ေဒၚခင္ၾကည္

ရီနာ ပက္ဒါဆန္

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ မိခင္သည္ ဖခင္ ျဖစ္သူေလာက္ လူသိမမ်ားပါ။ သို႔ေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ဘဝတြင္ သူ၏ လႊမ္းမိုးမႈကို ပစ္ပယ္၍ မထားသင့္ပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူ႔ဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ အသြင္အျပင္၊ အသိဥာဏ္ပညာႏွင့္ အေတြးအျမင္မ်ားကို အေမြဆက္ခံႏိုင္ခဲ့ ျခင္းမွာ သူ႔ဘဝကို ျမႇင့္တင္ေပးခဲ့သည့္ တာဝန္ေက်ပြန္ေသာ စိတ္ထား ေျဖာင့္မွန္ ေသာ မိခင္ ျဖစ္သူ ေဒၚခင္ၾကည္ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ပထမဆံုး ေတြ႕ဆံု ေမးျမန္းခဲ့သည့္ အခ်ိန္တြင္ သူ၏ မိခင္ျဖစ္သူ အေၾကာင္း က်မက ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိျဖင့္ အႀကိမ္ ႀကိမ္ ေမးျမန္းခဲ့ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေရးသား မႈမ်ား အေျမာက္အျမား ရွိခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ေဒၚခင္ၾကည္၏ အေၾကာင္းက အနည္းငယ္မွ်သာ ရွိသည္။ မိခင္ျဖစ္သူထံမွ မည္သည့္အရာမ်ားသင္ယူ ႏိုင္ခဲ့ပါသလဲဟု ေမးသည့္အခါ “တာဝန္သိမူ” ဟု ခ်က္ခ်င္းေျဖပါသည္။ ခဏမွ် စဥ္းစားၿပီးေသာအခါ “စည္းကမ္း၊ သတၲိ၊ စိတ္ဓာတ္ႀကံ့ခိုင္မႈ အဲဒီအရည္ အေသြးေတြ အားလံုးကို က်မရဲ႕ မိဘ ၂ ဦးလံုးဆီက ရရွိခဲ့တယ္လို႔ က်မထင္တယ္” ဟု သူက ထပ္ေျပာ သည္။

သူ၏မိခင္က ထူးျခားသည့္ အမ်ိဳးသမီး တေယာက္၊ အလြန္ခြန္အားရွိသူ၊ အလြန္စည္းကမ္း ႀကီးသူဟု သူကေျပာသည္။ “က်မရဲ႕အေဖက ျဖစ္ ခ်င္ခဲ့မယ္လို႔ သူထင္ခဲ့တဲ့အတိုင္း က်မကို ဦးေဆာင္ လမ္းျပခဲ့တယ္။ သူ႔ရဲ႕ အင္အားက သာမန္ထက္ ပိုပါတယ္။ တခါတေလက်ရင္ သူက ပင္ကိုအား ျဖင့္ က်မအေဖထက္ ပိုၿပီး သတၲိေကာင္းသလားလို႔ ေတာင္ ထင္မိတယ္။ က်မ အေဖလည္း က်မလိုပဲ ရဲရင့္ဖို႔အတြက္ သင္ယူခဲ့ရတယ္လို႔ ထင္တယ္။ က်မ အေမကေတာ့ ဘာကိုမွ မေၾကာက္ဘူး”

ေဒၚခင္ၾကည္၏ ဘဝဇာတ္ေၾကာင္းက ဧရာဝတီ ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚေတာင္ပိုင္းမွ ဆန္စပါးႏွင့္ ငါးလုပ္ ငန္းမ်ား ထြန္းကားရာေဒသျဖစ္သည့္ ေျမာင္းျမတြင္ အစျပဳခဲ့သည္။ ေမြးခ်င္း ၁၀ ေယာက္တြင္ ၈ ေယာက္ ေျမာက္ျဖစ္ေသာ ေဒၚခင္ၾကည္ကို မိသားစုက ခ်စ္စႏိုးျဖင့္ “ေဘဘီ” ဟု ေခၚၾကသည္။ အစပိုင္းက ေျမာင္းျမတြင္သာ ေက်ာင္းတက္ခဲ့ေသာ္လည္း သူ၏ မိသားစုက ပိုမိုေကာင္းမြန္စြာ ပညာသင္ၾကားႏိုင္ေရး အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ABM မိန္းကေလး အထက္တန္းေက်ာင္း (ယခု အထက (၁) ၾကည့္ျမင္ တိုင္) သို႔ ေစလႊတ္ခဲ့သည္။

ထိုေက်ာင္းတြင္ ေဒၚခင္ၾကည္စာေကာင္းေကာင္း လိုက္ႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သို႔ဝင္ ေရာက္ခြင့္ မရရွိခဲ့ပါ။ ေကာလိပ္ ပညာေရးကို သင္ ၾကားရန္ စိတ္ဆံုးျဖတ္ထားသည့္ ေဒၚခင္ၾကည္က ဆက္လက္ ႀကိဳးစားခဲ့သည့္အတြက္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ရွိ တျခား ႏွစ္ျခင္းသာသနာျပဳေက်ာင္း တခုျဖစ္သည့္Morton Lane ဆရာအတတ္သင္ ေကာလိပ္သို႔ ဝင္ေရာက္ခြင့္ ရွိခဲ့သည္။

ဇာတိၿမိဳ႕သို႔ ေဒၚခင္ၾကည္ ျပန္ေရာက္သည့္ အခါ အစိုးရေက်ာင္း တေက်ာင္းတြင္ အလုပ္ဝင္ခဲ့ သည္။ သို႔ေသာ္လည္း တိတ္ဆိတ္ၿငိမ္သက္ေသာ ခ႐ိုင္ၿမိဳ႕ကေလးတြင္ ၿငီးေငြ႕လာသည္။ သူ၏ အစ္မ ၂ ေယာက္က သူနာျပဳဆရာမမ်ား ျဖစ္ေနၿပီ ျဖစ္ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရန္ကုန္သို႔သြားၿပီး ေဆး႐ံုႀကီးတြင္ သူနာျပဳသင္တန္း တက္ေရာက္ခဲ့သည္။

ေဒၚခင္ၾကည္က လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ပင္ ေလ့လာ၊ တတ္ေျမာက္ခဲ့ၿပီး ကြ်မ္းက်င္၍ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈရွိေသာ သူနာျပဳဆရာမ တေယာက္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း ခံခဲ့ရသည္။

သူ၏ သူနာျပဳဘဝ အေစာပိုင္းကာလမ်ားအတြင္း တြင္ပင္ ေဒၚခင္ၾကည္က အမ်ိဳးသမီးတို႔၏ အခြင့္ အေရးကို ျမႇင့္တင္ ေပးေနသည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (Women’s Freedom League) သို႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့သည္။ သားဖြားေဆး႐ံု သို႔လည္း ေခတၲေျပာင္းေရႊ႕ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး သားဖြားပညာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပိုမိုနားလည္ေအာင္ ေလ့လာခဲ့သည္။ ခြဲစိတ္ခန္းအတြင္းတြင္ အကူအညီ ေပးရာတြင္ အလြန္အားကိုး ရသည့္အတြက္ သူ႔ကို ရန္ကုန္ေဆး႐ံုႀကီးသို႔ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ေခၚ ယူျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ ထိုႏွစ္တြင္ပင္ စစ္ပြဲမ်ား စတင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။

အလုပ္မ်ားသည့္ ေန႔တေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းအမည္ရွိ ေဒါသႀကီးေသာ လူနာ တေယာက္ ေဆး႐ံုလာတက္သည္။ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ ေနေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္လည္ သိမ္းယူရန္ ဂ်ပန္တပ္မ်ားကို ကူညီေနခ်ိန္တြင္ ငွက္ ဖ်ားေရာဂါလည္း ခံစားေနရသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အသက္ ၂၇ ႏွစ္သာ ရွိေသးေသာ္လည္း သူသည္ သူရဲေကာင္းတဦးအျဖစ္ အမ်ား၏ ေလးစားမႈကို ရရွိထားသူျဖစ္ၿပီး ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး တာဝန္ယူ ထားရသူျဖစ္သည္။ ေဆး႐ံုႀကီးမွ သူနာျပဳအႀကီး အကဲက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကဲ့သို႔ေသာ လူနာမ်ိဳးကို ျပဳစုရန္အတြက္ သင္တန္းသူတေယာက္ကို တာဝန္ ခ်ထားေပးရန္ မသင့္ေလ်ာ္ဟု ယူဆခဲ့သည့္အတြက္ အရည္အခ်င္းရွိ သူနာျပဳဆရာမမ်ားထဲက တေယာက္ ျဖစ္သည့္ ေဒၚခင္ၾကည္ကို တာဝန္ခ် ထားေပးခဲ့ သည္။

ေန႔စဥ္ ေခါင္းေပၚတြင္ ပန္းတပြင့္ ပန္ထားေလ့ ရွိသည့္ ေဒၚခင္ၾကည္အတြက္ အေရးႀကီးေသာ တာဝန္တရပ္လည္း ျဖစ္ပါသည္။ ေခါင္းမာေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို သူ၏ တာဝန္ဝတၲရားမ်ားကို ထမ္းေဆာင္ ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ျပန္လည္က်န္းမာလိုပါက ဆရာဝန္ မ်ား၏ ၫႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း လိုက္နာေပးရန္လည္း တဖြဖြ တိုက္တြန္းေျပာဆိုရသည္။ ဒါကပဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း လိုအပ္ေနေသာ ခ်စ္ျခင္းေမတၲာမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ေရာဂါေဝဒနာ သက္သာသြား႐ံုသာမက အခ်စ္ကိုပါ ခံစားႏိုင္သြားခဲ့သည္။ သူ႔အတြက္ ရွားရွားပါးပါး လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းလဲမႈလည္းျဖစ္ပါ သည္။ အမွန္တကယ္ မ်ိဳးခ်စ္သူမ်ားသည္ သူတို႔ လုပ္ေဆာင္ရမည့္တာဝန္ကို အတားအဆီး ျဖစ္ေစ မည့္ အႏၱရာယ္ႀကီးေသာ စိတ္ကူးယဥ္ကိစၥမ်ားတြင္ ပါဝင္မည့္အစား ႏြားထီးမ်ားကဲ့သို႔ သင္းကြပ္ပစ္သည္ က ပိုေကာင္းလိမ့္မည္ဟု သူ၏ ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားကို မၾကာေသးမီကမွ သူေျပာခဲ့ေသးသည္။ အခုအခ်ိန္ မွာေတာ့ သူ႔ကိုယ္သူ ျပန္၍တားဆီးမိေလၿပီ။

လက္ထပ္မဂၤလာ

သူတို႔ မဂၤလာပြဲက က်င္းပခါနီး အခ်ိန္တြင္ ဖ်က္သိမ္းလုနီးနီး ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အေသာက္အစား အေပ်ာ္အပါးကို ေရွာင္ရွားခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ဂ်ပန္အရာရွိမ်ားက လူပ်ိဳည ပါတီပြဲတခု ညလံုးေပါက္က်င္းပေပးခဲ့သည္။ မဂၤလာ ေဆာင္ေန႔မတိုင္မီ နံနက္ခင္းတြင္ အရက္ေသာက္ ထားေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက အိမ္သို႔ ဒယီး ဒယိုင္ျဖင့္ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာသည္။ အရက္ ေသစာကို လံုးဝေရွာင္ၾကဥ္သည့္ ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္ ဘာသာဝင္ တေယာက္ျဖစ္ေသာ ေဒၚခင္ၾကည္ အတြက္ ေဒါသျဖစ္စရာ၊ စိတ္မခ်မ္းေျမ့စရာ ျဖစ္ခဲ့ရ သည္။ မဂၤလာပြဲကို ဖ်က္သိမ္းေပးရန္ ေတာင္းဆိုေၾကာင္း ေဒၚခင္ၾကည္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ေျပာခဲ့သည္။ ေနာက္ သူဘယ္ေတာ့မွ အရက္ မေသာက္ေတာ့ပါဟု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက က်ိန္ဆို ကတိေပးခဲ့သည္။ သူ၏ ကတိစကားကို ေဒၚခင္ၾကည္က လက္ခံၿပီး ခြင့္လႊတ္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔တြင္ သူတို႔ လက္ထပ္ခဲ့ၾကသည္။ သူ၏ကတိကိုလည္း ေစာင့္ထိန္း ခဲ့သည္။

အိမ္ေထာင္သည္ဘဝ၏ ပထမဆံုး ႏွစ္မ်ား အတြင္းတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအတြက္ ႀကီးမား ေသာဖိအားမ်ားကို ခံစားခဲ့ရသည္။ တရားဝင္အား ျဖင့္ ဂ်ပန္အာဏာပိုင္မ်ားအတြက္ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ္လည္း ေနာက္ကြယ္တြင္မူ ဂ်ပန္လက္ေအာက္မွ လြတ္ ေျမာက္ေရးအတြက္ နည္းလမ္းတခုကို ရွာေဖြေနခဲ့ သည္။ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မ်ားကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားရန္ သူဆံုးျဖတ္ခဲ့ သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ၿဗိတိသွ်တို႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုမႈမ်ား စတင္ျပဳလုပ္လာခဲ့သည္။ အကယ္၍ သူ၏အားထုတ္မႈမ်ားသာ ေပၚေပါက္သြားခဲ့လွ်င္ ဂ်ပန္မ်ားကို သစၥာေဖာက္သည့္အတြက္ အႏၱရာယ္ ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ သူ၏ဇနီးသည္က ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရသူ၊ ေျဖသိမ့္ေပး ႏိုင္သူ ျဖစ္လာသည္။

စစ္ႀကီးၿပီးသြားသည့္အခါ သူတို႔မိသားစုသည္ အမွတ္ ၂၅ တာဝါလိန္းလမ္းမွ အိပ္ခန္း ၂ ခန္း ပါသည့္အိမ္တြင္ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။

သစ္သားမ်ားျဖင့္ လွပစြာဆင္ယင္ထားသည့္ ဧည့္ႀကိဳခန္းတခုက ေအာက္ထပ္မွာရွိၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းက အေရးႀကီးသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေသာေနရာ ျဖစ္သည္။ သူ႔အိမ္တံခါးကို ဧည့္သည္မ်ားအတြက္ အၿမဲတမ္း ဖြင့္ထားေပးသည္။ အခ်ိန္မေရြး သူ႔ထံသို႔လာေရာက္ၿပီး စကားေျပာ ႏိုင္ၾကသည္။

ေဒၚခင္ၾကည္ႏွင့္ ကေလးမ်ားကို ေတြ႕ရန္ အတြက္ ေန႔လယ္စာစားခ်ိန္တြင္ အိမ္သို႔ျပန္လာရ သည္ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း သေဘာက်သည္။ အစိုးရ လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားေၾကာင့္ မၾကာခဏ အေဝးသို႔ ေရာက္ေနရေသာ္လည္း အိမ္မွာရွိေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ သူတို႔လင္မယားက ညေနခင္းကို ပံုမွန္ အိမ္ေထာင္သည္မ်ားအတိုင္း ေနထိုင္ၾကသည္။ ေဒၚခင္ၾကည္က အဝတ္မ်ားခ်ဳပ္သည္။ ပန္းထိုးသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက စာဖတ္သည္။ သူက ဇနီးျဖစ္သူႏွင့္ပတ္သက္၍ ေတာ္ေတာ္ေလး ေက်နပ္ စိတ္တိုင္းက်သည္။ ေဒၚခင္ၾကည္က သူ႔ကို လူသား ဆန္ေစ၏။

တခါတရံ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ခရီးသြားသည့္ အခါ ဇနီးသည္ကို ေခၚသြားေလ့ရွိသည္။ မိမိရွိေန ျခင္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို သူခံစားေနရသည့္ ဖိအားမ်ားမွ သက္သာရာ ရရွိေစေၾကာင္း ေဒၚ ခင္ၾကည္ သိခဲ့သည္။

ေၾကကြဲစရာမ်ား

သူ႔ကို လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ၾကမည့္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းက ကေလးမ်ားကို ေပြ႕ဖက္ႏႈတ္ဆက္ၿပီး အလုပ္ရွိရာကို ထြက္သြားခဲ့သည္။ အႏၱရာယ္ရွိ ေၾကာင္း သတိေပးမႈမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း သူက လုပ္ေဆာင္ရမည့္ အစီအစဥ္မ်ားကို မပယ္ဖ်က္ခဲ့ပါ။ လြန္ခဲ့ေသာ ၃ ရက္ကပင္ သူ႔ကိုလုပ္ႀကံရန္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ စီစဥ္မႈတခုရွိေနေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ၾကား သိခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း သူက ကေလးမ်ားကို အၿပံဳးႏွင့္ ႏႈတ္ဆက္၍ အိမ္မွထြက္သြားခဲ့သည္။ ေနာက္ထပ္ နာရီအနည္းငယ္ၾကာသည့္အခါ ဒဏ္ရာ အေျမာက္အျမားႏွင့္ သူ၏႐ုပ္အေလာင္းကို ရန္ကုန္ ေဆး႐ံုႀကီးသို႔ ပို႔ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။

လုပ္ႀကံခံရသည့္အေၾကာင္းကို ေဒၚခင္ၾကည္ ၾကားရသည့္အခ်ိန္တြင္ ရန္ကုန္ေဆး႐ံုႀကီးသို႔ အေျပးအလႊား သြားေရာက္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း သူ႔ခင္ပြန္းကိုကူညီဖို႔ အလြန္ေနာက္က်ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ဦးေခါင္းကို သူ႔ရင္ခြင္ထဲတြင္ ညင္သာစြာ ေပြ႕ပိုက္ထားခ်ိန္တြင္ ဒဏ္ရာမ်ားမွေသြး မ်ား တစိမ့္စိမ့္ ထြက္ေနဆဲျဖစ္သည္ဟု သတင္းမ်ား ကဆိုသည္။

ေဒၚခင္ၾကည္ တိတ္ဆိတ္စြာျဖင့္ အၾကာႀကီး ထိုင္ေနခဲ့သည္။ ငိုေျြကးဖို႔ပင္ မတတ္ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ကြ်မ္းက်င္ေသာ သူနာျပဳ ဆရာမ တေယာက္အျဖစ္သို႔ သူျပန္ေရာက္သြား သည္။ ခင္ပြန္းသည္၏ ႐ုပ္အေလာင္းကို အသုဘ႐ႈ လာသူမ်ား ၾကည့္၍အဆင္ေျပေစရန္အတြက္ ေသြး မ်ားကို ညင္သာစြာ ဖယ္ရွားေပးၿပီး ဒဏ္ရာမ်ားကို သန္႔ရွင္းေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း၏ ႐ုပ္အေလာင္းကို စင္ျမင့္ေပၚတြင္ တင္ထားသည္ကို မွတ္တမ္းတင္ထားသည့္ ဓာတ္ပံု မ်ားတြင္ခင္ပြန္းသည္၏ အေခါင္းေဘးတြင္သစ္သား ကုလားထိုင္ တလံုးျဖင့္ ထိုင္ေနေသာ ေဒၚခင္ၾကည္ ကို ျမင္ေတြ႕ရသည္။

ေရွ႕ဆက္ရသည့္ ခရီး

ေဒၚခင္ၾကည္က သူ၏ က်န္ရွိေသာဘဝအခ်ိန္ မ်ားတြင္ အတိတ္ကို ျပန္လည္တမ္းတေနျခင္းျဖင့္ မကုန္ဆံုးခဲ့ပါ။ ကေလးငယ္ ၃ ေယာက္ကို ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ရမည့္ ႀကီးေလးသည့္ တာဝန္မ်ားလည္း ရွိေနသည္။ အစိုးရသစ္ကလုပ္ႀကံခံခဲ့ရသည့္ ဝန္ႀကီး မ်ား၏ ဇနီးသည္မ်ားကို ေထာက္ပံ့ေၾကးေငြ အနည္း ငယ္ေပးေသာ္လည္း ထိုပမာဏက တိုး လာေနသည့္ ကုန္က်စရိတ္မ်ားႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ား၏ ပညာေရး အတြက္ လံုေလာက္မႈမရွိပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဒၚခင္ ၾကည္က သူနာျပဳဆရာမအလုပ္ကို ျပန္လည္ရရွိ ႏိုင္ေရးအတြက္ ရန္ကုန္ေဆး႐ံုႀကီးသို႔ တိတ္တဆိတ္ ဆက္သြယ္ခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္လည္း ထိုအခ်ိန္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေနသူဦးႏုက က်ဆံုးသြားခဲ့ေသာ တိုင္း ျပည္ေခါင္းေဆာင္၏ ဇနီးသည္အတြက္ ပိုမိုဂုဏ္ သိကၡာရွိေသာ ရာထူးအဆင့္အတန္းတခုရွိသင့္သည္ ဟု ယူဆခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဒၚခင္ၾကည္ကို မိခင္ ႏွင့္ကေလး ေစာင့္ေရွာက္ေရးဘုတ္အဖြဲ႕ ၫႊန္ၾကား ေရးဝန္အျဖစ္ ခန္႔အပ္ခဲ့သည္။

သားဖြားဆရာမေဟာင္း ျဖစ္သည့္အတြက္ ေဒၚခင္ၾကည္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ရင္ဆိုင္ေနၾကရသည့္ အခက္အခဲမ်ားကို ေကာင္းစြာ နားလည္ကြ်မ္းက်င္ၿပီး ၎တို႔ကို ကူညီႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို သိရွိသူလည္းျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္ ၿပီးေခတ္ ပထမဆံုး ပါလီမန္တြင္လည္း အမ်ိဳးသမီး အမတ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုးေသာ လူမႈဝန္ထမ္း ဝန္ႀကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ ေဒၚခင္ၾကည္ ကို ကြ်မ္းက်င္သည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး တေယာက္အျဖစ္ သိလာၾကသလို သူ၏ စည္းကမ္း ျပည့္ဝေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ စြမ္းရည္ေၾကာင့္လည္း ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳ ခံခဲ့ရသည္။ သူ၏ မီးဖိုေခ်ာင္စားပြဲ သည္ ႏိုင္ငံေရးစကားမ်ား ေဆြးေႏြးေျပာဆိုၾကသည့္ ေနရာတခု ျပန္ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ယခုတႀကိမ္တြင္မူ သူက ဦးေဆာင္ေျပာဆိုသူ ျဖစ္ပါသည္။

ခင္ပြန္းသည္ ကြယ္လြန္သြားၿပီးေနာက္တြင္ သားသမီးမ်ား၏ဘဝကို ပံုမွန္အတိုင္း ပ်ိဳးေထာင္ေပး ႏိုင္ရန္ ေဒၚခင္ၾကည္က ႀကိဳးစားခဲ့ပါသည္။ သူတို႔၏ ဖခင္ကို ေလးစား အမွတ္ရေနေစရန္ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း၏ သား၊ သမီးမ်ားအေနျဖင့္ သူတို႔ တာဝန္သိစြာ ေနထိုင္ရမည့္ တာဝန္တို႔ကို နားလည္ ေစရန္ အားထုတ္ခဲ့သည္။

ေနာက္ထပ္ ဝမ္းနည္းစရာ ကိစၥတခု ၁၉၅၃ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလတြင္ ေပၚေပါက္လာသည္။ ဒုတိယ သားျဖစ္သူ ေအာင္ဆန္းလင္း (ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ႏွင့္ အနီးကပ္ဆံုး ကစားေဖာ္ျဖစ္ခဲ့သူ) သည္ တာဝါလိန္းလမ္းေနအိမ္ ၿခံဝန္းအတြင္းမွ ေရကန္ တြင္ မေတာ္တဆ ေရနစ္ရာမွ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။

ေအာင္ဆန္းလင္း ေသဆံုးသြားၿပီးေနာက္တြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုက သူတို႔မိသားစုကို ရင္နာစရာ အမွတ္တရမ်ားႏွင့္ ေရာယွက္ေနသည့္ တာဝါလိန္း လမ္းအိမ္မွ ေျပာင္းေရႊ႕ႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးခဲ့သည္။ သူတို႔ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ခဲ့ေသာ အိမ္မွာ ေနာက္ပိုင္း တြင္ အလြန္ထင္ရွား လူသိမ်ားခဲ့ေသာ အမွတ္ (၅၄) တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းရွိ အိမ္ျဖစ္သည္။

ေဒၚခင္ၾကည္၏အိမ္သို႔ ထင္ရွားသူ၊ ထူးခြ်န္သူ မ်ားလည္း မွန္မွန္ေရာက္လာၾကသည္။ သူတို႔ေတြက ကေလးငယ္ေတြ ႀကီးျပင္းလာသည့္ အခ်ိန္မွာ လႊမ္းမိုးမႈရွိခဲ့ၾကသူေတြ ျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ငယ္စဥ္က အေမး အျမန္းထူသည့္ သဘာဝ ရွိ သည္ဟုဆိုသည္။ အလုပ္ကျပန္လာသည့္ မိခင္ ကို ေမးခြန္းေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးေမးၿပီး နားပူနားဆာလုပ္ ေလ့ရွိသည္။ ေဒၚခင္ၾကည္က ေမးလာေသာ ေမးခြန္း တိုင္းကိုေျဖေပးၿပီး သမီးဆႏၵအား ျဖည့္ဆည္းေပး ခဲ့မည္ကို သံသယျဖစ္စရာ မလိုပါ။ “အေမ အရမ္း ပင္ပန္းေနၿပီ။ အေမ့ကို ဒီေမးခြန္းေတြ လာမေမးနဲ႔လို႔ ဘယ္တုန္းကမွ သူမေျပာခဲ့ဖူးဘူး” ဟု ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္က ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျပန္ေျပာျပသည္။

သူ၏ မိခင္က အလြန္တင္းက်ပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လက္ခံပါသည္။ အလြန္ အကြ်ံပင္ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ခဲ့ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ လည္း ထိုသို႔ စည္းကမ္းထားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဘဝတြင္ စိတ္မခ်မ္းေျမ့ဖြယ္ရာမ်ားႏွင့္ ႀကိဳတင္မသိႏိုင္သည့္ အလွည့္အေျပာင္းမ်ား အေျမာက္အျမား ႀကံဳလာရ သည့္အခ်ိန္တြင္ ႀကံ့ႀကံ့ခံရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အသိအမွတ္ျပဳ နားလည္ခဲ့ပါသည္။

(ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္တြင္ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ခန္႔အပ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုး အမ်ိဳးသမီး သံအမတ္ႀကီးျဖစ္သည္။ သူတို႔မိသားစုလည္း နယူး ေဒလီၿမိဳ႕သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္ တာဝန္မွ အနားယူ၍ ရန္ကုန္သို႔ ျပန္လာကာ ေအးခ်မ္းစြာေနထိုင္ရင္း ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ ကြယ္လြန္ ခဲ့သည္။ ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ အသက္ ၇၆ ႏွစ္ ရွိၿပီ ျဖစ္သည္။)