Friday, July 5, 2013

တုိင္းမဂၢဇင္း ပိတ္ပင္ခံရမႈ အေပၚ သူတုိ႔အျမင္မ်ား

ဧရာ၀တီ

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဖြဲ႕စည္းေပးထားေသာ ဘာသာေရးႏွင့္ လူမ်ဳိးေရး ပဋိပကၡတားဆီးေရး အေရးေပၚကာလ စီမံခန္႔ခြဲေရး ေကာ္မတီက ဦး၀ီရသူ၏ မ်က္ႏွာဖုံး ဓာတ္ပုံႏွင့္ “THE FACE OF BUDDHIST TERROR” ေဆာင္းပါး ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ ၁ ရက္ေန႔ထုတ္ တုိင္းမဂၢဇင္းကုိ မတည္မၿငိမ္မႈမ်ား ထပ္မံ မျဖစ္ပြားေစရန္ ဆုိေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ျပည္တြင္းတြင္ ျဖန္႔ခ်ိခြင့္ ပိတ္ပင္လိုက္သည္။ ယင္းပိတ္ပင္မႈအေပၚ နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ား အဖြဲ႕က သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ကို ထိပါးေစေသာ လုပ္ရပ္အျဖစ္ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ ေ၀ဖန္လိုက္ၿပီး တုိင္းမဂၢဇင္းကလည္း ၎တုိ႔ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ေဆာင္းပါး အေပၚ လုံး၀ ရပ္တည္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ တုိင္းမဂၢဇင္း ပိတ္ပင္ခံရမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဧရာ၀တီ သတင္းဌာနက သတင္းစာဆရာ ၁၀ ဦးကုိ ဧရာဝတီသတင္း ဌာနမွ အႀကီးတန္းအထူးသတင္းေထာက္ သာလြန္ေဇာင္းထက္ႏွင့္ သတင္းေထာက္ ထက္ႏုိင္ေဇာ္တုိ႔က ဆက္သြယ္ေမးျမန္း ထင္ျမင္ခ်က္ ေတာင္းခံခဲ့ရာ တခ်ဳိ႕က အလုပ္လုပ္ရာ သတင္းဌာန မ်ား၏ မူ၀ါဒေၾကာင့္၊ ဘာသာေရး ျဖစ္သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ မေျဖလိုဟု ျငင္းဆန္ၾကေသာ္လည္း အမ်ားစုကမူ သူတို႔၏ အျမင္မ်ားကုိ ေျပာဆုိၾကသည္။

ဦးသီဟေစာ
အယ္ဒီတာခ်ဳပ္၊ Open News Journal


တုိင္းမဂၢဇင္းရဲ႕ ေဖာ္ျပခ်က္ကို တုံ႔ျပန္တာက ႏုိင္ငံတကာမွာ လုပ္ေနတဲ့ လုပ္နည္းလုပ္စဥ္ေတြနဲ႔ မတူဘူးလို႔ ျမင္တယ္။ ႏုိင္ငံတကာမွာ ဆုိရင္ အဲဒီလိုမ်ဳိး ပါလာရင္ စၿပီး ကန္႔ကြက္တယ္၊ ေ၀ဖန္တာေတြရွိတယ္။ အဲဒီအေရးအသားက ေတာ္ေတာ္ လြန္တယ္ဆုိရင္ တရားစြဲၾကတဲ့ ထုံးစံရွိတယ္။ ဥပမာ စင္ကာပူက လီကြမ္ယုဆုိရင္ TIME မဂၢဇင္းကို တရားစြဲဖူးတယ္။ Asia Week တုိ႔၊ Wall Street ဂ်ာနယ္တုိ႔ကုိ သူ႔ဘက္က မွန္တယ္ထင္ရင္ တရားစြဲလုိက္တာပဲ။ ဒီမွာက အဲဒီလို မေတြ႕ရဘူး။ တေယာက္ခ်င္း တုံ႔ျပန္တာရွိတယ္၊ အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ တုံ႔ျပန္တာရွိတယ္၊ အစုိးရက ေၾကညာခ်က္ထုတ္ တုံ႔ျပန္တာရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု ေနာက္ဆုံး အေရးေပၚ ကာလ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေကာ္မတီက ပိတ္ပင္တယ္လုိ႔ ေၾကညာတာ အခုသြားေနတဲ့ မီဒီယာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ႀကီးကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ပုံ ေပါက္ေနၿပီ။ Media Reform မွာ ျပည္တြင္း စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ ရသလိုပဲ၊ ျပည္ပ စာနယ္ဇင္းေတြလည္း လြတ္လပ္ခြင့္ရွိရမယ္။ လြတ္လပ္ခြင့္ ေဘာင္ေက်ာ္သြားတယ္ဆုိရင္ အေရးယူလုိ႔ ရမယ့္ ဥပေဒရွိၿပီးသား။ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံမွာလည္း ရွိသလို ႏုိင္ငံတကာ မွာလည္း ရွိတယ္။ ဥပေဒနဲ႔ မတုံ႔ျပန္ဘဲ တေနရာကေန ပိတ္ဆုိ႔တယ္၊ ဆင္ဆာလုပ္သလုိမ်ဳိး ပိတ္ပင္တာ၊ တားဆီတယ္ဆုိတာက သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို သြားေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဘ၀င္မက်ဘူး။

ဦးကိုကို
အမႈေဆာင္ အရာရွိခ်ဳပ္၊ Yangon Media Group


လူတိုင္းမွာက သူတို႔ရဲ႕ ထင္ျမင္ခ်က္ကို လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ျပခြင့္ ႐ွိပါတယ္။ Freedom of Expression ေပါ့။ မေက်နပ္ရင္ေတာ့ ျပန္ေရးသားတာေတြပဲ ႐ွိတယ္။ ဒီမိုကေရစီကို သြားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ပိတ္လုိက္တာမ်ိဳး ကေတာ့ ကသိကေအာင့္ ျဖစ္တယ္။ အခုလိုပိတ္ပင္တာမ်ိဳးထက္၊ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာ ဘာလုပ္လဲဆိုရင္ ဒီဟာကိုမေက်နပ္ဘူးဆိုရင္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပြဲေတြ လုပ္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ မေက်နပ္တဲ့သူေတြက စာအုပ္ေတြကို ပံုၿပီးမီး႐ိႈ႕တာမ်ိဳး ေတြေတာင္ လုပ္ၾကတာပဲ။ မိမိရဲ႕ ေဒါသကို ျပန္ၿပီး ျပတာ ေပါ့ေလ။ ဒီမိုကေရစီအစိုးရ အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီလို ပိတ္ပင္တာထက္စာရင္ သူ႔ဟာသူ ျပန္တုံ႔ျပန္တာမ်ိဳးကိုပဲ ခြင့္ျပဳတာက ပိုေကာင္းတယ္ ထင္တယ္။ အဲဒါဆိုရင္ ပိုၿပီးေတာ့ လွပၿပီးေတာ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ညီတဲ့ အခင္းအက်င္း ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ထင္တယ္။ အခုလို ပိတ္ပင္တာမ်ဳိး မလုပ္တာ ေတာ္ေတာ္ၾကာခဲ့ၿပီ။ ေျပာရရင္ ဆင္ဆာမ႐ွိေတာ့တဲ့ ေနာက္ပိုင္း ကတည္းက ဒါေတြ မ႐ွိေတာ့ဘူးေလ။ ျပည္တြင္း သတင္းစာေတြကိုလည္း မပိတ္ဘူး၊ ပိတ္တယ္ဆိုတဲ့ နည္းလမ္းက တကယ့္ကို မလြဲမေ႐ွာင္သာလို႔ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနမွ သံုးသင့္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ တျခားနည္းလမ္းေတြ အမ်ားႀကီး႐ွိပါတယ္။

အခုလိုေျပာလို႔ တိုင္း မဂၢဇင္းကို ေထာက္ခံတာ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ က်ေနာ္တို႔မွာလည္း တခ်ိဳ႕ သေဘာမတူပါဘူး။ မႀကိဳက္လို႔ သတင္းစာရဲ႕ အာေဘာ္ကေန တုံ႔ျပန္ခဲ့တာပဲ။ အဲဒီလို ျပန္တုံ႔ျပန္လို႔ရတာပဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေကာ္မတီတခုကေန ပိတ္လုိက္တာ မ်ဳိးကုိလည္း စိုးရိမ္တယ္။ ႏုိင္ငံျခား သတင္းဌာနကို လုပ္တာဆိုေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္း ျပည္တြင္း သတင္းစာ ေတြကို လုပ္လာမလားဆိုတာ ေသခ်ာ ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္။ ေကာ္မတီရဲ႕ နာမည္ကိုက အေရးေပၚ ကာလ စီမံခန္႔ခြဲေရး ေကာ္မတီလို႔ သံုးထားေတာ့ တို႔ႏုိင္ငံက တကယ့္ အေရးေပၚကာလကို ေရာက္ေနသလား။ အေရးေပၚကာလလို႔ သံုးတာေတာ့ သိပ္ႀကီးက်ယ္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ အေရးေပၚပံုစံ သံုးသပ္ၿပီး တုံ႔ျပန္တာကေတာ့ နည္းနည္းျပင္းထန္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။

ဦးျမင့္ေက်ာ္
ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ ကြန္ရက္ အမႈေဆာင္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ စာနယ္ဇင္း ေကာင္စီ (ယာယီ) အဖြဲ႕၀င္


အခုပဋိပကၡေတြမွာ ေအာက္ေျခမွာ ျဖစ္ေနတာေတြကို မေျဖ႐ွင္းေပးႏုိင္ဘူး။ တိုင္းမဂၢဇင္း ေစာင္ေရ အနည္းငယ္ ၀င္လာတာ ေလးကို ပိတ္႐ံုနဲ႔ ၿပီးမလား။ လႈံ႔ေဆာ္တဲ့ သူေတြက တကယ္တမ္းက်တာ့ အစြန္အဖ်ား ေလးေတြေလာက္ပဲ မိတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လႈံ႔ေဆာ္တဲ့ စကား ေျပာေနတဲ့ဟာေတြကိုေတာ့ သူတို႔အေရးမယူႏုိင္ဘဲ၊ တိုင္းမဂၢဇင္းကို အေရးယူတာက လြယ္တဲ့ဟာကို အရင္လုပ္သလို ျဖစ္ေနတယ္။ တိုင္းကို မွန္တယ္ မမွန္တယ္ က်ေနာ္ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီမဂၢဇင္းကို ပိတ္တာက လြယ္တာကိုး။ က်န္တဲ့ဟာေတြကိုေတာ့ ဘာလို႔ မလုပ္ႏုိင္တာလဲ၊ ဘာလို႔ မလုပ္ခ်င္တာလဲ မသိဘူး။
ဒီမဂၢဇင္း ျဖန္႔ခ်ိခြင့္ကို တရား႐ံုးကို လႊဲေစဆိုၿပီး တရာ႐ံုးက အမိန္႔ထုတ္ မျဖန္႔နဲ႔ ဆိုတာမ်ိဳးက ပိုအဓိပၸာယ္႐ွိမယ္လို႔
ျမင္တယ္။ အခုလို လြယ္တာကို ထလုပ္လို႔ လူအမ်ားရဲ႕လက္ခုပ္သံရေအာင္ ထလုပ္သလို ျဖစ္ေနတယ္။ လူထုေတြ ၾကားထဲမွာ ျဖစ္ေနတာေတြက ပိုအေရးႀကီးတယ္။

ဦးေဇာ္သက္ေထြး
သမဂၢဂ်ာနယ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္း ေကာင္စီ (ယာယီ) အဖြဲ႕၀င္


တိုင္း က ဒီလိုေရးသားဖို႔အတြက္ Freedom of Expression အရ အခြင့္အေရး ႐ွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူက ဗုဒၶဘာသာကို Terror လို႔ ႏႈိင္းယွဥ္ သံုးစြဲလိုက္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္၊ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕အဓိပၸာယ္ လြဲမွားသြားတဲ့အတြက္ ဒီအေပၚမွာေတာ့ ခုခံ ေခ်ပခြင့္႐ွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုလို ဘာသာေရးအေပၚမွာ အေျခခံ ၿပီးေတာ့ အခုလို ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့အတြက္ အခုလို ဒီမိုကေရစီကို ဦးတည္ သြားတဲ့အခ်ိန္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းထဲမွာ ဒီဟာက ႐ိုက္ခတ္မႈ ျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္။ အခုလို ျဖစ္ေပၚခဲ့တာဟာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အတြက္ေတာ့ အႏုတ္ လကၡဏာပဲ။ တိုင္းမဂၢဇင္းကို အစိုးရရဲ႕ေကာ္မတီက ပိတ္လုိက္တာကလည္း စိတ္ မသက္မသာ ျဖစ္မိတယ္။ ဒါဟာ သိပ္ၿပီး ထိေရာက္မွာ မဟုတ္ဘူး။ တုိင္းမဂၢဇင္းရဲ႕ ေဆာင္းပါး အယူအဆကို သေဘာမတူေပမယ့္ တိုင္းမဂၢဇင္းကို အစုိးရ အာဏာနဲ႔ ပိတ္ပင္ တားဆီးမႈက စတုတၳမ႑ဳိင္ သတင္းမီဒီယာေတြ အတြက္ စုိးရိမ္စရာျဖစ္ေနၿပီ။

ဦးႏိုင္မင္းေ၀
The Voice သတင္းေထာက္ခ်ဳပ္၊ ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ကြန္ရက္ အမႈေဆာင္


တိုင္း မဂၢဇင္းကို ပိတ္လို႔ စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို ထိမယ္လို႔လည္း မယူဆဘူး။ အခုလို ပိတ္လိုက္ေတာ့ ဘာကိုျပလဲဆိုရင္ သူတို႔ (အစိုးရ) လုပ္ႏုိင္တာ ဒါပဲလို႔ျပတာ။ အစိုးရအဖြဲ႕ရဲ႕ Capacity ကို ျပတာပဲ။ တိုင္း မဂၢဇင္းကို ပိတ္လိုက္လို႔လည္း အခု ျဖစ္ေနတဲ့ အဓိက႐ုဏ္းေတြက ၿငိမ္သက္သြားမွာမွ မဟုတ္တာ။ ဒါက ေျဖ႐ွင္းနည္းလမ္း မဟုတ္ဘူး။ တခုခုဆိုရင္ ပိတ္လိုက္ မယ္၊ ျဖဳတ္လုိက္မယ္။ ဒီအတိုင္းပဲ လုပ္တယ္။ အဲဒီလို လုပ္တာက လူ႔အဖြဲ႕အစည္းထဲမွာ သံသယေတြ ျဖစ္ေစတယ္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ကာလမွာ Trust ဆိုတာလိုတယ္ဗ်။ အခုပဲ လူေတြက ထင္ေၾကးေပး ေျပာဆုိေနတာက ၉၆၉ ကပဲ တရား၀င္သြား သလိုလို၊ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းၾကားထဲမွာ သံသယေတြ ႀကီးလာတယ္။ အခု စာနယ္ဇင္းေတြ ၾကားထဲမွာက ငါတို႔ေရာ ဘယ္ေတာ့ အပိတ္ခံ ထိမလဲ ဆိုတဲ့ စိတ္ေတြျဖစ္လာတယ္။ အဲဒါ သူတို႔အေမွ်ာ္အျမင္ နည္းၿပီးေတာ့ ကိုင္တြယ္တာ မတတ္လို႔ေပါ့။ ေနာက္ဆံုးအခ်က္က ဒီဟာကို ပိတ္မယ့္အစား ျပည္သူ လူထုနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး အေျဖ႐ွာသင့္တယ္။ Hate Speech နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ပြဲေတြ ဘာေတြ လုပ္မယ္ဆိုတာ အေပၚယံပဲ။ တကယ္လုပ္မယ္ ဆိုရင္ ေသခ်ာ စီမံခ်က္ ခ်ၿပီးလုပ္မွရမယ္။ အျပသက္သက္ ၀ိုင္းလုပ္ေနတဲ့ ပံုစံနဲ႔ကေတာ့ ဒီျပႆနာက ေျပလည္မွာမဟုတ္ဘူး။

ဦးမ်ဳိးမင္းထုိက္
အယ္ဒီတာခ်ဳပ္၊ Venus News Weekly


တုိင္းမဂၢဇင္းကို ပိတ္ပင္တာက သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို ထိပါးပိတ္ပင္တဲ့ လုပ္ရပ္လို႔ထင္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔လည္း တုိင္းမဂၢဇင္း ေဆာင္းပါးကုိ သေဘာမတူဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း တျခား တုံ႔ျပန္လုိ႔ရတဲ့ နည္းလမ္းေတြရွိတယ္။ ရႈံ႕ခ်တာ လုပ္လုိ႔ရတယ္။ ေနာက္ဆုံး တရားစြဲလုိ႔ရတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး ပိတ္ပင္တာမ်ဳိးက စစ္အစုိးရ လက္ထက္က လုပ္နည္းလုပ္စဥ္ အတုိင္းပါပဲ။

ဦးသီဟသြယ္
သတင္းေထာက္၊ NHK ဂ်ပန္ သတင္းဌာန


အေျခအေနကို ၿငိမ္သက္ေအာင္လုပ္ဖို႔ ေနာက္ထပ္ အဓိကရုဏ္းေတြ ထပ္ျဖစ္လာမွာစုိးလုိ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာနဲ႔ တုိင္း မဂၢဇင္းကုိ ကန္႔သတ္တာမ်ဳိးက လက္ခံလုိ႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစုိးရရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္က အဲဒီလုိ ထုတ္ျပန္ခ်က္ မဟုတ္ဘူး။ သမၼတရုံးရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္က ဦး၀ီရသူ ဘက္က ရပ္တည္ေနသလုိ ျဖစ္ေနတယ္။ တုိင္းမဂၢဇင္းကို ပိတ္ပင္တဲ့ အေၾကာင္း ျပခ်က္ေတြက အျငင္းပြားမႈကို ပုိၿပီးရႈပ္ေထြးေစတယ္၊ အျငင္းပြားမႈေတြ ထပ္ျဖစ္ေစတယ္။ ပုိဆုိးေအာင္ လုပ္ေနတဲ့ ပုံစံ ျဖစ္ေနတယ္။ ပိတ္ပင္တယ္ ဆုိတာက သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို ထိပါးေနတယ္။ ထိခိုက္တယ္။

No comments: