ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ စစ္ေရး ဆက္ဆံမႈ ျဖတ္ေတာက္ေၾကာင္း ဦးသိန္းစိန္ ေျပာ

လင္းသန္

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံႏွင့္ သံတမန္ဆက္ဆံေရးမွ လြဲ၍ စစ္ေရးဆက္သြယ္မႈ အားလံုးျဖတ္ေတာက္ ထား သည္ဟု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာၾကားလိုက္သည္။

ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ လန္ဒန္ၿမိဳ႕သို႔ေရာက္ရွိေနေသာ ဦးသိန္းစိန္က ဘီဘီစီသတင္းဌာနႏွင့္ ယမန္ေန႔က သီးျခားေတြ႔ဆံုစဥ္ ထိုသုိ႔ေျပာ ၾကားျခင္းျဖစ္သည္။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္ အပါအ၀င္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားက စုိးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနသည့္ အတြက္ ေျမာက္ ကိုရီးယားႏွင့္ စစ္ေရး ဆက္ဆံေရး ကင္းရွင္းေၾကာင္း ထပ္မံကတိေပးရသည္ဟု ယူဆေၾကာင္း၊ ယခင္ စစ္အစုိးရ လက္ ထက္ က လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ဆက္လက္ရွင္းလင္းေနရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္တြင္ ႏုိင္ငံေရး ခိုလႈံခြင့္ ယူထားသည့္ စစ္ေထာက္လွမ္းေရး ဗုိလ္မႉးေဟာင္း ဦးေအာင္လင္းထြဋ္က ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။

“ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊေခတ္က အႂကြင္းအက်န္ျဖစ္တဲ့ ဇာတ္လမ္း(လုပ္ရပ္)ေတြကုိ အခုထိ သူ ရွင္းေနရတုန္းပဲလုိ႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္”ဟု ဦးေအာင္လင္းထြဋ္က ဆုိသည္။

လြန္ခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္ အနည္းငယ္က အေမရိကန္အစိုးရက ဒု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးကို နာမည္ပ်က္ စာရင္းသြင္း၍ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈ ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ ယခုကဲ့သို႔ ေျမာက္ ကုိရီးယားႏွင့္ စစ္ေရး ဆက္ဆံမႈကို ျဖတ္ေတာက္လုိက္ျခင္းျဖစ္ သည္ဟုလည္း ဦးသိန္းစိန္က ဘီဘီစီကို ေျပာသည္။

ဒု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးကို ဒဏ္ခတ္ အေရးယူရျခင္းမွာ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံမွ စစ္လက္နက္ ပစၥည္းမ်ား မ၀ယ္ယူရန္ ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရး ေကာင္စီ၏ တားျမစ္ခ်က္ကို ခ်ိဳးေဖာက္သည့္ အတြက္ ျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္က ဆုိသည္။

ဒု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးသည္ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး စစ္လက္နက္ ပစၥည္း ထုတ္လုပ္ေရး စက္႐ုံ အႀကီးအကဲတဦး ျဖစ္ သည္။

ယမန္ႏွစ္ စက္တင္ဘာလအတြင္း က ကုလသမဂၢ အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္ရန္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕သုိ႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ သြားေရာက္ခဲ့စဥ္ ဒု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးသည္ အတူ လုိက္ပါၿပီး ေျမာက္ကုိရီးယားႏွင့္ပတ္သက္၍ အဆက္ ျဖတ္မည္ဟု ကတိေပးသြားခဲ့ေသာ္လည္း မရွင္းလင္းေသး၍ အေမရိကန္က ၄င္းအား နာမည္ပ်က္ စာရင္းသြင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဦးေအာင္လင္းထြဋ္က ေျပာသည္။

ျမန္မာအစိုးရက ေျမာက္ကိုရီးယား စစ္လက္နက္ ပစၥည္းမ်ားအတြက္ ေငြေပးေခ်မႈမ်ား ရွိထားေၾကာင္း၊ ေျမာက္ကိုရီးယားထံမွ စစ္လက္နက္ ပစၥည္း ရရန္ လက္က်န္လည္း ရွိေနသည္ဟု သိရွိထားေၾကာင္းလည္း ၎က ဆုိသည္။

“ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ စာရင္း မျပတ္ေသးဘူးေပါ့ေလ။ အဲဒါကို အျမန္ဆံုး ျဖတ္ပါ့မယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ ၿပီး ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ယူအန္(ကုလသမဂၢ အစည္းအေ၀း) လာတက္တုန္းက ကတိက၀တ္ေပးသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုခ်ိန္ထိေပါ့ေလ ဆက္လုပ္ေနဆဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မုိ႔ အေမရိကန္က သတိေပးတဲ့ သေဘာပါပဲ”ဟု ဦးေအာင္လင္းထြဋ္က ေျပာဆုိသည္။

အေမရိကန္က ဒု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးႏွင့္ပတ္သက္၍ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသားမ်ားႏွင့္ ေငြေၾကးဆက္ႏႊယ္ လႊဲေျပာင္းခြင့္ မရ ေစရန္ႏွင့္ အေမရိကန္၌ ပိုင္ဆုိင္မႈမ်ားရွိလွ်င္လည္း အသြင္းအထုတ္ ျပဳလုပ္၍ မရေစရန္ ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ဂ်ာမနီ စစ္လက္နက္ပညာရွင္မ်ား ျပန္သြားခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ခန္႔မွ စတင္ၿပီး ေျမာက္ကုိရီးယား ပညာရွင္မ်ား ေခၚယူ၍ လက္နက္စက္႐ံုမ်ားကို လည္ပတ္ခဲ့ရေၾကာင္း၊ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ၀န္းက်င္ ေျမာက္ ကိုရီးယား အကူအညီျဖင့္ လက္နက္စက္႐ံုမ်ား လည္ပတ္ေနသည္ကုိ အခ်ိန္တုိအတြင္း ေျမာက္ ကုိရီးယားႏွင့္ စစ္ေရး ဆက္ဆံေရး အဆက္ျဖတ္ရန္ ခက္ခဲေၾကာင္းလည္း ဦးေအာင္လင္းထြဋ္က ရွင္းျပသည္။

“ဗုိလ္ခ်ဳပ္ သန္းေရႊ လက္ထက္ကစၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယား နည္းပညာရွင္ေတြကိုေခၚၿပီးေတာ့မွ လက္နက္စက္႐ံုေတြကို လည္ ပတ္ရတာ။ ေနာက္ Tunnel (ဥမင္လုိဏ္ေခါင္း)၊ ႏ်ဴကလီးယား စီမံကိန္းတို႔ကလည္း သူတုိ႔နဲ႔ လုပ္ထားတာေတြ၊ အခုမွ ေကာက္ၿပီးေတာ့မွ တႏွစ္၊ ၂ ႏွစ္ ေလာက္မွာ ျဖတ္ပါ ဆုိတာက ဘယ္လုိမွ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး”ဟု ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ က ဆုိသည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ အတြင္းက တပ္မေတာ္ ၾကည္းေရေလ ညိႇႏိႈင္း ကြပ္ကဲေရးမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရ ေရႊမန္း(ယခု ျပည္ သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ)သည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ တဆင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံ ၿပံဳယမ္း ၿမိဳ႕ေတာ္ သို႔ ၇ ရက္ၾကာခရီး သြားေရာက္ၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံ နားလည္မႈ စာခြ်န္လႊာတခ်ိဳ႕ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။ ယင္းခရီးစဥ္ကို ထိုစဥ္က လွ်ိဳ႕၀ွက္ သြားေရာက္ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ဦးေအာင္လင္းထြဋ္က ဆက္လက္ၿပီး“အေမရိကန္ေရာ၊ အဂၤလန္ေရာကလည္း အခုခ်ိန္ထိ ဟုတ္တိပတ္တိ စစ္ေရးအရ ေထာက္ပံ့တဲ့ အေနအထားမ်ိဳး ဘာမွ မရွိဘူး။ အဲဒါလည္း သူတို႔ တြက္မယ္”ဟု ေျပာဆုိသည္။

ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မစၥတာ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္းက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ဇူလိုင္လ ၁၅ ရက္ေန႔က ေတြ႔ဆံုစဥ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္း က လတ္တေလာျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ ပဋိပကၡမ်ားအေပၚ လြန္စြာ စုိးရိမ္ေၾကာင္း၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား အဆံုးသတ္ ေရး အတြက္ တုိက္တြန္း ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ျမန္မာ-ၿဗိတိန္ စစ္ေရး ဆက္ဆံေရး တုိးျမွင့္ ေဆာင္ရြက္ရန္ လုိလားသည္ဟု ေျပာဆို ထားသည္။

ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ မစၥတာ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္းတုိ႔၏ ေဆြးေႏြးမႈတြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အား ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မီ လူ႔အခြင့္ အေရး ေလးစားသည့္ တပ္မေတာ္ ျဖစ္ေရး ႏွင့္ ၿဗိတိန္တပ္မေတာ္က စစ္သင္တန္းမ်ား ေပးရန္ကိစၥလည္း ပါ၀င္ေၾကာင္း ၿဗိတိန္ သတင္းမ်ားက ဆုိသည္။

လြန္ခဲ့သည့္ လကလည္း ၿဗိတိန္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္၏ ျမန္မာႏုိင္ငံခရီးစဥ္တြင္လည္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကို ၿဗိတိန္ တပ္မေတာ္က သင္တန္းမ်ားေပးရန္ ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

ဦးသိန္းစိန္၏ ခရီးစဥ္အတြင္း ၿဗိတိန္ရွိ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ၾကၿပီး အထူးသျဖင့္ မၾကာေသးမီက အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခိုက္မႈမ်ား၊ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡမ်ားအေပၚ ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

ဇူလိုင္ ၁၅ ရက္က လန္ဒန္ၿမိဳ႕ Chatham House ျမန္မာ့ အေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က“က်ေနာ့္အေနနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ ဘာသာေရး မုန္းတီးမႈေတြ ေပၚေပါက္ေအာင္ ေသြးထုိးလႈံ႔ေဆာ္သူ မည္သူ႔ကို မဆုိ လံုး၀ သည္းခံ ခြင့္လႊတ္သြားမွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ မူ၀ါဒကို ဆက္လက္က်င့္သံုး သြားမွာျဖစ္ပါတယ္”ဟု ထည့္သြင္း ေျပာဆုိထား သည္။

ဦးသိန္းစိန္သည္ ယေန႔တြင္ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံသုိ႔ ဆက္လက္ထြက္ခြာမည္ျဖစ္ရာ ျပင္သစ္ အေျခစိုက္ နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ားအသင္း(RSF) ကလည္း ယခင္ စစ္အစုိးရ လက္ထက္ စစ္တပ္က ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ ရသည့္ ဂ်ပန္သတင္းေထာက္ ကန္ဂ်ီး နာဂါအိ အပါအ၀င္ သတင္းေထာက္ ၆ ဦးအတြက္ စံုးစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ကာ ေဖာ္ ထုတ္ အေရးယူေပးရန္ ယမန္ေန႔က တုိက္တြန္းထားသည္။