပာဆိုသည္။
“အခု သူတို႔လုပ္တာက စီမံကိန္း ပ်က္စီးရာ ပ်က္စီးေၾကာင္းကို ရည္ညြန္းေပမယ့္ စီမံကိန္းႀကီးမလုပ္ပါနဲ႔ လို႔ တစ္ခြန္းမွ မေျပာရဲဘူး”
ယခုဖြဲ႕စည္းမည့္ ျပည္သူ႔စစ္ကဲ့သို႔ေသာအဖြဲ႕ (ေခၚ) စီမံကိန္းျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ဌာနဆိုင္ရာႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပးရမည့္ေကာ္မတီ ကို ေက်းရြာတစ္ရြာလၽွင္ ဆယ္ဦးႏွုန္းျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းမည္ျဖစ္ၿပီး ထား ဝယ္စီမံကိန္း ဧရိယာတြင္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ငါးဦးေကာ္မတီ မ်ားႏွင့္မတူ ဟု အပင္ေရတြက္ျခင္းႏွင့္ ေလၽွာ္ေၾကး ကိစၥမ်ားကို ဌာနဆိုင္ရာမ်ားႏွင့္အတူ လိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္ေပး ေနသည့္ ထားဝယ္ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖ အ ျဖစ္အ စည္းအေဝး တက္ေရာက္ခဲ့သူ ဦးေအာင္မ်ိဳးက ဆိုသည္။
“အခု ဖြဲ႕မယ္ ေကာ္မတီက အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး စီမံကိန္း ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးမယ့္ ေကာ္မတီပါ” ဟု ဦးေအာင္မ်ိဳးက ဆို သည္။
လူမွုေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ဒု ဝန္ႀကီး ဦးဘုန္းေဆြ အဆိုျပဳသည့္ ေကာ္မတီမ်ားကိုယခုအပတ္အတြင္းစီမံခ်က္ေရးဆြဲၿပီးအေကာင္ အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္သြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အစည္းအေဝး တက္ေရာက္သူမ်ားက သေဘာတူခဲ့သည္။
ထားဝယ္စီမံကိန္းကို ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ကတည္းက ေျမျပင္လုပ္ငန္းမ်ားကို စတင္ခဲ့ေသာ္လည္း အီတာလၽွံထိုင္း ကုမၸဏီ၏ ဘ႑ာေရး အခက္အခဲ၊ စံႏွုန္းမဲ့ျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္လာသည့္ ေလၽွာ္ေၾကးျပႆနာမ်ား စသည့္ ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ၾကဳံေနရၿပီး စီမံကိန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္မွု ေႏွာင့္ေႏွး လၽွက္ရွိသည္။
ယင္းေနာက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ထိုင္းႏွင့္ ျမန္မာ အစိုးရျခင္းအေကာင္အထည္ေဖာ္သည့္ စီမံကိန္းအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းခဲ့သည္။
ထားဝယ္စီမံကိန္းကို ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အဟန႔္အတားျဖစ္ ေစသူမ်ားကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ ျပည္သူ႔စစ္ အဖြဲ႕ကဲ့သို႔ အဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း လူမွု ဝန္ထမ္း ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္ လည္ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ ႀကီးဌာန ဒုတိယဝန္ႀကီး ဦးဘုန္းေဆြက ေျပာၾကားသည္။
ထားဝယ္ၿမိဳ႕တြင္ ဇန္နဝါရီလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပသည့္ ထားဝယ္ အထူး စီးပြားေရးဇုန္၊ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ ေဒသဖြံ့ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္ ေရး ညႇိႏွိုင္းအစည္းအေဝးတြင္ ထိုသို႔ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ သည္။
လူမွုအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ ထားဝယ္စီမံကိန္းကို ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီးျပဳလုပ္ေနၿပီး ထိုရန္ကို ကာကြယ္ရန္ ျပည္သူ႔စစ္ကဲ့သို႔ေသာ အဖြဲ႕ဖြဲ႕စည္းရန္ ေတြးေတာမိ ေၾကာင္း ဦးဘုန္းေဆြက ေျပာခဲ့သည္။
“ျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႕လိုေပါ့။ ရန္သူက ေပၚလာၿပီေလ။ ျပည္သူ႔စစ္ဆိုတာ ရန္သူရွိ လို႔ ဖြဲ႕တာမဟုတ္လား”ဟု ဦးဘုန္းေဆြက ေျပာသည္။
ဌာနဆိုင္ရာမွ ဝန္ထမ္းမ်ား၊ ထားဝယ္ၿမိဳ႕ခံ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ား၊ ထားဝယ္စီမံကိန္း ဧရိယာရွိ ေက်းရြာမ်ားမွ ေဒသခံမ်ား အပါအဝင္ လူဦးေရ တစ္ရာ ေက်ာ္ ထိုအစည္းအေဝးကို တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ‘ေက်းရြာမ်ား စနစ္တ က် ေျပာင္းေရြ႕ေရးႏွင့္ ေႏွာင့္ယွက္မွုမ်ားကို ကာကြယ္ေရး’ အထက္ပါ ကဲ့ သို႔ေသာ အဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းရန္ သေဘာတူခဲ့သည္။
သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္သည္ နိုင္ငံေရးျဖစ္ထြန္းမွုမ်ားတြင္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အခန္းက႑ႏွင့္ အေရးပါမွုကို အမွန္တကယ္ယုံ ၾကည္ေၾကာင္း လူထုအေျချပဳအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေျပာဆိုအၿပီး ရက္ပိုင္းအၾကာ ျပဳလုပ္ေသာ ယင္းေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ထားဝယ္စီမံကိန္း ကို လူမွုအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ဖ်က္ဆီးေနေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္ ဒုတိယဝန္ႀကီးတစ္ဦးက ထိုသို႔ လူသိရွင္ၾကား ေျပာၾကားလိုက္ ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထားဝယ္ေဒသတြင္ ထားဝယ္စီမံကိန္းေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားထိခိုက္နစ္နာမွုမရွိေစေရး ထားဝယ္ေဒသ ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႕ (DDA)၊ ထားဝယ္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား၊ နဘုလယ္ေဒသတြင္ ေက်းရြာအ လိုက္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ေကာ္မတီမ်ား၊ ထားဝယ္-ထိုင္း လမ္းေဖာက္လုပ္ရာ ေဒသတြင္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ၁၂ ရြာ စုေပါင္း ေကာ္မတီမ်ား အပါအဝင္ အျခား လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက သတင္းအ ခ်က္အလက္ မ်ား ျဖန႔္ေဝေပးျခင္း၊ အသိပညာေပးျခင္းစသည္တို႔ကို ေဆာင္ရြက္ေပးလ်က္ရွိသည္။
ေဒသခံအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေနႏွင့္ ထားဝယ္စီမံကိန္းကို ပ်က္စီးေစလိုသည့္ ဆႏၵျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနျခင္းမဟုတ္ဘဲ ေဒသခံမ်ားၾကဳံေတြ႕ေနရ သည့္ နစ္နာမွုမ်ား၊ ညစ္ညမ္းစက္မွုဇုန္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ကိစၥမ်ား ကို အသိပညာေပးေနေၾကာင္း၊ ‘ထားဝယ္စီမံကိန္းတစ္ခုလုံးကို မလိုခ်င္ဟု ေျပာေနျခင္းမဟုတ္ဘဲ ညစ္ညမ္းစက္မွုဇုန္မ်ားကိုသာ မလိုခ်င္’ ဟု ၿပီးခဲ့သည့္ လပိုင္းအတြင္းက ရွင္းလင္းစြာ တုန႔္ျပန္ေျပာၾကား ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ဦးဘုန္းေဆြကမူ လူမွုအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ရည္ညြန္း၍ ေအာက္ပါအတိုင္း ေျပာဆိုသည္။
“အခု သူတို႔လုပ္တာက စီမံကိန္း ပ်က္စီးရာ ပ်က္စီးေၾကာင္းကို ရည္ညြန္းေပမယ့္ စီမံကိန္းႀကီးမလုပ္ပါနဲ႔ လို႔ တစ္ခြန္းမွ မေျပာရဲဘူး”
ယခုဖြဲ႕စည္းမည့္ ျပည္သူ႔စစ္ကဲ့သို႔ေသာအဖြဲ႕ (ေခၚ) စီမံကိန္းျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ဌာနဆိုင္ရာႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပးရမည့္ေကာ္မတီ ကို ေက်းရြာတစ္ရြာလၽွင္ ဆယ္ဦးႏွုန္းျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းမည္ျဖစ္ၿပီး ထား ဝယ္စီမံကိန္း ဧရိယာတြင္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ငါးဦးေကာ္မတီ မ်ားႏွင့္မတူ ဟု အပင္ေရတြက္ျခင္းႏွင့္ ေလၽွာ္ေၾကး ကိစၥမ်ားကို ဌာနဆိုင္ရာမ်ားႏွင့္အတူ လိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္ေပး ေနသည့္ ထားဝယ္ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖ အ ျဖစ္အ စည္းအေဝး တက္ေရာက္ခဲ့သူ ဦးေအာင္မ်ိဳးက ဆိုသည္။
“အခု ဖြဲ႕မယ္ ေကာ္မတီက အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး စီမံကိန္း ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးမယ့္ ေကာ္မတီပါ” ဟု ဦးေအာင္မ်ိဳးက ဆို သည္။
လူမွုေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ဒု ဝန္ႀကီး ဦးဘုန္းေဆြ အဆိုျပဳသည့္ ေကာ္မတီမ်ားကိုယခုအပတ္အတြင္းစီမံခ်က္ေရးဆြဲၿပီးအေကာင္ အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္သြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အစည္းအေဝး တက္ေရာက္သူမ်ားက သေဘာတူခဲ့သည္။
ထားဝယ္စီမံကိန္းကို ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ကတည္းက ေျမျပင္လုပ္ငန္းမ်ားကို စတင္ခဲ့ေသာ္လည္း အီတာလၽွံထိုင္း ကုမၸဏီ၏ ဘ႑ာေရး အခက္အခဲ၊ စံႏွုန္းမဲ့ျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္လာသည့္ ေလၽွာ္ေၾကးျပႆနာမ်ား စသည့္ ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ၾကဳံေနရၿပီး စီမံကိန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္မွု ေႏွာင့္ေႏွး လၽွက္ရွိသည္။
ယင္းေနာက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ထိုင္းႏွင့္ ျမန္မာ အစိုးရျခင္းအေကာင္အထည္ေဖာ္သည့္ စီမံကိန္းအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းခဲ့သည္။
ဦးေတဇ ေက်ာက္မ်က္ အသင္းဥကၠ႒ ဆက္တာ၀န္ယူမည္ေလာ
သာလြန္ေဇာင္းထက္
အေနာက္ႏုိင္ငံႀကီးမ်ား၏စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈစာရင္းတြင္ပါ၀င္ေနေသာဦးေတ ဇက ျမန္မာႏုိင္ငံေက်ာက္မ်က္ရတနာအသင္း ဥကၠ႒အျဖစ္ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳပါ ရန္ တင္ျပလာမႈအေပၚ အသင္းက လက္မခံဘဲ ဥကၠ႒အျဖစ္ ဆက္လက္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေပး ရန္ ေမတၱာရပ္ခံလိုက္ၿပီး ဦးေတဇ၏ အေၾကာင္းျပန္ ၾကား ခ်က္ကုိ ေစာင့္ဆုိင္းေနေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ မင္းရဲေက်ာ္စြာ လမ္းရွိ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိ္င္ငံ ကုန္သည္မ်ား ႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္ရုံးတြင္ ယေန႔ ညေနပုိင္း က်င္း ပျပဳလုပ္ေသာ ေက်ာက္မ်က္ အသင္း၏ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ အသင္း တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ဦးေတဇကုိ ေက်ာက္မ်က္အသင္းဥကၠ႒အျဖစ္ဆက္လက္ ျမင္လိုေၾကာင္း ေျပာဆုိၾကသည္။
ေက်ာက္မ်က္အသင္း ဥကၠ႒ဦးေတဇက ရာထူးတာ၀န္မွ က်န္းမာေရးအရ အ နားယူလုိသည္ဟု ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ အသင္းထံသုိ႔ တရား၀င္ အေၾကာင္းၾကားလာေၾကာင္း၊ သုိ႔ရာတြင္ ဇန္န၀ါရီလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ေက်ာက္မ်က္ အသင္းက အေရးေပၚ အစည္းအေ၀း တရပ္ေခၚယူၿပီး ဥကၠ႒ဦးေတဇကုိ မူလအတုိင္း ဥကၠ႒ ရာထူးတာ၀န္ ဆက္ လက္ထမ္းေဆာင္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ လက္ရွိတြင္ ဦးေတဇထံသုိ႔ ေက်ာက္မ်က္အသင္း၏ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္ေပးပို႔ထားၿပီ ဟု သိရွိရသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံေက်ာက္စိမ္းႏွင့္ေက်ာက္မ်က္ရတနာအသင္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေက်ာက္စိမ္းႏွင့္ေက်ာက္မ်က္ရတနာ အေခ်ာထည္ေစ်းကြက္ ျဖစ္ေပၚေရး၊ ႏုိင္ငံတကာအဆင့္မီ ေက်ာက္မ်က္အရည္အေသြးစမ္း သပ္သည့္ ဓာတ္ခြဲခန္း ဖြင့္လွစ္ေရး၊ ေနျပည္ေတာ္တြင္ အခြန္ကင္းလြတ္ ခြင့္ရွိသည့္ ေရႊၾကာပင္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ အေခ်ာထည္ေစ်းကြက္ႀကီးျဖစ္ေပၚေရး အပါအ၀င္ ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္း ႏွင့္ေက်ာက္ မ်က္ရ တနာ ေစ်းကြက္ဖြံ႕ၿဖဳိးတက္ေရး အတြက္ဥကၠ႒ဦးေတဇ၏ ဦးေဆာင္မႈလိုအပ္ေၾကာင္း၊ ဥကၠ႒ရာထူးကို ရာထူးသက္တမ္းကုန္ဆုံးသည့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေစလုိေၾကာင္း၊ ဦးေတဇႏုတ္ထြက္ သြားပါက ေက်ာက္မ်က္အသင္း၏ ေရွ႕ဆက္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားေႏွးေကြးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေက်ာက္မ်က္အသင္းအတြင္းေရးမွဴး ၁ ဦးေက်ာ္ေဌးက ေျပာသည္။
“ဥကၠ႒က နာမည္ပ်က္မရွိဘူး။ အသင္းခ်ဳပ္ရဲ႕လုုပ္လက္စေလးေတြမပ်က္ေသးဘူး။ ေက်ာက္မ်က္အေခ်ာထည္ေစ်းကြက္ထူေထာင္ဖို႔၊ေက်ာက္ မ်က္ ဓာတ္ခဲြဲခန္း တည္ ေထာင္ဖို႔ရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဥကၠ႒ရာထူး ဆက္ယူထားဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံတာပါ” ဟု ဦးေက်ာ္ေဌးက ဆုိသည္။
ဦးေတဇသည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ေဖေဖာ္၀ါရီလက ပူတာအုိေရခဲေတာင္ေပၚတြင္ ရဟတ္ယာဥ္ပ်က္က်မႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ခ်ိန္ကလည္း ေက်ာက္မ်က္အ သင္း ဥကၠ႒အျဖစ္ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ေတာင္းခဲ့ၿပီး ယခုအႀကိမ္ပါဆုိလွ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္တုိင္တုိင္ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ေတာင္း ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူႏုတ္ထြက္ ခြင့္ေတာင္းျခင္းမွာလည္း က်န္းမာေရးအရျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ား၏ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈေၾကာင့္မဟုတ္ ေၾကာင္း ေက်ာက္မ်က္အသင္းတာ၀န္ရွိသူမ်ားက ဆုိၾကသည္။
ဦးေတဇသည္ ေက်ာက္မ်က္အသင္းဥကၠ႒ရာထူးမွ က်န္းမာေရးအေၾကာင္းျပခ်က္ေၾကာင့္ ႏုတ္ထြက္သည္ဟု အသင္းက ထုတ္ျပန္ေျပာ ဆို ေသာ္လည္း အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ဦးလွေဆြကမူ အေမ ရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ေအာက္တုိဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔ထုတ္ျပန္ေသာ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈစာရင္းတြင္ ဦးေတဇႏွင့္ဦးထြန္းျမင့္ႏုိင္ ပါရွိေနဆဲ ျဖစ္သျဖင့့္ ေက်ာက္မ်က္အသင္းဥကၠ႒အျဖစ္မွ ႏုတ္ထြက္ ျခင္းျဖစ္သည္ဟု သူ၏ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳေတာင္းသည့္စာတြင္ ေရးသားထားေၾကာင္း ဇန္န၀ါရီလ ၁၈ ရက္ေန႔ RFA ျမန္မာသတင္း ဌာ နႏွင့္ေတြ႕ဆုံခန္းတြင္ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ေက်ာက္မ်က္အသင္းတာ၀န္ရွိသူတဦးကမူ ဦးေတဇ ႏုတ္ထြက္မႈေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ ရုပ္သိမ္းမည္ ေလာ ဟု ေမးခြန္းထုတ္သည္။
“ဥကၠ႒ႏုတ္ထြက္သြားေတာ့ေရာ ပိတ္ဆုိ႔မႈက ရုပ္သိမ္းသြားမွာလား။ သူရဲ႕ ႏုတ္ထြက္စာမွာေတာ့ က်န္းမာေရးေၾကာင့္လို႔ပဲ ေရးထားပါတယ္။ စီး ပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈေၾကာင့္ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု ၎က ဆုိသည္။
ဦးေတဇသည္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ေက်ာက္မ်က္အသင္းဥကၠ႒အျဖစ္ စတင္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး သူတာ၀န္ယူခ်ိန္ကတည္းကေက်ာက္မ်က္ ေရာင္းခ်ရမႈမွ ၀င္ေငြျမင့္မားတုိးတက္လာေၾကာင္း၊ ၂၀၀၇ မတုိင္မီ က ေက်ာက္မ်က္ေရာင္းခ်မႈမွ ၀င္ေငြယူရုိ သန္း ၂၀၀ သာရွိခဲ့ၿပီး ေနာက္ ပုိင္းတြင္ ျမင့္မားတုိးတက္လာေၾကာင္း၊ ဦးေတဇ၏ ေက်ာက္မ်က္တူးေဖာ္ေရး လုပ္ပုိင္ခြင့္သည္ အေျမာက္အျမားမဟုတ္ဘဲ ဧက ၁၀၀ ေအာက္ တြင္သာရွိေၾကာင္း အသင္းတာ၀န္ရွိသူတို႔က ဆုိၾက သည္။
လတ္တေလာ ဦးေတဇသည္ ျပည္ပခရီးထြက္ရွိေနၿပီး အသင္း၏ ေမတၱာရပ္ခံအေပၚ မည္သုိ႔ မည္ပုံ တုံ႔ျပန္မည္ကုိ ေစာင့္ဆုိင္းေနေၾကာင္း၊ ဦး ေတဇသည္ အသင္း၀င္မ်ား၏ ဆႏၵကို အေလးအနက္ထားတတ္ သူျဖစ္သျဖင့္ ဥကၠ႒ရာထူး တာ၀န္ဆက္လက္ ယူလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ ေၾကာင္း ေက်ာက္မ်က္ အသင္းအလုပ္အမႈေဆာင္မ်ား၏ အဆုိအရ သိရွိရသည္။
အေနာက္ႏုိင္ငံႀကီးမ်ား၏စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈစာရင္းတြင္ပါ၀င္ေနေသာဦးေတ ဇက ျမန္မာႏုိင္ငံေက်ာက္မ်က္ရတနာအသင္း ဥကၠ႒အျဖစ္ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳပါ ရန္ တင္ျပလာမႈအေပၚ အသင္းက လက္မခံဘဲ ဥကၠ႒အျဖစ္ ဆက္လက္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေပး ရန္ ေမတၱာရပ္ခံလိုက္ၿပီး ဦးေတဇ၏ အေၾကာင္းျပန္ ၾကား ခ်က္ကုိ ေစာင့္ဆုိင္းေနေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ မင္းရဲေက်ာ္စြာ လမ္းရွိ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိ္င္ငံ ကုန္သည္မ်ား ႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္ရုံးတြင္ ယေန႔ ညေနပုိင္း က်င္း ပျပဳလုပ္ေသာ ေက်ာက္မ်က္ အသင္း၏ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ အသင္း တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ဦးေတဇကုိ ေက်ာက္မ်က္အသင္းဥကၠ႒အျဖစ္ဆက္လက္ ျမင္လိုေၾကာင္း ေျပာဆုိၾကသည္။
ေက်ာက္မ်က္အသင္း ဥကၠ႒ဦးေတဇက ရာထူးတာ၀န္မွ က်န္းမာေရးအရ အ နားယူလုိသည္ဟု ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ အသင္းထံသုိ႔ တရား၀င္ အေၾကာင္းၾကားလာေၾကာင္း၊ သုိ႔ရာတြင္ ဇန္န၀ါရီလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ေက်ာက္မ်က္ အသင္းက အေရးေပၚ အစည္းအေ၀း တရပ္ေခၚယူၿပီး ဥကၠ႒ဦးေတဇကုိ မူလအတုိင္း ဥကၠ႒ ရာထူးတာ၀န္ ဆက္ လက္ထမ္းေဆာင္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ လက္ရွိတြင္ ဦးေတဇထံသုိ႔ ေက်ာက္မ်က္အသင္း၏ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္ေပးပို႔ထားၿပီ ဟု သိရွိရသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံေက်ာက္စိမ္းႏွင့္ေက်ာက္မ်က္ရတနာအသင္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေက်ာက္စိမ္းႏွင့္ေက်ာက္မ်က္ရတနာ အေခ်ာထည္ေစ်းကြက္ ျဖစ္ေပၚေရး၊ ႏုိင္ငံတကာအဆင့္မီ ေက်ာက္မ်က္အရည္အေသြးစမ္း သပ္သည့္ ဓာတ္ခြဲခန္း ဖြင့္လွစ္ေရး၊ ေနျပည္ေတာ္တြင္ အခြန္ကင္းလြတ္ ခြင့္ရွိသည့္ ေရႊၾကာပင္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ အေခ်ာထည္ေစ်းကြက္ႀကီးျဖစ္ေပၚေရး အပါအ၀င္ ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္း ႏွင့္ေက်ာက္ မ်က္ရ တနာ ေစ်းကြက္ဖြံ႕ၿဖဳိးတက္ေရး အတြက္ဥကၠ႒ဦးေတဇ၏ ဦးေဆာင္မႈလိုအပ္ေၾကာင္း၊ ဥကၠ႒ရာထူးကို ရာထူးသက္တမ္းကုန္ဆုံးသည့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေစလုိေၾကာင္း၊ ဦးေတဇႏုတ္ထြက္ သြားပါက ေက်ာက္မ်က္အသင္း၏ ေရွ႕ဆက္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားေႏွးေကြးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေက်ာက္မ်က္အသင္းအတြင္းေရးမွဴး ၁ ဦးေက်ာ္ေဌးက ေျပာသည္။
“ဥကၠ႒က နာမည္ပ်က္မရွိဘူး။ အသင္းခ်ဳပ္ရဲ႕လုုပ္လက္စေလးေတြမပ်က္ေသးဘူး။ ေက်ာက္မ်က္အေခ်ာထည္ေစ်းကြက္ထူေထာင္ဖို႔၊ေက်ာက္ မ်က္ ဓာတ္ခဲြဲခန္း တည္ ေထာင္ဖို႔ရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဥကၠ႒ရာထူး ဆက္ယူထားဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံတာပါ” ဟု ဦးေက်ာ္ေဌးက ဆုိသည္။
ဦးေတဇသည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ေဖေဖာ္၀ါရီလက ပူတာအုိေရခဲေတာင္ေပၚတြင္ ရဟတ္ယာဥ္ပ်က္က်မႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ခ်ိန္ကလည္း ေက်ာက္မ်က္အ သင္း ဥကၠ႒အျဖစ္ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ေတာင္းခဲ့ၿပီး ယခုအႀကိမ္ပါဆုိလွ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္တုိင္တုိင္ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ေတာင္း ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူႏုတ္ထြက္ ခြင့္ေတာင္းျခင္းမွာလည္း က်န္းမာေရးအရျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ား၏ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈေၾကာင့္မဟုတ္ ေၾကာင္း ေက်ာက္မ်က္အသင္းတာ၀န္ရွိသူမ်ားက ဆုိၾကသည္။
ဦးေတဇသည္ ေက်ာက္မ်က္အသင္းဥကၠ႒ရာထူးမွ က်န္းမာေရးအေၾကာင္းျပခ်က္ေၾကာင့္ ႏုတ္ထြက္သည္ဟု အသင္းက ထုတ္ျပန္ေျပာ ဆို ေသာ္လည္း အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ဦးလွေဆြကမူ အေမ ရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ေအာက္တုိဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔ထုတ္ျပန္ေသာ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈစာရင္းတြင္ ဦးေတဇႏွင့္ဦးထြန္းျမင့္ႏုိင္ ပါရွိေနဆဲ ျဖစ္သျဖင့့္ ေက်ာက္မ်က္အသင္းဥကၠ႒အျဖစ္မွ ႏုတ္ထြက္ ျခင္းျဖစ္သည္ဟု သူ၏ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳေတာင္းသည့္စာတြင္ ေရးသားထားေၾကာင္း ဇန္န၀ါရီလ ၁၈ ရက္ေန႔ RFA ျမန္မာသတင္း ဌာ နႏွင့္ေတြ႕ဆုံခန္းတြင္ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ေက်ာက္မ်က္အသင္းတာ၀န္ရွိသူတဦးကမူ ဦးေတဇ ႏုတ္ထြက္မႈေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ ရုပ္သိမ္းမည္ ေလာ ဟု ေမးခြန္းထုတ္သည္။
“ဥကၠ႒ႏုတ္ထြက္သြားေတာ့ေရာ ပိတ္ဆုိ႔မႈက ရုပ္သိမ္းသြားမွာလား။ သူရဲ႕ ႏုတ္ထြက္စာမွာေတာ့ က်န္းမာေရးေၾကာင့္လို႔ပဲ ေရးထားပါတယ္။ စီး ပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈေၾကာင့္ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု ၎က ဆုိသည္။
ဦးေတဇသည္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ေက်ာက္မ်က္အသင္းဥကၠ႒အျဖစ္ စတင္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး သူတာ၀န္ယူခ်ိန္ကတည္းကေက်ာက္မ်က္ ေရာင္းခ်ရမႈမွ ၀င္ေငြျမင့္မားတုိးတက္လာေၾကာင္း၊ ၂၀၀၇ မတုိင္မီ က ေက်ာက္မ်က္ေရာင္းခ်မႈမွ ၀င္ေငြယူရုိ သန္း ၂၀၀ သာရွိခဲ့ၿပီး ေနာက္ ပုိင္းတြင္ ျမင့္မားတုိးတက္လာေၾကာင္း၊ ဦးေတဇ၏ ေက်ာက္မ်က္တူးေဖာ္ေရး လုပ္ပုိင္ခြင့္သည္ အေျမာက္အျမားမဟုတ္ဘဲ ဧက ၁၀၀ ေအာက္ တြင္သာရွိေၾကာင္း အသင္းတာ၀န္ရွိသူတို႔က ဆုိၾက သည္။
လတ္တေလာ ဦးေတဇသည္ ျပည္ပခရီးထြက္ရွိေနၿပီး အသင္း၏ ေမတၱာရပ္ခံအေပၚ မည္သုိ႔ မည္ပုံ တုံ႔ျပန္မည္ကုိ ေစာင့္ဆုိင္းေနေၾကာင္း၊ ဦး ေတဇသည္ အသင္း၀င္မ်ား၏ ဆႏၵကို အေလးအနက္ထားတတ္ သူျဖစ္သျဖင့္ ဥကၠ႒ရာထူး တာ၀န္ဆက္လက္ ယူလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ ေၾကာင္း ေက်ာက္မ်က္ အသင္းအလုပ္အမႈေဆာင္မ်ား၏ အဆုိအရ သိရွိရသည္။
မရမ္းေက်းရြာအတြင္း လက္နက္ႀကီးက်ည္ က်ေရာက္ေပါက္ကြဲ၍ မိခင္ႏွင့္ကေလး ေသ
ကခ်င္သတင္း
ကခ်င္ျပည္ လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA)ႏွင့္ အစိုးရတပ္မ်ား စစ္ေရး တင္းမာေနခ်ိန္ ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုးေကာင္းၿမိဳ႕နယ္ မရမ္း (Mayan) ေက်းရြာအတြင္း လက္နက္ႀကီးက်ည္ က်ေရာက္ ေပါက္ကြဲသျဖင့္ ေဒသခံ ၂ ဦးေသဆံုးၿပီး ၃ ဦးဒဏ္ရာရရွိသြားခဲ့သည္။
ယမန္ေန႔ည ၇ နာရီေက်ာ္ခန္႔က မည္သည့္တပ္ဖြဲ႔မွ ပစ္လိုက္သည္ မသိေသာ လက္နက္ႀကီးသည္ မရမ္း (Mayan) ေက်းရြာ ရပ္ကြက္ (၆) ရွိ ဂ်န္ေမာ္ (Jangmaw) မိသားစု ေနအိမ္တြင္းသုိ႔ က်ေရာက္ေပါက္ ကြဲကာ မိခင္ႏွင့္သား ပြဲခ်င္းၿပီးေသဆုံးခဲ့ၿပီး မိသားစု၀င္ ၃ ဦးဒဏ္ရာရ သြား ခဲ့ေၾကာင္း မရမ္း ေဒသခံတစ္ဦးက KNG ကခ်င္သတင္းဌာနသုိ႔ ေျပာသည္။
“ေသသြားတဲ့ မိခင္က ႏွေခါင္းကေန က်ည္ဆံ၀င္ၿပီး ေခါင္းအေနာက္ကေန ပြင့္ထြက္သြားတာ။ ကေလးက ေခါင္မွာထိၿပီး ဦးေနာက္ေတြပါ ထြက္ၿပီး သူတို႔ႏွစ္ေယာက္က ခ်က္ ခ်င္းေသသြားတယ္။ ဒဏ္ရာရတဲ့ အဖိုးကေတာ့ ညာဖက္ေျခေထာက္နဲ႔ဖင္မွာေသနတ္ထိတယ္။ေသသြား တဲ့သူရဲ့ အမ်ိဳးသားက ညာဖက္ေျခေထာက္နဲ႔ လက္ညိႇးနဲ႔ ၂ ေခ်ာင္းလား ပ်က္သြားတာဟုတ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ေနာက္ေၾကာေတြမွာ က်ည္ဆံ ေတြ ထိသြားတယ္။ အငယ္ဆံုးကေလးက ဘယ္ဖက္ေျခေထာက္မွာထိတယ္။” ဟု မ်က္ျမင္ေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာဆုိသည္။
အဆိုပါေသဆုံးသူမ်ားသည္ မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚလဘရမ္ နန္ဘူ (အသက္ ၂၇ ႏွစ္) ႏွင့္ သားျဖစ္သူ ေမာင္ဂ်န္ေမာ္ဂမ္ေရာ့ (အသက္ ၈ ႏွစ္) တို႔ျဖစ္ၿပီး ဒဏ္ရာရရွိသူမ်ားသည္ ေသဆုံးသူ၏ အမ်ိဳးသား ၃၆ ႏွစ္ရွိ ေသာ ဦးဂ်န္ေမာ္ေအာင္ႏူး၊ သားျဖစ္သူ ၂ ႏွစ္သား ေမာင္ ဂ်န္ေမာ္ လဆမ္ ႏွင့္ အသက္ ၉၀ အရြယ္ရွိေသာ ေယာကၡထီးျဖစ္သူ ဦးဂ်န္ေမာ္ဒြဲ တုိ႔ျဖစ္သည္။
၄င္းဒဏ္ရာရရွိသူ ၃ ဦးကို ယခုခ်ိန္ ျမစ္ႀကီးနားေဆးရံုသုိ႔ပိုေဆာင္ခဲ့ၿပီး ေဆးကုသခံယူေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေလာေလာဆယ္တြင္ မရမ္းေက်းရြာရွိ အစိုးရတပ္ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္ လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA) ၾကား ႏွစ္ဖက္တိုက္ပြဲသံမ်ား မၾကားရ ေသာ္လည္း အဆိုပါ မရမ္းေက်းရြာအနီးတြင္ အစိုးရစစ္တပ္၏ အ ေျမာက္တပ္ (အမတ ၃၇၂)ႏွင့္ ေျခလ်င္တပ္ (ခလရ ၂၆၀)တုိ႔ တပ္ခ် ထားကာ ေက်းရြာအတြင္းသို႔ ယခုလို မၾကာခန ပစ္ခတ္ေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားက အစိုးရတပ္ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ခန္႔မွန္း ေျပာဆို သည္။
“ဘာျဖစ္လို႔ပစ္တာလဲေတာ့ မသိဘူး။ သူမ်ားကလည္း အစိုးရတပ္ေတြရွိတဲ့ ေနရာဘက္ကေန ပစ္ေနၾကတာလို႔ေျပာတယ္။ အရင္ကလည္း တ ခါတေလေတာ့ပစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာမွမျဖစ္ဘူးေလေနာ္။ မေန႔ညေတာ့ လက္နက္ႀကီးနဲ႔ပစ္တယ္။ ၈ ႀကိမ္ေလာက္ပစ္တယ္။” ဟု ေဒသခံတစ္ဦးကေျပာသည္။
အဆိုပါ လက္နက္ႀကီးပစ္ခတ္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ကဆုန္႔ (Kasung) အေျခစိုက္ KIA တပ္ရင္း (၁၁) သို႔ဆက္သြယ္ေမးျမန္းၾကည့္ရာ ၎တို႔ဘက္မွ ပစ္ခတ္ျခင္းမျပဳေၾကာင္း ျငင္းဆုိခဲ့ၿပီး မရမ္းနယ္ေျမခံ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ား ဖက္ကလည္း ကခ်င္ျပည္ လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA) လက္ခ်က္ျဖစ္သည္ဟု စြပ္စြဲေျပာဆိုေနေၾကာင္းႏွင့္ မည္သည့္တပ္မွ ပစ္လိုက္သည္ကို အတည္ျပဳႏိုင္ျခင္းမရွိေသးေပ။
လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္အတြင္း မိုးေကာင္းၿမိဳ႕နယ္ နမၼတီးႏွင့္ မရမ္းေက်းရြာၾကားရွိ ရထားလမ္းတြင္ ဗုံးေပါက္ကြဲမႈမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ေဒသခံမ်ားကို ထိခိုက္ျခင္းမရွိခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။
သို႔ေသာ္ ယမန္ေန႔ ရြာတြင္းသုိ႔ လက္နက္ႀကီး က်ည္က်ေရာက္ေပါက္ကြဲမႈသည္ မရမ္း (Mayan) ေက်းရြာႏွင့္ ေဒသခံလူထုမ်ားအား စိုးရိမ္ထိန္႔လန္႔ေစခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားေျပာသည္။
ကခ်င္ျပည္ လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA)ႏွင့္ အစိုးရတပ္မ်ား စစ္ေရး တင္းမာေနခ်ိန္ ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုးေကာင္းၿမိဳ႕နယ္ မရမ္း (Mayan) ေက်းရြာအတြင္း လက္နက္ႀကီးက်ည္ က်ေရာက္ ေပါက္ကြဲသျဖင့္ ေဒသခံ ၂ ဦးေသဆံုးၿပီး ၃ ဦးဒဏ္ရာရရွိသြားခဲ့သည္။
ယမန္ေန႔ည ၇ နာရီေက်ာ္ခန္႔က မည္သည့္တပ္ဖြဲ႔မွ ပစ္လိုက္သည္ မသိေသာ လက္နက္ႀကီးသည္ မရမ္း (Mayan) ေက်းရြာ ရပ္ကြက္ (၆) ရွိ ဂ်န္ေမာ္ (Jangmaw) မိသားစု ေနအိမ္တြင္းသုိ႔ က်ေရာက္ေပါက္ ကြဲကာ မိခင္ႏွင့္သား ပြဲခ်င္းၿပီးေသဆုံးခဲ့ၿပီး မိသားစု၀င္ ၃ ဦးဒဏ္ရာရ သြား ခဲ့ေၾကာင္း မရမ္း ေဒသခံတစ္ဦးက KNG ကခ်င္သတင္းဌာနသုိ႔ ေျပာသည္။
“ေသသြားတဲ့ မိခင္က ႏွေခါင္းကေန က်ည္ဆံ၀င္ၿပီး ေခါင္းအေနာက္ကေန ပြင့္ထြက္သြားတာ။ ကေလးက ေခါင္မွာထိၿပီး ဦးေနာက္ေတြပါ ထြက္ၿပီး သူတို႔ႏွစ္ေယာက္က ခ်က္ ခ်င္းေသသြားတယ္။ ဒဏ္ရာရတဲ့ အဖိုးကေတာ့ ညာဖက္ေျခေထာက္နဲ႔ဖင္မွာေသနတ္ထိတယ္။ေသသြား တဲ့သူရဲ့ အမ်ိဳးသားက ညာဖက္ေျခေထာက္နဲ႔ လက္ညိႇးနဲ႔ ၂ ေခ်ာင္းလား ပ်က္သြားတာဟုတ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ေနာက္ေၾကာေတြမွာ က်ည္ဆံ ေတြ ထိသြားတယ္။ အငယ္ဆံုးကေလးက ဘယ္ဖက္ေျခေထာက္မွာထိတယ္။” ဟု မ်က္ျမင္ေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာဆုိသည္။
အဆိုပါေသဆုံးသူမ်ားသည္ မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚလဘရမ္ နန္ဘူ (အသက္ ၂၇ ႏွစ္) ႏွင့္ သားျဖစ္သူ ေမာင္ဂ်န္ေမာ္ဂမ္ေရာ့ (အသက္ ၈ ႏွစ္) တို႔ျဖစ္ၿပီး ဒဏ္ရာရရွိသူမ်ားသည္ ေသဆုံးသူ၏ အမ်ိဳးသား ၃၆ ႏွစ္ရွိ ေသာ ဦးဂ်န္ေမာ္ေအာင္ႏူး၊ သားျဖစ္သူ ၂ ႏွစ္သား ေမာင္ ဂ်န္ေမာ္ လဆမ္ ႏွင့္ အသက္ ၉၀ အရြယ္ရွိေသာ ေယာကၡထီးျဖစ္သူ ဦးဂ်န္ေမာ္ဒြဲ တုိ႔ျဖစ္သည္။
၄င္းဒဏ္ရာရရွိသူ ၃ ဦးကို ယခုခ်ိန္ ျမစ္ႀကီးနားေဆးရံုသုိ႔ပိုေဆာင္ခဲ့ၿပီး ေဆးကုသခံယူေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေလာေလာဆယ္တြင္ မရမ္းေက်းရြာရွိ အစိုးရတပ္ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္ လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA) ၾကား ႏွစ္ဖက္တိုက္ပြဲသံမ်ား မၾကားရ ေသာ္လည္း အဆိုပါ မရမ္းေက်းရြာအနီးတြင္ အစိုးရစစ္တပ္၏ အ ေျမာက္တပ္ (အမတ ၃၇၂)ႏွင့္ ေျခလ်င္တပ္ (ခလရ ၂၆၀)တုိ႔ တပ္ခ် ထားကာ ေက်းရြာအတြင္းသို႔ ယခုလို မၾကာခန ပစ္ခတ္ေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားက အစိုးရတပ္ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ခန္႔မွန္း ေျပာဆို သည္။
“ဘာျဖစ္လို႔ပစ္တာလဲေတာ့ မသိဘူး။ သူမ်ားကလည္း အစိုးရတပ္ေတြရွိတဲ့ ေနရာဘက္ကေန ပစ္ေနၾကတာလို႔ေျပာတယ္။ အရင္ကလည္း တ ခါတေလေတာ့ပစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာမွမျဖစ္ဘူးေလေနာ္။ မေန႔ညေတာ့ လက္နက္ႀကီးနဲ႔ပစ္တယ္။ ၈ ႀကိမ္ေလာက္ပစ္တယ္။” ဟု ေဒသခံတစ္ဦးကေျပာသည္။
အဆိုပါ လက္နက္ႀကီးပစ္ခတ္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ကဆုန္႔ (Kasung) အေျခစိုက္ KIA တပ္ရင္း (၁၁) သို႔ဆက္သြယ္ေမးျမန္းၾကည့္ရာ ၎တို႔ဘက္မွ ပစ္ခတ္ျခင္းမျပဳေၾကာင္း ျငင္းဆုိခဲ့ၿပီး မရမ္းနယ္ေျမခံ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ား ဖက္ကလည္း ကခ်င္ျပည္ လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA) လက္ခ်က္ျဖစ္သည္ဟု စြပ္စြဲေျပာဆိုေနေၾကာင္းႏွင့္ မည္သည့္တပ္မွ ပစ္လိုက္သည္ကို အတည္ျပဳႏိုင္ျခင္းမရွိေသးေပ။
လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္အတြင္း မိုးေကာင္းၿမိဳ႕နယ္ နမၼတီးႏွင့္ မရမ္းေက်းရြာၾကားရွိ ရထားလမ္းတြင္ ဗုံးေပါက္ကြဲမႈမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ေဒသခံမ်ားကို ထိခိုက္ျခင္းမရွိခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။
သို႔ေသာ္ ယမန္ေန႔ ရြာတြင္းသုိ႔ လက္နက္ႀကီး က်ည္က်ေရာက္ေပါက္ကြဲမႈသည္ မရမ္း (Mayan) ေက်းရြာႏွင့္ ေဒသခံလူထုမ်ားအား စိုးရိမ္ထိန္႔လန္႔ေစခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားေျပာသည္။
စိတ္က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့သူေတြကို လူမႈ႔အသိုင္းဝုိင္းက မပယ္ၾကဖို႔ ေဒၚစုေျပာ
ABC
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခံရၿပီး လူမႈဘဝမွာ အထီးက်န္ ခံခဲ့ရတဲ့ အေတြ႔အႀကဳံကို စိတ္က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့သူေတြကလူေတြ နဲ႔ ကင္းကြာအပယ္ခံရ ခံစားေနရတဲ့ အေတြ႔ႀကဳံနဲ႔ ယွဥ္ၿပီး သူတို႔ကို လူမူ႔အသိုင္းအဝုိင္းက မပယ္ဖို႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
ေတာင္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံ Pyeongchang ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပေနတဲ့ စပၸာယ္ရွယ္ ေဆာင္းရာသီ အိုလံပစ္ အားကစား ပြဲ ေတာ္ မွာ ေဒၚ ေအာင္ ဆန္း စုၾကည္က ေျပာသြားခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး အပယ္ခံရတဲ့ ဘဝအေၾကာင္းကို သူ႔အေနနဲ႔ ေကာင္းမြန္စြာ သိနည္းလည္တဲ့အေၾကာင္း စိတ္က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့ သူေတြအေပၚ ထားတဲ့ သ ေဘာ ထား ေတြ ေျပာင္း လဲ လာ ဖို႔ ေမ်ာ္လင့္ေပမယ့္ ခုခ်ိန္ထိ စိတ္က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့သူ အမ်ားအျပား ဟာ လူမႈဘဝမွာ အပယ္ခံေနရဆဲပဲလို႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခံရတာကို ေပးဆပ္မႈလို႔မျမင္ပဲ ေရြးခ်ယ္မႈလို႔သာ ျမင္တဲ့အေၾကာင္း ဒါေပမယ့္ စိတ္က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့သူေတြဟာ ေရႊး ခ်ယ္မႈေတြေတာင္ မလုပ္ႏိူင္ၾကတဲ့အတြက္ လမ္းဖြင့္ေပးရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
အားကစားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ပညာေရးစနစ္ ခြ်တ္ခ်ဳံက်ရုံသာမက အားကစားမွာလည္း အားေပးမႈနည္းပါးတဲ့အေၾကာင္း ဒီအတြက္ ဝိုင္းဝန္းအားေပးၾကဖို႔လည္း တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ့္
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ လူမ်ဳိးေရး ျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဒီလူမ်ဳိးေရးျပႆနာကို ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အထူးျပႆနာလို႔မယူဆပဲ လူမ်ဳိး ဘာသာမေရႊး အားလုံးစုရုံးေနထိုင္ႏိူင္တယ္ဆိုတာ လုပ္ျပႏိူင္ဖို႔ အထူးအခြင့္အေရး ျဖစ္ၿပီး အျမန္ဆုံး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိူင္မယ္လို႔လည္း ေမ်ာ္လင့္တယ္လို႔လည္း ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
ဒီကေန႔မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က Gwangju ၿမိဳ႕ကို သြားၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးဆုကို လက္ခံမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာရွင္စနစ္ကို ဆန္႔က်င္ ၿပီး ဒီမိုကေရစီအေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့တဲ့အတြက္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က တည္းက ဆုခ်ီးျမင့္ခံရတာျဖစ္ေပမယ့္ ဒီကေန႔မွာ လူကိုယ္တိုက္ လက္ခံ ရယူမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခံရၿပီး လူမႈဘဝမွာ အထီးက်န္ ခံခဲ့ရတဲ့ အေတြ႔အႀကဳံကို စိတ္က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့သူေတြကလူေတြ နဲ႔ ကင္းကြာအပယ္ခံရ ခံစားေနရတဲ့ အေတြ႔ႀကဳံနဲ႔ ယွဥ္ၿပီး သူတို႔ကို လူမူ႔အသိုင္းအဝုိင္းက မပယ္ဖို႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
ေတာင္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံ Pyeongchang ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပေနတဲ့ စပၸာယ္ရွယ္ ေဆာင္းရာသီ အိုလံပစ္ အားကစား ပြဲ ေတာ္ မွာ ေဒၚ ေအာင္ ဆန္း စုၾကည္က ေျပာသြားခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး အပယ္ခံရတဲ့ ဘဝအေၾကာင္းကို သူ႔အေနနဲ႔ ေကာင္းမြန္စြာ သိနည္းလည္တဲ့အေၾကာင္း စိတ္က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့ သူေတြအေပၚ ထားတဲ့ သ ေဘာ ထား ေတြ ေျပာင္း လဲ လာ ဖို႔ ေမ်ာ္လင့္ေပမယ့္ ခုခ်ိန္ထိ စိတ္က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့သူ အမ်ားအျပား ဟာ လူမႈဘဝမွာ အပယ္ခံေနရဆဲပဲလို႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခံရတာကို ေပးဆပ္မႈလို႔မျမင္ပဲ ေရြးခ်ယ္မႈလို႔သာ ျမင္တဲ့အေၾကာင္း ဒါေပမယ့္ စိတ္က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့သူေတြဟာ ေရႊး ခ်ယ္မႈေတြေတာင္ မလုပ္ႏိူင္ၾကတဲ့အတြက္ လမ္းဖြင့္ေပးရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
အားကစားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ပညာေရးစနစ္ ခြ်တ္ခ်ဳံက်ရုံသာမက အားကစားမွာလည္း အားေပးမႈနည္းပါးတဲ့အေၾကာင္း ဒီအတြက္ ဝိုင္းဝန္းအားေပးၾကဖို႔လည္း တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ့္
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ လူမ်ဳိးေရး ျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဒီလူမ်ဳိးေရးျပႆနာကို ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အထူးျပႆနာလို႔မယူဆပဲ လူမ်ဳိး ဘာသာမေရႊး အားလုံးစုရုံးေနထိုင္ႏိူင္တယ္ဆိုတာ လုပ္ျပႏိူင္ဖို႔ အထူးအခြင့္အေရး ျဖစ္ၿပီး အျမန္ဆုံး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိူင္မယ္လို႔လည္း ေမ်ာ္လင့္တယ္လို႔လည္း ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
ဒီကေန႔မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က Gwangju ၿမိဳ႕ကို သြားၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးဆုကို လက္ခံမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာရွင္စနစ္ကို ဆန္႔က်င္ ၿပီး ဒီမိုကေရစီအေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့တဲ့အတြက္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က တည္းက ဆုခ်ီးျမင့္ခံရတာျဖစ္ေပမယ့္ ဒီကေန႔မွာ လူကိုယ္တိုက္ လက္ခံ ရယူမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
UWSA ၏ စစ္ေရးေလ့က်င့္ေရးမွူး ကြယ္လြန္
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္
ဝ ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးတပ္မေတာ္ အမွတ္ ၁၇၁ စစ္ေဒသ စစ္ေရးေလ့က်င့္ေရးမွူး Li Wen ၏ ဈာပန အခမ္းအနား အား ၿမိဳ႕ေတာ္ပန္ ဆန္း၌ က်င္းပခဲ့ေၾကာင္း နီးစပ္သည့္သတင္းရပ္ ကြက္က ဆိုပါသည္။
အသက္ ၆၀ ရွိ Li Wen သည္ ေသြးတိုးေရာဂါျဖင့္ ယခုလ ၂၆ ရက္ေန႔က ကြယ္လြန္သြားျခင္းျဖစ္ၿပီး ဈာပန အခမ္းအနားကို ယေန႔ ၃၀ ရက္ေန႔၌ က်င္းပခဲ့သည္ဟုဆိုပါသည္။
သၽွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ RCSS/SSA ႏွင့္ ၀ ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးတပ္မေတာ္ UWSA တို႔ မူးယစ္ ေဆးဝါး ပူးေပါင္း တိုက္ဖ်က္ေရးႏွင့္ အ စားထိုးသီးႏွံစီမံကိန္းအတြက္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဒီဇင္ ဘာလ ၂၈ ႏွင့္၂၉ ရက္ေန႔ သၽွမ္းျပည္အေရွ႕ပိုင္း မိုင္းတုံၿမိဳ႕နယ္ ေဟြ႕ေအာ့၌ ဒုတိယအႀကိမ္ ေတြ႕ ဆုံၾကစဥ္ Li Wen သည္ အစည္းအေဝးနာယက အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
ဝ ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးတပ္မေတာ္ အမွတ္ ၁၇၁ စစ္ေဒသ စစ္ေရးေလ့က်င့္ေရးမွူး Li Wen ၏ ဈာပန အခမ္းအနား အား ၿမိဳ႕ေတာ္ပန္ ဆန္း၌ က်င္းပခဲ့ေၾကာင္း နီးစပ္သည့္သတင္းရပ္ ကြက္က ဆိုပါသည္။
အသက္ ၆၀ ရွိ Li Wen သည္ ေသြးတိုးေရာဂါျဖင့္ ယခုလ ၂၆ ရက္ေန႔က ကြယ္လြန္သြားျခင္းျဖစ္ၿပီး ဈာပန အခမ္းအနားကို ယေန႔ ၃၀ ရက္ေန႔၌ က်င္းပခဲ့သည္ဟုဆိုပါသည္။
သၽွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ RCSS/SSA ႏွင့္ ၀ ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးတပ္မေတာ္ UWSA တို႔ မူးယစ္ ေဆးဝါး ပူးေပါင္း တိုက္ဖ်က္ေရးႏွင့္ အ စားထိုးသီးႏွံစီမံကိန္းအတြက္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဒီဇင္ ဘာလ ၂၈ ႏွင့္၂၉ ရက္ေန႔ သၽွမ္းျပည္အေရွ႕ပိုင္း မိုင္းတုံၿမိဳ႕နယ္ ေဟြ႕ေအာ့၌ ဒုတိယအႀကိမ္ ေတြ႕ ဆုံၾကစဥ္ Li Wen သည္ အစည္းအေဝးနာယက အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
ကခ်င္တိုက္ပြဲ အျမန္ဆုံးရပ္တန႔္နိုင္ေရး သၽွမ္း ႏွင့္ ကယား ပူးေပါင္းေတာင္းဆို
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္
အစိုးရမွ အပစ္ရပ္ေရးလုပ္ေဆာင္ေနေသာ္လည္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွ ထိုးစစ္ဆင္ေနသည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း တိုက္ပြဲမ်ား အျမန္ဆုံးရပ္ တန႔္ကာ နိုင္ငံေရးနည္းျဖင့္ နိုင္ငံေရးျပႆနာေျဖ ရွင္းၾကရန္ သၽွမ္းျပည္နယ္ ႏွင့္ကယားျပည္နယ္မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ပူးတြဲထုတ္ျပန္ခ်က္ က ဆိုပါသည္။
“တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဗမာေခါင္းေဆာင္ေတြ ပူးေပါင္းႀကိဳးစားမွုနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးရယူခဲ့တာ ၆၅ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္ေပမယ့္ တန္းတူညီမၽွမွုနဲ႔ တိုင္းရင္း သားရပိုင္ခြင့္မ်ား ကေန႔တိုင္ မရရွိေသးပါဘူး။ ဒါ ေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေတြရပိုင္ခြင့္ဆိုတဲ့အခ်က္ ကို အစိုးရကေန အေလးအနက္ထားၿပီး ဘယ္သူ႔အတြက္မွ အက်ိဳးမရွိတဲ့ စစ္ပြဲကို ရပ္တန႔္ဖို႔ ၊ နိုင္ငံေရးျပႆနာကိုနိုင္ငံေရး နည္းလမ္းနဲ႔ ေျဖ ရွင္းဖို႔ တိုက္တြန္းေတာင္းဆိုပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ယုံၾကည္မွုတည္ေဆာက္ျခင္း (သၽွမ္းျပည္နယ္၊ ကယားျပည္နယ္) ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီကေနသေဘာ ထားထုတ္ ျပန္ ေၾကျငာခ်က္မွာ တိုက္တြန္းေတာင္းဆို ထားတာပါ” ဟု ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီ၏ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ စိုင္းလိတ္က ေျပာပါသည္။
အဆိုပါ ေၾကျငာခ်က္ကို လားရွိုးၿမိဳ႕ SNLD ႐ုံးခြဲ၌က်င္းပေသာ သၽွမ္းျပည္တြင္း ပါတီစုံႏွင့္ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ အခ်ိဳ႕ပါဝင္ သည့္ ေဆြးေႏြး ပြဲ အၿပီး ဂ်ႏၷဝါရီလ ၂၉ ရက္ကထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ ပါသည္။
အဆိုပါေဆြးေႏြးမွုမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အခရာက်သည့္ ယုံၾကည္မွုတည္ေဆာက္ျခင္းကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ၾက ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ သၽွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ကယားျပည္ နယ္ အတြက္ ေဆြး ေႏြးပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီ ၁၁ ဦး ကိုလည္း ေရြးခ်ယ္နိုင္ခဲ့ ေၾကာင္းဆိုပါသည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရွိရင္ နိုင္ငံဟာ မတိုးတက္ဘူး။ အခုအစိုးရေၾကျငာေနတဲ့အတိုင္း ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံကို တည္ေဆာက္မယ္ဆိုတာကလဲျပည္တြင္း စစ္ျဖစ္ေနေသးသေရြ႕ ေရွ႕ဆက္ေလၽွာက္လွမ္း နိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ စစ္ျဖစ္တယ္ဆိုတာကလဲ နိုင္ငံေရး ျပႆနာကို နိုင္ငံေရးနည္းနဲ႔ ေျဖရွင္း ခြင့္မရတဲ့အတြက္ ေၾကာင့္ပါဘဲ။ ဆိုေတာ့ အစိုးရက အပစ္ရပ္ေရး ေၾကျငာေနေပမယ့္ တပ္မ ေတာ္ ပိုင္းက မရပ္ဘဲ ထိုးစစ္ဆက္လက္ဆင္ေန မွုဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုဆန႔္က်င္ေနတာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးပိုင္း က သမၼတဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရရယ္၊ လႊတ္ေတာ္ရယ္၊ တပ္မ ေတာ္ရယ္သုံးဘက္ သုံးတန္ ညီမၽွမွု တူညီမွု ရွိမေန ဘူးလို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာရွိတဲ့ က်ေနာ္တို႔ နိုင္ငံေရး ပါတီဝင္ေတြ၊ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းေတြ နဲ႔ လူမွုအဖြဲ႕အစည္း ေတြအားလုံး ကေန - ၂၀၀၈ အတိုင္းသြားလို႔ မရေတာ့ဘူး။ ျပဳျပင္မွရေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ တသံတည္း ထြက္ဆိုၾကဖို႔အတြက္ အခုလို ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမွုအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနရတာျဖစ္ပါတယ္” ဟု စိုင္းလိတ္က သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အား ဆက္လက္ေျပာၿပ သည္။
နိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား၊ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ား၊ လူမွုအေျချပဳအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားပါဝင္မည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ယုံ ၾကည္မွု တည္ေဆာက္ျခင္းေဆြးေႏြးပြဲ သၽွမ္းျပည္ နယ္ ႏွင့္ ကယား ျပည္နယ္ ညီလာခံအတြက္ လားရွိုးၿမိဳ႕၌ မတ္ခ္်လပထမပတ္ အ တြင္း က်င္းပမည္ဟု အၾကမ္းဖ်ဥ္းလ်ာထားေၾကာင္း စိုင္းလိတ္ကေျပာပါသည္။
အစိုးရမွ အပစ္ရပ္ေရးလုပ္ေဆာင္ေနေသာ္လည္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွ ထိုးစစ္ဆင္ေနသည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း တိုက္ပြဲမ်ား အျမန္ဆုံးရပ္ တန႔္ကာ နိုင္ငံေရးနည္းျဖင့္ နိုင္ငံေရးျပႆနာေျဖ ရွင္းၾကရန္ သၽွမ္းျပည္နယ္ ႏွင့္ကယားျပည္နယ္မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ပူးတြဲထုတ္ျပန္ခ်က္ က ဆိုပါသည္။
“တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဗမာေခါင္းေဆာင္ေတြ ပူးေပါင္းႀကိဳးစားမွုနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးရယူခဲ့တာ ၆၅ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္ေပမယ့္ တန္းတူညီမၽွမွုနဲ႔ တိုင္းရင္း သားရပိုင္ခြင့္မ်ား ကေန႔တိုင္ မရရွိေသးပါဘူး။ ဒါ ေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေတြရပိုင္ခြင့္ဆိုတဲ့အခ်က္ ကို အစိုးရကေန အေလးအနက္ထားၿပီး ဘယ္သူ႔အတြက္မွ အက်ိဳးမရွိတဲ့ စစ္ပြဲကို ရပ္တန႔္ဖို႔ ၊ နိုင္ငံေရးျပႆနာကိုနိုင္ငံေရး နည္းလမ္းနဲ႔ ေျဖ ရွင္းဖို႔ တိုက္တြန္းေတာင္းဆိုပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ယုံၾကည္မွုတည္ေဆာက္ျခင္း (သၽွမ္းျပည္နယ္၊ ကယားျပည္နယ္) ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီကေနသေဘာ ထားထုတ္ ျပန္ ေၾကျငာခ်က္မွာ တိုက္တြန္းေတာင္းဆို ထားတာပါ” ဟု ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီ၏ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ စိုင္းလိတ္က ေျပာပါသည္။
အဆိုပါ ေၾကျငာခ်က္ကို လားရွိုးၿမိဳ႕ SNLD ႐ုံးခြဲ၌က်င္းပေသာ သၽွမ္းျပည္တြင္း ပါတီစုံႏွင့္ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ အခ်ိဳ႕ပါဝင္ သည့္ ေဆြးေႏြး ပြဲ အၿပီး ဂ်ႏၷဝါရီလ ၂၉ ရက္ကထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ ပါသည္။
အဆိုပါေဆြးေႏြးမွုမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အခရာက်သည့္ ယုံၾကည္မွုတည္ေဆာက္ျခင္းကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ၾက ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ သၽွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ကယားျပည္ နယ္ အတြက္ ေဆြး ေႏြးပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီ ၁၁ ဦး ကိုလည္း ေရြးခ်ယ္နိုင္ခဲ့ ေၾကာင္းဆိုပါသည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရွိရင္ နိုင္ငံဟာ မတိုးတက္ဘူး။ အခုအစိုးရေၾကျငာေနတဲ့အတိုင္း ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံကို တည္ေဆာက္မယ္ဆိုတာကလဲျပည္တြင္း စစ္ျဖစ္ေနေသးသေရြ႕ ေရွ႕ဆက္ေလၽွာက္လွမ္း နိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ စစ္ျဖစ္တယ္ဆိုတာကလဲ နိုင္ငံေရး ျပႆနာကို နိုင္ငံေရးနည္းနဲ႔ ေျဖရွင္း ခြင့္မရတဲ့အတြက္ ေၾကာင့္ပါဘဲ။ ဆိုေတာ့ အစိုးရက အပစ္ရပ္ေရး ေၾကျငာေနေပမယ့္ တပ္မ ေတာ္ ပိုင္းက မရပ္ဘဲ ထိုးစစ္ဆက္လက္ဆင္ေန မွုဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုဆန႔္က်င္ေနတာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးပိုင္း က သမၼတဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရရယ္၊ လႊတ္ေတာ္ရယ္၊ တပ္မ ေတာ္ရယ္သုံးဘက္ သုံးတန္ ညီမၽွမွု တူညီမွု ရွိမေန ဘူးလို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာရွိတဲ့ က်ေနာ္တို႔ နိုင္ငံေရး ပါတီဝင္ေတြ၊ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းေတြ နဲ႔ လူမွုအဖြဲ႕အစည္း ေတြအားလုံး ကေန - ၂၀၀၈ အတိုင္းသြားလို႔ မရေတာ့ဘူး။ ျပဳျပင္မွရေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ တသံတည္း ထြက္ဆိုၾကဖို႔အတြက္ အခုလို ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမွုအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနရတာျဖစ္ပါတယ္” ဟု စိုင္းလိတ္က သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အား ဆက္လက္ေျပာၿပ သည္။
နိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား၊ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ား၊ လူမွုအေျချပဳအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားပါဝင္မည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ယုံ ၾကည္မွု တည္ေဆာက္ျခင္းေဆြးေႏြးပြဲ သၽွမ္းျပည္ နယ္ ႏွင့္ ကယား ျပည္နယ္ ညီလာခံအတြက္ လားရွိုးၿမိဳ႕၌ မတ္ခ္်လပထမပတ္ အ တြင္း က်င္းပမည္ဟု အၾကမ္းဖ်ဥ္းလ်ာထားေၾကာင္း စိုင္းလိတ္ကေျပာပါသည္။
စစ္တပ္က အဓမၼ သိမ္းထားသည့္ ေျမယာမ်ား ျပန္ရႏိုင္ေျခ နည္းပါး
ခင္ဦးသာ
အစိုးရစစ္တပ္က အဓမၼသိမ္းယူထားသည့္ လယ္ယာေျမမ်ားကို မူလပိုင္ရွင္ လယ္သမားမ်ား ျပန္လည္ရရွိရန္ ျဖစ္ႏိုင္ ေျခ နည္းပါးေၾကာင္း သိရသည္။
“စစ္တပ္အတြက္ အမွန္တကယ္ လိုအပ္တာပဲသိမ္းဖို႔ ကာခ်ဳပ္ (တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္) က ညႊန္ထားတယ္။ သိမ္းယူထားတဲ့ လယ္ေျမ ေတြ ဟာလည္းပဲ လိုအပ္လို႔ သိမ္းထား တယ္ ဆိုတဲ့သေဘာနဲ႔ စစ္တပ္ကျပန္ရွင္း ျပတယ္၊ အဲဒီေတာ့ မလိုအပ္ဘဲ သိမ္းထားတာေတြကုိ ဘယ္လိုမ်ဳိး ေျဖရွင္း ေပးမလဲလို႔ ေမးတဲ့ အခါ ကာခ်ဳပ္ဆီကုိ တင္ျပရဦးမွာပဲေျပာေတာ့ လယ္ သ မားေတြ လက္ထဲ ျပန္ေရာက္ဖို႔ေတာ့ ရာခိုင္ႏႈန္း နည္းတဲ့သေဘာပါ” ဟုလယ္ ယာေျမ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္ႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္ စားလွယ္ ဦးဘရွိန္က ဧရာ၀တီသုိ႔ ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတ၀ွမ္းမွ လယ္ယာေျမမ်ား၊ ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္းမ်ား၊ ႏြားစားက်က္ ေျမမ်ားကုိ စစ္တပ္၊ ၎တို႔ႏွင့္ နီးစပ္သည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက သိမ္းယူထားသည့္အတြက္ တိုင္ၾကားမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပဳလုပ္ ေသာ လယ္ယာေျမႏွင့္ အျခားေျမမ်ား သိမ္းဆည္းခံရမႈ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ အစည္းအေ၀း၌ ကာကြယ္၀န္ႀကီးဌာန ကိုယ္စား တက္ ေရာက္ ေျဖၾကား ရွင္းလင္းခဲ့သူ တြဲဖက္စစ္ေထာက္ခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မင္းႏုိင္က အဆိုပါအတိုင္း ေျဖဆိုျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ လယ္ယာေျမ ေကာ္မရွင္၏ အစည္းအေ၀းကုိ ေနျပည္ေတာ္၌ ဇန္န၀ါရီလ ၂၈ ရက္ေန႔မွ စတင္ က်င္းပေနရာ လယ္ေျမသိမ္းယူထား၍ တိုင္ၾကားခံထားရသည့္ ကာ ကြယ္ေရး၀န္ ႀကီးဌာန၊ ၿမိဳ႕ရြာႏွင့္ အိုးအိမ္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ဦးစီးဌာနဌာတို႔က က နဦး လာေရာက္ ရွင္းလင္းေျဖၾကားကာ ကုမၸဏီမ်ားကလည္း ဆက္လက္ ေျဖရွင္းသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
တႏိုင္ငံလုံံးမွ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏ လယ္ဧက ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကုိ စစ္တပ္ႏွင့္ ၎တို႔ႏွင့္နီးစပ္သည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက အဓမၼ သိမ္းယူထားျခင္းေၾကာင့္ တိုင္ၾကားမႈမ်ားကုိ လႊတ္ေတာ္အ သီးသီးမွ စုံးစမ္ေရး ေကာ္မတီ ၉ ခုက ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းအလိုက္ စစ္ေဆး ၾကရာ စစ္တပ္က သိမ္းထားသည့္အမႈသည္ အမ်ားဆုံးျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ဗညားေအာင္မိုး က ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ မြန္ျပည္နယ္မွာ ဆိုရင္လည္း စစ္တပ္သိမ္းထားတဲ့ လယ္ေျမေတြ၊ ရာဘာခင္းေတြ ဧကေပါင္း မ်ားစြာရွိတယ္။ သက္ဆိုင္ရာေတြကုိ တိုင္ေနၾကေပမယ့္ အေရး ယူတာေတာ့ မေတြ႔ရေသးပါဘူး” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းအလိုက္ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားအရ စစ္တပ္အေပၚ တိုင္ၾကားထားမႈသည္ ၄၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး အမႈ ၄၀၀န္းက်င္ကုိသာစစ္တပ္ အေနျဖင့္ ေျဖရွင္းေပးေသးေၾကာင္း၊ အမႈေပါင္း ေထာင္ခ်ီရွိေနေသး၍ ဆက္လက္ စုံစမ္းစစ္ေဆးရဦးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
စစ္တပ္က လယ္ေျမသိမ္းမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က ညႊန္ၾကားထားရာတြင္ စစ္တပ္ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ သိမ္းယူထားသည့္ လယ္ေျမမ်ားသည္ အမွန္တကယ္ အသုံးျပဳမႈ ရွိ မရွိ စစ္ေဆးရန္ႏွင့္ တပ္ရင္းတခုအတြက္ လိုအပ္သည့္ေျမ အတိအက် ကုိသာ သိမ္းယူရန္တို႔ကုိ လမ္းညႊန္ထားသည္ဟု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မင္းႏိုင္က ရွင္းလင္းေျပာဆိုသည္။
ထို႔အတူ စစ္တပ္အေနျဖင့္ သိမ္းယူထားသည့္ လယ္ေျမမ်ားကုိ ပိုင္ရွင္ လယ္သမားမ်ားအား လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးရာတြင္လည္း သီးစားခမယူဘဲ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးရန္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က လမ္းညႊန္ထားေၾကာင္း၊ သီးစားချဖင့္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ေပးသည့္ တပ္ရင္းမ်ားမွ တပ္မႉးတခ်ဳိ႕ကုိ ဥပေဒအရ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ရွိခဲ့ေၾကာင္းလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မင္းႏိုင္က ေျပာေၾကာင္း သိရသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မင္းႏိုင္က ထိုသို႔ ေျပာဆိုေနေသာ္လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ေက်ာက္ျဖဴ၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေျမပုံ၊ ေပါက္ေတာ စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ သိမ္းယူထားသည့္ လယ္ေျမမ်ားအား ပိုင္ရွင္လယ္သမားမ်ားကုိ သက္ဆိုင္ရာ တပ္ရင္းမ်ားက သီးစားခစနစ္ျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ေနသည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ႏွင့္ခ်ီ ရွိေနၿပီး ယေန႔အထိလည္း လုပ္ကိုင္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။
“လယ္သမားေတြကုိ သီးစားခ်တဲ့အခါမွာ အရင္ကဆိုရင္ တဧကကုိ စပါး ၅ တင္းေပးရတာ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က စၿပီးေတာ့ ၁၅ တင္းစီ ေပးရတယ္။ သီးစားခ မေပးႏိုင္သူ လယ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ မေပး ဘူးလို႔ စစ္တပ္က ၿခိမ္းေျခာက္ေတာ့ ရတဲ့စပါး သူတို႔ပဲ ေပးရတာေပါ့။ တခါတေလမွာ ကုိယ္စားဖို႔ မက်န္တဲ့အျပင္ စိုက္ပ်ဳိးစရိတ္လည္း ႐ွႈံးတယ္” ဟု ေက်ာက္ေတာ္ ေဒသခံ လယ္သမားတဦးက ေျပာသည္။
စစ္တပ္၏ အဓမၼ လယ္ေျမသိမ္းမႈ အမ်ားဆုံးေဒသမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ျဖစ္ၿပီး၊ ေက်ာက္ျဖဴ အေျခစိုက္ ဓည၀တီ ဌာနခ်ဳပ္ လက္ေအာက္ခံ တပ္ ရင္းမ်ား၊ ေျချမန္တပ္ရင္း ခမရ (၅၄၂)၊ (၅၄၃) တပ္ရင္းမ်ားႏွင့္ တ ျခားၿမိဳ႕နယ္မ်ားရွိ တပ္ရင္းမ်ားျဖစ္ၿပီး ၎တို႔သည္လည္း သီးစားစ နစ္ျဖင့္ ပိုင္ရွင္လယ္သမားမ်ားကုိ လယ္လုပ္ခြင့္ ေပးကာ တဧကလွ်င္ ၁၅ တင္းအထိ ေပးေဆာင္ရ ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
“စစ္တပ္က ရခိုင္မွာသိမ္းတဲ့ အထဲမွာ ဥပမာ – ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ၀င္းျမင့္ သမီး နာမည္ေပါက္ေနတာ၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ခင္ေမာင္သန္း သမီး နာမည္ ေပါက္ေနတာ ေတြက မူလပိုင္ရွင္ ေတြ ျပန္ရဖို႔ ခက္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ပထမဆုံး သိမ္းတဲ့သူေတြကို မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ေသးဘူး ျဖစ္ေနတယ္” ဟု ဦးဘရွိန္က ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ တ၀ွမ္း၌ စစ္တပ္ႏွင့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက သိမ္းထားသည့္ လယ္ေျမမ်ား၊ ဥယာဥ္ၿခံေျမမ်ား၊ ႏြားစားက်က္ေျမမ်ား စသည္ျဖင့္ အ မႈေပါင္း အမ်ားအျပား ရွိေနေသးေသာ္လည္း မူ လပိုင္ရွင္မ်ားထံ ျပန္လည္ ေပးအပ္ျခင္း၊ တန္ရာတန္ေၾကး ေလွ်ာ္ေၾကးေငြ ေပးေဆာင္ျခင္း ရွိ မရွိတို႔ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ရဦး မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တျခား ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသမ်ားမွ လယ္သ မား အမ်ားအျပားသည္လည္း ထိုသို႔ရင္ ဆိုင္ေန ရ၍ လယ္သမားတို႔၏ဘ၀ တိုးတက္ေရးကုိ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရအေနျဖင့္ အေလးေပး ေဆာင္ရြက္ေစလိုေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာ သည္။
ျမန္မာ တႏိုင္ငံလုံးမွ ေတာင္သူလယ္သမားတို႔သည္ မိမိတို႔ လယ္ယာေျမမ်ားကုိ အဓမၼသိမ္းယူခံရျခင္း၊ မိမိတို႔ လယ္ေျမကုိ သီးစားခ စနစ္ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနရျခင္း၊ စိုက္ပ်ဳိးစ႐ုိက္ မလုံေလာက္ ၍ အထြက္းႏႈန္း ေလ်ာ့က်ကာ ေႂကြးတင္ျခင္း စသည့္ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရခ်ိန္တြင္ ထိုအေၾကြးမ်ား ေၾကရန္ “အေႂကြးေတြ ေက်ဖို႔အတြက္ လယ္သမားေတြ တေန႔ ထမင္းတနပ္ပဲ စားၾကေပါ့” ဟုလယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ ဆည္ ေျမာင္း ၀န္ႀကီး ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ဦးျမင့္လိႈင္က ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းက ဧရာ၀တီတိုင္းမွ လယ္သမားမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံစဥ္ ေျပာဆိုသြား၍ လည္း လူအမ်ား၏ ေ၀ဖန္ျခင္းကုိ ခံေနရသည္။
အစိုးရစစ္တပ္က အဓမၼသိမ္းယူထားသည့္ လယ္ယာေျမမ်ားကို မူလပိုင္ရွင္ လယ္သမားမ်ား ျပန္လည္ရရွိရန္ ျဖစ္ႏိုင္ ေျခ နည္းပါးေၾကာင္း သိရသည္။
“စစ္တပ္အတြက္ အမွန္တကယ္ လိုအပ္တာပဲသိမ္းဖို႔ ကာခ်ဳပ္ (တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္) က ညႊန္ထားတယ္။ သိမ္းယူထားတဲ့ လယ္ေျမ ေတြ ဟာလည္းပဲ လိုအပ္လို႔ သိမ္းထား တယ္ ဆိုတဲ့သေဘာနဲ႔ စစ္တပ္ကျပန္ရွင္း ျပတယ္၊ အဲဒီေတာ့ မလိုအပ္ဘဲ သိမ္းထားတာေတြကုိ ဘယ္လိုမ်ဳိး ေျဖရွင္း ေပးမလဲလို႔ ေမးတဲ့ အခါ ကာခ်ဳပ္ဆီကုိ တင္ျပရဦးမွာပဲေျပာေတာ့ လယ္ သ မားေတြ လက္ထဲ ျပန္ေရာက္ဖို႔ေတာ့ ရာခိုင္ႏႈန္း နည္းတဲ့သေဘာပါ” ဟုလယ္ ယာေျမ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္ႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္ စားလွယ္ ဦးဘရွိန္က ဧရာ၀တီသုိ႔ ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတ၀ွမ္းမွ လယ္ယာေျမမ်ား၊ ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္းမ်ား၊ ႏြားစားက်က္ ေျမမ်ားကုိ စစ္တပ္၊ ၎တို႔ႏွင့္ နီးစပ္သည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက သိမ္းယူထားသည့္အတြက္ တိုင္ၾကားမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပဳလုပ္ ေသာ လယ္ယာေျမႏွင့္ အျခားေျမမ်ား သိမ္းဆည္းခံရမႈ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ အစည္းအေ၀း၌ ကာကြယ္၀န္ႀကီးဌာန ကိုယ္စား တက္ ေရာက္ ေျဖၾကား ရွင္းလင္းခဲ့သူ တြဲဖက္စစ္ေထာက္ခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မင္းႏုိင္က အဆိုပါအတိုင္း ေျဖဆိုျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ လယ္ယာေျမ ေကာ္မရွင္၏ အစည္းအေ၀းကုိ ေနျပည္ေတာ္၌ ဇန္န၀ါရီလ ၂၈ ရက္ေန႔မွ စတင္ က်င္းပေနရာ လယ္ေျမသိမ္းယူထား၍ တိုင္ၾကားခံထားရသည့္ ကာ ကြယ္ေရး၀န္ ႀကီးဌာန၊ ၿမိဳ႕ရြာႏွင့္ အိုးအိမ္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ဦးစီးဌာနဌာတို႔က က နဦး လာေရာက္ ရွင္းလင္းေျဖၾကားကာ ကုမၸဏီမ်ားကလည္း ဆက္လက္ ေျဖရွင္းသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
တႏိုင္ငံလုံံးမွ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏ လယ္ဧက ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကုိ စစ္တပ္ႏွင့္ ၎တို႔ႏွင့္နီးစပ္သည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက အဓမၼ သိမ္းယူထားျခင္းေၾကာင့္ တိုင္ၾကားမႈမ်ားကုိ လႊတ္ေတာ္အ သီးသီးမွ စုံးစမ္ေရး ေကာ္မတီ ၉ ခုက ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းအလိုက္ စစ္ေဆး ၾကရာ စစ္တပ္က သိမ္းထားသည့္အမႈသည္ အမ်ားဆုံးျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ဗညားေအာင္မိုး က ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ မြန္ျပည္နယ္မွာ ဆိုရင္လည္း စစ္တပ္သိမ္းထားတဲ့ လယ္ေျမေတြ၊ ရာဘာခင္းေတြ ဧကေပါင္း မ်ားစြာရွိတယ္။ သက္ဆိုင္ရာေတြကုိ တိုင္ေနၾကေပမယ့္ အေရး ယူတာေတာ့ မေတြ႔ရေသးပါဘူး” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းအလိုက္ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားအရ စစ္တပ္အေပၚ တိုင္ၾကားထားမႈသည္ ၄၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး အမႈ ၄၀၀န္းက်င္ကုိသာစစ္တပ္ အေနျဖင့္ ေျဖရွင္းေပးေသးေၾကာင္း၊ အမႈေပါင္း ေထာင္ခ်ီရွိေနေသး၍ ဆက္လက္ စုံစမ္းစစ္ေဆးရဦးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
စစ္တပ္က လယ္ေျမသိမ္းမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က ညႊန္ၾကားထားရာတြင္ စစ္တပ္ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ သိမ္းယူထားသည့္ လယ္ေျမမ်ားသည္ အမွန္တကယ္ အသုံးျပဳမႈ ရွိ မရွိ စစ္ေဆးရန္ႏွင့္ တပ္ရင္းတခုအတြက္ လိုအပ္သည့္ေျမ အတိအက် ကုိသာ သိမ္းယူရန္တို႔ကုိ လမ္းညႊန္ထားသည္ဟု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မင္းႏိုင္က ရွင္းလင္းေျပာဆိုသည္။
ထို႔အတူ စစ္တပ္အေနျဖင့္ သိမ္းယူထားသည့္ လယ္ေျမမ်ားကုိ ပိုင္ရွင္ လယ္သမားမ်ားအား လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးရာတြင္လည္း သီးစားခမယူဘဲ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးရန္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က လမ္းညႊန္ထားေၾကာင္း၊ သီးစားချဖင့္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ေပးသည့္ တပ္ရင္းမ်ားမွ တပ္မႉးတခ်ဳိ႕ကုိ ဥပေဒအရ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ရွိခဲ့ေၾကာင္းလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မင္းႏိုင္က ေျပာေၾကာင္း သိရသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မင္းႏိုင္က ထိုသို႔ ေျပာဆိုေနေသာ္လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ေက်ာက္ျဖဴ၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေျမပုံ၊ ေပါက္ေတာ စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ သိမ္းယူထားသည့္ လယ္ေျမမ်ားအား ပိုင္ရွင္လယ္သမားမ်ားကုိ သက္ဆိုင္ရာ တပ္ရင္းမ်ားက သီးစားခစနစ္ျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ေနသည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ႏွင့္ခ်ီ ရွိေနၿပီး ယေန႔အထိလည္း လုပ္ကိုင္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။
“လယ္သမားေတြကုိ သီးစားခ်တဲ့အခါမွာ အရင္ကဆိုရင္ တဧကကုိ စပါး ၅ တင္းေပးရတာ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က စၿပီးေတာ့ ၁၅ တင္းစီ ေပးရတယ္။ သီးစားခ မေပးႏိုင္သူ လယ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ မေပး ဘူးလို႔ စစ္တပ္က ၿခိမ္းေျခာက္ေတာ့ ရတဲ့စပါး သူတို႔ပဲ ေပးရတာေပါ့။ တခါတေလမွာ ကုိယ္စားဖို႔ မက်န္တဲ့အျပင္ စိုက္ပ်ဳိးစရိတ္လည္း ႐ွႈံးတယ္” ဟု ေက်ာက္ေတာ္ ေဒသခံ လယ္သမားတဦးက ေျပာသည္။
စစ္တပ္၏ အဓမၼ လယ္ေျမသိမ္းမႈ အမ်ားဆုံးေဒသမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ျဖစ္ၿပီး၊ ေက်ာက္ျဖဴ အေျခစိုက္ ဓည၀တီ ဌာနခ်ဳပ္ လက္ေအာက္ခံ တပ္ ရင္းမ်ား၊ ေျချမန္တပ္ရင္း ခမရ (၅၄၂)၊ (၅၄၃) တပ္ရင္းမ်ားႏွင့္ တ ျခားၿမိဳ႕နယ္မ်ားရွိ တပ္ရင္းမ်ားျဖစ္ၿပီး ၎တို႔သည္လည္း သီးစားစ နစ္ျဖင့္ ပိုင္ရွင္လယ္သမားမ်ားကုိ လယ္လုပ္ခြင့္ ေပးကာ တဧကလွ်င္ ၁၅ တင္းအထိ ေပးေဆာင္ရ ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
“စစ္တပ္က ရခိုင္မွာသိမ္းတဲ့ အထဲမွာ ဥပမာ – ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ၀င္းျမင့္ သမီး နာမည္ေပါက္ေနတာ၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ခင္ေမာင္သန္း သမီး နာမည္ ေပါက္ေနတာ ေတြက မူလပိုင္ရွင္ ေတြ ျပန္ရဖို႔ ခက္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ပထမဆုံး သိမ္းတဲ့သူေတြကို မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ေသးဘူး ျဖစ္ေနတယ္” ဟု ဦးဘရွိန္က ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ တ၀ွမ္း၌ စစ္တပ္ႏွင့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက သိမ္းထားသည့္ လယ္ေျမမ်ား၊ ဥယာဥ္ၿခံေျမမ်ား၊ ႏြားစားက်က္ေျမမ်ား စသည္ျဖင့္ အ မႈေပါင္း အမ်ားအျပား ရွိေနေသးေသာ္လည္း မူ လပိုင္ရွင္မ်ားထံ ျပန္လည္ ေပးအပ္ျခင္း၊ တန္ရာတန္ေၾကး ေလွ်ာ္ေၾကးေငြ ေပးေဆာင္ျခင္း ရွိ မရွိတို႔ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ရဦး မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တျခား ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသမ်ားမွ လယ္သ မား အမ်ားအျပားသည္လည္း ထိုသို႔ရင္ ဆိုင္ေန ရ၍ လယ္သမားတို႔၏ဘ၀ တိုးတက္ေရးကုိ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရအေနျဖင့္ အေလးေပး ေဆာင္ရြက္ေစလိုေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာ သည္။
ျမန္မာ တႏိုင္ငံလုံးမွ ေတာင္သူလယ္သမားတို႔သည္ မိမိတို႔ လယ္ယာေျမမ်ားကုိ အဓမၼသိမ္းယူခံရျခင္း၊ မိမိတို႔ လယ္ေျမကုိ သီးစားခ စနစ္ျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနရျခင္း၊ စိုက္ပ်ဳိးစ႐ုိက္ မလုံေလာက္ ၍ အထြက္းႏႈန္း ေလ်ာ့က်ကာ ေႂကြးတင္ျခင္း စသည့္ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရခ်ိန္တြင္ ထိုအေၾကြးမ်ား ေၾကရန္ “အေႂကြးေတြ ေက်ဖို႔အတြက္ လယ္သမားေတြ တေန႔ ထမင္းတနပ္ပဲ စားၾကေပါ့” ဟုလယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ ဆည္ ေျမာင္း ၀န္ႀကီး ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ဦးျမင့္လိႈင္က ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းက ဧရာ၀တီတိုင္းမွ လယ္သမားမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံစဥ္ ေျပာဆိုသြား၍ လည္း လူအမ်ား၏ ေ၀ဖန္ျခင္းကုိ ခံေနရသည္။
ယုဇန ဆီအုန္းစက္႐ုံေၾကာင့္ ညစ္ညမ္းမွု ဧၿပီလ အၿပီးရွင္းေပးမည္ဟုကုမၸဏီေျပာဆို
Dawei Watch
ျမန္မာနိုင္ငံေတာင္ဘက္စြန္းနယ္စပ္ ေကာ့ေသာင္းခရိုင္၊ခေမာက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ ရွိယုဇန ဆီအုန္းစက္႐ုံ ေၾကာင့္ ခေမာက္ႀကီးေခ်ာင္းေရ ညစ္ညမ္းမွုကို ယခုႏွစ္ ဧၿပီလကုန္တြင္ အၿပီးရွင္းလင္း ေပးမည္ဟု ကုမၸဏီမွ ႏွုတ္ကတိျပဳထား ေၾကာင္း ေကာ့ေသာင္းခရိုင္ အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွုးမွ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
စက္႐ုံ စြန႔္ပစ္ႀကိတ္ဖတ္မ်ားကို တိုက္ရိုက္ စြန႔္ပစ္သည့္အတြက္ ေခ်ာင္းေရထု ညစ္ညမ္းေနမွုကို ရွင္းလင္းေပးမည့္ အစီအစဥ္ကို ခရိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးက ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံစဥ္ထိုသို႔ဂတိျပဳလိုက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေကာ့ေသာင္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား၏ သတင္းထုတ္ျပန္ ခ်က္အရ သိရသည္။
ေကာ့ေသာင္းခရိုင္ အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွုးႏွင့္ ေကာ့ေသာင္း ၈၈ အဖြဲ႕ဝင္ ကိုးဦးတို႔ သည္ ခရိုင္ အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွုး၏ ႐ုံးခန္းတြင္ ဇန္နဝါရီလ ၉ ရက္ေန႔၊ ေန႔လည္ ၁ နာရီတြင္ေတြ႕ဆုံခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ယုဇန ကုမၸဏီအေနႏွင့္ လာမည့္ ယခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ကုန္တြင္ ေခ်ာင္းေရ ညစ္ညမ္းမွု၏ ၅၀ ရာခိုင္ႏွုန္း၊ ဧၿပီလ ကုန္တြင္ ၁၀ဝ ရာခိုင္ႏွုန္း အ ၿပီး ရွင္းလင္းေပးမည္ဟုဆိုထားေၾကာင္း ၈၈ မ်ိဳး ဆက္ တို႔၏ ထုတ္ ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။
သို႔ေသာ္ ၄င္းအေနႏွင့္ ထိုသို႔ အတိအက် ေျပာဆိုခဲ့ျခင္းမရွိေၾကာင္း ခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးက ေျပာၾကားသည္။
“ဘယ္ေတာ့ စလုပ္မယ္ ဘယ္အခ်ိန္ၿပီးမယ္ဆိုတာေတာ့ ေလာေလာဆယ္မသိေသးဘူး။ ဘယ္အခ်ိန္မွာ အၿပီးလုပ္ေပးမယ္ဆိုတာကို ကၽြန္ ေတာ္တို႔ ေျပာ မထားပါဘူး” ဟု ေကာ့ေသာင္းခရိုင္ အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွုး ဦးေက်ာ္စြာထြန္းက ေျပာဆိုသည္။
ယုဇန ကုမၸဏီက ရွင္းလင္းေပးမည္ျဖစ္သည့္ ေခ်ာင္းအတြင္းရွိ ညစ္ညမ္းမွုမ်ားကို ဓာတုေဗဒနည္းျဖင့္ သန႔္စင္ေပးမည္ျဖစ္ၿပီး စလုပ္ကိုင္မည့္ ရက္၊ ၿပီးစီးမည့္ရက္မ်ားကိုမူ ကုမၸဏီႏွင့္ ညႇိႏွိုင္း ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
ခရိုင္အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွုး၏ ေျပာၾကားခ်က္ႏွင့္ ေကာ့ေသာင္း ၈၈ ၏ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ကြဲလြဲေနၿပီး ယင္းအစည္းအေဝးကို ယုဇန ကုမၸဏီမွ တက္ေရာက္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။
“အစည္းအေဝးမွာ ေျပာလို႔ ေရးတာပါ။ မမွားပါဘူး။ ဒါမွားစရာ ကိစၥမွ မဟုတ္တာ ” ဟု ယင္းအစည္းအေဝး တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ေကာ့ေသာင္း ၈၈ မွ ဦးမင္းလြင္က တုန႔္ျပန္ေျပာဆိုသည္။
ယုဇန ဆီအုန္း စက္႐ုံမွ ႀကိတ္ဖတ္မ်ားကို ခေမာက္ႀကီးေခ်ာင္းအတြင္းသို႔ တိုက္ရိုက္စြန႔္ပစ္ထားသည့္အတြက္ ေခ်ာင္းေရထု ညစ္ညမ္းလာ ျခင္း၊ ေခ်ာင္းတစ္ေလၽွာက္ အနံ့အသက္ဆိုးမ်ား ထြက္ျခင္း၊ ေရေနသ တၱဝါမ်ား ေသေၾကျခင္းႏွင့္ေရထုညစ္ညမ္းမွုေၾကာင့္ေဒသခံမ်ားေသာက္ ေရသုံးေရ အခက္အခဲျဖစ္ျခင္းတို႔ ၾကဳံေနရေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဆိုထားသည္။
ေရထုညစ္ညမ္းမွုကို ခေမာက္ႀကီးေခ်ာင္းတစ္ေလၽွာက္ရွိ နယ္ေျမခံတပ္ရင္း အမွတ္(၂၈၈)၊ အမွတ္(၁)ရပ္ကြက္၊ အမွတ္ (၄) ရပ္ကြက္ ႏွင့္ ေခ်ာင္းဝရပ္ကြက္ ရွိ ေဒသခံမ်ား ခံစားေနရၿပီး ေခ်ာင္းကို မွီခိုေနသည့္ ေဒသခံမ်ား၏ သက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမွုကို ထိခိုက္လာေၾကာင္း ေဒသ ခံ မ်ားထံမွ သိရသည္။
ခရိုင္အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွုးႏွင့္ေတြ႕ဆုံခဲ့သည့္ ေကာ့ေသာင္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားမွာ ဦးလင္းနိုင္၊ ဦးမင္းလြင္၊ ဦးစန္းဦး၊ ဦးေအာင္ေဇာ္ျမင့္ ၊ ဦးရန္ကင္း၊ ဦးညီငယ္၊ ဦးေက်ာ္ထင္၊ ဦးမိုးသူႏွင့္ ဦးစိုးမိုးေက်ာ္တို႔ျဖစ္ သည္။
ျမန္မာနိုင္ငံေတာင္ဘက္စြန္းနယ္စပ္ ေကာ့ေသာင္းခရိုင္၊ခေမာက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ ရွိယုဇန ဆီအုန္းစက္႐ုံ ေၾကာင့္ ခေမာက္ႀကီးေခ်ာင္းေရ ညစ္ညမ္းမွုကို ယခုႏွစ္ ဧၿပီလကုန္တြင္ အၿပီးရွင္းလင္း ေပးမည္ဟု ကုမၸဏီမွ ႏွုတ္ကတိျပဳထား ေၾကာင္း ေကာ့ေသာင္းခရိုင္ အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွုးမွ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
စက္႐ုံ စြန႔္ပစ္ႀကိတ္ဖတ္မ်ားကို တိုက္ရိုက္ စြန႔္ပစ္သည့္အတြက္ ေခ်ာင္းေရထု ညစ္ညမ္းေနမွုကို ရွင္းလင္းေပးမည့္ အစီအစဥ္ကို ခရိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးက ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံစဥ္ထိုသို႔ဂတိျပဳလိုက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေကာ့ေသာင္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား၏ သတင္းထုတ္ျပန္ ခ်က္အရ သိရသည္။
ေကာ့ေသာင္းခရိုင္ အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွုးႏွင့္ ေကာ့ေသာင္း ၈၈ အဖြဲ႕ဝင္ ကိုးဦးတို႔ သည္ ခရိုင္ အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွုး၏ ႐ုံးခန္းတြင္ ဇန္နဝါရီလ ၉ ရက္ေန႔၊ ေန႔လည္ ၁ နာရီတြင္ေတြ႕ဆုံခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ယုဇန ကုမၸဏီအေနႏွင့္ လာမည့္ ယခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ကုန္တြင္ ေခ်ာင္းေရ ညစ္ညမ္းမွု၏ ၅၀ ရာခိုင္ႏွုန္း၊ ဧၿပီလ ကုန္တြင္ ၁၀ဝ ရာခိုင္ႏွုန္း အ ၿပီး ရွင္းလင္းေပးမည္ဟုဆိုထားေၾကာင္း ၈၈ မ်ိဳး ဆက္ တို႔၏ ထုတ္ ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။
သို႔ေသာ္ ၄င္းအေနႏွင့္ ထိုသို႔ အတိအက် ေျပာဆိုခဲ့ျခင္းမရွိေၾကာင္း ခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးက ေျပာၾကားသည္။
“ဘယ္ေတာ့ စလုပ္မယ္ ဘယ္အခ်ိန္ၿပီးမယ္ဆိုတာေတာ့ ေလာေလာဆယ္မသိေသးဘူး။ ဘယ္အခ်ိန္မွာ အၿပီးလုပ္ေပးမယ္ဆိုတာကို ကၽြန္ ေတာ္တို႔ ေျပာ မထားပါဘူး” ဟု ေကာ့ေသာင္းခရိုင္ အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွုး ဦးေက်ာ္စြာထြန္းက ေျပာဆိုသည္။
ယုဇန ကုမၸဏီက ရွင္းလင္းေပးမည္ျဖစ္သည့္ ေခ်ာင္းအတြင္းရွိ ညစ္ညမ္းမွုမ်ားကို ဓာတုေဗဒနည္းျဖင့္ သန႔္စင္ေပးမည္ျဖစ္ၿပီး စလုပ္ကိုင္မည့္ ရက္၊ ၿပီးစီးမည့္ရက္မ်ားကိုမူ ကုမၸဏီႏွင့္ ညႇိႏွိုင္း ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
ခရိုင္အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွုး၏ ေျပာၾကားခ်က္ႏွင့္ ေကာ့ေသာင္း ၈၈ ၏ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ကြဲလြဲေနၿပီး ယင္းအစည္းအေဝးကို ယုဇန ကုမၸဏီမွ တက္ေရာက္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။
“အစည္းအေဝးမွာ ေျပာလို႔ ေရးတာပါ။ မမွားပါဘူး။ ဒါမွားစရာ ကိစၥမွ မဟုတ္တာ ” ဟု ယင္းအစည္းအေဝး တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ေကာ့ေသာင္း ၈၈ မွ ဦးမင္းလြင္က တုန႔္ျပန္ေျပာဆိုသည္။
ယုဇန ဆီအုန္း စက္႐ုံမွ ႀကိတ္ဖတ္မ်ားကို ခေမာက္ႀကီးေခ်ာင္းအတြင္းသို႔ တိုက္ရိုက္စြန႔္ပစ္ထားသည့္အတြက္ ေခ်ာင္းေရထု ညစ္ညမ္းလာ ျခင္း၊ ေခ်ာင္းတစ္ေလၽွာက္ အနံ့အသက္ဆိုးမ်ား ထြက္ျခင္း၊ ေရေနသ တၱဝါမ်ား ေသေၾကျခင္းႏွင့္ေရထုညစ္ညမ္းမွုေၾကာင့္ေဒသခံမ်ားေသာက္ ေရသုံးေရ အခက္အခဲျဖစ္ျခင္းတို႔ ၾကဳံေနရေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဆိုထားသည္။
ေရထုညစ္ညမ္းမွုကို ခေမာက္ႀကီးေခ်ာင္းတစ္ေလၽွာက္ရွိ နယ္ေျမခံတပ္ရင္း အမွတ္(၂၈၈)၊ အမွတ္(၁)ရပ္ကြက္၊ အမွတ္ (၄) ရပ္ကြက္ ႏွင့္ ေခ်ာင္းဝရပ္ကြက္ ရွိ ေဒသခံမ်ား ခံစားေနရၿပီး ေခ်ာင္းကို မွီခိုေနသည့္ ေဒသခံမ်ား၏ သက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမွုကို ထိခိုက္လာေၾကာင္း ေဒသ ခံ မ်ားထံမွ သိရသည္။
ခရိုင္အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွုးႏွင့္ေတြ႕ဆုံခဲ့သည့္ ေကာ့ေသာင္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားမွာ ဦးလင္းနိုင္၊ ဦးမင္းလြင္၊ ဦးစန္းဦး၊ ဦးေအာင္ေဇာ္ျမင့္ ၊ ဦးရန္ကင္း၊ ဦးညီငယ္၊ ဦးေက်ာ္ထင္၊ ဦးမိုးသူႏွင့္ ဦးစိုးမိုးေက်ာ္တို႔ျဖစ္ သည္။
ၿဗိတိန္ – ၾသစေတးလ် ႏွစ္ႏုိင္ငံေပါင္းၿပီး ျမန္မာျပည္ကို ေဒၚလာသန္း ၅၀၀ ေက်ာ္ ကူညီမည္
ေအးခ်မ္းေျမ့
ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံႏွင့္ ၾသစေတးလ်ႏုိင္ငံ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ပူးေပါင္းၿပီး ျမန္မာျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ၂၀၁၁ မွ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း ေဒၚလာ သန္း ၅၀၀ ေက်ာ္ ေထာက္ပံ့သြားမည္ ဟု သိရသည္။
ပညာေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အတြက္ အဓိက ေထာက္ပံ့ကူညီသြားမည္ ျဖစ္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ နည္းပါးေနသည့္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာတုိင္း ရင္းသား ေဒသမ်ားရွိ ကေလးမ်ား အပါအဝင္ ျမန္မာျပည္ အတြင္းရွိ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးေသာကေလးငယ္ ၂ သန္းေက်ာ္ကိုအရည္အေသြးေကာင္း မြန္ေသာ မူလတန္းပညာ သင္ၾကားႏုိင္ရန္ အတြက္ ယင္း ေငြေၾကးအမ်ားစုကို အသံုးျပဳ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၿဗိတိန္ – ၾသစေတးလ် ႏွစ္ႏုိင္ငံံ ပူးေပါင္းကူညီေရး အဖြဲ႕က ယေန႔ က်င္းပသည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာဆုိသည္။
ယေန႔မြန္းလြဲ ၁၂ နာရီက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေရႊေတာင္ၾကားလမ္းရွိ ၾသစေတးလ်န္း ကလပ္တြင္က်င္းပေသာသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲသို႔ တက္ေရာက္ လာသည့္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ အျပည္ ျပည္ဆုိင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဌာန၏ အၿမဲတမ္းအတြင္းေရးမႉး Mark Lowcock ႏွင့္ၾသစေတးလ်ႏုိင္ငံအျပည္ ျပည္ဆုိင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ေအဂ်င္စီ၏ ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ Peter Baxter တို႔က ျမန္မာျပည္ ၏ ေျပာင္းလဲမႈကို ႀကိဳဆုိေၾကာင္းႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး ကိစၥမ်ားအတြက္ အတူတကြ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ ကတိကဝတ္ ျပဳခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းေထာက္မ်ားကို ရွင္းလင္းခဲ့ သည္။
ျမန္မာျပည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ကူညီရာတြင္ ပညာေရးကိစၥ အပါအဝင္ လယ္သမားမ်ား ဝင္ေငြ တိုးတက္ေရး၊ ျပည္သူမ်ား၊ အထူးသ ျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ က်န္းမာေရး ဝန္ေဆာင္မႈ ပိုမို တိုးတက္ေစ ေရး၊ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု ေဒသမ်ား၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ရန္ လက္ေတြ႕က်ေသာ စီးပြားေရး ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား ေပးေရး၊ တာဝန္ ယူမႈရွိေသာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ျမႇင့္တင္ ႏုိင္ ေရး၊ လႊတ္ေတာ္၏ လုပ္ငန္းမ်ားကို အားျဖည့္ေဆာင္ရြက္ေရး၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး စသည္တုိ႔အတြက္ အားျဖည့္ေပးသြားမည္ ျဖစ္ ေၾကာင္း သိရ သည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ စစ္ပြဲေတြကို အျမန္ဆံုးရပ္ဖို႔ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႕ (KIO) ကိုေရာ၊ အစိုးရ ဘက္ ကိုပါ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ စစ္ျဖစ္ ေနတဲ့ ေနရာက ျပည္ သူေတြအတြက္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားေပးဖို႔ ေျပာၿပီးၿပီ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု Mr. Peter Baxter က ဆိုသည္။
တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ားအတြင္း ပဋိပကၡ ကိစၥမ်ား၊ စစ္မက္မ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းသည္ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး အဖြဲ႕မ်ားအတြက္ စိန္ေခၚမႈမ်ား ျဖစ္ လာႏုိင္ေၾကာင္း၊ ထိုေဒသမ်ားရွိ ျပည္သူမ်ားသည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ေႏွာင့္ေႏွးခဲ့ရေသာ္လည္း ယခုအခါတြင္ တိုးတက္ရန္ အခြင့္အေရးမ်ား ရသင့္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တုိင္းျပည္အေနျဖင့္ အေကာင္းဘက္ကို ဦးတည္ ေျပာင္းလဲေနခ်ိန္တြင္ ၎တို႔ အ ေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္မ်ား ႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး ကိစၥမ်ားအတြက္ ကူညီသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း Mr. Mark Lowcock ကလည္း ေျပာသည္။
ယင္းအဖြဲ႕အေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ား ယခုပိုမို တက္ေရာက္ ပညာသင္ၾကားႏုိင္ေရး အတြက္ အဓိကထား ကူညီသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေငြေၾကးမတတ္ႏုိင္ သူမ်ား အတြက္ အနစ္နာခံ သင္ၾကားေပးေနေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္း မ်ားကိုလည္း အားေပးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“အစိုးရဟာ အခြန္ေပးမယ့္ ျပည္သူေတြကို တာဝန္ခံရမယ္၊ အခြန္ေပးမယ့္ ျပည္သူေတြရဲ႕ အရင္းအျမစ္ေတြကိုလည္း ေကာင္းမြန္စြာ အသံုးခ် ရမယ္လို႔ တာဝန္ရွိသူေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာခဲ့ပါ တယ္။ လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ထားတဲ့ အကူအညီေတြ ေပးဖို႔အတြက္ စိန္ေခၚမႈေတြ ဘယ္ေလာက္ က်န္ေသးလဲ ဆိုတာက အဓိကမက်ပါဘူး။ ေအာင္ျမင္မႈ ဘယ္ေလာက္ ရခဲ့ၿပီလဲ ဆိုတာ သာ အဓိကပါ” ဟု Mr. Peter Baxter က ဆိုသည္။
ၿဗိတိန္ – ၾသစေတးလ် ပူးေပါင္းကူညီေရး အဖြဲ႕သည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က နာဂစ္ဆုိင္လုန္း မုန္တုိင္းဒဏ္ခံစားခဲ့ရေသာဧရာဝတီတုိင္းအတြင္းရွိ ေဒ သမ်ားသို႔ မၾကာခင္ရက္ပိုင္းက သြားေရာက္ေလ့လာ၍ျပည္သူ မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုကာ စစ္တမ္းမ်ားလည္း ေကာက္ယူခဲ့သည့္ အျပင္၊ ျမန္မာ ျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အတြက္ ကူညီမည့္ အစီအစဥ္မ်ား အတြက္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရ ဦးေရႊမန္း၊ ဝန္ႀကီး ဦး ေအာင္မင္း၊ အတိုက္အခံ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး က႑မွ တာဝန္ ရွိသူမ်ား ႏွင့္ လည္း ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံႏွင့္ ၾသစေတးလ်ႏုိင္ငံ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ပူးေပါင္းၿပီး ျမန္မာျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ၂၀၁၁ မွ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း ေဒၚလာ သန္း ၅၀၀ ေက်ာ္ ေထာက္ပံ့သြားမည္ ဟု သိရသည္။
ပညာေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အတြက္ အဓိက ေထာက္ပံ့ကူညီသြားမည္ ျဖစ္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ နည္းပါးေနသည့္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာတုိင္း ရင္းသား ေဒသမ်ားရွိ ကေလးမ်ား အပါအဝင္ ျမန္မာျပည္ အတြင္းရွိ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးေသာကေလးငယ္ ၂ သန္းေက်ာ္ကိုအရည္အေသြးေကာင္း မြန္ေသာ မူလတန္းပညာ သင္ၾကားႏုိင္ရန္ အတြက္ ယင္း ေငြေၾကးအမ်ားစုကို အသံုးျပဳ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၿဗိတိန္ – ၾသစေတးလ် ႏွစ္ႏုိင္ငံံ ပူးေပါင္းကူညီေရး အဖြဲ႕က ယေန႔ က်င္းပသည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာဆုိသည္။
ယေန႔မြန္းလြဲ ၁၂ နာရီက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေရႊေတာင္ၾကားလမ္းရွိ ၾသစေတးလ်န္း ကလပ္တြင္က်င္းပေသာသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲသို႔ တက္ေရာက္ လာသည့္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ အျပည္ ျပည္ဆုိင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဌာန၏ အၿမဲတမ္းအတြင္းေရးမႉး Mark Lowcock ႏွင့္ၾသစေတးလ်ႏုိင္ငံအျပည္ ျပည္ဆုိင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ေအဂ်င္စီ၏ ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ Peter Baxter တို႔က ျမန္မာျပည္ ၏ ေျပာင္းလဲမႈကို ႀကိဳဆုိေၾကာင္းႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး ကိစၥမ်ားအတြက္ အတူတကြ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ ကတိကဝတ္ ျပဳခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းေထာက္မ်ားကို ရွင္းလင္းခဲ့ သည္။
ျမန္မာျပည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ကူညီရာတြင္ ပညာေရးကိစၥ အပါအဝင္ လယ္သမားမ်ား ဝင္ေငြ တိုးတက္ေရး၊ ျပည္သူမ်ား၊ အထူးသ ျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ က်န္းမာေရး ဝန္ေဆာင္မႈ ပိုမို တိုးတက္ေစ ေရး၊ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု ေဒသမ်ား၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ရန္ လက္ေတြ႕က်ေသာ စီးပြားေရး ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား ေပးေရး၊ တာဝန္ ယူမႈရွိေသာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ျမႇင့္တင္ ႏုိင္ ေရး၊ လႊတ္ေတာ္၏ လုပ္ငန္းမ်ားကို အားျဖည့္ေဆာင္ရြက္ေရး၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး စသည္တုိ႔အတြက္ အားျဖည့္ေပးသြားမည္ ျဖစ္ ေၾကာင္း သိရ သည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ စစ္ပြဲေတြကို အျမန္ဆံုးရပ္ဖို႔ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႕ (KIO) ကိုေရာ၊ အစိုးရ ဘက္ ကိုပါ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ စစ္ျဖစ္ ေနတဲ့ ေနရာက ျပည္ သူေတြအတြက္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားေပးဖို႔ ေျပာၿပီးၿပီ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု Mr. Peter Baxter က ဆိုသည္။
တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ားအတြင္း ပဋိပကၡ ကိစၥမ်ား၊ စစ္မက္မ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းသည္ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး အဖြဲ႕မ်ားအတြက္ စိန္ေခၚမႈမ်ား ျဖစ္ လာႏုိင္ေၾကာင္း၊ ထိုေဒသမ်ားရွိ ျပည္သူမ်ားသည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ေႏွာင့္ေႏွးခဲ့ရေသာ္လည္း ယခုအခါတြင္ တိုးတက္ရန္ အခြင့္အေရးမ်ား ရသင့္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တုိင္းျပည္အေနျဖင့္ အေကာင္းဘက္ကို ဦးတည္ ေျပာင္းလဲေနခ်ိန္တြင္ ၎တို႔ အ ေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္မ်ား ႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး ကိစၥမ်ားအတြက္ ကူညီသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း Mr. Mark Lowcock ကလည္း ေျပာသည္။
ယင္းအဖြဲ႕အေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ား ယခုပိုမို တက္ေရာက္ ပညာသင္ၾကားႏုိင္ေရး အတြက္ အဓိကထား ကူညီသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေငြေၾကးမတတ္ႏုိင္ သူမ်ား အတြက္ အနစ္နာခံ သင္ၾကားေပးေနေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္း မ်ားကိုလည္း အားေပးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“အစိုးရဟာ အခြန္ေပးမယ့္ ျပည္သူေတြကို တာဝန္ခံရမယ္၊ အခြန္ေပးမယ့္ ျပည္သူေတြရဲ႕ အရင္းအျမစ္ေတြကိုလည္း ေကာင္းမြန္စြာ အသံုးခ် ရမယ္လို႔ တာဝန္ရွိသူေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာခဲ့ပါ တယ္။ လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ထားတဲ့ အကူအညီေတြ ေပးဖို႔အတြက္ စိန္ေခၚမႈေတြ ဘယ္ေလာက္ က်န္ေသးလဲ ဆိုတာက အဓိကမက်ပါဘူး။ ေအာင္ျမင္မႈ ဘယ္ေလာက္ ရခဲ့ၿပီလဲ ဆိုတာ သာ အဓိကပါ” ဟု Mr. Peter Baxter က ဆိုသည္။
ၿဗိတိန္ – ၾသစေတးလ် ပူးေပါင္းကူညီေရး အဖြဲ႕သည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က နာဂစ္ဆုိင္လုန္း မုန္တုိင္းဒဏ္ခံစားခဲ့ရေသာဧရာဝတီတုိင္းအတြင္းရွိ ေဒ သမ်ားသို႔ မၾကာခင္ရက္ပိုင္းက သြားေရာက္ေလ့လာ၍ျပည္သူ မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုကာ စစ္တမ္းမ်ားလည္း ေကာက္ယူခဲ့သည့္ အျပင္၊ ျမန္မာ ျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အတြက္ ကူညီမည့္ အစီအစဥ္မ်ား အတြက္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရ ဦးေရႊမန္း၊ ဝန္ႀကီး ဦး ေအာင္မင္း၊ အတိုက္အခံ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး က႑မွ တာဝန္ ရွိသူမ်ား ႏွင့္ လည္း ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ကားအက္စီးဒင့္ျဖစ္၍ ေတာင္ကေလး ဆရာေတာ္ မ်က္လံုးထိခိုက္
(ေကအိုင္စီ)
ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံၿမိဳ႕မွ ေတာင္ကေလးဆရာေတာ္ ဦးပညာသာမိသည္ ဘားအံမွ ရန္ကုန္သို႔အ သြား ယေန႔မနက္ ၈နာရီ ၄၅မိနစ္ခန္႔တြင္ ဘီးလင္းၿမိဳ႕အေရာက္၌ ကားအက္စီးဒင့္ ျဖစ္ပြားကာ မ်က္ လံုး တစ္ ဖက္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရရွိသြားခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္ဦးပညာသာမိ စီးနင္းလာေသာ ကားသည္ ဘီးလင္းတံတားမေရာက္ခင္ ရဲစခန္းအနီး သီဟုိ ဠ္ကုန္းေနရာ ကုန္္းျမင့္ အတက္တြင္ ဘိလပ္ေျမတင္ေဆာင္လာသည့္ကားျဖင့္ ေခါင္းခ်င္းဆိုင္တိုက္မိ သြား ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆရာေတာ္ႏွင့္ နီးစပ္သူ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
“မုဒုံဘက္က ေမာင္းလာတဲ့ ဘိလပ္ေျမတင္ကားက ေထာ္လာဂ်ီကားကုိ ေက်ာ္တက္ရင္း ဆရာေတာ္ စီးတဲ့ ကားသြားတဲ့လမ္းကို ေရာက္သြားတယ္။ အဲဒီမွာ တိုက္မိၾကတာ။ ဆရာေတာ္က ဘယ္ဖက္ မ်က္လံုး ထိသြားတယ္။ အခုသိပ္မျမင္ရဘူး။ ေရာင္ေန တယ္”ဟု ေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ ကားေပၚအတူပါလာသည့္ ဆရာေတာ္၏ ရန္ကုန္မွ ဒကာႏွစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးတင့္လြင္၊ကိုလိႈင္၀င္း ႏွင့္ ယာဥ္ေမာင္းေစာ ေအးၿမိဳင္တို႔လည္း ဒဏ္ရာရရွိသြားၾကၿပီး ယာဥ္ေမာင္းမွာ ေခါင္းကြဲကာ နံ႐ုိးတစ္ ေခ်ာင္းအက္သြားသျဖင့္ ဒဏ္ရာ ျပင္း ထန္သည့္ အတြက္ ယခုအခ်ိန္တြင္ ဘားအံၿမိဳ႕၊ ေတာင္ကေလးစစ္ေဆး႐ံု၌ အတြင္းလူနာအျဖစ္ ကုသထားရသည္ဟု သိရသည္။
“ကားအက္စီးဒင့္ ျဖစ္တာကို ခရီးသြားသူေတြကလည္း လူနာေတြကို ေဆး႐ံုပို႔ေပးဖို႔ေတာင္ မကူညီဘူး။ ဒီထက္ဆိုးတာက ရဲေတြ။ ဘယ္မွာ ေနလဲ။ အမည္၊ ဘြဲ႕နာမည္ ဘယ္ လိုေခၚလဲေမးျမန္းၿပီး ကားေသာ့ယူ၊ ကားလိုင္စင္ခြာယူၿပီး ဘာမွလည္း မလုပ္ေပးဘူးလို႔ေတာ့ ကားသမား က ျပန္ေျပာျပတယ္ေလ”ဟု အဆိုပါနီးစပ္သူက ေျပာသည္။
ဒဏ္ရာရသူမ်ားအား အေရးေပၚ ေဆးကုသရန္ ဘီးလင္းေဆး႐ံုသြားခဲ့ေသာ္လည္း တာ၀န္က် သူနာျပဳဆရာမမ်ားက ေငြေပးမွ သာ ေဆးထိုး ေပးႏိုင္မည္ဟု ေျပာဆိုေၾကာင္း ထိုေဆး႐ံုတြင္ တက္ေရာက္ေနသူ လူနာမ်ားက ေျပာသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္၏ အဂၢမဟာသဒၶမၼေဇာတိကဘြဲ႕ရ ေတာင္ကေလးဆရာေတာ္သည္ ကရင္ျပည္နယ္ရွိ ကရင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီ-KPC ၏ နာယ ကဆရာေတာ္ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ မရမ္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္ ကမၻာေအးဘုရားလမ္းရွိ ႏိုင္ငံေတာ္ သာသနာေရး႐ံုးတြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းကတည္းကစ၍ ေလး လၾကာ သာသနာ့တာ၀န္ယူထားသူ ဆရာေတာ္တစ္ပါးျဖစ္ၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ေတာင္ကေလး ပရိယတၱိစာသင္တိုက္တြင္ ျပန္လည္ ႂကြေရာက္လာကာ ေဆးကုသမႈ ခံယူလွ်က္ရွိသည္။
ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံၿမိဳ႕မွ ေတာင္ကေလးဆရာေတာ္ ဦးပညာသာမိသည္ ဘားအံမွ ရန္ကုန္သို႔အ သြား ယေန႔မနက္ ၈နာရီ ၄၅မိနစ္ခန္႔တြင္ ဘီးလင္းၿမိဳ႕အေရာက္၌ ကားအက္စီးဒင့္ ျဖစ္ပြားကာ မ်က္ လံုး တစ္ ဖက္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရရွိသြားခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္ဦးပညာသာမိ စီးနင္းလာေသာ ကားသည္ ဘီးလင္းတံတားမေရာက္ခင္ ရဲစခန္းအနီး သီဟုိ ဠ္ကုန္းေနရာ ကုန္္းျမင့္ အတက္တြင္ ဘိလပ္ေျမတင္ေဆာင္လာသည့္ကားျဖင့္ ေခါင္းခ်င္းဆိုင္တိုက္မိ သြား ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆရာေတာ္ႏွင့္ နီးစပ္သူ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
“မုဒုံဘက္က ေမာင္းလာတဲ့ ဘိလပ္ေျမတင္ကားက ေထာ္လာဂ်ီကားကုိ ေက်ာ္တက္ရင္း ဆရာေတာ္ စီးတဲ့ ကားသြားတဲ့လမ္းကို ေရာက္သြားတယ္။ အဲဒီမွာ တိုက္မိၾကတာ။ ဆရာေတာ္က ဘယ္ဖက္ မ်က္လံုး ထိသြားတယ္။ အခုသိပ္မျမင္ရဘူး။ ေရာင္ေန တယ္”ဟု ေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ ကားေပၚအတူပါလာသည့္ ဆရာေတာ္၏ ရန္ကုန္မွ ဒကာႏွစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးတင့္လြင္၊ကိုလိႈင္၀င္း ႏွင့္ ယာဥ္ေမာင္းေစာ ေအးၿမိဳင္တို႔လည္း ဒဏ္ရာရရွိသြားၾကၿပီး ယာဥ္ေမာင္းမွာ ေခါင္းကြဲကာ နံ႐ုိးတစ္ ေခ်ာင္းအက္သြားသျဖင့္ ဒဏ္ရာ ျပင္း ထန္သည့္ အတြက္ ယခုအခ်ိန္တြင္ ဘားအံၿမိဳ႕၊ ေတာင္ကေလးစစ္ေဆး႐ံု၌ အတြင္းလူနာအျဖစ္ ကုသထားရသည္ဟု သိရသည္။
“ကားအက္စီးဒင့္ ျဖစ္တာကို ခရီးသြားသူေတြကလည္း လူနာေတြကို ေဆး႐ံုပို႔ေပးဖို႔ေတာင္ မကူညီဘူး။ ဒီထက္ဆိုးတာက ရဲေတြ။ ဘယ္မွာ ေနလဲ။ အမည္၊ ဘြဲ႕နာမည္ ဘယ္ လိုေခၚလဲေမးျမန္းၿပီး ကားေသာ့ယူ၊ ကားလိုင္စင္ခြာယူၿပီး ဘာမွလည္း မလုပ္ေပးဘူးလို႔ေတာ့ ကားသမား က ျပန္ေျပာျပတယ္ေလ”ဟု အဆိုပါနီးစပ္သူက ေျပာသည္။
ဒဏ္ရာရသူမ်ားအား အေရးေပၚ ေဆးကုသရန္ ဘီးလင္းေဆး႐ံုသြားခဲ့ေသာ္လည္း တာ၀န္က် သူနာျပဳဆရာမမ်ားက ေငြေပးမွ သာ ေဆးထိုး ေပးႏိုင္မည္ဟု ေျပာဆိုေၾကာင္း ထိုေဆး႐ံုတြင္ တက္ေရာက္ေနသူ လူနာမ်ားက ေျပာသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္၏ အဂၢမဟာသဒၶမၼေဇာတိကဘြဲ႕ရ ေတာင္ကေလးဆရာေတာ္သည္ ကရင္ျပည္နယ္ရွိ ကရင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီ-KPC ၏ နာယ ကဆရာေတာ္ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ မရမ္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္ ကမၻာေအးဘုရားလမ္းရွိ ႏိုင္ငံေတာ္ သာသနာေရး႐ံုးတြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းကတည္းကစ၍ ေလး လၾကာ သာသနာ့တာ၀န္ယူထားသူ ဆရာေတာ္တစ္ပါးျဖစ္ၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ေတာင္ကေလး ပရိယတၱိစာသင္တိုက္တြင္ ျပန္လည္ ႂကြေရာက္လာကာ ေဆးကုသမႈ ခံယူလွ်က္ရွိသည္။
ႏုိင္ငံပုိင္ သတင္းစာမွ ဓါတ္ပုံမွားယြင္းမႈအတြက္ ေတာင္းပန္
ေစာဇင္ညီ | ၾကာသပေတးေန႔၊ ဇန္နဝါရီလ ၃၁ ရက္ ၂၀၁၃
ဇန္န၀ါရီလ ၂၈ရက္ေန႔ထုတ္ အစုိးရ သတင္းစာမ်ားတြင္ မုိင္းခြဲ သျဖင့္ ဆုိင္ကယ္ ၃စီး ပ်က္စီးခဲ့ကာ အရပ္သား ေသဆုံးခဲ့သည္ ဟုေသာ သ တင္းႏွင့္ ပတ္သတ္၍ သတင္းဓါတ္ပုံမ်ား မွားယြင္းေဖာ္ျပမႈအတြက္ ယေန႔ထုတ္ ႏုိင္ငံပုိင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ ျပန္လည္ေတာင္းပန္စာ ထည့္ သြင္းထားေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။
ယခုျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ယေန႔ထုတ္ ႏုိင္ငံပုိင္ သတင္းစာတြင္ ေနာင္အလားတူ မျဖစ္ေစရန္ အေလးအနက္ထား လုိက္နာ ေဆာင္ရြက္သြား မည္ျဖစ္ၿပီး သတင္းဓါတ္ပုံမ်ားကုိ စိစစ္အသုံးျပဳရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ ျခင္း အတြက္ ေတာင္းပန္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ထိုသို ့ သတင္းဓာတ္ပံုမွားယြင္းစြာေဖာ္ျပမႈႏွင့္ ပတ္သတ္၍ အဆိုပါဓာတ္ပံုအား အဲပုဂံ ေလယဥ္ပ်က္က်မႈ သတင္းတြင္ အသံုးျပဳ ခဲ့သည္႔ ျမန္ မာတိုင္းဂ်ာနယ္မွာမွ တစ္စံုတစ္ရာမွ တံု႔ ျပန္မည္ မပာုတ္ေၾကာင္း ျမန္မာတုိင္မ္း သတင္းေထာက္ ကိုဆန္းဦး ကေျပာသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို ့က ေအအက္ဖ္ပီက ဓာတ္ပံုကို ၀ယ္သံုးထားတာပါ။ ဒီကိစၥနဲ ့ပတ္သတ္ျပီး ဘာတုန္႔ျပန္မႈမွ မလုပ္ပါဘူး။ကၽြန္ေတာ္တို ့ သတင္း ေရးထားတယ္။ဦးရဲထြဋ္ကို ဘဲ အေၾကာင္းၾကား ထားပါတယ္ ” ပာု ကုိဆန္းဦးက မဇၥ်ိမအား ေျပာသည္။
အဆိုပါကိစၥႏွင္ ့ ပတ္သတ္၍ ၀ါရင္ ့သတင္းစာဆရာ ဦးဖိုးေသာၾကာက “မွားတတ္ ၾကပါတယ္။ဒါေပမဲ့ မွားပံုမွားနည္းက ၂ ခ်က္ရွိတယ္ တမင္ တကာမွားတာနဲ႔ မေတာ္တဆ မွားတာ။ တိုင္းျပည္နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ကိစၥ ဆိုေတာ့ တမင္တကာမွားတတ္ ၾကတာေပါ ့။ဒီမွားယြင္းမႈနဲ ့ ပတ္သတ္ျပီး တာ၀န္အရွိဆံုးသူကေတာ ့ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ပါ။ ဒါကို က်င့္၀တ္ အရ ခ်က္ခ်င္း ျပန္ေတာင္းပန္ သင္႔ပါတယ္။ဒီၾကားထဲ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္က ျပန္ ေသခ်ာေအာင္ လုပ္ေနလို႔ ၾကာသြားတာလည္း ျဖစ္တတ္ ပါတယ္။”ပာု ၎၏ အျမင္အား ေျပာၾကားသည္။
ထို ့ျပင္ သတင္းစာတစ္ေစာင္ အေနျဖင့္ က်င့္၀တ္ကိုလိုက္နာမႈမ်ားေလေလ ဂုဏ္သိကၡာ ၾကီးမားေလေလ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဦးဖိုးေသာၾကာ က အၾကံျပဳ ေျပာၾကားသည္။
ဇန္န၀ါရီလ ၂၈ရက္ေန႔ထုတ္ အစုိးရ သတင္းစာမ်ားတြင္ မုိင္းခြဲ သျဖင့္ ဆုိင္ကယ္ ၃စီး ပ်က္စီးခဲ့ကာ အရပ္သား ေသဆုံးခဲ့သည္ ဟုေသာ သ တင္းႏွင့္ ပတ္သတ္၍ သတင္းဓါတ္ပုံမ်ား မွားယြင္းေဖာ္ျပမႈအတြက္ ယေန႔ထုတ္ ႏုိင္ငံပုိင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ ျပန္လည္ေတာင္းပန္စာ ထည့္ သြင္းထားေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။
ယခုျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ယေန႔ထုတ္ ႏုိင္ငံပုိင္ သတင္းစာတြင္ ေနာင္အလားတူ မျဖစ္ေစရန္ အေလးအနက္ထား လုိက္နာ ေဆာင္ရြက္သြား မည္ျဖစ္ၿပီး သတင္းဓါတ္ပုံမ်ားကုိ စိစစ္အသုံးျပဳရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ ျခင္း အတြက္ ေတာင္းပန္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ထိုသို ့ သတင္းဓာတ္ပံုမွားယြင္းစြာေဖာ္ျပမႈႏွင့္ ပတ္သတ္၍ အဆိုပါဓာတ္ပံုအား အဲပုဂံ ေလယဥ္ပ်က္က်မႈ သတင္းတြင္ အသံုးျပဳ ခဲ့သည္႔ ျမန္ မာတိုင္းဂ်ာနယ္မွာမွ တစ္စံုတစ္ရာမွ တံု႔ ျပန္မည္ မပာုတ္ေၾကာင္း ျမန္မာတုိင္မ္း သတင္းေထာက္ ကိုဆန္းဦး ကေျပာသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို ့က ေအအက္ဖ္ပီက ဓာတ္ပံုကို ၀ယ္သံုးထားတာပါ။ ဒီကိစၥနဲ ့ပတ္သတ္ျပီး ဘာတုန္႔ျပန္မႈမွ မလုပ္ပါဘူး။ကၽြန္ေတာ္တို ့ သတင္း ေရးထားတယ္။ဦးရဲထြဋ္ကို ဘဲ အေၾကာင္းၾကား ထားပါတယ္ ” ပာု ကုိဆန္းဦးက မဇၥ်ိမအား ေျပာသည္။
အဆိုပါကိစၥႏွင္ ့ ပတ္သတ္၍ ၀ါရင္ ့သတင္းစာဆရာ ဦးဖိုးေသာၾကာက “မွားတတ္ ၾကပါတယ္။ဒါေပမဲ့ မွားပံုမွားနည္းက ၂ ခ်က္ရွိတယ္ တမင္ တကာမွားတာနဲ႔ မေတာ္တဆ မွားတာ။ တိုင္းျပည္နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ကိစၥ ဆိုေတာ့ တမင္တကာမွားတတ္ ၾကတာေပါ ့။ဒီမွားယြင္းမႈနဲ ့ ပတ္သတ္ျပီး တာ၀န္အရွိဆံုးသူကေတာ ့ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ပါ။ ဒါကို က်င့္၀တ္ အရ ခ်က္ခ်င္း ျပန္ေတာင္းပန္ သင္႔ပါတယ္။ဒီၾကားထဲ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္က ျပန္ ေသခ်ာေအာင္ လုပ္ေနလို႔ ၾကာသြားတာလည္း ျဖစ္တတ္ ပါတယ္။”ပာု ၎၏ အျမင္အား ေျပာၾကားသည္။
ထို ့ျပင္ သတင္းစာတစ္ေစာင္ အေနျဖင့္ က်င့္၀တ္ကိုလိုက္နာမႈမ်ားေလေလ ဂုဏ္သိကၡာ ၾကီးမားေလေလ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဦးဖိုးေသာၾကာ က အၾကံျပဳ ေျပာၾကားသည္။
ဖမ္းဆီးမႈျပဳလုပ္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုိလားျခင္းမရွိဟု လမ္းေလွ်ာက္ခ်ီတက္သူမ်ားေျပာ
မုိးေဇာ္
ရန္ကုန္မွ လုိင္ဇာသုိ႔ လမ္းေလွ်ာက္ခ်ီတက္ေနၾကေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔အား ေတာင္ငူရဲမ်ားက ဖမ္းဆီးမည္ဟု သတင္း မ်ားထြက္ေပၚေန ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ အမွန္တကယ္ ဖမ္းဆီးလွ်င္ အစိုးရအေနျဖင့္ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးကုိ လုိလားျခင္းမရွိေၾကာင္း လမ္းေလွ်ာက္ခ်ီ တက္လာ ေန ေသာၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုိလားသူမ်ားက ေျပာဆုိလုိက္သည္။
အဆုိပါ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ကုိ ဦးေဆာင္သူ ဦးေအာင္ျမင့္က အဆိုပါဖမ္းဆီးမည္ဟုထြက္ေပၚေနသည့္ သတင္းႏွင့္ပတ္သက္ ၍ " က်ေနာ္တုိ႔က ေတာင္ငူကုိေရာက္ဖုိ႔ သိပ္မ ၾကာေတာ့ပါဘူး။ ညေနဆုိေရာက္မယ္ ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုိလားသူေတြကုိ ေတာင္ငူက ၿမိဳ႕သူ ၿမိဳ႕သားေတြက မႀကိဳရဘူးလုိ႔ ရဲေတြက တားျမစ္ထားတာကုိ သတင္းၾကားထားပါတယ္။ ၿပီး ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ေတာင္ငူရဲေတြက ဖမ္း မယ္လုိ႔လဲၾကားထားပါတယ္။ အစုိးရအေနနဲ႔ဒီလုိမ်ိဳးလုပ္တာဟာ အားလုံးကလုိလားေတာင္းတေနတ့ဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ မလုိခ်င္လုိ႔ျဖစ္တယ္။ ဘာပဲျဖစ္ ျဖစ္ က်ေနာ္တုိ႔ မွန္ထားတ့ဲ ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္တ့ဲ လုိင္ဇာၿမိဳ႕ကုိ ေရာက္ေအာင္သြားမွာပါ။ လမ္းခရီးမွာ ဘယ္လုိအခက္အခဲေတြပဲ ေတြ႔ေတြ႔၊ ႏုိင္ ငံေတာ္အစုိးရပဲဖမ္းဖမ္း က်ေနာ္တုိ႔က ၿငိမ္းခ်မ္းစြာရင္ဆုိင္သြားမယ္။ ဖမ္းတယ္ဆုိ ရင္လည္း ဘာတစ္ခုမွ တုန္႔ျပန္တာမရွိဘဲ ေအးေအးေဆး ေဆး အဖမ္းခံသြားပါမယ္။ အၾကမ္းမဖက္ဘူး။ ေနာက္မဆုတ္ဘူး။ ေခါင္းမငုံ႔ဘူး။ " ဟု ေျပာသည္။
ထုိ႔အျပင္ လမ္းေလွ်ာက္ခ်ီတက္လာေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔အား ေတာင္ငူၿမိဳ႕မွ ႀကိဳဆုိ ဧည့္ခံေကၽြးေမြး ျပဳစုေပးမည့္အစီ အစဥ္မ်ားအားလည္း အာဏာပုိင္မ်ားမွ ပိတ္ပင္တားဆီးမႈမ်ားရွိေနေၾကာင္းလည္း သတင္း မ်ား ထြက္ေပၚလွ်က္ရွိသည္။
အဆုိပါ လမ္းေလွ်ာက္ခ်ီတက္ေသာၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔မွာ ဇႏၷဝါရီ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ကခ်င္ျပည္ လိႈင္ဇာသုိ႔ခ်ီတက္ရန္ ရန္ကုန္မွစတင္ ထြက္ခြာခဲ့ ေၾကာင္းႏွင့္ လမ္းေလွ်ာက္ခ်ီတက္သည့္ခရီးစဥ္မွာ ယေန႔တြင္ ၉ ရက္ ေျမာက္ရွိၿပီျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္မွ လုိင္ဇာသုိ႔ လမ္းေလွ်ာက္ခ်ီတက္ေနၾကေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔အား ေတာင္ငူရဲမ်ားက ဖမ္းဆီးမည္ဟု သတင္း မ်ားထြက္ေပၚေန ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ အမွန္တကယ္ ဖမ္းဆီးလွ်င္ အစိုးရအေနျဖင့္ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးကုိ လုိလားျခင္းမရွိေၾကာင္း လမ္းေလွ်ာက္ခ်ီ တက္လာ ေန ေသာၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုိလားသူမ်ားက ေျပာဆုိလုိက္သည္။
အဆုိပါ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ကုိ ဦးေဆာင္သူ ဦးေအာင္ျမင့္က အဆိုပါဖမ္းဆီးမည္ဟုထြက္ေပၚေနသည့္ သတင္းႏွင့္ပတ္သက္ ၍ " က်ေနာ္တုိ႔က ေတာင္ငူကုိေရာက္ဖုိ႔ သိပ္မ ၾကာေတာ့ပါဘူး။ ညေနဆုိေရာက္မယ္ ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုိလားသူေတြကုိ ေတာင္ငူက ၿမိဳ႕သူ ၿမိဳ႕သားေတြက မႀကိဳရဘူးလုိ႔ ရဲေတြက တားျမစ္ထားတာကုိ သတင္းၾကားထားပါတယ္။ ၿပီး ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ေတာင္ငူရဲေတြက ဖမ္း မယ္လုိ႔လဲၾကားထားပါတယ္။ အစုိးရအေနနဲ႔ဒီလုိမ်ိဳးလုပ္တာဟာ အားလုံးကလုိလားေတာင္းတေနတ့ဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ မလုိခ်င္လုိ႔ျဖစ္တယ္။ ဘာပဲျဖစ္ ျဖစ္ က်ေနာ္တုိ႔ မွန္ထားတ့ဲ ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္တ့ဲ လုိင္ဇာၿမိဳ႕ကုိ ေရာက္ေအာင္သြားမွာပါ။ လမ္းခရီးမွာ ဘယ္လုိအခက္အခဲေတြပဲ ေတြ႔ေတြ႔၊ ႏုိင္ ငံေတာ္အစုိးရပဲဖမ္းဖမ္း က်ေနာ္တုိ႔က ၿငိမ္းခ်မ္းစြာရင္ဆုိင္သြားမယ္။ ဖမ္းတယ္ဆုိ ရင္လည္း ဘာတစ္ခုမွ တုန္႔ျပန္တာမရွိဘဲ ေအးေအးေဆး ေဆး အဖမ္းခံသြားပါမယ္။ အၾကမ္းမဖက္ဘူး။ ေနာက္မဆုတ္ဘူး။ ေခါင္းမငုံ႔ဘူး။ " ဟု ေျပာသည္။
ထုိ႔အျပင္ လမ္းေလွ်ာက္ခ်ီတက္လာေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔အား ေတာင္ငူၿမိဳ႕မွ ႀကိဳဆုိ ဧည့္ခံေကၽြးေမြး ျပဳစုေပးမည့္အစီ အစဥ္မ်ားအားလည္း အာဏာပုိင္မ်ားမွ ပိတ္ပင္တားဆီးမႈမ်ားရွိေနေၾကာင္းလည္း သတင္း မ်ား ထြက္ေပၚလွ်က္ရွိသည္။
အဆုိပါ လမ္းေလွ်ာက္ခ်ီတက္ေသာၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔မွာ ဇႏၷဝါရီ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ကခ်င္ျပည္ လိႈင္ဇာသုိ႔ခ်ီတက္ရန္ ရန္ကုန္မွစတင္ ထြက္ခြာခဲ့ ေၾကာင္းႏွင့္ လမ္းေလွ်ာက္ခ်ီတက္သည့္ခရီးစဥ္မွာ ယေန႔တြင္ ၉ ရက္ ေျမာက္ရွိၿပီျဖစ္သည္။
ဘိန္းျဖတ္ေပးမည္ဟု ဆင့္ေခၚခံရေသာရြာသား ပစ္သတ္ခံရ
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္
ဘိန္းျဖတ္ေပးမည္ဟုဆင့္ေခၚၿပီး ျပည္သူ႔စစ္လုပ္ခိုင္းသျဖင့္ထြက္ေျပးေသာ ေဒသခံရြာသားအား ဝမ့္ပန္ျပည္သူ႔စစ္ တပ္ဖြဲ႕က ပစ္သတ္ခဲ့ ေၾကာင္း ေဒသတြင္းသတင္းရပ္ကြက္ကဆိုပါသည္။
ျပည္သူ႔စစ္မလုပ္ခ်င္လို႔ထြက္ေျပးတယ္။ မိသားစုပါျပန္ေခၚမယ္လုပ္ေတာ့ ပစ္သတ္လိုက္တယ္။ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္းဗ်ာ မလုပ္သင့္ပါဘူး” ဟု လဲ ခ်ားၿမိဳ႕ေန ေဒသ ခံတဦးကေျပာသည္။
ေဆးစြဲသူမ်ားအား ေဆးျဖတ္ေပးမည္ဟု သၽွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ခြဲထြက္ တပ္မဟာ ၇၅၈ ဗိုလ္မွူးႀကီးမိုင္းစင့္ (ကြယ္လြန္) ၏ လက္က်န္တပည့္ သၽွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း လဲခ်ားၿမိဳ႕နယ္ ဝမ့္ပန္ဌာေနျပည္သူ႔စစ္ေခါင္း ေဆာင္စိုင္းထြဲ႕က ဝမ့္ထီအုပ္စု အတြင္းရွိ ရြာ ၄ ရြာ မွ ရြာသားမ်ားအား ယ မန္ႏွစ္ဩဂတ္စ္လက ဆင့္ေခၚခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ရြာသားမ်ားအား ေဆးမျဖတ္ေပးသည့္အျပင္ ျပည္သူ႔စစ္လုပ္ခိုင္းကာ သၽွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းနမ့္ဇန္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ယခင္ MTA ေဟာင္းမ က်ိဳင္းေဒသဖြံ့ၿဖိဳးေရးတပ္ဖြဲ႕ထံပစၥည္းမ်ား ပို႔ေဆာင္ခိုင္းေၾကာင္း ထို႔ေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ား ထိုင္းသို႔ထြက္ေျပး ခဲ့ၾက ေၾကာင္း အဆိုပါ လဲခ်ား ေဒ သခံကဆက္လက္ေျပာျပသည္။
“လဲခ်ားၿမိဳ႕နယ္ ဝမ့္ထီအုပ္စု ဟိုနမ့္ရြာ၊ ေနာင္ေဟးရြာ၊ ဆလိုင္းရြာ နဲ႔ ဝမ့္ကတ္ရြာ ၄ ရြာ က ရြာသား ၁၂ ေယာက္ေပါ့။ ဝမ့္ပန္ကိုေရာက္တယ္။ အဲ့ထဲမွာ ဝမ္ကတ္ရြာက စိုင္းျမင့္ အသက္ ၃၀ လဲပါတယ္။ သူ႔မွာ ကေလး ၃ ေယာက္ရွိတယ္။ ပစၥည္းပို႔ရင္း တိုက္ပြဲျဖစ္လို႔ေသရင္ အလကား ေသရမွာ ဆိုေတာ့ စက္တင္ဘာလထဲမွာ သူလဲ ထိုင္းကိုထြက္ေျပးတာေပါ့။ ထိုင္းမွာ ၃ လ ေလာက္ေနေတာ့ အခုလ ၇ ရက္က သူ႔မိသားစုကို စိတ္ပူလို႔ ျပန္ေခၚဖို႔ လဲခ်ားျပန္သြားတာ ပစ္သတ္ခံရတာ ” ဟု ေသဆုံးသူႏွင့္ အမ်ိဳးေတာ္စပ္သူတဦးက ေျပာသည္။
လဲခ်ားျပန္ေရာက္ေသာ္ ရြာထဲမဝင္ရဲဘဲ ၎၏ဇနီးပစၥည္းသိမ္းဆည္း ျပင္ဆင္မွုကို ရြာျပင္ေတာစပ္၌ ၃ ည အိပ္ ေစာင့္ ရေၾကာင္း၊ ၄ ရက္ ေျမာက္ေန႔ျဖစ္ေသာ ယခုလ ၁၁ ရက္ က ဆလိုင္းရြာ အေနာက္ဘက္ ကိုက္ ၃၀၀ အကြာတြင္ ပစ္သတ္ ခံရေၾကာင္း ၎ႏွင့္ေဆြမ်ိဳး ေတာ္ စပ္သူတဦးက ေျပာျပသည္။
ဂ်ႏၷဝါရီလ ၁၁ ရက္မနက္ပိုင္း ထမင္းပို႔ရန္သြားရာ စိုင္းျမင့္အား လည္ပင္း၌ ပစ္သတ္ထားသည္ကို ဇနီးျဖစ္သူကေတြ႕ရွိသည္ဟုအဆိုပါအမ်ိဳး က ဆက္လက္ေျပာျပသည္။ စိုင္းျမင့္ ေသဆုံးမွုအား သတင္းမ ေပါက္ၾကားေစရ၊ သိရွိပါက အဆိုပါသတင္းေပါက္ၾကားေစသူအား ပစ္သတ္ မည္ဟုလည္း စိုင္းထြဲ႕မွ ၎တပည့္မ်ားအားအမိန႔္ထုတ္ထားေၾကာင္း အမည္မေဖၚလိုသည့္ ျပည္သူ႔စစ္တဦးက ေျပာျပပါသည္။
ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူ စိုင္းထြဲ႕အား သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္မွ အတည္ျပဳခ်က္ရယူရန္ ႀကိဳးစားဆက္သြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ဆက္သြယ္၍မရခဲ့ေပ။
၂၀၀၅ က သၽွမ္းမ်ိဳးခ်စ္ ပုဂၢိဳလ္တစုက စစ္အစိုးရအား လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာၿပီးေနာက္ပိုင္း သၽွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ SSA-S ၏ တပ္မဟာ ၇၅၈ ဗိုလ္မွူးႀကီး မိုင္းစင့္ႏွင့္အဖြဲ႕လည္း ခြဲထြက္ကာ အဆိုပါမ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ တို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းခဲ့သည္။ ထိုသို႔ ပူး ေပါင္းခဲ့ၿပီးတႏွစ္ခန႔္အၾကာဗိုလ္မွူးႀကီး မိုင္းစင့္မွာ အစိုးရထံ လက္နက္ခ်ကာ ျပည္သူ႔စစ္အျဖစ္ လဲခ်ားၿမိဳ႕နယ္ နမ့္ဟူးဖရား ထမ့္၌ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ေမလ ၂၄ ရက္က အစိုးရ၏ စစ္ယာဥ္တန္းအား သၽွမ္းျပည္တပ္မေတာ္မွ ျခဳံခို တိုက္ခိုက္သျဖင့္ ဗိုလ္မွူးႀကီးမိုင္းစင့္ ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ပိုင္း လက္က်န္ တ ပည့္ ျဖစ္ေသာ စိုင္းတမွာ နမ့္ဟူးဖရားထမ့္ တပ္စခန္း၌လည္း ေကာင္း၊ စိုင္းကာလိန္ထြဲ႕မွာ ဝမ့္ပန္ တပ္စခန္း၌လည္းေကာင္း ဌာေနျပည္သူ႔စစ္ အသြင္ျဖင့္ ရပ္တည္ေနထိုင္ခဲ့သည္။
ဘိန္းျဖတ္ေပးမည္ဟုဆင့္ေခၚၿပီး ျပည္သူ႔စစ္လုပ္ခိုင္းသျဖင့္ထြက္ေျပးေသာ ေဒသခံရြာသားအား ဝမ့္ပန္ျပည္သူ႔စစ္ တပ္ဖြဲ႕က ပစ္သတ္ခဲ့ ေၾကာင္း ေဒသတြင္းသတင္းရပ္ကြက္ကဆိုပါသည္။
ျပည္သူ႔စစ္မလုပ္ခ်င္လို႔ထြက္ေျပးတယ္။ မိသားစုပါျပန္ေခၚမယ္လုပ္ေတာ့ ပစ္သတ္လိုက္တယ္။ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္းဗ်ာ မလုပ္သင့္ပါဘူး” ဟု လဲ ခ်ားၿမိဳ႕ေန ေဒသ ခံတဦးကေျပာသည္။
ေဆးစြဲသူမ်ားအား ေဆးျဖတ္ေပးမည္ဟု သၽွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ခြဲထြက္ တပ္မဟာ ၇၅၈ ဗိုလ္မွူးႀကီးမိုင္းစင့္ (ကြယ္လြန္) ၏ လက္က်န္တပည့္ သၽွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း လဲခ်ားၿမိဳ႕နယ္ ဝမ့္ပန္ဌာေနျပည္သူ႔စစ္ေခါင္း ေဆာင္စိုင္းထြဲ႕က ဝမ့္ထီအုပ္စု အတြင္းရွိ ရြာ ၄ ရြာ မွ ရြာသားမ်ားအား ယ မန္ႏွစ္ဩဂတ္စ္လက ဆင့္ေခၚခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ရြာသားမ်ားအား ေဆးမျဖတ္ေပးသည့္အျပင္ ျပည္သူ႔စစ္လုပ္ခိုင္းကာ သၽွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းနမ့္ဇန္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ယခင္ MTA ေဟာင္းမ က်ိဳင္းေဒသဖြံ့ၿဖိဳးေရးတပ္ဖြဲ႕ထံပစၥည္းမ်ား ပို႔ေဆာင္ခိုင္းေၾကာင္း ထို႔ေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ား ထိုင္းသို႔ထြက္ေျပး ခဲ့ၾက ေၾကာင္း အဆိုပါ လဲခ်ား ေဒ သခံကဆက္လက္ေျပာျပသည္။
“လဲခ်ားၿမိဳ႕နယ္ ဝမ့္ထီအုပ္စု ဟိုနမ့္ရြာ၊ ေနာင္ေဟးရြာ၊ ဆလိုင္းရြာ နဲ႔ ဝမ့္ကတ္ရြာ ၄ ရြာ က ရြာသား ၁၂ ေယာက္ေပါ့။ ဝမ့္ပန္ကိုေရာက္တယ္။ အဲ့ထဲမွာ ဝမ္ကတ္ရြာက စိုင္းျမင့္ အသက္ ၃၀ လဲပါတယ္။ သူ႔မွာ ကေလး ၃ ေယာက္ရွိတယ္။ ပစၥည္းပို႔ရင္း တိုက္ပြဲျဖစ္လို႔ေသရင္ အလကား ေသရမွာ ဆိုေတာ့ စက္တင္ဘာလထဲမွာ သူလဲ ထိုင္းကိုထြက္ေျပးတာေပါ့။ ထိုင္းမွာ ၃ လ ေလာက္ေနေတာ့ အခုလ ၇ ရက္က သူ႔မိသားစုကို စိတ္ပူလို႔ ျပန္ေခၚဖို႔ လဲခ်ားျပန္သြားတာ ပစ္သတ္ခံရတာ ” ဟု ေသဆုံးသူႏွင့္ အမ်ိဳးေတာ္စပ္သူတဦးက ေျပာသည္။
လဲခ်ားျပန္ေရာက္ေသာ္ ရြာထဲမဝင္ရဲဘဲ ၎၏ဇနီးပစၥည္းသိမ္းဆည္း ျပင္ဆင္မွုကို ရြာျပင္ေတာစပ္၌ ၃ ည အိပ္ ေစာင့္ ရေၾကာင္း၊ ၄ ရက္ ေျမာက္ေန႔ျဖစ္ေသာ ယခုလ ၁၁ ရက္ က ဆလိုင္းရြာ အေနာက္ဘက္ ကိုက္ ၃၀၀ အကြာတြင္ ပစ္သတ္ ခံရေၾကာင္း ၎ႏွင့္ေဆြမ်ိဳး ေတာ္ စပ္သူတဦးက ေျပာျပသည္။
ဂ်ႏၷဝါရီလ ၁၁ ရက္မနက္ပိုင္း ထမင္းပို႔ရန္သြားရာ စိုင္းျမင့္အား လည္ပင္း၌ ပစ္သတ္ထားသည္ကို ဇနီးျဖစ္သူကေတြ႕ရွိသည္ဟုအဆိုပါအမ်ိဳး က ဆက္လက္ေျပာျပသည္။ စိုင္းျမင့္ ေသဆုံးမွုအား သတင္းမ ေပါက္ၾကားေစရ၊ သိရွိပါက အဆိုပါသတင္းေပါက္ၾကားေစသူအား ပစ္သတ္ မည္ဟုလည္း စိုင္းထြဲ႕မွ ၎တပည့္မ်ားအားအမိန႔္ထုတ္ထားေၾကာင္း အမည္မေဖၚလိုသည့္ ျပည္သူ႔စစ္တဦးက ေျပာျပပါသည္။
ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူ စိုင္းထြဲ႕အား သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္မွ အတည္ျပဳခ်က္ရယူရန္ ႀကိဳးစားဆက္သြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ဆက္သြယ္၍မရခဲ့ေပ။
၂၀၀၅ က သၽွမ္းမ်ိဳးခ်စ္ ပုဂၢိဳလ္တစုက စစ္အစိုးရအား လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာၿပီးေနာက္ပိုင္း သၽွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ SSA-S ၏ တပ္မဟာ ၇၅၈ ဗိုလ္မွူးႀကီး မိုင္းစင့္ႏွင့္အဖြဲ႕လည္း ခြဲထြက္ကာ အဆိုပါမ်ိဳးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ တို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းခဲ့သည္။ ထိုသို႔ ပူး ေပါင္းခဲ့ၿပီးတႏွစ္ခန႔္အၾကာဗိုလ္မွူးႀကီး မိုင္းစင့္မွာ အစိုးရထံ လက္နက္ခ်ကာ ျပည္သူ႔စစ္အျဖစ္ လဲခ်ားၿမိဳ႕နယ္ နမ့္ဟူးဖရား ထမ့္၌ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ေမလ ၂၄ ရက္က အစိုးရ၏ စစ္ယာဥ္တန္းအား သၽွမ္းျပည္တပ္မေတာ္မွ ျခဳံခို တိုက္ခိုက္သျဖင့္ ဗိုလ္မွူးႀကီးမိုင္းစင့္ ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ပိုင္း လက္က်န္ တ ပည့္ ျဖစ္ေသာ စိုင္းတမွာ နမ့္ဟူးဖရားထမ့္ တပ္စခန္း၌လည္း ေကာင္း၊ စိုင္းကာလိန္ထြဲ႕မွာ ဝမ့္ပန္ တပ္စခန္း၌လည္းေကာင္း ဌာေနျပည္သူ႔စစ္ အသြင္ျဖင့္ ရပ္တည္ေနထိုင္ခဲ့သည္။
ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို သတင္းသမားမ်ား တုံ႔ျပန္ျငင္းဆို
စေနလင္း
ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ဇန္န၀ါရီ ၂၉ ရက္ေန႔ ရက္စြဲျဖင့္ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပါရွိေသာ ျပည္တြင္းျပည္ပ မီဒီယာတခ်ိဳ႕သည္ ကခ်င္အေရး ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဖာ္ျပရာတြင္ တဘက္ေစာင္းနင္း ျဖစ္ေနသည္ ဆုိသည့္ အခ်က္ကို ျပည္တြင္းျပည္ပ သတင္းသမားမ်ားက ထိုသို႔မဟုတ္ ေၾကာင္း ျပန္လည္ တံု႔ျပန္ၾကသည္။
လက္႐ွိအခ်ိန္အထိ တပ္မေတာ္ဘက္မွ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမ႐ွိဘဲ သတင္းထုတ္ျပန္မႈ တခ်ိဳ႕တြင္လည္း ေႏွာင့္ေႏွး ၾကန္႔ၾကာမႈမ်ား႐ွိသည့္အ တြက္ သတင္းသမားမ်ားအေနျဖင့္ ရသည့္ဘက္မွ ေရးသားရျခင္းမ်ိဳး သာျဖစ္သည္ဟု 7Day News ဂ်ာနယ္ တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာ ကိုအား မာန္က ေျပာသည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ မတိုင္ခင္အထိ စာေပစိစစ္ေရး ႐ွိေနေသာေၾကာင့္ ထိုသတင္းမ်ိဳးကို ေရးသား၍ မရခဲ့ေၾကာင္း၊ အခုေနာက္ပိုင္းမွ ပိုမို ေရးသားခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ရာတြင္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ဘက္သို႔ေမးျမန္းရာတြင္လြယ္ကူေသာ္လည္းအစိုးရတပ္မေတာ္ ဘက္သို႔ ေမးျမန္းရာတြင္ မည္သည့္ အခ်ိန္ကမွ မရခဲ့ေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
“KIA ဘက္မွာ အြန္လိုင္းကပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဖုန္းနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ လူကိုယ္တိုင္ကြင္းဆင္းၿပီး သတင္းယူရင္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အားလံုး အဆင္ေျပတယ္။ ေမးခ်င္ တာ အကုန္လံုးေျဖတယ္။ ပြင့္ လင္းျမင္သာတယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္က စစ္ပြဲနဲ႔ပက္သက္တဲ့ မွတ္ခ်က္ေတြ၊ အခ်က္အလက္ေတြ ေတာင္း ရင္ ဘယ္တုန္းကမွ မရခဲ့ဘူး” ဟု သူက ဆုိသည္။
ထို႔အျပင္ KIA စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ လိုက္ပါသတင္းယူလွ်င္ လြယ္ကူေသာ္လည္း အစိုးရ တပ္မေတာ္ စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ သတင္းလိုက္ယူရာတြင္လက္ မခံေၾကာင္း၊ သတင္းသမားမ်ား အေနျဖင့္ ႏွစ္ဘက္စလံုးမွ သတင္း မ်ားကို ေရးသားခ်င္ေသာ္လည္း သတင္းဌာနမ်ား အေနျဖင့္ အခ်ိန္ႏွင့္ အ မွ် ထုတ္ျပန္ ေရးသားရေသာေၾကာင့္ အခ်ိန္ႏွင့္ တေျပးညီ မွန္ကန္ေသာ ေျဖ႐ွင္းခ်က္ မ်ား၊ ထုတ္ျပန္မႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း AP သ တင္းဌာနမွ ေဒၚေအးေအး၀င္းက ေျပာသည္။
အစိုးရ တပ္မေတာ္ဘက္မွ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး ေျပာေရးဆိုခြင့္႐ွိသူ တဦးကို ခန္႔အပ္ထားရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ယခုကဲ့သို႔ တဘက္တည္းက ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ေျပာဆိုေသာေၾကာင့္ ထိုတ ဘက္မွ ထုတ္ျပန္ခ်က္ မ်ားကိုသာ ေဖာ္ျပေနရျခင္းအေပၚ စိတ္မဆိုးသင့္ဘဲ ျပဳျပင္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္း ၎က ရွင္းျပသည္။
“KIA နဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီး အဲဒီနယ္ေျမအထိ သတင္းလိုက္ယူလို႔ရတယ္။ အစုိးရ စစ္တပ္နဲ႔က အဲဒီလိုလုပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားလို႔မရဘူး။ အဲဒါေတြကို ေခ် ဖ်က္ခ်င္ရင္ ဒီလိုျဖစ္တာကို စိတ္ဆိုးမေနဘဲနဲ႔ ဒါကိုျပဳျပင္ေပးလိုက္ရင္ ၿပီးတာပဲ။ မ်ားမ်ား သတင္းထြက္ေအာင္ လုပ္ေပးလိုက္ေပါ့။ သူတို႔ဘက္က ဟာလည္းေရးခ်င္တာပဲ” ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
တိုက္ပြဲစတင္ျဖစ္ပြားခ်ိန္က အစိုးရ၏ သတင္းထုတ္ျပန္္မႈမ်ားသည္ အလြန္ေႏွးေကြးခဲ့ေသာ္လည္း ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ ကခ်င္စစ္ပြဲႏွင့္ ပက္ သက္ၿပီး အစိုးရဘက္မွ အနည္းငယ္ ေဖာ္ျပခဲ့ေၾကာင္း၊ သတင္းဌာန မ်ား အေနျဖင့္ ရသေလာက္ မွ်တစြာ ထည့္သြင္း ေရးသားခဲ့ၾက ေၾကာင္း Open News ဂ်ာနယ္မွ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးသီဟေစာက ဆုိသည္။
စာနယ္ဇင္း က်င့္၀တ္အရ ဘက္မွ်စြာ ေဖာ္ျပရမည္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စာနယ္ဇင္း သမားမ်ားအေနျဖင့္ ႀကိဳးစား ေဆာင္ရြက္ေသာ္လည္း အမ်ား အားျဖင့္ ရသေလာက္သာ ထည့္သြင္းေရးသား ခဲ့ရေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
“အေရးႀကီးတာက အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္ဘက္က သတင္းထုတ္ျပန္တာ ျမန္မယ္၊ အခ်ိန္မေ႐ြး ေမးလို႔ရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ပိုၿပီးေကာင္းတာေပါ့” ဟု ဦးသီဟေစာက ဆိုသည္။
မီဒီယာမ်ားအေနျဖင့္ ရည္႐ြယ္ခ်က္႐ွိ႐ွိျဖင့္ တဘက္ေစာင္းနင္း ေရးသားေနျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ျပည္ပသတင္းဌာနမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ား သည္လည္း ပညာ႐ွင္ပီသစြာ ေရးသားထားခ်က္မ်ားသာ ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ လက္႐ွိအစိုးရ သတင္းဌာန မ်ားတြင္သာ ၎တို႔၏ တဘက္သက္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေရးသားထားသည္မ်ား ေတြ႕ရေၾကာင္း 7Day News ဂ်ာနယ္မွ တာဝန္ခံ အယ္ဒီတာ ကိုအားမာန္က ေျပာသည္။
ျပည္တြင္း ျပည္ပ သတင္းဌာနမ်ား အေနျဖင့္ တုိက္ပြဲ ျဖစ္ပြားရာ ေဒသမ်ားအထိ သြားေရာက္ သတင္းယူျခင္းမ်ား ရွိေသာ္လည္း တုိက္ပြဲျဖစ္ ေနသည့္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္က သတင္းေထာက္မ်ား အတြက္ လံုၿခံဳေရး အာမခံေပးမႈ မရွိျခင္းေၾကာင့္ သတင္းအခ်က္အလက္၊ ဓာတ္ပံုႏွင့္ ရုပ္သံ သတင္းမ်ား တုိက္ပြဲအတြင္း ရယူႏုိင္ရန္ ခက္ခဲသည္ဟု ကခ်င္ျပည္နယ္ တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားရာ ေဒသမ်ားအထိ သြားေရာက္သတင္းယူခဲ့သူ သ တင္းေထာက္မ်ားက ဆုိသည္။
ႏုိင္ငံတကာတြင္ စစ္ပြဲမ်ား အတြင္း သတင္းလိုက္ယူသည့္ သတင္းေထာက္ မ်ားအတြက္ အာမခံသည့္ စံႏႈန္းမ်ား ရွိၿပီး ျဖစ္၍ ိယင္းစံႏႈန္းမ်ားကို တုိက္ပြဲဲျဖစ္ေနသည့္ ႏွစ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းက လိုက္နာကူညီမွသာ အမွန္တကယ္ ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ား၊ ဓာတ္ပံုမ်ား ႏွင့္ ရုပ္သံ မွတ္တမ္းမ်ားကို လူထုအား မွန္ကန္စြာ အသိေပး တင္ျပႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္တြင္း ျပည္ပ သတင္းသမားမ်ားက သံုး သပ္ သည္။
ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ဇန္န၀ါရီ ၂၉ ရက္ေန႔ ရက္စြဲျဖင့္ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပါရွိေသာ ျပည္တြင္းျပည္ပ မီဒီယာတခ်ိဳ႕သည္ ကခ်င္အေရး ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဖာ္ျပရာတြင္ တဘက္ေစာင္းနင္း ျဖစ္ေနသည္ ဆုိသည့္ အခ်က္ကို ျပည္တြင္းျပည္ပ သတင္းသမားမ်ားက ထိုသို႔မဟုတ္ ေၾကာင္း ျပန္လည္ တံု႔ျပန္ၾကသည္။
လက္႐ွိအခ်ိန္အထိ တပ္မေတာ္ဘက္မွ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမ႐ွိဘဲ သတင္းထုတ္ျပန္မႈ တခ်ိဳ႕တြင္လည္း ေႏွာင့္ေႏွး ၾကန္႔ၾကာမႈမ်ား႐ွိသည့္အ တြက္ သတင္းသမားမ်ားအေနျဖင့္ ရသည့္ဘက္မွ ေရးသားရျခင္းမ်ိဳး သာျဖစ္သည္ဟု 7Day News ဂ်ာနယ္ တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာ ကိုအား မာန္က ေျပာသည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ မတိုင္ခင္အထိ စာေပစိစစ္ေရး ႐ွိေနေသာေၾကာင့္ ထိုသတင္းမ်ိဳးကို ေရးသား၍ မရခဲ့ေၾကာင္း၊ အခုေနာက္ပိုင္းမွ ပိုမို ေရးသားခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ရာတြင္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ဘက္သို႔ေမးျမန္းရာတြင္လြယ္ကူေသာ္လည္းအစိုးရတပ္မေတာ္ ဘက္သို႔ ေမးျမန္းရာတြင္ မည္သည့္ အခ်ိန္ကမွ မရခဲ့ေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
“KIA ဘက္မွာ အြန္လိုင္းကပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဖုန္းနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ လူကိုယ္တိုင္ကြင္းဆင္းၿပီး သတင္းယူရင္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အားလံုး အဆင္ေျပတယ္။ ေမးခ်င္ တာ အကုန္လံုးေျဖတယ္။ ပြင့္ လင္းျမင္သာတယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္က စစ္ပြဲနဲ႔ပက္သက္တဲ့ မွတ္ခ်က္ေတြ၊ အခ်က္အလက္ေတြ ေတာင္း ရင္ ဘယ္တုန္းကမွ မရခဲ့ဘူး” ဟု သူက ဆုိသည္။
ထို႔အျပင္ KIA စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ လိုက္ပါသတင္းယူလွ်င္ လြယ္ကူေသာ္လည္း အစိုးရ တပ္မေတာ္ စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ သတင္းလိုက္ယူရာတြင္လက္ မခံေၾကာင္း၊ သတင္းသမားမ်ား အေနျဖင့္ ႏွစ္ဘက္စလံုးမွ သတင္း မ်ားကို ေရးသားခ်င္ေသာ္လည္း သတင္းဌာနမ်ား အေနျဖင့္ အခ်ိန္ႏွင့္ အ မွ် ထုတ္ျပန္ ေရးသားရေသာေၾကာင့္ အခ်ိန္ႏွင့္ တေျပးညီ မွန္ကန္ေသာ ေျဖ႐ွင္းခ်က္ မ်ား၊ ထုတ္ျပန္မႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း AP သ တင္းဌာနမွ ေဒၚေအးေအး၀င္းက ေျပာသည္။
အစိုးရ တပ္မေတာ္ဘက္မွ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး ေျပာေရးဆိုခြင့္႐ွိသူ တဦးကို ခန္႔အပ္ထားရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ယခုကဲ့သို႔ တဘက္တည္းက ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ေျပာဆိုေသာေၾကာင့္ ထိုတ ဘက္မွ ထုတ္ျပန္ခ်က္ မ်ားကိုသာ ေဖာ္ျပေနရျခင္းအေပၚ စိတ္မဆိုးသင့္ဘဲ ျပဳျပင္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္း ၎က ရွင္းျပသည္။
“KIA နဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီး အဲဒီနယ္ေျမအထိ သတင္းလိုက္ယူလို႔ရတယ္။ အစုိးရ စစ္တပ္နဲ႔က အဲဒီလိုလုပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားလို႔မရဘူး။ အဲဒါေတြကို ေခ် ဖ်က္ခ်င္ရင္ ဒီလိုျဖစ္တာကို စိတ္ဆိုးမေနဘဲနဲ႔ ဒါကိုျပဳျပင္ေပးလိုက္ရင္ ၿပီးတာပဲ။ မ်ားမ်ား သတင္းထြက္ေအာင္ လုပ္ေပးလိုက္ေပါ့။ သူတို႔ဘက္က ဟာလည္းေရးခ်င္တာပဲ” ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
တိုက္ပြဲစတင္ျဖစ္ပြားခ်ိန္က အစိုးရ၏ သတင္းထုတ္ျပန္္မႈမ်ားသည္ အလြန္ေႏွးေကြးခဲ့ေသာ္လည္း ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ ကခ်င္စစ္ပြဲႏွင့္ ပက္ သက္ၿပီး အစိုးရဘက္မွ အနည္းငယ္ ေဖာ္ျပခဲ့ေၾကာင္း၊ သတင္းဌာန မ်ား အေနျဖင့္ ရသေလာက္ မွ်တစြာ ထည့္သြင္း ေရးသားခဲ့ၾက ေၾကာင္း Open News ဂ်ာနယ္မွ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးသီဟေစာက ဆုိသည္။
စာနယ္ဇင္း က်င့္၀တ္အရ ဘက္မွ်စြာ ေဖာ္ျပရမည္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စာနယ္ဇင္း သမားမ်ားအေနျဖင့္ ႀကိဳးစား ေဆာင္ရြက္ေသာ္လည္း အမ်ား အားျဖင့္ ရသေလာက္သာ ထည့္သြင္းေရးသား ခဲ့ရေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
“အေရးႀကီးတာက အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္ဘက္က သတင္းထုတ္ျပန္တာ ျမန္မယ္၊ အခ်ိန္မေ႐ြး ေမးလို႔ရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ပိုၿပီးေကာင္းတာေပါ့” ဟု ဦးသီဟေစာက ဆိုသည္။
မီဒီယာမ်ားအေနျဖင့္ ရည္႐ြယ္ခ်က္႐ွိ႐ွိျဖင့္ တဘက္ေစာင္းနင္း ေရးသားေနျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ျပည္ပသတင္းဌာနမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ား သည္လည္း ပညာ႐ွင္ပီသစြာ ေရးသားထားခ်က္မ်ားသာ ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ လက္႐ွိအစိုးရ သတင္းဌာန မ်ားတြင္သာ ၎တို႔၏ တဘက္သက္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေရးသားထားသည္မ်ား ေတြ႕ရေၾကာင္း 7Day News ဂ်ာနယ္မွ တာဝန္ခံ အယ္ဒီတာ ကိုအားမာန္က ေျပာသည္။
ျပည္တြင္း ျပည္ပ သတင္းဌာနမ်ား အေနျဖင့္ တုိက္ပြဲ ျဖစ္ပြားရာ ေဒသမ်ားအထိ သြားေရာက္ သတင္းယူျခင္းမ်ား ရွိေသာ္လည္း တုိက္ပြဲျဖစ္ ေနသည့္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္က သတင္းေထာက္မ်ား အတြက္ လံုၿခံဳေရး အာမခံေပးမႈ မရွိျခင္းေၾကာင့္ သတင္းအခ်က္အလက္၊ ဓာတ္ပံုႏွင့္ ရုပ္သံ သတင္းမ်ား တုိက္ပြဲအတြင္း ရယူႏုိင္ရန္ ခက္ခဲသည္ဟု ကခ်င္ျပည္နယ္ တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားရာ ေဒသမ်ားအထိ သြားေရာက္သတင္းယူခဲ့သူ သ တင္းေထာက္မ်ားက ဆုိသည္။
ႏုိင္ငံတကာတြင္ စစ္ပြဲမ်ား အတြင္း သတင္းလိုက္ယူသည့္ သတင္းေထာက္ မ်ားအတြက္ အာမခံသည့္ စံႏႈန္းမ်ား ရွိၿပီး ျဖစ္၍ ိယင္းစံႏႈန္းမ်ားကို တုိက္ပြဲဲျဖစ္ေနသည့္ ႏွစ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းက လိုက္နာကူညီမွသာ အမွန္တကယ္ ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ား၊ ဓာတ္ပံုမ်ား ႏွင့္ ရုပ္သံ မွတ္တမ္းမ်ားကို လူထုအား မွန္ကန္စြာ အသိေပး တင္ျပႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္တြင္း ျပည္ပ သတင္းသမားမ်ားက သံုး သပ္ သည္။
လိုင္ဇာကို အစိုးရ ၀င္သိမ္းမည္ကို စိုးရိမ္ေနခ်ိန္ ေသနတ္သံမ်ားျငိမ္သက္ေန
ကခ်င္သတင္း
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA)၏ အေရးၾကီးေသာ လံုျခံဳေရးတပ္စခန္းတခုျဖစ္သည့္ ခရာဘြမ္ေတာင္ကုန္း (Hka Ya Bum) ကိုအစိုး ရတပ္ဖြဲ႔မွ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္လိုက္ျပီးေနာက္ KIA ဌာနခ်ဳပ္လိုင္ဇာ (Laiza)ကုိ ဆက္လက္တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္မည္ကို စိုးရိမ္စြာျဖင့္ အကဲ ခတ္ေစာင့္ၾကည့္ေနခ်ိန္ ေသနတ္သံမ်ား ျငိမ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
အစိုးရစစ္တပ္မွ လိုင္ဇာျမိဳ႕ (Laiza Muklum) အား ၀င္ေရာက္သိမ္းပုိက္မည္ကို ေဒသခံလူထုမ်ား စုိးရိမ္ေၾကာက္လန္႔ေနေသာ္လည္း ၃ ရက္ ခန္႔ ျပင္းထန္ေသာ တိုက္ပြဲသံမ်ားမၾကားရေတာ့ေၾကာင္း လိုင္ဇာေဒ သခံမ်ားေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕ေဒသခံမ်ားသည္ အစိုးရတပ္ဖြဲ႔မ်ား လိုင္ဇာဌာနခ်ဳပ္သို႔ ပိုမိုနီးကပ္လာျခင္းေၾကာင့္ အစိုးရတပ္ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ ေရးတပ္ မေတာ္ (KIA) တိုက္ပြဲပိုမိုျပင္းထန္လာမည္ကိုု အေျခအေနသံုးသပ္ ေျပာ ဆိုေနၾက သည္။
“အခုေတာ့ ပိုနီးလာျပီဆိုေတာ့ ပိုေတာင္မွ ျပင္းထန္လာမယ္လုိ႔ထင္တယ္။ အခုအခ်ိန္က ႏွစ္ဖက္စလံုး အရွိန္ယူေနတဲ့သေဘာလို႔ျမင္တယ္။ သတိေတာ့ ထားေနရတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ အခုေသနတ္သံမၾကားေတာ့ စိတ္ေပ်ာ္တယ္။ ေသနတ္သံၾကားေနရရင္တာ့ စိတ္မေပ်ာ္ဘူးေလေနာ္။” ဟု လိုင္ဇာေဒသခံတစ္ဦးေျပာသည္။
လိုင္ဇာျမိဳ႕တြင္း ေသနတ္သံမၾကားရေသာ္လည္း ယခုခ်ိန္ အစိုးရတို႔မွ သိမ္းပိုက္ထားသည့္ ခယာဘြမ္ (Hka Ya Bum) ေတာင္ေျခတြင္ KIA တပ္ဖြဲ႔မ်ား ဆက္လက္ေနရာယူထားေသာေၾကာင့္ အစိုးရတပ္ဖက္မွ တစ္ေန႔လွ်င္ ၃ ၾကိမ္ခန္႔ ျခိမ္းေျခာက္ ပစ္ခတ္မႈျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း ေရွ႕တန္းမွ KIA အရာရွိတစ္ဦးေျပာသည္။
“သူတို႔က ကုန္းေပၚကေန က်ေနာ္တို႔ေနရာယူထားတဲ့ ေနရာကို ရမ္းတန္းပစ္တာေတာ့ရွိတယ္။ အရင္ကလို ပစ္ခတ္တာေတာ့ မရွိေတာ့ဘူး။ သူတို႔ပစ္လာရင္ က်ေနာ္တို႔ဖက္ကလည္း ေျပာက္က်ားစနစ္နဲ႔ ျပန္ပစ္တယ္။” ဟုေျပာသည္။
အေျခအေနတည္ျငိမ္ေနသေယာင္ရွိေသာေၾကာင့္ ေဒသခံအခ်ိဳ႕သည္ တိုက္ပြဲျပင္းထန္လာေသာေၾကာင့္ ပိတ္ထားရေသာ ဆုိင္ခန္းမ်ားကို ျပန္ခင္းလာေၾကာင္း လိုင္ဇာရွိ ေစ်းသည္တစ္ဦးေျပာသည္။
“အစိုးရေတြလည္းတိတ္ KIO လည္းတိတ္ေနတယ္။ အစိုးရေတြလည္း သူတို႔ၾကိဳက္တဲ့ ေတာင္ေတြရျပီဆိုေတာ့ တိတ္ေနတာထင္တယ္။ ဘာ အသံေတာင္မၾကားရေတာ့ဘူး ဆိုင္ကယ္အသံပဲ ၾကားရေတာ့တယ္။ အခုတေလာ ဆိုင္ပိတ္ထားတဲ့ တခ်ိဳ႕ေတြလည္း ျပန္လာဖြင့္ေနျပီ အရင္ကလိုေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူးေလေနာ္ ၃- ၄ ဆိုင္ပဲေပါ့။”
ယခုခ်ိန္ အေျခေနတည္ျငိမ္ေနေသာ္လည္း အစိုးရတပ္မွ ရုတ္တရက္ လိုင္ဇာတြင္းသုိ႔၀င္ေရာက္လာလ်င္ ေနာက္ထပ္ခိုလႈံစရာမရွိေသာေဒသ ခံ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အသက္အႏၱရယ္ရင္ဆုိင္ရမည္ကို စိုးရိမ္ပူ ပန္ေနၾကသည္။
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာ၏ ေျခကုတ္စခန္းမ်ားျဖစ္ေသာ ဘြမ္ေရဘြမ္ (Bum Re Bum)၊ ဖြန္ပ်ဲန္ဘြမ ္(Hpun Pyen Bum)၊ အင္သပ္ဘြမ္ (N-tap Bum) ႏွင့္ ခယာဘြမ္ (Hka Ya Bum) တပ္စခန္းမ်ားကို အစိုးရစစ္တပ္မွလက္နက္အင္အားျဖင့္ ထိုးစစ္ဆင္ တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္လိုက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း KIO ေျပာသည္။
အစိုးရ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ေတာ္အစိုးရ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာနမွ ဇန္န၀ါရီ ၂၅ ရက္စြဲျဖင့္ သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ခ်ိန္တြင္ကခ်င္ျပည္ နယ္တြင္ျငိမ္းခ်မ္းေရးနွင့္ တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ႏိုင္ရန္အတြက္ KIO/KIA အပါအ၀င္ တုိင္းရင္းသား ျပည္ သူ အားလုံးႏွင့္ လက္တြဲေဆာင္ရြက္သြားရန္အသင့္ရွိေၾကာင္း အခ်က္ (၂၀) ခ်က္ျဖင့္ သတင္းထုတ္ျပန္သည္။
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ဖက္ကမူ အစိုးရစစ္တပ္၏ ၾကည္းတပ္၊ ေလတပ္၊ အေျမာက္တပ္မ်ားျဖင့္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္ ေန ကာ စစ္ေရးအရ ဖိအားေပးမႈအေျခအေနေအာက္တြင္ သီးျခားေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈမျပဳလုပ္ပဲ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ (UNFC) ၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အတိုင္း အစိုးရျပည္ေထာင္စု ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီႏွင့္ ေဆြးေႏြးသြားလ်င္ အ စိုး ရ၏ ေဆြးေႏြးမႈကမ္းလွမ္းခ်က္အား ဇန္န၀ါရီ ၂၁ ရက္ေန႔က သေဘာထားတုံ႔ျပန္ထားသည္။
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA)၏ အေရးၾကီးေသာ လံုျခံဳေရးတပ္စခန္းတခုျဖစ္သည့္ ခရာဘြမ္ေတာင္ကုန္း (Hka Ya Bum) ကိုအစိုး ရတပ္ဖြဲ႔မွ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္လိုက္ျပီးေနာက္ KIA ဌာနခ်ဳပ္လိုင္ဇာ (Laiza)ကုိ ဆက္လက္တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္မည္ကို စိုးရိမ္စြာျဖင့္ အကဲ ခတ္ေစာင့္ၾကည့္ေနခ်ိန္ ေသနတ္သံမ်ား ျငိမ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
အစိုးရစစ္တပ္မွ လိုင္ဇာျမိဳ႕ (Laiza Muklum) အား ၀င္ေရာက္သိမ္းပုိက္မည္ကို ေဒသခံလူထုမ်ား စုိးရိမ္ေၾကာက္လန္႔ေနေသာ္လည္း ၃ ရက္ ခန္႔ ျပင္းထန္ေသာ တိုက္ပြဲသံမ်ားမၾကားရေတာ့ေၾကာင္း လိုင္ဇာေဒ သခံမ်ားေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕ေဒသခံမ်ားသည္ အစိုးရတပ္ဖြဲ႔မ်ား လိုင္ဇာဌာနခ်ဳပ္သို႔ ပိုမိုနီးကပ္လာျခင္းေၾကာင့္ အစိုးရတပ္ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ ေရးတပ္ မေတာ္ (KIA) တိုက္ပြဲပိုမိုျပင္းထန္လာမည္ကိုု အေျခအေနသံုးသပ္ ေျပာ ဆိုေနၾက သည္။
“အခုေတာ့ ပိုနီးလာျပီဆိုေတာ့ ပိုေတာင္မွ ျပင္းထန္လာမယ္လုိ႔ထင္တယ္။ အခုအခ်ိန္က ႏွစ္ဖက္စလံုး အရွိန္ယူေနတဲ့သေဘာလို႔ျမင္တယ္။ သတိေတာ့ ထားေနရတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ အခုေသနတ္သံမၾကားေတာ့ စိတ္ေပ်ာ္တယ္။ ေသနတ္သံၾကားေနရရင္တာ့ စိတ္မေပ်ာ္ဘူးေလေနာ္။” ဟု လိုင္ဇာေဒသခံတစ္ဦးေျပာသည္။
လိုင္ဇာျမိဳ႕တြင္း ေသနတ္သံမၾကားရေသာ္လည္း ယခုခ်ိန္ အစိုးရတို႔မွ သိမ္းပိုက္ထားသည့္ ခယာဘြမ္ (Hka Ya Bum) ေတာင္ေျခတြင္ KIA တပ္ဖြဲ႔မ်ား ဆက္လက္ေနရာယူထားေသာေၾကာင့္ အစိုးရတပ္ဖက္မွ တစ္ေန႔လွ်င္ ၃ ၾကိမ္ခန္႔ ျခိမ္းေျခာက္ ပစ္ခတ္မႈျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း ေရွ႕တန္းမွ KIA အရာရွိတစ္ဦးေျပာသည္။
“သူတို႔က ကုန္းေပၚကေန က်ေနာ္တို႔ေနရာယူထားတဲ့ ေနရာကို ရမ္းတန္းပစ္တာေတာ့ရွိတယ္။ အရင္ကလို ပစ္ခတ္တာေတာ့ မရွိေတာ့ဘူး။ သူတို႔ပစ္လာရင္ က်ေနာ္တို႔ဖက္ကလည္း ေျပာက္က်ားစနစ္နဲ႔ ျပန္ပစ္တယ္။” ဟုေျပာသည္။
အေျခအေနတည္ျငိမ္ေနသေယာင္ရွိေသာေၾကာင့္ ေဒသခံအခ်ိဳ႕သည္ တိုက္ပြဲျပင္းထန္လာေသာေၾကာင့္ ပိတ္ထားရေသာ ဆုိင္ခန္းမ်ားကို ျပန္ခင္းလာေၾကာင္း လိုင္ဇာရွိ ေစ်းသည္တစ္ဦးေျပာသည္။
“အစိုးရေတြလည္းတိတ္ KIO လည္းတိတ္ေနတယ္။ အစိုးရေတြလည္း သူတို႔ၾကိဳက္တဲ့ ေတာင္ေတြရျပီဆိုေတာ့ တိတ္ေနတာထင္တယ္။ ဘာ အသံေတာင္မၾကားရေတာ့ဘူး ဆိုင္ကယ္အသံပဲ ၾကားရေတာ့တယ္။ အခုတေလာ ဆိုင္ပိတ္ထားတဲ့ တခ်ိဳ႕ေတြလည္း ျပန္လာဖြင့္ေနျပီ အရင္ကလိုေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူးေလေနာ္ ၃- ၄ ဆိုင္ပဲေပါ့။”
ယခုခ်ိန္ အေျခေနတည္ျငိမ္ေနေသာ္လည္း အစိုးရတပ္မွ ရုတ္တရက္ လိုင္ဇာတြင္းသုိ႔၀င္ေရာက္လာလ်င္ ေနာက္ထပ္ခိုလႈံစရာမရွိေသာေဒသ ခံ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အသက္အႏၱရယ္ရင္ဆုိင္ရမည္ကို စိုးရိမ္ပူ ပန္ေနၾကသည္။
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာ၏ ေျခကုတ္စခန္းမ်ားျဖစ္ေသာ ဘြမ္ေရဘြမ္ (Bum Re Bum)၊ ဖြန္ပ်ဲန္ဘြမ ္(Hpun Pyen Bum)၊ အင္သပ္ဘြမ္ (N-tap Bum) ႏွင့္ ခယာဘြမ္ (Hka Ya Bum) တပ္စခန္းမ်ားကို အစိုးရစစ္တပ္မွလက္နက္အင္အားျဖင့္ ထိုးစစ္ဆင္ တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္လိုက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း KIO ေျပာသည္။
အစိုးရ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ေတာ္အစိုးရ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာနမွ ဇန္န၀ါရီ ၂၅ ရက္စြဲျဖင့္ သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ခ်ိန္တြင္ကခ်င္ျပည္ နယ္တြင္ျငိမ္းခ်မ္းေရးနွင့္ တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ႏိုင္ရန္အတြက္ KIO/KIA အပါအ၀င္ တုိင္းရင္းသား ျပည္ သူ အားလုံးႏွင့္ လက္တြဲေဆာင္ရြက္သြားရန္အသင့္ရွိေၾကာင္း အခ်က္ (၂၀) ခ်က္ျဖင့္ သတင္းထုတ္ျပန္သည္။
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ဖက္ကမူ အစိုးရစစ္တပ္၏ ၾကည္းတပ္၊ ေလတပ္၊ အေျမာက္တပ္မ်ားျဖင့္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္ ေန ကာ စစ္ေရးအရ ဖိအားေပးမႈအေျခအေနေအာက္တြင္ သီးျခားေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈမျပဳလုပ္ပဲ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ (UNFC) ၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အတိုင္း အစိုးရျပည္ေထာင္စု ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီႏွင့္ ေဆြးေႏြးသြားလ်င္ အ စိုး ရ၏ ေဆြးေႏြးမႈကမ္းလွမ္းခ်က္အား ဇန္န၀ါရီ ၂၁ ရက္ေန႔က သေဘာထားတုံ႔ျပန္ထားသည္။
ေမာင္ေတာတြင္ ေကာလဟလ သတင္းမ်ိဳးစံုပ်ံ႕
နိရဥၥရာ
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္တြင္ ေကာလဟလ သတင္းမ်ိဳးစံု ပ်ံ႕ႏွံ႕ေန ေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
ထိုသို႕ သတင္းမ်ိဳးစံု ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနသျဖင့္ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား အၾကား စိုးရိမ္စိတ္ မ်ား တိုးပြားေနေၾကာင္း သိရသည္။
“ သတင္းေတြက မ်ိဳးစံု ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနတာပါဘဲ။ ဘယ္က စျပီးေကာက္ေျပာရမွန္း ေတာင္ မသိဘူး” ဟု ေဒသခံ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
ေနာက္ေဒသခံ တစ္ဦးကလည္း ယခုလ ၃၀ ေန႕တြင္အၾကမ္းဖက္မူမ်ားထပ္ မံေပၚေပါက္မည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚေနသည္ဟု ဆိုသည္။
“ ဟိုေန႕မွာ ဘာလုပ္မယ္။ ဒီေန႕မွာ ဘာလုပ္မယ္။ ေကာင္းတဲ့ သတင္းေတြ မ ဟုတ္ဘူး။ မေကာင္းတဲ့ သတင္းေတြက ေနရာ အႏွံ႕ ထြက္ေပၚေနပါတယ္။ ဒီလ ၃၀ ေန႕မွာလည္း အၾကမ္းဖက္မူေတြ ျဖစ္မယ္ဆိုျပီး သတင္း ထြက္ေနပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
အတည္မျပဳႏိုင္ေသးေသာ သတင္းတစ္ခုအရ မြတ္ဆလင္မိသားစု တခ်ိဳ႕ ေထြလာဂ်ီမ်ားျဖင့္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕ထဲ ကေန ျမိဳ႕ျပင္သုိ႕ ေျပာင္းေရႊ႕ေနၾကသည္ဟု ဆိုသည္။
“ ခုလုိ ေျပာင္းေနတာေတာ့ ေတြ႕တယ္။ ဘာေၾကာင္းလဲဆိုတာ မသိဘူး။ သာမန္ ေရႊ႕တာလား။ ေနာက္ကြယ္မွာ တစ္ခုခု ရွိသလားဆိုတာ မ ေျပာႏိုင္ဘူး” ဟု ေမာင္ေတာ ေဒသခံက ဆိုသည္။
ဇႏၷ၀ါရီလ ၂၈ ရက္ေန႕က ေဂါက္ကြင္းရွိ အေဆာင္တစ္ခု မီးရွိဳ႕ခံရမူႏွင့္လည္း လူေပါင္း (၅၀) ခန္႕ကို သက္ဆိုင္ရာကဖမ္းဆီးစစ္ေဆးေနသည္ ဟု ဆိုသည္။ အဆိုပါ မီးရွိဳ႕မူ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ျပီးလည္း အေျခ အေနမ်ား အထူး ရွဳပ္ေထြးေနသည္ဟု သိရသည္။
ထိုကဲ့သုိ႕ အေျခအေနမ်ိဳးတြင္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ တရားသူၾကီး ဦးခင္ေဇာ္က ဇြန္လ အတြင္းက ေမာင္ေတာ ေတာင္ပိုင္းတြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ ေသာ အၾကမ္းဖက္မူကို ဦးေဆာင္သူ မာမတ္အာေလာင္ႏွင့္ အေပါင္း အပါ (၆) ဦးကို က်ပ္ေငြ သိန္းရာေက်ာ္ ယူျပီး လႊတ္ေပးလိုက္သည္ ဆို ေသာ သတင္းလည္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနျပီး ေဒသခံမ်ား အၾကား စိုးရိမ္စိတ္မ်ား ယခင္ကထက္ တိုးပြားေနေၾကာင္း သိရသည္။
ယခုကဲ့သို႕ သတင္းမ်ား အမ်ိဳးမ်ိဳးပ်ံ႕ႏွံ႕ေနသျဖင့္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္တြင္ လံုျခံဳေရးကို အရင္ကထက္ တိုးျမွင့္ထားဟု သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္တြင္ ေကာလဟလ သတင္းမ်ိဳးစံု ပ်ံ႕ႏွံ႕ေန ေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
ထိုသို႕ သတင္းမ်ိဳးစံု ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနသျဖင့္ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား အၾကား စိုးရိမ္စိတ္ မ်ား တိုးပြားေနေၾကာင္း သိရသည္။
“ သတင္းေတြက မ်ိဳးစံု ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနတာပါဘဲ။ ဘယ္က စျပီးေကာက္ေျပာရမွန္း ေတာင္ မသိဘူး” ဟု ေဒသခံ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
ေနာက္ေဒသခံ တစ္ဦးကလည္း ယခုလ ၃၀ ေန႕တြင္အၾကမ္းဖက္မူမ်ားထပ္ မံေပၚေပါက္မည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚေနသည္ဟု ဆိုသည္။
“ ဟိုေန႕မွာ ဘာလုပ္မယ္။ ဒီေန႕မွာ ဘာလုပ္မယ္။ ေကာင္းတဲ့ သတင္းေတြ မ ဟုတ္ဘူး။ မေကာင္းတဲ့ သတင္းေတြက ေနရာ အႏွံ႕ ထြက္ေပၚေနပါတယ္။ ဒီလ ၃၀ ေန႕မွာလည္း အၾကမ္းဖက္မူေတြ ျဖစ္မယ္ဆိုျပီး သတင္း ထြက္ေနပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
အတည္မျပဳႏိုင္ေသးေသာ သတင္းတစ္ခုအရ မြတ္ဆလင္မိသားစု တခ်ိဳ႕ ေထြလာဂ်ီမ်ားျဖင့္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕ထဲ ကေန ျမိဳ႕ျပင္သုိ႕ ေျပာင္းေရႊ႕ေနၾကသည္ဟု ဆိုသည္။
“ ခုလုိ ေျပာင္းေနတာေတာ့ ေတြ႕တယ္။ ဘာေၾကာင္းလဲဆိုတာ မသိဘူး။ သာမန္ ေရႊ႕တာလား။ ေနာက္ကြယ္မွာ တစ္ခုခု ရွိသလားဆိုတာ မ ေျပာႏိုင္ဘူး” ဟု ေမာင္ေတာ ေဒသခံက ဆိုသည္။
ဇႏၷ၀ါရီလ ၂၈ ရက္ေန႕က ေဂါက္ကြင္းရွိ အေဆာင္တစ္ခု မီးရွိဳ႕ခံရမူႏွင့္လည္း လူေပါင္း (၅၀) ခန္႕ကို သက္ဆိုင္ရာကဖမ္းဆီးစစ္ေဆးေနသည္ ဟု ဆိုသည္။ အဆိုပါ မီးရွိဳ႕မူ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ျပီးလည္း အေျခ အေနမ်ား အထူး ရွဳပ္ေထြးေနသည္ဟု သိရသည္။
ထိုကဲ့သုိ႕ အေျခအေနမ်ိဳးတြင္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ တရားသူၾကီး ဦးခင္ေဇာ္က ဇြန္လ အတြင္းက ေမာင္ေတာ ေတာင္ပိုင္းတြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ ေသာ အၾကမ္းဖက္မူကို ဦးေဆာင္သူ မာမတ္အာေလာင္ႏွင့္ အေပါင္း အပါ (၆) ဦးကို က်ပ္ေငြ သိန္းရာေက်ာ္ ယူျပီး လႊတ္ေပးလိုက္သည္ ဆို ေသာ သတင္းလည္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနျပီး ေဒသခံမ်ား အၾကား စိုးရိမ္စိတ္မ်ား ယခင္ကထက္ တိုးပြားေနေၾကာင္း သိရသည္။
ယခုကဲ့သို႕ သတင္းမ်ား အမ်ိဳးမ်ိဳးပ်ံ႕ႏွံ႕ေနသျဖင့္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္တြင္ လံုျခံဳေရးကို အရင္ကထက္ တိုးျမွင့္ထားဟု သိရသည္။
ျမန္မာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ျမင့္တက္လာဟု RSF ထုတ္ျပန္
ရန္ပိုင္
အစုိးရသစ္၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေၾကာင့္ ျမန္မာ့မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ ပုိမုိလာေၾကာင္းကမာၻ႔ႏုိင္ငံမ်ား၏ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကုိေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေနသည့္ ျပင္သစ္ အေျခစုိက္ နယ္စည္းမျခား သတင္း ေထာက္မ်ား အဖြဲ႔ (RSF) ၏ ယေန႔ထုတ္ျပန္သည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ကမာၻ႔ မီဒီယာ လြတ္လပ္မႈ အညႊန္း အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပလိုက္သည္။
ျမန္မာ့စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္မွာ ကမာၻ႔အဆင့္ ညြန္းကိန္းမ်ားအရ စစ္အစုိးရလက္ထက္ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ေအာက္ဆုံးအဆင့္ သာရွိၿပီး ၂၀၁ ၂ ခုႏွစ္တြင္ အဆင့္ ၁၆၉ ရွိရာမွ ယခုႏွစ္တြင္ အဆင့္ ၁၅၁ သုိ႔ ေရာက္ရွိလာေၾကာင္း အဆုိပါ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ ျမင့္တက္လာျခင္းမွာ စစ္အစုိးရလက္ထက္ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံထားရသည့္ သတင္းသမားမ်ားႏွင့္ ဘ ေလာ္ဂါမ်ား အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအတြင္း မရွိေတာ့ျခင္း၊ မီဒီယာဥပေဒကုိ ေရးဆြဲေနဆဲျဖစ္ေသာ္လည္း စာေပစိစစ္ေရးအဖြဲ႔ ဖ်က္သိမ္းလုိက္ ျခင္း၊ ျပည္ပမီဒီယာမ်ားကုိ ျပည္၀င္ခြင့္ေပးျခင္း စသည့္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားသည္ စစ္မွန္သည့္ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကုိ ဦးတည္ေနသည့္ သိ သာ ေသာ ေျခလွမ္းမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း RSF က ေရးသားထားသည္။
ျပည္သူ႔ေခတ္ ဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးေဖျမင့္က “လက္ရွိ အေျခအေနကေတာ့ စာေပစိစစ္ေရးကုိ တင္ျပစရာမလုိဘဲ ေရးသားခြင့္ ရေနၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ဒီထက္ပုိၿပီး ပုံႏုိပ္ သူမ်ား၊ ထုတ္ေ၀သူမ်ား မွတ္ပုံတင္ ဥပေဒကုိေတာ့ အၿပီးတုိင္ ဖ်က္လုိက္ရင္ အတုိင္း ထက္လြန္ေပါ့” ဟု ဆုိသည္။
အဆုိပါ ဥပေဒသည္ ၁၉၆၂ခုႏွစ္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ လက္ထက္ ျပ႒ာန္းသည့္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ႏွင့္ ပုံႏုိပ္သူမွတ္ပုံတင္ ဥပေဒ ျဖစ္ၿပီး၊ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားသည့္အခါ ႀကိဳတင္စိစစ္ျခင္းႏွင့္ ထုတ္ေ၀သည့္အ ခါ သတ္မွတ္ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ားႏွင့္ မညီပါက သက္တမ္းတုိးမ ေပး ျခင္း၊ ဖ်က္သိမ္းပစ္ျခင္း ျပဳလုပ္ႏုိင္သည့္ ဥပေဒျဖစ္သည္။
ထုိ႔အျပင္ စာနယ္ဇင္းမ်ား၏ အေရးသားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အေရးယူမႈမ်ားရွိလာခဲ့လွ်င္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒပါ ႏုိင္ငံသားမ်ား ရပုိင္ခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ရန္လုိသည္ဟု ဦးေဖျမင့္က ဆက္ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကာစ ပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီ အစုိးရ ဖဆပလေခတ္တြင္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိေရးသားခြင့္ အျပည့္အ၀ ရွိခဲ့ သည္။
RSF ၏ ညႊန္းကိန္းမ်ားအရ သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ရွိသည့္ ႏုိင္ငံမ်ား စာရင္းတြင္ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ ဖင္လန္၊ နယ္သာလန္၊ ေနာ္ေ၀ တုိ႔က ထိပ္ဆုံး၌ ရွိေနၿပီး၊ အာရွႏုိင္ငံ မ်ားျဖစ္သည့္ တာ့ခ္မန္နစၥတန္၊ ေျမာက္ကုိရီးယားႏွင့္ အာဖရိကတုိက္ရွိ အီရီထရီးယားတုိ႔က ေအာက္ဆုံးအ ဆင့္ ၌ ဆက္လက္ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္ ၁၇၃၊ ဗီယက္နမ္မွာ ၁၇၂၊ ကေမာၻဒီးယားမွာအဆင့္ ၁၄၃ တြင္အသီးသီးရပ္တည္ လ်က္ရွိသည္။
RSF ၏ ကမာၻ႔ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ ညႊန္းကိန္းမ်ားသည္ ဒီမုိကေရစီအေရး၊ လူအခြင့္ေရးႏွင့္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိခြင့္၊ သတင္းထုတ္ျပန္ခြင့္ အ ေပၚတြင္သာ မူတည္ ေကာက္ယူထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးစနစ္ အေပၚတြင္ တိုက္႐ိုက္ မူတည္မထားေၾကာင္း အဆုိပါအဖြဲ႔၏ အေထြေထြ အ တြင္းေရးမႉး Christophe Deloire က ဆုိသည္။
ထုိအစီရင္ခံစာ ထြက္ေပၚလာသည့္ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ လတ္တေလာ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ကခ်င္ပဋိပကၡႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လမ္း ေလွ်ာက္သူမ်ားအား သတင္းမွတ္တမ္း ယူေနသည့္ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံသား Mr. Christofa ဆုိသူကုိ ယေန႔ ေန႔လယ္ပိုင္းတြင္ အာဏာပုိင္ မ်ားက သူတည္းခုိေနရာ ေတာင္ငူၿမိဳ႕ အေမ့အိမ္ တည္းခိုခန္းမွ လာေရာက္ ေခၚေဆာင္သြားၿပီး ရန္ကုန္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေလဆိပ္မွတဆင့္ ယေန႔ညေနပုိင္းတြင္ ျပည္ႏွင္ဒဏ္ ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အစုိးရသစ္၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေၾကာင့္ ျမန္မာ့မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ ပုိမုိလာေၾကာင္းကမာၻ႔ႏုိင္ငံမ်ား၏ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကုိေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေနသည့္ ျပင္သစ္ အေျခစုိက္ နယ္စည္းမျခား သတင္း ေထာက္မ်ား အဖြဲ႔ (RSF) ၏ ယေန႔ထုတ္ျပန္သည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ကမာၻ႔ မီဒီယာ လြတ္လပ္မႈ အညႊန္း အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပလိုက္သည္။
ျမန္မာ့စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္မွာ ကမာၻ႔အဆင့္ ညြန္းကိန္းမ်ားအရ စစ္အစုိးရလက္ထက္ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ေအာက္ဆုံးအဆင့္ သာရွိၿပီး ၂၀၁ ၂ ခုႏွစ္တြင္ အဆင့္ ၁၆၉ ရွိရာမွ ယခုႏွစ္တြင္ အဆင့္ ၁၅၁ သုိ႔ ေရာက္ရွိလာေၾကာင္း အဆုိပါ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ ျမင့္တက္လာျခင္းမွာ စစ္အစုိးရလက္ထက္ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံထားရသည့္ သတင္းသမားမ်ားႏွင့္ ဘ ေလာ္ဂါမ်ား အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအတြင္း မရွိေတာ့ျခင္း၊ မီဒီယာဥပေဒကုိ ေရးဆြဲေနဆဲျဖစ္ေသာ္လည္း စာေပစိစစ္ေရးအဖြဲ႔ ဖ်က္သိမ္းလုိက္ ျခင္း၊ ျပည္ပမီဒီယာမ်ားကုိ ျပည္၀င္ခြင့္ေပးျခင္း စသည့္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားသည္ စစ္မွန္သည့္ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကုိ ဦးတည္ေနသည့္ သိ သာ ေသာ ေျခလွမ္းမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း RSF က ေရးသားထားသည္။
ျပည္သူ႔ေခတ္ ဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးေဖျမင့္က “လက္ရွိ အေျခအေနကေတာ့ စာေပစိစစ္ေရးကုိ တင္ျပစရာမလုိဘဲ ေရးသားခြင့္ ရေနၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ဒီထက္ပုိၿပီး ပုံႏုိပ္ သူမ်ား၊ ထုတ္ေ၀သူမ်ား မွတ္ပုံတင္ ဥပေဒကုိေတာ့ အၿပီးတုိင္ ဖ်က္လုိက္ရင္ အတုိင္း ထက္လြန္ေပါ့” ဟု ဆုိသည္။
အဆုိပါ ဥပေဒသည္ ၁၉၆၂ခုႏွစ္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ လက္ထက္ ျပ႒ာန္းသည့္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ႏွင့္ ပုံႏုိပ္သူမွတ္ပုံတင္ ဥပေဒ ျဖစ္ၿပီး၊ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားသည့္အခါ ႀကိဳတင္စိစစ္ျခင္းႏွင့္ ထုတ္ေ၀သည့္အ ခါ သတ္မွတ္ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ားႏွင့္ မညီပါက သက္တမ္းတုိးမ ေပး ျခင္း၊ ဖ်က္သိမ္းပစ္ျခင္း ျပဳလုပ္ႏုိင္သည့္ ဥပေဒျဖစ္သည္။
ထုိ႔အျပင္ စာနယ္ဇင္းမ်ား၏ အေရးသားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အေရးယူမႈမ်ားရွိလာခဲ့လွ်င္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒပါ ႏုိင္ငံသားမ်ား ရပုိင္ခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ရန္လုိသည္ဟု ဦးေဖျမင့္က ဆက္ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကာစ ပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီ အစုိးရ ဖဆပလေခတ္တြင္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိေရးသားခြင့္ အျပည့္အ၀ ရွိခဲ့ သည္။
RSF ၏ ညႊန္းကိန္းမ်ားအရ သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ရွိသည့္ ႏုိင္ငံမ်ား စာရင္းတြင္ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ ဖင္လန္၊ နယ္သာလန္၊ ေနာ္ေ၀ တုိ႔က ထိပ္ဆုံး၌ ရွိေနၿပီး၊ အာရွႏုိင္ငံ မ်ားျဖစ္သည့္ တာ့ခ္မန္နစၥတန္၊ ေျမာက္ကုိရီးယားႏွင့္ အာဖရိကတုိက္ရွိ အီရီထရီးယားတုိ႔က ေအာက္ဆုံးအ ဆင့္ ၌ ဆက္လက္ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္ ၁၇၃၊ ဗီယက္နမ္မွာ ၁၇၂၊ ကေမာၻဒီးယားမွာအဆင့္ ၁၄၃ တြင္အသီးသီးရပ္တည္ လ်က္ရွိသည္။
RSF ၏ ကမာၻ႔ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ ညႊန္းကိန္းမ်ားသည္ ဒီမုိကေရစီအေရး၊ လူအခြင့္ေရးႏွင့္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိခြင့္၊ သတင္းထုတ္ျပန္ခြင့္ အ ေပၚတြင္သာ မူတည္ ေကာက္ယူထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးစနစ္ အေပၚတြင္ တိုက္႐ိုက္ မူတည္မထားေၾကာင္း အဆုိပါအဖြဲ႔၏ အေထြေထြ အ တြင္းေရးမႉး Christophe Deloire က ဆုိသည္။
ထုိအစီရင္ခံစာ ထြက္ေပၚလာသည့္ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ လတ္တေလာ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ကခ်င္ပဋိပကၡႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လမ္း ေလွ်ာက္သူမ်ားအား သတင္းမွတ္တမ္း ယူေနသည့္ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံသား Mr. Christofa ဆုိသူကုိ ယေန႔ ေန႔လယ္ပိုင္းတြင္ အာဏာပုိင္ မ်ားက သူတည္းခုိေနရာ ေတာင္ငူၿမိဳ႕ အေမ့အိမ္ တည္းခိုခန္းမွ လာေရာက္ ေခၚေဆာင္သြားၿပီး ရန္ကုန္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေလဆိပ္မွတဆင့္ ယေန႔ညေနပုိင္းတြင္ ျပည္ႏွင္ဒဏ္ ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ႏိုင္ငံသားေကာင္း ျဖစ္ဖို႔ စာေရးတယ္”
ေက်ာ္ၿဖိဳးသာ
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ အထင္ကရ ရွိလွတဲ့ အင္းစိန္ေထာင္ထဲမွာ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္က အသက္ ၂၉ ႏွစ္အရြယ္ အက်ဥ္းက် အမ်ိဳးသမီး တဦးကို တပ္မေတာ္ ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိက စစ္ေဆး ေမးျမန္းပါတယ္။ ေထာက္ လွမ္းေရး အရာရွိဟာ ေရွ႕မွာ ထိုင္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးကို ႏိုင္ငံေရး ခံယူခ်က္ အေၾကာင္း ေမးေတာ့…
“ႏိုင္ငံသားေကာင္း တေယာက္ျဖစ္ဖို႔” လို႔ အားနည္း ျဖဴေဖ်ာ့ေနတဲ့ၾကားက သူ ခ်က္ခ်င္း မဆိုင္းမတြ ျပန္ေျဖလိုက္တယ္။ အဲဒီ အက်ဥ္းက် အ မ်ိဳးသမီးက စာေရးဆ ရာမ မသီတာ (စမ္းေခ်ာင္း) ပါ။ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္လို႔ ဆိုၿပီး သူမကို နာမည္ဆိုးနဲ႔ လူသိမ်ားတဲ့ အင္းစိန္ အ က်ဥ္းေထာင္ထဲ အပို႔ခံခဲ့ရပါတယ္။
စာေရးဆရာမ တဦးျဖစ္သလို၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္း ျဖစ္တဲ့ မသီတာဟာ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခု ၾကာတဲ့တိုင္ သူ ယုံၾကည္ရာကိုပဲ စြဲကိုင္ ထားဆဲပါ။ အဲဒါကေတာ့ သူမဟာ တာ၀န္သိၿပီး ႏိုးၾကားတက္ၾကြတဲ့ ႏိုင္ငံ့ သားေကာင္း ျဖစ္ေရးပါပဲ။ တဦးခ်င္းစီ ကိုယ္တိုင္ ႏိုင္ငံေရး အသိ အျမင္ ႏို္းၾကားေစခ်င္တာက သူရဲ႕ စိတ္ေစတနာပါ။ ျမန္မာ တႏိုင္ငံလုံး မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ျပႆနာရပ္ေတြကို သိရွိသေဘာေပါက္ၿပီး အ ေကာင္းဆုံး ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္း ႏိုင္ဖို႔က ႏိုင္ငံေရး အသိ ၾကြယ္၀ၿပီး တာ၀န္သိ ႏိုင္ငံသားေကာင္းစိတ္ ျပည့္၀ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ သူယူဆ ပါတယ္။
“က်မတို႔ တိုင္းျပည္ အတြက္ က်ရာ အခန္းက႑က တက္တက္ၾကြၾကြ လုပ္ေဆာင္ရမယ္ ဆိုတာ သက္ေသျပခ်င္တယ္။လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ စရာေတြလည္း အမ်ားႀကီးပဲ။ တ ျခားသူေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုတာနဲ႔ေတာ့ တူခ်င္မွ တူမွာပါ။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ အရာရာဟာ ႏိုင္ငံေရးပါ။ သဘာ၀၀န္းက်င္ေရးရာ၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး စသည္ျဖင့္ အားလုံးပါ” လို႔ ဧရာ၀တီကို ေျပာပါတယ္။
သူဟာ အလုပ္မ်ားတဲ့သူပါ။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ ဖူးငံု မဂၢဇင္းရဲ႕ အယ္ဒီတာ တဦးျဖစ္သလို Independent ဂ်ာနယ္မွာလည္း အယ္ဒီတာ အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ေနပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လူမႈေရး လုပ္ငန္းအျဖစ္ သုခ ကု သိုလ္ျဖစ္ ေဆးခန္းမွာလည္း ေစတနာ ဆရာ၀န္ အေနနဲ႔ ေဆးကုသ ေပးေန သူပါ။ ေအာင္ျမင္တဲ့ စာေရးဆရာမ တဦးျဖစ္သလို ျပည့္၀တဲ့ ဆရာ၀န္တဦးပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ သူ ေရးသားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ စာအုပ္ ေတြ က လည္း ထင္ရွား ပါတယ္။
သူ အသက္ ၄၆ ႏွစ္မွာ အဂၤလိပ္၊ ျမန္မာ ဘာသာေတြနဲ႔ စာအုပ္ ၉ အုပ္ ေရးသားထုတ္ေ၀ႏိုင္ခဲ့ၿပီး အဲဒီထဲမွာ အက်ဥ္းက် စဥ္ ျဖတ္သန္းရမႈ အ ေတြ႕အႀကဳံနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္လည္း ပါပါတယ္။ ေနာက္ဆုံး ထုတ္ အဂၤလိပ္လို ေရးသား တဲ့ “The Roadmap” စာအုပ္ဟာဆိုရင္ ျမန္ မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၁၉၈၈ က ၂၀၀၉ အထိ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ကို သူမ ကိုယ္တိုင္ေတြ႕ႀကဳံ ေတြကို ေရး သားတင္ျပထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ သူဟာ ၂၀၀၈ ကေန ၂၀၀၉ အထိ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ ေနထိုင္ၿပီး၊ Brown တကၠသိုလ္မွာ International Writers Project Fellow နဲ႔ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ရဲ႕ Fellow of Radcliff Institute for Advanced Studies ကို တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
မသီတာဟာ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္အေစာပိုင္း ကာလမွာ ေဆးတကၠသိုလ္ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ကေလးဘ၀က အႀကီးအက်ယ္ နာမက်န္း ခံစားခဲ့ ရတာေၾကာင့္ ေဆးကုသေပးတဲ့ ဆရာ၀န္ဘ၀ကို စိတ္၀င္စား ျဖစ္ ခ်င္ခဲ့တာလို႔ ေျပာပါတယ္။ သူဟာ ငယ္ရြယ္စဥ္ ကတည္းက စာေရးသား ခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး အလားအလာ ေကာင္းရွိတဲ့ လူငယ္စာေရးဆရာမ တဦးအျဖစ္ အခ်ိန္တိုအတြင္းမွာ အသိအမွတ္ျပဳခံခဲ့ရသူပါ။ “က်မ ဘာေၾကာင့္ စာေရးဆရာ ျဖစ္ခ်င္ခဲ့တာလဲ ဆိုေတာ့ က်မ သိရွိတာေတြ၊ ေလ့လာထားတာေတြကို ျပန္လည္ မွ်ေ၀ေပးခ်င္တာေၾကာင့္ပါ။ ေျပာရရင္ ဆင္းရဲ မြဲေတမႈေတြေပါ့” လို႔ ေျပာပါတယ္။
သူဟာ ငယ္ရြယ္စဥ္ကတည္းက အလားအလာ ရွိတဲ့သူလို႔ အသိအမွတ္ျပဳတာ ခံရသူ ျဖစ္ေပမယ့္ ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ အလြန္ ႀကိဳးစားခဲ့သူ ျဖစ္ေၾကာင္း ေပဖူးလႊာမဂၢဇင္း အယ္ဒီတာေဟာင္း ဦးမ်ိဳးျမင့္ၿငိမ္းက လြန္ခဲ့တဲ့ ၃၀ ေလာက္က မသီတာ လာေရာက္ၿပီး စာမူ စတင္ ပို႔ခဲ့တဲ့ အ ေၾကာင္း ျပန္လည္ေျပာျပပါတယ္။
“သူက တကယ့္ကို ႀကိဳးစား အားထုတ္သူပါ။ မင္းပို႔ထားတဲ့ စာမူကို ငါတို႔ သုံးဖို႔ မသင့္ေသးဘူး လို႔ ေျပာတဲ့အခါမွာ အသစ္ ေနာက္တပုဒ္ ထပ္ ေပးဖို႔ အသင့္ပါလာ တတ္တယ္” တဲ့။
၁၉၉၀ မွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ တက္တက္ ၾကြၾကြပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေၾကာင့္ စာေရးသားျခင္းနဲ႔ ကင္းကြာခဲ့ရပါတယ္။ အ မ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပတ္ျပတ္သားသား အႏိုင္ရရွိခဲ့ေပမယ့္ စစ္အာဏာရွင္အုပ္စုက ပယ္ဖ်က္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီလို ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ အေတြ႕အႀကဳံေတြကို သူ႕ ပထမဆုံး “အေရာင္စစ္ ေနၾကာ” (၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ေ၀ခြင့္ မရရွိခဲ့ဘဲ ၁၉၉၉ က်မွ ထုတ္ေ၀ခြင့္ရခဲ့တဲ့) စာ အုပ္မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီစာအုပ္မွာ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ ႐ုပ္ပံုလႊာအျဖစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚ ယုံၾကည္ေမွ်ာ္လင့္ ေနတာဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို “လက္ခုပ္သံတို႔ရဲ႕ အက်ဥ္းသား” ျဖစ္သြားေစတယ္လို႕ ေရးထားပါတယ္။
ဒါဟာ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးနဲ႕လည္း ကိုက္ညီေနပါေသးတယ္။ “လူအမ်ားရဲ႕ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးကို လူတေယာက္တည္း ပခုံးေပၚ တင္ေပးတာ မမွ်တ ဘူးလို႕ က်မ ျမင္တယ္။ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈကို ေတာင္းခံေနၾကတယ္၊ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနၾကတယ္ ဆိုတာဟာ အဓိပၸာယ္ မရွိပါဘူး။ တကယ္တမ္းက အမ်ားျပည္သူအားလုံး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔နဲ႔ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္လည္း တိုင္း ျပည္အတြက္ လုပ္ေဆာင္သင့္တာကို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ ရမွာျဖစ္တယ္”
မသီတာဟာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခက္အခဲ အၾကပ္အတည္းေတြ၊ အေရးယူ ခံခဲ့ရတာကို ျဖတ္သန္းႀကဳံေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ကို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ရွိေနေၾကာင္း အခုလို ပါ တယ္။ “အခုဆိုရင္ ေမွာင္မည္း လိုဏ္ေခါင္းရွည္ႀကီး ျဖတ္သန္း လာခဲ့ရၿပီး တဲ့ေနာက္ ၿပိဳးျပက္တဲ့ အလင္းေရာင္ကို က်မတို႔ ျမင္ေနရပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္… က်မ အားလုံး ေနရာတိုင္း မွာ ျမင္သာထင္သာ ပြင့္လင္းဖို႔ေတာ့ လိုအပ္ေနဆဲပါ”
လြန္ခဲ့တဲ့့ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခုေလာက္ကတုန္းကေတာ့ သူေရးသားတဲ့ စာေတြဟာ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈကုို ေဖာ္ညႊန္းခဲ့ေပမယ့္ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွာ တရားမ၀င္ အသင္းအဖြဲမ်ားနဲ႔ ဆက္သြယ္မႈ၊ တရားမ၀င္ ေရးသားျဖန္႔ေ၀မႈ စတဲ့ ျပစ္မႈမ်ားျဖင့္ အႏွစ္ ၂၀ ေထာင္ခ် လိုက္ပါတယ္။ ၆ ႏွစ္ေလာက္ ေထာင္ ထဲမွာ ဆိုးဆိုးရြားရြား ေန႔ရက္ေတြ ျဖတ္သန္းခဲ့ရၿပီး ေရာဂါဘယ ေပါင္းစုံခံစားရေပမယ့္ ေဆး၀ါး ကုသေပးမႈ မရခဲ့ပါဘူး။။ တခါမွာ ေတာ့ ၆ လ ေလာက္ အခ်ိန္မွန္ ဖ်ားနာတာ ခံစားခဲ့ရၿပီး ေနာက္ဆုံး အဆုတ္ေရာဂါပါ ၀င္လာပါေတာ့တယ္။ အဲဒီ ကာလမွာ သူမကို ႏိုင္ငံတကာက လူ႔အခြင့္အေရး ဆုေတြ ေပးအပ္ ခ်ီးျမွင့္ပါတယ္။ အဲဒီ ဆုေတြ ထဲမွာ PEN/ Barbara Goldsmith Freedom to Write Award လည္း တခု အပါအ၀င္ပါ။
“ျပန္မေျပာႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းတဲ့ အက်ဥ္းေထာင္ အေတြ႕အႀကဳံေတြကို က်မက ဗုဒၶဘုရားရဲ႕ ၀ိပႆနာနည္းနဲ႔ ေက်ာ္လြန္ ျဖတ္သန္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္” လို႔ မသီတာက ေျပာပါတယ္။ ရွည္လ်ားလွတဲ့ အက်ဥ္းသား ဘ၀ ေန႔ရက္မ်ားထဲမွာ တရားထိုင္ျခင္း(သို႔မဟုတ္) တရား ကို ႏွလုံးသြင္း ေနထိုင္ျခင္း ေၾကာင့္ ဘ၀မွာ ပိုမို အေရးႀကီးတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ထား ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း လည္း ေျပာပါတယ္။
မသီတာဟာ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွာ အေထြေထြေရာဂါကု ဆရာ၀န္ဘြဲ႕ ရရွိခဲ့ၿပီး ခြဲစိပ္ကု ဆရာ၀န္ အျဖစ္ ႏိုင္ငံျခား သြားေရာက္မည့္ ဆဲဆဲမွာ ဖမ္းဆီး ခံခဲ့ရပါတယ္။ “ခြဲစိပ္ကုဆရာ၀န္ တေယာက္ဘ၀ကို က်မ အိပ္မက္ မက္ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျဖစ္မလာ ႏိုင္ေတာ့ဘူးေပါ့” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေအာက္မွာ ဖိႏွိပ္ခံခဲ့ရတာေတြ ေတြ႕ႀကံဳခံစားခဲ့ရ ေပမယ့္ အဲဒီအေပၚ အေတးအမွတ္ထားပုံ မရပါဘူး။ အက်ဥ္း က်ခံရတဲ့ အေတြ႕အႀကဳံက ဘ၀ အတြက္ ရင့္က်က္မႈနဲ႔ ခံႏိုင္ရည္ရွိမႈေတြ ရရွိေစခဲ့သလို စာေရးသားျခင္းကိုလည္း အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။
“တကယ္လို႔သာ က်မ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ မခံရဘူး ဆိုရင္ က်မ ေမွ်ာ္လင့္တာ တခ်ိဳ႕ ျပည့္မွာ မဟုတ္ဘူး။။ ဆရာ၀န္တေယာက္ ျဖစ္လို႔ သိပၸံ နည္းက် လုပ္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ စာ ေရးတဲ့အခါ အယ္ဒီတာ လုပ္ရတဲ့ အခါမွာေတာ့ အႏုပညာရွင္ တဦးလို ဖန္တီးပါတယ္။ က်မကိုယ္ က်မ လည္း ျပည္သူ႔ အက်ဳိးျပဳ အလုပ္ေတြကို လက္ေတြ႕က်တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈနဲ႔ နားလည္ ခံစား ဖန္တီးမႈေတြ ေပါင္းစပ္ ေဆာင္ရြက္ပါတယ္”
သူဟာ ေအာင္ျမင္မႈ တခ်ိဳ႕ ရရွိေနၿပီျဖစ္ေပမယ့္ မေမာမပန္း စာေတြ မ်ားစြာ ေရးသားႏိုင္သူ၊ မညွိဳးမႏြမ္း က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူပါ။ အိပ္မက္ေတြလည္း ရွိေနေသးပါတယ္။ အဲဒါ ေတြထဲက တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဧရာ၀တီ ျမစ္ေၾကာင္း တေလွ်ာက္ရွိ ျပည္ သူမ်ားကို အခမဲ့ ေဆး၀ါးကုသ ေပးႏိုင္ေရး၊ ေဆး၀ါးကုသေရး နယ္လွည့္ သေဘၤာ အစီအစဥ္၊ ပညာကို အေျချပဳတဲ့ ေဝဖန္ေရး စာအုပ္စာ တမ္းေတြ ထုတ္ေ၀မယ့္ စာအုပ္တိုက္ တတိုက္ တည္ေထာင္ဖို႕ပါ။ ဧရာဝတီကို စိတ္အားထက္သန္စြာ ေျပာတာက “က်မ အၿမဲတမ္း ေတြးေန မိ တာကေတာ့ ဒီ ရည္မွန္းခ်က္ ဘယ္လို ျပည့္၀ေအာင္ လုပ္မလဲ ဆိုတာပါပဲ။ က်မ အေနနဲ႔ ဒီလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ဘယ္သူနဲ႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ အဆင့္သင့္ပါပဲ” တဲ့။
(I Write Just to Be ‘A Good Citizen,’ Says Ma Thida ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ အထင္ကရ ရွိလွတဲ့ အင္းစိန္ေထာင္ထဲမွာ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္က အသက္ ၂၉ ႏွစ္အရြယ္ အက်ဥ္းက် အမ်ိဳးသမီး တဦးကို တပ္မေတာ္ ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိက စစ္ေဆး ေမးျမန္းပါတယ္။ ေထာက္ လွမ္းေရး အရာရွိဟာ ေရွ႕မွာ ထိုင္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးကို ႏိုင္ငံေရး ခံယူခ်က္ အေၾကာင္း ေမးေတာ့…
“ႏိုင္ငံသားေကာင္း တေယာက္ျဖစ္ဖို႔” လို႔ အားနည္း ျဖဴေဖ်ာ့ေနတဲ့ၾကားက သူ ခ်က္ခ်င္း မဆိုင္းမတြ ျပန္ေျဖလိုက္တယ္။ အဲဒီ အက်ဥ္းက် အ မ်ိဳးသမီးက စာေရးဆ ရာမ မသီတာ (စမ္းေခ်ာင္း) ပါ။ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္လို႔ ဆိုၿပီး သူမကို နာမည္ဆိုးနဲ႔ လူသိမ်ားတဲ့ အင္းစိန္ အ က်ဥ္းေထာင္ထဲ အပို႔ခံခဲ့ရပါတယ္။
စာေရးဆရာမ တဦးျဖစ္သလို၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္း ျဖစ္တဲ့ မသီတာဟာ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခု ၾကာတဲ့တိုင္ သူ ယုံၾကည္ရာကိုပဲ စြဲကိုင္ ထားဆဲပါ။ အဲဒါကေတာ့ သူမဟာ တာ၀န္သိၿပီး ႏိုးၾကားတက္ၾကြတဲ့ ႏိုင္ငံ့ သားေကာင္း ျဖစ္ေရးပါပဲ။ တဦးခ်င္းစီ ကိုယ္တိုင္ ႏိုင္ငံေရး အသိ အျမင္ ႏို္းၾကားေစခ်င္တာက သူရဲ႕ စိတ္ေစတနာပါ။ ျမန္မာ တႏိုင္ငံလုံး မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ျပႆနာရပ္ေတြကို သိရွိသေဘာေပါက္ၿပီး အ ေကာင္းဆုံး ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္း ႏိုင္ဖို႔က ႏိုင္ငံေရး အသိ ၾကြယ္၀ၿပီး တာ၀န္သိ ႏိုင္ငံသားေကာင္းစိတ္ ျပည့္၀ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ သူယူဆ ပါတယ္။
“က်မတို႔ တိုင္းျပည္ အတြက္ က်ရာ အခန္းက႑က တက္တက္ၾကြၾကြ လုပ္ေဆာင္ရမယ္ ဆိုတာ သက္ေသျပခ်င္တယ္။လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ စရာေတြလည္း အမ်ားႀကီးပဲ။ တ ျခားသူေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုတာနဲ႔ေတာ့ တူခ်င္မွ တူမွာပါ။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ အရာရာဟာ ႏိုင္ငံေရးပါ။ သဘာ၀၀န္းက်င္ေရးရာ၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး စသည္ျဖင့္ အားလုံးပါ” လို႔ ဧရာ၀တီကို ေျပာပါတယ္။
သူဟာ အလုပ္မ်ားတဲ့သူပါ။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ ဖူးငံု မဂၢဇင္းရဲ႕ အယ္ဒီတာ တဦးျဖစ္သလို Independent ဂ်ာနယ္မွာလည္း အယ္ဒီတာ အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ေနပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လူမႈေရး လုပ္ငန္းအျဖစ္ သုခ ကု သိုလ္ျဖစ္ ေဆးခန္းမွာလည္း ေစတနာ ဆရာ၀န္ အေနနဲ႔ ေဆးကုသ ေပးေန သူပါ။ ေအာင္ျမင္တဲ့ စာေရးဆရာမ တဦးျဖစ္သလို ျပည့္၀တဲ့ ဆရာ၀န္တဦးပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ သူ ေရးသားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ စာအုပ္ ေတြ က လည္း ထင္ရွား ပါတယ္။
သူ အသက္ ၄၆ ႏွစ္မွာ အဂၤလိပ္၊ ျမန္မာ ဘာသာေတြနဲ႔ စာအုပ္ ၉ အုပ္ ေရးသားထုတ္ေ၀ႏိုင္ခဲ့ၿပီး အဲဒီထဲမွာ အက်ဥ္းက် စဥ္ ျဖတ္သန္းရမႈ အ ေတြ႕အႀကဳံနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္လည္း ပါပါတယ္။ ေနာက္ဆုံး ထုတ္ အဂၤလိပ္လို ေရးသား တဲ့ “The Roadmap” စာအုပ္ဟာဆိုရင္ ျမန္ မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၁၉၈၈ က ၂၀၀၉ အထိ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ကို သူမ ကိုယ္တိုင္ေတြ႕ႀကဳံ ေတြကို ေရး သားတင္ျပထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ သူဟာ ၂၀၀၈ ကေန ၂၀၀၉ အထိ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ ေနထိုင္ၿပီး၊ Brown တကၠသိုလ္မွာ International Writers Project Fellow နဲ႔ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ရဲ႕ Fellow of Radcliff Institute for Advanced Studies ကို တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
မသီတာဟာ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္အေစာပိုင္း ကာလမွာ ေဆးတကၠသိုလ္ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ကေလးဘ၀က အႀကီးအက်ယ္ နာမက်န္း ခံစားခဲ့ ရတာေၾကာင့္ ေဆးကုသေပးတဲ့ ဆရာ၀န္ဘ၀ကို စိတ္၀င္စား ျဖစ္ ခ်င္ခဲ့တာလို႔ ေျပာပါတယ္။ သူဟာ ငယ္ရြယ္စဥ္ ကတည္းက စာေရးသား ခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး အလားအလာ ေကာင္းရွိတဲ့ လူငယ္စာေရးဆရာမ တဦးအျဖစ္ အခ်ိန္တိုအတြင္းမွာ အသိအမွတ္ျပဳခံခဲ့ရသူပါ။ “က်မ ဘာေၾကာင့္ စာေရးဆရာ ျဖစ္ခ်င္ခဲ့တာလဲ ဆိုေတာ့ က်မ သိရွိတာေတြ၊ ေလ့လာထားတာေတြကို ျပန္လည္ မွ်ေ၀ေပးခ်င္တာေၾကာင့္ပါ။ ေျပာရရင္ ဆင္းရဲ မြဲေတမႈေတြေပါ့” လို႔ ေျပာပါတယ္။
သူဟာ ငယ္ရြယ္စဥ္ကတည္းက အလားအလာ ရွိတဲ့သူလို႔ အသိအမွတ္ျပဳတာ ခံရသူ ျဖစ္ေပမယ့္ ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ အလြန္ ႀကိဳးစားခဲ့သူ ျဖစ္ေၾကာင္း ေပဖူးလႊာမဂၢဇင္း အယ္ဒီတာေဟာင္း ဦးမ်ိဳးျမင့္ၿငိမ္းက လြန္ခဲ့တဲ့ ၃၀ ေလာက္က မသီတာ လာေရာက္ၿပီး စာမူ စတင္ ပို႔ခဲ့တဲ့ အ ေၾကာင္း ျပန္လည္ေျပာျပပါတယ္။
“သူက တကယ့္ကို ႀကိဳးစား အားထုတ္သူပါ။ မင္းပို႔ထားတဲ့ စာမူကို ငါတို႔ သုံးဖို႔ မသင့္ေသးဘူး လို႔ ေျပာတဲ့အခါမွာ အသစ္ ေနာက္တပုဒ္ ထပ္ ေပးဖို႔ အသင့္ပါလာ တတ္တယ္” တဲ့။
၁၉၉၀ မွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ တက္တက္ ၾကြၾကြပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေၾကာင့္ စာေရးသားျခင္းနဲ႔ ကင္းကြာခဲ့ရပါတယ္။ အ မ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပတ္ျပတ္သားသား အႏိုင္ရရွိခဲ့ေပမယ့္ စစ္အာဏာရွင္အုပ္စုက ပယ္ဖ်က္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီလို ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ အေတြ႕အႀကဳံေတြကို သူ႕ ပထမဆုံး “အေရာင္စစ္ ေနၾကာ” (၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ေ၀ခြင့္ မရရွိခဲ့ဘဲ ၁၉၉၉ က်မွ ထုတ္ေ၀ခြင့္ရခဲ့တဲ့) စာ အုပ္မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီစာအုပ္မွာ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ ႐ုပ္ပံုလႊာအျဖစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚ ယုံၾကည္ေမွ်ာ္လင့္ ေနတာဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို “လက္ခုပ္သံတို႔ရဲ႕ အက်ဥ္းသား” ျဖစ္သြားေစတယ္လို႕ ေရးထားပါတယ္။
ဒါဟာ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးနဲ႕လည္း ကိုက္ညီေနပါေသးတယ္။ “လူအမ်ားရဲ႕ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးကို လူတေယာက္တည္း ပခုံးေပၚ တင္ေပးတာ မမွ်တ ဘူးလို႕ က်မ ျမင္တယ္။ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈကို ေတာင္းခံေနၾကတယ္၊ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနၾကတယ္ ဆိုတာဟာ အဓိပၸာယ္ မရွိပါဘူး။ တကယ္တမ္းက အမ်ားျပည္သူအားလုံး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔နဲ႔ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္လည္း တိုင္း ျပည္အတြက္ လုပ္ေဆာင္သင့္တာကို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ ရမွာျဖစ္တယ္”
မသီတာဟာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခက္အခဲ အၾကပ္အတည္းေတြ၊ အေရးယူ ခံခဲ့ရတာကို ျဖတ္သန္းႀကဳံေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ကို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ရွိေနေၾကာင္း အခုလို ပါ တယ္။ “အခုဆိုရင္ ေမွာင္မည္း လိုဏ္ေခါင္းရွည္ႀကီး ျဖတ္သန္း လာခဲ့ရၿပီး တဲ့ေနာက္ ၿပိဳးျပက္တဲ့ အလင္းေရာင္ကို က်မတို႔ ျမင္ေနရပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္… က်မ အားလုံး ေနရာတိုင္း မွာ ျမင္သာထင္သာ ပြင့္လင္းဖို႔ေတာ့ လိုအပ္ေနဆဲပါ”
လြန္ခဲ့တဲ့့ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခုေလာက္ကတုန္းကေတာ့ သူေရးသားတဲ့ စာေတြဟာ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈကုို ေဖာ္ညႊန္းခဲ့ေပမယ့္ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွာ တရားမ၀င္ အသင္းအဖြဲမ်ားနဲ႔ ဆက္သြယ္မႈ၊ တရားမ၀င္ ေရးသားျဖန္႔ေ၀မႈ စတဲ့ ျပစ္မႈမ်ားျဖင့္ အႏွစ္ ၂၀ ေထာင္ခ် လိုက္ပါတယ္။ ၆ ႏွစ္ေလာက္ ေထာင္ ထဲမွာ ဆိုးဆိုးရြားရြား ေန႔ရက္ေတြ ျဖတ္သန္းခဲ့ရၿပီး ေရာဂါဘယ ေပါင္းစုံခံစားရေပမယ့္ ေဆး၀ါး ကုသေပးမႈ မရခဲ့ပါဘူး။။ တခါမွာ ေတာ့ ၆ လ ေလာက္ အခ်ိန္မွန္ ဖ်ားနာတာ ခံစားခဲ့ရၿပီး ေနာက္ဆုံး အဆုတ္ေရာဂါပါ ၀င္လာပါေတာ့တယ္။ အဲဒီ ကာလမွာ သူမကို ႏိုင္ငံတကာက လူ႔အခြင့္အေရး ဆုေတြ ေပးအပ္ ခ်ီးျမွင့္ပါတယ္။ အဲဒီ ဆုေတြ ထဲမွာ PEN/ Barbara Goldsmith Freedom to Write Award လည္း တခု အပါအ၀င္ပါ။
“ျပန္မေျပာႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းတဲ့ အက်ဥ္းေထာင္ အေတြ႕အႀကဳံေတြကို က်မက ဗုဒၶဘုရားရဲ႕ ၀ိပႆနာနည္းနဲ႔ ေက်ာ္လြန္ ျဖတ္သန္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္” လို႔ မသီတာက ေျပာပါတယ္။ ရွည္လ်ားလွတဲ့ အက်ဥ္းသား ဘ၀ ေန႔ရက္မ်ားထဲမွာ တရားထိုင္ျခင္း(သို႔မဟုတ္) တရား ကို ႏွလုံးသြင္း ေနထိုင္ျခင္း ေၾကာင့္ ဘ၀မွာ ပိုမို အေရးႀကီးတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ထား ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း လည္း ေျပာပါတယ္။
မသီတာဟာ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွာ အေထြေထြေရာဂါကု ဆရာ၀န္ဘြဲ႕ ရရွိခဲ့ၿပီး ခြဲစိပ္ကု ဆရာ၀န္ အျဖစ္ ႏိုင္ငံျခား သြားေရာက္မည့္ ဆဲဆဲမွာ ဖမ္းဆီး ခံခဲ့ရပါတယ္။ “ခြဲစိပ္ကုဆရာ၀န္ တေယာက္ဘ၀ကို က်မ အိပ္မက္ မက္ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျဖစ္မလာ ႏိုင္ေတာ့ဘူးေပါ့” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေအာက္မွာ ဖိႏွိပ္ခံခဲ့ရတာေတြ ေတြ႕ႀကံဳခံစားခဲ့ရ ေပမယ့္ အဲဒီအေပၚ အေတးအမွတ္ထားပုံ မရပါဘူး။ အက်ဥ္း က်ခံရတဲ့ အေတြ႕အႀကဳံက ဘ၀ အတြက္ ရင့္က်က္မႈနဲ႔ ခံႏိုင္ရည္ရွိမႈေတြ ရရွိေစခဲ့သလို စာေရးသားျခင္းကိုလည္း အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။
“တကယ္လို႔သာ က်မ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ မခံရဘူး ဆိုရင္ က်မ ေမွ်ာ္လင့္တာ တခ်ိဳ႕ ျပည့္မွာ မဟုတ္ဘူး။။ ဆရာ၀န္တေယာက္ ျဖစ္လို႔ သိပၸံ နည္းက် လုပ္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ စာ ေရးတဲ့အခါ အယ္ဒီတာ လုပ္ရတဲ့ အခါမွာေတာ့ အႏုပညာရွင္ တဦးလို ဖန္တီးပါတယ္။ က်မကိုယ္ က်မ လည္း ျပည္သူ႔ အက်ဳိးျပဳ အလုပ္ေတြကို လက္ေတြ႕က်တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈနဲ႔ နားလည္ ခံစား ဖန္တီးမႈေတြ ေပါင္းစပ္ ေဆာင္ရြက္ပါတယ္”
သူဟာ ေအာင္ျမင္မႈ တခ်ိဳ႕ ရရွိေနၿပီျဖစ္ေပမယ့္ မေမာမပန္း စာေတြ မ်ားစြာ ေရးသားႏိုင္သူ၊ မညွိဳးမႏြမ္း က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူပါ။ အိပ္မက္ေတြလည္း ရွိေနေသးပါတယ္။ အဲဒါ ေတြထဲက တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဧရာ၀တီ ျမစ္ေၾကာင္း တေလွ်ာက္ရွိ ျပည္ သူမ်ားကို အခမဲ့ ေဆး၀ါးကုသ ေပးႏိုင္ေရး၊ ေဆး၀ါးကုသေရး နယ္လွည့္ သေဘၤာ အစီအစဥ္၊ ပညာကို အေျချပဳတဲ့ ေဝဖန္ေရး စာအုပ္စာ တမ္းေတြ ထုတ္ေ၀မယ့္ စာအုပ္တိုက္ တတိုက္ တည္ေထာင္ဖို႕ပါ။ ဧရာဝတီကို စိတ္အားထက္သန္စြာ ေျပာတာက “က်မ အၿမဲတမ္း ေတြးေန မိ တာကေတာ့ ဒီ ရည္မွန္းခ်က္ ဘယ္လို ျပည့္၀ေအာင္ လုပ္မလဲ ဆိုတာပါပဲ။ က်မ အေနနဲ႔ ဒီလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ဘယ္သူနဲ႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ အဆင့္သင့္ပါပဲ” တဲ့။
(I Write Just to Be ‘A Good Citizen,’ Says Ma Thida ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ယေန႔ ျမန္မာ့ေရးရာသတင္းမ်ား January,31st,2013
( 49 )တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမအားလုံးတြင္ ထိုးစစ္ရပ္ရန္ ကရင္လက္နက္ကုိင္အဖြဲ့ ေတာင္းဆို
( 48 )ကခ်င္တိုက္ပြဲ သတင္းဓာတ္ပံု မွားယြင္းေဖာ္ျပမိေၾကာင္း အစိုးရသတင္းစာ၀န္ခံ
( 47 )Helping Improve the Burmese People’s Health
( 46 )ဦးဆန္းဆင့္ကို သာသနာေရး၀န္ၾကီးခန့္ရန္ လြွႊတ္ေတာ္အတည္ျပု
( 45 )Defamation case against Myanmar weekly dropped
( 44 )စီးပြားကူးသန္းပိုင္ တကၠစီကားေဟာင္းေတြ ေလွ်ာ့ေဈးနဲ့ ေရာင္းထုတ္မည္
( 43 )Burma’s parboiled rice trumps ordinary white rice
( 42 )႐ွမ္းျပည္နယ္ညီလာခံအတြက္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားပါ၀င္ေသာ ေကာ္မတီဖြဲ့စည္း
( 41 )Australia and Burma sign development agreement
( 40 )ျငိမ္းခ်မ္းေရးခရီး႐ွည္ လမ္းေလွ်ာက္သူမ်ား ေရတာ႐ွည္ျမို့ေရာက္႐ွိ
( 39 )Aung San Suu Kyi Meets Incoming and Outgoing Presidents
( 38 )ဗကသ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တဦးကို ဖမ္း၀ရမ္းထုတ္
( 37 )Myanmar bucks slide in media freedom, says RSF
( 36 )အင္းေလးကန္ ဟိုတယ္စီမံကိန္းကို ေဒသခံမ်ား သြားေရာက္တားဆီး
( 35 )Otago partners with University of Medicine (1) in Myanmar
( 34 )ရွမ္းႏွင့္ ကယားအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ညီလာခံ မၾကာမီ က်င္းပမည္
( 33 )Social isolation of mentally disabled must end: Suu Kyi
( 32 )အင္းေလးဟိုတယ္ဇုန္အတြက္ ေျမသိမ္းလို႔ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေဒသခံေတြ တင္းမာမႈျဖစ္
( 31 )Speaker told to go on Myanmar trip
( 30 )ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုးေကာင္းၿမိဳ႕နယ္မွာ ျဖစ္ပြားတဲ့ တုိက္ပြဲေၾကာင့္ ရြာသားေတြ ေသဆံုး
( 29 )CP All eyes licences in four Indochina markets
( 28 )ျမန္မာ အစုိးရႏွင့္ KIO တုိ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း စစ္ေရးတုိက္ခုိက္မႈ ရပ္တန္႔ေပးရန္ KBC ထုတ္ျပန္
( 27 )Myanmar regime mouthpiece seeks private partner
( 26 )ေၾကးနီစီမံကိန္း ၿဖိဳခြင္းမႈမွာ Phosphorous ပါတဲ့ ဗံုးကိုသံုးစဲြေၾကာင္း ေရွ႕ေနေတြ ထုတ္ေဖၚေျပာဆို
( 25 )PSC urges POC to take a stand against Myanmar
( 24 )သံျဖဴဇရပ္ ယာယီေစ်းတြင္ ေစ်းတကယ္ေရာင္းခ်ခဲ့သူမ်ားသာ ဆိုင္ခန္းေပးမည္
( 23 )Japan to write off $3.58 billion in Myanmar debt to encourage reforms
( 22 )ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွဖက္က ကူးေျပာင္းအေျခခ်သူ ရခုိင္နဲ႔ မာရမာႀကီးေတြကို ေနထိုင္ခြင့္ျပဳ
( 21 )Myanmar robber tries to rape elder woman
( 20 )အီလက္ထေရာနစ္ ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒ မ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ နည္းပညာ ဒုဝန္ႀကီးအဆုိတင္
( 19 )Ban Repeal Welcomed, Amid Calls for More Reform
( 18 )ျမန္မာႏုိင္ငံ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ တုိးတက္မႈရွိ
( 17 )New Light of Myanmar seeks partner
( 16 )ရွမ္းႏွင့္ ကယားအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ညီလာခံ မၾကာမီ က်င္းပမည္
( 15 )New Light of Myanmar seeks partner
( 14 )ျမန္မာ အစုိးရႏွင့္ KIO တုိ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း စစ္ေရးတုိက္ခုိက္မႈ ရပ္တန္႔ေပးရန္ KBC ထုတ္ျပန္
( 13 )Rangoon’s first power summit concludes
( 12 )မတူကြဲျပားမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ဖို႔ ေဒၚစု တိုက္တြန္း
( 11 )Special Olympians can inspire activists in Burma
( 10 )သံျဖဴဇရပ္ ယာယီေစ်းတြင္ ေစ်းတကယ္ေရာင္းခ်ခဲ့သူမ်ားသာ ဆိုင္ခန္းေပးမည္
( 9 )Putao Protestors Demand Food, Security
( 8 )ဝ'တပ္ဖြဲ႔၏ ဖိတ္ေခၚမႈ KIO လက္ခံေၾကာင္း ျပန္ၾကား
( 7 )Navy pushes back 200 boat people
( 6 )သတင္းမွတ္တမ္းယူသူ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံသားကုိ အာဏာပုိင္မ်ား ေခၚေဆာင္
( 5 )Race heats up for Burma telecoms licenses
( 4 )ကခ်င္ျပည္နယ္တုိက္ပဲြ အတြင္း အရပ္သားတခ်ဳိ႕ ထိ ခုိက္ေသဆုံး
( 3 )Thousands Gather to Mark Copper Mine Crackdown
( 2 )ဆီးဂိမ္းမွာ အားကစားနည္း ၃ မ်ိဳးသာ ျဖဳတ္ရန္ ျမန္မာ သေဘာတူ
( 1 )Global leaders pledge better world for intellectually disabled
( 48 )ကခ်င္တိုက္ပြဲ သတင္းဓာတ္ပံု မွားယြင္းေဖာ္ျပမိေၾကာင္း အစိုးရသတင္းစာ၀န္ခံ
( 47 )Helping Improve the Burmese People’s Health
( 46 )ဦးဆန္းဆင့္ကို သာသနာေရး၀န္ၾကီးခန့္ရန္ လြွႊတ္ေတာ္အတည္ျပု
( 45 )Defamation case against Myanmar weekly dropped
( 44 )စီးပြားကူးသန္းပိုင္ တကၠစီကားေဟာင္းေတြ ေလွ်ာ့ေဈးနဲ့ ေရာင္းထုတ္မည္
( 43 )Burma’s parboiled rice trumps ordinary white rice
( 42 )႐ွမ္းျပည္နယ္ညီလာခံအတြက္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားပါ၀င္ေသာ ေကာ္မတီဖြဲ့စည္း
( 41 )Australia and Burma sign development agreement
( 40 )ျငိမ္းခ်မ္းေရးခရီး႐ွည္ လမ္းေလွ်ာက္သူမ်ား ေရတာ႐ွည္ျမို့ေရာက္႐ွိ
( 39 )Aung San Suu Kyi Meets Incoming and Outgoing Presidents
( 38 )ဗကသ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တဦးကို ဖမ္း၀ရမ္းထုတ္
( 37 )Myanmar bucks slide in media freedom, says RSF
( 36 )အင္းေလးကန္ ဟိုတယ္စီမံကိန္းကို ေဒသခံမ်ား သြားေရာက္တားဆီး
( 35 )Otago partners with University of Medicine (1) in Myanmar
( 34 )ရွမ္းႏွင့္ ကယားအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ညီလာခံ မၾကာမီ က်င္းပမည္
( 33 )Social isolation of mentally disabled must end: Suu Kyi
( 32 )အင္းေလးဟိုတယ္ဇုန္အတြက္ ေျမသိမ္းလို႔ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေဒသခံေတြ တင္းမာမႈျဖစ္
( 31 )Speaker told to go on Myanmar trip
( 30 )ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုးေကာင္းၿမိဳ႕နယ္မွာ ျဖစ္ပြားတဲ့ တုိက္ပြဲေၾကာင့္ ရြာသားေတြ ေသဆံုး
( 29 )CP All eyes licences in four Indochina markets
( 28 )ျမန္မာ အစုိးရႏွင့္ KIO တုိ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း စစ္ေရးတုိက္ခုိက္မႈ ရပ္တန္႔ေပးရန္ KBC ထုတ္ျပန္
( 27 )Myanmar regime mouthpiece seeks private partner
( 26 )ေၾကးနီစီမံကိန္း ၿဖိဳခြင္းမႈမွာ Phosphorous ပါတဲ့ ဗံုးကိုသံုးစဲြေၾကာင္း ေရွ႕ေနေတြ ထုတ္ေဖၚေျပာဆို
( 25 )PSC urges POC to take a stand against Myanmar
( 24 )သံျဖဴဇရပ္ ယာယီေစ်းတြင္ ေစ်းတကယ္ေရာင္းခ်ခဲ့သူမ်ားသာ ဆိုင္ခန္းေပးမည္
( 23 )Japan to write off $3.58 billion in Myanmar debt to encourage reforms
( 22 )ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွဖက္က ကူးေျပာင္းအေျခခ်သူ ရခုိင္နဲ႔ မာရမာႀကီးေတြကို ေနထိုင္ခြင့္ျပဳ
( 21 )Myanmar robber tries to rape elder woman
( 20 )အီလက္ထေရာနစ္ ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒ မ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ နည္းပညာ ဒုဝန္ႀကီးအဆုိတင္
( 19 )Ban Repeal Welcomed, Amid Calls for More Reform
( 18 )ျမန္မာႏုိင္ငံ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ တုိးတက္မႈရွိ
( 17 )New Light of Myanmar seeks partner
( 16 )ရွမ္းႏွင့္ ကယားအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ညီလာခံ မၾကာမီ က်င္းပမည္
( 15 )New Light of Myanmar seeks partner
( 14 )ျမန္မာ အစုိးရႏွင့္ KIO တုိ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း စစ္ေရးတုိက္ခုိက္မႈ ရပ္တန္႔ေပးရန္ KBC ထုတ္ျပန္
( 13 )Rangoon’s first power summit concludes
( 12 )မတူကြဲျပားမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ဖို႔ ေဒၚစု တိုက္တြန္း
( 11 )Special Olympians can inspire activists in Burma
( 10 )သံျဖဴဇရပ္ ယာယီေစ်းတြင္ ေစ်းတကယ္ေရာင္းခ်ခဲ့သူမ်ားသာ ဆိုင္ခန္းေပးမည္
( 9 )Putao Protestors Demand Food, Security
( 8 )ဝ'တပ္ဖြဲ႔၏ ဖိတ္ေခၚမႈ KIO လက္ခံေၾကာင္း ျပန္ၾကား
( 7 )Navy pushes back 200 boat people
( 6 )သတင္းမွတ္တမ္းယူသူ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံသားကုိ အာဏာပုိင္မ်ား ေခၚေဆာင္
( 5 )Race heats up for Burma telecoms licenses
( 4 )ကခ်င္ျပည္နယ္တုိက္ပဲြ အတြင္း အရပ္သားတခ်ဳိ႕ ထိ ခုိက္ေသဆုံး
( 3 )Thousands Gather to Mark Copper Mine Crackdown
( 2 )ဆီးဂိမ္းမွာ အားကစားနည္း ၃ မ်ိဳးသာ ျဖဳတ္ရန္ ျမန္မာ သေဘာတူ
( 1 )Global leaders pledge better world for intellectually disabled
Wednesday, January 30, 2013
ရိုဟင္ဂ်ာ ၂၀၀ ေလာက္ကို ထိုင္းက ပင္လယ္ထဲ ျပန္တြန္းပို႔
ABC
ထိုင္းႏိုင္ငံက ေလွေတြနဲ႔ ေနာက္ထပ္ေရာက္လာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ကမ္းေပၚတက္ခြင့္ျပည္ဝင္ခြင့္ လံုးဝ မျပဳေတာ့ ဘူးလုိ႔ ေၾကျငာျပီးေနာက္ တေန႔မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ အ ေယာက္ေပါင္း ၂၀၀ - အျပည့္ အၾကပ္ တင္ ေဆာင္လာ တဲ့ ေလွတစီးကိုထုိင္းအာဏာပိုင္ေတြကအစာရိကၡာနဲ႔ေလာင္ စာဆီ ေတြ ေပး ျပီး ျပန္တြန္းခဲ့တယ္လုိ႔ သိ ရ ပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာေတြ စီးလာတဲ့ ေလွ ကို မုတၱမပင္လယ္ ဖူကက္ကမ္းေျခ နဲ႔နီးတဲ့ Racha Noi ကြ်န္း အနီးမွာ ေတြ႔ ရွိ ခဲ့တာျဖစ္တယ္လုိ႔ သိ ရ ပါတယ္။
ထုိင္းႏိုင္ငံမွာ ေလာေလာဆယ္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳး အေယာက္ေပါင္း ၁၇၀၀ ကို ထုိင္းအာဏာပို္င္မ်ားက တရားမဝင္ခိုးဝင္မွဳ နဲ႔ လူဝင္မွဳၾကီးၾကပ္ ေရး ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းေတြ မွာ ထိန္းသိမ္းထားျပီး ကုလသမဂၢက လဲသူတုိ႔ အဖုိ႔ တတိယ တနိုင္ငံ ပို႔ ေပး ဖုိ႔ ၾကိဳးပမ္းေနတယ္လုိ႔ သိရ ပါ တယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကပ္ေရး အဖြဲ႔ က ေတာ့ ထိုင္းနဲ႔မေလးရွား ႏိုင္ငံနယ္စပ္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳး ၂ေသာင္းေလာက္ေရာက္ရွိေနျပီး - လူေမွာင္ ခိုကူးသူေတြက သူတို႔ ကို ေစ်းေပါတဲ့ အလုပ္သမားမ်ား အျဖစ္ အသံုးခ် လုပ္ စား ေနတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
ကုလသမဂၢ ခန္႔မွန္းခ်က္ ေတြ အရ ဘဂၤလား ဒဲရွ္ ႏိုင္ငံနဲ႔ ျမန္မာ ကို ႏွစ္ စဥ္ လူေပါင္း ၇၀၀၀ ေလာက္ပံုမွန္ ေျပးေရွာင္ေန ရာက ေန ၂၀၁၂ခု ႏွစ္ ထဲမွာ ၁၃၀၀၀ေလာက္ အထိ ရွိ ခဲ့ တယ္လုိ႔ ဆို ပါတယ္။
ဒီသတင္းနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္း ေတာျမိဳ႕မွာ တနလၤာေန႔ ေန႔လည္က ပစ္ခတ္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ ျပီး လူတဦးေသ ဆံုး သြားတယ္လုိ႔ ျမန္မာ အစိုး ရ တရားဝင္ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္လုိ႔ သိ ရ ပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္ေတြ လူေနမ်ားတဲ့ ရပ္ကြက္မွာ ဘင္ဂါလီ လူမ်ိဳး အေယာက္ ၂၀ က စတင္တိုက္ခိုက္ ခဲ့တာျဖစ္တယ္လုိ႔ နာမည္ မေဖၚလို တဲ့ အစိုး ရ ဝန္ထမ္းတဦး က ေျပာျပတယ္လို႔ သိ ရ ပါတယ္။
ပစ္ခတ္မွဳ ျဖစ္ ရာ က လူတဦး ဒါဏ္ ရာ ရသြားျပီး ေဆး ရံု အပို႔ လမ္းမွာ ေသ ဆံုးသြားတယ္လုိ႔ လဲ သိ ရ ပါတယ္။ အခင္းျဖစ္ပါြးခဲ့ တဲ့ အေျခ အေန မ ရွင္းမလင္းျဖစ္ေနျပီး အစိုးရ ေျပာခြင့္ ရွိ ပုဂိုလ္ ဦး ဝင္းျမိဳင္ က သစ္ေတာ အရာ ရွိ ေတြ အဲဒီ ေနရာ တဝိုက္ သြား ေရာက္ စစ္ေဆး ေန စဥ္ျဖစ္ခဲ့ တာလုိ႔ေျပာတဲ့ အေၾကာငး္ သိ ရ ပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံက ေလွေတြနဲ႔ ေနာက္ထပ္ေရာက္လာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ကမ္းေပၚတက္ခြင့္ျပည္ဝင္ခြင့္ လံုးဝ မျပဳေတာ့ ဘူးလုိ႔ ေၾကျငာျပီးေနာက္ တေန႔မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ အ ေယာက္ေပါင္း ၂၀၀ - အျပည့္ အၾကပ္ တင္ ေဆာင္လာ တဲ့ ေလွတစီးကိုထုိင္းအာဏာပိုင္ေတြကအစာရိကၡာနဲ႔ေလာင္ စာဆီ ေတြ ေပး ျပီး ျပန္တြန္းခဲ့တယ္လုိ႔ သိ ရ ပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာေတြ စီးလာတဲ့ ေလွ ကို မုတၱမပင္လယ္ ဖူကက္ကမ္းေျခ နဲ႔နီးတဲ့ Racha Noi ကြ်န္း အနီးမွာ ေတြ႔ ရွိ ခဲ့တာျဖစ္တယ္လုိ႔ သိ ရ ပါတယ္။
ထုိင္းႏိုင္ငံမွာ ေလာေလာဆယ္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳး အေယာက္ေပါင္း ၁၇၀၀ ကို ထုိင္းအာဏာပို္င္မ်ားက တရားမဝင္ခိုးဝင္မွဳ နဲ႔ လူဝင္မွဳၾကီးၾကပ္ ေရး ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းေတြ မွာ ထိန္းသိမ္းထားျပီး ကုလသမဂၢက လဲသူတုိ႔ အဖုိ႔ တတိယ တနိုင္ငံ ပို႔ ေပး ဖုိ႔ ၾကိဳးပမ္းေနတယ္လုိ႔ သိရ ပါ တယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကပ္ေရး အဖြဲ႔ က ေတာ့ ထိုင္းနဲ႔မေလးရွား ႏိုင္ငံနယ္စပ္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳး ၂ေသာင္းေလာက္ေရာက္ရွိေနျပီး - လူေမွာင္ ခိုကူးသူေတြက သူတို႔ ကို ေစ်းေပါတဲ့ အလုပ္သမားမ်ား အျဖစ္ အသံုးခ် လုပ္ စား ေနတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
ကုလသမဂၢ ခန္႔မွန္းခ်က္ ေတြ အရ ဘဂၤလား ဒဲရွ္ ႏိုင္ငံနဲ႔ ျမန္မာ ကို ႏွစ္ စဥ္ လူေပါင္း ၇၀၀၀ ေလာက္ပံုမွန္ ေျပးေရွာင္ေန ရာက ေန ၂၀၁၂ခု ႏွစ္ ထဲမွာ ၁၃၀၀၀ေလာက္ အထိ ရွိ ခဲ့ တယ္လုိ႔ ဆို ပါတယ္။
ဒီသတင္းနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္း ေတာျမိဳ႕မွာ တနလၤာေန႔ ေန႔လည္က ပစ္ခတ္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ ျပီး လူတဦးေသ ဆံုး သြားတယ္လုိ႔ ျမန္မာ အစိုး ရ တရားဝင္ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္လုိ႔ သိ ရ ပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္ေတြ လူေနမ်ားတဲ့ ရပ္ကြက္မွာ ဘင္ဂါလီ လူမ်ိဳး အေယာက္ ၂၀ က စတင္တိုက္ခိုက္ ခဲ့တာျဖစ္တယ္လုိ႔ နာမည္ မေဖၚလို တဲ့ အစိုး ရ ဝန္ထမ္းတဦး က ေျပာျပတယ္လို႔ သိ ရ ပါတယ္။
ပစ္ခတ္မွဳ ျဖစ္ ရာ က လူတဦး ဒါဏ္ ရာ ရသြားျပီး ေဆး ရံု အပို႔ လမ္းမွာ ေသ ဆံုးသြားတယ္လုိ႔ လဲ သိ ရ ပါတယ္။ အခင္းျဖစ္ပါြးခဲ့ တဲ့ အေျခ အေန မ ရွင္းမလင္းျဖစ္ေနျပီး အစိုးရ ေျပာခြင့္ ရွိ ပုဂိုလ္ ဦး ဝင္းျမိဳင္ က သစ္ေတာ အရာ ရွိ ေတြ အဲဒီ ေနရာ တဝိုက္ သြား ေရာက္ စစ္ေဆး ေန စဥ္ျဖစ္ခဲ့ တာလုိ႔ေျပာတဲ့ အေၾကာငး္ သိ ရ ပါတယ္။
သမီးျဖစ္သူႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အျငင္းပြား ေျမပိုင္ဆိုင္မူ ဘခင္ျဖစ္သူကို တရားစြဲ ဆို၍ အႏိုင္ယူရန္ ၾကိဳးပမ္း
ရခိုင္ျပည္နယ္ အမ္းျမိဳ႕နယ္ တပ္ေတာင္ေက်းရြာတြင္ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရး မွဴးႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး တစ္ဦးအၾကား အျငင္းပြားေနေသာ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မူႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ကာယကံရွင္ အမ်ိဳးသမီးကို တရားမစြဲဆိုဘဲ မသြားလာႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ေနေသာ အမ်ိဳးသမီး၏ ဘခင္ကိုသာ တရားစြဲထားေၾကာင္း သတင္း ရရွိ သည္။
“ ကၽြန္မအေဖကို တရားရံုးက ဆင့္ေခၚေတာ့ ကၽြန္မ သြားပါတယ္။ ဒီဇဘၤာလ ၂၁ ရက္ေန႕က ေခၚတာပါ။ ကၽြန္မသြားေတာ့ တရားသူၾကီးကႏွင့္ကိုေခၚတာ မဟုတ္ဘူး။ ႏွင္ လာစရာ မလိုဘူး။ ႏွင့္အေဖကိုသာ ေခၚတာဆိုျပီး ရင့္ရင့္ သီးသီးေျပာျပီး ကၽြန္မကို ႏွင္ထုတ္ပါတယ္” ဟု ေျမပိုင္ဆိုင္မူ အျငင္းပြားေန သူ အမ္းျမိဳ႕ တပ္ေတာင္ အမွတ္ (၇) ရက္ကြက္ေန ေဒၚခင္လွရီ က ေျပာ သည္။
ေဒၚခင္လွရီက အဆိုပါ ေျမအျငင္းပြားမူ ျပႆနာ ျဖစ္ေနသည္မွာ မိမိဖခင္ႏွင့္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ မိမိႏွင့္သာ ျဖစ္သျဖင့္ မိမိကိုယ္သာ တရားစြဲဆိုသင့္ေၾကာင္း ေျပာဆိုေသာ္လည္း တရားသူၾကီးက လက္မခံ ေၾကာင္း သူမက ေျပာသည္။
“ ကၽြန္မက တရားသူၾကီးနာမည္ အေသအခ်ာေတာ့ မမွတ္မိဘူး။ ဦးျမင့္၀င္းလို႕ထင္ပါတယ္။ ကၽြန္မကိုသာ တရားစြဲပါ။ ကၽြန္မ ေျဖရွင္းမယ္ ဆိိုေတာ့ လံုး၀ လက္မခံဘူး။ ႏွင့္အေဖကိုသာ လႊတ္လိုက္ပါဆိုျပီး ကၽြန္မကို ရင့္ရင့္သီးသီး ေျပာဆိုပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ေဒၚခင္လွရီ၏ ဖခင္ ဦးဘၾကီးမွာ အသက္ ၅၀ ေက်ာ္ အရြယ္သာ ရွိေသာ္လည္းး အ၀လြန္သျဖင့္ ေကာင္းစြာ လမ္းမသြားႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ေနသျဖင့္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက စြဲဆိုထားေသာ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မူကို သူမအေနျဖင့္ ေျဖရွင္းလိုေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ဒီအမူကို ကၽြန္မကိုယ္တိုင္ ေျဖရွင္းခ်င္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႕လည္းဆိုေတာ့ ကၽြန္မတို႕ကို ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးက်န္ေအးထြန္းနဲ႕ ျမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးျမင့္ဦး၊ ေျမ စာရင္းဌာနက ဦးေက်ာ္ေဌးႏိုင္တို႕ ေပါင္းျပီး သက္သက္ညစ္ထားတဲ့ အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေျမကို ကၽြန္မတို႕ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ အတြက္ ရပ္ကြက္သား ၄၇ ဦးကလည္း ရပ္ကြက္ အတြက္ ဘာမွ အေႏွာင့္အယွက္ မ ျဖစ္သလို ပိုလို႕ေတာင္ ေကာင္းတယ္လို႕ စာတင္ထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက လံုး၀ အေရးမစိုက္ဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးက်န္ေအးထြန္းစကားနဲ႕ ကၽြန္မတို႕ကိုဘဲ ဖယ္ေပးဖို႕ ေျပာေနပါ တယ္” ဟု သူမက ဆက္ေျပာသည္။
ယခုအျငင္းပြားေနေသာ ေျမမွာ တပ္ေတာင္ေက်းရြာ အမွတ္ (၁) ရက္ကြက္တြင္ အမ်ားျပည္သူမ်ား ဆည္ဖို႕ရန္ မတတ္္ႏိုင္ဘဲ ပစ္ပယ္ထား ေသာ ေျမေနရာ ျဖစ္ျပီး ဦးဖိုးက်န္ဆိုသူက ေဒၚခင္လွရီအား လႊဲေျပာင္း ေရာင္းခ်ထားေသာ ေျမျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ေျမေနရာတြင္ ယခင္က ခုတ္ထြင္ ရွင္းလင္းႏိုင္ျခင္း မရွိေသာ ဒီေရေရာက္ေတာမ်ား၊ ျခံဳေတာမ်ား ဖံုးလႊမ္းေနျပီး ႏွစ္စဥ္ မိုးရာသီတြင္ တာက်ိဳး၍ ေရမ်ားရပ္ကြက္တြင္းသို႕ ၀င္ေလ့ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ရပ္ကြက္ရပ္ကြက္သားမ်ားက အဆိုပါ ေနရာတြင္ တည္ရွိေသာ တာတမံအား ဆည္ဖို႕ရန္ တတ္ႏိုင္ျခင္း မရွိသျဖင့္ ရပ္ကြက္ထဲမွ ဦးဖိုးျမဆို သူအား တာတမံ ဆည္ဖို႕ေပးပါက အဆိုပါ ေျမကို ယူရန္ ေပးအပ္ခဲ့ ေၾကာင္း သိရသည္။
ဦးဖိုးျမကလည္း မတတ္ႏိုင္သျဖင့္ ဦးဖိုးက်န္ ဆိုသူ ေနာက္ရြာသား တစ္ဦးအား ဆက္လက္ လႊဲေျပာင္း ေပးအပ္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ဦးဖိုး က်န္ မွလည္း ႏွစ္စဥ္ တာတမံ ေပါက္က်ေနသျဖင့္ မဆည္ဖို႕ႏိုင္၍ ေဒၚ ခင္လွရီလက္သို႕ တဖန္ လႊဲေျပာင္း ေရာင္းခ်သြားသည္ဟု ဆိုသည္။
ေဒၚခင္လွရီမွ ပိတ္ဆို႕ေနေသာ ျခံဳႏြယ္မ်ားကို ရွင္းလင္းျပီး တာတမံကို ေကာင္းမြန္စြာ ဆည္ဖို႕ျပီး လူသြားလာ၍ ရေအာင္ ျပဳျပင္၍ သူမ၏ ငါး လုပ္ငန္းအတြက္ အဆိုပါ ေနရာကို အသံုးျပဳရာ အနီးအနားရွိ တစ္ျခား ငါးလုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေက်ာ္လွစိန္မွ အဆိုပါ ေျမေနရာကို သူ လိုခ်င္ေၾကာင္း ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအား ခ်ဥ္းကပ္ ေျပာဆိုရာမွ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးက်န္ေအးထြန္းမွ အဆိုပါေျမေနရာမွဖယ္ေပး ရန္ ေတာင္းဆို လာေၾကာင္း သူမက ေျပာဆိုသည္။
ယခုကဲ့သို႕ ေတာင္းဆိုမူကို မလိုက္နာသျဖင့္ ျမိဳ႕နယ္ တရားရံုးတြင္ တရားစြဲဆိုသည္သာမက အဆိုပါ ေနရာတြင္အလုပ္လုပ္ကိုင္၍မရေအာင္ ထိ ေႏွာင့္ယွက္ဟန္႕တားမူမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု ေဒၚခင္လွရီက ေျပာဆိုသည္။
အဆုိပါ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး တစ္ျခား သက္ဆိုင္သူမ်ားအား ပိုမို သိရွိႏိုင္ေအာင္ ဆက္သြယ္ေသာ္လည္း ဆက္သြယ္၍ မရရွိခဲ့ပါ။
ေတာင္ကိုးရီးယား ထိပ္သီး ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေဒၚစုနဲ႔ေတြ႕
ABC
ေတာင္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ မၾကာခင္တုန္းကပဲ သမၼတ အျဖစ္ ေရႊးေကာက္ခံရၿပီး မ ၾကာခင္မွာ သမၼတျဖစ္လာမယ့္ Park Geun Hye နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့သလို သမၼတရာထူးကို ေလာေလာဆယ္ရ ထားတဲ့ သမၼတ လီေျမာင္ဘတ္နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆုံခဲ့ပါတယ္။
Park Geun Hye က ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရး အတြက္ ႏွစ္ ေပါင္း မ်ား စြာ ေပး ဆပ္ ခဲ့ တဲ့ ေဒၚ ေအာင္ ဆန္း စု ၾကည္ ကို ေလး စား တဲ့ အ ေၾကာင္း ေျပာ သြား ၿပီး ျမန္ မာ နဲ႔ ေတာင္ ကိုးရီးယား ႏွစ္ႏိုင္ငံ ေကာင္းစားေရး သာမက ပိုၿပီး ေပ်ာ္ရႊင္စရာေကာင္းၿပီး လႊတ္လပ္တဲ့ အာရွတိုက္နဲ႔ ကမာၻႀကီးအတြက္ ပူးေပါင္း လုပ္ ကိုင္ ၾက ဖို႔ ေမ်ာ္လင့္တယ္လို႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ဒီမိုကေရစီဆီကို ဦးတည္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက တျခားလူေတြကို အေထာက္အကူျပဳတာမ်ဳိးျဖစ္ဖို႔ ေမ်ာ္လင့္ တဲ့အေၾကာင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တိုးတက္ခ်မ္းသာမႈေတြလို႔ ေျပာရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြအတြက္သာမက ကမာၻသူ၊ ကမာၻသားအားလုံး အ တြက္ ရည္ရြယ္ေျပာဆိုတယ္လို႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ၅ ရက္ ၾကာ ေတာင္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္အတြင္း လက္ရွိသမၼတ လီေျမာင္ဘတ္နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆုံခဲ့ၿပီး ပညာေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာမွာ အျမင္ခ်င္း ဖလွယ္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ စိတ္က်န္းမာေရး ခ်ဳိ႕တဲ့သူေတြဝင္ေယာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကတဲ့ စပၸာယ္ရွယ္ ေဆာင္းရာသီ အိုလံပစ္အားကစားပြဲေတာ္ ဖြင့္ပြဲကိုလည္း တက္ေရာက္ၿပီး မိန္႔ခြန္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
စပၸာယ္ရွယ္ေဆာင္းရာသီ အိုလံပစ္အားကစားပြဲဟာ မသန္မစြမ္းအားကစားပြဲေတာ္နဲ႔ ကြဲျပားၿပီး ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ကတည္းက စတင္က်င္းပလာခဲ့ တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္ ၈ ႏွစ္ေက်ာ္ၿပီး စိတ္က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့ တဲ့သူတိုင္း ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ကစားႏိူင္တဲ့ အိုလံပစ္ပြဲေတာ္ ျဖစ္ပါတယ္။
ေတာင္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ မၾကာခင္တုန္းကပဲ သမၼတ အျဖစ္ ေရႊးေကာက္ခံရၿပီး မ ၾကာခင္မွာ သမၼတျဖစ္လာမယ့္ Park Geun Hye နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့သလို သမၼတရာထူးကို ေလာေလာဆယ္ရ ထားတဲ့ သမၼတ လီေျမာင္ဘတ္နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆုံခဲ့ပါတယ္။
Park Geun Hye က ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရး အတြက္ ႏွစ္ ေပါင္း မ်ား စြာ ေပး ဆပ္ ခဲ့ တဲ့ ေဒၚ ေအာင္ ဆန္း စု ၾကည္ ကို ေလး စား တဲ့ အ ေၾကာင္း ေျပာ သြား ၿပီး ျမန္ မာ နဲ႔ ေတာင္ ကိုးရီးယား ႏွစ္ႏိုင္ငံ ေကာင္းစားေရး သာမက ပိုၿပီး ေပ်ာ္ရႊင္စရာေကာင္းၿပီး လႊတ္လပ္တဲ့ အာရွတိုက္နဲ႔ ကမာၻႀကီးအတြက္ ပူးေပါင္း လုပ္ ကိုင္ ၾက ဖို႔ ေမ်ာ္လင့္တယ္လို႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ဒီမိုကေရစီဆီကို ဦးတည္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက တျခားလူေတြကို အေထာက္အကူျပဳတာမ်ဳိးျဖစ္ဖို႔ ေမ်ာ္လင့္ တဲ့အေၾကာင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တိုးတက္ခ်မ္းသာမႈေတြလို႔ ေျပာရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြအတြက္သာမက ကမာၻသူ၊ ကမာၻသားအားလုံး အ တြက္ ရည္ရြယ္ေျပာဆိုတယ္လို႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ၅ ရက္ ၾကာ ေတာင္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္အတြင္း လက္ရွိသမၼတ လီေျမာင္ဘတ္နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆုံခဲ့ၿပီး ပညာေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာမွာ အျမင္ခ်င္း ဖလွယ္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ စိတ္က်န္းမာေရး ခ်ဳိ႕တဲ့သူေတြဝင္ေယာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကတဲ့ စပၸာယ္ရွယ္ ေဆာင္းရာသီ အိုလံပစ္အားကစားပြဲေတာ္ ဖြင့္ပြဲကိုလည္း တက္ေရာက္ၿပီး မိန္႔ခြန္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
စပၸာယ္ရွယ္ေဆာင္းရာသီ အိုလံပစ္အားကစားပြဲဟာ မသန္မစြမ္းအားကစားပြဲေတာ္နဲ႔ ကြဲျပားၿပီး ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ကတည္းက စတင္က်င္းပလာခဲ့ တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္ ၈ ႏွစ္ေက်ာ္ၿပီး စိတ္က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့ တဲ့သူတိုင္း ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ကစားႏိူင္တဲ့ အိုလံပစ္ပြဲေတာ္ ျဖစ္ပါတယ္။
Subscribe to:
Posts (Atom)