စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပန္သံုးသပ္ရန္ ထိုင္းေရာက္ ကခ်င္မ်ား ဆႏၵျပ

ေက်ာ္ခ

အစုိးရ စစ္တပ္က ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ထိုးစစ္ဆင္ေနမႈသည္ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ တန္းတူေနထိုင္ေရးမူ မဟုတ္ဘဲ အျမစ္ျဖဳတ္ေရး အ ေျခအေန သက္ေရာက္ေနသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားသည့္ အေမရိကန္ အစိုးရ၏ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ေျဖေလ်ာ့ေပးျခင္း မ်ား ကို သံုးသပ္ၿပီး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပန္လည္ျပဳလုပ္ရန္ ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ားက ယေန႔ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုလိုက္ၾကသည္။

ယေန႔ နံနက္ပိုင္းတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕ရွိ တ႐ုတ္သံ႐ုံးႏွင့္ အေမရိကန္သံ႐ုံး ေရွ႕တို႔တြင္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသား ၁၀၀ ေက်ာ္ က “ထိုးစစ္ေတြရပ္ပါ”၊ “အျပစ္မဲ့ေဒသခံေတြကို သတ္ျဖတ္မႈရပ္တန္႔ပါ”၊ “ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီပါ” စသည့္ စာတန္းမ်ားကို ကိုင္ေဆာင္ ကာ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုၾကၿပီး အေမရိကန္သံ႐ုံးသို႔ ေပးပို႔ခဲ့ေသာ ၎တို႔ ထုတ္ျပန္ ခ်က္ထဲတြင္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပန္ထားေပး ရန္ပါ ထည့္သြင္း ေတာင္းဆိုခဲ့သည္ကို ေတြ႔ရသည္။

လက္ရွိျဖစ္ပြားေနသည့္ တိုက္ပြဲမ်ား၌ အစိုးရ စစ္တပ္က ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA) ကိုထိုးစစ္ဆင္ေခ်မႈန္းေနသည့္တခ်ိန္ တည္း တြင္ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံမ်ားကို အေၾကာင္းမဲ့ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ဖမ္းဆီးျခင္း၊ အဓမၼ ျပဳက်င့္ျခင္းမ်ား အပါအဝင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည့္ အတြက္ ယင္းသို႔ ေတာင္းဆိုၾကျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ထုိင္းႏုိင္ငံအေျခစိုက္ ကခ်င္အမ်ဳိးသမီး အစည္းအ႐ုံး (KWAT) ေျပာေရး ဆို ခြင့္ရွိသူ မဆိုင္းဇင္က ဧရာဝတီသုိ႔ ေျပာသည္။

“ျမန္မာအစိုးရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနတယ္လို႔ သတ္မွတ္ၿပီးမွ အေမရိကန္က Sanction ကို ျပန္႐ုတ္သိမ္းေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်က္က က်မ တို႔ တိုင္းရင္းသားေတြအတြက္ လူအခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈကို ျဖစ္ေစတယ္။ အဲဒါေတြကို က်မတို႔က မလိုလားဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ Sanction ကို ျပန္ၿပီးေတာ့ စဥ္းစားေစခ်င္တယ္။ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အစစ္ေရာက္မွ Sanction ကို ျပန္ဖြင့္ေပးဖို႔က်မ တို႔က ေတာင္းဆိုရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္” ဟု မဆိုင္းဇင္က ေျပာသည္။

လိုင္ဇာၿမိဳ႕ အနီးတဝိုက္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား အပါအဝင္ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ တေလွ်ာက္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသို႔ လူသားျခင္း စာ နာ ေထာက္ထားမႈ အကူအညီမ်ား ပို႔ေဆာင္ေပးရန္ႏွင့္ တ႐ုတ္အစိုးရအား ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး(UNHCR) ဖြင့္လွစ္၍ ကခ်င္ဒုကၡသည္မ်ားကို အကူအညီေပးခြင့္ရေရး တိုက္တြန္းေပးရန္ အေမရိကန္ အစုိးရကို တိုက္တြန္းထားသည္။

ထို႔အျပင္ အေမရိကန္အေနျဖင့္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ား အေရးအေပၚ ႏႈတ္ဆိတ္ေနျခင္းမျပဳဘဲ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံတြင္ အေလး ထား ေဆြးေႏြးမႈ ျဖစ္လာေစရန္ႏွင့္ တျပည္လံုးဆိုင္ရာ စစ္မွန္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ မွန္မွန္ကန္ကန္ အေကာင္ထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ တိုက္တြန္းေပးေရးလည္း ေတာင္းဆိုထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

ဆႏၵျပ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ားက တ႐ုတ္သံ႐ုံး ေရွ႕သို႔လည္း သြားေရာက္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရကို ႏိုင္ ငံေရးနည္းလမ္းအရ အေျဖရွာေပးေရး တိုက္တြန္းေပးရန္၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ထြက္ေျပးခိုလံႈလာၾကေသာ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားကို လြတ္လပ္စြာ ခိုလႈံခြင့္ေပးရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီမ်ား လြတ္လပ္စြာ ဝင္ေရာက္ ကူညီခြင့္ျပဳရန္၊ ကခ်င္ဒုကၡသည္မ်ားကို ကူညီမည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို လမ္းအသံုးျပဳခြင့္ေပးရန္ တ ရုတ္အစိုးရကို ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။

ဆႏၵျပသူမ်ား၏ သေဘာထား ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ သံ႐ုံးမ်ားမွ တာဝန္ရွိသူမ်ားက လက္ခံယူေပး သကဲ့သို႔ ဆႏၵျပ သူမ်ား ၏ သေဘာထားမ်ားႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ရသည့္ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားကို သံ႐ုံးတာဝန္ရွိသူမ်ားကလည္း လက္ခံ နားေထာင္ေပးခဲ့သည္။
ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသား နယ္ေျမျဖစ္ေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္ကို အရပ္သားအစိုးရ လက္ထက္တြင္ သဲသဲမဲမဲ တိုက္ခိုက္ေနျခင္းအေပၚ နားမလည္ႏိုင္ ျဖစ္မိေသာ္လည္း စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနရသူမ်ားကို ကိုယ္ခ်င္းစာနာမႈျဖင့္ ပါဝင္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဆႏၵျပပြဲကို လာေရာက္သည့္ တိုင္းရင္းသူ မအားဝမ္က ေျပာသည္။

“ဒီစစ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အထဲမွာ ဒုကၡသည္ေတြက ခံစားေနရတယ္။က်မတို႔ႏိုင္ငံျခားမွာ ေရာက္ ေနတဲ့ သူေတြက ဒါငါတို႔နဲ႔ မဆိုင္ဘူးဆိုၿပီး ေနတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ငါတို႔လည္း နင္တို႔နဲ႔ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမေတြလိုမ်ဳိး ထပ္တူခံစားရ တယ္ ဆိုတာမ်ဳိးနဲ႔ ပူးေပါင္းပါဝင္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း အစိုးရတပ္ ထိုးစစ္ေၾကာင့္ စစ္ေဘးသင့္ ကခ်င္လူထုႏွင့္ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ အၾကပ္အတည္းမ်ား အျမန္ေကာင္း မြန္ေစရန္ႏွင့္ စစ္ပြဲမ်ား ေအးခ်မ္းသြားေစရန္ ယခုလ ၂၂ ရက္ေန႔က ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံေရာက္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ားကလည္း ဆစ္ဒနီၿမိဳ႕တြင္ ဆုေတာင္းပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ကခ်င္ စစ္ပြဲမ်ားၿငိမ္းေအးရန္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာက ေတာင္းဆိုေနခ်ိန္တြင္ ယမန္ေန႔က က်င္းပသည့္ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္၍ အာဏာရ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီမွ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးလွေဆြက KIA ကို အၿပီးသတ္ ေခ်မႈန္းၿပီးမွသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္သင့္ေၾကာင္း တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့သည္။

ယင္းအဆိုႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မဆိုင္းဇင္က “တိုင္းရင္းသားေတြအတြက္ မစဥ္းစားေပးတဲ့ ဘယ္လႊတ္ ေတာ္မဆို က်မတို႔က ကန္႔ကြက္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်မတို႔က တန္းတူေရးျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး တန္းတူေရး ဆိုတာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသားတိုင္း ရသင့္ရထိုက္တဲ့ အခြင့္အေရးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခြင့္အေရးကို မရဘဲနဲ႔ က်မတို႔ တိုင္းရင္းသားေတြကို အျမစ္ျဖတ္ ေခ်မႈန္းမယ္ဆိုတဲ့ စကားဟာ လႊတ္ေတာ္အမတ္ တေယာက္ရဲ႕ ထြက္ဆိုသင့္တဲ့ စကားမဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။

၁၉၉၄ ခုႏွစ္က KIA ႏွင့္ အစိုးရတို႔အၾကား ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ေသာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္သည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လထဲတြင္ ပ်က္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္ဖက္တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ ေဒသခံ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ ၁ သိန္းေက်ာ္အထိ ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။