Wednesday, July 10, 2013

ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္နဲ႔ တကၠသုိလ္ အားလုံး ကုိယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ျဖစ္ေတာ့မယ္

ရန္ပိုင္

ရန္ကုန္တကၠသုိလ္နဲ႔ မႏၲေလးတကၠသုိလ္ အပါအ၀င္ တကၠသုိလ္မ်ားအားလုံး ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တကၠသုိလ္မ်ား အျဖစ္ မၾကာမီ ထြက္ေပၚလာေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တကၠသုိလ္ေတြအျဖစ္ ေျပာင္းလဲေပးမယ့္ အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒၾကမ္းကုိ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကို တင္သြင္းထားၿပီးပါၿပီ။

တကၠသုိလ္ေတြ အေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္အထိ လြတ္လပ္စြာ လုပ္ကုိင္ႏုိင္မယ္ဆုိတာကေတာ့ ဥပေဒ ျပဌာန္းၿပီးမွသာ အေသးစိတ္ သိႏုိင္မွာျဖစ္ေပမယ့္ အဆင္ျမင့္ ပညာဦးစီးဌာန ညြန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္ေဌးက“တကၠသုိလ္ေတြကုိ ကုိယ္ပုိင္ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္နဲ႔ ျမန္ျမန္ ဆန္ဆန္ ဆုံးျဖတ္လုိ႔ ရတဲ့ အေနအထားမ်ိဳး ေရာက္ေအာင္ေပးဖုိ႔ စီစဥ္ထားတယ္”လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရွိတဲ့ တကၠသိုလ္ေပါင္း ၁၆၈ ခုအေနနဲ႔ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ျဖစ္လာမယ္ဆုိရင္ ႏုိင္ငံတကာစံမီ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္း ျဖစ္လာေရးက အစ စီမံခန္႔ခြဲမႈ နဲ႔ ဘ႑ေရး အဆုံး ကုိယ့္ဘာသာကုိယ္ စီမံကြပ္ကဲရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

လက္ရွိအေျခအေနမွာ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္၊ မႏၲေလးတကၠသုိလ္ႀကီးေတြအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံရပ္ျခားတကၠသုိလ္ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ မႈေတြ စတင္ေနပါၿပီ။

ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ဆုိရင္ ႏုိင္ငံတကာ တကၠသုိလ္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ က ဂြ်န္ ေဟာ့ပ္ကင္း၊ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံက ကုိလုံး၊ ေတာင္ ကုိရီးယားက ေခ်ာင္အန္း(Chung Ang)၊ ဟန္ယန္း စတဲ့တကၠသိုလ္ ႀကီးေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနၿပီး ေက်ာင္းပရ၀ုဏ္ အတြင္း မွာလည္း ျပဳျပင္မႈေတြ ျပဳလုပ္ေနတာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။

ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၲေလး တကၠသုိလ္ႀကီးေတြဟာ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ အာ႐ုံစုိက္ စိတ္၀င္စားခံရမႈေၾကာင့္ ျပင္ပ အကူအညီေတြရလာႏုိင္ေပ မယ့္ အသစ္ဖြင့္လွစ္တဲ့ တကၠသုိလ္ေတြ အေနနဲ႔ကေတာ့ ဘ႑ာေရးနဲ႔ သုေတသန အပုိင္းမွာ အခက္အခဲရွိ လာႏုိင္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

“ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ကေတာ့ တကၠသုိလ္တုိင္း ရလာမွာျဖစ္ေပမယ့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္မႈအပုိင္းမွာေတာ့ လက္ရွိအေျခ အေနေပၚ မူတည္ၿပီး တကၠသုိလ္တခုနဲ႔ တခု ကြာသြားႏုိင္တယ္”လုိ႔ ညြန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္ေဌးက ဆုိပါတယ္။

တကၠသုိလ္တခု ျဖစ္လာၿပီဆုိရင္ Academic Atmosphere ဆုိတဲ့ ပညာေရး ၀န္းက်င္ေကာင္း ရရွိဖုိ႔နဲ႔ Academic Freedom ဆုိတဲ့ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကန္႔သတ္မႈမရွိတဲ့ လြတ္လပ္ခြင့္ရရွိဖုိ႔ဟာ အေရးႀကီးဆုံးအခ်က္ပါ။

ဒါေပမယ့္ မၾကာမီ ျဖစ္လာေတာ့မယ့္ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တကၠသုိလ္ေတြကုိ Academic Freedomဆုိတဲ့ လြတ္လပ္မႈ အတုိင္း အတာ ဘယ္ေလာက္အထိ ေပးမယ္ဆုိတာကေတာ့ တကၠသုိလ္ အာဏာပုိင္ေတြအၾကား စဥ္းစားစရာတခု ျဖစ္ေနပါေသးတယ္။

“၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္း အျပည့္ေပးရ မရ ဆုိတာကေတာ့ စဥ္းစားစရာေတြ အမ်ားႀကီးပဲ၊ သူမ်ားႏုိင္ငံက တကၠသုိလ္ေတြနဲ႔ မတူတာ ကေတာ့ ေအးခ်မ္းစြာ ပညာသင္ၾကားေရးကုိ ေတာ္ေတာ္ေလး ဂ႐ုစုိက္ေနရတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ပါ၊ တကၠသုိလ္ေတြထဲမွာ ႏုိင္ငံေရး ပေယာဂ မ၀င္ေရး၊ ၀င္ၿပီး ေက်ာင္းပိတ္မသြားေရးကုိ စုိးရိမ္ေနရဆဲ”လုိ႔ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာဆုိပါတယ္။

ေအးခ်မ္းစြာပညာသင္ၾကားေရးကုိ မထိခုိက္ေအာင္ ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္ေနရေပမယ့္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကန္႔သတ္မႈမရွိတဲ့ လြတ္လပ္ခြင့္ (Academic Freedom) ရရွိေအာင္ေတာ့ တတ္ႏုိင္သမွ် လုပ္ေပးမယ္၊ ေက်ာင္းသားအေရး မေက်လည္မႈမ်ားျဖစ္လာရင္လည္း ဆႏၵျပစရာမလုိေအာင္ ကူညီေျဖရွင္းေပးဖုိ႔ ေက်ာင္းသားေရးရာ ဌာနသာမက Student Service Center ကုိလည္း အသစ္ထပ္မံ ဖြင့္ လွစ္ေပးသြားမယ္လုိ႔ ဆက္ေျပာပါတယ္။

ရန္ကုန္တကၠသုိလ္သမုိင္းကုိ ျပန္ၾကည့္ရင္ ျမန္မာ့ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ေခါင္းနဲ႔ ပန္းလုိ ဒြန္တြဲေနတာကုိ ေတြ႔ရမွာပါ၊ တမ်ိဳးသားလုံးက ေန႔ထူး ေန႔ျမတ္ အျဖစ္သတ္မွတ္တဲ့ “အမ်ိဳးသားေန႔” ကအစ၊ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈသမုိင္း၊ ဆဲဗင္းဂ်ဴလုိင္၊ ရွစ္ေလးလုံး အေရးေတာ္ပုံ လုိ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြအဆုံး ရန္ကုန္တကၠသုိလ္နဲ႔ တနည္းမဟုတ္တနည္း ဆက္ႏြယ္ေနပါတယ္။

ပညာေရး သုေတသန ဥကၠဌေဟာင္း၊ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၀ိဇၨာနဲ႔ သိပၸံ ပညာရွင္မ်ားအဖြဲ႔ ဥကၠ႒ ဦးသန္းဦးကေတာ့ “ေက်ာင္းသား ေရာဆရာကုိပါ ဘယ္သူကမွ ဖိႏုိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တာမလုပ္ဖုိ႔ဘဲ၊ ဒါမွ တကၠသုိလ္အဂၤါရပ္နဲ႔ ညီမယ္၊ ႏုိင္ငံျခားတကၠသုိလ္ေတြလည္း ဒီအ တုိင္းပဲ၊ Academic Freedom ရေအာင္ေတာ့ အဓိကေရွးရႈ ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္တယ္”လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္ ဖဆပလ အစုိးရလက္ထက္ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္နဲ႔ မႏၲေလးတကၠသုိလ္ဟာ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ စနစ္ကုိ က်င့္သုံးတဲ့ တကၠသုိလ္ေတြျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္း ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ အာဏာသိမ္းအၿပီးမွာေတာ့ ဖ်က္သိမ္း ျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။

တကၠသုိလ္ေတြသာ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရလာၿပီဆုိရင္ စီမံခန္႔ခြဲေရးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပုိင္းကုိ တကၠသုိလ္ေကာင္စီနဲ႔ တကၠသုိလ္ ဆီးနိတ္(Senate) ကသာ ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္၊ အစုိးရအေနနဲ႔ ေထာက္ပံ့မႈကုိသာျပဳရမွာျဖစ္ၿပီး ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ ပုိင္ခြင့္ မရွိပါဘူး။

တကၠသုိလ္ေကာင္စီကုိ ပါေမာကၡမ်ား၊ တကၠသုိလ္ျပင္ပပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ အစုိးရကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ ေက်ာင္းသား သမဂၢ ကုိယ္စားလွယ္ မ်ား နဲ႔ ဖြဲ႔စည္းၿပီး စီမံခန္႔ခြဲေရး နဲ႔ ပညာေရး ႏွစ္ရပ္စလုံးကုိ တာ၀န္ယူရပါတယ္။

တကၠသုိလ္ ဆီးနိတ္ကေတာ့ ပါေမာကၡ ေတြနဲ႔သာ သီးသန္႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ သင္ၾကားမႈ ပညာေရး အပုိင္းမွာ တာ၀န္ယူရတဲ့ အဖြဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။

လာမယ့္ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ပညာသင္ႏွစ္မွာ ၁၇ ႏွစ္ၾကာ ရပ္နားထားခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ရဲ႕ ၀ိဇၨာ-သိပၸံ ဘာသာရပ္ဆုိင္ရာ စာသင္ တန္းေတြကုိ “အထူး ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေရး ထူးခြ်န္ေက်ာင္းသား ေမြးထုတ္ေရး” အစီအစဥ္အရ ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။

လက္ရွိအေျခအေနမွာေတာ့ ၁၉၂၀ ျပည့္ႏွစ္က စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ဟာ ႏုိင္ငံတကာ တကၠသုိလ္ေတြလုိ စက္မႈ၊ ေဆးပညာ၊ စီးပြားေရး စတဲ့ မဟာ႒ာနႀကီးေတြရွိတဲ့ ျပည့္စုံတဲ့ တကၠသုိလ္ အဆင့္ (Comprehensive University) မွာ မရွိေသးပါဘူး။

No comments: