လက္ပံတန္းမွာ ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ားအေရး ICRC ဘာလုပ္ေနလဲ

ဧရာ၀တီ

မတ္လ ၁၀ ရက္ လက္ပံတန္းတြင္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပေနေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ရဲက အင္အားသုံး အၾကမ္းဖက္ျဖိဳခြဲမႈအေပၚ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းက ကန္႕ကြက္႐ႈတ္ခ်ခဲ့ၾကသည္။ ဖမ္းဆီးခံ ေက်ာင္းသားတခ်ိဳ႕ လြတ္ေျမာက္လာေသာ္လည္း က်န္သူမ်ား ရာဇဝတ္မႈမ်ားျဖင့္ တရားစြဲခံေနရျပီး အက်ဥ္းေထာင္ထဲတြင္ ရွိေနေသးသည္။

အရပ္သားအမည္ခံ ေနျပည္ေတာ္အစိုးရအေနျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံမ်ား၏ မိဘေဆြမ်ိဳးမ်ားအား ေတြ႕ဆံုခြင့္ မေပးပါ။ ဖမ္းဆီးခံ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ရဲက ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာ ႐ိုက္ႏွက္ခဲ့ရာ မည္သူ ဒဏ္ရာ မည္မွ်ရျပီး မည္သို႕ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ရရွိသည္ကို မည္သူမွ် မသိရပါ။ အစိုးရအေနျဖင့္ ေထာင္ထဲရွိ ဖမ္းဆီးခံမ်ားအေရး မည္သည့္သတင္းအခ်က္အလက္ကိုမွ် ထုတ္ျပန္ျခင္း မရွိေသာေၾကာင့္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား ၾကီးထြားလာေနသည္။ ယင္းသို႕ အေျခအေနတြင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ၾကက္ေျခနီ ေကာ္မတီ (International Committee for Red Cross – ICRC) ၏ အခန္းက႑က အေရးၾကီးလာသည္။

ယခင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအတြင္းရွိ ဖမ္းဆီးခံ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို ေတြ႕ဆံုရန္ ICRC က အၾကိမ္ၾကိမ္ ေတာင္းခံခဲ့ဖူးသည္။ အၾကိမ္ၾကိမ္လည္း ျငင္းပယ္ခံရဖူးသည္။ ကြယ္လြန္သူ သတင္းစာဆရာၾကီး ဦးဝင္းတင္အပါအဝင္ နာမည္ၾကီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုရန္ ေထာင္တြင္းသို႕ အကန္႕အသတ္ျဖင့္ ဝင္ေရာက္ခြင့္လည္း ရဖူးသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံေရး ပြင့္လင္းလာမႈႏွင့္အတူ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား သံတမန္မ်ားသည္ ျပည္တြင္းသို႕ ဝင္ေရာက္အေျခစိုက္လာကာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး၊ လူမႈကူညီေထာက္ပံ့ေရး၊ ပဋိပကၡအလြန္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ေခါင္းစဥ္မ်ားေအာက္ အလုပ္လုပ္ေနၾကျပီျဖစ္သည္။ ICRC သည္ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္တြင္ စတင္အေျခစိုက္ခဲ့ျပီး အက်ဥ္းက်သူမ်ားအေရး ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္မွ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအတြင္း ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ခြင့္ရခဲ့သည္။

သို႕ေသာ္ ယခု လတ္တေလာ ဖမ္းဆီးမႈမ်ားေၾကာင့္ တိုးပြားလာေနေသာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားသစ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုရန္ ရန္ကုန္ရွိ ICRC အရာရွိမ်ား ဆႏၵရွိ မရွိကိုမူ မရွင္းလင္းေသးေပ။

ဥေရာပသမဂၢ၊ အေမရိကန္ႏွင့္ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္တို႕ကဲ့သို႕ ICRC သည္ သူ၏ ဩဇာအရွိန္အဝါကို သုံးျပီး ယခင္ကလို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအေရး ေဆာင္ရြက္ရန္ ေၾကညာခ်က္မွ်ပင္ ထုတ္ျပန္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးပါ။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္အကုန္တြင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လုံးဝ မရွိေစရဟု သမၼတဦးသိန္းစိန္ ကတိကဝတ္သည္ စကားလုံးမွ် အျဖစ္သာ က်န္ခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ (Assistance Association for Political Prisoners) ၏ ယခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၀ ရက္ စာရင္းအရ ႏိုင္ငံေရးယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူ ၁၁၇ ေယာက္ ရွိျပီး ၂၁၃ ေယာက္ တရားရင္ဆိုင္ေနၾကရသည္။ လက္ပံတန္းအေရးႏွင့္ သာယာဝတီေထာင္ထဲတြင္ ဖမ္းဆီးခံထားရသူ ၁၀၂ ေယာက္သည္လည္း ေထာင္ဒဏ္ ၈ ႏွစ္ က်ခံရမည့္ စြဲခ်က္မ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနၾကရသည္။

ေထာင္ျပင္ပ၌ စိုးရိမ္ပူပန္ေနၾကေသာ မိဘေဆြမ်ိဳးမ်ား ၎တို႕၏ သားသမီးမ်ား က်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္ေၾကာင္း ေသခ်ာေစရန္အလို႕ငွာ လူလူခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈကို ျမန္မာအစိုးရက ယခင္စစ္အစိုးရကဲ့သို႕ အာမမခံႏိုင္ေတာ့ေသာ လက္ရွိအေနအထားတြင္ ICRC အေနျဖင့္ ထိုင္မေနသင့္ေတာ့ဘဲ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုသင့္ေနျပီျဖစ္သည္။ ယခင္စစ္အစိုးရလမ္းစဥ္မွ ခြဲထြက္ျပီး ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေလသံကို တြင္တြင္ၾကီး ေျပာေနေသာ ေနျပည္ေတာ္အစိုးရအဖို႕လည္း လူသားခ်င္းစာနာတတ္ေရး ေရွး႐ႈျပီး ICRC ႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာမိဘေဆြမ်ိဳးမ်ားကို ဖမ္းဆီးခံ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခြင့္ေပးျခင္းျဖင့္ လက္ပံတန္းတြင္ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ခဲ့ရေသာ ႏိုင္ငံေရးတင္းမာမႈကို ေလွ်ာ့ခ်သင့္ေၾကာင္း ေရးသားလိုက္ရေပသည္။