စစ္ပြဲေတြေၾကာင့္ ရွမ္းေျမာက္ ေဒသခံေတြ ေနရပ္ စြန္႔ခြာေန

ေက်ာ္ခ

ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေျမာက္ပိုင္း(SSA-N) နဲ႔ အစိုးရစစ္တပ္တို႔အၾကား တန္႔ယန္းၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ အခုရက္ပိုင္း တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ တိုက္ျဖစ္ေနၿပီး ေဒသခံေတြ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ တိမ္းေရွာင္ေနရေၾကာင္း သတင္းရသည္။

တန္႔ယန္း ၿမိဳ႕ေပၚမွာ ဒုကၡသည္ေတြ ခုိလံႈႏိုင္ဖို႔ အတြက္ ကူညီေပးေနတဲ့ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစိုင္းစံစိန္ က “မိသားစုလိုက္ေတြ ပါတယ္၊ ေန႔တိုင္းကို ၿမိဳ႕ေပၚတက္လာေနၾကတယ္၊ သက္ႀကီး ရြယ္အိုေတြ၊ အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးေတြမ်ားတယ္၊ လူေတြက အရမ္းမ်ားလာတဲ့အတြက္ အခုေနရာထိုင္ခင္းအတြက္ က်ေနာ္တို႔ ျပင္ဆင္ေပးေနပါတယ္”လို႔ ဧရာဝတီကို ေျပာပါတယ္။

ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း တန္႔ယန္းၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ မတ္လ၂၈ ရက္ေန႔ကတည္းက ႏွစ္ဘက္တပ္ေတြအၾကား တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ပြားခဲ့တာပါ။ ႏွစ္ ကူးသႀကၤန္ ရက္ေတြျဖစ္တဲ့ ဧၿပီ ၁၅၊ ၁၆ ရက္ေတြမွာ အေျမာက္ေတြကိုပါ အသံုးျပဳလာၿပီး ေဒသခံရြာေတြထဲကိုပါ က်မွန္ေပါက္ ကြဲတဲ့ အေျခအေနေတြအထိ ျဖစ္လာတာေၾကာင့္ ေဒသခံေတြဟာ စိုးရိမ္ၿပီး စစ္ေဘးေရွာင္ဖို႔ ေန႔စဥ္လို တန္႔ယန္း ၿမိဳ႕ေပၚ ကို တက္ လာၾကတာျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားရာ အနီး၀န္းက်င္ရွိ လြယ္လန္း၊ လြယ္ေစး၊ ကုန္းေကာ္၊ ေကာင္းဆုိင္း၊ ပါဖန္၊ လြိဳင္ပု၊ နမ့္လြတ္ စတဲ့ ေက်းရြာေဒသခံေတြက စစ္ေဘး ေရွာင္ဖို႔အတြက္ တန္႔ယန္းၿမိဳ႕ေပၚကို ထြက္ေျပးၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

စစ္ေဘးခုိလႈံသူ လြယ္ေစး ေက်းရြာအုပ္စုက ရြာခံတဦးက“အေဝးႀကီးေတြကေန လွမ္းပစ္ေနၾကတာ၊ ရြာထဲကို လက္နက္ႀကီးက်လို႔ အိမ္ႏွစ္လုံးပ်က္စီးသြားတယ္၊ ပစ္တာေတြက မရပ္ဘူး၊ ေတာထဲဆင္း အလုပ္လုပ္လို႔လည္း မရေတာ့ဘူး၊ အိမ္မွာေနလဲ ထမင္းကို ေကာင္းေကာင္းစားလို႔မရဘူး၊ ဘယ္အခ်ိန္ လက္နက္ႀကီး က်လာမလဲ ဆိုၿပီး၊ သူတို႔ေတြရွိလို႔ ပိုက္ဆံတက်ပ္ပိုမရေပမယ့္ သူတို႔ေတြ စစ္ျဖစ္ရင္ က်မတို႔က အရင္ဆံုး ဘဝပ်က္ရတာပဲ”လို႔ ေျပာပါတယ္။

လက္ရွိအခ်ိန္မွာ တန္႔ယန္းၿမိဳ႕ အမွတ္ ၄ ရပ္ကြက္ထဲမွာရွိတဲ့ ေအာင္မဂၤလာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာခိုလႈံေနတဲ့ ဒုကၡသည္ ၄၅၀ ေက်ာ္ ရွိေနၿပီး ၿမိဳ႕ေပၚရွိ တျခားရပ္ကြက္ေတြမွာ သြားေရာက္ခိုလႈံေနတဲ့ လူေတြနဲ႔ ေပါင္းရင္ ၁၀၀၀ အထက္မွာရွိတယ္လို႔ ဦးစိုင္းစံစိန္ က ေျပာပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ေရာက္လာမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြေနထိုင္ဖို႔ ေနရာအသစ္ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ လူမႈကူညီေရးအဖြ႔ဲေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ ေတြ စုေပါင္းၿပီး ေသာၾကာေန႔ညေနက အေရးေပၚ အစည္းအေဝးတရပ္ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။

ေရာက္ရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ စားဝတ္ေနေရး အတြက္ကိုေတာ့ ၿမိဳ႕ခံအာဏာပိုင္အဖြဲ႔၊ ေဒသခံ အစိုးရစစ္တပ္၊ NGO အဖြဲ႔၊ လူမႈကူညီေရး အသင္းေတြ၊ ပုဂၢလိက အလႉရွင္ေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက လႉဒါန္း ေထာက္ပံ့ေပးေနတယ္လို႔ ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီ ေပးေနတဲ့ ပုဂၢလိက အလႉရွင္ေတြက ေျပာပါတယ္။

တန္႔ယန္းၿမိဳ႕နယ္ထဲက SSA-N တပ္ဖြဲ႔ေတြ လႈပ္ရွားေနတဲ့ လြယ္လန္းနဲ႔ လြယ္ေစး တပ္စခန္း ၂ ခုကို ေခတၱ ဆုတ္ခြာေပးဖို႔ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္တိုင္းမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္စိုးက မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔ လား႐ႈိးၿမိဳ႕ ေရႊလီရိပ္သာမွာ SSA-N တာဝန္ရွိသူေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုတုန္းက ေျပာဆိုခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ SSA-N က တပ္စခန္းေတြ ဆုတ္ခြာေပးျခင္း မရွိတဲ့အတြက္ မတ္လ ၂၈ ရက္ ေန႔က စတင္ၿပီး တိုက္ပြဲေတြ ဆက္တုိက္ ျဖစ္ပြားခဲ့တာလို႔ သိရပါတယ္။

သႀကၤန္အက်ေန႔က တန္႔ယန္းၿမိဳ႕နယ္ မိုင္းေကာင္း ေက်းရြာအုပ္စု နမ့္ေလာင္း ေက်းရြာအနီးက ခ်ီတက္သြားတဲ့ အစိုးရ စစ္ေၾကာင္း ေျခလ်င္ တပ္ရင္း(ခလရ) ၂၉၁ မွာ မိုင္းထိသြားၿပီး SSA-N ေျပာက္က်ား တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ေခ်ာင္းေျမာင္း ပစ္ခတ္တာကို ခံလိုက္ရလို႔ ေဒသခံ ရြာသားေတြ ကူးသန္းသြားလာတဲ့ လမ္းေတြကို ပိတ္ဆို႔ၿပီး ရြာသူရြာသားေတြကို ေမးျမန္း႐ိုက္ႏွက္တာမ်ိဳးေတြ ရွိတယ္လို႔ နမ့္ေလာင္း ရြာခံ တဦးက ေျပာသည္။

“စစ္တပ္က လမ္းေပၚမွာလာတဲ့ ဆိုင္ကယ္ေတြ အကုန္ေသာ့ေတြ သိမ္းထားၿပီး ေယာက်ာ္းေလးေတြေရာ မိန္းကေလးေတြေရာ ဝမ္း လ်ား ေမွာက္ခိုင္းၿပီး ရွမ္းစစ္တပ္ေတြ ဒီနားသြားလာေနတာ မင္းတို႔ရြာသားေတြ မသိဘူးလား ဆိုၿပီးေမးတယ္၊ ကန္တယ္၊ ႐ိုက္ တယ္၊ စိတ္ ေက်နပ္ေလာက္မွ ျပန္လႊတ္တယ္၊ အခုသူတို႔ ႏွစ္ဘက္တပ္ေတြ အျပင္မွာလႈပ္ရွားေနၾကေတာ့ ရြာခံေတြက ေတာထဲ ထြက္ အလုပ္လုပ္လို႔ကို မရေတာ့ဘူး”လို႔ နမ့္ေလာင္း ရြာခံက ဧရာဝတီကို ေျပာျပပါတယ္။

တန္႔ယန္းၿမိဳ႕ေပၚကို လာေရာက္ခိုလႈံၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြက ႏွစ္ဘက္တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ ေရာက္လာမယ့္ လူေတြ လည္း ရွိေသးေၾကာင္း ေျပာဆိုၾကပါတယ္။

တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္ဘက္တပ္ေတြကို ဧရာဝတီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းဖို႔ ႀကိဳးစားေပမယ့္ မရရွိခဲ့ပါဘူး။

အစုိးရနဲ႔ SSA-N အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုးထားေပမယ့္ အစုိးရဘက္ကလိုက္နာမႈ မရွိေၾကာင္း၊ ၎တို႔ရဲ႕ စီးပြားေရး လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ‘ဝ’ ျပည္ ေသြးစည္း ညီညႊတ္ေရး တပ္မေတာ္(UWSA) တို႔အၾကား စီးပြားေရး၊ စစ္ေရး မဟာမိတ္အျဖစ္ အသံုးျပဳေန တဲ့ သံလြင္ျမစ္ အေနာက္ျခမ္းက လႈပ္ရွားနယ္ေျမေတြကို အစုိးရက ဝင္ေရာက္စိုးမိုးႏိုင္ဖို႔ ႀကဳိးစားေနတာ ျဖစ္ေၾကာင္း SSA-N ေျပာ ေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဗိုလ္မႉးစိုင္းလွ အခုလဆန္းပိုင္းက ဧရာဝတီ ရဲ႕ ေမးျမန္းမႈကို ေျဖဆိုထားပါတယ္။

“သူတို႔က ခဏဖယ္ေပးပါဆိုၿပီး ေျပာတယ္၊ အရင္ကလည္း ဖယ္ေပးခဲ့ဖူးတဲ့ ေနရာေတြရွိတယ္၊ ကိုယ္က ဖယ္ေပးၿပီးရင္ သူတို႔က တပ္စြဲထားလိုက္တယ္၊ ျပန္ဖယ္မေပးေတာ့ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ အခုမဖယ္ေပးေတာ့တာ”လို႔ ဗိုလ္မႉး စိုင္းလွ က ေျပာပါတယ္။

အခု ျဖစ္ပြားတဲ့ တိုက္ပြဲေတြဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ဇြန္လ ၂၂ ရက္က မႏၲေလးၿမိဳ႕မွာ အစိုးရနဲ႔ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲ ေရးအတြက္ သေဘာတူညီခ်က္ ရထားၿပီးေနာက္ပိုင္း ျဖစ္ပြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္တိုဘာလ အတြင္းကလည္း လား႐ိႈးၿမိဳ႕မွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး စစ္ေရး တင္းမာမႈ အေျခအေနကို မေျဖရွင္းဘဲ ခ်န္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

SSA-N ဟာ အခုႏွစ္ဆန္းပိုင္းက အစိုးရနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီထားၿပီး မုိင္းရႉး၊ မိုင္းယန္း၊ တန္႔ယန္း၊ ေက်းသီး၊ လား႐ႈိး၊ သီေပါ၊ နမ့္ဆန္၊ မိုးမိတ္ စတဲ့ ေဒသေတြမွာ လႈပ္ရွားေနတဲ့ အဖြဲ႕လည္း ျဖစ္ပါတယ္။