သိပံၸမႉးတင္ကို ေထာက္ခံပါ

ေအးေအးဝင္း

ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္းသုိ႔ စီးကရက္ ကုမၸဏီႀကီးမ်ား ၀င္ေရာက္လာၿပီး ေစ်းကြက္ရွာေဖြေနသည့္ အခ်ိန္ အသက္ ၈၉ ႏွစ္ ေက်ာ္ အရြယ္ ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္သည့္ ေဆးလိပ္ ဆန္႔က်င္ေရးသမား ျမန္မာအဘိုးအုိတဦးက ေဆးလိပ္ ေသာက္သုံးမႈ တားဆီး ကာကြယ္ ဆန္႔က်င္ႏိုင္ေရးသူ တတ္စြမ္းႏုိင္သမွ် အားလုံး လုပ္ေဆာင္ေနသည္။

သူကေတာ့ ဦးတင္ေမာင္ဆုိသည့္ အဘိုးအုိတဦးျဖစ္ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ကစ၍ မဂၢဇင္းမ်ား၊ အစိုးရပိုင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးမႈ ဆန္႔က်င္ေရး ေဆာင္းပါးမ်ားစြာ ရာႏွင့္ ခ်ီ၍ေရးသားခဲ့သည္။ သူ၏ ကေလာင္နာမည္ သိပံၸမႉးတင္သည္ လူသိမ်ား ထင္ရွားသည္။

ေဆးလိပ္ ေသာက္သံုးမႈ ဆန္႔က်င္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ား၊ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၊ တက္ရန္ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ခရီး အမ်ားအျပား သြားေရာက္ခဲ့သည္။ အေျခခံပညာ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးျခင္း၏ အႏၲရာယ္ကို ေဟာေျပာၿပီး လူငယ္မ်ားကုိ စည္း႐ံုးခဲ့သည္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ လုပ္ငန္းမ်ားကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေစရန္ ကုန္က်စရိတ္ကို ကိုယ္ပိုင္ေငြေၾကး စုိက္ထုတ္အကုန္က်ခံ သုံးစြဲခဲ့သည္။

ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ၾကာ တံခါးပိတ္ကာလ ေက်ာ္လြန္သြားၿပီးေနာက္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ ကန္႔သတ္မႈမ်ားႏွင့္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ အဆံုးသတ္သြားေသာ အခါ ကမၻာ့ အႀကီးဆံုးစီးပြားေရး ကုမၸဏီ ႀကီးတခ်ိဳ႕သည္ အာရွ၏ အလားအလာ အေကာင္းဆံုး ေစ်းကြက္တခု ျဖစ္သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံေစ်းကြက္သုိ႔ ညာသံေပးၿပီး ၀င္ေရာက္လာၾကသည္။

သို႔ ေသာ္လည္း ကမၻာေက်ာ္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ႀကီးလုပ္ငန္းမ်ားက အျခားစီးပြားေရး ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္မတူ ျခားနားသည့္ နည္းဗ်ဴဟာ တရပ္ျဖင့္ ဆူဆူညံညံ ပြဲသဘင္မခံဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းသို႔ မသိမသာ တိတ္တခုိး ၀င္ေရာက္လာၾကသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚ ခ်မွတ္ပိတ္ပင္ထားသည့္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ရုပ္သိမ္းျခင္း သို႔မဟုတ္ ဆိုင္းငံ့ျခင္း မ်ား ျပဳလုပ္လိုက္ သည့္အခါ ႏိုင္ငံျခားစီးပြားေရး လုပ္ငန္းႀကီးမ်ား ျဖစ္ေသာ Coca-Cola, Unilever တို႔မွအစ Suzuki ကဲ့သုိ႔ေသာ ေမာ္ေတာ္ကား ကုမၸဏီမ်ားအထိ ျမန္မာ့ေစ်းကြက္အတြင္းသုိ႔ အေျပးအလႊား ၀င္ေရာက္လာၾကသည္။

ထို႔နည္းတူ နာမည္ေက်ာ္ ေဆးလိပ္ကုမၸဏီႀကီးမ်ား ၀င္လာၾကေသာ္လည္း ဖဲႀကိဳးျဖတ္ပြဲ မလုပ္၊ ခန္းနားႀကီး က်ယ္သည့္ ေၾကညာ ခ်က္မ်ား မထုတ္ခဲ့ၾကေပ။

British American Tobacco ကုမၸဏီသည္ ကမၻာေပၚတြင္ ဒုတိယအႀကီးဆံုး စီးကရက္ ထုတ္လုပ္သူျဖစ္သည္။ ၅ ႏွစ္အတြင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၅၀ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံေစ်းကြက္တြင္ စီးကရက္ ေရာင္းခ်မည္ ျဖစ္သည္။

အက်ဥ္းခ်ံဳး၍ က်င္းပေသာ ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားသို႔ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူ အနည္းငယ္ကိုသာ ေရြးခ်ယ္ဖိတ္ၾကားခဲ့သည္။ စက္႐ံုကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဆင္ေျခဖံုးတြင္ ေဆာက္လုပ္မည္ျဖစ္ၿပီး အလုပ္အကိုင္ ေနရာ ၄၀၀ ခန္႔ ေပးႏိုင္မည္ဟု သိရသည္။

ကမၻာေပၚတြင္ တတိယအႀကီးဆံုး ျဖစ္ေသာ Japan Tobacco ကုမၸဏီက လြန္ခဲ့ေသာ တႏွစ္ခန္႔က ေရႊသံလြင္ ကုမၸဏီ ပုိင္ရွင္ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ဦးေက်ာ္၀င္းႏွင့္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္တခုကို တိတ္တဆိတ္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ ၿပီးျဖစ္သည္။

Japan Tobacco ကုမၸဏီ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူ Royhei Sugata က စက္႐ံုတည္ေဆာက္ေနေၾကာင္း ေျပာေသာ္လည္း ထုတ္လုပ္မည့္ စီးကရက္အမည္၊ စီမံကိန္းပမာဏ ႏွင့္ မည္သည့္ေနရာတြင္ စက္႐ံု တည္ေဆာက္ေနသည္ ဆုိေသာ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေျဖဆုိရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့သည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အႀကီးဆံုး စီးကရက္ လုပ္ငန္းႀကီးတခုကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္း မ်ားစြာတန္သည့္ ဖက္စပ္ လုပ္ငန္းတခုကို တည္ေထာင္ေနၿပီျဖစ္သည္။

“ပုန္းလွ်ိဳး ကြယ္လွ်ိဳးနဲ႔ ၀င္လာမယ္ ဆိုရင္ လူေတြ သတိထားမိမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ သူတို႔ထင္ပံုရတယ္၊ ပိုက္ဆံဟာ ပါးစပ္ေပါက္ေတြ အမ်ားႀကီးကို ပိတ္ႏိုင္တယ္ေလ၊ က်ေနာ့္ရဲ႕ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးမႈ ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ဟာ အရမ္းကို မတ္ေစာက္တဲ့ ေတာင္ကုန္းကို တိုက္ခိုက္ရသလို ခက္ခဲမယ္ဆိုတာ ႀကိဳသိခဲ့ပါတယ္” ဟု တပ္မေတာ္ အၿငိမ္းစား အရာရွိတဦးျဖစ္သူ၊ ဗိုလ္မွဴးေဟာင္း သိပံၸမႉးတင္ ေခၚ ဦးတင္ေမာင္က ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းမြန္ျခင္း မရွိဘဲ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား မလံုေလာက္မႈ ျပႆနာလည္း ရွိေနသည္။ အရပ္သားအစိုးရ အမည္ခံထားေသာ ျမန္မာအစိုးရ အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈသည္ အလုပ္ အကိုင္ အခြင့္အလမ္း မ်ားကို ဖန္တီးေပးၿပီး ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အလွ်င္အျမန္ရရွိေရး ကူညီႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေနပုံရသည္။

အစုိးရတရပ္အေနျဖင့္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အျခား ဦးစားေပး စဥ္းစားရမည့္ အခ်က္မ်ားျဖစ္ေသာ က်န္းမာေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရး တုိ႔ကုိ တခါတရံ ေဘးဖယ္ထားပုံရသည္။

က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ အမ်ိဳးသား ေဆးလိပ္ႏွင့္ေဆးရြက္ႀကီး ထိန္းခ်ဳပ္ေရး အစီအစဥ္၏ အႀကီးအကဲ ေဒၚနန္းႏိုင္ႏိုင္ရွိန္ က British American Tobacco, Japan Tobacco ႏွင့္ အျခား စီးကရက္ကုမၸဏီမ်ား ၀င္ေရာက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈအေပၚ က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီးဌာနက အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ေကာ္မရွင္ကို အ႐ံႈးေပးခဲ့ရသည္ဟု ေျပာျပသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ ေကာ္မရွင္၏ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးတဦး တရားမ၀င္ ေငြလက္ခံရယူျခင္း ရွိခဲ့သည္ဆုိေသာ သံသယ ျဖစ္ဖြယ္ရာ အေျမာက္အမ်ားျဖင့္ ရာထူးမွ ႏႈတ္ထြက္သြား ခဲ့ရေသာ္လည္း ႏုိင္ငံျခား စီးကရက္လုပ္ငန္းမ်ား၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ ခြင့္ျပဳခ်က္ကုိမူ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။

ႏုိင္ငံတကာ ေစ်းကြက္မ်ားတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးမႈ ႏႈန္းမ်ားက်ဆင္းလာမႈႏွင့္ ရင္ဆိုင္ ေနရခ်ိန္ ႏိုင္ငံတကာ စီးကရက္ ကုမၸဏီမ်ား အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ေကာင္းေကာင္း ေပးႏိုင္သည့္ ေစ်းကြက္ ေနရာတခု ျဖစ္လာသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေဆးလိပ္ ေသာက္သုံးမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာမည့္ က်န္းမာေရး ထိခိုက္မႈအႏၲရယ္ကို ဂ႐ုျပဳမႈနည္းလြန္းၿပီး ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ႀကီး ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ဥပေဒမ်ား က်င့္သုံးအသုံးျပဳမႈကလည္း အားနည္းလြန္းလွသည္။

ထို႔ျပင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးမႈ ဆန္႔က်င္ေရး ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ေနသူကလည္း သိပံၸမႉးတင္ တဦးတည္းသာ ရွိသည္။

ေဆးလိပ္ ေသာက္သုံးမႈမ်ားေသာ ျမန္မာ လူငယ္မ်ား ကဲ့သုိ႔ပင္ ဦးတင္ေမာင္သည္လည္း ေဆးလိပ္ကုိ အသက္ ၁၀ ႏွစ္တြင္ စေသာက္သုံးခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဆးလိပ္ စြဲသြားရန္ မည္မွ် လြယ္ကူသည္ကုိ သူသိေနသည္။

ႏွစ္ပါင္း ၂၀ မွ် ေဆးလိပ္ေသာက္ခဲ့ၿပီး Reader’s Digest စာေစာင္တြင္ ပါ၀င္ေသာ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏိုင္သည့္ အႏၲရာယ္မ်ား အေၾကာင္း ေရးထားသည့္ ေဆာင္းပါး တပုဒ္ကို ဖတ္လိုက္ရၿပီးေနာက္ သူ ေဆးလိပ္ ျဖတ္လိုက္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူဦးေရတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူ အခ်ိဳးအစားက ႀကီးမားေသာ္လည္း အနည္းငယ္သာ အစီခံပါေသာ စီးကရက္ကို ေသာက္ႏိုင္ၾကသည္။

ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) မွ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ စစ္တမ္းမ်ားအရ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အမ်ဳိးသား ၄၅ ရာခိုင္ႏႈန္း သည္ ေဆးလိပ္ေသာက္သူ သို႔မဟုတ္ ေဆးရြက္ႀကီး ၀ါးၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္ဟု သိရွိရသည္။ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး ၈ ရာခိုင္ႏႈန္း ကလည္း ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးၾကၿပီး ဆယ္ေက်ာ္သက္ အမ်ဳိးသား ၁၃ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ ေဆးလိပ္ကုိ ခုံမင္စြာ ေသာက္သုံးေနၾကသည္ဟု စစ္တမ္းက ဆုိသည္။

British American Tobacco ၏ အမႈေဆာင္ခ်ဳပ္ Nicandro Durante က လြန္ခဲ့ေသာ ၁၀ႏွစ္က စစ္တပ္ႏွင့္ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ဆက္သြယ္မႈမ်ား ရွိသည္ဆိုေသာ ႏုိင္ငံတကာ ဖိအားမ်ား ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထြက္ခြာခဲ့ရေသာ္လည္း ယခုကဲ့သုိ႔ ျမန္မာ့ေစ်းကြက္အတြင္း ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္ လာရျခင္းအတြက္ အလြန္ စိတ္လႈပ္ရွားဖြယ္ရာ ေကာင္းၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး အဆင့္ျမင့္တိုး တက္ေစေရးတြင္ တစိတ္တပိုင္း တက္ၾကြစြာပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ စိတ္အား ထက္သန္ေနသည္ဟု သတင္းထုတ္ျပန္ေျပာဆုိသည္။

ျမန္မာ့႐ိုးရာ ဓေလ့အရ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားသည္ ေဆးျပင္းလိပ္ႏွင့္ ဆင္တူေသာ “ေဆးေပါ့လိပ္” ေသာက္သုံးၾကသည္။ ေဆးေပါ့လိပ္ကို ခုတ္စင္းထားေသာ ေဆးရြက္ႀကီးမ်ား၊ ပင္စည္႐ိုးမ်ား ႏွင့္ ေဆး႐ိုး(အုႏၷဲ)သား အစအနမ်ား ျဖင့္ ျပဳလုပ္ၿပီး အနံ႔ အတြက္ မန္က်ည္းႏွင့္ အျခားအနံ႔မ်ားကိုသံုးသည္။

ျမန္မာလူငယ္အမ်ားစုသည္ ဖခင္၏ ေဆးေပါ့လိပ္ကုိ မီးညွိေပးရင္း ေဆးလိပ္ စတင္ေသာက္သုံး တတ္သြားၾကသည္။ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးျခင္းသည္ က်န္းမာေရးကို ဆိုးရြားစြာ ထိခိုက္ႏိုင္ေၾကာင္း လူအမ်ားအျပားက သိၾကေသာ္လည္း မည္မွ်အထိ ဆိုးရြားစြာ ထိခုိက္သည္္ကို ျပည့္ျပည့္စံုစံု သိသူ အနည္းငယ္သာရွိသည္။

“ေဆးလိပ္ေသာက္တာ အႏၲရာယ္ရွိတယ္ဆိုတာ က်မ ၾကားဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဆးလိပ္ ေသာက္တဲ့လူတိုင္း ကင္ဆာ ျဖစ္တာမွ မဟုတ္ဘဲ။ က်မ အခု ေနေကာင္းတယ္။ ခုထိ ျဖစ္မလာေသးတာေတြကို စိတ္ပူမေနခ်င္ပါဘူး” ဟု အသက္ ၃၇ ႏွစ္ အရြယ္ အိမ္ရွင္မ မခင္ခ်ိဳကေျပာသည္။ သူက အိမ္မွာဆိုလွ်င္ ေဆးေပါ့လိပ္ ေသာက္ၿပီး လူၾကားထဲမွာ ဆိုလွ်င္ စီးကရက္ ေသာက္သူျဖစ္သည္။

ရန္ကုန္ ျပည္သူ႔ေဆး႐ံုႀကီး၏ ကင္ဆာေဆာင္တြင္ လူနာမ်ား ျပည့္လွ်ံေနေသာ္လည္း အနည္းငယ္ေသာ ေ၀ဒနာရွင္မ်ားကသာ ဤ ေသေစေလာက္ေသာ ေရာဂါသည္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းႏွင့္ သက္ဆိုင္ေၾကာင္း ေနာက္က်စြာ သိခဲ့ၾကသည္။

“က်ေနာ္ မသိခဲ့ပါဘူး၊ က်ေနာ္က ေတာရြာမွာေနတာေလ၊ လြန္ခဲ့တဲ့ တႏွစ္ေလာက္မွာ က်ေနာ္ အဆုတ္ကင္ဆာ ျဖစ္ေနၿပီ လို႔ မသိရခင္ အထိ ေဆးလိပ္ေသာက္ခဲ့မိတယ္” ဟု ညာဘက္ လက္ေမာင္းတြင္ ေဆးသြင္းပိုက္ တန္းလန္းႏွင့္ ျဖစ္ ေနေသာ အသက္ ၆၀ အရြယ္ ဦးလွစိုးကေျပာသည္။ သူက ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ ေဆးလိပ္ကို စြဲလန္းစြာ ေသာက္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ၏ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ႀကီးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ကို လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ အနည္းငယ္ကတည္းက လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ႀကီးဆိုင္ရာ ထုတ္ကုန္မ်ားကို ေရာင္းခ်ျခင္းႏွင့္ ေစ်းကြက္ ျမွင့္တင္ျခင္း တို႔ကို ထိန္းခ်ဳပ္ေသာ ဥပေဒႏွင့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားကို ျပဌာန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ျခင္း အလြန္အားနည္းလွသည္။

ဥပေဒအရ ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္ ငယ္ရြယ္သူမ်ားကို ေဆးလိပ္ေရာင္းခ်ျခင္းသည္ တရားမ၀င္ေသာ္လည္း အသက္ ၁၂ ႏွစ္ သို႔မဟုတ္ ထိုထက္ ငယ္ရြယ္ေသာ ကေလးငယ္မ်ား လမ္းေဘးဆိုင္မ်ားတြင္ စီးကရက္၀ယ္ေနျခင္းမွာ ပံုမွန္ျမင္ေနက် ျမင္ကြင္း ျဖစ္သည္။

အစုိးရက ေဆးလိပ္ေၾကာ္ျငာမ်ားကို ပိတ္ပင္ထားသည့္ အတြက္ လွည့္ကြက္မ်ား သံုးၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ထိပ္တန္း သူေဌးစားရင္း၀င္ သူေဌးႀကီး ျဖစ္ၿပီး သူပိုင္ဆုိင္ေသာ ဇိမ္ခံကားႀကီးမ်ားေၾကာင့္ နာမည္ေက်ာ္ၾကားသူ ဦးေတဇက သူထုတ္ လုပ္ေရာင္းခ်ေသာ စီးကရက္ဘူးမ်ားထဲတြင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅ ေဒၚလာ၊ ၁၀ ေဒၚလာတန္ ေငြစကၠဴမ်ား ကံစမ္းမဲ အျဖစ္ ထည့္ေပးသည္။

ေဆးလိပ္ ေသာက္တတ္သူမ်ားကို တသက္လံုး ေသာက္သြားေစရန္ စြဲေဆာင္ႏိုင္သည့္ စြမ္းရည္ႏွင့္ အေရာင္းျမွင့္တင္မႈ အေတြ႕အႀကံဳ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနသည့္ စီးကရက္ ကုမၸဏီႀကီးမ်ားကလည္း ႏိုင္ငံတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာ ၾကၿပီျဖစ္ရာ ဥပေဒ၏ ဟာကြက္မ်ားမွတဆင့္ အင္တိုက္အားတိုက္ အေရာင္းျမွင့္တင္ေရး လုပ္ကိုင္ၾကေတာ့မည္ျဖစ္သည္။

လက္ရွိတည္ဆဲ ဥပေဒ စည္းမ်ဥ္းမ်ား အရ ေဆးလိပ္၊ စီးကရက္ ကုမၸဏီမ်ားသည္ ၎တု႔ိ၏ အမည္ကို လူသိမ်ား ေအာင္ျမွင့္တင္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ကေလးငယ္မ်ားကို ပညာသင္ေထာက္ပံ့ေၾကးေပးျခင္း၊ လူမႈဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းမ်ားကို ေငြေၾကးေထာက္ပ႔ံမႈေပး ျခင္း သို႔မဟုတ္ Facebook ကဲ့သို႔ေသာ လူမႈေရးကြန္ယက္မ်ားကို အသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ ေၾကာ္ျငာ ခြင့္ရွိေနၾကသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ စီးကရက္ဘူးခြံေပၚတြင္ ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ထိခိုက္ႏုိင္သည္ဆုိေသာ သတိေပးခ်က္ကုိ ဓာတ္ပုံ၊ ရုပ္ပုံမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိေသးသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားထဲမွ တႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနသည္ဟု ႏိုင္ငံတကာ တီဘီေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရး အစည္းအ႐ံုးမွ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီး ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ နည္းပညာ အႀကံေပး Tara Singh Bam က ေျပာသည္။

လက္ရွိ အခ်ိန္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား၏ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္သာ အစီခံ စီးကရက္မ်ားကို ေသာက္သုံးၾကသည္ဟု ကမာၻ႔က်န္းမာေရး အဖြဲ႕၏ စာရင္းဇယားမ်ားအရသိရသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းမ်ားေၾကာင့္ စီးပြားေရး အင္အားျပည့္လာလွ်င္ ထိုအေလ့အထ ေျပာင္းသြားလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ႀကီး ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး အဖြဲ႔၏ အႀကီးတန္း မူ၀ါဒ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ Mary Assunta ကေျပာသည္။

“စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာၿပီးေတာ့ သံုးႏိုင္စြဲႏိုင္ေလာက္တဲ့ ၀င္ေငြရွိတဲ့ လူလတ္တန္းစား အေရအတြက္ တိုးပြားလာ မယ္လို႔ က်မတို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အဲဒါက စီးကရက္ ကုမၸဏီေတြ အတြက္ လူလတ္တန္းစားနဲ႔ ဆယ္ေက်ာ္သက္ ေတြ ကို ဦးတည္ၿပီး ေစ်းခ်ိဳတဲ့ စီးကရက္ေတြေရာင္းခ်ဖို႔ အတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ အမ်ားႀကီးေပၚလာေစႏိုင္ပါတယ္” ဟု Mary Assunta က ဆုိသည္။

ဦးတင္ေမာင္က “အေရာင္းေကာင္တာေတြမွာ စီးကရက္ဘူးေတြကို နံရံလိုစီထားတာကို က်ေနာ္တို႔ ျမင္ေတြ႔ရပါေတာ့မယ္။ လွလွပပ ထုပ္ပိုး ထားတဲ့ စီးကရက္တံဆိပ္ အသစ္ေတြကို လူေတြသေဘာက်မယ့္ ျပကြက္မ်ိဳးေတြတဲ႔ ကုမၸဏီေတြက မိတ္ဆက္ ၾကပါေတာ့မယ္” ဟု ေျပာသည္။

ေဆးလိပ္ကုမၸဏီမ်ား၏ ေၾကာ္ျငာမ်ားသည္ ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးမႈကုိ ျမင့္တက္ေစမည္ျဖစ္ရာ ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးမႈ ကုိ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ဆန္႔က်င္ခဲ့ေသာ ဦးတင္ေမာင္အတြက္ ေဆးလိပ္မေသာက္သုံးေရး ဆန္႔က်င္မႈမ်ား ပုိမုိ ျပင္းထန္စြာ လုပ္ ကုိင္ရန္ စိတ္ပုိင္းဆုံးျဖတ္ထားေသာ္လည္း ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ ဘ၀ပ်က္ၾကမည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားအတြက္ စုိးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား ျပည့္ႏွက္ေနေတာ့သည္။