NEJ
လူ႔အဖြဲ႔ အစည္းႏွင့္ အသင့္ေတာ္ ဆုံးႏုိင္ငံေရး စနစ္သည္ ဒီမုိ ကေရစီျဖစ္ သည္ဟု အေနာက္တုိင္း ႏုိင္ငံမ်ားက ယုံၾကည္သျဖင့္ ဒီမုိကေရ စီစနစ္ ျပဳစုပ်ဳိး ေထာင္ႏုိင္ေအာင္ ကူညီ ေလ့ရွိသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဤသုိ႔ေသာ ကူညီ အားေပးမႈကုိ အာဏာ ပါ၀ါျပ၍ ႀကီးစုိးေသာ အစုိးရ မ်ားက ဟန္႔တား ၾကပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ကမူ အာဏာ ရွင္စနစ္ကုိ ေရရွည္ မသုံးႏုိင္ေၾကာင္း သိသျဖင့္ ဒီမုိကေရစီကုိ ဟန္ျပအျဖစ္ သာအသုံး ျပဳၿပီး အႏွစ္သာရကုိ လ်စ္လ်ဴ႐ႈ တတ္ပါတယ္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဒီမုိကေရစီ က်င့္သုံးရန္ ႀကိဳးစား ေသာ္လည္း မရွင္သန္ မႀကီးထြား ႏုိင္ဘဲ ျဖစ္ေန သည္ကုိ ေတြ႔ရ၏။
ဤသုိ႔ အခက္အခဲမ်ားရွိေသာ္လည္း ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ႏုိင္ေအာင္ အေနာက္တုိင္းက နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ ကူညီအားေပးတုန္းပင္ျဖစ္သည္။ အစုိးရက ကူညီသကဲ့သုိ႔ ပုဂၢလိကအဖဲြ႔အစည္းမ်ားကလည္း ကူညီပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ပုံစံတခုကုိ ေနရာတုိင္း၌က်င့္သုံး၍ မျဖစ္ႏုိင္သည္ကုိ သေဘာေပါက္သည့္အတြက္ ေနရာေဒသကုိလုိက္၍ ဒီမုိကေရစီျပဳစုပ်ဳိး ေထာင္ေရးအကူအညီေပးပုံ ကြဲျပားသြားပါသည္။ သုိ႔ေပမယ့္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးအကူအညီႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အကူအညီဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးႏွစ္စားကုိသာ ေတြ႔ႏုိင္ေၾကာင္း လြန္ခဲ့ေသာ ဇန္န၀ါရီလထုတ္ ဒီမုိကေရစီဂ်ာနယ္၌ ေတာမတ္စ္ခ႐ုသာစ္ (Thomas Carothers) က ေရးသားထားပါသည္။ ဒီပုဂၢိဳလ္သည္ ဒီမုိကေရစီျမႇင့္တင္ေရးဆုိင္ရာ စာအုပ္စာတမ္းအမ်ားအျပား ေရးသားထားသူျဖစ္ပါသည္။
ဒီမုိကေရစီျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ရန္ ႏုိင္ငံေရးအကူအညီေပးမႈႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီေပးမႈသည္ ကြဲျပားျခားနားေသာ္လည္း သူ႔ေနရာႏွင့္သူ အသုံး၀င္ေနသည့္အတြက္ ဆန္႔က်င္ဘက္နည္းလမ္းမ်ားမဟုတ္ဟု ဆုိပါသည္။ ဒီမုိကေရစီဘက္ေတာ္သားမ်ား ေအာင္ပြဲခံႏုိင္ေအာင္ ကူညီသည္ကုိ ႏုိင္ငံေရးအကူအညီဟု ေခၚပါသည္။ ႏုိင္ငံေရးပါတီ၊ အသင္းအဖြဲ႔ႏွင့္လူပုဂၢိဳလ္ေတြကုိ အႀကံဉာဏ္ေပး၊ သင္တန္းေပးၿပီး ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈသည္ ႏုိင္ငံေရးအကူအညီျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္ေသာ သတင္းမီဒီယာ အားေကာင္းရန္အတြက္လည္း အကူအညီေပးတတ္ပါသည္။ အာဏာရွင္ႀကီးစုိးေသာ ႏုိင္ငံမ်ား၌မူ ဤသုိ႔တုိက္႐ုိက္ ကူညီရန္ မျဖစ္ႏုိင္သည့္အတြက္ ႏုိင္ငံျခားေရာက္အသင္းအဖြဲ႔ႏွင့္ ေရဒီယုိအသံလႊင့္ဌာနမ်ားကုိ ေထာက္ပံ့ပါ၏။ ဥပမာ ျမန္မာႏွင့္က်ဴးဘား ကိစၥ၌ ျပည္ပေရာက္အဖြဲ႔အစည္းကုိသာ ကူညီေနရပါသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပရန္ အခြင့္အလမ္းပြင့္လာပါက အတုိက္အခံပါတီမ်ားကုိ သင္တန္းေပးမႈ၊ ျပည္သူကုိ ပညာေပးမႈ စသည္ျဖင့္ ကူညီတတ္ပါသည္။ ႏုိင္ငံေရးသတင္းေဖာ္ျပသည့္ ပုဂၢလိကစာနယ္ဇင္းကုိလည္း ကူညီတတ္ပါသည္။ တုိင္းသူျပည္သားမ်ား ႏုိင္ငံေရးတြင္ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္လာေအာင္ စည္း႐ုံးလႈံ႔ေဆာ္သည့္ အရပ္သားအဖြဲ႔အစည္းမ်ားကုိလည္း ကူညီေထာက္ပံ့ေလ့ရွိ၏။ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ တရားမွ်တရန္၊ သတင္းမီဒီယာလြတ္လပ္ရန္ႏွင့္ ဒီမုိကေရစီအုပ္စု စြမ္းရည္ရွိရန္ ကူညီသည္ကို ႏုိင္ငံေရးအကူအညီလုိ႔ ေခၚပါသည္။ ဤနည္းေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္သြားေသာ သာဓကမ်ားရွိပါသည္။
ဒီမုိကေရစီျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ရာတြင္ လုိအပ္ေသာ အေျခခံျဖစ္သည့္ တာ၀န္သိမႈ၊ သိသာျမင္သာမႈ၊ တရားမွ်တမႈ၊ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈ၊ သာယာ၀ေျပာမႈ စသည္မ်ား ခုိင္မာေအာင္ အဓိကထားမႈကုိ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီဟု ေခၚႏုိင္ပါသည္။ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆုိသည္မွာ ႏုိင္ငံေရးလုပ္နည္းလုပ္ထုံး ေျပာင္းလဲ႐ုံသာမဟုတ္ဘဲ ျပည္သူ႔ဘ၀ သာယာ၀ေျပာေရး၊ တရားမွ်တေရး စသည့္ လူမႈစီးပြားေရးတုိးတက္မႈမ်ားလည္း ပါ၀င္သည္ဟု ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီေပးသူမ်ားက ယူဆပါသည္။ ဒီမုိကေရစီအေျခခံရွိမွသာ လူမႈစီးပြားေရး တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးႏုိင္ၿပီး လူမႈစီးပြားေရးတုိးတက္မႈေၾကာင့္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ ရွင္သန္ႀကီးထြားလာႏုိင္သည္ဟု ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီကုိ ဦးစားေပးသူမ်ားက ယုံၾကည္ၾကပါသည္။
ဒီမုိကေရစီကုိမက်င့္သုံးမီ တုိင္းျပည္ကုိ ထိေရာက္စြာအုပ္ခ်ဳပ္ႏုိင္ရန္ႏွင့္ တရားဥပေဒစုိးမုိးရန္ လုိအပ္သည္ဟုလည္း ဆုိပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လက္ရွိအစုိးရႏွင့္ လက္တြဲလုပ္ကုိင္ရန္ အေရးႀကီးသည့္အတြက္ ႏုိင္ငံေရးအရ ထိပ္တုိက္ေတြ႔မည့္ကိစၥကုိ ေရွာင္ရွားသင့္သည္ဟု ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီေပးသူမ်ားက ယူဆသည္။ ႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာအဆင့္မဟုတ္ဘဲ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ရွိ အရပ္သားအဖြဲ႔အစည္းမ်ားကုိ ကူညီပါက ျပႆနာမျဖစ္ႏုိင္ဟု ျမင္ၾကသည္။ လူမႈဖူလုံေရးသေဘာျဖင့္ ကူညီသည္ကုိ ႏုိင္ငံေရး စြက္ဖက္မႈဟု ေျပာရန္ ခက္သြားသည္ဟု ဆုိပါသည္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီ၏ အားသာခ်က္မွာ တျဖည္းျဖည္း တေရြ႕ေရြ႕ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္သည္။ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကန္႔သတ္မႈမ်ားေသာႏုိင္ငံ၌ ဤနည္းကုိ က်င့္သုံးရန္ သင့္ေတာ္သည္ဟု ဆုိပါသည္။ ဥပမာ- တရားဥပေဒ႐ုိေသေလးစားေအာင္ ခ်က္ခ်င္းမလုပ္ႏုိင္ပါ။ အခ်ိန္ယူ၍ က်င့္သားရေအာင္ လုပ္ရမည့္ ေရရွည္စီမံကိန္းျဖစ္ပါသည္။
ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီ၏ အားနည္းခ်က္သည္ တျဖည္းျဖည္းနည္းနည္းခ်င္း ေျပာင္းလဲလာေအာင္ လုပ္ယူေသာနည္း ျဖစ္သည့္အတြက္ လက္ရွိအစုိးရ၏ ဟန္ျပျပဳျပင္ေရးအစီအစဥ္ကုိ ကူညီသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္သြားႏုိင္ပါသည္။ ထုိအခါတြင္ ေမွ်ာ္လင့္သကဲ့သုိ႔ ဒီမုိကေရစီဓေလ့ မရွင္သန္ႏုိင္ေတာ့ပါ။ ဥပမာ ဗိယက္နမ္ကဲ့သုိ႔ အာဏာရွင္ႀကီးစုိးေသာႏုိင္ငံကုိ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီ ေပးေသာ္လည္း ႏုိင္ငံေရး အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမရွိဘဲ ျဖစ္ေနပါ၏။ အီဂ်စ္၌လည္း အစုိးရ၏ ဟန္ျပလုပ္ငန္းႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီ ေရာေထြးယွက္တင္ျဖစ္ေန၍ အစိုးရ၀ါဒျဖန္႔လုပ္ငန္းကုိ အားေပးသလုိျဖစ္ေနပါသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေနရာေဒသႏွင့္အခ်ိန္ကာလကုိလုိက္၍ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုကုိ ႏုိင္ငံေရးအကူအညီေပးသည့္အတြက္ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းႏုိင္တာမ်ဳိးရွိသလုိ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီေၾကာင့္ ဒီမုိကေရစီ အေျခခံတည္ေဆာက္ႏုိင္တာမ်ဳိးလည္း ရွိပါသည္။ အေမရိကန္၏ ဒီမုိကေရစီအကူအညီကုိ ႏုိင္ငံေရးအကူအညီအျဖစ္ ျမင္ၾကပါသည္။ သမၼတဘုရွ္လက္ထက္ အီရတ္၌ စစ္ေရးအရစြက္ဖက္ၿပီး အာဏာရွင္အစုိးရ ျဖဳတ္ခ်သည္ကုိ အျပင္းထန္ဆုံး ႏုိင္ငံေရးစြက္ဖက္မႈဟု ျမင္ၾကသည္။ တျဖည္းျဖည္း တေရြ႕ေရြ႕လုပ္ေနေသာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီကုိ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးလမ္းစဥ္ ခ်မွတ္သူမ်ားက စိတ္မ၀င္စားၾကပါ။ အေမရိကန္စိတ္၀င္စားေသာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီဆုိသည္မွာ ႏုိင္ငံေရးဦးတည္ခ်က္ကုိ က်ားကန္ျခင္းပင္ျဖစ္ေပသည္။
အေနာက္ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားသည္ ႏုိင္ငံေရးအကူအညီေရာ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီပါ ေပးေနေသာ္လည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီကုိ အဓိကဦးစားေပးၾက၏။ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈအားနည္း၍ လူမႈစီးပြားေရးယုိယြင္းပ်က္စီးေနခ်ိန္၌ ဖက္ဆစ္၀ါဒီမ်ားက ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ကုိ ခုတုံးလုပ္၍ အာဏာရခဲ့သည့္ သမုိင္းသင္ခန္းစာေၾကာင့္ ဒီမုိကေရစီအေျခခံအုတ္ျမစ္ ခုိင္မာေတာင့္တင္း ေအာင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီေပးျခင္းသည္ ဒီမုိကေရစီအုပ္စုကုိ အကူအညီေပးမႈထက္ ပုိ၍အေရးႀကီးသည္ဟု ယူဆလာျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အေနာက္ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားတြင္ အစုိးရသာမကဘဲ ပုဂၢလိက အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကလည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီေပးရန္သာ စိတ္ထက္သန္ၾကပါသည္။ ဒီမုိကေရစီဆုိသည္မွာ အႏုိင္အ႐ႈံးသေဘာမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခုလုံး ပါ၀င္ေနေသာ ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္ဟု ဥေရာပက ယူဆပါသည္။
ႏုိင္ငံျခားေငြအားလူအားျဖင့္ ကူညီခဲ့ေသာ္လည္း ဒီမုိကေရစီစနစ္ရွင္သန္ေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ေသးသည့္ ႏုိင္ငံထဲတြင္ ကေမာၻဒီးယားသည္ ထင္ရွား၏။ ေရခံေျမခံမေကာင္းပါက ဒီမုိကေရစီရွင္သန္ရန္ ခက္ခဲသည္ကုိ ကေမာၻဒီးယားက သက္ေသျပသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနသည္။ ကုလသမဂၢႀကီးၾကပ္၍ ဒီမုိကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းသည့္အတြက္ အႏွစ္ (၂၀) ေက်ာ္အတြင္း ပထမဆုံးေသာ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကုိ ၁၉၉၃ မွာ က်င္းပႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာက ၀ုိင္း၀န္းကူညီသည့္အတြက္ အတုိက္အခံပါတီႏွင့္ သေဘာထားကြဲလြဲမႈကုိ အနည္းအက်ဥ္းခြင့္ျပဳႏုိင္ေသာ ႏုိင္ငံေရးစနစ္ ေပၚထြက္လာသည့္အတြက္ ဒီမုိကေရစီထြန္းကားလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾက၏။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ေရး၊ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရး စသည္တုိ႔ကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ကုလသမဂၢၿငိမ္းခ်မ္းေရးအမႈထမ္း (၁၅,၀၀၀) ေက်ာ္ ကေမာၻဒီးယားသုိ႔ ေစလႊတ္ခဲ့၏။ ယင္းသုိ႔ ကူညီခဲ့သည္မွာ (၁၅) ႏွစ္ေက်ာ္လာေသာ္လည္း ကေမာၻဒီးယားဒီမုိကေရစီသည္ စိတ္မခ်ရေသးပါ။ အဂတိလုိက္စားမႈႏွင့္ အာဏာအလြဲသုံးစားလုပ္မႈ မ်ားလြန္းသည့္အတြက္ တရားဥပေဒလည္း မႀကီးစုိးႏိုင္ေသးပါ။ အၾကမ္းဖက္ၿခိမ္းေျခာက္၍ လုိခ်င္တာရေအာင္ လုပ္သည့္နည္းကုိ ေနရာတုိင္းတြင္ သုံးေနဆဲျဖစ္ပါသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ကေမာၻဒီးယားကုိၾကည့္၍ စိတ္ပ်က္စရာမလုိပါ။ ႏုိ္င္ငံျခားအကူအညီကုိခ်ည္း အားကုိး၍ ဒီမုိကေရစီမရႏုိင္ ေၾကာင္း ကေမာၻဒီးယားက သက္ေသျပေနျခင္းသာ ျဖစ္ေပသည္။ ႏုိင္ငံျခားအကူအညီယူ၍ ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရး တုိးတက္ေအာင္ လုပ္ယူသည့္ သာဓကမ်ား အေနာက္တုိင္းဒီမုိကေရစီသမုိင္းတြင္ အမ်ားအျပားရွိသည္ကုိ မေမ့အပ္ပါ။
No comments:
Post a Comment