နားလည္သူမ်ားသာ ပန္းခ်ီျပပြဲမ်ား အကဲျဖတ္သင့္

ေအးခ်မ္းေျမ့

ပန္းခ်ီအႏုပညာ ျပပြဲမ်ားကို အကဲျဖတ္စိစစ္သူမ်ားသည္ အႏုပညာကို ထဲထဲဝင္ဝင္ နားလည္သူမ်ား သာ ျဖစ္ သင့္ေၾကာင္း ေလ့လာသူမ်ား က ေျပာဆုိေနၾကသည္။

ယခင္ အစိုးရအဆက္ဆက္မွ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ပန္းခ်ီျပပြဲမ်ား မျပခင္ စိစစ္ေရးအဖြဲ႕သို႔ အေၾကာင္းၾကားရေၾကာင္း၊ အဆိုပါ စိစစ္ေရး အဖြဲ႕ထဲတြင္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ တကၠ သိုလ္မ်ား စာၾကည့္တုိက္၊ ယဥ္ေက်းမႈ ဝန္ႀကီးဌာန အစရွိသည့္ ဌာနမ်ားမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား ပါဝင္ေၾကာင္း၊ အဆုိပါ အဖြဲ႕ အႏုပညာထက္ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာေရး အစရွိသည့္ အခ်က္မ်ားႏွင့္ တုိက္ဆိုင္စစ္ေဆး ၾက ေၾကာင္း သိရသည္။

“သူတို႔ ေျပာတာက အရင္ကဆိုရင္ ႏုိင္ငံေရးမရဘူး၊ အခု ႏုိင္ငံေရးေတာ့ ရတယ္၊ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ဘာသာေရး ၿငိစြန္းတဲ့ ကားမ်ိဳး မရဘူး ဆိုတာ မ်ိဳး ေျပာလာတယ္။ ဥပမာ – Nude ကားေတြဆိုရင္ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ၿငိတယ္ေပါ့” ဟု ပန္းခ်ီ ၿငိမ္းခ်မ္းဆုက ဆုိသည္။

ဆက္လက္၍ ၎က ပန္းခ်ီဆရာမ်ားသည္ ပန္းခ်ီေက်ာင္းတြင္ စတင္၍ ပန္းခ်ီေရးကတည္းက Nude ႏွင့္ ကင္းလြတ္၍ မရေၾကာင္း၊ ခႏၶာေဗ ဒကို ပန္းခ်ီအေျခခံတြင္ သင္ယူရၿပီး လူခႏၶာကိုယ္မွ ႂကြက္သားမ်ား ၏ အေနအထား၊ အေပ်ာ့အမာကို အႏုပညာ ေျမာက္စြာ ေရးဆြဲသည့္ ပန္း ခ်ီကားမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အႏုပညာမ်က္စိျဖင့္ ၾကည့္လွ်င္ နားလည္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

“ပန္းခ်ီဆရာေတြ ေရးတာက တဏွာရမၼက္ကို ေဖာ္က်ဴးတဲ့ ကားမ်ိဳးေရးတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ထားပါေတာ့။ အဲဒီလိုေရးတယ္ဆိုရင္ ျဖဳတ္ဗ်ာ။ အဲဒီ လိုေရးတဲ့ ပန္းခ်ီဆရာကို လည္း ႀကိဳက္သလို အေရးယူလို႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ အႏုပညာ ေျမာက္ေအာင္ ေရးထားတဲ့ Nude ကားေတြကို ယဥ္ ေက်းမႈဆိုတဲ့ အျမင္နဲ႔ တုိင္းတာက ဆုိးတယ္” ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။

ယခင္ကတည္းက ပန္းခ်ီဆရာအမ်ားစုသည္ Nude ပန္းခ်ီကားမ်ားကို ေရးဆြဲခဲ့ၾကေၾကာင္း၊ ျမန္မာျပည္တြင္ ျပခြင့္ မရသျဖင့္ ျပည္ပတြင္ သြား ေရာက္ျပသၾကရာ တျခားႏုိင္ငံသားမ်ားက ဝယ္ယူၾကသျဖင့္ တုိင္း ျပည္ဝင္ေငြ ဆံုးရႈံးေၾကာင္း ၎က ရွင္းျပသည္။

ပန္းခ်ီလင္းဝဏၰကလည္း ပန္းခ်ီကားမ်ားအား စိစစ္ရန္အတြက္ ၾကည့္ရႈသည္ ဆုိသည့္ အေနအထားမ်ိဳး မရွိသင့္ေတာ့ေၾကာင္း၊ အႏုပညာကို လြတ္လပ္စြာ ဖန္တီးခြင့္၊ ခ်ျပခြင့္ ရွိရေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာ သည္။

၁၉၉၀ ေက်ာ္ ကာလမ်ားက စတင္ထြက္ေပၚလာသည့္ ေခတ္ၿပိဳင္ ပန္းခ်ီဆရာ ၈ ဦးျဖင့္ စုစည္းထားေသာ Emerging Artist 90s (Eao90s) အဖြဲ႕၏ ျပပြဲတရပ္ကို ေဖေဖာ္ဝါရီ ၈ ရက္မွ ၁၁ ရက္ေန႔ အထိ ရန္ ကုန္ ပုလဲကြန္ဒိုရွိ Studio Square ပန္းခ်ီျပခန္းတြင္ ခင္းက်င္းျပသလွ်က္ ရွိ သည္။

ယင္းအဖြဲ႕တြင္ ၁၉၉၀ ေက်ာ္ ကာလမ်ားက ေပၚထြက္လာသည့္ ေကာင္းဆု၊ ၿငိမ္းခ်မ္းဆု၊ မင္းေဇာ္၊ ဗဂ်ီလင္းဝဏၰ၊ ေနေအာင္ရႈ၊ ေက်ာ္ဆန္း သြင္ တို႔ ပါဝင္သည္။

EAo 90s အုပ္စုဝင္မ်ားသည္ တဦးခ်င္း၊ အဖြဲ႕လိုက္ အစရွိသည္ျဖင့္ ၎တို႔ ဖန္တီးခဲ့သည့္ လက္ရာမ်ားကို ၁၉၉၀ ျပည္ႏွစ္လြန္ကာလမ်ားက ျပပြဲမ်ား ခင္းက်င္း ျပသခဲ့ရာ၌ ပိတ္ပင္တားျမစ္မႈမ်ား၊ အႏုပညာ လက္ရာပစၥည္းမ်ားကို ျဖဳတ္ပယ္၍ ျပသခြင့္ ပိတ္ပင္ျခင္းမ်ား အျပင္ Performance Art အႏုပညာ အမ်ိဳးအစားမ်ားကို တျခား ဆန္႔က်င္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္း တရပ္၏ ႏုိင္ငံေရး လႈံ႔ေဆာ္မႈ အျမင္ျဖင့္ သံုးသပ္ ပိတ္ ပင္ အေရးယူမႈမ်ိဳးေပါင္း မ်ားစြာ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ၾကရေၾကာင္း အဆိုပါ အႏုပညာ ျပပြဲ၏ လက္ကမ္းစာအုပ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႕ရ သည္။

“နအဖ ေခတ္တုန္းက က်ေနာ္ တကိုယ္ေတာ္ ျပပြဲတခု ေလာကနတ္ ျပခန္းမွာ လုပ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီမွာ က်ေနာ့္မိတ္ေဆြ ဂစ္တာသမား ကိုေဇာ္ မင္းသိန္းက ပန္းခ်ီကားတခ်ပ္ ေရွ႕မွာ က်ေနာ္ တခါမွ မၾကားဘူးတဲ့ ဂီတကို တီးခတ္တယ္။ ျပပြဲ ဖိတ္စာ မွာလည္း ပါၿပီးသား၊ ဂီတဟာ အ ေရာင္၊ အေရာင္ဟာ ဂီတဆုိတာ။ အဲဒါကို သရုပ္ေဖာ္တာ၊ အဲဒီတုန္းက ပန္းခ်ီ ျပပြဲ တပြဲလံုးကို ပိတ္ပင္ ခဲ့တယ္” ဟု ပန္းခ်ီလင္းဝဏၰက ဧရာ ဝတီသို႔ ေျပာသည္။

ယခင္ စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္က ပန္းခ်ီကားမ်ားတြင္ အနီေရာင္မ်ားေနလွ်င္ပင္ ျပပြဲ၌ ျပသခြင့္ မရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ယခုလက္ရွိ ကာလတြင္ အႏုပညာ ဖန္တီးခြင့္မွာ ယခင္ထက္ မ်ားစြာ လြတ္လပ္ေနၿပီဟု ဆိုႏုိင္ေသာ္လည္း ပန္းခ်ီ အႏုပညာ ျပပြဲမ်ားမျပသခင္ စိစစ္သူမ်ားက လာေရာက္ၾကည့္ရႈေနၾကဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ လာေရာက္သူမ်ားထဲတြင္ ပန္းခ်ီအႏုပညာ အေၾကာင္း နားမလည္သူမ်ား လည္း ပါဝင္ေနေၾကာင္း ပန္းခ်ီလင္းဝဏၰက ဆိုသည္။

ယခုအခါ စာနယ္ဇင္း၊ ရုပ္ရွင္၊ ဂီတ အစရွိသည့္ နယ္ပယ္မ်ား၌ အစည္းအရံုးမ်ား၊ ေကာ္မတီမ်ား ရွိေနကာ စိစစ္ေရးဆိုသည့္ ၾကားခံ ၾကည့္ရႈ ျဖတ္ေတာက္မႈမ်ား မရွိေတာ့ဘဲ သက္ဆုိင္ရာ အစည္းအရံုး၊ ေကာ္မ တီတို႔က ဖန္တီးသူ အႏုပညာရွင္၊ စာနယ္ဇင္းသမ်ား စသည္တုိ႔ႏွင့္ ေဆြး ေႏြးညႇိႏႈိင္းျခင္းျဖင့္ ယခင္ထက္ အထုိက္အေလ်ာက္လြတ္လပ္ခြင့္ ရေနၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ပန္းခ်ီျပပြဲမ်ား၊ Performance Art ျပပြဲ၊ Installation Art ျပပြဲမ်ားအတြက္မူ မည္သည့္ အဖြဲ႕အစည္း၊ ေကာ္မတီက တာဝန္ယူေဆြးေႏြးမည္ ဆုိသည့္ အေနအထား မရွိေသးေပ။

“အရင္ နအဖေခတ္၊ ဖမ္းမယ္ဆီးမယ္ ဆိုတဲ့ အခ်ိန္တုန္းက က်ေနာ္တို႔ကို စာပို႔တယ္၊ သတိေပးတာမ်ိဳး လုပ္တယ္။ အခုက်ေတာ့ ယဥ္ေက်းမႈ ရယ္ ဘာသာေရးရယ္ ၿငိစြန္း တခုခု ျဖစ္ရင္ ျပခန္းပိုင္ရွင္နဲ႔ ပန္းခ်ီဆရာက ကိုယ့္ဘာသာ တာဝန္ယူရမယ္လို႔ ေျပာတယ္” ဟု ပန္းခ်ီ ၿငိမ္းခ်မ္း ဆုက ဆုိသည္။

ေဖေဖာ္ဝါရီ ၈ ရက္ေန႔က စတင္ျပသေနသည့္ EAo 90s အႏုပညာျပပြဲတြင္ ပန္းခ်ီအႏုပညာရွင္ ၈ ၏ လြတ္လပ္စြာ တင္ဆက္ထားေသာ ပန္းခ်ီ ကားမ်ား၊ ေခတ္ၿပိဳင္ အႏုပညာဖန္တီးမႈမ်ားကို ေတြ႕ရသည္။

၂၀၁၂ ေရြးေကာက္ပြဲ ကာလမ်ားအလြန္ ႏုိင္ငံတကာ အာရံုစူးစိုက္မႈႏွင့္အတူ ဆက္ဆံေရးမ်ား ေကာင္းမြန္တိုးတက္လာခ်ိန္၊ ကမၻာႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး ဆက္ဆံမႈမ်ား အရွိန္ျမင့္လာေသာ ယခုလိုအခ်ိန္အတြင္း အျမင္ သစ္၊ အေတြးသစ္၊ အႏုပညာ လက္ရာ ပစၥည္းအသစ္မ်ားကို အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ ေဖာ္ထုတ္ျပသႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္ၿပီး EAo 90s အဖြဲ႕ကို ေငြေၾကး အက်ိဳးအျမတ္ အတြက္ မဟုတ္ဘဲ ဖြဲ႕စည္းျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၎ျပပြဲ လက္ကမ္း စာအုပ္တြ ေရးသားထားသည္။

ေခတ္ၿပိဳင္အႏုပညာ ဖန္တီးမႈမ်ားတြင္ ၾကားခံပစၥည္း အသံုးျပဳမႈ၊ ဖန္တီးသည့္ စနစ္ပံုစံ အစရွိသည့္ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား ကင္းမဲ့လာၿပီျဖစ္ ေၾကာင္း၊ ဖန္တီးမႈ လြတ္လပ္လာသည့္အေလ်ာက္ ျမန္မာ ပရိသတ္၏ ခံစားမႈ စြမ္းရည္မ်ား တုိးတက္လာၿပီ ျဖစ္ရာ တာဝန္ရွိသူမ်ားဘက္က လည္း အႏုပညာႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ က်ဥ္းေျမာင္းေသာ အျမင္မ်ား၊ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား မရွိသင့္ေတာ့ေၾကာင္း ေလ့လာသူမ်ားက သံုး သပ္ ၾက သည္။

“ပန္းခ်ီဆရာဆိုတာက အလွကို ေရးတာ၊ အေရာင္ေတြကို ေရးတာပါ။ ဟီရိၾသတၱပၸကင္းတဲ့ Erotic Nude ေတြကို ျပပြဲမတင္ၾကပါဘူး။ က်ေနာ္ တုိ႔ကေတာ့ တာဝန္ရွိသူ ေတြကို သိေစခ်င္တယ္၊ အႏုပညာကို နားလည္ေစခ်င္တယ္၊ အႏုပညာကို နားလည္ေအာင္ ေလ့လာၾကပါလို႔လည္း တုိက္တြန္းခ်င္တယ္” ဟု ပန္းခ်ီၿငိမ္းခ်မ္းဆုက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။