ေက်ာက္ျဖဴ-ယူနန္ ေရနံပိုက္လိုင္း အၿပီးသတ္ရန္ ေႏွာင့္ေႏွးဖြယ္ရွိ

ဝီလ်ံဘြတ္

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ေဒၚလာ ဘီလီယံေပါင္းမ်ားစြာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ၍ တည္ေဆာက္ေနေသာ ေရနံဆိပ္ကမ္းႏွင့္ ေရနံသယ္ပို႔ ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္း၏ အနာဂတ္သည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ အဓိက က်သည့္ ေရနံခ်က္စက္႐ံု စီမံကိန္းတခု ေႏွာင့္ေႏွးေနျခင္းေၾကာင့္ မေရမရာျဖစ္ေနသည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္၏ ၿမိဳ႕ေတာ္ ကူမင္းတြင္ တည္ေဆာက္မည့္ ေရနံခ်က္စက္႐ံုေၾကာင့္ ေလထုညစ္ညမ္းမႈ ျဖစ္ေပၚလာမည္ကို စိုးရိမ္သူမ်ားက ယမန္ႏွစ္က လမ္းေပၚတြင္ ေဒါသတႀကီး ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေစာဆံုး ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အထိ တည္ေဆာက္လိမ့္ဦးမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း တ႐ုတ္စြမ္းအင္က႑ဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား အရ သိရသည္။

တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ China National Petroleum Coporation (CNPC) က အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနသည့္ တေန႔လွ်င္ စည္ ၂၀ဝ၀ဝ၀ ထုတ္လုပ္မည့္ စီမံကိန္းကို ယခုႏွစ္အတြင္း လုပ္ငန္းစတင္ လည္ပတ္ႏိုင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၄င္းမွာ တ႐ုတ္ျပည္၏ စီးပြားေရး ေႏွးေကြးက်ဆင္း လာမႈေၾကာင့္ ေရႊ႕ဆိုင္းထားရသည့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ တလႊားမွ ေရနံခ်က္လုပ္ငန္း စီမံကိန္းသစ္မ်ားထဲမွ တခုသာျဖစ္သည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အေရွ႕အလယ္ပိုင္းႏွင့္ အာဖရိက မွ ႏွစ္စဥ္တင္သြင္းေနရသည့္ ေရနံစိမ္း တန္ေပါင္း ၂၂ သန္းအနက္မွ တဝက္နီးပါးကို ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴေဒသမွ တဆင့္ ကူမင္းအနီးမွ Anning ရွိ ေရနံခ်က္စက္႐ံုသို႔ ပိုက္လိုင္းမွတဆင့္ ပို႔ေဆာင္ၿပီး ဓာတ္ဆီႏွင့္ ဒီဇယ္ထုတ္လုပ္ရန္ စီစဥ္ထားသလို ကပ္လ်က္ရွိေသာ ေရနံဓာတုပစၥည္းစက္႐ံုအသစ္ဆီ သို႔လည္း ေပးပို႔ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ထားသည္။

ေဘးကင္းလံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ အျဖစ္အပ်က္မ်ားႏွင့္ ေျမသိမ္းယူမႈ စြပ္စြဲခ်က္မ်ား ရွိေနသည့္ၾကားမွ တည္ေဆာက္ဆဲျဖစ္သည့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအထိ သြယ္တန္းထားေသာ CNPC ၏ ေရနံပိုက္လိုင္းသည္ ကီလိုမီတာ ၉၀ဝ ရွည္လ်ားၿပီး တေန႔လွ်င္ ေရနံစည္ေပါင္း ၄၄၀ဝ၀ဝ ပို႔ေဆာင္ေပးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

“ကူမင္းက ေရနံခ်က္စက္႐ံု စီမံကိန္းကို ေရႊ႕ဆိုင္းလိုက္ရတာက အခုအခ်ိန္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ စြမ္းအင္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အႀကီးအက်ယ္ က်ဆင္းေန ျခင္းရဲ႕ တစိတ္တပိုင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစီမံကိန္းက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ ေရႊ႕ဆိုင္းလိုက္ရတဲ့၊ ဒါမွမဟုတ္ ပယ္ဖ်က္လိုက္ရတဲ့ အဓိက ေရနံခ်က္စက္႐ံုေတြနဲ႔ ေရနံဓာတုစီမံကိန္း အေျမာက္အျမားထဲက တခုပါ” ဟု စြမ္းအင္က႑ဆိုင္ရာ အတိုင္ပင္ခံႏွင့္ ေလ့လာ သံုးသပ္သူ Collin Reynolds က ဧရာဝတီသို႔ေျပာသည္။

“တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ ႀကီးမားတဲ့ ေရနံနဲ႔ ဓာတ္ေငြ႕ သံုးစြဲမႈကရွိေနတုန္းပဲ။ ဒါက တညတည္းနဲ႔ ေျပာင္းလဲသြားမွာ မဟုတ္ဘူး။ က်ဆင္းမႈအားလံုးေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲက ေဒၚလာဘီလီယံ ေပါင္းမ်ားစြာတန္တဲ့ ဆိပ္ကမ္းနဲ႔ ပိုက္လိုင္းစီမံကိန္းက အခုအခ်ိန္မွာ အရမ္းႀကီး အေရးမပါေတာ့ပါဘူး။ ဒီလိုအခ်ိန္မွာ CNPC က ပိုက္လိုင္းေတြကို အေလာတႀကီးတည္ ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးက လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ကတည္းက က်ဆင္းေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္အတြင္းမွာပဲ ႏိုင္ငံပိုင္စြမ္းအင္ လုပ္ငန္းႀကီးေတြက ၁၉၉၀ ႏွစ္ေတြတုန္းကလိုပဲ တိုးခ်ဲ႕ေနခဲ့တယ္” ဟု Reynolds က သံုးသပ္သည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ႏွစ္စဥ္ ဓာတ္ဆီႏွင့္ ဒီဇယ္သံုးစြဲ ႏႈန္း ႀကီးထြားမႈက ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ အတြင္း အေႏွးေကြးဆံုး ျဖစ္ေနသည္ဟု Reuters သတင္းဌာနက ဆိုသည္။

“ေလာင္စာေဈးကြက္ ေအးေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ေရနံခ်က္စက္႐ံုေတြကို ျမန္ျမန္ေဆာက္ခဲ့တာေၾကာင့္ ထုတ္လုပ္မႈမွာ ပိုလွ်ံမႈေတြေၾကာင့္ ထိခိုက္မႈေတြ ရွိလာၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ တ႐ုတ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံျခား ေလာင္စာတင္ပို႔မႈက ခ်က္ခ်င္း ျမင့္တက္လာခဲ့ပါ တယ္” ဟု Reuters သတင္းဌာနက ေရးသားခဲ့သည္။

မၾကာေသးမီက Bloomberg စီးပြားေရး သတင္းဌာနက စစ္တမ္းတခု ေကာက္ယူေလ့လာၿပီး တ႐ုတ္၏ ဓာတ္ဆီႏွင့္ ဒီဇယ္ ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔မႈ ႀကီး ထြားလာျခင္းေၾကာင့္ အာရွေဒသ၏ ေရနံခ်က္လုပ္ ငန္းကိုလည္း ယခုႏွစ္အတြင္းတြင္ ထိခိုက္ခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ျပင္ပေဒသမွ ေရနံခ်က္လုပ္ငန္း မ်ား၏ အျမတ္အစြန္းသည္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ပ်မ္းမွ် ၁၁ ရာခိုင္ႏႈန္း က်ဆင္းသြားလိမ့္မည္ ဟုလည္း Bloomberg က ခန္႔မွန္းထားသည္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံမွ ေရနံခ်က္လုပ္ငန္းမ်ား၏ အျမတ္အစြန္းသည္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ၁၆ ရာခိုင္ႏႈန္း က်ဆင္းခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္ဟု ၄င္းတို႔က ေျပာသည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ေရနံခ်က္စက္႐ံု ေဆာက္လုပ္ ျခင္းႏွင့္ တိုးခ်ဲ႕ျခင္းမ်ားကို ရပ္နားျခင္းမျပဳပါက ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ဓာတ္ဆီႏွင့္ဒီဇယ္ ပိုလွ်ံမႈတန္ေပါင္း သန္း ၁၄၀ ရွိလိမ့္မည္ဟု China Petroleum and Chemical Industry Federation က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ေလ့လာမႈတရပ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျဖတ္ေက်ာ္သြယ္တန္းထားေသာ CNPC ၏ေရနံပိုက္လိုင္းသည္ သတ္မွတ္ခ်ိန္အတိုင္း ၿပီးစီးရန္ မျဖစ္ႏိုင္သည့္တိုင္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ၿပီးစီး ေနၿပီဟု ယူဆရေၾကာင္း စြမ္းအင္ဆိုင္ရာ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္သည့္အဖြဲ႕အစည္းတခုျဖစ္ေသာ Platts ကဆိုသည္။ သို႔ေသာ္ ပိုက္လိုင္းျဖတ္သန္းရာ လမ္း ေၾကာင္းတေလွ်ာက္တြင္ ထိုက္သင့္သည့္ ေလ်ာ္ေၾကးမေပးဘဲ ေျမမ်ားသိမ္းယူျခင္း၊ ေဒသခံျပည္သူမ်ားကို အတင္းအဓမၼ ေနရာေရႊ႕ေျပာင္းေစျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕မ်ား၏ စြပ္စြဲမႈ အေျမာက္အျမားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။

ေရနံပိုက္လိုင္းႏွင့္ အၿပိဳင္တည္ရွိေသာ သဘာ ဝဓာတ္ေငြ႕ ပိုက္လိုင္းသည္ လုပ္ငန္းစတင္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ ကာ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္အတြင္းရွိ ‘ေရႊ’ ကမ္း လြန္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕တြင္းမွ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားကို တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံသို႔ ပို႔ေပးေနသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ယခုအပတ္ အတြင္းမွာပင္ ပိုက္လိုင္းကြဲအက္ျခင္း အပါအဝင္ ေဘးကင္းလံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ပတ္ သက္၍ လႊတ္ေတာ္တြင္ ေဝဖန္ေျပာဆိုမႈမ်ား ရွိခဲ့ သည္။

CNPC က ေက်ာက္ျဖဴဆိပ္ကမ္းတြင္ ေရနံ သိုေလွာင္ကန္မ်ားလည္း တည္ေဆာက္ေနသည္။ တလံုးလွ်င္ ေရနံ ကုဗမီတာ ၁၀ဝ၀ဝ၀ သိုေလွာင္ ႏိုင္သည့္ ကန္ေပါင္း ၁၂ ကန္ တည္ေဆာက္မည္ျဖစ္ သည္။ အဆိုပါ သိုေလွာင္မႈပမာဏသည္ ေရနံစည္ ၇ ဒသမ ၅ သန္းအထိရွိၿပီး ပိုက္လိုင္းအတိုင္းတ႐ုတ္ ျပည္သို႔ ၁၇ ရက္ၾကာ အျပည့္အဝေပးပို႔ႏိုင္သည့္ ပမာဏႏွင့္ညီမွ်သည္။

“သီအိုရီအရေတာ့ CNPC က ပိုက္လိုင္းက ေရာက္လာတဲ့ ေရနံေတြကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အေနာက္ ေတာင္ပိုင္းက တျခားေနရာေတြကို ဆက္ၿပီးပို႔ေပး႐ံု ပါပဲ။ အဲဒီမွာရွိတဲ့ ျပႆနာကေတာ့ ယူနန္ျပည္နယ္ ထဲက ပိုက္လိုင္းအေနအထားက အခုခ်ိန္အထိ အကန္႔အသတ္ရွိေနေသးတာပဲ” ဟု Reynolds က ဆိုသည္။

“CNPC က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက ပိုက္လိုင္း တေလွ်ာက္ ေရနံေတြကို လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ ပို႔မေပး ႏိုင္ရင္ ကမ္း႐ိုးတန္းက ဆိပ္ကမ္းမွာ ကုန္ၾကမ္းေတြ စုပံုသြားပါလိမ့္မယ္” ဟုလည္း သူကေျပာသည္။

ေက်ာက္ျဖဴ ေရနံဆိပ္ကမ္းသည္ ရခိုင္ကမ္း႐ိုး တန္းေဒသတြင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ရွိသည့္ အထူးစီးပြားေရးဇုန္၏ အခ်က္အခ်ာေနရာတြင္ ရွိ သည္။

ကူမင္းတြင္ ေရနံခ်က္စက္႐ံုတည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ရျခင္းမွာ ကုန္းတြင္းပိတ္ ေဒသတခုျဖစ္သည့္ ယူနန္ျပည္နယ္တြင္ ေလာင္စာျပတ္ေတာက္မႈ ပံုမွန္ ႀကံဳေတြ႕ေနရျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

CNPC ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ အစိုးရပိုင္ အျခား ကုမၸဏီမ်ားကလည္း ယူနန္ျပည္နယ္ႏွင့္ က်န္ေဒသ မ်ားကို ပိုက္လိုင္းမ်ားသြယ္တန္းရန္ စီစဥ္ေနသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အဆိုပါ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ ေက်ာက္ျဖဴမွ ေရနံမ်ား ေရာက္ရွိလာေရးက မေသ မခ်ာ ျဖစ္ေနသည္။

“တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ေရနံခ်က္စက္႐ံုေတြ ဆက္ၿပီးတည္ေဆာက္မယ္ဆိုတာ သံသယရွိစရာ မလိုပါဘူး။ ေနာက္ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္းမွာေတာ့ အရွိန္က် ဆင္းလာဖြယ္ ရွိပါတယ္။ လုပ္ငန္းအသစ္ေတြဟာ ရန္ပံုေငြရရွိဖို႔အတြက္ တျခားစီမံကိန္းေတြနဲ႔ ယွဥ္ ၿပိဳင္ၾကရပါေတာ့မယ္။ ဆိုလိုခ်င္တာကေတာ့ ေရနံ ခ်က္လုပ္ငန္း စီးပြားေရးမွာ စရိတ္ႀကီးတဲ့စက္႐ံုေတြ တည္ေဆာက္ေရးနဲ႔ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ေရးကို ပိုၿပီး မွ်တေအာင္လုပ္ဖို႔ လိုအပ္လာပါလိမ့္မယ္” ဟု ေဟာင္ေကာင္မွ South China Morning Post သတင္းစာက ေရးသားခဲ့သည္။