Wednesday, July 31, 2013

ကေလးစစ္သားေဟာင္းမ်ား ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး ILO ေဆာင္ရြက္မည္

နန္းဆိုင္ႏြမ္

ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ေပးလိုက္သည့္ ကေလးစစ္သားမ်ား ေရရွည္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးအတြက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အလုပ္သမား အဖြဲ႔ (ILO) က အစိုးရအဖြဲ႔မ်ား၊ NGO မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ တာဝန္ယူ ပံ့ပိုးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

အဆိုပါ ကေလးငယ္မ်ား၏ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ လူမႈေရး အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားႏွင့္ လုပ္လိုုသည့္ စီပြားေရးမ်ားကိုလည္း သုုေတသန စစ္တမ္းမ်ား စတင္ ေကာက္ယူေနေၾကာင္း ILO ဆက္ဆံေရး႐ံုး၏ နည္းပညာ အေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႔ အရာရွိ မစၥတာ ဂ်ီးဇပ္ မာကာဆီလ္ ဂ်ဴနီယာ (Jesus Macasil, Jr) က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

“အသက္ကိုေတာ့ ၁၅ ႏွစ္မွ ၂၅ ႏွစ္ လူငယ္ေတြကို လုပ္ေပးမွာပါ။ တေယာက္ကို ဘယ္ေလာက္လဲ ဆိုတာကေတာ့ မရွိပါဘူး။ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ လုိအပ္ခ်က္၊ လုပ္ခ်င္တာက မတူညီဘူးေလ။ အဲဒါေၾကာင့္လည္း သူတို႔ ေဒသမွာ ဘယ္လုိရွိလဲ၊ သူတို႔ေတြ ဘာလုပ္ခ်င္လဲ ဆိုတာ စစ္တမ္းေကာက္ေနရတာပါ” ဟု ၎က ဆိုသည္။

စစ္တပ္မွ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ရသည့္ ကေလးစစ္သားေဟာင္းမ်ားကို ေထာက္ပံ့ေပးရန္ ILO က ျပည္တြင္းျပည္ပ ကုမၸဏီမ်ား၊ အစိုးရ အဖြဲ႔မ်ား၊ NGO ႏွင့္ INGO မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သုေတသန စစ္တမ္းကို Myanmar Marking Research Development (MMRD) ေကာက္ယူေပးေနေၾကာင္း၊ ကေလးစစ္သားေဟာင္း အားလံုးကို ေထာက္ပံ့ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ထြက္လာသည့္ ကေလးစစ္သားအားလံုး ေထာက္ပံ့ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ေရရွည္စီးပြားျဖစ္တည္ႏိုင္ရန္လည္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ကေလးစစ္သားေဟာင္းမ်ားအတြက္ သုေတသန စစ္တမ္း ေကာက္ယူေနသည့္ ေဒၚေလးေလးက “က်မတို႔ကို ဒီလ (ဇူလိုင္) ၁၈၊ ၁၉ ရက္ေန႔က ILO ကေနၿပီး ကေလးေတြကို ဘယ္လို ဆက္ဆံၿပီး ဘယ္လိုေမးရမယ္ဆိုတာ သင္တန္းေပးပါတယ္။ ကေလးေတြ ဘာဆက္လုပ္ခ်င္လဲ၊ ဘာစီးပြားေရးေတြ လုပ္ခ်င္လဲဆိုတာ လုိက္ေမးရမယ္။ က်မကေတာ့ ရန္ကုန္တိုင္းမွာရွိတဲ့ ကေလး ၇၅ ေယာက္ကို ေမးရမွာပါ” ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။

အသက္ ၁၈ ႏွစ္ မျပည့္ေသးသည့္ ကေလးမ်ားအတြက္ မိဘအုပ္ထိန္းသူႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး ကေလးငယ္မ်ား စိတ္ဓာတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ျပန္လည္ဖြ႔ံၿဖိဳးလာရန္ႏွင့္ လူမႈပတ္၀န္းက်င္တြင္ ျပန္လည္ ၀င္ဆ့ံႏိုင္ရန္လည္း ေမွ်ာ္လင့္ေနေၾကာင္း၊ျပန္ထြက္လာသည့္ ကေလးငယ္မ်ား၏ စိတ္ဓာတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ခံစားခ်က္သည္ အလြန္ ခ်ိဳ႕ယြင္းေနသည္ကို ေတြ႕ရေၾကာင္း ေဒၚေလးေလးက ဆက္ေျပာသည္။

ILO အေနျဖင့္ ျပန္လြတ္လာသည့္ ကေလးစစ္သား အမ်ားစုရွိရာ ရန္ကုန္တိုင္း၊ ပဲခူးတိုင္းႏွင့္ ဧရာဝတီတိုင္းေဒသတို႔တြင္ လုပ္ငန္းမ်ား ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္သြားမည္ ျဖစ္ၿပီး နယ္ေျမအေၾကာင္းကိုလည္း စံုစမ္းသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လက္ရွိတြင္ အစိုးရတပ္ႏွင့္ သေဘာတူညီခ်က္အရ လုပ္ေဆာင္ေနၿပီး တျခား တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားက ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းမႈ ရွိ မရွိ ေစာင့္ၾကည့္ရန္ အတြက္ အစိအစဥ္ မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။

ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ ေတာင္ပိုင္းတြင္ ေနထိုင္သည့္ ကေလးစစ္သားေဟာင္းတဦး၏ မိခင္က “ကေလး စၿပီး ထြက္လာေတာ့ ေၾကာင္ေတာင္ေတာင္လုိ ျဖစ္ေနတယ္။ ထြက္လာႏိုင္ေအာင္လည္း ILOကပဲ ကူညီတာပါ။ သူကေတာ့ အခု ေလာေလာဆယ္ ၀ပ္ေရွာ့လုပ္ဖို႔ အားသန္ေနပါတယ္” ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။

ျမန္မာ အစိုးရႏွင့္ ကုလသမဂၢတို႔ သေဘာတူထားၾကသည့္ လုပ္ငန္းေဖာ္ေဆာင္ေရး အစီအစဥ္တြင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားမွ လြတ္ေျမာက္လာၾကသည့္ ကေလးစစ္သားမ်ားကို အစိုးရက ျပန္လည္ ျပဳစု ပ်ိဳးေထာင္မည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ သေဘာတူညီခ်က္ ပါဝင္ေၾကာင္း၊ ယခင္က ထိုသေဘာတူညီခ်က္မ်ိဳး မရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ကုလသမဂၢ ကေလးမ်ားရန္ပံုေငြ အဖြဲ႔ (UNICEF) အေနျဖင့္ ၂၀၁၄ ခုနစ္တြင္ ျမန္မာတ၀န္းလံုး၌ ကေလးစစ္သား လံုး၀ ပေပ်ာက္ေရး ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္တြင္ ကေလးစစ္သား မရွိေၾကာင္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျငင္းဆိုခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ကေလးစစ္သား ပေပ်ာက္ေရး ႀကိဳးပမ္းျခင္းမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း က်ယ္ျပန္႔စြာ မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေသးဘဲ ကေလးစစ္သားမ်ား ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။

ကေလးစစ္သားႏွင့္ အရြယ္ မေရာက္ေသးသူမ်ားကို စစ္မႈထမ္းအျဖစ္ အသံုးျပဳေနသည္မွာ ျမန္မာအစိုးရ စစ္တပ္တခုတည္းသာ မဟုတ္ဘဲ တိုးတက္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ကရင္အမ်ိဳးသား တပ္မေတာ္ (DKBA)၊ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA)၊ ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ံုး (KNU)၊ ကရင္နီအမ်ိဳးသား တိုးတက္ေရးပါတီ (KNPP)၊ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ ေတာင္ပိုင္းတပ္ (SSA-S)၊ “ဝ” ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) စသည္တို႔လည္း ပါဝင္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ၏ ၅ ႏွစ္စစ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

အဆိုပါ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားကိုလည္း ထိေတြ႔ေဆြးေႏြးကာ ကေလးစစ္သား ပေပ်ာက္ရန္ ႀကိဳးပမ္း သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း UNICEF က ဆိုသည္။

အသက္မရြယ္ မျပည့္သည့္ ကေလးငယ္မ်ားကို လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားက အသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းသည္ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ရာေရာက္သည္ဟု ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒတြင္ ျပဌာန္းထားေၾကာင္း၊ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ မျပည့္ေသးသူမ်ားကို လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားက အသံုးျပဳျခင္းသည္ အရြယ္မေရာက္ေသးသူအား စစ္မႈထမ္းေစျခင္းဟု သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။

No comments: