ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီမိတ္ေဆြ ဟာဗဲလ္

လင္းသန္

“သစၥာတရားနဲ႔ ေမတၱာတရားဟာ မုသားနဲ႔ အမုန္းတရားကို ေက်ာ္လႊား ေအာင္ျမင္ရမယ္”

(ဗားကလက္ ဟာဗဲလ္)


မကြယ္ လြန္မီ ေနာက္ဆံုး အခ်ိန္အထိ ျမန္မာ့ အေရးကို ေစာင့္ၾကည့္ အားေပး ခဲ့သူ၊ ကြန္ျမဴနစ္ အစိုးရကို ေသနတ္ တခ်က္ မေဖာက္ ရဘဲ ကတၱီပါ ေတာ္လွန္ေရးနဲ႔ ျဖဳတ္ခ် ႏိုင္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ ခ်က္ သမၼတေဟာင္း မစၥတာ ဗားကလပ္ ဟာဗဲလ္က အထက္ပါ အတိုင္း ေျပာဆုိ ခဲ့႐ံု သာမက အဲဒီ စကားရပ္ကို အေတြး အေခၚတခ ုအေနနဲ႔ ခိုင္ခိုင ္မာမာ အုတ္ျမစ္ ခ်ၿပီး လက္ေတြ႔ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ခဲ့တယ္။

မစၥတာ ဗားကလက္ ဟာဗဲလ္ဟာ ဒီဇင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔ အသက္ ၇၅ ႏွစ္အရြယ္မွာ ကြယ္လြန္သြားပါၿပီ။

သမၼတ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္ကေရာ၊ တာ၀န္က အနားယူသြားတဲ့ေနာက္ပို္င္းမွာပါ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီအေရးကို ခ်က္သမၼတႏိုင္ငံရဲ႕ ထိပ္တန္း ဦးစားေပး ထားခဲ့ၿပီး ကုလသမဂၢရဲ႕ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ေဆြးေႏြးရမယ့္လုပ္ငန္းစဥ္ထဲ ပါ၀င္ေအာင္လည္း မစၥတာ ဗားကလက္ ဟာဗဲလ္က ႀကိဳးပမ္းေပးခဲ့ပါတယ္။

ခ်က္သမၼတႏုိင္ငံသို႔ ခတၱေရာက္ရွိေနသူ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာင့္ေရး အသင္း (AAPP) ရဲ႕ တဲြဖက္ အတြင္းေရးမႉး ကိုဘုိၾကည္က “၁၉၉၀ ခုႏွစ္ကာလေတြကေနၿပီးေတာ့ အခုေသဆံုးခါနီး အခ်ိန္အထိေအာင္ကို ျမန္မာ့အေရးအတြက္ ေထာက္ခံခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏိုဗဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရဖို႔ အဆိုတင္သြင္းရာက စၿပီး ျမန္မာ့အေရးကို ကမာၻက စိတ္၀င္စားေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့သူပါ။ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီေရးလူပ္ရွားမူအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ကမာၻ႔ေခါင္းေဆာင္တေယာက္ ဆံုး႐ံႈးသြားတယ္လို႔ ခံစားရပါတယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။

၂၀၀၁ ခုႏွစ္က သမၼတတာ၀န္ယူေနစဥ္ မစၥတာ ဗားကလက္ ဟာဗဲလ္နဲ႔အတူ ကိုဘုိၾကည္က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္ခဲ့ဖူးၿပီး ျမန္မာ့အေရးကို ကမာၻ႔မ်က္ႏွာစာမွာ ကူညီမႈမ်ားရရွိဖို႔ မၾကာခဏ လူပုဂၢိဳလ္ခ်င္း ထိေတြ႔ဆက္ဆံခဲ့ဖူးပါတယ္။

Forum 2000 အစည္းအေ၀းကို ႏွစ္စဥ္ ခ်က္သမၼတႏုိင္ငံမွာ က်င္းပၿပီး မစၥတာ ဟာဗဲလ္ဟာ ျမန္မာ့အေရးကုိ အေလးေပးေျပာၾကားေလ့ရွိပါတယ္။ သူဟာ ျပည္ပအေျခစိုက္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူ အဖဲြ႔အစည္းေတြ၊ လူပုဂၢိဳလ္ေတြအတြက္ ႏုိင္ငံတကာ သံတမန္ေရးရာ လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ အၿမဲလိုလို ကူညီပံ့ပိုးေပးခဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

“ဒီမိုကေရစီအေရး တိုက္ပဲြ၀င္ေနတဲ့ ျပည္သူေတြအတြက္ကေတာ့ ႀကီးမားတဲ့ ဆံုး႐ံႈးမႈပါ။ သူဟာ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရးအတြက္ဆိုရင္လည္း ေရွ႕တန္းကေန တက္တက္ႂကြႂကြ အားေပးခဲ့သူတေယာက္ပါ” လို႔ ကိုဘုိၾကည္က ဆုိပါတယ္။

မကြယ္လြန္ခင္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ ပရက္ေၾကညာစာတမ္း (Prague Declaration) ကိုလည္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီ ပရက္ေၾကညာစာတမ္းမွာ တိဘက္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလုိင္းလားမားနဲ႔ ဗားကလက္ ဟာဗဲလ္ အပါအ၀င္ စုစုေပါင္း ၆ ဦးက ထုတ္ျပန္ခဲ့တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနဟာ သတိနဲ႔ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔ အဓိပၸာယ္ရွိၿပီး မွန္ကန္တဲ့အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈ ရွိေသာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ဖုိ႔ တုိက္တြန္းေၾကာင္းနဲ႔ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနၾကရတဲ့ အက်ဥ္းသားမ်ားကို အျမန္ဆံုးျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ လိုေၾကာင္း ေၾကညာစာတမ္းမွာ အေလးအနက္တုိက္တြန္းထားပါတယ္။

၁၉၉၁ ခုႏွစ္က ႏိုဗဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ေရြးခ်ယ္ေရး ေကာ္မတီရဲ႕ ေနာက္ဆံုး ဆန္ခါတင္ စာရင္းထဲမွာ သမၼတႀကီး ဗားကလက္ ဟာဗဲလ္နဲ႔အတူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕အမည္ စာရင္းပါ၀င္လာခ့ဲတယ္။

အဲဒီတုန္းက မစၥတာ ဗားကလက္ ဟာဗဲလ္က အာဏာရွင္ လက္ေအာက္က လြတ္ေျမာက္ၿပီးသား ႏုိင္ငံက သူ႔ကို ေရြးခ်ယ္တာထက္ မလြတ္ေျမာက္ေသးတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရသူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေရြးခ်ယ္သင့္ေၾကာင္း အဆုိျပဳခဲ့ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ၁၉၉၁ ႏွစ္အတြက္ ကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏုိဗဲလ္ဆု ကိုရရွိခဲ့ၿပီး ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီအေရးကို ပိုၿပီး လူသိမ်ားလာေစခဲ့တယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း မေန႔က က်င္းပတဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔အခ်ဳပ္ ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔ အစည္းအေ၀းမွာ မစၥတာ ဗားကလက္ ဟာဗဲလ္ ကြယ္လြန္သြားတဲ့အတြက္ ၀မ္းနည္းေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္ေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ ေဆြးေႏြးရမယ့္ အစီအစဥ္ထဲကို ပါ၀င္လာေအာင္ ေတာင္အာဖရိကႏုိင္ငံက ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒက္စမြန္ တူးတူးနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္မႈ (Threat to Peace) စာတမ္းကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီစာတမ္းက ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီ အေရးလႈပ္ရွားမႈအေပၚ ႀကီးမားတဲ့ သက္ေရာက္မႈေတြရရွိခဲ့ပါတယ္။

သူ႔အေပၚ ႏုိင္ငံတကာေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ႕ ေလးစားမႈမ်ားေၾကာင့္ သူဦးေဆာင္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာနဲ႔ ဒီမုိကေရစီအေရး ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားလည္း ပိုမုိထိေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးမွာ စစ္တပ္က ရက္စက္စြာၿဖိဳခြင္းခဲ့မႈကိုလည္း ပြင့္လင္းစြာ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၈ နာဂစ္ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တုိင္းေၾကာင့္ အတိဒုကၡေရာက္ေနသူေတြကို ျမန္မာစစ္အစုိးရက တာ၀န္ပ်က္ကြက္မႈကိုလည္္း ေ၀ဖန္ၿပီး အဖိႏွိပ္ခံ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားနဲ႔အတူ အျပည့္အ၀ ရပ္တည္ေၾကာင္း ကမာၻသိ ေၾကညာခဲ့သူလည္းျဖစ္တယ္။

ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ၊ ဂ်နီဗာ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ စတဲ့ အစည္းအေ၀းေတြမွာ ျမန္မာ့အေရးကို အဓိက အကူအညီေပးခဲ့တယ္။

ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ လူခြင့္အေရး ကိစၥေတြအတြက္ သံတမန္နည္းလမ္းေတြကို အစြမ္းကုန္ အသံုးျပဳကာ ႏုိင္ငံတကာ သံတမန္မ်ားကို ဖိတ္ၾကားၿပီး ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးျခင္း၊ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီအေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားကုိ အကူအညီေပးျခင္းတုိ႔ကုိ သမၼတအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္ကတည္းက လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့တယ္။

ခ်က္သမၼတႏုိင္ငံရဲ႕ အဓိက အာ႐ံုအစိုက္ခံရဆံုး ႏုိင္ငံ ၃ ခုျဖစ္တဲ့ က်ဴးဘား၊ ဘယ္လာရုစ္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတုိ႔အေပၚ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ တုိးတက္ျဖစ္ထြန္းေစေရးအတြက္ အဓိက အားေပးကူညီတဲ့ ႏုိင္ငံျခားေရးမူဝါဒေတြကို ခ်မွတ္လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။

မစၥတာ ဗားကလက္ ဟာဗဲလ္ကို ပရက္ၿမိဳ႕ေန ေျမရွင္လူခ်မ္းသာမိသားစုမွာ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ ၅ ရက္ ေန႔က ေမြးဖြားခဲ့တယ္။ ကြန္ျမဴနစ္မ်ား အာဏာရခ်ိန္မွာ ဓနရွင္လူတန္းစားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရၿပီး အထက္တန္းပညာ ဆက္လက္သင္ၾကားခြင့္ ပိတ္ပင္တားဆီးခံခဲ့ရတယ္။

ကြန္ျမဴနစ္အစုိးရေၾကာင့္ မိသားစုစီးပြားေရး က်ဆင္းလာခဲ့ၿပီး ေန႔ဘက္ အလုပ္လုပ္၊ ညဘက္ေက်ာင္းတက္ လုပ္ခဲ့ရတယ္။ ႐ုန္းကန္ရင္း ျပဇာတ္ေတြလည္း ေရးသားခဲ့တယ္။

ထုိစဥ္က ခ်က္ကိုစလုိဗက္ကီးယားႏုိင္ငံမွာ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ ကြန္ျမဴနစ္ေတာ္လွန္ေရးကာလအတြင္း ဗားကလက္ ဟာဗဲလ္ဟာ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ျပဇာတ္ေရးဆရာ တဦးျဖစ္လာခဲ့ၿပီး Charter 77 လႈပ္ရွားမႈမွာ အေက်ာ္ၾကားဆံုး အတုိက္အခံ ေခါင္းေဆာင္လည္း ျဖစ္လာခဲ့တယ္။

ခ်က္ကိုစလိုဗက္ကီးယားႏုိင္ငံမွာ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ကို ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္ခဲ့တဲ့ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ၁၈ ရက္ၾကာ ကတၱီပါေတာ္လွန္ေရးကို ဦးေဆာင္ခဲ့ၿပီး အဲဒီေတာ္လွန္ေရးေၾကာင့္ ကြန္ျမဴနစ္ အစုိးရ ျပဳတ္က်ခဲ့တယ္။ အဲဒီေနာက္ ဗားကလက္ ဟာဗဲလ္ဟာ ခ်က္ကုိစလုိဗက္ကီးယား သမၼတ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

ဆလုိဗက္ကီးယား အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီမ်ားရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္လြတ္လပ္ေရး ေတာင္းဆုိမႈေၾကာင့္ သမၼတရာထူးက ႏုတ္ထြက္ ေပးခဲ့တယ္။

ခ်က္နဲ႔ ဆလိုဗက္ ႏုိင္ငံ ၂ ခုအျဖစ္ ကြဲသြားၿပီးေနာက္ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွာ ခ်က္သမၼတႏုိင္ငံသစ္ရဲ႕ သမၼတအျဖစ္ ထပ္မံ အေရြးခံခဲ့ရပါတယ္။

မစၥတာ ဟာဗဲလ္ဟာ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈကအစ လူမႈဆက္ဆံေရးအလယ္ ဦးေဆာင္တဲ့အပိုင္းအဆံုး အလြန္ ႐ုိးစင္းသူလည္းျဖစ္တယ္။ လူသားဆန္သူ၊ တန္းတူဆက္ဆံတတ္သူ၊ ေမတၱာနဲ႔ သစၥာတရားကို ယံုၾကည္ခ်က္ခုိင္မာသူ လည္းျဖစ္တယ္။ စီးကရက္ကိုလည္း မျပတ္ေသာက္တတ္သူ ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၀၉ ခုႏွစ္ေနာက္ပို္င္း ကင္ဆာေရာဂါေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ခ်ဴခ်ာလာခဲ့ပါတယ္။

သူမကြယ္လြန္မီ ခ်က္သမၼတႏိုင္ငံကို အလည္အပတ္ လာေရာက္တဲ့ တိဗက္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားနဲ႔အတူ သဘာ၀တရားရဲ႕ နာမ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ေအးခ်မ္းမႈမ်ားအေၾကာင္း အတူပြားမ်ား ေလ့လာခဲ့ပါေသးတယ္။ သူ႔ဘ၀မွာ ႏုိင္ငံေရး၊ စာေရးျခင္းနဲ႔ ဘ၀တုိက္ပြဲမ်ားအတြက္ အၿမဲ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနတတ္ေပမယ့္ မိမိရဲ႕ အနီးပတ္၀န္းက်င္ ေနရာမေရြး၊ အခ်ိန္မေရြးမွာ ရွိေနတယ္လုိ႔ သူသိခဲ့တဲ့ နာမ္ပို္င္းဆုိင္ရာ စိတ္ႏွလံုးၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို ရွာေဖြခဲ့ေသာ္လည္း သိသိသာသာ မခံစားခဲ့ရေၾကာင္း ႐ုိးသားစြာ ဖြင့္ဟခဲ့ပါေသးတယ္။

မၾကာေသးခင္ကပဲ သူ စတင္ခဲ့ၿပီး နာယကအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ Forum 2000 အစည္းအေ၀းကို က်န္းမာေရး မေကာင္းတဲ့့ၾကားက တက္လာခဲ့ၿပီး ျမန္မာ့အေရး အားလံုး ၀ိုင္း၀န္းကူညီရန္ တုိက္တြန္းသြားခဲ့ပါေသးတယ္။

“သူဟာ က်န္းမာေရးမေကာင္းေနတဲ့ ၾကားထဲကေန ဒီလိုေျပာဆိုလုပ္ကိုင္ေနတာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အင္မတန္ တိုးတက္ေစခ်င္လို႔၊ ျမန္မာျပည္သူေတြ ဖိႏွိပ္မူေတြက လြတ္ကင္းၿပီး တိုးတက္ေစခ်င္လြန္းတဲ့ ေစတနာနဲ႔ ေျပာဆိုသြား တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္” လို႔ ကိုဘုိၾကည္က ဆုိပါတယ္။

မစၥတာ ဗားကလက္ ဟာဗဲလ္ ကြယ္လြန္ျခင္းအတြက္ ကမာၻ႔ေခါင္းေဆာင္ေတြက အသီးသီး အမွတ္တရ ဂုဏ္ျပဳစကားေတြ ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။

မစၥတာ ဟာဗဲလ္ဟာ အေမရိကန္ သမၼတ အုိဘားမားက ကမာၻတလႊား ဒီမုိကေရစီ လႈိင္းတံပိုးမ်ားအတြက္ တံခါးဖြင့္လွစ္ေပးသူလို႔ ခ်ီးမြမ္း ဂုဏ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဆြီဒင္ ႏုိ္င္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ကားလ္ဘီးဒ္ကေတာ့ မစၥတာ ဟာဗဲလ္ဟာ ဥေရာပတုိက္ရဲ႕ အႀကီးက်ယ္ဆံုးလူသားလို႔ အမႊမ္းတင္ခဲ့ပါတယ္။

ခ်က္သမၼတႏုိင္ငံမွာ မစၥတာ ဗားကလက္ ဟာဗဲလ္ ကြယ္လြန္မႈအတြက္ ၀မ္းနည္းျခင္း ရက္သတၱပတ္ ေၾကညာထားပါတယ္။

ခ်က္သမၼတႏုိင္ငံ အေျခစိုက္ NGO တခုျဖစ္တဲ့ ျမန္မာစင္တာ (ပရက္) က တာ၀န္ရွိသူ မစပယ္စုိးက “ျမန္မာႏုိင္ငံအေရး လႈပ္ရွားေနတဲ့ သူေတြအတြက္ကေတာ့ အရမ္း၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတဲ့ ဆံုးရႈံးျခင္းတခုလုိ႔ ေျပာရပါမယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အၿမဲေထာက္ပံ့ကူညီေပးေနတဲ့ မိတ္ေဆြေကာင္းႀကီးတေယာက္ ဆံုးရႈံးသြားလုိက္ရတယ္လုိ႔ ခံစားလုိက္ရပါတယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒီဇင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔ မနက္က မစၥတာ ဟာဗဲလ္ ကြယ္လြန္သြားတဲ့ သတင္းကို ခ်က္ႏုိင္ငံသတင္းဌာန အားလံုးက အထူးဦးစားေပး ထုတ္လႊင့္ေနခဲ့တယ္။

အဲဒီညေနမွာ ခ်က္ ျပည္သူအမ်ားအျပားဟာ ႀကိဳတင္တုိင္ပင္ ျပင္ဆင္ထားျခင္းမရွိဘဲ ပရက္ၿမိဳ႕လယ္ရွိ ၀င္စက္စတာ ရင္ျပင္ကို လာေရာက္ၾကၿပီး ဖေယာင္းတုိင္၊ ပန္းေတြနဲ႔ သမၼတႀကီးကို အမွတ္တရ ဂုဏ္ျပဳဆုေတာင္းၾကပါတယ္။

ခ်က္သမၼတႏိုင္ငံရဲ႕ တျခားၿမိဳ႕ေတြမွာလည္း ျပည္သူေတြက သမၼတႀကီးကို အသီးသီး ဂုဏ္ျပဳၾကေၾကာင္း သတင္းမ်ားမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ေနာက္ဆံုး ႏႈတ္ဆက္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ ပရက္ခေရာ့စ္လမ္း (Prague Cross Road) မွာ သမၼတႀကီးနဲ႔ ဇနီးတုိ႔က ျပဳျပင္ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ စိန္႔အန္းနဲ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းေဟာင္းႀကီးမွာ မစၥတာ ဟာဗဲလ္ရဲ႕ ရုပ္ကလာပ္ကို ဒီဇင္ဘာ ၁၉ ရက္နဲ႔ ၂၀ ရက္တို႔မွာ ထားရွိပါတယ္။

ဒီေရွးေဟာင္း ဘုရားေက်ာင္းႀကီးဟာ ဟာဗဲလ္ မကြယ္လြန္ခင္က လူ႔အခြင့္အေရး အစည္းအေ၀းပြဲမ်ား၊ ဒီမုိကေရစီအေရး လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ႐ုပ္ရွင္ပြဲေတာ္ေတြ၊ Forum 2000 အစည္းအေ၀းေတြ၊ သံတမန္၊ ႏုိင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အေတြးအေခၚ ဖလွယ္ပြဲမ်ား က်င္းပရာေနရာလည္းျဖစ္ပါတယ္။

ဒီဇင္ဘာ ၂၁ နဲ႔ ၂၂ ရက္တို႔မွာေတာ့ တခ်ိန္က သမၼတရဲ႕႐ုံးခန္းရွိတဲ့ ပရက္ရဲတုိက္သို႔ ႐ုပ္ကလာပ္ကို ေျပာင္းေရြႊ႕ၿပီး ဂါရ၀ျပဳခြင့္ရၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီဇင္ဘာ ၂၃ ရက္ေန႔မွာေတာ့ မစၥတာ ဟာဗဲလ္အတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္ စ်ာပနအခမ္းအနား ျပဳလုပ္မွာျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ သမၼတ ဘားရက္အုိဘားမားနဲ႔ ႏုိ္င္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မစၥ ဟီလာရီ ကလင္တန္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္း တက္ေရာက္ၾကမွာပါ။

ပရက္ၿမိဳ႕ကို ျမန္မာတဦးဦး သြားတာဟာ ႏုိင္ငံျခားကိုသြားတယ္လုိ႔ မယူဆရေၾကာင္း၊ ကိုယ့္ေဆြမ်ိဳးအိမ္ကို သြားရသလုိပဲ ခံစားရေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က လြတ္ေျမာက္ၿပီးစမွာ ခ်က္သတင္းသမားမ်ားကုိ ေျပာဆုိခဲ့ဖူးပါတယ္။

အမွတ္တရအျဖစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အသက္ ၆၀ ျပည့္ ေမြးေန႔တုန္းက မစၥတာ ဟာဗဲလ္ဟာ “မလြတ္လပ္ျခင္းရဲ႕ ႏွင္းဆီ” (A Rose for the Unfree) အမည္ရွိ ေဆာင္းပါးကို ၀ါရွင္တန္ပို႔စ္သတင္းစာမွာ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီ ေဆာင္းပါးနိဂုံးခ်ဳပ္မွာ ဟာဗဲလ္က သူ႔မွာ ရယ္စရာ အေတြးတခုရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ အဲဒါကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္လာတဲ့အခါမွာ သူကိုယ္တုိင္ ႏွင္းဆီပန္းေလးတပြင့္ ေပးခ်င္တာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ေရးထားပါတယ္။

လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သမၼတေဟာင္း ဟာဗဲလ္ အေနနဲ႔ လူကိုယ္တုိင္ ေတြ႔ခြင့္မရလိုက္တာဟာ ပို၀မ္းနည္းစရာျဖစ္ေၾကာင္း မစပယ္စိုးက ဆုိပါတယ္။

ဒီေန႔ေန႔လယ္မွာ ခ်က္သမၼတႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာမ်ားအသုိင္းအ၀ုိင္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိယ္စား၊ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားကိုယ္စား မစၥတာ ဟာဗဲလ္ရဲ႕ ရုပ္ကလာပ္ကို ဂါရ၀ျပဳ ဆုေတာင္းၾကဖို႔ စီစဥ္ထားၾကပါတယ္။

ေလာကသားတုိ႔ရဲ႕ လြတ္လပ္ျခင္း အက်ိဳးကို သယ္ပိုးသူ၊ Power of Powerless ရဲ႕ သေကၤတ ျပယုဂ္၊ ျပဇာတ္ေရးဆရာ၊ ႐ုပ္ရွင္ ဒါရုိက္တာ၊ စာေရးဆရာ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သမားႀကီး ဗားကလက္ ဟာဗဲလ္ကေတာ့ လူ႔တာ၀န္ကို အေက်ပြန္ဆံုးထမ္းေဆာင္ရင္း ကမာၻႀကီးကို ႏႈတ္ဆက္သြားခဲ့ေလၿပီ။