စီးပြားေရး မဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဆက္စပ္

နန္းဆိုင္ႏြမ္

ျမန္မာစီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အဓိက ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ေသာ လူမ်ိဳးအုပ္စုမ်ားအၾကား ျပႆနာမ်ား၊ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈ၊ ေစ်းကြက္ လက္၀ါးႀကီး အုပ္ထားမႈတုိ႔ကို ယေန႔တုိင္ ေျဖရွင္းႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွင့္ ပဋိပကၡစစ္ပြဲမ်ားဆိုင္ရာ ျမန္မာစီးပြားေရး အေျခအေန အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ (MPM) ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ျမန္မာ့သတင္း (BNI) တို႔ ပူးတြဲထုတ္ျပန္သည့္

ယင္းအစီရင္ခံစာႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ရွင္းလင္းပြဲကို ယေန႔ မြန္းလြဲပိုင္းက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ကုန္သည္လမ္းရွိ Myanmar Media Library တြင္ က်င္းပသည္။

အဆိုပါ အစီရင္ခံစာတြင္ စီးပြားေရး ျပႆနာသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၊ အာဏာႏိုင္ငံေရး ႏွင့္ ခြဲမရေအာင္ဆက္စပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္းလည္း ေထာက္ျပထားသည္။

အစီရင္ခံစာ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တြင္ လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ တုိင္းရင္းသားမ်ား၊ မီဒီယာမ်ားအခန္းက႑မ်ား ပါ၀င္ေၾကာင္း၊ အေျပာင္းအလဲအတြင္း လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈအေျခအေနမ်ား ဆက္စပ္မႈအေပၚ စုစည္းတင္ျပထားေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအရ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးအတြက္ အေထာက္အကူျပဳရန္ ထုတ္ေ၀ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း BNI အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္သည့္ ကရင္သတင္းဌာန မွ နန္းေဖာ့ေဂက သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာသည္။

“ဒီစာအုပ္ထဲမွာကေတာ့ စီးပြားေရး နစ္နာခ်က္၊ ျပသနာျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္း၊ ႀကိဳးစားေျဖရွင္းတဲ့နည္းလမ္း၊ ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္ဆိုၿပီး ပါ၀င္ပါတယ္။ အပစ္ခတ္ရပ္စဲလုပ္ၿပီး တႏွစ္ေက်ာ္ ႏွစ္ႏွစ္နီးပါးမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြက တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ပိုမိုလုပ္ေဆာင္လာၿပီး တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး နည္းပါးလာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္” ဟု နန္းေဖာ့ေဂက ေျပာသည္။

စီးပြားေရးျပႆနာသည္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ားႏွင့္ တုိင္းရင္းသားေဒသမ်ားရွိ သဘာ၀သယံဇာတမ်ားကို ပုိင္ဆုိင္ခြင့္၊ စီမံခန္႔ခြဲခြင့္အာဏာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစုိးရမဟုတ္သည့္ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား တရား၀င္ ဆက္လက္ရပ္တည္ေရး၊ လူမႈစီးပြားေရးတြင္ တရားမွ်တမႈ မရွိသည့္ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားေၾကာင္း သိရသည္။

“ဒီအစီရင္ခံစာက ျမန္မာျပည္ လူမႈအေျချပဳအဖြဲ႕ေတြ၊ တုိင္းရင္းသားလ က္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ေတြ၊ အစိုးရ၊ မီဒီယာေတြအတြက္ အရမ္းအေရးပါတဲ့ စာအုပ္ျဖစ္မွာပါ။ ၿပီးေတာ့ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ စီးပြားေရးဖြ႔ံၿဖိဳးေရးေၾကာင္း ဆံုးရံႈးမႈ မ်ားပါတယ္။အစုိးရအေနနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္မယ္ဆုိရင္ တိုင္းရင္းသားေတြ အတြက္ ဆိုးက်ိဳး ဘယ္ေလာက္ရွိလဲ ေကာင္းက်ိဳး ဘယ္ေလာက္ရွိလဲ ဆိုတာ တုိင္းၿပီးလုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္” ဟု BNI အဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္သည့္ လြတ္လပ္ေသာ မြန္သတင္း ေအဂ်င္စီမွ ႏိုင္ကေဆာ့မြန္ က ဆိုသည္။

လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သတ္ၿပီး တုိင္းရင္းသားမ်ားတြင္ အမ်ားဆံုး ခံစားေနရေၾကာင္း၊ အဓိကအားျဖင့္ လယ္ယာေျမ အသိမ္းခံေနရမႈမ်ားေၾကာင့္၊ စီးပြားေရး စီမံကိန္းေၾကာင့္ စစ္တပ္အင္အား တိုးခ်ဲ႕ခ်ထားလာျခင္း၊ စီမံကိန္းေၾကာင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ လူမႈေရးအေပၚ ထိခုိက္ေရာက္မႈမ်ား၊ တုိင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ား ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ားကိုလည္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။

အစီရင္ခံစာကို ထုတ္ေ၀သည့္BNI အဖြဲ႕ကို ၂၀၀၃ ခုနစ္တြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး လက္ရွိမီဒီယာအဖြဲ႕အစည္းေပါင္း ၁၃ ဖြဲ႔ ပါ၀င္ေသာ မီဒီယာကြန္ယက္တခု ျဖစ္သည္။