ႏြားေစ်း

မဲေဆာက္ၿမိဳ႕၏ အေရွ႕ေတာင္ဘက္တြင္ ဘန္႔ေစာင္ကြဲရြာ ရွိ၏။ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ ျမဴနီစပယ္ နယ္စပ္မ်ဥ္းအား ေမွးသီ၍ တည္ရွိေနသည့္ ရြာေလးျဖစ္သည္။ ထုိရြာေလးမွ အေရွ႕ေတာင္စူးစူးသို႔ ဆက္သြားလွ်င္က … ေသာင္းရင္းျမစ္ႏွင့္ ေဟြ႔ကလုပ္ရြာသို႔ ေရာက္၏။ ေဟြ႔ကလုပ္ရြာက ေသာင္းရင္းျမစ္ႏွင့္ ထိကပ္ေနသည္။ဘန္႔ေစာင္ကြဲရြာတြင္ ‘ႏြားေစ်း’ ရွိ၏။ တပတ္လွ်င္ ၂ ရက္ ေစ်းခင္းသည့္ ႏြားေစ်းျဖစ္သည္။

ႏြားေစ်းခင္းၾကီးက …. ေဘာလံုးကြင္း ၁ဝ ကြင္းစာမွ် က်ယ္၏။ ေစ်းခင္း၏ တဖက္ အနားသတ္စည္းတြင္၊ ေစ်းဆုိင္တန္းမ်ားက စီစီရီရီ ….။ စားေသာက္ဆုိင္မ်ား၊ ေသတင္းကုတ္မ်ားႏွင့္ ကၽြဲ၊ႏြားမ်ားတြင္ အသံုးျပဳသည့္ နဖားၾကိဳး၊ ျခဴ၊ လယ္သိုင္းၾကိဳးျပား၊ ၾကိမ္တံ စသည့္ ကၽြဲ၊ ႏြားသုံးပစၥည္းမ်ား ေရာင္းသည့္ ဆိုင္မ်ားလည္း ရွိ၏။

ၿပီးလွ်င္ …. ခ်က္ခ်င္းသတ္၊ ခ်က္ခ်င္းျဖတ္၊ ခ်က္ခ်င္းခုတ္ထစ္၍ ေရာင္းသည့္ ေသြးသံရဲရဲႏွင့္ အမဲဆုိင္မ်ားလည္း ရွိသည္။

ခ်ဳိႏွစ္ေခ်ာင္း၏ အလယ္ငယ္ထိပ္အား ရဲဒင္းႏွင့္ ထုသံ ….။ အသားလီးဓားအား ေသြးေနသည့္ အသံမ်ားအၾကား၌ ဝယ္သူတုိ႔က တိုးေဝွ႕၍ ေသြးစိမ္းရွင္ရွင္ႏွင့္ အမဲအသား၊ အသည္းတုိ႔အား ဝယ္ယူ၍ေနၾက၏။ ျမင္ကြင္းက စိတ္မသက္သာစရာ …။

ႏြားေစ်းသို႔အဝင္ လက္ဝဲဘက္တြင္ ေဘာလံုးကြင္ ၂ ကြင္းစာမွ်ရွိသည့္ ကြက္လပ္ၾကီးကိုက …. ဇာတ္႐ုံၾကီးသဖြယ္ အကာအရံမ်ားႏွင့္ ကာရံထားသည္။ ထုိဝင္းၾကီးအတြင္း၌က ႏြားေဝွ႔ပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ၾကသည္။ အေလာင္းအစားမ်ားက ေသာင္းဂဏန္း၊ သိန္းဂဏန္း ခ်ီ၏။

ေနာက္ပိုင္းေသး၍ ရင္အံုႏွင့္ လည္ပင္းလံုးၾကီးမ်ား တုတ္ခိုင္လြန္းလွသည့္ ႏြားသိုးၾကီးမ်ားက အိေျႏၵရစြာႏွင့္ သခင္၏ ၾကိဳးဆြဲရာအတုိင္း တလွမ္းခ်င္းလွမ္း၍ ႐ုံဝင္းၾကီးအတြင္းသို႔ ဝင္သြားၾက၏။

တနဂၤေႏြေစ်းေန႔က ဗုဒၶဟူးေစ်းေန႔ထက္ ပိုမို၍ အေရာင္းအဝယ္စည္၏။ ႏြားေကာင္ေရ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ၍ အေရာင္းအဝယ္ ျဖစ္ၾက၏။ ဦးခ်ဳိက်ဳိးေနသည့္ ခိုင္းႏြားအိုၾကီးမ်ား၊ သားငယ္မ်ားႏွင့္ သားသည္ ႏြားမမ်ားပါမက်န္ အရြယ္အစားအလုိက္ အေရာင္းအဝယ္ ျဖစ္သည္။ ေစ်းခင္းအတြင္းရွိ ႏြားမ်ားအားလံုးက ျမန္မာျပည္အရပ္ရပ္မွ ႏြားမ်ား ျဖစ္ၾက၏။

ေစ်းေန႔မတုိင္မီ ညေနခင္းကတည္းကမွ ၁ဝ ဘီးကားၾကီးမ်ားႏွင့္ တင္ေဆာင္လာသည့္ ႏြားကားမ်ားက ေစ်းခင္းဆီသုိ႔ တစီးၿပီး တစီး ဆုိက္ေရာက္၍ လာၾက၏။ မဲသေဝါ၊ မယ့္ကသာဘက္မွ ဝင္လာသည့္ ကားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ၁ဝ ဘီးကားတစီးတြင္ …. ႏြားေကာင္ေရ ၂ဝ၊ ၃ဝ မွ် ပါရွိၾက၏။ တညလံုး ႏြားကားမ်ားက ႏြားေစ်းသို႔ ဝင္ေနၾက၏။ ႏြားေစ်းခင္းအတြင္း ႏြားမ်ားအား မမွားေစရန္ နားရြက္ဖ်ားမ်ား၌ အေပါက္ေဖာက္၍ ေရာင္စံု ပလပ္စတစ္ကပ္ျပားေလးမ်ားအား ခ်ိပ္သီထားၾက၏။

ဘန္႔ေစာင္ကြဲႏြားေစ်းခင္းက …. ႏြားေမာင္းသူ၊ ႏြားအတင္အခ်လုပ္သူ၊ ႏြားကုန္သည္၊ ႏြားပြဲစား၊ ႏြားအဝယ္ေတာ္ ….။ ႏြားသူေ႒း၊ ႏြားပြဲေလာင္းသူတုိ႔ႏွင့္ တုိးတုိးေဝွ႔ေဝွ႔ … စည္စည္ကားကား ….။
ပုလင္းသံ၊ ဖန္ခြက္သံ၊ ေၾကာ္သံ၊ ေလွာ္သံတုိ႔ႏွင့္ ဆူဆူေလာင္ေလာင္ ….။ ယမကာမ်ဳိးစံုအန႔ံ၊ ဗြက္နံံ႔၊ ေရဆုိးနံ႔၊ ႏြားေခ်းန႔ံ၊ ႏြားေသးန႔ံ၊ အေၾကာ္အေလွာ္အနံ႔၊ လူေခၽြးနံ႔တို႔ႏွင့္ မြန္းမြန္းက်ပ္က်ပ္….။
ဘန္႔ေစာင္ကြဲႏြားေစ်းက …. မိုးအခါတြင္ ဗြက္တို႔ႏွင့္ ခၽြဲခၽြဲျပစ္ျပစ္ … စိုစိုစြတ္စြတ္။ ေႏြအခါတြင္မူက … ဖုန္တေထာင္းေထာင္း…။

ညေနခင္း အေရာင္းအဝယ္ၿပီးလွ်င္က …. ၁ဝ ဘီးကားၾကီးမ်ားေပၚသို႔ ႏြားမ်ားအား ျပန္တင္ၿပီး … ႏြားေစ်းမွ ႏြားကားၾကီးမ်ား တစီးၿပီး တစီး ျပန္ထြက္၍သြားၾကသည္။ ႏြားကားမ်ား ဦးတည္ေမာင္းႏွင္ေနသည့္ ေနရာက … သားသတ္႐ုံဆီသို႔ ….။


(၂)
ဘန္႔ေစာင္ကြဲႏြားေစ်းခင္း၏ အလြန္ႏွစ္ျပခန္႔တြင္ က်ေနာ္တုိ႔ အဖဲြ႔အစည္း၏ စုိက္ပ်ဳိးေရးၿခံေလး ရွိ၏။ စုိက္ပ်ဳိးေရးၿခံဟု ဆုိေသာ္လည္း စီးပြားေရးသေဘာထက္ အလုပ္စခန္းသေဘာက အဓိကျဖစ္သည္။

က်ေနာ္တို႔အဖဲြ႔အစည္းသို႔ ၿမိဳ႕ျပမွ ဝင္ေရာက္လာခဲ့ၾကသည့္ အဖြဲ႔ဝင္အသစ္မ်ားအား ကနဦးစမ္းသပ္ထားရွိရန္ ရည္ရြယ္၍ လုပ္ေဆာင္ထားသည့္ စုိက္ပ်ဳိးေရးၿခံ ျဖစ္သည္။ အဖြဲ႔ဝင္သစ္မ်ား၏ အလုပ္စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ စုေပါင္းလုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္လိုသည့္ သေဘာသဘာဝမ်ားအား စမ္းသပ္ရာ၊ ေလ့က်င့္ေပးရာ စခန္းေလး ျဖစ္သည္။

က်ေနာ္က ဗဟိုစည္း႐ုံးေရးဌာနတြင္ တာဝန္ယူသည့္အတြက္ အဖြဲ႔ဝင္သစ္မ်ားအား စမ္းသပ္ရာ၊ ထုိစုိက္ပ်ဳိးေရးၿခံေလးသည္လည္း က်ေနာ္ႏွင့္မကင္း ….။ တာဝန္အရ သြားလာၾကည့္ရႈ အကဲခတ္ေနခဲ့ရသည္။ စုိက္ပ်ဳိးေရးၿခံေလးသို႔ သြားလာသည့္အခါတိုင္း …. ႏြားေစ်းခင္းၾကီးအား ျဖတ္ရ၏။ ဤအတြက္ ႏြားေစ်းခင္းသည္ က်ေနာ္ႏွင့္မစိမ္း ….။ ထိေတြ႔ဖန္မ်ား၍ ရင္းႏွီး၍ေနသည္။

ႏြားေစ်းက … ဘန္႔ေစာင္ကြဲရြာ နယ္ေျမအပိုင္တြင္ ရွိသျဖင့္ ဘန္႔ေစာင္ကြဲသူၾကီး၏ အာဏာစက္ေအာက္၌ ရွိ၏။ ႏြားေစ်းလံုၿခံဳေရးအား ‘က်ားလက္ဝါး’ အဖဲြ႔က တာဝန္ယူထား၏။ ‘က်ားလက္ဝါး’ အဖဲြ႔ဟူသည္ကား … ဘန္႔ေစာင္ကြဲသူၾကီး၏ ပ်ဴေစာထီးတပ္ …။ ဘန္႔ေစာင္ကြဲသူၾကီးက ႏွစ္လံုးျပဴးေသနတ္ တကားကားႏွင့္ မဟုတ္ေသာ္လည္း သူ၏ ပ်ဴေစာထီးက်ားလက္ဝါးမ်ားကမူ …. ေျခာက္လံုးက်ည္ တယမ္းယမ္းႏွင့္ ႏြားေစ်း၏ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈအား တည္ေဆာက္ၾက၏။

ဦးကံရက ဘန္႔ေစာင္ကြဲႏြားေစ်း၏ တဦးတည္းေသာ ႏြားေစ်းဝန္ထမ္းဟု ဆုိရမည္။ ဦးကံရက …. ေစ်းေန႔မ်ားတြင္ ဝင္လာသည့္ ႏြားေကာင္ေရအား စာရင္းမွတ္ရ၏။ ေစ်းေန႔မဟုတ္သည့္ ရက္မ်ားတြင္မူ …. အေရာင္းအဝယ္ မျဖစ္၍ က်န္ေနသည့္ ႏြားမ်ားအား ဦးကံရက တာဝန္ယူ၍ ေစာင့္ရ၏။

အငွားထိန္းေက်ာင္းမည့္ သူမ်ားအား ဦးကံရက ရွာေဖြေပးရ၏။ ထိန္းေက်ာင္းခအား ႏြားပိုင္ရွင္က ႏြားအေကာင္ေရအရ ေပး၏။ ဦးကံရက ႏြားေက်ာင္းသားႏွင့္ ႏြားပိုင္ရွင္အၾကား ကိုယ္စားလွယ္ …။
ႏြားစာျမက္စိုရိပ္၍ ေရာင္းသည့္ သူမ်ားသည္လည္း ဦးကံရႏွင့္ မကင္းၾက၊ ဆက္စပ္ၾကရသည္ပင္ …။ ျမက္စိုတထမ္းေစ်းက ေႏြႏွင့္ မိုးမတူ …။ ႏြားေစ်းအား အမီျပဳ၍ ျမက္စိုထမ္းေရာင္းၾကသည့္ သူမ်ားက ၁၅ ေယာက္၊ အေယာက္ ၂ဝ မွ် ရွိမည္။
အားလုံးက ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား…။


(၃)
ႏြားေစ်းတြင္ ဦးကံရ ေစ်းေစာင့္ၾကီးအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ခဲ့သည္မွာ … ႏွစ္ ၂ဝ မွ် ရွိၿပီ။ ႏြားေစ်းတြင္ ေစ်းေစာင့္မလုပ္မီက ဦးကံရသည္ KNU တြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး ဖလူးစခန္း၏ အခြန္အေကာက္ဘက္တြင္ အလုပ္လုပ္ခဲ့သည္ဟု ဆို၏။ ကရင္လူမ်ဳိး … သမိုင္းခဝဲၿခံသား ဦးကံရသည္ လူရည္လည္ၿပီး တန္းျမင့္ေက်ာင္း ေအာင္သည္အထိ အတန္းပညာအား သင္ၾကားခဲ့ဖူး၏။ ဖလူးစခန္းတြင္ ဦးကံရ တာဝန္ယူစဥ္ ေခတ္ကာလမ်ားက …. နယ္စပ္ကုန္သြယ္စီးပြားေရးဟူ၍ တရားဝင္မရွိ …။

ေမွာင္ခုိကုန္သြယ္ေရးသည္သာ အဓိက နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး ျဖစ္၏။ ဖလူးေစ်းတန္းၾကီးက ထုိင္းႏုိင္ငံထြက္ ကုန္စည္အမ်ဳိးမ်ဳိးႏွင့္ ျမန္မာျပည္ထြက္ ကုန္စည္အစုံစုံတုိ႔ ဖလွယ္ရာ ေစ်းကြက္ၾကီး ျဖစ္သည္။

ထုိင္းႏိုင္ငံထုတ္ မီးျခစ္ေက်ာက္မွသည္ အီလက္ထေရာနစ္ ပစၥည္းမ်ဳိးစံု …။ ျမန္မာႏုိင္ငံထြက္ ခ်ဥ္ေပါင္၊ ဖာလာ၊ ကြမ္းေပါင္းမွသည္ ေက်ာက္စိမ္း၊ ပတၱျမားအမ်ဳိးမ်ဳိးတုိ႔ကို ဖလွယ္ၾက၏။

ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားၾက၏။ ထိုေခတ္က … ဦးကံရတုိ႔ နယ္စပ္အေကာက္ခြန္ဌာန၏ ေန႔ …၊ တေန႔ အခြန္စည္းၾကပ္မႈဝင္ေငြသည္ ဆန္တတင္းခြဲဝင္ ေျမြေရခြံအိပ္ၾကီးမ်ားႏွင့္ ၁ဝ လံုးခန္႔ ေငြစကၠဴမ်ား ရရွိသည္ဟု ဆိုသည္။

ထုိစဥ္က … ေငြလွယ္ႏႈန္းက … ဘတ္တုိက္၊ က်ပ္တုိက္ေခတ္ …။
ဖလူးေစ်းခင္း၌ ႏြားေစ်းကြက္အတြင္း တေန႔တာ ႏြားအေရာင္းအဝယ္ ျဖစ္မႈသည္ပင္ ကၽြဲ၊ႏြားေကာင္ေရ ေထာင္ဂဏန္းဝန္းက်င္ ရွိ၏။ ထုိေခတ္က … ဘန္႔ေစာင္ကြဲႏြားေစ်းဟူသည္ပင္ မရွိ …။ ထုိင္းႏုိင္ငံမွ ႏြားကုန္သည္မ်ားက … ေသာင္းရင္းျမစ္ တဖက္ကမ္းအထိ ဆင္း၍ဝယ္ၾက၏။ ဖလူး၊ ဝမ္ခ၊ မဲသေဝါ … ၿပီးလွ်င္ သံလြင္တဖက္ကမ္းရွိ … မဲဆိပ္၊ မဲလထ၊ ေစာထအထိ ဆင္း၍ဝယ္ၾက၏။

နယ္စပ္စည္းတေလွ်ာက္၌ ကုန္စည္ေစ်းကြက္ၾကီးမ်ားက … ေငြရွာလြယ္၍ ေငြရလြယ္၏။ ၿပီးလွ်င္ …. ေငြသံုးလည္း လြယ္၏။ ေပ်ာ္ပါးစရာမ်ားက … ႏွစ္သက္ရာနည္းမ်ားႏွင့္ ေပ်ာ္၍ရ၏။ ကပြဲ႐ုံမ်ား ရွိ၏။ လုိခ်င္လွ်င္ … မူးယစ္ေဆးမ်ဳိးစံု ရ၏။ ကေဇာ္ဆိုင္မ်ားဟူသည္က … ေပါမ်ားလွ၏။ ဤတြင္ … ဦးကံရ ‘ဟီး႐ုိးဟင္း’ စြဲသြားသည္။ ေနာက္ဆံုး …. KNU မွ ထြက္ခဲ့ရ၏။


(၄)
ျမန္မာ-ထုိင္း ကၽြဲ၊ႏြားေရာင္းဝယ္မႈ ေစ်းကြက္က …. နယ္စပ္မ်ဥ္းေပၚရွိ KNU ထိန္းခ်ဳပ္ရာ စခန္းမ်ားမွသည္ ထုိင္းႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ကူးေျပာင္းခဲ့၏။ ဖလူး၊ ဝမ္ခ၊ မဲသေဝါ … မဲလထမွသည္ ဘန္႔ေစာင္ကြဲႏြားေစ်းသို႔ … တစ၊ တစ ေရႊ႔လ်ားခဲ့၏။

တရားဝင္မႈ အျပည့္အဝမရွိသည့္ ေစ်းကြက္တို႔၏ သဘာဝအတုိင္းပင္ …. မ႐ိုးသားမႈမ်ားက ရွိ၏။ ေငြေၾကး အျပည့္အဝ ေပးေခ်ျခင္း မရွိဘဲ လိမ္လည္သြားသည့္ ထုိင္းႏြားကုန္သည္တို႔ႏွင့္ ၾကံဳခဲ့ရသည့္ ျမန္မာ ကၽြဲ၊ ႏြားကုန္သည္တို႔သည္လည္း …. ေခတ္အဆက္ဆက္၌ ရွိခဲ့သည္ပင္ ..။ မေရတြက္ႏိုင္ …။
ဤအတြက္ပင္ … KNLA တပ္မဟာ ၅ မွ တပ္မင္းၾကီးဗိုလ္လင္းထင္ ကိုယ္တုိင္ပင္ ကၽြဲ၊ ႏြားေၾကြး ေတာင္းရန္ တပ္ေထာင္ဗုိလ္ပါ အလံုးအရင္းႏွင့္ မဲေဆာက္သို႔ ခ်ီတက္၍ ထုိင္းနယ္စပ္ရြာေလးမ်ားအား သိမ္းထားခဲ့ဖူး၏။


(၅)
ေစ်းေန႔မဟုတ္သျဖင့္ ဘန္႔ေစာင္ကြဲႏြားေစ်းခင္းအတြင္း တိတ္ဆိတ္ၿငိမ္သက္၍ေနသည္။ သားသည္ ႏြားမ ၃-၄ ေကာင္သည္ ခ်ည္တုိင္တြင္ ၿငိမ္သက္စြာႏွင့္ စားၿမံဳျပန္၍ေနၾကသည္။ သားငယ္တေကာင္က … ခ်ည္တိုင္တြင္ ခ်ည္ထားသည့္ မိခင္ႏြားမၾကီး၏ ႏုိ႔ပိန္ႏို႔ေျခာက္အား ေခါင္းႏွင့္ ေဝွ႔၍ … ေဝွ႔၍ စို႔၏။ ႏို္႔ခ်ဳိက ထြက္မလာသျဖင့္ သားငယ္သည္ မိခင္၏ ႏို႔အံုအား အတင္းေဝွ႔၍ ေသာက္ျပန္သည္။
ဤႏြားသားအမိတစုက … ၿပီးခဲ့သည့္ ေစ်းေန႔တြင္ အေရာင္းအဝယ္မျဖစ္၍ က်န္ေနၾကသည့္ ႏြားမ်ား ျဖစ္သည္။ ေနာင္ေစ်းေန႔မ်ားတြင္မူ …. ထုိႏြားသားအမိအုပ္သည္လည္း ဝယ္လက္သို႔ ေရာက္ၾကေပလိမ့္မည္…။

ဘန္႔ေစာင္ကြဲ ႏြားေစ်းမွသည္ သားသတ္႐ုံဆီသို႔ ခရီးဆက္ၾကရမည္မွာ … အေသအခ်ာပင္ …။